Enorme kaliumvondst
in Groninger bodem
MAASVLAKTE GROTER
Commentaren
Het Kwartet
Bomexplosie
Athene
m
Uitbreiden naar liet
zuidzuidwesten
4ins: onderzoek
ndianenmoord
tiet mogelijk
Radioactief
gevaar dreigt
op hogeschool
Hauenschild
Mr. Hiltermann
voor de rechter
HIT WIER
Minder warm
Vraag naar
medezeggen
schap
Nieuwe Leidse Couraut
Zaterdag 18 oktober 1969 50ste jaargtfMj
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
Directeur: F. Diemer
Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer
Hoofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Postbus 76
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
Telefoon 31441
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
Abonnementsprijzen p. w. 1,10, p. m. 4,70, p. kw. 14,10
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
rins Bernhard zelf heeft prinses
rene, die in verband met de ge
korte van prins Constant'jn m
hderland was zij heeft haar
nieuwe neefje in het academisch
iekenhuis in Utrecht bezocht
Spanje teruggevlogen. Hier
prinses Irene bij aankomst op het
vliegveld Barajas, Madrid.
W (Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM De regering staat uitbreiding van de
Maasvlakte met 1215 hectare toe in zuidzuidwestelijke rich
ting. Dat betekent echter een zo kostbaar project, dat vol
gens Rotterdam exploitatie niet mogelijk is. Indien de
regering echter een uitbreiding zoals zij die wil niet finan
cieel steunt, denkt Rotterdam er niet aan dat project uit te
voeren. Burgemeester W. Thomassen heeft deze nieuwste
regeringsvisie dinsdag jl. gehoord tijdens een bezoek aan
de minister van ruimtelijke ordening, die toestond deze
tijdens de gistermiddag gehouden openbare behandeling
van de beleidsnota over het havenbedrijf bekend te maken.
Bij de opzet van uitbreiding
van de Maasvlakte „richting zee''
is de demarcatielijn op de kust
van Voorne bij het zuidelijkste
punt naar het zuidzuidwesten
doorgetrokken, zodat de duinen-
kust als het ware vrij wordt ge
houden van de tweede Maas
vlakte.
De kosten van de aanleg van de
uitbreiding (een driehoekig stuk) in
diep water zijn zo hoog, vooral door
de noodzaak van een stenen wal aan
de zeekant, dat de huurprijs voor een
vierkante meter grond op de uitge
breide Maasvlakte 68 gulden moet
gaan bedragen (tegen 29 gulden op
Maasvlakte I). Volgens burgemeester
Thomassen is met die hoge prijs zon
der financiële regeringssteun geen
rendabele exploitatie te verwachten.
Vandaar ook dat er, zoals de zaken
nu staan, van B. en W. geen voorstel
zal komen tot uitbreiding op die ma
nier over te gaan.
Beerkanaal
Een doortrekking van de demarca
tielijn zo'als de regering die wil, bete
kent tevens dat de verlenging van
het Beerkanaal (voor de zeescheep
vaart) ten noorden van de lijn moet
vallen. En dat houdt dan weer in dat
een flink stuk van het terrein dat
gereserveerd is voor het ertsoverslag
bedrijf van de Steenkolen Han
delsvereniging moet afvallen.
De eerste stap die Rotterdam na
ATHENE Vrijwel gelijktijdig
ijn vanmorgen in liet centrum van
Athene drie bommen ontploft. Twee
mensen werden licht gewond, ruiten
ingen aan scherven en er werd wat
neubilair beschadigd.
Een bom ontplofte op het Plein
ran de Grondwet en vernielde de
uiten van het gebouw van de na-
bank van Griekenland. De an-
lere twee explodeerden honderd
ïeter verder in een straal, waar pre-
nier Papadopoelos een half uur la-
er zou passeren op weg naar het
'liegveld.
Het gebied werd direct door de
'olitie afgezet en de premier werd
>P zijn rit geëscorteerd door een rij
jolitiewagens, terwijl honderden po-
itiemannen langs de route stonden.
Ondergrondse verzetsorganisaties
'ebben journalisten telefonisch doen
'eten, dat zij verantwoordelijk zijn
'oor de aanslagen. Gesproken werd
'an een „generale repetitie voor 28
iktober, wanneer Griekenland het
•ogin van de oorlog in 1940 her-
inkt".
OEN HAAG De Nederlandse re-
lering gelooft niet dat zowel bilate
ral als op het niveau van de VN
moet worden onderzocht hoe de situ
atie van de indianen in Brazilië, Pe
ril, Bolivia en Ecuador is om zo nodig
oaatregelen te nemen om volkeren-
noord te verhinderen.
Dit antwoordt minister Luns op
vragen van het Eerste-Kamerlid dr.
W. van Hulst (cJh.) over de uitlatin
gen van de Zweedse etnograaf Pers
en, volgens wie een half tot één mil-
°en Braziliaanse indianen met uit
roeiing worden bedreigd.
De regering heeft geen reden om te
rivijfelen aan de oprechte wil van de
^gering der genoemde landen een
^de te maken aan het gewelddadig
optreden tegen indianen. Indien
Particulieren nog incidenteel misdrij-
vei tegen indianen plegen, is dit eer
der te verklaren door de moeilijkhe
den waarop controle stuit in de door-
Pans uitgestrekte en weinig toegan
kelijke gebieden waarin de indianen
Wonen, aldus de minister.
ENSCHEDE Op de Technische
Hogeschool Twente en op de Acade
mie voor Kun3t en Industrie zijn
waarschuwingen aangeplakt tegen de
mogelijkheid van radioactieve stra
ling. Bij verbouwingswerkzaamheden
is uit een brandmelder een radioac
tief element verdwenen.
De stralen hiervan leveren op een
afstand van tien a vijftien centimeter
gevaar op voor beschadiging van het
lichaam. Bovendien moet de bezitter
van het element rekening houden
met tijdelijke onvruchtbaarheid.
deze nieuwe ontwikkeling gaat ne
men zal een brief zijn aan alle be
drijven die met vestiging op de
Maasvlakte zijn gemoeid: Hoogovens/
Hoesch, Rijn-Schelde SHV, GEB en
het havenbedrijf. Er zal met name
tussen de Hoogovens en de SHV over
de situering en uitwisseling van
grond (die dus wordt gereduceerd)
moeten worden onderhandeld.
Volgens de burgemeester is inmid
dels wel gebleken dat de Hoogovens
met minder ruimte toe kunnen dan
oorspronkelijk was geraamd. De SHV
zal daar in principe dus een deel van
kunnen gebruiken.
De rijkscommissie die zich met de
uitbreiding van de Maasvlakte bezig
houdt, zal verder met het havenbe
drijf de verkeersproblemen gaan be
studeren die onstaan zijn nu
een verlenging van het Beerkanaal
moet worden gepast in de ruimte die
bestemd was voor de bedrijven (in
z'n totaliteit zal Maasvlakte I 1520
hectare omvatten).
Gronduitgifte
De burgemeester houdt het erop
dat er binnen niet al te lange tijd een
oplossing wordt gevonden want hij wil
de gemeenteraad 4 december een
principe-voorstel tot gronduitgifte
doen. Zeker is het inmiddels wel dat
Hoogovens/Hoesch in aanmerking
komt voor het hoogoven- en staalbe
drijf.
Het bureau dat Koppers Internati
onal in Rotterdam had voor de opzet
van een dergelijk bedrijf,, is gesloten.
Als kandidaat is Koppers, zoals bur
gemeester Thomassen het uitdrukte,
„met stille trom verdwenen".
Het is volgens de kalender roei zoiets als herfst, maar de natuur laat zich dit jaar niet in het keurslijf van seizoen-
wisseling dwingen: het blijft een beetje lente-achtig tot op het zomerse toe en na een lange boswandeling is het
een verrukkelijk wonder te kunnen uitrusten onder de soepele structuur van de zonnestralen, met een decor van
ragfijne schaduivpoëzie. 1
de keuken van
vervult al uw keukenwen-
sen.
GRONINGEN De Gro-
ningsse bodem bevat naast aard-
gast ook rijke hoeveelheden ka
lium- en magnesiumzouten, zo
Keukens kijken
bij de keukenspecialist
Laag in prijs, fraai van lijn
en onverslijtbaar. Kom
eens geheel vrijblijvend
kijken naar de funktionele
indeling en de onbeperkte
mogelijkheden.
Keukencentrum
Koeleman
H.v. Beyerenstraat 4,
Ter Aar. tel. 01722-493
100 m? Keukenshowroom
ZELDZAME AANBIEDING
STIJLKASTEN
1090,-
1275,-
1390,-
KUSSENKAST
eiken-wengé
ENGELSE NOTENKAST
zécr stijlvol
SALONKAST
Chippendale
RANKENKAST lOCH
geheel handwerk ,V3U'
ZILVERKAST ORCft
gebogen wortelnoten zoaw,
EXCLUSIEVE INTERIEURS
BULTHUIS
Botermarkt 23 - Telefoon 2 08 54
Nieuwe Rijn 25
cbu v&uuju/nzzi
INTERIEURVERZORGING
CRUN5BURGD
MEER KEUS IN1
PASSENDE OMGEVING
hebben geologen van Shell ont
dekt. Hoe groot de voorraden
zjjn, is nog niet bekend.
Voorzichtige ramingen spre
ken van 60 miljoen ton, maar de
mogelijkheid is niet uitgesloten,
dat het om enkele honderden
miljoenen tonnen gaat. In ieder
geval vertegenwoordigen de
nieuwe bodemschatten een
waarde van tientallen miljarden
guldens.
Het centrum van de concentraties
ligt bij Uithuizcrmecdcn in de buurt
van Roodesehool op 2000 meter diep
te. In januari begint de Shell daar
met proefboringen.
Daarvoor is een nieuwe maatschap
pij opgericht: Shell Delfstoffen NV.
die enige tijd geleden al een boorver-
gunning voor dit district van de re
gering beeft gekregen. De eigenlijke
winning kan echter waarschijnlijk
pas in 1973 beginnen.
Belangrijkste vraag is op het ogen
blik of Shell de kosten van winning
en scheiding der zouten zo laag kan
houden, dat de voorraden verant
woord kunnen worden geëxploiteerd.
Shell zélf zegt daarvoor een geheel
nieuwe methode te hebben ontwik
keld.
Deze houdt in, dat een vloeistof
naar beneden wordt gepompt, waarin
alleen magnesium- en kaliumzouten
oplossen. Deze oplossing wordt dan
weer naar boven gehaald, waar de
zouten worden gescheiden. Ook zou
de maatschappij het probleem heb
ben opgelost van de grote drukken,
die onder Uithuizermeeden op de
voorraden werken.
Van de nieuwe vondsten is kalium
van groot belang voor de kunst
mestindustrie; magnesium, dat in
veel grotere hoeveelheden voorkomt,
wordt vooral gebruikt in lichtme
taal-legeringen. Het is niet alleen
roestvrij, maar ook bestand tegen
grote hitte. Het wordt daarom veel
toegepast in de vliegtuigindustrie, de
ruimtevaart en de scheepsbouw.
De voorraden liggen in de bovenste
laag van een zoutlaag, die de poreuze
aardgaslagen afdekt. De dikte ervan
loopt van plaats tot plaats uiteen.
Met seismisch onderzoek zijn deze la-
genniet op te sporen; alleen boringen
kunnen de vindplaatsen aanwijzen.
Met deze onderzoekingen is Shell
al jaren bezig. Men is echter tot nu
toe nooit officieel met boren begon
nen omdat men eerst de nieuwe win
ningsmethode wilde testen. Een en
ander is in het diepste geheim ge
beurd. Zelfs in Groningen zelf was
men nauwelijks op de hoogte van de
activiteiten van het concern.
Over de nu ontwikkelde win
ningsmethode is Shell zeer tevreden.
Zij verwacht, dat deze zo goedkoop
is, dat zij gemakkelijk met andere
magnesiumproducenten kan concur
reren.
Kort geding Volkskrant
AMSTERDAM Het dagblad „De
Volkskrant" heeft besloten tegen mr.
G. B. J. Hiltermann wegens diens uit
latingen, gedaan in zijn radiopraatje
van afgelopen zondag, een kort ge
ding aanhangig te maken en een
klacht in te dienen bij de Raad voor
de Journalistiek. De krant werd zoals
bekend door de politieke commenta
tor van anti-semitisme beschuldigd.
Dr. H. van den Berg:
Welvarend op weg naar welzijn
Dr. C. Rijnsdorp:
Lessen in kijken en opschrijven
Dr. F. C. Dominicus:
De dood van de roman
J. den Boef:
Alaska knetterrijk
Ev. Grolle:
De toekomst in het oog van de
filmcamera
Kirsten Emou3:
Prille expressies
Ton van der Hammen:
Suriname uit de eerste hand
Hein Hogeweg:
Antwerpen raakt veel van oude
roem kwijt
Jeanne de Vlieger:
Zusters nemen haar kinderen
mee naar het werk
Ton Hulst:
Hij tovert leven uit kurk
Paul van Langstraat:
gekregen.
Het onderzoek by Philips heeft uit
gewezen, dat de behoefte aan mede
zeggenschap niet een nieuw uitge
dachte arbeidsvoorwaarde is, waar
mee bestuurders van vakbonden aan
de slinkende taak van de vakbewe
ging wat meer inhoud willen geven.
Het hoger personeel by Philips wil
zich zelfs niet aansluiten bjj een
vakbond of vakcentrale. De eigen
categorale organisatie van hoger per
soneel ziet men niet als een vakbond.
Ook aan een goede verhouding met
de directie ontbreekt het niet, want
slechts eén minderheid van het per
soneel stelt prys op invloed by de be
noeming van chefs of directieleden.
De houding van het hoger personeel
blykt dus bijzonder loyaal te zyn.
Toch wil de overgrote meerderheid
inspraak, medezeggenschap, medever
antwoordelijkheid en medebeslissings
recht, met name by het vaststellen
van arbeidsvoorwaarden, bij reorga
nisatie, fusie of opheffen van afdelin
gen binnen het bedryf enz.
Het gaat hier om de menselijke be
hoefte, zich te laten gelden, erkenning
te ontvangen, als compensatie ook
voor de massificatie, die overal in hel
leven optreedt en waarin de mens
dreigt te verdrinken.
De behoefte aan medezeggenschap
klinkt daarom niet alleen in het be
drijfsleven, maar ook in kerk en po
litiek. Zy moet het gevoel van mach
teloosheid wegnemen. Leiding geven
zal daarom voor de toekomst steeds
meer betekenen: gesprekken voeren,
vertrouwen winnen en verantwoor
ding afleggen.
Het onderzoek by Philips en het con
gres hierover hebben deze feiten nog
weer eens duidelyk onderstreept.
UTRECHT In Tuindorp-West
zal een gebouwencomplex (kosten 20
miljoen) verrijzen, dat huisvesting
zal gaan verlenen aan ruim 1.200 stu
denten. De bouw, die volgend jaar
begint, zal ruim twee jaar in beslag
nemen.
Na het gereedkomen van dit pro
ject zullen in de Domstad 3.500 stu
dentenkamers beschikbaar zijn.
Het nieuwe complex heeft woon
eenheden van zo klein mogelijke om
vang: 90 wooneenheden van 10 ka
mers, 52 wooneenheden van 4 kamers
en 50 wooneenheden van 2 kamers.
De eenheden van 10 kamers bevinden
zich in drie woontorens van 18 ver-
dipingen.
leder bemind voorwerp is het
middelpunt van een paradijs.
NOVALIS
DE BILT Droog weer met
plaatselijk mist of laaghangende
bewolking maar voornamelijk in
de middag ook zonnige perioden.
Overwegend matige oostelijke
wind en in het algemeen weinig
verandering in temperatuur.
DE BILT Ook .gistermiddag
werden nog weer temperaturen
tot 20 en 21 graden gemeten. De
oostenwind gaat iets koelere
lucht aanvoeren, zodat de mid
dagtempera tuur geleidelijk wat
lager zal blijven.
Vooruitzichten voor maandag:
Aantal uren zon: 17;
Min. temp.: omstreeks nor
maal;
Max. temp.: van ongeveer nor
maal tot 5 graden bovennor
maal ;eee
Kans op een droge periode van
minstens 12 uur: 95 procent;
Kans op een geheel droog et
maal: 90 procent.
BAROMETERSTAND: Heden
10 uur 76 cm (1013 millibar), da
lend.
Zon en maan
19 oktober zon op 7.11, onder
17.38; maan op 15.46. onder 25
okt. V.M.
20 oktober zon op 7.13, onder
17.36; maan op 16.02, onder 0.32:
25 okt. V.M.
Grotere Maasvlakte te duur
De regering vindt het goed dat de Maasvlakte naar het zuidzuid
westen wordt uitgebreid met 1215 hectare. Een oplossing van het
ruimteprobleem die Rotterdam echter onaanvaardbaar vindt gezien
de hoge kosten die er mee zijn gemoeid. Verwezélijking is volgens
de Maasstad alleen mogelijk als het rijk financieel steun verleent.
/XNDER het hoger personeel by Phi-
lips is een onderzoek ingesteld
naar de behoefte aan medezeggen
schap. Duidelyk is daarby gebleken,
dat de meer dan 10.000 man hoger
personeel medezeggenschap op hoge
prijs stelt. Wie mocht menen, dat deze
i zaak bij een wereldconcern, dat zyn
I personeel goede toekomstperspectie
ven biedt met name het hoger per
soneel, dat veelal een vertrouwens
positie inneemt niet zo op de
voorgrond zou treden, heeft ongelijk
Rotterduntz veel le tluuv
Geen exploitatie ntoyelijli
Jteyeriny moei steunen
W. THOMASSEN
