Nieuwe Leidse Courant
MOTIE HAALT HET NIET
n
Commentaar
Kieft vraagt
opheldering
Kolendamp: tien doden
rAAT VAN
BELEG
IN CHILI
Verbod verwacht
van cyclamaten
ook in Nederland
GEVECHT MET PALESTLUSEN
Syrië dreigt Libanon
met krachtige acties
iecoratief en
Praktisch zo'n
ynderzettegel
Het Kwartet
Rustig weer
Kamer wil geen wetswijziging
Toch hoop voor drie van Breda
CHU komt
compromis
met een
voorstel
Na uitlating van Schut
bon
Initiatiefontwerp
ARP over politie
Staatsleningen
half miljard
Drie doden bij
auto-ongeluk
speculaas
JAMIN
Woensdag 22 oktober 1969 50ste jaargang
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
Directeur: F. Diemer
Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
otdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Postbus 76
Telefoon 31441
Abonnementsprijzen p. w. 1,10, p. m. 4,70, p. kw. 14,10
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
af aard: iemand die in een
evaarlijke situatie met zijn
enen denkt.
B1ERCE
ik kom niet buiten... in dit
geen tijd om kind te
DE BILT Het centrum van
hogedrukgebied, dat al enige
in een groot deel van Europa
itig herfstweer veroorzaakt, lag
nmorgen boven de Balkan. Een
ordwestelijke uitloper van dit
teem reikte tot in Skandinavië.
een in Noo d-Europa komen de
ddagtemperaturen in het alge-
en niet boven de 10 graden. El-
rs worden zij ongeveer 20 gra-
n. maar in gebieden, waar de
lurende de avond en nacht ge-
mde mist overdag niet optrekt,
ven de temperaturen uiter-
d lager.
:en storing in de hogere niveaus
oorzaakte het afgelopen etmaal
Dns land hier en daar wat regen,
yssen trekt de rug van hoge-
ik boven Skandinavië naar het
ten weg, waardoor een van de
antische Oceaan afkomstig
nt in de komende 24 uur tot de
tse eilanden kan doordringen,
der invloed hiervan wordt bij
een zwakke tot matige zuide-
je wind verwacht en half tot
aar bewolkt maar op de meeste
atsen droog weer.
noruitzichten voor vrijdag: aan-
uren zon: 05; min. temp. van
streeks normaal tot 4 graden
ven normaal: max. tem. van
istreeks normaal tot 5 graden
ven normaal; kans op een droge
lode van minstens 12 uur: 85
een; kans op een geheel droog
laai: 70 procent.
arometerstand: heden 10 uur
cm (1015 millibar), constant.
oktober zon op 7.18, onder
maan op 16.38, onder 4.49;
>kt. V.M.
Zon
en maan
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG In de Tweede Kamer is waarschijnlijk geen
meerderheid te vinden voor de motie van KVP-afgevaardigde
Van Schaik, de wet zodanig te wijzigen, dat de drie Duitse oorlogs
misdadigers in de Bredase strafgevangenis, Kotalla, Aus der Fiin-
ten en Fischer, in vrijheid kunnen worden gesteld. De tegenstem
mers zijn in twee groepen te verdelen, de principiële tegenstanders
en zij, die wel voor vrijlating van de drie zijn, maar de motie van
de heer Van Schaik onduidelijk en dubbelzinnig vinden.
motie gehandhaafd, dan zullen nog
enkele andere KVP'ers overwegen te
gen te stemmen.
Voor vervolg zie pag. '5
De drie
ITIAGO President Eduardo
van Chili heeft gisteren in het
and de staat van beleg afgekon-
en de zitting van het parlement
irst.
gebeurde nadat de regering
melding gemaakt had van
rij van een legerregimenl in de
itad, die zij bestempelde als een
tot een staatsgreep,
taak van de muiterij in het re-
Tacna zou zijn de ontevre-
d over de lage salariëring. Vol-
erichten zouden zich in de ka-
van het betrokken regiment
e onlusten hebben voorgedaan,
et met name genoemde kapitein
et bevel op zich hebben geno-
igsgetrouwe troepen zijn naar
terne gezonden om de opstand
irdrukken.
machtigste, linksgeoriënteerde,
'bond heeft een algemene sta
man onbepaalde duur üitgeroe-
et wil daarmee protesteren te-
te opstandige beweging,
ïraal Roberto Viaux Marambio,
opstand leidde, ontkende dat
.'tie gericht was tegen de rege-
f de president. Zij had louter
De KVP'er vraagt in zijn mo
tie de minister van justitie de
wet te wijzigen, waardoor levens
lang gestraften na verloop van
tijd in vrijheid kunnen worden
gesteld. Als gevolg van dié wets
wijziging zouden de drie in Breda
kunnen worden vrijgelaten. Na
1971, vindt de heer Van Schaik,
vanwege de viering van het 25-
jarig bevrijdingsfeest.
Dat vindt een groot deel van de
Kamer niet eerlijk. Het is een motie
met een dubbele bodem, een dubbele
betekenis, vond ds. Abma (sgp).
Gisteren dacht men dat de heer Van
Schaik zo zijn motie zou wijzigen, dat
alleen de nadruk zou worden gelegd
op de vrijlating van de drie cn niet
op de wetswijziging. Zo'n motie zou
de steun van een heel kleine Kamer
meerderheid verkrijgen.
Maar 'het is de vraag of minister
Polak die zal uitvoeren. Vandaar het
„compromis-voorstel" van freule
Wttewaall van Stoetwegen (chu) dat
men naar een andere vorm moet zoe
ken om de drie Duitsers enige hoop
te verschaffen.
De stand van zaken is momenteel
als volgt: tegen de motie zijn de
overgrote, meerderheid van VVD en
PvdA, de PSP, CPN, vier leden van
de CHU, ongeveer de helft van de
AR-fraktie, alle Boerengroeperingen,
GPV, SGP, PPR en vier KVP'ers.
Wijzigt de heer Van Schaik zijn
motie, dan zullen enkele AR- ën
KVP-leden de balans ten gunste van
de motie doen overslaan. Blijft de
DEN IIAAG De door staats
secretaris Kruisinga toegezegde no- j
ta over cyclamaten, de zoetstof I
waar de afgelopen dagen zoveel over
te doen is, zal morgen of overmor
gen aan dc Kamer worden aangebo
den. Er is enige vertraging, doordat I
de meest recente wetenschappelijke
gegevens met name uit Amerika
nog moeten worden verwerkt.
Verwacht wordt dat de staatsse
cretaris in zijn toelichting zal con
stateren dat het beter is ook in ons
land de Cyclamaten uit de handel te
nemen. Daarmee handhaaft hij een
gedragslijn van Volksgezondheid dat,
indien kankerverwekking bij dieren
door een bepaalde stof is aange
toond, déze voor menselijke con
sumptie wordt verboden.
Datzelfde was indertijd het geval
met aflatoxine, die in pinda's en
pindakaas kan zitten. Aflatoxine is
een schimmel die nogal eens op
aardnoten kan voorkomen indien de
ze niet droog genoeg worden opge
slagen.
Omdat de stof kankerverwekkend
is gebleken bij dieren, is de contro
le zeer streng; overigens ook door
de verwerkers. Niettemin ontdekken
keuringsdiensten nog regelmatig be
smette pinda's.
TEREMENDO Achttien kinde
ren variërend in leeftijd van acht tot
zestien jaar zijn in het Mexiaanse
dorp Teremendo onder tonnen wit
zand bedolven toen zij zand opgroe
ven voor de herbouw van hun
dorpskerk. Er ontstond een .grond
verschuiving, die de kinderen het le
ven kostte.
DAMASCUS Syrië heeft
gisteravond zijn grenzen met
Libanon gesloten en gedreigd
met krachtige maatregelen om
de Libanese autoriteiten te
dwingen hun strijd tegen de Pa-
ten doel de interne vraagstukken van
'het leger te regelen, waaronder het
gebrek aan materieel.
President Frei heeft een beroep op
hem gedaan, zich aan de militaire
autoriteiten over te geven. Hij zei
voorts dat verhoogde soldij voor de
troepen in overweging was en dat hij
altijd aandacht geschonken had aan
de modernisering van het leger.
Dit (en de bedreiging met de ge-
j zagsgetrouwe 'infanterie) heeft Viaux
i blijkbaar van zijn resolutie doen af-
zien.
i^h 'h\ GRATIS cZa u. tt*.
i i*« abfflieUi, cp%ug~!
F 'k geef op als
nieuwe abonnee:
naam:
straat:
plaats:
I betaalt: per kwartaal per maand I
Als beloning voor mijn aktiviteit
ontvang ik een onderzettegel
De nieuwe abonnee krijgt onze krant I
veertien dagen gratis.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Het AR-Tweede-Kamerlid G.
A. Kieft heeft minister Schut verzocht vandaag
in de Kamer een verklaring af te leggen over zijn
nota over de oefenterreinen. De heer Kieft bracht
deze wens gistermiddag in de Kamer ter sprake
namens de Vaste Commissies van Cultuur, Re
creatie en Maatschappelijk werk, Volkshuisves
ting en Ruimtelijke ordening en van Defensie.
Minister Schut heeft deze week bij Schut. Behalve in de fracties van de
doorschemeren, dat spoedig met
aanleg van drie regionale oefenter
reinen zal worden begonnen. Er gin
gen zelfs geruchten dat men al met
die uitvoering was gestart.
De bewindsman verklaarde uit
drukkelijk, dat de Tweede Kamer i
deze nota zal moeten aanvaarden,
omdat er geen enkel alternatief is.
„De Kamer moet maar door deze zu
re appel heenbijten". zei dc minister. J
Verzet tegen nota
De drie Kamercommissies willen,
voordat de nota door de Kamer zal
worden besproken, eerst een aantal
hearings organiseren, waarop de be
volking en organisaties in de betref
fende gebieden kunnen worden ge
hoord.
Er schijnt in de commissies nogal
bestaat ook in de fraktie van de ARP
verzet tegen deze plannen. Met name
defensiespecialist Walburg vindt het
niet nodig dat het Kuinderbos wordt
opgeofferd.
lestijnse commandotroepen in
het zuiden van Libanon te sta
ken.
Dc Syrische Baathpartij zei dat „de
misdaad, gepleegd door samenzwe
rende leiders van Libanon, niet onge
straft zal blijven als zij niet snel een
einde maken aan het imperialistische
en zionistische komplot, dat tracht
een slag toe te brengen aan het Pales
tijnse verzet".
De Palestijnse bevrijdingsorganisa
tie heeft de Arabische staatshoofden
en regeringsleiders verzocht stappen
te doen bij Libanon om een einde te
maken aan Libanese maatregelen te
gen guerrillagroepen.
DODEN
Wat er nu precies in het zuiden
van Libanon aan de hand is, is nog
niet duidelijk. Libanese strijdkrach
ten zouden vrijdag een groep Arabi
sche guerillastrijders hebben bescho
ten, toen dezen in een gevecht met
Israëlische troepen waren verwik
keld. Er zouden doden zijn gevallen,
ook onder de inwoners van het dorp
waar de guerrillastrijders zich had
den verschanst.
Volgens de Palestijnse verzetsorga
nisatie duren gevechten, die maan
dagavond begonnen, bij twee Libane
se dorpen voort. Ook hier zouden
doden zijn gevallen. Libanon zou een
aanzienlijke legermacht in de strijd
hebben geworpen.
Afgelopen nacht heeft zich ach
ter de woning van de directeur- ge
neraal van de Libanese binnenlandse
veiligheidstroepen in Beiroet een
zware ontploffing voorgedaan. Er
werd schade aangericht.
In een woonwijk van de Israëli
sche guerrillastrijders hebben beslo-
sche stad Haifa zijn vanmorgen drie
bommen ontploft. Een man werd ge
dood. Er was een flink aantal gewon
den.
De Israëlische minister van de
fensie, Mosje Dajan. zei op een ver
kiezingsbijeenkomst dat Israël de be
zette Arabische gebieden moet in
lijven om het land groter en sterker
le maken dan voor de Zesdaagse Oor-
log.
DEN HAAG De Kamerfractie
van de ARP heeft beslo-
ten dat haar lid de heer M. W. Scha-
1 kei een initiatiefontwerp zal indie
nen over de organisatie vgn de poli
tie in Nederland.
Het ontwerp beoogt het beslaande
dualisme tussen rijks- en gemeente
politie te doorbreken met een gewes
telijk georganiseerde politie.
Het debat in de Tweede Kamer
over de motie-Van Schaik (vrij
lating van de drie oorlogsmis
dadigers die in Breda nog ge
vangen zitten) ging gistermiddag
even gepaard met rumoer op de
publieke tribune. Er werd ge
roepen en met borden gede
monstreerd tegen het vrijlaten
van „de drie van Breda". Even
later verscheen Kamervoorzitter
mr. Van Thiel op de publieke
tribune om de gemoederen te
kalmeren. En dat lukte.
£)E vraag of de drie Duitse oorlogs
misdadigers die nog te Breda
gevangen zitten moeten worden vrij
gelaten heeft gisteren niet alleen de
Tweede Kamer, maar ook alle frac
ties verdeeld.
Op vaak bewogen wijze zijn de stand
punten toegelicht. Hoe schrijnend de
kwestie was, bleek ook uit een ex
plosie op de volle publieke tribune,
waar plotseling fel tegen vrijlating
werd geprotesteerd.
Het directe onderwerp van de dis
cussie was de motie van het Kamer
lid Van Schaik, waarin de minister
werd gevraagd te bevorderen, dat
ook levenslang gestraften voorwaar
delijk kunnen worden vrijgelaten.
Met deze motie heeft de KVP-er naar
blijkt de drie van Breda nauwelijks
een dienst bewezen. Vele Kamerle
den vinden de motie niet eerlijk, om
dat niet gewoon over de vrijlating
werd gesproken. Bovendien zei dr.
Van Schaik in zijn toelichting, dat de
drie van Breda toch niet vóór 1971
(verkiezingsjaar) vrij zouden kunnen
zijn wegens „technische moeilijkhe
den".
Wanneer minister Polak direct met
een voorstel was gekomen de drie
vrij te laten, zouden meer Kamerle
den hebben voorgestemd. Maar aan
deze motie konden ze moeilijk hun
stem geven.
Blijft de vraag hoe dr. Van Schaik
aan die minder gelukkige motie komt.
Zou hier een compromis achter zit
ten binnen de (grote) KVP-fractie?
Of is hij slachtoffer geworden van
juridische perfectie?
VENLO In Lomm bij Venlo wer
den gisteravond drie personen op
slag gedood toen de auto waarin zij
zaten bij een inhaalpoging in volle
vaart onder een tegemoetkomende
zware vrachtauto terecht kwam. De
drie slachtoffers moesten door de
brandweer uit het wrak worden ge
haald.
Het zijn de 63-jarige mevrouw Th.
Kropman-Weijers uit Nijmegen, de
33-jarige mevrouw Schrijvershof-
Kropman uit Den Haag, die de auto
bestuurde, en haar achtjarig dochter
tje Jacqueline.
DEN IIAAG Het bedrag van de
twee staatsleningen, waarvoor giste
ren dc inschrijvingen openstonden, is
vastgesteld op een totaal van 500
miljoen.
Het ministerie heeft de zevenjarige
lening bepaald op 300 miljoen en
de 25-jarige op ƒ200 miljoen. Het
rentepercentage voor beide is acht.
Van het op de langlopende lening
ingeschreven bedrag wordt 22 pro
cent toegewezen. Op de kortlopende
lening wordt vijftig procent toegewe-
zen_ indien de inschrijving de
250.000 niet overtreft. Op hogere
inschrijvingen wordt 125.000 toege
wezen vermeerderd met 2,135 procent
van het bedrag, waarmee dit bedrag
de 250.000 overtreft.
morgen
2IO gram van 65 voor 55
niet te geloven voor die prijs!
De nieuwe Westduitse bondskan
selier, Willy Brandt, legt na
dat hij met krappe meerderheid
is gekozen de eed af tegen
over de voorzitter van de Bonds
dag, de christen-democraat von
Hossel (rechts). Brandt is de
eerste sociaal-democraat, die ais
bondskanselier optreedt. (Zie ook
elders in de krant).
niet nodiq als u op de envelop schrijft:
i -j I wat verzet t€ Z1in gerezen tegen het
Nieuwe Leidse Courant, Antwoordnummer 267, Leiden.1 eigenmachtig optreden van minister
Tan jong
tot and
met
sparen
vertrouwd
RaiffeisenSpaarweek
27t/m 31 oktober
Als gevolg van windstil en
vochtig weer deden zich giste
ren weer een groot aantal ge
vallen van kolendampvergifti
ging voor. Zeker tien mensen
kwamen om het leven. Enkele
tientallen anderen moesten met
vergiftigingsverschijnselen in
ziekenhuizen worden opgeno-
voorkamer zien
der had haar in de
liggen.
Vijf kwartier later waarschuwden
buren van het echtpaar Kop- De Rid
der de politie omdat de rolluiken van
dit huis nog steeds gesloten waren.
De heer Kop werd levenloos naast
zijn bed aangetroffen. Zijn vrouw
toonde nog tekenen van leven en
staande mevrouw G. i werd ijlings naar een ziekenhuis ge-
Een passerende schil- bracht. (Zie voorts pagina 11)
ln de Brabantse gemeente Terhey-
den eiste koolmonoxydevergiftiging
gisteren twee mensenlevens. De
Rijkspolitie vond gistermorgen om
half negen het stoffelijk overschot
van dc alleenstaande
Könemann (75)
