Laat me asjeblieft eo
eventjes aanrommelen!
Kamer bezorgd
over financiën
van gemeenten
Conflicten niet opzouten
maar helemaal uitpraten
Toon na jaar weer op planken in Gent:
Toon Hermans op
Tweede Kerstdag
Ooglij dersgasthuis
leent tegen 8,75 pet.
Victoria-hotel
in andere handen
Voorkom hart- en vaatziekten
WOENSDAG 29 OKTOBER 1969
GENT „Da's angstzweet", zegt Toon en steekt me een
klamme hand toe. Het is dinsdagmiddag 28 oktober. In het don
kere, met veel verguld stucwerk versierde stadstheater heerst al
de premièrespanning.
Vanavond zal Toon, na een jaar retraite, zijn vijfde one-man-
show brengen. De verwachtingen zijn hoog gespannen. Toons
optreden in Gent, Antwerpen en Brussel is tot februari al volledig
uitverkocht. Het klinkt veelbelovend, maar voor Neerlands
grootste showman doet het wat angstig aan. Is hij bang voor een
flop
Even uit de repetitie gelopen, zegt
hij: „Zoveel mensen die zoveel ver
wachten benauwt mij. Het kan van
avond slecht zijn, maar morgen goed
en overmorgen nog beter. En an
dersom."
Die woorden klinken ietwat
vreemd uit de mond van een man die
zijn publiek kan laten daveren van
het lachen, en een zaal van duizend
toeschouwers zo stil krijgt, dat men
de befaamde speld kan horen vallen.
Oorzaak van zijn plankenkoorts is
de als lichtelijk mislukt beschreven
tournee in Amerika: „Waarom heeft
de pers mij zo laten afgaan in Ame
rika? Ik heb collega's van mij op het
toneel in Amerika zien afgaan.... Ze
werden hier bejubeld. Ik ben trou
wens hier zo vaak bejubeld en, zeg
nou zelf, alleen maar om een liedje.
En wat is nou een liedje?"
Toon Hermans wil wel praten,
maar hij is duidelijk gereserveerd
ten opzichte van recensies over zijn
optreden. Hij heeft alle dagbladen in
Nederland en België verzocht nog
geen kritiek te geven van de eerste
„try-outs".
GOED
„In Amerika is het normaal dat
men gedurende een maand zijn pro
gramma uitprobeert. Laat mij dan
ook asjeblief nog een poosje aanrom
melen." Wij vragen of hij na de pre
mière nog even met ons wil praten.
Als hij tenminste niet te moe is.
Een schouderophalen: Als ik moe
zou zijn na afloop, is het niet goed
geweest.
Wij zijn op de bonne fooi naar het
land van de zuiderburen gereisd. We
wisten dat het Stadstheater tot de
laatste plaats was uitverkocht en dat"
zeer velen moesten worden teleur
gesteld, maar na enig over en weer
met Dick Binnendk, Toons mana
ger in Nederland („Geen, absoluut
geen recensie alstublieft") en de di
recteur van het theater zitten we dan
toch ten slotte om acht uur in de
stampvolle zaal.
Maar.... geen recensie over dit op
treden, waarvoor geen reclame dan
slechts enkele affiches aan de muren
en aanplakzuilen is gemaakt. Geen
recensie over dit programma waaro
ver al de belangrijkste theaterdirec
teuren van Nederland hebben ge
beld: „Wanneer komen jullie hier?"
Toon weet het niet, zij weten het
niet, dus wij weten het ook niet. Het
enige dat vaststaat, is dat het pre-
mièrepublick zeer enthousiast rea
geert. Er wordt veel geapplaudis
seerd, er is een intense aandacht en
zelfs bij een liedje, dat niet zo direct
om meezingen vraagt, krijgt de
showman zijn publiek mee.
TIEN FRANKSKES
In de pauze verdwijnen de horden
ln de foyer en in het café naast het
theater, dat als een soort tweede foy
er dienst doet. Op straat een man die
felrode kartonnetjes met het portret
van Toon Hermans aan een goud
koordje verkoopt: „Medammeke, hier
dat leuke portretje van Toon Her
mans voor tien frankskes slechts." De
kartonnetjes gaan grif van de hand.
Het gedeelte na de pauze duurt tot
kwart voor twaalf, maar de lange
tijdsduur doet de aandacht van het
publiek niet verslappen. Gespannen
gezichten, aandachtig kijkend en
luisterend. En dan, na de slotapothe
ose een daverend applaus.
Vier, acht, twaalf, vijftien
bloemstukken worden het podium op
gedragen. Het doek wordt gehaald en
zakt weer en dat gaat vele malen zo.
Het succes van de eerste avond is
verzekerd. „Nee, ik ben niet moe",
zegt Toon even later, als wij hem aan
de woorden herinneren, die hij voor
de voorstelling sprak. „Na de eerste
vijf minuten op het toneel voelde ik
mij weer helemaal geweldig. Tja, ik
ben er toch een jaar uit geweest.
Deze show is trouwens, wat de voor
bereiding betreft, de beste van al
mijn shows. De vorige repeteerde ik
veel schetsmatiger in."
Als wij opmerken dat sommige
liedjes ons enorm hebben geboeid,
antwoordt hij: „Ja, ik zou graag méér
liedjes achter elkaar zingen, maar
het publiek wil nu eenmaal graag
veel conferences ertussendoor. Hoe
wel ik daarin meega, probeer ik toch
de aard van mijn conferences te ver
anderen."
Onderwijl wordt programma na
programma voor hem neergelegd.
Toon, wat smalletjes en wat verkreu
keld in het gezicht, tekent vriendelijk
en met aandacht.
MINDER SHOW
„Van Canada, hè", vervolgt hij,
„van Canada heb ik geleerd dat ik
minder toneelrequisieten moet ge
bruiken. Dat is uit de tijd. Hetzelfde
is het geval met de musici. Toen ik
begon was het heel wat: een groep
musici bij een eenmansshow. Nu
doen zovelen het. Daarom die twee
vleugels inplaats van het vroegere
orkestje. Deze begeleiding bevalt me
overigens uitstekend: het is veel sub
tieler. Ik wil minder show; ik wil het
geheel meer naar de intieme kant
brengen. Overigens heb ik deze
avond al gemerkt wat er uit moet. Er
moet drie kwartier uit en dat is heel
wat. Maar ik weet het nu en de show
zal steeds beter worden. Wat mijn
internationale show, die ik ook in
Duitsland ga brengen, betreft, daar
had ik nog twintig minuten voor no
dig. Die heb ik nu. Die haal ik uit
deze show. Maar die internationale
show wordt heel anders dan deze,
hoor. Qua opzet en begeleiding wel
hetzelfde, maar wat teksten enzo
voort betreft toch heel anders."
De glazen zijn op het succes gehe
ven en leeggedronken. Op het toneel
wordt alvast het décor voor de to
neelvoorstelling van woensdag in el
kaar getimmerd. Het theater is leeg
op nog enkele gasten na.
BLAUWE BALLON
Toon is moe en gaat eens op huis
aan.
Buiten hangt de mist in nevels op
het plein.
In het theater kleeft de enige re-
quisiet, die Hermans bij zijn optre
den gebruikte, tegen de plafondengel
tjes: een blauwe ballon.
Veel succes, meneer Hermans, en,
wat de komende voorstellingen be
treft: „Toi, toi".
Woord voor Woord
Luisterend naar de uitzending
„Woord voor Woord", zondagavond,
heb ik mij (en vermoedelijk vele ande
ren met mij) vreselijk geërgerd aan
het taalgebruik van Aart Staartjes,
die deze bijbelvertellingen voor het
IKOR verzorgt.
Toen het erop aan kwam iemands
onwil uit te drukken bezigde hij de
woorden „ik verdom het" en het
klonk als het plonsen van een
baksteen in een stille vijver.
Het is onbegrijpelijk dat iemand tij
dens zulk een voor kinderen bestemde
religieuze uitzending zich van dergelij
ke grove taal durft te bedienen. Wij
doen ons best de kinderen op het ver
keerde van zulk woordgebruik te wij
zen en ze te leren ruwe taal te vermij
den. En dan komt nota bene het
IKOR bij monde van deze meneer
Staartjes uitgerekend tijdens een bij
bels verhaal ons met zo'n uitdrukking
aan boord.
De heer Staartjes mag misschien
een goed toneelspeler zijn (hoewel
niet kieskeurig in de rollen, die hij
vertolkt), voor een godsdienstige uit
zending acht ik hem ten enenmale
ongeschikt. Laat het IKOR naar een
meer acceptabele persoon voor dit
werk uitzien en ons dergelijke
„schokeffecten" besparen. Het opvoe
den wordt ons tegenwoordig al moei
lijk genoeg gemaakt
Vlaardingen P. van Dorp
Het wordt zo langzamerhand een
verwarrende boel in Den (Haag. Nu
heb ik, dat maar eerst bekennen,
vaak moeite om bij het juiste ge
zicht direct de juiste naam te vin
den. Er zijn zoveel, ontelbaar veel
mensen, die ik ooit wel ergens te
genkom en dan in maanden soms
jaren niet. zodat ze maar een vage
herinnering worden.
Bovendien staat de journalist
vaak alleen tegenover velen. Op die
manier krijg ik wel eens een zeer
hartelijke begroeting, waar ik geer
raad mee weet.
Men kan dan heel verschillend
handelen. Men heeft de neiging een
neutraal gesprekje te beginnen in de
hoop de partner thuis te brengen.
Men kan ook eerlijk en wel zeggen,
dat men even de kluts kwijt is. Vra
gen waar en wanneer het ook a:
weer was, dat we elkaar zagen.
Dat is de meest honorabele en ge
makkelijkste manier. Maar er zijn
gevallen, waarin het absoluut niet
kan-
Gewoon, omdat achter in het
hoofd dat lampje gaat branden, dat
waarschuwt dat het dan de derde of
wellicht reeds vierde keer wordt.
Blijft niets anders over als steeds
oplettend te zijn. Altijd maar weer
te proberen bijzonderheden te note
ren. Trant van spreken, bril of geen
bril, en haar. Haar kapsel valt mf
altijd op, omdat de aanblik meestai
gevoelens van jalouzie wekt. Speci
aal krullekoppen maken indruk.
Maar na een stadswandeling weei
'k het niet meer. Viermaal ging ik
de mist in.
Een hartelijke groet, te kame
raadschappelijk om van een vage
verre bekende te zijn. Een vreeme
gezicht toch met duizend lampjes ii
mijn achterhoofd, dat het helemaa
niet vreemd was... dat ik het allee'
maar vreemd vond...
Dan de herkenning en de ontdek
'<ing...een pruik...
Een pruik met pieken, een pruik
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Op de ochtend
van Tweede Kerstdag zal Toon Her
mans in het programma Hilversum I
tussen 11 en 12 uur vertellen over
het leven in zijn woonplaats
Maastricht, over zijn bezigheden
thuis en over zijn belevenissen in
zijn stamcafé.
UTRECHT De Stichting Konink-
Nederlands gasthuis voor ooglijders
te Utrecht heeft besloten tot uitgifte
van 30-jarige obligaties, elk 1.000
groot, tot een totaal bedrag van 3
miljoen gulden en tegen een rente
van 8% procent De koers van uit
gifte is vastgesteld op 100 procent.
De aflossing van deze lening zal
telkens op 1 december plaatsvinden
in 20 gelijke jaarlijkse termijnen,
waarvan de eerste vervalt op 1 decem
ber 1980.
met krullen, een pruik met een to
ren...
Een pruik diep over het voorhoofd I
om eigen haarlijn te bedekken en
altijd daaronder zo'n gezicht van:
..En hoe vind je me nou...?
Blonden zijn aangebruind, grijzen
leroet, bruinen verrood en roden
*.ijn blond.
Er is geen houvast meer aan te
inden.
Voor die verre bekenden wil ik
vel moeite doen de puzzel uit te
'.oeken, maar als je beste vrienden
je ook cryptisch gaan behandelen
wordt het te veel.
Een gewone wandeling wordt een I
vermoeiende bezigheid. Met diep
nadenken ben ik tot de slotsom ge
komen dat er maar één oplossing is.
Ook een pruik dragen en daarmee
mherkenbaar worden. Het liefste
'.ou ik een blonde willen hebben,
net overal krullen en voor extra
'osse pljpekrullen. De pijpekrullen,
lie de strakste pavilotten nimmer te I
•oorschijn hebben kunnen toveren,
n de jaren, dat elk kinderpartijtje
lie toch eigenlijk vereiste.
Als ik de moed opbreng ga ik het
•>ns proberen...
WETHOUDERS
STAPPEN OP
SCHOORL De beide wethouders
van Schoorl, R. Dekker (kath.v.) en J.
Muelink (soc.), hebben gisteravond
staande de raadsvergadering voor
hun functie bedankt.
De reden Is de benoeming van een
nieuwe gemeentesecretaris. B. en W.
hadden, in overleg met de fractie
voorzitters, een voordracht van twee
kandidaten opgesteld. Een van de so
cialistische raadsleden bracht een an
dere kandidaat naar voren. Deze
laatste kreeg een stem meer dan de
aanbevolen nummer één op de voor
dracht van B. en W. De twee wet
houders zagen hierin een blijk van
wantrouwen tegen hun beleid, en
stapten op.
Zn Italië is het tot grote
vechtpartijen gekomen tijdens
een algemene staking. De ge
vechten braken uit, toen Mao-
gezinde demonstranten zich met
rode vlaggen en portretten van
Mao in de betoging wilden
mengen.
AMSTERDAM Het Victoria-ho
tel op de hoek van het Damrak tegen
over het Amsterdamse centraal sta
tion is in eigendom overgegaan aan
Grand Metropolitan Hotels Ltd., de
grootste hotelonderneming in Enge
land die 48 hotels in Engeland, de
Verenigde Staten en op het vaste
land van Europa heeft
De exploitatie van het Victoria-ho
tel zal onder de huidige directie wor
den voortgezet. Ook de bezetting van
het personeel zal 'niet gewijzigd wor
den.
China heeft gisteren de zeven
Duitsers die veertien maanden lang
in gevangenschap hebben geleefd,
vrijgelaten. De vier mannen, een
vrouw en twee kinderen werden on
der militair escorte naar het vlieg
veld van Peking gebracht waarna zij
in het vliegtuig naar Honk Kong
stapten, waar zij inmiddels zijn aan
gekomen.
De vier mannen werkten in Lan-
chow aan de bouw van een petroche
mische fabriek voor een onderneming
in Frankfort.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Van alle kan
ten kon men gisteren in de Twee
de Kamer zorgelijke geluiden ho
ren over de toestand van de ge
meentelijke financiën. De be
zorgdheid strekte zich uit van
de liberaal mr. H. E. Koning, die
de regering verantwoordelijk
stelde voor het feit, dat de ge
meenten onvoldoende op de ka
pitaalmarkt konden opereren, tot
de socialist drs. H. M. Franssen,
die een scherpe motie van af
keuring indiende.
De a.r. afgevaardigde M. W. Scha
kel. veel uit de praktijk van het ge
meentelijk bestuur sprekend, bleek
over cijfers en imponerend materiaal
te beschikken, waarop de oppositie
jaloers kon zijn. De heer Franssen
nodigde de heer Schakel dan ook uit
zijn motie mede te ondertekenen,
Maar deze vlieger ging niet op. De
fraktie van de ARP had zich ak
koord verklaard met het uitgavenni
veau van de overheid. De consequen
tie van de motie- Franssen zou di
rect een verhoging van dit niveau
zijn.
Afkeuring
In zijn motie constateert de heer
Franssen dan dat veel gemeentebestu
ren in de uitvoering van de wezenlij
ke taken als de zorg voor het onder
wijs, woningbouw. sanering,
openbaar vervoer en maatschappelijk
werk tekort moeten schieten als ge
volg van het huidige beleid van de
regering. Een reden dus om dit beleid
af te keuren.
In een tweede motie - Franssen
wordt de regering gevraagd om voor
de gemeenten voor het jaar 1969 in
ieder geval ƒ6.110 miljoen en voor
1970 het bedrag van ƒ6.460 miljoen
veilig te stellen voor de investerin
gen.
Reden: de passage in de Troonrede
over de leefbaarheid van ons land.
De gemeenten blijven de sluitpost
van de begroting, zei de spreker van
de oppositie. De heer Franssen ver
volgde: In plaats van meer geld
wordt een strenger toezicht op de
gemeenten afgekondigd. „Dat wordt
dan de tweede knevelwet."
Tweede uitspraak van de heer j
Franssen: De belastingverlaging
moet doorgaan en daarom worden de I
gemeenten geplukt.
De andere Kamerleden zagen hel
probleem van de gemeenteflnanciën
vooral structureel. De heer Schakel
vond dit zo ernstig, dat hij namens
zijn fractie voor 1971 een verbetering
van de structurele situatie eiste.
De heer E. J. M. Kolfschoten
(kath.v.) zei het zo: Tweemaal sane
ring van het gemeentefonds wijst
toch wel op structurele tekortkomin
gen. Saneren, gezondmaken, doe j«
één keer. Maar met oppeppen kun je
niet doorgaan. Op een gegeven ogen
blik overlijdt de patiënt
Een andere grief was de stijgings
norm van 6 procent, waaraan de ge
meenten worden gebonden. Deze
norm geldt voor het Rijk, maar, be
toogde de heer Schakel, die 6 procent
mag niet zo maar worden toegepast
op de gemeenten met 'haar veel spe
ciale taken: onderwijs, openbaar ver
voer. sociale zorg.
Voor die sociale zorg deed de heer
Kolfschoten de suggestie het gemeen
telijk aandeel van 20 procent van de
totale kosten te verminderen of hal
veren.
Met de heer Schakel deed de heer
Kolfschoten enkele gedetailleerde
voorstellen om de gemeenten soelaas
te geven.
Mejuffrouw mr. E. A. Haars, van
de CHU als de andere sprekers voor
al bezorgd over de grote steden,
vroeg ook ruimte voor de gemeenten
op de kapitaalmarkt. Zij noemde de
verschillende cijfers niet alarmerend
ongunstig. Wel vroeg zij vooral steun
voor de stad Leiden, speciaal gebukt
gaande onder de financiële last
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Hart- en vaatziekten vormen in ons land de ernstigste
en langdurigste epidemie, die per dag vijftig Nederlanders velt. Zeer velen
krijgen de ziekte. Het merkwaardigste is evenwel, dat men deze noodtoestand
want dat is het zo gelaten aanvaardt. Er is meer onrust over onder
voeding in ontwikkelingslanden, dan over deze bedreiging van onszelf en van
onze naasten in eigen land.
Prof. dr. J. J. Groen signaleerde
dat gistermiddag in een bijeenkomst
van het voorlichtingsbureau voor de
voeding toen hij over onze voeding
en hart- en vaatziekten sprak. Hij
signaleerde nog meer. De stand van
onze kennis over de oorzaken is on
volledig. Er is sprake van een te
genstrijdigheid in de diverse menin
gen.
Echter kan toch onmogelijk
verschil van mening bestaan om on-
middelllijk intensief het wetenschap
pelijk onderzoek naar oorzaken en
preventiemogelijkheden: uit te brei
den.
Als men vergelijkt hoeveel thans
aan het behandelen der ziektesymp
tomen wordt besteed en wat er
slechts aan fundamenteel we
tenschappelijk speurwerk wordt uit
gegeven, dan kan de conclusie slechts
zijn: wij gebruiken onze krachten en
hulpmiddelen verkeerd, a.h.w„ voor
„nablussen", nadat de brand het ge
bouw reeds heeft verwoest. Wij
moesten daarnaast of, in plaats daar
van veel meer aan de bouw van
brandvrije huizen gaan werken
Aanbevelingen
Anderzijds kunnen, rekening hou
dend met de tegenwoordige stand
van onze kennis op dit gebied zeker
een aantal aanbevelingen voor het
voorkomen van hart- en vaatziekten
worden gegeven. Daarvan noemde de
spreker onder meer: Minder eieren
I gebruiken, vooral eigeel. Minder an
dere cholesterolrijke voedingsmidde
len, zoals hersenen en lever. Minder
dierlijke vetten (vet vlees, boter,
room, roomijs, roomkaas, margarine).
Daarvoor in de plaats gebruiken:
mager vlees, vis en voor de berei
ding van maaltijden mais-, soja,
katoenzaad-, zonnebloemolie, dan wel
een van de margarines waarin verza
digde vetzuren grotendeels zijn ver
vangen.
Dubbel-op
Een ander punt het is niet nodig
om, wanneer men vlees, kaas of vis
als broodbelegging gebruikt, het
brood bovendien nog te besmeren.
Gebruik van melk of kaas behoeft
niet ontraden te worden. Men zou
zich daarmee belangrijke voe
dingsmiddelen onthouden en de hoe
veelheid verzadigd vet die aldus
wordt opgenomen is te gering om
zo'n ingrijpend advies te rechtvaardi
gen.
Wat melk betreft blijft het uiter-
j aard altijd beter indien men karne
melk, taptemelk- yoghurt of melk met
een zo laag mogelijk vetgehalte ge
bruikt, met name als men de middel
bare leeftijd heeft bereikt.
Vervolgens: minder suiker, meer
groenten, vruchten, rijst, aardappe-
len, erwten, bonen, havermout en
brood eten. Niet roken, of erg weinig,
voldoende regelmatige lichaamsbewe
ging nemen en voor velen wellicht
een noviteit om te vernemen
tracht conflicten in gezin of op het
werk uit te praten, met andere woor
den „beheers" u nooit, door ze te
verzwijgen.
Studie
De spreker bracht in dit verband
I naar voren, dat terwijl de medische
j ervaring het verband tussen emotio
nele spanningen en coronaire hart
ziekten bijna dagelijks demonstreert,
deze invloed zeer onvoldoende is
bestudeerd.
Voorzover het is gedaan kwamen
vooral z.g. dominantieconflicten tus
sen man en vrouw, tussen ouders en
'(inderen, in de werksituatie, als
.zondaars" naar voren. En dit met
isme. indien deze conflicten niet tot
en oplossing werden gebracht.
Voordat deze voorlichtingsspeech
.vas afgestoken had de journalist W.
an Stuyvenberg de jaarprijs ƒ1000
an het Voorlichtingsbureau voor de
oeding ontvangen vanwege een door
em onlangs in het damesblad Mar-
xiet geplaatste serie onder de titel:
Graven wij ons graf met mes en
I vork?
