Conferentie zet vraagteken
achter modeuitdrulddngen
VERDUBBELDE SYNODE
VOOR ARTIKEL 30
Emigranten plantten kerkelijke
verdeeldheid nauwkeurig over
SUKRISTOL
Voorstellen van AKV
ook honoreren
Een woord voor vandaag
„SYNODE, GEEF GARANTIES"
EO op 1 april
in de ether?
Drs. W. Wester
overleden
Puzzelhoek
f w r i' r r r^81
Nieuw kerkordeartikel voor experimenten
Chilliwack kopie op kleine schaal van Nederlands dorp
Moderamen ARP
morgen bijeen
BEROEPÏNGSWERK
WOEN&DAG 12 NOVEMBER 1969
„Waar is anders de God van het recht?" vraagt het volk vol
gens de profeet Maleachi. Deze zin is te vinden in het gedeelte,
waar het volk wordt geciteerd als het het eigen onrecht goed
praat. God heeft immers van deze mensen gezegd dat Hij een
welgevallen aan hen heeft. Wat voor kwaads kan hun dan
overkomen?
Pas op met zulke gedachten. Zo hebben wij ook wel eens ge
sproken. Wij waren immers het volk van het nieuwe verbond.
Had God Zich niet gewend tot onze vaderen? Op die vraag
durf ik zeker ,ja" te antwoorden. Maar het feit dat God Zich
tot onze vaderen gewend heeft, wil niet zeggen dat Hij Zich
dan automatisch ook tot ons wendt. Vroeger zei men waar
schuwend: Genade is geen erfgoed. En de evangeliste Corry
ten Boom die het concentratiekamp overleefde zegt nog vaak:
God heeft geen kleinkinderen.
Er zit in deze tekst (Maleachi 2 17) ook iets van de gedachte:
Wij doen dingen die misschien niet goed zijn. Maar God laat
ons niet merken dat ze verkeerd zijn. Ze moeten dus wel goed
zijn, anders had God ons al lang geoordeeld. Zo redeneerde
ook een Amerikaanse atheïst. In een openbare vergadering
zei hij: Ik zal u bewijzen dat God niet bestaat. Ik daag Hem
op dit ogenblik uit, mij binnen de vijf minuten dood te slaan.
Na vijf minuten zei hij: Ziet u nu wel dat God niet bestaat.
Maar toen riep iemand vanuit de zaal: Gods genade is niet in
vijf minuten uitgeput.
Het feit dat God een wereld zijn gang laat gaan, bewijst niet
dat Hij er niet is of Zich niet met die wereld bemoeien wil.
We lezen vandaag: Hebreeën 8 1-13.
(Van onze kerkredactie)
GRONINGEN Leden van
de hervormde gemeente te Gro
ningen, onder wie predikanten
en hoogleraars, hebben de sy
node om de garantie gevraagd
dat de voorstellen die de Alge
mene Kerkvergadering naar vo
ren zal brengen ook zullen wor
den gehonoreerd.
Zij zijn daar blijkbaar niet gerust
op. ..Met klem" vragen zij de synode
in hun brief, „welke garantie de sy
node geeft aan hen. die zich mede
verantwoordelijk weten voor hun
kerk, dat de ingediende suggesties
niet aan een bureaucratisch schil-
tingsproces worden onderworpen, dus
niet binnenskamers maar in breed
overleg en na volledige verantwoord
ing worden samengevoegd tot een
agenda voor de AKV: dat uitspraken
van de AKV niet alleen welwillend
of verontrust worden aangehoord,
maar ook wanneer de synode het
er in eerste instantie niet mee eens is
op de agenda van de synode zullen
worden geeplaatst. om langs de weg
der orde van de kerk. maar onder de
druk van een algemene kerkvergade
ring. die de kerk hopelijk breder ver-
c-w--t dan de synode en de
-ti-tnien f° word»"
gehonoreerd."
Deze Groningse hervormden willen,
dat de svnode de voorstellen, die uit
de AKV zullen komen als orioriteiten
zal beha»",'»1en.
Democratisch
HATV Vieuker-
ken uit liattem protesteert in het
..Kerkblaadje" van de Vrienden van
Kohlbrü'gw tegen de opzet van de
AKV. Hij is op zichzelf niet tegen
een dergelijke kerkvergadering,
maar, zo schrijft hij. de agenda be
hoort „volgens schriftuurlijk en ker-
kordelijk principe opgesteld vanuit
het grondvlak, dat wil zeggen door
ambteliike vergaderingen en stem
hebbende lidmaten, die recht hebben
te spreken op grond van hun
ja-woord."
De opzet dat iedereen die zich tot
de Hervormde Kerk rekent, kan
meepraten, meedenken en meedoen,
noemt hij een ongeoorloofde conces
sie aan buitenkerkelijk democra-
tisme. Het bepalen van het beleid der
kerk en de bezinning op haar wezen
en taak wordt zo in handen gelegd
van hen. die juist als niet lidmaten
niet mondig zijn. die geen re
kenschap hoeven te geven van de
hoopt die in hen is en niet
(Van onze correspondent)
HILVERSUM De Stichting
Evangelische Omroep, die onlangs
het aantal van 15.000 leden passeerde
en onmiddellijk een zendtijdver
gunning aanvroeg, verwacht 1 april
volgend jaar met de uitzendingen te
beginnen.
De EO is dan aspirant-omroep, wat
betekent dat zij twee jaar de tijd
heeft om 100.000 leden te bereiken.
Gedurende deze tijd heeft de EO één
uur tv- en drie uur radio-zendtijd
per week. De EO is opgericht door
verontruste christenen, die o.m. vin
den dat de NCRV te weinig aan
evangelieverkondiging doet.
Bel weer in Pnrop»
aanspreekbaar zijn op hun geloof.
Ds. Van Nieukerken verwijt de sy
node een „laakbare onzekerheid" ten
aanzien van de vragen die verband
houden met het Christusbelijden en
het leven van mensen en volken. In
het basis-document „worden slechts
vragen losgemaakt en mogelijkheden
ter overweging aangeboden, zonder
dat de vergadering, die de kerk ver
tegenwoordigt, ook maar de weg
wijst en getuigt uit hoofde van haar
ambtelijk gezag van Gods geboden
en beloften en onder aanroepeing van
Zijn Naam."
Kortom, de opzet geeft ds. Van
Nieukerken in de pen: „De tijd moet
bepalen wat gebeuren moet in plaats
van de Heilige Geest. Inspraak van
rijp en groen wordt begeerd in plaats
van de gehoorzaamheid aan het
Woord. Meepraten en meewerken
wordt verlangd, maar nieet opgeroe
pen tot verootmoediging en gebed."
OEGSTGEEST Maandag is in
Makassar plotseling overleden drs-
W. Wester, zendingspredikant van de
Nederlandse Hervormde Kerk. Hij is
38 jaar geworden.
Drs. Wester is in 1931 geboren in
Parrega (Friesland), studeerde in Gro
ningen en Oegstgeest. Van 1958 tot
1962 werkte hij als zendingspredi
kant van de Nederlandse Hervormde
Kerk in Ceylon. Vervolgens werd hij
predikant in De Knijpe en bereidde
hij zich voor op het doctoraal exa
men theologie. In 1964 ging hij op
nieuw uit, nu als docent aan de theo
logische school te Makassar.
gisteren
neerslag
weer
min. temp.
ZÜrich
regen
10
7
Wenen
regen
12
5
Amsterdam
regen
12
0.4
Brussel
regen
12
0.2
Frankfort
zw. bew
0
Genève
regen
9
s
Innsbruck
regen
7
5
Kopenhagen regen
6
3
Locarno
regen
12
S
Londen
regen
13
19
Luxemburg
zw. bew
3
0
Madrid
geh. bew
13
4
München
zw. bew.
13
0.7
Nice
zw. bew
17
0
Parijs
mist
2
0
Rome
zw bew.
Kruiswoord-puzzel.
Hor. 1. rivier in Italië. 2. kleur. 7. muziek
noot. 9. kleine schutsluis, 12. bundel, 13.
voorzetsel. 15. zoek, 17 rund, 18.
grondslag, 20. deel van een ontkenning
(Fr), 21. plaats in N. Brabant. 22. pook-
ijzer. 23. muzieknoot, 24. vreemde munt,
26. gebod, 27. de geest van de rijstkultuur
(Java), 28. telwoord. 29. zelfkant. 33. li
niaal (ZN). 37. spil van een wiel, 38. verf
stof, 39. ontkenning (Eng).
Vert. 1. familielid. 2. puntig voorwerp. 3.
slede, 4. de gezamenlijke hoeveelheid. 5.
oude Egyptische zonnegod, 6. zijtak
Weichscl. 8. nevenschikkend voegwoord,
10. specerij, 11. gunstig gemind. 12. lomp,
13. dwaze gewoonte, 14. dwingeland. 16.
gezamenlijk verteer, 18. slaapt men op, 19.
iemand die treitert, 25. telwoord, 30. klei
nigheid, 31. rivier in Engeland. 32. uitroep,
34. voornaaraw.. 35. munt in China. 36.
muzieknoot
Oplossing vorige puzzel
Hor. 2. beeld, 7. nevel, 8. Aaron, 9. Diest,
10. sla, 12. tas, 13. adé. 15. lende, 17. on
der, 19. da, 20. Ee, 21. noest, 24. telle, 26.
Ger, 27. air, 29. eer, 30. enter, 32. geest, 33.
Demer, 34. Terek.
Vert 1. geste, 2. bed, 3. elite, 4. lasso, 5.
dat, 6. ronde, 10. slang. 11. ander, 13. Adfc-
le, 14. erker, 16. das. 18. nee. 22. oever, 23.
tante, 24. trede, 25. leger. 28. it. 30. Est, 31.
rek.
(Van onze kerkredactie)
OEGSTGEEST De discussies op kasteel Oud-Poelgeest
waren nog maar nauwelijks begonnen 'of reeds viel het woord
„herstelbetalingen". Het was de (Zuid)afrikaanse Brigalia
Bam die de hlanke conferentiegangers vertelde: „Juist om wat
u in het verleden mijn mensen hebt aangedaan, hebt u een ver
antwoordelijkheid van de Europese kerken ten aanzien van het
werk van hun lidmaten in de derde wereld.
Een Amerikaan, die als waarnemer
de conferentie bijwoont, reageerde
prompt met verzet aan te tekenen. Ik
kan niet verantwoordelijk gesteld
worden voor daden van vorige gene
raties, zei hij. We moeten niet zoveel
spreken over het verleden. We moeten
ons veeleer erop gaan bezinnen, hoe
we samen de toekomst tegemoet kun
nen treden.
Na afloop van de zitting, toen ik
even met de Zuidafrikaanse sprak,
zei ze tegen me: hij vergeet dat het
in Afrika niet gaat om en verver-
wijderd verleden. De meeste Afri
kaanse staten kregen pas in de afge
lopen tien jaar hun zelfstandigheid.
Spraakverwarring
Het voorval laat echter iets zien
van de spraakverwarring die op deze
eerste dag van de conferentie open
baar werd. Opnieuw blijkt hoe theo
logen en gewone lidmaten verschil
lende talen spreken, hoe de mensen
uit de derde wereld anders reageren
dan de blanken uit de atlantische
staten.
Die verwarring werd bovendien
sterk gestimuleerd door de Latijns-
Amerikaanse spreker die het eerste het
woord voerde, dr. Leopoldo J. Niilus
Hij begon met het thema van de con
ferentie en zette een vraagteken ach
ter vrijwel elk woord daarvan.
Hij kwam er eerlijk voor uit, dat
hij wilde beginnen met verwarring te
zaaien in de hoop dat door de diep
gaande gesprekken uiteindelijk zou
blijken, dat het een heilzame verwar
ring was geweest. Daarom begon hij
te prikken in modeuitdrukkingen als
ontwikkelingshulp, snelle sociale ver
anderingen en chirstelijke lidmaten.
Vraagtekens
Het woord ïidmaten, of zoals het in
het Engels genoemd wordt „leken",
plaatst hen tegenover de geestelijk
heid in de kerk. Zijn zij minder? Die
indruk werd vroeger vaak gewekt.
Zijn zij beter? Die indruk krijg je nu
vaak. Zo prentte hij de aanwezigen
in dat het niet alleen gaat om de
verantwoordelijkheid van de gewone
lidmaten, maar om die van de kerk
als geheel.
Met zijn vraagteken achter „snelle
sociale veranderingen" zette hij de
aanwezigen aan het denken over de
vraag of veranderingen altijd ge
wenst zijn of niet. En door een
vraagteken te zetten achter „ontwik
keling" zette hij een vraagteken ach
ter de gedachte dat ons technolo
gische ontwikkeling beslist goed is
voor alle mensen. Zou het niet moge
lijk kunnen zijn zo vroeg hij dat de
staten van de derde wereld zich in
een geheel andere richting moeten
ontwikkelen dan de blanke staten op
het ogenblik doen?
Zijn toespraak maakte het de con
ferentiegangers niet gemakkelijk. Ze
hadden niet een bepaald thema voor
geschoteld, waarin ze hun tanden
konden zetten. Integendeel. Ze
moesten opnieuw beginnen met hun
woorden te gaan definiëren. Maar zo
werd toch enigszins het gevaar voor
komen van, zoals dr. Niilus zei: het
uiten van dezelfde klanken, die ech
ter op totaal verschillende zaken be
trekking hebben.
Moeilijk
's Middags deed de Nederlandse za
kenman, J. Wessels in wezen hetzelf
de. Vanuit zijn ervaringen in Indo
nesië en Singapore liet hij blijken,
hoe moeilijk het in wezen is om in de
derde wereld een Europese zaak te
vertegenwoordigen en tegelijkertijd
een getuigende christen te zijn.
Hij vertelde hoe hij lang een tradi
tioneel christen is geweest die God
nooit kon ontdekken in zijn eigen
zakenwereld door de week. God bleef
beperkt tot de zondagse kerk
diensten. Hij vertelde ook hoe hij tot
de overtuiging was gekomen, dat er
meer moest gebeuren. De kerk moet
mede betrokken worden in het dage
lijkse gebeuren in de wereld, zei hij.
Eerlijk bekende hij dat hij als
christen-zakenman dat probleem niet
had kunnen oplossen, dat er een
spanning is gebleven. „Ik bleef ste
ken in mijn verantwoordelijkheid om
het evangelie in die wereld uit te
dragen", erkende hij.
W erkeli jkheid
Het was duidelijk dat deze korte
toespraak van vijftien minuten de
vergadering behoorlijk schokte, een
schok die niet werd weggenomen
door de toespraakjes die nog volgden.
De Britse oud-zendelinge Monica
Humbel sprak over de zendingsop
dracht van de lidmaten in de derde
wereld. Zij moeten de barrières van-
taal en cultuur overwinnen, integer
zijn en via hun persoonlijke contac
ten getuigen, zei zij.
Het werd allemaal met enthousi
asme en overtuiging voorgedragen,
maar toen de heer Wessels door de
zaal uitgedaagd werd om zijn oordeel
te geven, zei hij als man met erva
ring. dat naar zijn mening zij langs
de werkelijkheid heen had gespro
ken.
Duidelijk werd deze dag, dat het
gemakkelijk is om over de gewone
lidmaten en hun geestelijke opdracht
in de derde wereld te mediteren,
maar dat het in de praktijk een
moeilijke zaak wordt Dat de lidmaten
maar al te vaak in botsing komen
met de economische structuren van
de westerse maatschappij, dat er
maar al te vaak een geweldige span
ning is tussen de evangelische taak
en de seculaire mogelijkheden.
De vrucht van deze conferen
tiedag was echter dat er geen
ruimte meer over is voor theolo
gische luchtkastelen.
(Van onze kerkredactie)
DEN HAAG Vier belang
rijke zaken staan op het agen
dum van de hervormde synode,
die volgende week haar najaars
vergadering houdt.
Van de commissie gemeentevor-
men en gemeenteopbouw is er een
dikke gespreksnota over nieuwe ge-
meentevormen. Deze wordt dinsdag
morgen besproken.
Dinsdagmiddag komen hervormde
en gereformeerde jongeren hun tien
jarenplan verdedigen, dat een fusie
van beide kerken in 1980 beoogt.
Woensdag komt de synode ver
dubbeld bijeen o;n te beslissen over
het voorgestelde nieuwe artikel XXX
van de kerkorde (het „nood-rechtarti-
kel"). Hiervoor is de hele dag uitge
trokken.
Donderdag wordt er tenslotte ge
praat over een nieuwe opzet van de
praktische opleiding van aanstaande
predikanten.
Het voorgestelde artikel XXX ge
titeld „Van de orde der kerk in bij
zonder omstandigheden" is in eerste
instantie door de synode aanvaard in
haar zomerzitting in juni. Het ging
daarna naar de kerkeraden en classi-
cale vergaderingen. Omdat het een
voorstel is tot wijziging van de kerk
orde, moet nu een verdubbelde sy
node de definitieve beslissing nemen.
Normaal telt de synode 67 leden:
een afgevaardigde uit elk van de 53
classes en 14 adviseurs, maar dan
worden van de classes twee afge
vaardigden verwacht, zodat de syno
de dan uit 120 personen bestaat.
Het nieuwe artikel luidt:
„1. Indien bijzondere omstandighe
den verband houdende met de ont
wikkeling van het kerkelijke en
maatschappelijke leven zulks noodza
kelijk of gewenst doen zijn, kan de
generale synode, nadat de considera
ties van de classicale vergaderingen
zijn gevraagd, voor een bij besluit
vast te stellen tijdsduur bijzondere
regelingen treffen voor een goede
voortgang van het kerkelijke leven,
die afwijken van de orde der kerk.
2. Bijzondere regelingen als in het
eerste lid van dit artikel bedoeld
worden slechts getroffen bij besluit
waarbij ten minste een meerderheid
van tweederde der geldige stemmen
voor het voorstel zijn uitgebracht en
moeten ter algemene kennis van de
kerk worden gebracht."
Dit artikel moet de kerkrechtelijke
basis vormen voor regelingen, die in
bijzondere omstandigheden gecreëerd
worden in afwijking van de kerkor
de.
Dat kunnen regelingen van tijde
lijke of incidentele aard zijn, die men
daarom niet in de kerkorde wil vast
leggen. In de toelichting op het
voorstel worden als voorbeeld ge
noemd regelingen in verband met het
(naar gehoopt wordt tijdelijke) predi
kantentekort.
Het kunnen ook experimenten zijn,
die men eerst nog op de bruikbaar
heid in de praktijk van het kerkelijk
leven wil testen, alvorens ze in de
kerkorde op te nemen.
(Van onze kerkredactie)
ROTTERDAM Wie
content is met de verdeeld
heid van de gereformeerde
gezindte in ons land
desondanks behoefte
voelt om te emigraren, doet
er verstandig aan, om het
plaatsje Chilliwack te kie
zen in het uiterste westen
van Canada bij Vancouver.
Is hij gereformeerd, dan treft
hij daar de „Christian Refor
med Church" met de jonge ds.
Jacob Dijkstra als de kerk van
zijn gading.
Is hij christelijk gerefor
meerd, dan vindt hij in Alder-
grove, even buiten Chilli
wack. de ..Free Christian Re
formed Church" met ds. C.
Pronk, een geboren Schwenin
ger
Mocht hij vrijgemaakt zijn,
dan moet hij iets verder reizen
naar Abbotsford, waar ds. L.
Moes, voorheen in het Overijs
selse Zalk predikant is van de
„Canadian Reformed Church".
Voor de Gereformeerde Ge
meenten-mensen is het weer
wat makkelijker, want in Chil
liwack zelf vinden zij de „Ne
therlands Reformed Congrega
tion", met ds. M. Romeijn, ook
een geboren Nederlander.
Tenslotte is er in Chilliwack
ook nog een „Reformed Con
gregation" als pendant van de
Gereformeerde Gemeenten *n
Nederland. Dezer dagen aan
vaardde ds. J. Pannekoek te
Terneuzen een beroep naar de
ze gemeente.
En daarmee is Chilliwack
een getrouwe kopie van pak
weg Leerdam of Veenendaal,
met dien verstande dat daar
alles op kleiner schaal is: de
vijf predikanten hebben samen
nog niet eens 1400 gemeentele
den.
Grand Rapids
Dergelijke rijke keuzemoge
lijkheid is er in meer gebieden,
waar men een concentratie van
oud-Nederlanders vindt, zoals
in de staat Ontario of in de
stad Grand Rapids.
De gereformeerde gezindte in
ons land vindt haar nauwkeu
rige weerspiegeling in het im
migrantenmilieu.
De oudste papieren heeft de
Reformed Church. Deze kerk,
die vergelijkbaar is met de Ne
derlandse Hervormde Kerk,
werd in 1628 gesticht in het
toen nog Nederlandse New
York. Tot in het einde van de
vorige eeuw noemde deze kerk
zich nog Dutch Reformed
Church.
De afgescheidenen, die in de
negentiende eeuw naar Ameri
ka trokken, voelden zich voor
het merendeel in deze Refor
med Church niet thuis. Samen
met enkele groepen, die uit de
ze kerk traden, stichtten zij de
Christian Reformed Church,
die nauwe banden onderhoudt
met de Gereformeerde Kerken.
De Reformed Church en de
Christian Reformed Church
tellen ruwweg 400.000
300.000 leden. Nadat dit voor
jaar een plan tot vereniging
met de zuidelijke presbyteria
nen afgeketst werd, sprak de
synode van de Reformed
Church zich deze zomer uit
voor nauwer contact met de
Christian Reformed Church.
Kleintjes
Maar naast deze twee grote
(overigens naar Amerikaanse
begrippen nog keine) kerken
staan er nog een hele rij klein
tjes.
Vrijge ma akten, die na de
oorlog naar Canada emigreer
den, hadden bezwaar tegen de
Christian Reformed Church,
omdat deze het contact met de
(synodale) Gereformeerde Ker
ken ondanks de Vrijmaking
continueerden. Zo werden in
1950 de eerste Canadian Refor
med Churches gesticht.
Het zijn er thans 24, waar
van één in de Verenigde Staten
(Grand Rapids) met 7000 zielen
en 18 predikanten, die op één
na allemaal hun loopbaan in de
Gereformeerde Kerken (vrijge
maakt) in ons land begonnen.
De Canadian Reformed
Churches ontwikkelen een gro
te activiteit In september
openden zij een eigen theolo
gische hogeschool. Zij drijven
zending in West Irian en heb
ben plannen, om ook in Afrika
en onder de Indianen in Brazi
lië te beginnen.
Althans in één gemeente heb
ben moeilijkheden, analoog aan
die in Nederland, tot een breuk
geleid.
De zusterkerken van de
Christelijke Gereformeerde
Kerken dragen de naam van
Free And Old Christian Refor
med Churches. De oudste van
deze gemeenten dateert van
1944. Het zijn er tien in Canada
en twee in de Verenigde Sta
ten, samen met 2600 zielen en
zeven predikanten, waarvan
vier tevoren in Nederland pre
dikant waren (J. Keuning, J.
Overduin, C. Smits en J. Tam-
minga). Deze groep heeft een
zendeling in Spanje.
Zeeuwen
Van veel ouder datum zijn
de Netherlands Reformed Con
gregations, die met de Gerefor
meerde Gemeenten in contact
staan. De eerste van deze ge
meenten werd in 1870 in Grand
Rapids gesticht door Zeeuwen
onder leiding van ds. C. Klop
penburg, die tevoren de gere
formeerde gemeente onder het
kruis te Oud-Vossemeer ge
diend had.
Uit de Reformed Church
maakte zich in 1883 ds. W. C.
Wust te Passaic los (eveneens
een bekend figuur in de
geschiedenis van de kruisge
meenten) en in 1886 uit de
Christian Reformed Church ds.
E. L. Meinders te South Hol
land.
Er zijn thans in de Verenigde
Staten vijftien Netherlands Re
formed Congregations met 5200
zielen en drie predikanten. In
Canada heeft deze groep acht
gemeenten met 2200 zielen en
vijf predikanten.
Vooral deze groep onder
houdt een hecht contact met de
zusterkerk in Nederland. Zes
van de acht predikanten ston
den tevoren in ons land (A,
Elshout, M. Heerschap, C. He
geman, L. Kieboom, W. C. La-
main en A. W. Verhoef). Ook is
de predikantsopleiding toever
trouwd aan de Theologische
School te Rotterdam.
Daarmee hangt samen, dat
deze groep sterker dan de
voorgaande vasthoudt aan de
Nederlandse taal. Er zijn maar
vier gemeenten met uitsluitend
Engelse diensten. De meeste
zijn tweetalig en er is zelfs een
gemeente, waar uitsluitend Ne
derlandse diensten worden ge
houden. Deze groep heeft zen
ding samen met de Neder
landse Gereformeerde Gemeen
ten in Nigeria.
Conflicten in deze groep leid
den tot de vorming, vorig jaar,
van het kerkverband „Refor
med Congregations of North
America", drie gemeenten met
450 zielen, die tot nu toe maar
één (Amerikaanse) predikant
hadden, die bij New York
staat
Deze krijgt nu de hulp van
ds. J. Pannekoek te Terneuzen,
die een beroep naar het westen
van Canada aanvaardde. Hij
behoort tot de Gereformeerde
Gemeenten in Nederland, wier
synode deze zomer tot cor
respondentie met deze nieuwe
groep besloot
Om het beeld compleet te
maken: in Salford (Ontario)
bestaat een „Old Reformed
Church", voor wie ds. M. A.
Mieras, oud gereformeerd pre
dikant te Krimpen aan den
IJssel, al een en andermaal de
overtocht maakte, om daar de
sacramenten te bedienen.
Eigen
Het beeld is daarmee overi
gens nog niet af, want er zijn
in Amerika ook „eigen" scheu
ringen geweest. De belang
rijkste daarvan was wel die
rond ds. H. Hoeksema in 1924
in de Christian Reformed
Church.
De groep, die zich achter
Hoeksema stelde, de „Pro
testant Reformed Church",
telt thans negentien gemeen
ten, voornamelijk in Grand Ra
pids en omgeving, en heeft
zending in Jamaica. In de hoek
van de verontruste gerefor
meerden (dr. M. J. Arntzen, ds.
J. B. van Mechelen) is de
laatste jaren toenemende be
langstelling voor de publikaties
van deze groep.
Offers
De begroting, die de synode
van deze Protestant Reformed
Church deze zomer aanvaard
de, is illustratief voor de fi
nanciële moeiten, die de leden
van deze kleine kerken van'
ex-Nederlanders zich ge
troosten.
De negentien gemeenten
werden aangeslagen voor het
kapitale bedrag van 542 gulden
per gezin per jaar.
Hiervan wordt de ge
meenschappelijke kerkelijke
arbeid (predikantsopleiding,
zending en evangelisatie) be
kostigd, terwijl ongeveer veer
tig procent bestemd is voor het
fonds „steun hulpbehoevende
kerken".
Maar, en nu komt het, een
gemeente kan pas aanspraak
maken op steun uit dit fonds,
als ze voor haar plaatselijke
werk zelf al minstens acht
dollar (ƒ28,80) per gezin per
week opbrengt.
Dat komt er op neer, dat de
leden van deze kerk per gezin
per week veertig gulden geven
voor de kerk. Daarin zijn dan
nog niet begrepen de kapitalen,
die soms besteed worden aan
de stichting en instandhouding
van eigen scholen.
Vooral om dit laatste heeft hel
voorstel bij velen bedenkingen opge
roepen. De tegenstanders menen, dat
zo de wanorde in feite gelegaliseerd
wordt. Ook vrezen zij, dat dit nieuwe
artikel de weg baant tot een andere
kerkorde en een andere kerk.
Het voorstel van de commissie voor
het theologisch wetenschappelijk on
derwijs inzake een nieuwe regelinj
voor de praktische vorming van
aanstaande predikanten komt er op
neer, dat zij tussen hun kandidaats-
en hun kerkelijk examen minstens
vier maanden theologisch-pastoraal
en praktisch-pastoraal werkzaam
moeten zijn, waarvan minstens
maand in internaatsverband op het
seminarie „Hydepark" en minstenj
twee maanden in het pastorale werk.
Verder moeten zij in het eerste
jaar na hun bevestiging twee maal
een twaalfdaagse conferentie op „Hy
depark"-volgen en in het tweede jaar
twee maal drie conferenties van een
week. De bedoeling van deze confe
renties is, dat zo met de jonge predi
kanten de moeilijkheden van hun
eerste gemeente kunnen worden
doorgepraat.
Bespreking partijconvent
(Van onze parlements redactie)
DEN HAAG Het moderamen
van de AR partij» bestaande uit ne
gen leden, komt morgen in het ge
bouw van de Tweede Kamer in een
extra vergadering bijeen.
Onderwerp van gesprek: de resul
taten van het partij convent. De be
langrijkste punten zijn dan de com
promisresolutie, waarin het gesprek
met de KVP en CHU aan een ter
mijn wordt gebonden en het bemid
delingsvoorstel in het conflict dat de
PvdA met de KVP heeft veroorzaakt
Het moderamen van de ARP ver
gadert om de drie weken. Men achtte
de ontwikkeling op het partijconvent
echter zo belangrijk dat de extra
vergaderingg werd uitgeschreven.
Hoewel de discussie na Utrecht
volop gaande is in de ARP, zijn dui
delijke controversen niet aan het
licht gekomen.
Zo verklaarde partijvoorzitter dr.
A. Veerman dat tussen fractieleider
mr. B. W. Biesheuvel en hem geen
verschil van mening bestaat over de
compromisresolutie en over hoe het
verder moet met het gesprek met
de CHU en KVP. De tekst van de
resolutie is nog duidelijker dan
men direct na het convent dacht, zei
dr. Veerman.
Mr. Biesheuvel had op het convent
gezegd dat de twee principiële be
sluiten gelijktijdig werden genomen
door het -convent: men zou zich in
eigen kring beraden en het gesprek
met de partners in de Achttien voort
zetten.
UTRECHT Vier personeelsleden
van een supermarkt in de Utrechtse
wijk Overvecht zijn aangehouden.
Zij hadden gedurende anderhalf jaar
hun werkgever voor ruim 30.000 be
nadeeld. Wekelijks verdwenen aan
zienlijke hoeveelheden varkensvlees,
levensmiddelen en sigaretten. Bij het
opmaken van de balans werden de
ontvreemdingen ontdekt
NED. HERV. KERK
Beroepen te Vlissingen: F. Brou
wer te Honselersdijk.
Bedankt voor Weesp: K. A. Abels-
ma te Wateringen.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Kollum (toez.): J. Rut
gers te Stedum, die dit beroep heeft
aangenomen; te Bentheim (Dtsl.): H.
Tien te Ede.
Geen cyclamaten èn
geen calorieën!
de veilige zoetstof
In handig draaidoosje.
400 tabletten 85 cent.
Goedgekeurd door de Ned. Ver. van
Suikerzieken.