Commentaar
Conceptuitspraak synode:
afblijven van ABC-wapens
NOG GEEN NIEUWE
GEZANGEN IN
GEREF. KERKEN
Vrijgemaakten overwegen
afwijzing nieuwe berijming
Nieuwe jeugdboeken
Een woord voor vandaag
-
Leger des
Heils niet
in ICCC
Puzzelhoek
J\og geen beslissing
„Eeuwenoude Petrus
in Utrechtse Kerk
BEROEPINGSWER
Verdere toetsing niet nodig
Kerken in Afrik
bij GOS
VRIJDAG 28 NOVEMBER 1969
In de afgelopen weken heb ik een paar maal gezegd, dat Gods
zegen niet alleen in geestelijke zaken wordt uitgedrukt. Gods
zegen is niet alleen bestemd voor de zondag, maar ook voor
het alledaagse leven. Nu is het probleem van onze tijd, dat veel
mensen eigenlijk met hun geloof geen raad weten. Nog niet zo
lang geleden heeft een enquête uitgewezen, dat de, preek van de
zondag geen antwoord geeft op de vragen van de week. En het
gaat1 niet alleen om de preek, maar om het hele geloof.
Ook dat is echter geen nieuw probleem. Ook in Maleachi's tijd
werd dat zo ervaren. God zegt dat het volk "vermetel" over
Hem spreekt. En als het volk Hem verbaasd vraagt, wat ze
dan verkeerd zéggen, antwoordt God: "Gij zegt: nutteloos is
het God te dienen: wat gewin geeft het dat wij Zijn geboden
onderhouden en dat wij in de rouw gaan voor het aangezicht
van de Here der heerscharen?"
Wat heb je aan het geloof in het gewone dagelijkse leven? Op
die vraag antwoorden duizenden met de Israëlieten: Niets. Nut
teloos is het God te dienen. Nog echter klinkt de uitdaging na
van wat we al eerder samen bespraken, het woord van God uit
Maleachi 3:10 1 "beproeft Mij toch daarmede.... of Ik dan
niet voor u de vensters van de hemel zal openen.
Het is gemakkelijk om over het geloof te klagen, maar hebben
wij het al eens echt met God geprobeerd? Hebben wij God de
kans gegeven om Zich in ons leven te openbaren?
Wc lezen vandaag: I Thessalonicenzen 2:13—20
Onbegrijpelijk
£AE gereformeerde synode heeft
gistermorgen onbegrijpelijk veel
tijd gestoken in een uitvoerige dis
cussie over de vraag, op welke wijze
het besluit om toe te treden tot de
Wereldraad van Kerken geformu
leerd moest worden.
Dat besluit werd reeds een maand
geleden genomen. De commissie van
pre-advies kreeg toen opdracht het
precies onder woorden te brengen.
De synode voert op dit punt een an
der beleid dan bijvoorbeeld de her
vormde. Met een gemak dat gerefor
meerden ten enen male vreemd is
zegt de hervormde praeses: „Ds. Land
man zal wel voor de juiste formu
lering zorgen." Gereformeerde sy
nodeleden beslissen daarover zelf
graag mee.
Maar het werd sommige afgevaar
digden gisteren toch wel te bar. Ze
constateerden, dat ze drie uur nodig
hadden gehad voor een uitspraak
die alleen een plaats zal krijgen in
de Acta.
Want de synode moet niet verwach
ten dat deze bewoordingen nog weer
eens door kranten en tijdschriften
gepubliceerd zullen worden. Die heb
ben het besluit vorige maand reeds
openbaar gemaakt, en daarbij vaak
omstandig uitgelegd hoe het tot
stand kwam. Op hun artikelen is in
tal van kerkelijke bladen reeds uit
voerig gereageerd.
Onze vraag is: Voor wie trok de sy
node gisteren zoveel tijd uit? Het
enige juiste antwoord lijkt ons het
volgende: voor de kerkhistoricus die
later de kerkgeschiedenis van de Ge
reformeerde Kerken zal doceren.
Het lijkt ons een wat dure bijdrage
aan die wetenschappelijke studie.
(Van onze kerkredactie)
NAIROBI Er is geen sprake
van, dat het Leger des Heils in
Afrika zelfs maar zou overwegen,
om zich aan te sluiten bij de In
ternationale Raad van Christe
lijke Kerken (ICCC).
ICCC-voorzitter dr. Carl Mclntire
gaf in zijn blad de Christian Beacon
van 9 oktober een juichend verslag
van zijn reis naar Afrika. Alleen in
Oost-Afrika hadden zich al weer acht
nieuwe leden voor de ICCC aangt
meld.
Hij drukte in het blad een foto af
van hemzelf samen met enige Afri
kanen in Leger-des-Heils-uniform
met als onderschrift „Dr. Mclntire
met leiders van het Leger des Heils
in Afrika, dat het lidmaatschap van
de Oostafrikaanse christelijke allian
tie en van de ICCC heeft aange
vraagd."
Wij namen dit bericht over met
een vraagteken, omdat het Leger des
Heils via zijn hoofdkwartier in Lon
den ook lid is van de Wereldraad van
Kerken.
Thans bericht de territoriaal com
mandant van het Leger des Heils in
Oost-Afrika. kolonel Edward John
in Nairobi, ons. dat er van geen enkel
contact van zijn organisatie met de
ICCC of haar Oostafrikaanse afdeling
sprake ls.
Hij acht het mogelijk, dat dr
Mc Intire in a mraking is gekomen
met de „Wokovoe Afrikaanse Kerk",
oen kleine groep, die in haar uni
forms en vlaggen het Leger des Heils
imiteert. ..maar dit kan intelligente
en ontwikkeld? mensen nooit over
tuigen. tenzij zij het per sé willen
geloven", aldus kolonel John.
2 3 4 6 7 9
Kruiswoord-puzzel
zonder zwart
HOR.
I. hoofddeksel - steeds: 2. werelddeel -
biersoort; 3. afval van vlas - eind - zuster:
4. vogel - streling - voegwoord (Fr); 5. na
kroost - aanleg; 6 sieraad - stap; 7. bekend
dier - niet gesloten: 8. herkauwer - een
maal: 9. rijkstclefoon (afk) - op die plaats -
steen.
VERT.
I. stengel van granen en grassen - hoop
je drogend hooi; 2. nevenschikkend voeg
woord - uitroep - koemestvocht; 3. hoek-
halkon - voorlichting: 4. plaats in België' -
meisjesnaam; 5. pers. voornaamw. - wijzer
van een kompas - kindergroet; 6. familie
lid - laagvlakte - een lastig werk: 7. wijze
van doen - kleverige stof: 8. oude lengte
maat - dorp in Gelder!. - een zekere; 9.
kippenloop - geheel dc uwe talk. Lat.) -
voegwoord - muzieknoot.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
I. bton. 2. rode. 3. Oder. 4. nerf.
(Van onze kerkr.edactie)
LUNTEREN Op de synode van de Gereformeerde Kerken
hebben gisteravond 25 sprekers het woord gevoerd, maar de synode
heeft zich nog niet uitgesproken over het vraagstuk van oorlog en
vrede. Het was de tweede maal dat dit onderwerp in een avond
vergadering aan de orde kwam. Vorige maand voerden reeds 22 spre
kers het woord. Ditmaal had een commissie van preadvies gezorgd
voor een uitvoerige uitspraak, die echter van twee kanten nogal fel
werd aangevallen.
Kern van dit voorstel was de
uitspraak dat „de synode diep onder
de indruk is van de verschrikking
der vernietiging die gevonden wordt
in het moderne oorlogsapparaat en
daarom zich keert tegen het gebruik
van de wapenen, die zoals het in
het bijzonder van ABC-wapens geldt
in een totale oorlog de menselij
ke samenleving bedreigen met ver
woesting en ondergang".
In de tweede plaats werd „de oor
log die men nu alom ter wereld aan
het voorbereiden is" niet een ramp
genoemd, maar zonde. Daarmee sloot
de commissie zich vrij dicht aan bij
dr. J. A. H. J. S. Bruins Slot, de
hoofdredacteur van het dagblad
Trouw, die vorige maand die woor
den bijna zo letterlijk gebruikte.
Amendement
Nog eer de discussie begon kregen
de synodeleden op hun tafels twee
uitvoerige amendementen. die
eigenlijk al bij voorbaat de twee po
sities omschreven die de synodeleden
later in het debat zouden innemen.
Minder dan de commissie wilde
ouderling G. van Galen uitspreken.
Hij werd gesteund door de predikan
ten P. van Til, dr. H. B. Weijland, ds.
A. RL van der Zanden en ouderling
T. Biesma.
Meer dan de synode wilde ds. D.
N. Wouters uitspreken, die steun
kreeg van de predikanten H. Schut.
P. Heinen, drs. J. D. B. van der
Meulen, dr. F. L. Bos en G. van
Halsema.
Het amendement-Van Galen wilde
beginnen met te zeggen dat de sy
node diep onder de indruk was van
de vernietigingskracht van de mo
derne bewapening en van de bedrei
ging, die het ontwikkelen en het be
zit ervan vormt voor de gehele we
reld en de mensheid. Geen woord
dus over een zich keren tegen die
wapens.
log zou kunnen bevorderen, met na
me het in voorraad hebben en produ
ceren van. het zich oefenen en drei
gen met bovengenoemde moderne
vernietigingswapens".
Midden wet
Hoewel hij eerst niet het woord had
willen voeren, sprak dr. Bruins Slot
toch na de koffiepauze en hij vatte
waarschijnlijk het best de geschapen
situatie samen. Volgens hem betreedt
het amendement-Wouters het gebied
van de concrete politiek. Het amende
ment-Van Galen probeert echter zover
mogelijk van de politiek verwijderd
te blijven.
Evenals hij dat de vorige keer had
gedaan, verzocht hij zo duidelijk mo
gelijk de oorlog te willen veroordelen
als zonde. Hij waarschuwde de sy
node echter niet op het terrein van
de concrete politiek te begeven. Hij
wilde wat hij noemde een „voorpoli
tiek pastorale uitspraak". Daarom
kon hij zich in grote lijnen met het
rapport van de commissie wel vereni
gen.
Mevrouw dr. F. T. Diemer-Linde-
boom en dr. C. Gilhuis hadden het
gevoel dat het rapport op een geheel
ander punt faalde. Mevrouw Diemer
wilde een uitspraak waarin het bij
bels geloof meer zou kunnen door
klinken. Dr. Gilhuis legde er de na
druk op dat er een bijbels getuigenis
moest zitten in de uitspraak. Dat
juist miste hij.
Heel even kreeg de rapporteur van
de commissie, dr. O. C. Broek Roe-
lofs nog het woord. Hij beant
woordde de sprekers niet, maar gaf
een korte nabeschouwing. Naar zijn
mening kan veel van de beide amen
dementen worden overgenomen,
maar met dr. Bruins Slot was hij
van oordeel dat het amendement-
Van Galen te vrijblijvend spreekt en
het amendent-Wouters te veel zegt.
Naar zijn mening was de kernuit
spraak over het keren van het ge
bruik van .ABC-wapens niet goed
begrepen door velen. Het gaat daar
bij niet om een volledig afwijzen van
die wapens, en evenmin om een ver
oordeling ervan, maar de commissie
wilde alleen tegen de regering zeg
gen: handen eraf. Zij zal zich nu
eerst weer op andere voorstellen die
tijdens deze avondvergadering wer
den geuit, moeten bezinnen.
De synode trok oorspronkelijk
twee uur uit voor dit debat. Omdat
lang niet ieder om negen uur aan het
woord was geweest, duurde de avond
bijeenkomst een uur langer dan ge
woon.
's Morgens echter had de synode
eveneens drie uur nodig om de over
wegingen en het besluit te formule
ren van haar wil om toe te treden
tot de Wereldraad van kerken. Dat
besluit was in principe al de vorige
maand genomen, maar moest nog on
der woorden worden gebracht.
Weigeren
Het amendement van ds. Wouters
wilde de synode laten zeggen, dat zij
diep onder de indruk is van de ver
schrikkelijke vernietigingsmogelijkhe
den die de moderne strijdmiddelen
bezitten, namelijk het verwoesten
van bevolkingscentra en het onleef
baar maken van gehele gebieden.
Daarna moest de synode uitspre
ken dat elke oorlogvoering die van
deze strijdmiddelen gebruik maakt,
zonde is tegen God. En als van over
heidswege medewerking wordt ver
leend aan een dergelijke oorlogvoe
ring, dan moeten de leden van Chris
tus' gemeente Gode meer gehoor
zaam zijn dan mensen en medewer
king weigeren.
Dit amendement wilde zelfs nog
verder gaan en uitspreken dat de
synode „medewerking aan zulk
een oorlog naar evangelische
maatstaf' af moet wijzen en dat bete
kent: „het zich onthouden van alles
wat het uitbreken van zulk een oor-
Bij de uitgeverij G. F. Callenbach
te N'ij kerk kwam weer een aantal
jeugdboekjes van de pers, die met
de feestdagen in het verschiet onge
twijfeld hun weg naar het leesgrage
schoolkind zullen vinden, terwijl
sommige boekjes zich uitstekend le
nen om uit voor te lezen.
De kleinsten die nog maar net
kunnen lezen (6 tot 8 jaar) zullen
genieten van Susanneke, door C. J.
van Doornik-Lengkeek. Het doch
tertje van de koster gaat de kerk
versieren op de middag voor het
Kerstfeest, Maar de kerkgangers
stellen dat helemaal niet op priis
Dat schokt Susannekes kinderziel.
Maar gelukkig is oma er om haar
prnb'eempje op te lossen 0.95).
Meisjes en tongens van 7 tot 9
iaar hebben de keus uit drie boek-
ies: Kora, waar her. je1 door Chrfs-
tiaan B. van Veer. De tovenaar,
door W. G. van de Hulst jr. en Hans
en zijn poesje, door Rennv van
Roven.
Kora. waar ben je is het derde
deel van een serie van vier. Kora en
haar vriendje Moengo, die nog niel
op school gaan omdat ze niet kun
nen zwemmen, gaan kijken bij de
„witte mannen" die aan het bomen
rooien zijn. Kora krijgt een popje
maar dat maakt Moengo jaloers. Ko
ra rolt van een boomstam ir hel
water en raakt haar popje kwijt.
Moengo vindt het en zij mag het
popje van haar moeder houden. Dan
leren ze zwemmen en mogen ze
naar school ff 1.60).
Ook De tovenaar is een gezellig
verhaaltie. Kinderen laten zich nos
zo heerliik „betoveren" zoals Mar
ian die al dromend op de rug van
een eekhoorn zit. In de klas was er
°"n eekhoorn geweest die de pinda's
od kwam eten A's de meester bin-
noiVimf schiet het d'ertie weg.
In die droom komt ze zelf ook ir
de vensterbar1' op school terecht
Te schrikt wekker en ziet de pin
da's nn» od hef nachtkastJp staan
Al plaatieskiikend kunnen .-ip kinrle-
-e" i->e* verhaal volgen ff 1 95).
Hansie en zijn noesie ziin dikk»
vrienden. Het poesje loopt weg maar
het duurt niet lang of hij heeft een
ander poesie van de schoolmuur ge
haald. Als er vier kleine poesjes zijn
is het groot feest, want moeder is
ook weer beter 1.90).
Krojoto's wonderbare reis, door
K. Norel, is een boekje voor meisjes
en jongens van 8 tot 10 jaar. De
vriendjes Krojoto en Agani wonen
bij een Papoea-stam. Krojoto krijgt
een ongeluk met zijn hand waar
door hij naar het ziekenhuis moet.
Daar leert hij lezen en schrijven en
andere levensgewoonten. Hij plukt
de vruchten van het zendingswerk,
zou je kunnen zeggen. Van harte
aanbevolen ff 1.70).
Voorts drie boekje* voor jongens
van 12 jaar en ouder. Een boeiend
'•erhaal schreef Nanne J. Bosma:
Geus tegen wil en dank. Floor (14)
woont in Mechelen en ziet zijn
ouders, broeders en zusjes doodschie
ten. Een visser en zijn wouw ontfer
men zich over hem. maar de geuzen
vpoorden ook deze mensen.
Floor verstopt zich in het schip
van de visser en zodoende komt hij
bij de geuzen terecht en strijdt met
hen mee. Schipper Laurens de Blok
is als een vader voor hem. Ook hij
Merft is de strijd, 't Harde leven in
de geuzentijd wordt knap beschre
ven (ƒ3.65. 124 blz.)
De roekeloze tocht, door Sipke
van der Land. speelt zich af in Ca
nada. Door de droogte is er gebrek
•lan voedsel. Tim en Jim gaan
zwerven en trekken langs boerde
rijen. Ze helpen de boeren en de
houthakkers. Als pelsjagers verdie
nen ze een stevig zakcentje maar in
het voorjaar is er geen werk meer
gaan ze huiswaarts. Tim is blij
dat hij zijn moeder weer ziet. al
heeft hii dan toch ook op eigen be
nen leren staan. Met het geld kan
zijn vader een nieuw bedriifje op
bouwen. Een voortreffelijk boek. al
is de priis (f6.50) wel erg hoog voor
slechts 116 bladzijden.
Ten sTotte sclyeef Cor Bruvn Aan
het einde van de wereld. Jongens
die op avontuur uit zijn en van de
zee houden zullen met genoegen dit
h^ek f181 blz.) lezen. Vissers in de
Noordelijke T.Tszee trotseren de ele
menten maar aan de wal zitten ve
len in angstige spanning, (ƒ9.25).
(Van onze kerkredactie)
LUNTEREN De oecumeni
sche mammoetbundel van ge
zangen heeft zich niet voetstoots
een plaats veroverd in de gere
formeerde eredienst. Hooguit
vier synodeleden waren bereid
de bundel direct vrjj te geven
om hem te gaan beproeven. De
overgrote meerderheid wilde alle
voorstellen om amendementen
voor verdere bezinning terug
zenden naar de commissie van
preadvies.
De Hervormde Kerk zal dus ook
nog even moeten wachten totdat ze
een nieuw gezang kan aanheffen. De
ze kerk heeft de nieuwe bundel al
goedgekeurd, maar heeft besloten te
wachten tot de gereformeerden een
besluit genomen hebben.
Als die de bundel verwerpen, gaan
de hervormden toch verder. Aanvaar
den de gereformeerden de bundel,
dan zijn er nog wijzigingen mogelijk.
In beperkte mate kunnen nog gere
formeerde „lievelingsgezangen" een
plaats krijgen.
Schok
De voorstanders van de bundel en
de deputaten die zich over dit onder
werp beraden hebben, kregen aan
het begin van de vergadering de
schok van hun leven.
In plaats van het voorgestelde be
sluit om de bundel in de ered rnst te
gaan beproeven was de commissie
voor preadvies gistermorgen ineens
tot de conclusie gekomen dat de bun
del niet in die zin aanvaard kon wor
den. Naar de rapporteur, ouderling J.
Barkmeijer, meedeelde waren er kerk-
ordelijke bezwaren. Eerst moeten
6e mindere vergaderingen zich nog
uitspreken.
De deputaten lieten blijken dat ze
allerminst gelukkig waren met dat
voorstel en de theologische adviseur
van de commissie, die van niets wist.
vertelde dat hij verbijsterd was. „Ik
hou me aan het oorspronkelijke be
sluit", zei prof. dr. H. M. Kuitert.
I moet uitmaken wat er nu moet ge
beuren.
Dit besluit brengt de Hervormde
Kerk in vrij grote moeilijkheden. De
ze kerk wil de bundel graag zo spoe
dig mogelijk invoeren. Hervormden
vragen zich af wat er nu gaat gebeu
ren.
Als de gereformeerden inderdaad
de weg opgaan van eerst nog weer
eens het werk van de deputaten door
een speciale commissie te laten con
troleren wat werd voorgesteld
en als daarna eerst de mindere verga
deringen zich moeten uitspreken,
kan het nog twee (zo niet vier) jaar
duren eer de bundel eindelijk kan
worden aanvaard om beproefd te
worden. Het is de vraag of de her
vormden zo lang willen wachten.
De Pieterskerk is een van de
vele oude Utrechtse kerken, die
worden gerestaureerd. Tijdens de
werkzaamheden is een veertien-
de-eeuwse sarcofaag gevonden.
Het graf heeft aan de binnenzij
de schilderingen, zoals dat van
Petrus. Het hoofd is weggesleten.
Daarnaast knielt een kanunnik,
waarschijnlijk de eerste gebrui
ker van het graf. Op de foto wijst
restaurateur J. Jacobs naar de
schildering.
Dat de Pieterskerk zijn naam
aan de apostel Petrus heeft ont
leend spreekt wel uit deze
vondst.
Tijdens de avondzitting deelde dr.
O. C. Broek Roelofs namens de com
missie van preadvies mee een
gesprek te hebben gehad met de sa
menstellers van de bundel. De com
missie bleef bij haar besluit om de
bundel nog niet vrij te geven. Wel
kregen de synodeleden het verzoek
om vooor medio december schriftelijk
hun bezwaren en wensen kenbaar te
maken, opdat de synode in januari
weer op dit onderwerp kan terugko
men.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Naaldwijk (buitenge
wijkgem. in wording vac. S. G.
Goverts toez.): B. v. d. Lelie
Hansweert: te Ede (vac. J. v. d. He
vel): J. H. Vlijm te Krimpen a
IJssel.
Bedankt voor Nijmegen: d:r:. J.
d. Berg. pred. voor bijz. werkzaam!
jeugdpredikant te Utrecht.
GEREF. KERKEN
Bedankt voor Broek op Langedj
D. C. Fir et te Eefde-Gorssel.
Het weer in Europa
neeg
weer
min. temp.
gisteren
Amsterdam
regenbul
5
Brussel
geh. bew.
2
Frankfort
sneeuw
-0
Innsbruck
nr. bew.
-7
Kopenhagen
onbew.
0
Londen
onbew.
4
Luxemburg
regen
4
Madrid
onbew.
-4
Majorca
onbew.
-0
MUnchen
sneeuw
Nice
onbew.
3
Parijs
regen
5
Rome
onbew.
-0
Wenen
sneeuw
0
Kritiek
Het ontbrak niet aan kritiek op de
bundel. Er bleken nogal wat geliefde
kerkliederen in de prullenmand terecht
te zijn gekomen. Dr. H. B. Weijland
uit Arnhem beschuldigde de samen
stellers er zelfs van zich te heb
ben laten leiden door hun eigen
smaak in plaats van door de vraag
wat de gemeente graag zingt.
De Friese predikant J. D. B. van
der Meulen wilde beslist de rubriek
„Vaderland" uit de bundel geschrapt
zien. „Het wordt tijd dat we een
streep halen door de mythe van va
derland". zei hij, „we moeten besef
fen dat de kerk zich uitstrekt over
grenzen heen."
Heel wat synodeleden klaagden ero
ver dat te veel gezangen uit de gere
formeerde bundel van de 119 gezan
gen vervallen waren. En ouderling
N. J. de Koning uit Apeldoorn
klaagde, dat minstens 200 van de 450
opgenomen liederen onzingbaar zijn.
Amendementen
De synode bestond uit zoveel hoof
den. zoveel zinnen met amendemen
ten. Ds. L. L. van Vliet wilde een
veel kleinere bundel, anderen wilden
veel meer liederen erin. Het debat
leverde eigenlijk geen lijn op waar
langs verder gehandeld kon worden j
Toen bleek dat slechts een heel klei
ne minderheid direct de nieuwe bua-
del wilde invoeren, werd besloten de I
heel zaak terug te sturen naar de
commissie, die op vrij korte termijn
(Van een onzer medewerkers)
HOOGEVEEN Moeten we
verder gaan met het onderzoek
van de nieuwe psalmberijming?
Of moeten we haar nu al af
wijzen?
Dit was het dilemma, waarvoor ou
de generale synode van de Gerefor
meerde Kerken (vrijgemaakt) staat.
Het studiedeputaatschap, dat door de
vorige synode was benoemd, is tot
Psalm 111 gekomen en wil het werk
afmaken, zodat de kerken een gede
tailleerd rapport krijgen en de vol
gende synode een beslissing kan ne
men. Maar de commissie van rapport
wil in meerderheid de nieuwe berij
ming nu al afwijzen.
De redenering van de commissie
(rapporteur ds. J. van Raalte) is: de
interkerkelijke stichting, van wie deze
psalmberijming uitgaat, wil niet dat
er een selectie wordt toegepast. De
hele berijming moet aanvaard of af
gewezen worden. Deputaten hebben
echter al verschillende psalmen ont
dekt, die onaanvaardbaar zijn. Dus
moeten we de hele bundel afwijzen.
De commissie vindt voorts het in
terkerkelijk karakter van de berij
ming een bezwaar. Het is niet een
zoeken van het isolement, wanneer
wij duidelijk laten zien. dat wij ook
in het aanvaarden van een psalmbe
rijming niet interkerkelijk willen
zijn, maar gereformeerd en schriftuur
lijk willen blijven. Dat is veeleer een
getuigenis, aldus de commissie.
Jan Wit
Verschillende kerkeraden hadden de
synode geattendeerd op de beruchte
televisie-uitzending met ds. Jan Wit,
een van de medewerkers van de be
rijming. De commissie was het met
de verontwaardiging eens en citeerde
de Bijbel, dat een goede boom geen
kwade vruchten kan voortbrengen en
een kwade boom geen goede vruch
ten. Uit dezelfde mond kan geen ze
gening en vervloeking tegelijk komen.
Alleen ds. D. Nieuwenhuis had als
lid van de commissie een minder
heidsrapport ingediend, waarin hij
ervoor pleitte, dat het werk, dat de
putaten Jarenlang hebben verricht,
wordt voortgezet.
Dr. J. Douma, een van de deputaten,
had ernstige kritiek op het voorstel
van de meerderheid der commissie.
Wat ds. Van Raalte wil, is een ver
loochening van het besluit van de
synode van Amersfoort-West. In de
25 psalmen, die toen al waren getoetst,
waren ook al enkele onaanvaardbare
psalmen en de synode wist toen ook
al, dat het om een interkerkelijke be
rijming ging. Ook was men vroeger
al bezig geweest met het toetsen van
de berijming van ds. Hasper, die ook
niet vrijgemaakt is.
Het optreden van ds. Wit was in
derdaad schandelijk, maar men weet
niet of de dichters van de oude be
rijming zich allen ethisch goed heb
ben gedragen. Wordt het werk dat
we nu doen, waardeloos als we later
iets doen, wat niet goed is? Is een
bundel niet verantwoord, omdat een
van de dichters zich ernstig misdra
gen heeft?
Ook prof. H. J. Schilder, een andere
deputaat, stelde de synode voor met
de toetsing verder te gaan.
Maar de meeste synodeleden die
het woord voerden, voelden er niet
voor. Ouderling W. C. van Dijk zei.
dat de oude berijming inderdaad ook
veel kwaads bevat, maar die heeft
men nu eenmaal. Men moet nu niet
iets nieuws kiezen, dat ook weer
veel kwa'ad bevat.
Ds. S. S. Cnossen zei, dat hij op
de vorige synode al tegen een toet
sen van de interkerkelijke berijming
was gefeest, omdat hij vond dat dat
het eigen werken aan een nieuwe
berijming ophield.
Alternatief
De commissiemeerderheid heeft
als alternatief voorgesteld de sa
menstelling van een eigen berijming,
beslaande uit het goede van de oude
berijming en een deel van de be
rijming van ds. G. A. Hoekstra te
Schildwolde,
Maar ds. Hoekstra gaat niet ver
der met zijn arbeid, omdat hij als
deputaat de interkerkelijke berijming
moet toetsen. Zo wordt de zaak op-
gehouden, zei ds Cnossen.
Bovendien was ds. Cnossen er
niet zeker van, of de interkerkelijke
berijming het in de andere kerken
wel goed zal doen. De berijming
van ds. Hoekstra daarentegen kaj
wel blijvend zijn.
Ds. C. J. Breen antwoordde na
mens de commissie op de opmerka
gen. Inzake ds. Wit wilde de cod
missie haar voorstel wel veranda
ren. Zij stelde nu voor te oordelen
dat niet de levenshouding en
levensovertuiging of de incident»
uitlating van een der dichters, maa
de materiële inhoud van de beid
ming voor de beoordeling bepalen]
is. Daarmee is het hart van M
kwestie geraakt.
De opvattingen van ds. Wit zij]
bij hem zo geïntegreerd, dat hij dj
verbondstaal niet meer spreekt. Da
blijkt bijvoorbeeld uit Psalm li?
Men kon niet aannemen, dat d
psalmen, die nu nog getoetst mot
ten worden, zo goed zijn, dat ht
slechte dat in de 111 getoetste ge
constateerd is, verslonden wordt. W
weten nu genoeg, aldus ds. Breen
Hij vond het op zichzelf nog hele
maal niet zo erg. om in een isole
ment te komen. De vrijgemaakl
kinderen, die interkerkelijke scho
len bezoeken, leren daar wel met
versjes, die ze niet in de kerk zin
gen.
Vandaag werd de discussie voort
gezet.
GRAND RAPTDS De Presbyteri
aanse Kerk van Malawi en c
Presbyteriaanse Kerk van Rhodesi
zijn definitief lid geworden van c<
Gereformeerde Oecumenische Syno
de
Zij waren op de assemblee vai
Lunfpren. verleden jaar. al voorion
toerelaten in afwachting van hun de
finRlevp aanvraag.
Beide kerken zijn door het zen
dineswerit van de Nederduitse Gere
formeerde Kerk in Zuid-Afrik
nntstoan d'e van Malawi sinds 188
en die van Rhodesië sinds 1965 Zi
tel'en respectievelijk 88.000 en 5.8(1
leden.
