Kamerlid Schakel wil
gewestelijke politie
een
Lodge wil eisen
van communisten
niet meer horen
Aandrang op meer vrijheid
voor experimenten
Uitgave dagboek
Schermerhorn
Initiatief-wetsontwerp in de maak
Bestaande situatie
is onhoudbaar
AKU KOOPT
WEER HOTEL
jytederlanders kunnen
liiij slecht telefoneren
Over Indonesië
Frankrijk bomvt
meer Concordes
Nederlandse
rampenbrigade
naar Tunesië
Vijf Nederlandse
ingenieurs gewond
alles
goed
en
wel
Hoorzitting
over nota-
Veringa
0/^-
iit'h f/t'li
VRIJDAG 24 OKTOBER1969
(Van onze parlementsredaktie)
DEN HAAG De toestand van het naast elkaar bestaan van
je Rijkspolitie en de afzonderlijke gemeentepolitie is onhoudbaar.
Peze twee soorten politie zijn niet functioneel van elkaar geschei-
flen, maar alleen maar willekeurig geografisch.
i a ii mm.
lnitiatiefwet
Lid van de Tweede Kamer
W. Schakel (a.r.) en burge
meester van Noordeloos onder-
treept deze woorden met een
©or hem karakteristiek driftig
tebaar. Het Kamerlid spreekt uit
kn bestuurservaring van 24 jaar.
bi het is duidelijk, dat het hem
bt „hier" zit.
(Jaren is hij met deze politionele
lak bezig geweest. Nu staat hem een
lidelijk beeld voor ogen hoe het wél
bet.
Gewesten
De plannen voor de hervorming
In het bestuur worden duidelijker,
r zouden gewesten moeten komen
et een eigen bestuur. Wat ligt er nu
(eer voor de hand om bij de instel-
|»g van deze gewesten meteen de
llitie te reorganiseren en.... geweste-
jke politie in te stellen. De korpsen
jn de Rijkspolitie en gemeentepoli-
£verdwijnen.
[De voordelen:
I De politie wordt dan weer
fechtstreeks een verlengstuk van het
fcstuur. Dat is met de Rijkspolitie
huwelijks het geval. De demooratie
pn dan ook weer meer tot haar recht
omen. De mogelijkheid wordt
eschapen, diat verantwoording wordt
fgelegd voor de politie tegenover
iet gewestelijk bestuur. De inspraak
itn de burgerij krijgt meer kans.
.Burgemeester Schakel: Wat komt
nu van die verantwoordingsplicht
ten over mijn dorpsgemeenteraad
«ordeloos) terecht? Hij formuleert:
I organisatie van de politie moet
)rden geënt op het gedecentra-
feerd bestuur.
Er kunnen grote korpsen van 400
500 man (zoals nu in de steden)
worden gevormd. Recherche, kinder
politie etc. krijgen de ruimte in deze
korpsen.
Op het ogenblik staat de rijkspoli
tie min of meer los van de lokale
besturen, hoewel de burgemeester
het hoofd van de politie heet te zijn.
Maar hiërarchisch loop je steeds vast
bij de tegenwoordige organisatie. En
dan die competentie-kwesties.
Heel speciale taken (verkeerspolitie
bijvoorbeeld) wil de heer Schakel op
dragen aan een apart rijkskorps. Dat
werkt efficiënt.
Bezwaren
SCHAKEL
Die gewestelijke politie ia niet *o
maar een los idee. Het Kamerlid on
derkent de bezwaren. Er moet bij de
overschakeling op de gewestelijke or
ganisatie zeker een overgangsregeling
komen.
De politie valt op het ogenblik on
der het ministerie van justitie en
binnenlandse zaken. Twee ministers
zijn verantwoordelijk. Die verdeling
geeft een veilig gevoel. Maar die ge
westelijke politie zal alleen onder
Binnenlandse Zaken ressorteren. Is
dat geen bezwaar?
Een grondig „Onzin" is het ant
woord. Leger, marine en luchtmacht
vallen onder de minister van de
fensie. Deze eenheden hebben heel
wat gevaarlijker wapens dan de poli
tie. Maar niemand, die bezwaar
maakt.
Volgende week komt in de Tweede
Kamer het deel van de begroting van
justitie en het deel van de begroting
van binnenlandse zaken, die hande
len over de politie aan de orde. De
ministers Polak en Bee mink zitten
dan achter de regeringstafel.
Een voorontwerp van wet voor de
reorganisatie van de politie is door
hen ondertekend. Maar in dit ont
werp worden de bezwaren in de or
ganisatie van nu niet opgeheven.
Wanneer volgende week blijkt, dat
de ministers bij dit voorstel blijven,
is Kamerlid Schakel van plan tot ac
tie over te gaan.
Vorige week kwam een rapport uit
van de Vereniging van Nederlandse
gemeenten, waarin ook een geweste
lijke politie werd gesuggereerd.
Burgemeester Schakel heeft de Ka
merfractie van de ARP overtuigd,
dat het anders moet met de politie.
De fractie heeft het sein op groen
gezet:
de heer Schakel kan als het nodig
is, het initiatief nemen tot het indie
nen van een wetsontwerp. Het is een
belangrijk recht van het Kamerlid,
waarvan weinig gebruik wordt ge
maakt.
Het indienen van zo'n initia
tief-wetsontwerp is een hele onder
neming. Want de Tweede Kamer
staat extra kritisch tegenover het
„eigen werk". „Maar", zegt dc uit
ervaring sprekende burgemeester,
„het moet gebeuren. Het is de moeite
waard".
(Van onze oorrespondent)
ARNHEM Dc AKU koopt het in
de bossen benoorden Arnhem gelegen
hotel Groot Warnsborn. Het bekende
hotel, waarover al enige ttfd slui-
tingsgeruehten de ronde deden, zal
worden gebruikt voor samenkomsten
van AKU en KZO. Ook zullen er
gasten van de beide concerns, die tot
samengaan hebben besloten, in wor
den ondergebracht.
Dat betekent niet dat Warnsborn
voor het publiek verloren gaat. De
AKU zal trachten het hotel zoveel
mogelijk als horecabedrijf open te
stellen.
Reeds eerder werd bekend dat de
AKU ook het hotel Tivoli aan de
Velperweg in Arnhem overneemt.
I Hierin zullen evenwel kantoorruim
ten worden gevestigd.
RECHT Eén op elke drie
terlokale gesprekken die de
lefoonabonnees tot stand pro-
en te brengen, mislukt bij de
rste poging. Een van de oor-
[ken is, dat er steeds meer kies-
bten worden gemaakt.
pijna 9 procent van de oproepen
verloren door verkeerd kiezen.
r stagnatie in de spitsuren bij-
!>rbeeld mislukt een kleine 5
door technische oorzaken 0,8
i doordat de abonnee bezet was,
13 procent, door „geen gehoor" en
informatietoon 5 procent.
Veel mensen draaien een verkeerd
nummer, omdat ze ten onrechte op
hun geheugen vertrouwen of de
kiesschijf niet op de juiste manier
gebruiken.
Deze is, aldus de PTT, gemaakt
voor de menselijke vinger. Een glad
voorwerp, zoals een balpen, glijdt er
gemakkelijk op uit. Het is ook fout,
de vinger mee terug te laten lopen
met de kiesschijf.
Snel draaien is ook belangrijk: de
verbinding wordt verbroken als er
meer dan vijf seconden verstrijken
tussen het draaien van twee cijfers
UTRECHT Het dagboek van
I prof. dr. ir. Willem Schermerhorn zal
j worden uitgegeven. Als voorzitter
van de commissie-generaal heeft
i prof. Schermerhorn in Indonesië een
dagboek bijgehouden, dat van groot
belang is voor dc kennis van de Ne
derlandse politiek ten opzichte van
Indonesië van september 1946 tot
september 1947.
Dit zei vandaag prof. dr. J.
A. Bornewasser, voorzitter van
het Nederlands Historisch Ge
nootschap op de jaarvergadering
van deze vereniging. Aan mr. dr. C.
Smit is gevraagd de bewerking van
het dagboek op zich te nemen. De
heer Smit heeft een aantal werkea
over de Nederlandse buitenlandse po
litiek gepubliceerd.
De firma Wolters-Noordhoff zal in
de herfst van het volgend jaar een
handelseditie op de markt brengen.
PARIJS Henry Cabot Lodge, de Amerikaanse delegatieleider
bij de Vietnamese vredesbesprekingen in Parijs, heeft gisteren op
de 39ste zitting geweigerd het woord te voeren. Hij vroeg schor
sing van de bijeenkomst tot donderdag.
Lodge zei na afloop dat de commu
nistische onderhandelingspartner
„door beledigingen een sfeer heeft
geschapen waarin het onmogelijk is
serieuze onderhandelingen te voeren.
Ik heb er genoeg van weck in week
uit te luisteren naar de eisen van
Hanoi en de Vietcong tot eenzijdige
terugtrekking van dc Amerikaanse
troepen uit Vietnam", aldus Lodge.
De delegatieleider verklaarde dat
hij de aandacht van de wereld wilde
vestigen op de volkomen negatieve
instelling van de communisten, „die
geen interesse tonen in echte onder-
I handelingen. Ik werk geheel binnen
het raam van mijn instructies", voeg-
rijkspolitie
PARIJS De Franse regering
heeft toestemming gegeven voor de
bouw van nog drie producticmodellcn
van de Brits-Franse supersone Con
corde. Engeland heeft dit besluit al
eerder genomen.
Er komen in totaal zes serietoestel-
len van de Concorde in de lucht. Zo-
I wel in Engeland als in Frankrijk is
een prototype gebouwd waarmee nu
proeven worden genomen, terwijl
twee toestellen als voorbereiding op
de seriebouw in aanbouw zijn.
De Concorde moet in 1974 voor
commercieel gebruik gereed zijn.
Amerikaanse en andere maatschap
pijen hebben optie gevraagd voor 74
toestellen, maar er zijn nog geen de
finitieve bestellingen gedaan. De
Concorde ligt een jaar achter op de
Russische Toepolev-144, maar vier
jaar voor op de Amerikaanse Boeing
SST.
DEN HAAG Achthonderd Neder
landse militairen van de door minis
ter Den Toom in het leven geroepen
rampenbrigade staan klaar voor
vertrek naar Tunesië om hulp te ver
lenen bij de overstromingen die dit
land hebben getroffen.
De vrijwilligers, die zich voor deze
hulpverlening beschikbaar hebben
gesteld, zijn volkomen voorbereid op
een uitzending en hebben ook de no
dige injecties gehad. Ze zijn gelegerd
in Zuidlaren en Wezep. Het hangt
van een eventueel verzoek om hulp
van de Tunesische regering af of de
brigade daadwerkelijk hulp gaat bie
den.
de hij. er aan toe.
VIETCONG
De leidster van de Vietcong-delega-
tie, mevrouw Ngoeyen Thi Binh, zei
dat Lodge weigerde te spreken „om
een antwoord te ontwijken op onze
redelijke eisen. Ook wil hij proberen
niet in te gaan op directe en ernstige
besprekingen met de voorlopige revo
lutionaire regering van Zuid-Viet-
nam", aldus mevrouw Binh.
lata: regeringen
moeten maatregelen
nemen tegen kapers
AMSTERDAM Met het aan
nemen van een motie, waarin een
beroep op alle aangesloten luchtvaart-
maatschappijen wordt gedaan om er j
bij hun regeringen op aan te dringen
maatregelen tegen het kapen van
vliegtuigen te nemen, is gistermiddag j
in het RAI-gebouw te Amsterdam de I
25e jaarvergadering van de IATA ge
sloten.
In de resolutie tegen het kapen
van vliegtuigen zegt de IATA dat
alleen de regeringen de macht bezit
ten om aan dit hand over hand toene
mende euvel een einde te maken.
De volgende jaarvergadering zal in
de herfst van het volgend jaar in
Teheran worden gehouden.
ANNECY Een auto met vijf Ne
derlandse ingenieurs is gisteravond
bij Saint Felix in de Franse Alpen
bij Genève tegen een bus gereden. De
bestuurder, ir. R. N. A. Rambonnet
(40) uit Heemstede, en ir. J. P. W.
Schneider (37) uit Laren zijn in een
ziekenhuis opgenomen.
De overige drie dr. ir. J. H.
Palm (39) uit Delft, drs. B. de Raad
(43) uit Katwijk en G. Krens (29) uit
Zoetermeer raakten licht gewond.
Van de inzittenden van de bus, die
omsloeg, werd niemand gewond.
De ingenieurs maakten een studie
reis naar Frankrijk en waren op te
rugreis naar Genève om vandaag
naar Nederland te vliegen.
Zij ontkende een beledigende aan
val te hebben gedaan op president
Nixon, zoals Lodge beweerde. De
Noordvietnamese afgevaardigde Xu-
an Thuy zei alleen de waarheid te
hebben gesproken. „Wij stellen de eis
die op 15 oktober (Moratorium-day
red.) door het Amerikaanse volk is
gesteld", aldus Thuy. „Op die dag
werden activiteiten ontplooid in het
belang van de vrede".
TELEURSTELLING
In Washington verklaarde een re
geringswoordvoerder dat de Verenig
de Staten het vredesoverleg niet wil
len afbreken. De weigering van Lod
ge om zijn voorbereide verklaring af
te leggen was bedoeld om uitdruk
king te geven aan de teleurstelling
van Amerika over het ontbreken van
een wezenlijke reactie van de andere
partij, zo luidde de officiële verkla
ring.
Voor het begin van de zitting wilde
Lodge niet ingaan op de geruchten
over een mogelijk eenzijdig
staakt-het-vuren van de Ameri
kaanse troepen in Vietnam. „Wij
hebben onderhandelingen over een
staakt-het-vuren onder toezicht aan
geboden", zei Lodge.
(Van onze onderwijsredactie)
DEN HAAG De zinnen van
de sprekers lopen misschien wat
beter, maar verder is de gedach
tewisseling in een senaatsver
gadering even warrig en onzin
nig als in een massavergadering
van studenten. Onder senaats
leden kunnen mensen zijn met
bestuurderscapaciteiten, maar
die zijn er onder de studenten
ook anders was het aan de
universiteit allang een janboel.
Dit zei gisteren de Leidse hoog
leraar dr. D. J. Kuenen in een
betoog voor de Onderwijscom
missie van de Tweede Kamer.
Het was de derde dag van de
hoorzitting over Veringa's nota
voor de bestuurshervorming van
de universiteit.
Prof. Kuenen, tot voor kort prorec
tor. merkte op dat de vernieuwings
poging van de minister mislukken
kan omdat hij niet radicaal genoeg is
of omdat ihij te radicaal is. Het
ergste wat zou kunnen gebeuren Is:
dat alles bij het oude zou blijven. De
hervorming zou ook kunnen misluk
ken omdat de gestelde regels te star
zijn. Hij heeft er wel begrip voor dal
de jurist niet kan zeggen: „laten we
maar eens wat proberen", maar hij
als bioloog zou altijd de voorkeur
geven aan het experiment. I'as als
verschillende systemen beproefd zijn,
kan men de gewenste koers uitzet
ten. „Ik zeg nadrukkelijk koers en
niet vorm", voegde hij er aan toe.
„Eigenlijk ben ik met de nota
Veringa wel blij", aldus prof. Kuenen.
Hij pleitte echter voor soe
pelheid en hij acht het absoluut
niet noodzakelijk dat er voor alle
universiteiten en hogescholen één re
geling komt.
Soortgelijke geluiden klonken in
de uiteenzetting van prof, mr. W. J.
Slagter. rector magnificus van de
Economische Hogeschool. De hoge
school en de medische faculteit moe
ten in grote vrijheid kunnen samen
groeien en ook binnen de N.E.H. zelf
moeten faculteiten verschillende „ge
zichten" kunnen krijgen. Prof.
Slagter zou ook niet gelukkig zijn
met de plaatsverdeling die in Amster
dam ontworpen is: 8 wetenschappe
lijk corps, 8 studenten, 8 technisch en
administratief personeel.
ROTTERDAM
Een afvaardiging van de Rotter
damse staf bleek hier echter wel
voor te zijn. De woordvoerder van de
Rotterdamse studenten had als
hoofdgrief dat de nota van de minis
ter te vroeg is gekomen en de discus
sies doorkruist: hij wilde de handen
vrij houden. „U wilt niets voordat U
alles heeft", resumeerde dr. Tans,
voorzitter van de Kamercommissie,
scherp.
Bij de vertegenwoordiging van het
Tilburgse stafconvent kwam weer de
vrees voor te strakke regelingen
naar voren. Tevens wil men in de
hogeschoolraad niet meer dan drie
geledingen vertegenwoordigd zien.
Tijdens het laatste deel van de hoor
zitting klonken meer welwillende ge
luiden over de ministeriële nota dan
op de voorafgaande dagen, maar ook
nu keerden als kritische opmerkin
gen herhaaldelijk terug, dat men het
wetenschappelijk corps als een een
heid wil zien en dal men geen be
hoefte heeft aan een geleding van
maatschappijvcrtegcnwoordigers.
gaat uitleveren aan de voorstanders
van één bepaalde politiek, aldus
prof. van Gooi.
SLEUTEL
Bezorgde geluiden klonken ook uit
Delft. Een delegatie van het curato
rencollege waarschuwde niet al het
bestaande tegelijk af te breken. Aan
de universitaire structuur moet wel
gesleuteld worden, maar men moet
niet een Engelse sleutel in de versnel
lingsbak laten zitten. De Dclftse hoog
leraar ir. D. A. A. Kooien verklaar
de: „Op gevaar af voor conservatief
te worden gehouden en eigenlijk
ben ik daar wel trots op stel ik
voor de bestaande hogeschoolstruc
tuur in grote trekken te handhaven".
NIET REËEL
Het Tilburgse stafconvent betoogde
dat het begrip „de man één stem"
(„one man one vote") niet zo schrik
aanjagend is als het lijkt. Het is
niet reëel dat alle beslissingen in ver
gaderingen met duizenden studenten
genomen zouden worden; hoofdpunt
is dat ieder actief stemrecht moet
hebben.
De Utrechtse hoogleraar dr. W.
van Gooi sprak echter de vrees uit
,dat kleine groepen studenten de gro
te meerderheid buiten spel zullen zet
ten. Zoals men buiten de universiteit
over democratisering praat, is het al-
I lemaal erg aardig, maar wie er in zit,
gaat er anders over oordelen. Bij ver
kiezingen is niemand kandidaat voor
de grote ongeorganiseerde massa.
Men kan de student niet verplichten
politiek geïnteresseerd te zijn. Dit be
tekent dat men dan ook goed moet
j beseffen dat men de beslissingen
Nationaal monument
Gedeputeerde Staten van Gelder
land hebben de provinciale staten
voorgesteld het verzoek van Putten
om de urn met (Gelderse) aarde uit
het nationaal monument te verwijde
ren, niet te steunen.
iHoe de beslissing ook uitvalt, de
staten zouden zich in elk geval tot B.
en W. van Amsterdam moeten wen
den met de eis het nationaal monu
ment tegen vervuiling en vernieling
ote beschermen. Want dat gaat .alle
perken te buiten.
Als Amsterdam niet in staat is het
monument te beschermen moet dat
maar worden overgelaten aan het rijk
en als ook de rijksoverheid niet bij
machte is de uitoefening van haar ver
antwoordelijkheid kracht bij te zetten
(desnoods met een peloton militairen
als bewaking) dan moeten rechtgeaar
de Nederlanders maar een burger
wacht in het leven roepen.
Een burgerwacht, die in staat is het
gespuis bij het nationaal monument
met alle ten dienste staande middelen
te verwijderen. Want dit monument is
daar neergezet voor goede Nederlan
ders.
Leiden G. Biesbroek
„Smokkel"
Wat een overbodige drukte om die
paar honderd sigaretten, die minister
Beernink in al zijn onschuld (hij
rookt nooit sigaretten- teveel mee
over de grens heeft genomen. Hij
heeft z'n boete inmiddels betaald,
maar tienduizenden andere Nederlan
ders. die wat extra sigaretten of dran
ken van vakantie meenemen, ontlopen
een boete omdat ze die verboden waar
heel wat minder onschuldig inkopen
en in hun bagage verstoppen dan de
minister heeft gedaan.
Overigens: het kopen van wat extra
sigaretten in het buitenland wordt
door geen kip ervaren als in strijd
met het rechtsgevoel, 't Is natuurlijk
ook belachelijk, dat na zoveel jaren
..Benelux- gedachte" die vermaledijde
douaneposten tussen ..de kleine drie"
nog steeds bestaan. Misschien zal mi
nister Beernink zich nu in het kabinet
beijveren om ze zo gauw mogelijk te
laten verdwijnen.
Rotterdam F. F. van Bingen
Ik ben blij dat er nog meer gekke
mensen zijn. dat is het begin van
een brief die ik uit Breda ontving.
Een kostelijke brief, onze gemeen
schappelijke gekheid sloeg op de
zwakheid geen groensprietje te kun
nen weggooien. Laat die brief nu
binnenrollen toen ik net twee fuch-
siadreumessen naar een vriendin
had gebracht en thuis kwam met
twee stekken van wat ik een appel
geranium en zij een citroenplant
noemde.
Het kwekersstaaltje van de brief
schrijfster mevrouw F. Robbemond
-Breyer, is het verder vertellen
waard.
Jaren geleden woonde ze in Zeist
met in de tuin een prachtige Ameri
kaanse eik.
Op een dag ontdekte ze tussen de
reten van het houten plankier op
het balkon een paar groene sprie
ten. Het plankier werd opgetild,
want groen is groen en daar was ze
altijd zuinig op. Wat zat er onder de
planken?
Een spruitende eikel....
Eikel in een potje. En echt. in het
potje groeide de eikeboom
De eikeboom is nog te bezichti
gen. maar men moet er voor naar
Ave, een plaatsje ongeveer vier kilo
meter ten zuiden van de grotten
van Han. Daar staat de eik nu te
pronken met goudkleurige bladeren
op een kampeerterrein, dat beheerd
wordt door de schoonzoon van me
vrouw Robbemond. Die ontfermde
zich over het gewas toen zijn
schoonmoeder naar Breda verhuls-
de.
Wanneer stekgekken over hun er
varingen gaan praten komt er na
tuurlijk meer aan kwekerservarin
gen los.
Er wordt in Breda nu een proef
genomen met afgesnoeide takken
van een Kerstroos.
De huidige stand ls: wel bladeren,
geen wortels.
Voor een ieder, die de geheime
wensen van kamerplanten wil door
gronden, daarom een tip. Vraag
voor Sinterklaas het nieuwe kamer
plantenboek van G. Kromdijk uit
gave Zomer en Keuning in Wage-
ningen.
Het ligt, bij wijze van spreken,
onder mijn hoofdkussen.
Wat niet verhindert, dat er geen
vreselijke mislukkingen komen.
Vooral wanneer poes Jeroen er zich
mee gaat bemoeien. Hibiscusblade-
ren schijnen hem te dienen tot oplos
sing van maagklachten. Bij tijd en
wijle graast hij er als een koe in
Waartegen de hibiscus protesteert
door prompt te gaan kwijnen.
Hangplanten zijn Jeroens speeldin
gen. Helaas niet stevig genoeg om
aan te bengelen en zo stprt op een
kwade dag een groen gordijn opeens
omlaag in snipperige blaadjes en
steeltjes.
Verder kan Jeroen buien hebben,
waarin de bloempot ln de venster
bank zijn grootste vijand is. De
naarling, die precies staat waar hij,
Jeroen zelf, zich in de zon wil koes
teren.
De bloempot verliest de strijd al
tijd en de plant is het meest gekwets
te slachtoffer.
Maar zulke dingen vertel je nooit
verder. We kijken wel uit.
Ze zouden me dan niet gewoon
gek, maar gek gek vinden en daar
pas lk voor.
