EEN SOCIAAL KRUITVAT
maak uw
postgiro-saldo
rentegevend:
Rapport Mensen onderweg
bepleit nieuwe aanpak
EXPLOSIE ZAL
Invallende rechter liet
zaal ontruimen
Werkspoor
Monsterproces in Utrecht
Schade Torrev
Canyon bepaald
op 25 miljoen
OPENBAAR VERVOER NOODZAAK
Tijdbom?
Productiviteit
KLM gestegen
REUMATISCHE-
EN SPIERPIJNEN
open een renterekening
bij de RPS!
■a
5
WOENSDAG 12 NOVEMBER 1969
UTRECHT Al jarenlang is Werkspoor in Utrecht een sociaal
kruitvat. De onrust werd steeds weer veroorzaakt door het ont
breken van continuïteit in de werkgelegenheid. Na het ontslag van
200 werknemers drie jaar geleden, volgde via advertenties toch
weer een wervingscampagne voor nieuw personeel, die mislukte,
waarna tientallen gastarbeiders werden aangetrokken.
Met de Tor Hollandia is gister
nacht in Amsterdam een groep
uit Frankrijk afkomstige en
uit Zweden uitgewezen
zigeuners aangekomen. Zij
zouden met marechaussee
escorte vandaag hun tocht naar
de Belgische grens vervolgen.
Uiteraard waren vele foto
grafen en journalisten aanwezig
bij deze kleurige noot in de
herfstmonotonie, maar daar
waren de zigeuners beslist niet
van gediend. De foto's tonen
duidelijk aan. dat ze hun recht
op privacy als het moet niet be
paald zachtzinnig verdedigen.
Alleen de vrouwen warmpjes
in hun wagens waren niet zo in
tolerant en beschouwden het
conflict van hun mannen met de
pers als een amusant „ver
zetje"
(Vervolg van pag. 1)
De afvloeiingen die in enkele sec
toren van het bedrijf noodzakelijk
zijn, zullen een geleidelijk verloop
hebben. Dit is ook de reden dat een
afvloeiingsregeling nog niet ter spra
ke is gekomen in het overleg met de
vakbonden. Gestimuleerde natuurlijke
afvloeiing en overplaatsing binnen het
concern zouden al veel leed kunnen
verzachten, meende mr. Sickinghe.
.,Onze politiek is er opgericht be
drijven te sluiten die in de komende
drie jaar geen winstbijdrage leveren",
zei hij.
Hij verduidelijkte, dat in feite
slechts1 drie van de 28 VMF-bedrij-
ven verantwoordelijk zijn voor de
slechte gang van zaken: Werkspoor
Utrecht en Amsterdam en Stork Hen
gelo. De grote klappen, voortvloeiende
uit de reorganisatie, moeten dit jaar
en volgend jaar vallen. In 1970 moet
een positie resultaat zijn behaald.
„We kunnen nu eenmaal niet perma
nent in het nieuws blijven", voegde
hij er schamper aan toe.
Maar mr. Sickinghe zei: „Er moet
iets te zeggen zijn en dat kan pas als
de regering heeft geantwoord.
Vanavond houden de vakbonden in
alle plaatsen waar VMF-bedrijven
zijn gevestigd, vergaderingen om hun
kaders te informeren over de gang
van Zaken. Zij hopen dan ook mede
delingen te kunnen doen over het re
sultaat van de besprekingen, die de
hoofdbesturen van de vijf bij het
overleg betrokken organisaties van
middag met de raad van bestuur van
VMF hebben gevoerd.
Ondernemingsraad-secretaris N. de
Jong zei, dat de „mensen niet als
baaltjes meel kunnen worden ver
sjouwd." Hij kondigde aan dat de
raad van af die moment geen verant
woordelijkheid meer neemt voor
eventuele onrust in het bedrijf. „Er
is een onduldbare situatie ontstaan.
Als we tegen deze ontwikkeling ja
zeggen, kunnen we beter meteen on
der de trein lopen, we graven ons
eigen graf', zei de heer De Jong.
Kamervragen
Intussen heeft het KVP-Kamerlid
mr. Nelissen vanmiddag in de Twee
de Kamer minister van economische
zaken De Block gevraagd welke ge
volgen de, reorganisatieplannen heb
ben voor de werknemers bij Werk
spoor Utrecht. Hij vroeg voorts, de
UTRECHT Nadat de politierech
ter mr. D. van Zeben zich gisteren
op de tweede dag van het monster
proces tegen de „bezetters" van het
universiteitsgebouw in Utrecht had
laten vervangen, besloot mr. R. J. F.
M. Lissone gistermiddag de zaal te
ontruimen.
Een kwartier schorsing was er
voor nodig de rumoerige studenten
te verwijderen. Alleen journalisten
hebben het proces achter gesloten
deuren mogen bijwonen. Een aantal
studenten gaven daarop te kennen
niet voor de rechter te zullen ver
schijnen, omdat de zaken volgens
hen niet in de openbaarheid werden
behandeld.
Mr. D. van Zeben, die anderhalve
dag het proces heeft geleid, verklaar
de later van het recht van verscho-
NA TWEE JAAR
PARIJS Frankrijk en Engeland
nemen genoegen met een schadever
goeding van ruim 25 miljoen gulden j
voor de bevuiling van hun stranden
door olie, na het op een rif lopen van
de „Torrey Canyon" in maart 1967.
Uit Londen, waar de overeenkomst
gisteren is getekend, werd vernomen
dat zeventig procent van het bedrag
zal worden betaald door Londense
verzekeringsmaatschappijen.
Naast de 25 miljoen gulden, die En
geland en Frankrijk samen zullen de
len, is er voor schadeloosstelling aan
reders en particulieren een bedrag
van een kleine 300.000 beschikbaar
gesteld.
ning gebruik te hebben gemaakt van
wege de onverteerbare aanval op
zijn gezinsleven. De persoonlijke aan
val, gedaan door de zich anarchist
noemende student D.D. (21) achtte de
politierechter dermate onjuist dat hij
vreesde te emotioneel bij de zaak
betrokken te worden.
Rond het middaguur werd D., na
dat zijn zeven getuigen ellenlange
verklaringen hadden afgelegd, tot zes
tig gulden boete of zes dagen vervan
gende hechtenis veroordeeld. Officier
mr. F. G. Wustenberg had niet om
een geldboete gevraagd, maar om ge
vangenisstraf.
Advocaat
In zijn verdediging hekelde D. de
Utrechtse balie, die de studenten niet
had willen verdedigen op politieke
gronden. „Ik heb daarom zelf maar
een advocaat meegebracht," zei hij
en trok uit zijn binnenzak een fles
advocaat tevoorschijn. Even later pro
beerde de student met de officier een
spelletje kaart te spelen. Toen een
licht geëmotioneerde mr. Lissone dit
„gedoe" afwees, zei de anarchist dat
het duidelijk was dat de kaarten al
waren geschud.
Gisteren werden 22 zaken afgehan
deld. Halverwege de midddag ver
zocht de oud- voorzitter van de UStf
weer studenten toe te laten in de
zaal. Het verzoek werd afgewezen.
De student verliet daarop het ge
bouw en werd bij verstek veroor
deeld tot een boete van zestig gul
den.
De laatste personeelsinkrimping da
teert van enkele maanden geleden,
toen de sluiting van de afdeling staal
constructies werd aangekondigd. Het
overleg over de afvloeiingsregeling
voor de 170 overbodige werknemers I
van deze volgend jaar op te heffen af-
deling is nog aan de gang.
De vakbonden nemen de directie van
Werkspoor en de raad van beheer van
VMF /Stork-W er kspoor het ontbreken
van een duidelijk beleid kwalijk. De
aankondiging van de VMF-directie dat
onrendabele activiteiten ter waarde
van 100 miljoen gulden zullen worden
afgestoten, heeft de vakbonden op
nieuw voedsel gegeven voor deze be
schuldiging.
Eind oktober vernamen de vakbon
den dat het met de liquiditeltspositie
van enkele VMF-bedrijven niet al te
best was gesteld en dat een beroep op
de regering was gedaan. Dit veroor
zaakte wilde geruchten binnen het
VMF-concern. De vakbonden schreven
premier De Jong eind vorige week
een brief, waarin werd gewezen op
mogelijke ernstige gevolgen voor de
werkgelegenheid in Utrecht en omge
ving en zelfs voor het totale sociale
klimaat in Nederland.
EXPLOSIE
Indien niet spoedig wordt ingegrepen,
moet een explosie onvermijdelijk wor
den geacht, aldus de brief.
De sociale spanningen by Werkspoor
leiden herhaaldelijk tot korte acties en
stakingen. Kortgeleden nog werd het
werk enige tyd stil gelegd in verband
met acties voor twee procent duurte-
toeslag. Ook nadat het ontslag bij de te
sluiten Kromhoutfabrlek in Amsterdam
bekend was geworden, gingen 1800 van
de 2200 man by Werkspoor in staking.
Werkspoor kwam drie jaar geleden
ook al in het nieuws door een vrij in
grijpende afvloeiingsregeling. Het ging
om 325 man, van wie er 2Ö0 moesten
afvloeien. Oorzaak: het uitblijven van
orders van de NS!
TREFWOORDEN
Herstructurering, efficiënter werken
en het beëindigen of vervangen van
onrendabele activiteiten waren de tref
woorden in het vorig jaar mei versche
nen jaarverslag van VMF Stork-Werk-
spoor. Met name de situatie bij Krom
hout (sluiting inmiddels aangekondigd)
en de Rotterdamse kranenfabriek Hen-
sen werd weinig rooskleurig genoemd.
In het jaarverslag van het concern (28
bedrijven met 26,000 werknemers) werd
dit jaar een omzet verwacht van één
miljard gulden.
Er werd al gezinspeeld op ontslagen
en „wijzigingen in de personeelssterk
te". Met name werd genoemd de hoofd
groep Werkspoor-Amsterdam, met 4600
werknemers.
Begin augustus kondigde de directie
van Werkspoor-Utrecht de sluiting aan
van de produktiegroep staalconstruc
ties. die het in het buitenland door de
concurrentie moeilijk kon bolwerken
en op de buitenlandse markt terrein
verloor door de voorkeur voor beton
nen bruggen en tunnels.
De sluiting van deze afdeling wordt
volgend jaar. na afwerking van de
orderportefeuille, een feit. Ruim 100
van de 270 werknemers kunnen binnen
Werkspoor worden overgeplaatst. Voor
hoogstens 170 mensen moet een nieuwe
werkkring worden gezocht.
Bij de aankondiging van deze slui
ting zei jhr. mr. F. O. J. Sickinge, lid
van de raad van bestuur van VMF/
Stork-Werkspoor: „Een onderneming is
een zakelijke zaak. Als je liefdadigheid
op grote schaal gaat bedrijven, ga je
kapot".
OPTIMISME
Op 12 september was er bij Werkspoor
weer enige reden tot optimisme. De NS
gaf de afdeling Rollend materieel, de
grootste binnen het bedrijf, opdracht
voor 40 elektrische tweewagenstellen.
Er was 25 miljoen gulden mee gemoeid.
Tot eind 1971 zou Werkspoor hierdoor
blijven draaien.
Maar zelfs in een goed jaar is Werk
spoor, zoals élke wagonfabriek in Eu
ropa, maar voor 60 procent bezet.
Werkspoor probeert daarom niet be
nutte capaciteit op te vullen met de
bouw van andere produkten: alumini
um ramen, gewapend polyester, katho-
denbakken. apparaten en containers.
Vooral in dit laatste artikel zag Werk
spoor-Utrecht brood, omdat zeevracht
containers niet vijftien jaar, zoals was
voorspeld, maar slechts vijf jaar mee
gaan.
Gistermiddag hield de raad van bestuur van de Verenigde Machine
fabrieken een persconferentie in verband met de moeilijkheden bi)
Werkspoor in Utrecht. Op de foto v.l.n.r.: ir. J. M. G. D. Baron van
Slingelandt, jhr. mr. F. O. J. Sickinghe en ir. A. Meijer.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG In het rapport Mensen Onderweg dat gisteren
in de openbaarheid is gekomen bepleit de Koninklijke Nederlandse
Vereniging van Transport-Ondernemingen een wezenlijke andere
aanpak van het openbare vervoer. Deze „nieuwe aanpak" heeft be
trekking op een voor de toekomst noodzakelijk hoog gekwalificeerd
openbaar vervoer, dat, gezien de steeds toenemende verkeersop
stoppingen, in staat moet zijn een vlotte massale verplaatsing van
personen te garanderen. Men stelt dat deze kwaliteit op het ogen
blik ontbreekt en dat daarom meer vrije banen en rijstroken ge
creëerd moeten worden.
Het KNVTO-bestuur gaf gistermiddag een toelichting op het
rapport dat 's morgens was overhandigd aan staatssecretaris Keijzer
van verkeer en waterstaat en de voorzitter van de Tweede Kamer.
In een oplage van 30.000 exemplaren zullen allen die bij het vervoer
betrokken zijn de brochure ontvangen.
De situatie die op dit moment in
het openbare vervoer bestaat kan
volgens de vereniging het best geka
rakteriseerd worden mei de leus
„Openbaar vervoer 'n Nood-Zaak" die
op alle bussen en trams zal worden
aangebracht. Daarom wil het bestuur
van de KNVTO beslist niet wachten
op de wetenschappelijke gegevens
(o.a. van de commissie-Volmuller) die
thans worden verzameld over het
vervoer van personen in de toekomst.
Aanvulling
Met de visie op het openbaar ver
voer wordt het rapport van de Ne
derlandse Spoorwegen Spoor naar 75
logisch aangevuld. Anders dan in het
N.S.-rapport geeft Mensen Onderweg
meer de grote lijnen aan. omdat de
omstandigheden waaronder de tien
tallen aangesloten ondernemingen
werken veelal sterk onderling
verschillen.
De KNVTO ziet een belangrijke
verbetering voor de vervoersvoorzie
ning in een nauwere samenwerking
tussen de openbare vervoersbedrijven.
Men onderstreept dat dit niet altijd
behoeft te leiden tot het opgeven van
de zelfstandigheid van de bedrijven,
al zullen fusies in een aantal gevallen
tot verbetering kunnen leiden. Een
waardevol element tot verbetering
van de voorzieningen ziet men ook in
de vorming van vervoersge-
meenschappen, waarin bijvoorbeeld
regionaal een aantal ondernemingen
kunnen samenwerken.
Volgens het rapport zal de over- 1
heid een krachtig en slagvaardig ver
voerbeleid moeten voeren. Men moet
het openbaar vervoer als geheel zien.
Dit geldt tevens ten aanzien van het
verzorgingsniveau, wat door de over
heid zal moeten worden vastgesteld.
Het gevolg daarvan zal zijn dat de
overheid dat deel van de kosten moet
dragen wat niet door vervoersop-
brengsten gedekt wordt.
Over derde kwartaal
DEN HAAG De productie van
de K.L.M. is in het derde kwartaal
van dit jaar met 25 procent gestegen
ten opziente van de overeenkomstige
periode in 1968. Dit ging gepaard met
een verhoging van de bedrijfskosten
met achttien procent.
Het vervoer in tonkilometers nam
toe met 21 procent. In de loop van dit
kwartaal werd een DC-8-63 aan de
vloot toegevoegd. Bestellingen zijn
geplaatst voor zes DC-10-30 vliegtui
gen, die worden afgeleverd in
1972/73.
Door de recente emissie steeg het
geplaatste aandelenkapitaal tot
310,6 miljoen gulden.
(Advertentie)
Onmiddellijke verlichting van
"Doorstraalt" verlichtend weefsels en
spieren tot in de gewrichten
Reumatische pijnen, spit, zenuwpijnen,
verstuikingen, stijve nek en ledematen
niets werkt sneller, niets werkt aangenamer
ter verlichting van pijn dan Algesal-balsem. j
Onmiddellijk In de nuid doordringend, werkt j
jAlgesal diep op de weefsels in tot aan de!
haard van de pijn (zonder oppervlakkige
Iwarmtesensatle of irritatie van de huid te
veroorzaken) en doorstraaltverlichtend
weefsels en spieren tot in de gewrichten.
Reumatische pijnen en stijfheid maken
spoedig plaats voor een durend gevoel van
verlichting en welbehagen.
Wacht niet tot de pijn uitbreekt! Zorgt
dat L" thuis altijd een tube Algesal bij de
hand hebt om zodra het nodig is de pijn te
verlichten. ALGESAL bij alle apoth. en drog.
garanties van het VMF-concern om
orders van de NS, te bevorderen.
De Kamerleden en Nypels (D'66) en
drs. Nederhorst (soc.) hebben schrif
telijke vragen over deze kwestie ge
steld.
Het Haagse leven van het Corps
Diplomatique mag in ons eenvoudig
burgermans begrip glorieus lijken,
het is een simpel bestaan vergeleken
bij de staatsie, die jn Londen lentton-
gespreid wordt.
Zelfs de parels van de diplomatie
ke residenties in Wassenaar, Groot
Hasebroek en Hoestan (het vroegere
Wildzang) zijn stulpen vergeleken
bij de paleisachtige residenties aan
Palace Green in Kensington, het
Londense Wassenaar.
Een „afgesloten" weg, privé bezit,
maar razend druk zo tussen zes en
acht uur in de avond, wanneer op
alle ambassades de lichten rijkelijk
branden en de recepties gaande zijn.
Men kan er in één kwartier meer
Rolls Royces tellen dan men waar
ook ter wereld ln een mensenleven
zal tegenkomen.
Het moet ook de laan zijn. waar
koningin Victoria eens gespeeld
heeft, zo zij in haar leven ooit heeft
kunnen spelen. Ze werd geboren in
Kensington Palace, eens de residen
tie van koning-stadhouder Willem
III en koningin Mary. Het is nu een
museum met koninklijke schatten.
Koninklijk is ook de residentie van
onze ambassadeur dr. J. H. van
Roijen en mevrouw A. van Roijen-
jonkvr. Snouck Hurgronje. De
eerste ervaring bij het binnentreden
van de gelambriseerde hal is de
Teur van appelhout; de tweede een
van beheerste grandeur in de salons,
waar kunstschatten uit de middel
eeuwen met meesterhand gearran
geerd zijn.
Maar waar ook een tafeltje staat
met portretten van ons Koninklijk
en onze Prinselijke gezinnen en een
ander met familietafereeltjes.
Uil en thuis
Nog een half jaar en dr. Van Roij
en zal met pensioen gaan. De afslui
ting van een carrière, die hem na de
oorlog slechts drie standplaatsen
bracht: Ottawa. Washington, waar
hij veertien jaar bleef, en nu Lon
den sinds 1964.
Een receptie van een Nederlandse
ambassadeur voor een Nederlands
gezelschap. Dat betekent, dat al wie
belangrijk Nederlander in Londen
is, opdraaft.
Daar zijn de leden van de Neder
landse Kamer van Koophandel,
waarvan dr. Van Roijen zelf presi
dent is. Waarvan de heer W. C. van
Haaften bestuurslid is. Deze is ook
directeur van het Nederlands zui-
velbureau in Londen. Zogezegd de
man die de Hollandse Edammer laat
concurreren met de Engelse kazen.
Die in zorg zit pmdat het contin
gent Hollandse boter door Engeland
is besnoeid. Wat wel gemopper on
der de huisvrouwen geeft, want de
boter voor de Britse toast is er be
langrijk duurder door geworden.
Er zijn ook de kaasmeisjes, nu in
civiel en niet in het scherts-Volen-
dammer kostuum, waarin zij op
feesten de nieuwste kaaslekkernij
presenteren. Even het recept: een
Edammer kaas. rood gelakt, uitge
hold en gevuld met een mengsel
van: een blikje fijn gewreven
zalm. een kopje melk, vier eetlepels
mayonaise; op smaak afgemaakt
met azijn, tomatenketchup en Wor
cester saus.
Men presenteert er ongezouten
crackers bij, die ln de kaaskom ge
doopt worden
Om thuis ook eens te proberen!
Regio
Een belangrijk voorstel uit het rap
port is ook, dat men meent, dat daar
waar gemeenten tot regionale samen
werking komen, ook het rijk, de pro
vincie en de gemeenten elkaar moe
ten vinden in een regionale vec-
voersautoriteit voor een bepaalde
streek of agglomeratie.
In dat geval dient een dergelijke
vervoersautoriteit het verzorgingsni
veau voor haar gebied vast te stellen.
In ieder geval zal de autoriteit die
het niveau vaststelt ook de kosten
moeten dragen, verbonden aan de
door haar verlangde vervoersvoorzie
ning.
In dit verband wil het rapport
voorstellen de betrokken onderne
mingen te gaan beschouwen als aan
nemers van vervoer. De overheid be
paalt dan wat men als eis stelt voor
de vervoersvoorziening en is daar
voor financieel verantwoordelijk, ter
wijl de onderneming of de ver-
voersgemeenschap tegen een bepaald
bedrag zorgdraagt voor deze voorzie
ning.
Over het financieel aspect wordt
opgemerkt dat het Economisch Bu
reau voor het Weg- en Watervervoer
heeft uitgerekend dat er bij gelijk
blijvende vervoersvoorzieningen in
1970 tekorten zullen zijn, nl. voor het
streekvervoer ƒ35 min. en voor het
stadsvervoer 155 min. In 1975 zullen
deze bedragen opgelopen zijn tot 75
min. voor het streekvervoer en ƒ225
min. voor het lokale vervoer.
Wat de Duitsers in de eerste ronde
van het debat over compensatiemaat
regelen voor hun boeren niet hadden
bereikt, hebben zij in de tweede be
slissende ronde volledig in de wacht
gesleept.
Zij hoefden slechts vol te houden,
verdere medewerking aan financie
ring van het landbouwbeleid van de
Europese gemeenschap te zullen wei
geren, als zij niet het verlangde
volle pond zouden krijgen.
Succes was verzekerd, omdat Wcst-
Duitsland nu eenmaal verreweg de
grootste bijdrage levert aan de land-
bouwpot van de gemeenschap en met
name Frankrijk in aanmerking komt
voor een formidabel bedrag aan steun.
Als Frankrijk geen belang had gehad
by definitieve financiering van het
landbouwbeleid, zouden de Duitsers
niet hun zin hebben gekregen. Ook
nu moest Nederland zich het felst
verzetten echter zonder resultaat.
Terecht herinnerde minister Witte-
veen eraan, dat de boeren in Neder-
derland en andere landen jarenlang
met de gevolgen van inflatie moes
ten leven, zonder dat de gemeenschap
om compensatiemogelijkheden was
gevraagd.
Daar komt nog bij, dat dc steunmaat
regelen voor de Duitse landbouw in
de daarvoor uitgetrokken periode van
vier jaar geen aflopende zaak is.
Nieuwe beschermende maatregelen
kunnen daarna niet uitblijven.
Minister Lardinois heeft gezegd, dat
er een tijdbom onder de landbouw
markt van de EEG is aangebracht.
Gelukkig levert zij slechts op langer
termijn gevaar op. Er is nog tijd om
de ontsteking weg te nemen.
Dat kost niets - ook geen moeite. Zo kunt u 3J%
rente trekken van girogeld dat u niet onmiddellijk,
nodig hebt. Toch kunt u er door middel van uw giro- f
rekening altijd over beschikken.
Schrijf de Postgiro om een renterekeningformulier.
Ze liggen ook bij elk postkantoor
RIJKSPOSTSPAARBANK
r* QV *Tl^) óók rente voor postrekeninghouders
