Verontrusten en radikalen Smokkelaars Ontslag voor 250
in ARP ondubbelzinnig terechtgesteld man bij Vrije Volk
achter de lijn-Berghuis
SLAPERIG CONGRES VAN
D '66 IN AMSTERDAM
ARP stelt commissie
voor bezinning in
In Italië geen
betogingen na
bomaanslagen
Samenwerking
met Bonn
is mogelijk
Biafranen nog
niet naar
Addis Abeba
Kritiek op
politieke
verantwoording
alles
goed
en
wel
5
MAANDAG 15 DECEMBER 1969
at» 1 Yan °pium fT
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Op een bijeen
komst van verontrusten, radi
kalen en jongeren in de ARP,
zaterdag in Amsterdam, is be
sloten een delegatie naar het
moderamen van de ARP te zen
den om hun standpunt over de
koers van de partij over te
brengen. De delegatie bestaat uit
prof. dr. J. Verkuyl en de heren
Reugebrink en De Vries.
In het gesprek met het moderamen
pillen deze drie verslag doen van de-
se bijeenkomst en het besluit over
brengen, dat allen zich ondubbelzinnig
achter de lijn-Berghuis hebben op
gesteld, zoals de oud-voorzitter van
de ARP die vorige week in de Eerste
Kamer uitstippelde: geen eenheid
met KVP en CHU als de radikale,
evangelische koers van de ARP daar
door moet worden omgebogen naar
het „midden".
Verder is zaterdag, op voorstel van
prof. Verkuyl, besloten dat er zo snel
mogelijk een „schaduw-urgentie-
program" moet komen. Radikalen,
verontrusten en jongeren zullen
daaraan meewerken.
Bezinning
De belangrijkste opdracht, die men
mee naar huis kreeg, was echter de
bezinning binnen de partij over de
christelijke samenwerking; onder het
motto „we hebben nog maar een half
ROME In Italië zijn dit week
einde diverse openbare betogingen af
gelast. op order van de minister van
binnenlandse zaken Restivo. Dit ver
bod hield verband met de vier bom
aanslagen van vrijdag waarbij veer-
lien mensen werden gedood en meer
dan honderd gewond. Ook de voor
ttndaag geplande staking bij de Ita
liaanse spoorwegen is afgelast.
Minister Restivo verklaarde zater
dag tegenover een propvol en zwij
gend Huis van Afgevaardigden, dat
meer dan tweehonderd mensen worden
vastgehouden voor ondervraging
over de ontploffingen. Hij onthulde
tevens dat een vijfde bom, die is
gevonden in een andere bank te Mi
laan, massale verwondingen had kun
nen veroorzaken als deze was ont
ploft, De communisten en socialisten
enerzijds en de neofascisten ander
zijds beschuldigen elkaar van de ver
antwoordelijkheid voor de 'bomaansla
gen.
Van de bij de aanslag van vrijdag
gewonde burgers liggen er nog 37 in
het ziekenhuis. Twee van hen zijn er
slecht aan toe. Vandaag is in de ka
thedraal van Milaan een speciale
dienst gehouden voor de slachtoffers,
die werd bijgewoond door premier
Rumor en de hoofden van alle Ita
liaanse politieke partijen. Daarna was
de begrafenis.
In Berlijn is zaterdagnacht voor
een Amerikaanse onderofficiersclub
een brandbom ontploft. Een auto
werd beschadigd. De politie heeft in
het Amerika-huis en voor de kanto
ren van de Israëlische luchtvaart
maatschappij El Al „geheimzinnige,
tikkende pakjes" gevonden.
TOURCOING De 26-jarige Rot
terdammer J.v.V.K. en de negentien
jarige Amsterdammer E. van D. zijn
de afgelopen week in Tourcoing bij
de Frans-Belgische grens gear
resteerd en opgesloten. Zij hadden
achttien gram hasjiesj bij zioh, die
zij, naar hun zeggen, in Nederland
hadden gekocht.
jaar de tijd" zullen verontrusten en
radikalen trachten zoveel mogelijk
anti-revolutionairen voor hun ge
dachten te winnen.
Er waren zaterdag onder de hon
derden belangstellenden twee stro
mingen: die van initiatiefnemer drs.
J. P. Feddema (vice-voorzitter van de
Kamerkring Amsterdam) en die van
de radikalen. dit keer „aangevoerd"
door mr. J. N. Scholten.
Geen vertrouwen
Feddema had geen enkel vertrou
wen meer in de goede afloop. Voor
hem stond het al vast dat het voor
jaarsconvent van de ARP (in juni)
tot nauwe samenwerking met KVP
en CHU zal besluiten. Hij kondigde
nu al aan dat dit voor hem het uit-
treden uit de ARP zou betekenen. Hij
was er van overtuigd, dat velen hem
zouden volgen.
Mr. Scholten was niet zo pessi
mistisch. Hij geloofde dat de ARP na
de verkiezingen voor Provinciale Sta
ten de koers van de „midden-partij"
of van een onduidelijke CDU zal af
wijzen, met alle konsekwenties van
dien.
Hij is dan ook helemaal niet van
plan de ARP te verlaten. Niet alleen
omdat hij zich daarmee te sterk ver
bonden voelt, maar ook en vooral
omdat hij er van overtuigd is dat de
koers van Berghuis zal worden
voortgezet.
Op de vraag wat hij sou doen als
de ARP toch naar het midden zou
afglijden, antwoordde mr. Scholten,
dat hij de partij dan, zij het met
spijt, zal verlaten.
Weinig steun
Er werd de suggestie gedaan er
voor te zorgen dat er tegen de ver
kiezingen van 1971 een Radikale
Evangelische Volkspartij moet wor
den opgericht, als de ARP de samen-
werking met KVP en CHU zal voort-
zetten. Dat idee kreeg echter te wei- I
n-ig steun om serieus genomen te
worden.
Per slot van rekening bestaat er al
een radikale partij van christenen, de
PPR. (Zowel PPR-voorzitter Jurgens
en secretaris Van Ruiten als fractie
leider drs. Aarden woonden de bij
eenkomst bij). Het animo om dan
maar over te stappen naar de PPR
was zeer gering.
Ook gastspreker dr. H. M. de Lange
(soc.) kreeg de handen voor zijn par
tij niet op elkaar. Daarvoor was de
solidariteit van mensen als Scholten
en Kuiper voor de ARP te groot.
Lou de Graaf lanceerde het
voorstel niet alleen binnen de ARP te
werken aan de „bezinning", maar ook
binnen KVP en CHU. Hij legde het
accent op de vrar.g „Hoe krijg je alle
christen-radikalen weer bij elkaar".
Evangelie-politiek
De Kampense hoogleraar prof. J. T.
Bakker, drs. S. Faber (Leeuwarden),
dr. J. Reugebrink (Leiderdorp) en ra-
dikaal Kuiper lichtten allen hun be
zwaren tegen de huidige koers van
de ARP toe, zij het uit verschillende
gezichtspunten.
Prof. Bakker legde de nadruk op
de band evangelie-politiek, drs. Fa
ber accentueerde het politieke doel.
Men was het er over eens, dat de in
de Bijbel veelvuldig gébruikte woor
den vrede, vrijheid en gerechtigheid
politiek moeten worden vertaald.
Politiek concilie
Het voorstel van dr. Bruins Slot
voor het houden van een politiek
concilie tussen christenen uit ARP,
PPR en PvdA kreeg veel steun. Er
werd echter (nog ge en concreet
voorstel gedaan.
Verontrusten, radikalen en jonge
ren hadden bijna vier uur nodig om
onder leiding van dr. Tamminga
(voorzitter Kamerkring Amsterdam)
een eensgezind standpunt in te ne
men. Tot teleurstelling van de aan
wezige PPR-topleiding, die beslist
meer van deze bijeenkomst had ver
wacht. En de anderhalve Demokraat
'66, met het D'66-speldje nóg op de
borst, gingen terug naar hun congres,
met de zekerheid dat er heel wat
moet gebeuren, wil de ARP uit el
kaar vallen. Van Mierlo's ontplof-
fingspolitiek ten spijt
TEHERAN Tien mensen zijn
zondagmorgen in Teheran door een
vuurpeloton terechtgesteld, nadat zij
ter dood veroordeeld waren wegens
het smokkelen van verdovende mid
delen. In juli was in Perzië een nieu
we wet van kracht geworden, waar
onder op het vervaardigen, smokke
len en verhandelen van opium en de
opiumderivaten morfine, heroine en
cocaine de doodstraf werd ingesteld.
Sindsdien zijn twintig mensen ter
dood veroordeeld. Er was echter nog
geen melding gemaakt van tienuit
voerlegging van het vonnis.
Zaterdag is in het Forrestershuis
in Amsterdam een bijeenkomst
gehouden door de open-brief
schrijvers'69 en de anti-revolu
tionaire radicalen. Hier van links
naar rechtsdrs. S. Faber, drs.
J. Tamminga (voorzitter afd.
Amsterdam) drs. J. P. Feddema
en W. B. Herstel.
AMSTERDAM De NV Arbei
derspers ontslaat 250 van de 1230
werknemers in verband met reorga
nisatie van Het Vrije Volk. Deze
krant, die over 1969 een verlies van
ca. drie miljoen gulden heeft, zal In
het gehele land als avondblad gaan
verschijnen. Het landelijk karakter
blijft gehandhaafd. De Amsterdamse
vestiging van Het Vrije Volk zal, zo
als verwacht, worden overgeplaatst
naar Rotterdam.
Voor het personeel is een afvloei
ingsregeling getroffen die uitgaat bo
ven hetgeen hieromtrent in de cao
voor grafici en Journalisten is be
paald. De opzegtermijnen zijn ver
lengd.
Het personeel heeft volledige
inspraak gehad bij de onderhandelin
gen die tot reorganisatie hebben ge
leid. Een commissie van zeven perso
neelsleden uit diverse sectoren van
het bedrijf werd gedurende
drieëneenhalve maand nagenoeg vrij
gemaakt van het normale werk om
evenals de leiding van het bedrijf
een onderzoek in te stellen. Ofschoon
de conclusies in enkele opzichten af
weken van de voorstellen van de di
rectie, kwam <de commissie tot het
besluit dat reorganisatie onvermijde
lijk was.
Voorbeeld
De voorzitter van het NVV, de heer
A. H. Kloos, tevens president-com
missaris van de Arbeiderspers noemde
deze vorm van inspraak een voor
beeld dat navolging verdient bij an
dere bedrijven.
De commissie was door haar on
derzoek tot de conclusie gekomen,
dat de verliesgevende positie van Het
Vrije Volk niet alleen een gevolg was
van interne structuren, maar ook ge
weten moest worden aan externe
oorzaken. „Behalve in Arnhem, Rot
terdam en Amsterdam, ia de monopo-
j lieslag in de dagbladwereld gestre
den", aldus commissievoorzitter C.
van de Poel.
Hij voorspelde weinig goeds voor
•Je opiniepers in de toekomst Daarom
heeft de commissie, zo deelde hij
mee, een telegram verzonden aan de
regering en de politieke partijen,
waarin verzocht wordt om spoedige
openbaarmaking van het interdepar
tementaal overleg inzake de Neder
landse krantenwereld, en gevraagd
wordt om financiële steun aan de
structuur van <de Nederlandse dag
bladpers.
Inmiddels heeft het dagelijks
bestuur van de Nederlandse Vereni
ging van Journalisten laten weten
dat er allerminst overeenstemming
zou bestaan met de Arbeiderspers
over de regelingen voor overplaatsing
en ontslag, zoals wordt meegedeeld
in een stuk dat zaterdag aan het
personeel van de Arbeiderspers werd
uitgereikt
De NVJ stelt, na overleg met de
redactieleden van Het Vrije Volk, dat
er alle aanleiding is voor ernstige
ongerustheid over de positie van de
journalisten bij deze krant. De NVJ
heeft aangedrongen op besprekingen
op korte termijn met de leiding van
de Arbeiderspers.
Walter Vlbricht:
DAR ES SALAAM De Biaf-
raanse delegatie die naar Addis Abe-
zou gaan voor een ontmoeting
met afgevaardigden uit Nigeria,
heeft opdracht ontvangen niet te ver
trekken en nieuwe instructies af te
wachten, zo wordt van welingelichte
zijde in Dar es Salaam vernomen.
Dit besluit zou samenhangen met
de uitspraak van een NJgeriaan van
zaterdag, dat Lagos niet officieel
voor de bespreking was uitgenodigd
en dat het voorbarig was te zeggen
dat Nigeria onvoorwaardelijk aan het
gesprek zou deelnemen. Ook zou de
omstandigheid dat Nigeria een nieuw
offensief heeft ingezet tegen de Biaf-
raanse strijdkrachten niet vreemd
zijn aan de beslissing.
AMSTERDAM De kandi
daten voor het hoofdbestuur van
D'66 hebben zaterdag in het
RAI-congrescentrum in Amster
dam plechtig tegenover de leden
vergadering verklaard of zij
plannen hadden lid van de
Tweede Kamer te worden. Deze
vertoning moest worden opge
voerd, omdat de vergadering een
motie had aangenomen, met
60 procent van de stemmen
voor, waarin deze verklaringen
werden geëist.
De bedoeling van deze motie, inge
diend door de heer D. Bark en me
vrouw C. van der Kaaden-Boogert.
te Den Haag, was om te voorkomen,
dat lieden via het tussenstation van
(Van onze parlementsredactie)
streekse verkiezing van de premier,
(een belangrijk punt van D'66) haal
de het evenmin.
Beleidsplan
Maan is nooit een deel
van de aarde geiveest
NEW YORK De maan is nooit
een- deel van de aarde geweest. Dit
heeft de nlaanspeclalist dr. Klaus
Keil van de universiteit van Nieuw
Mexico vastgesteld na bestudering
van de stenen die de mannen van de
Apollo 11 hebben meegebracht.
Een andere maandeskundige. dr.
Gary v. Latham van het geologisch
observatorium van de universiteit
van Columbia, heeft verklaard dat de
maan vermoedelijk bestaat uit een
opeenhoping van keien rond een
vaste kern.
Twee professoren van het ruimte
vaartcentrum Houston hebben zater
dag gezegd dat de meest interessante
en onverwachte ontdekking van de
Apollo 11 was dat er kleine glazen
bolletjes op de maanbodem liggen.
het hoofdbestuur de Tweede Kamer
zouden binnendringen (D'66 ver
wacht bij de verkiezingen in 1971
veel zetels te veroveren.)
De geest
Over die motie is veel te doen ge
weest. De D'66-ers zaten er maar
raar tegen aan te kijken. Om de zaak
nog ingewikkelder te maken, vond
men uit eerst over de „geest van de
motie" te gaan stemmen.
Dat stemmen over de geest ging
electronisch. Zij die voor de geest
waren, drukten eerst op een knop.
Daarna mochten de tegenstanders
drukken. Onderhand, zo verordineer
de de voorzitter, moest de deur ach
ter in de zaal dicht zijn (Anders ont
snapte de geest). De stemming over
de geest door deze pure programma-
partij had een correct verloop. Daarna
werd de gewone motie electronisch
aanvaard.
Wat die geest van de motie dan
was? Gewoon wantrouwen, zei indie
ner D. Bark. We moeten geen hoofd
bestuursleden. die Kamerleden probe
ren te worden.
Aan een concreet beleidsplan voor
het geval D'66 regeringspartner dan
wel oppositiepartij wordt, zal in
de naaste toekomst worden ge
werkt. In een ledenvergadering,
die voor mei 1970 wordt gehouden,
moet over de procedure voor het op
stellen van dit plan worden beslist.
Het hoofdbestuur heeft verder de
opdracht gekregen het probleem van
de Kabinetsformatie te bestuderen.
Het is namelijk een grief van de
partij, dat de regeringspartijen aan
bepaalde afspraken zijn gebonden en
soms ook tegen voorstellen van de
oppositie stemmen, omdat ze van die
kant komen.
Fractieleider H. van Mierlo verzet
te zich tegen een motie, waarin werd
geprobeerd meer vat op de fraktie te
krijgen. „Wij kunnen niet gebonden
zijn aan een programma", zei hij.
„Als we voor een bepaalde situatie
staan, moet het mogelijk zijn van het
programma af te wijken."
De vergadering herkoos de heer J.
A. P. M. Beekmans, keel-, neus- en
oorarts plus egyptoloog uit Melis
sant tot voorzitter, de heer H. Jonge-
dijk tot vice-voorzitter, de heer J. A.
Nagtegaal uit Rotterdam tot secreta
ris en de heer H. H. Dijsselbloem tot
penningmeester.
De J.
BERLIJN Eerst nu is bekend
geworden dat de Oostduitse partijlei
der Walter Ulbricht vrijdag heeft ge
zegd dat hij „een goede buur-samen-
werking met de sociaal-democraten
in West - Duitsland" voor mogelijk
•houdt.
Het Oostduitse persbureau ADN
r.egt dat Ulbricht deze woorden sprak
tijdens een bijeenkomst van het cen
trale comité van de communistische
partij,
Vervolgens loofde Ulbricht „erken-
tenissen en uitspraken van West-
duitse wetenschapsmensen en publi
cisten" naar aanleiding van de 20ste
verjaardag van de DDR.
Ze toonden duidelijk aan welke be
tekenis de ontwikkeling in de DDR
voor het Westduitse volk heeft en
hoe groot de uitstralingskracht van
de socialistische Duitse staat zou zijn.
„Waarom zou het daarom niet moge
lijk zijn dat de socialistische DDR,
die voor de eerste maal in de
gesch'edenis van Duitsland met suc
ces de overstap heeft gemaakt van
het kapitalisme naar het socialisme"
tot een goede samenwerking met de
sociaal-democratie in West-Duitsland
komt", aldus Ulbricht.
EMMELOORD Een vierjarig
jongetje uit Bant (N.O.P.) is in het
ziekenhuis in Emmeloord opgenomen
met nekkramp. Een nader medisch
onderzoek wees uit dat het kind lijdt
aan hersenvliesontsteking.
Zaterdag congresseerde D'66 in
Amsterdam. Hier van links naar
rechts Beekmans (voorzitter)
Schwartz (bestuurslid) en Van
Mierlo (fractievoorzitter)
De filmster Noel Coward is za
terdag in Londen groots gehul
digd ter gelegenheid van zijn
zeventigste verjaardag. Hier is hij
met de actrice Merle Oberon bij
de aankomst bij het nationale
filmtheater, waar de huldiging
plaatsvond.
Kater wel of
niet in dienst?
AMSTERDAM De 25-jarige
Haarlemse leraar en biologiestudent
Ruud Kater, die In een VPRO-radio-
uitze.nding heeft gesproken over sa-
botage-methoden in het leger, heeft
een oproep ontvangen van de militai
re dienst om zieh op 12 januari in
Tilburg te melden bij de aan- en
afvoertroepen. Maar hij heeft ook
een mededeling gekregen van de stu-
dentendekaan van de Amsterdamse
universiteit dat een uitstel van dienst
is verleend „gedurende de tijd van
een nader in te dienen studie-sche
ma".
Ruud Kater die dinsdag zal worden
gehoord door de Hilversumse politie
in verband met de radio-uitzending,
kwam al eerder in het nieuws toen
hij op de tribune van de Tweede
Kamer tijdens de behandeling van de
defensie-begroting zijn oproep voor
militaire dienst verscheurde.
Jumbo bij aflevering
ernstig beschadigd
REN TON Een splinternieuw
Jumbo - straalpassagiersvliegtuig
voor de Amerikaanse luchtvaartmaat
schappij Pan America is bij de lan
ding van de afleveringsvlucht ernstig
beschadigd. Het vliegtuig kwam te
laag in, waardoor de wielen de oever
aan het eind van de landingsbaan
raakten. Niemand werd gewond.
De Cock
Naar aanleiding van het artikel in
uw blad onder de titel „De Cock al in
1947 gerehabiliteerd" het volgende:
het komt me onbegrijpelijk voor dat
een veelzijdig man als prof. Van
Niftrik onbekend is met de gang van
zaken tn zijn kerk ten opzichte van de
onderhavige kwestie.
Na lezing van wat dr. L. Praamsma
daarover schreef in zijn boek „Het
Dwaze Gods" vraag ik me dan ook af
of het wel zo onjuist was om na 1947
nog eens de zaak van ds. De Cock aan
de orde te stellen.
Immers, als ik goed ben ingelicht,
meende de hervormde synode in haar
antwoord aan de toenmalige adressan
ten in 1947 als haar oordeel mede te
moeten uitspreken, „dat een
posthuum rechtsherstel als door hen
gevraagd tekort deed aan het wezen
ener Christusbelijdende kerk". Dit ge
deelte is ons als krantenlezers (door
het hervormd persbureau, redactie)
onthouden.
In de discussie is dit toch een niet
te verwaarlozgn formulering, waarin
het aan duidelijkheid volgens mij niet
ontbreekt. Zij wijst ook op een grote
mate van zelfverzekerdheid. En het
werpt meer licht op hetgeen prof. Van
Niftrik bewoog.
Leerdam F. Meijdam
Slaperig
ft*
«0
In Parijs worden opnamen ge
maakt voor een spectaculaire
show. waarin een pleiade van
sterren optreerdt. waaronder
Sylvie Vartan, die hier, gekleed
in tuniek, een dans leidt.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Het Cen
traal comité heeft de heer
J. Smallebroek, lid van de Raad
van State benoemd tot voor
zitter van de commissie, die zich
zal bezighouden met de beteke
nis van het Evangelie voor het
politieke handelen. Zoals be
kend, is op het bekende partij
convent van 8 november besloten
tot instelling van deze werk
groep nadat van radikale zijde
hierop was aangedrongen.
De namen van de andere leden van
deze commissie zijn nog niet bekend.
Hierover moet nog overleg worden
gepleegd.
Ook heeft het Centraal comité een
werkgroep ingesteld voor de bestude
ring van de staatsrechtelijke vernieu
wing. Voorzitter van deze commissie
is prof. mr. A. M. Donner.
Deze werkgroep zal vooral het rap
port van de commissie-Duidelijkheid
van de ARP. CHU en KVP bestude
ren in samenhang met de rapporten
van Je staatscommissie.
In verband met de voorbereiding
van het programma van actie wordt,
zo besloot het Centraal comité, 13 en
14 februari a.s. len partijconferentie
gehouden in Utrecht. Voorzitter van
deze conferentie is drs. J. de Koning,
lid van de ARP in Utrecht
Deze wantrouwende affaire
vormde het meest spirituele deel van
de D'66-vegadering, die een slaap
verwekkend verloop had.
Drie voorzitters, hoog op het po
dium tronend, hielden zich aan een
strakke regie. Bovendien waren ze
steeds gereed met hun formeel ant
woord, zodat je van goede huize
moest zijn om iets in te brengen.
Het hoofdbestuur heeft een belang
rijke politieke taak. Op zijn verant
woording bestond nog al kritiek en
ook wenste men meer te weten over
het werk van de Kamerfraktie. De
opposanten werden wel gehoord,
maar het congres bleef slaperig.
Men vroeg om een degelijke politie
ke analyse. Het is schandalig, dat er
nog steeds geen bouwstenen zijn aan
gedragen voor een minimumprogram-
ma.
Maar de motie, waarin op dit pro
gramma werd aangedrongen (andere
partijvergaderingen namen wel een
dergelijk besluit) werd met slechts 26
procent van de stemmen voor, ver
worpen. Terwijl in de motie zelf als
argument werd genoemd de mogelijk
heid van vervroegde verkiezingen.
Daarom moest het minimumprogram-
ma er voor mei 1970 zijn om niet de
kans te lopen, dat D'66 met lege han
den zou staan.
De motie, waarin een extra zwaar
accent wordt gelegd op de recht-
