4
VAN RGEUWLIK
Machtsconcentratie in
de grafische wereld
Nederland loopt voorop
met ontwikkelingshulp
overtuig u
Minister wil van
discriminatie
Altijd weer
-jür Chr. grafische hond wil meer inspraak
Monopoliepositie gebundelde bedrijven
murSHRRDT'S
KIESÏNGER:
VERDRIJF DE
LIBERALEN
Afschaffing artikel 248 bis
Ir. Boerma: Eén procent nog onvoldoende
Nederlandse
soldaten
guerrilla's
„Zuivering"
in Praag
voortgezet
UWEKE TEENERCOMBINATIE
9
VRIJDAG 17 OKTOBER 1969
Positieve resultaten...
Gematigd optimistisch
Rietsuikeractie? Vóór
Een kortzithtig standpunt
IN HAAG „Vergeleken met andere
n doet Nederland het met de ontwik-
*shulp zeker niet slecht, het loopt zelfs
an, want er zijn maar weinig landen,
e voorgestelde één procent van hun na-
inkomen halen."
A H. Boerma, de Nederlandse directeur
e voedsel- en landbouworganisatie van
renigde Naties (FAO) even in Neder-
op doorreis van Rome naar New York
il die lof graag toezwaaien, maar zegt
teen bij: „Ook al zou ieder land die één
it bijdragen, dan nóg zou dat niet vol-
e zijn om het wereldvoedselprobleem
toekomst op te lossen.
méér nodig en bovendien: de besteding er-
loet beter worden gecoördineerd, meer een-
Het is natuurlijk mooi, dat er bilaterale hulp-
min a's zijn, maar we moeten er voor passen,
elkaar uit politieke overwegingen gaan be-
Teren op het gebied van de ontwikkelings-
1 Optimistisch
het eerste ontwikkelingsdecennium bijna is
ten en ihet tweede in voorbereiding is, wordt
fle kringen wel beweerd, dat de tot nu toe
i resultaten teleurstellend zijn. Wat vindt de
erma daarvan?
hebben vele tekortkomingen gehad, maar er
>k veel positieve resultaten. Zoveel nog wel,
i de toekomst van de landbouw in de wereld
n voorzichtig optimisme tegemoet zien, mits
minste de vooruitgang van techniek en we-
p effectief aanwenden".
ositieve resultaten somt hij op.
i landbouwproduktie in de voornaamste ont-
ngslanden heeft in de jaren zestig bijna
tred gehouden met de bevolkingstoename,
irkt bijna niemand op, omdat door de zeer
groei van de bevolking de produktie per
gelijk is gebleven aan die van tien jaar
Waar in feite is de totale landbouwproduktie
gebieden met vrijwel hetzelfde percentage
n als in de industrielanden (vijftien procent
fd)".
is er het resultaat, dat de regeringen van de
telingslanden meer het belang zijn gaan in-
A^n de landbouw op economisch en sociaal
Men wéét nu, dat ontwikkeling gewoon
business" is. Daarom geeft men er in de
anden hoogste prioriteit aan".
„Tenslotte zijn ook de hulpgevende landen er
meer aandacht aan gaan geven. Het ontwikke
lingsprogramma van de VN besteedt bijvoorbeeld
ongeveer eenderde van de beschikbare fondsen via
FAO aan de ontwikkeling van de landbouw".
Positief
In verband met dit laatste zegt de heer Boerma
helaas te moeten constateren, dat dit niet voor alle
landen geldt.
„In sommige van de rijkste landen ondervinden
we nog steeds weerstand tegen verdere uitbreiding
van de hulp. Die wordt grotendeels veroorzaakt
door de politieke druk, die door bepaalde groepsbe
langen op de regeringen wordt uitgeoefend. Daar
naast speelt het vermoeden van velen een rol, dat
de gelden hun uiteindelijke bestemming niet berei
ken. Ik geef graag toe, dat er fouten zijn gemaakt,
maar het totale beeld is volstrekt positief. Dat zeg
ik op grond van een ervaring van twintig jaar";
De instelling van andere tegenstanders, die niet
aan ontwikkelingshulp doen omdat „zij niets met
die landen te maken hebben", noemt hij gevaarlijk
en kortzichtig. „Sociale en politieke spanningen in
deze landen kunnen tot catastrofale ontwikkelingen
leiden".
„Bovendien moet men beseffen, dat de welvaart
in de rijke landen niet kan blijven bestaan, zonder
een geleidelijke verhoging van [het welvaartspeil in
de derde wereld".
Protectionisme
Even gevaarlijk vindt de heer Boerma het toene
mend protectionisme van de zijde van de industrie
landen.
„De steeds hoger wordende tolmuren beginnen
voor de ontwikkelingslanden een vrijwel onoverko
melijke belemmering te vormen voor hun export
van agrarische produkten. Het is een absolute
noodzaak, dat de derde wereld op redelijke voor
waarden kan meedingen in de voorziening van de
agrarische markt van de welvarende landen. Hier
mee bedoel ik ook de EEG. Het is natuurlijk prach
tig je aaneen te sluiten. Maar de wereld bestaat
niet alléén uit die zes landen".
Wat denkt de heer Boerma van de rietsuikerac
ties in ons land?
„Ik ben er beslist voor. We moeten er met onze
suikerpolitiek voor oppassen, dat niet een te groot
deel van de winsten wordt opgeslokt door de fabri
kanten. Dat kost ons trouwens eigen geld. Door de
landbouw te subsidiëren, gaat een deel daarvan
namelijk indirect ook naar de suikerindustrie. Ik
vraag me af of dit wel redelijk is tegenover de
onderontwikkelde Landen, die veel economischer
rietsuiker produceren".
Zal er ooit een einde kunnen worden gemaakt
aan ondervoeding in de ontwikkelingslanden?
„Als we alles op alles zetten en voldoende kapi
taal krijgen, ook van de ontwikkelingslanden zélf
zij zullen het meeste moeten bijdragen zal ge
noeg kunnen worden geproduceerd. In verscheidene
landen is die situatie er nu al. Toch wordt ook daar
honger geleden. Dat komt omdat er zoveel werklo
zen zijn, die geen geld hebben om voedsel te kopen.
Sterker nog: in ontwikkelingslanden wordt hon
ger geleden terwijl er voedseloverschotten zijn, zo
als in Kenya, waar men een teveel aan maïs heeft.
De regeringen zijn echter niet bereid het geld zo
maar weg te geven omdat ze de deviezen hard
nodig hebben".
De oorzaak ligt dus niet alleen in de produk-
tie-sector?
„Nee beslist niet. Het is ook een structureel pro
bleem. In de meeste landen zal veel meer aan de
werkgelegenheid moeten worden gedaan. Maar dat
is een enorm probleem. In het kader van ons grote
landbouwplan 1965-1985 hebben we een studie ge
maakt over de bevolkingstoeneming. Conclusie
daarvan was, dat de ontwikkelingslanden (exclusief
China) in 1985 een miljard inwoners meer zullen
hebben. Zeker 400 miljoen van hen zal werk moe
ten vinden in de landbouw en dat zal enorme
inspanningen vergen, vooral ook omdat deze ex
plosies zullen plaats hebben in de drukst bevolkte
gebieden, in Azië en Latijns-Amerika.
Alleen door de arbeidsintensiteit op te voeren
door de technieken zodanig te verbeteren, dat meer
dan eenmaal per jaar kan worden geoogst, zullen
we misschien nog iets kunnen bereiken".
Geboortenhcperking
Biedt geboortebeperking geen perspectieven?
„In theorie wel. Maar ook daar liggen problemen,
vooral aan de medische kant. Je hebt er veel
consultatiebureaus voor nodig en of die te verwer
kelijken zijn, weet ik niet. Ik geloof niet, dat we
ons té grote illusies moeten maken".
Ondanks deze problemen blijft de heer Boerma
optimistisch.
„Het ontwikkelingsplan van de VN voor het
tweede decennium, dat in 1971 ingaat, beoogt een
activiteit op tot nu toe ongekende schaal. We mik
ken op een stijging van het bruto nationale inko
men in de ontwikkelingslanden van zes procent per
jaar, waarvan de groei van de agrarische produktie
vier procent uitmaakt (50 procent in tien jaar). En
ik acht dat bereikbaar.
Voor de bevolking zal dit een reële vooruitgang
betekenen omdat de bevolkingstoeneming, naar
verwacht, 2,7 procent per jaar zal bedragen",
uturologic (2)
^gezonden stuk van de heer A.
melen is weer zo'n duidelijk
ld van (vergeef me) „vroom
n de ruimte". Het klinkt
te zeggen dat de medische
lap zich in haar vorderingen
|ten leiden door Gods Woord,
heer Van Dommelen moet
J maar eens duidelijk maken
de bijbel, te vinden is hoe een
:unsthart rtioet worden ver-
gefundeerde" kritiek had
I Van Dommelen ook op de
van futuroloog prof. dr.
Polak, dat in de toekomst
leven zal kunnen worden
lacht uit een haar of een na-
pt „God zélf is de gever van
|n". Alsof het een het ander
l.ln die nagel of die haar is
Ten" in beginsel toch al aan
trof. Polak verklaarde niet,
fcens in staat zal zijn leven te
|it dode voorwerpen).
B. J. van Polen
fins Constantijn
>ep leerlingen van het r.k. Dr.
'lege, die protesteerden tegen
geschonken vrije dag in ver-
•t de geboorte van prins Con-
(zij verklaarden geen „band"
Koninklijk Huis te voelen),
[van school worden getrapt.
N Mevr. J. J. Corvet-Kok
De lange hete jfomer heeft ons een
goed jaar gegeven voor de bourgon-
je, de Moezelwijnen en de Rijnwijn,
de Bordeaux hebben teveel vocht
gehad. Het is maar een tip voor de
liefhebbers, die ik uit vakkundige
mond aan u overbreng. Als ik lieg,
dat zeg ik bij voorbaat, doe ik in
commissie.
Dat van die goede oogsten geloof
ik best. Mijn eigen kwekerij heeft
verbijsterende resultaten opgele
verd.
Het is een zwakheid van me, dat
ik nooit een sprietje weg kan gooi
en. En het leek wel of mijn gerani
ums en fuchsia's, dat gewoon
wisten. Ze groeiden, groeiden maar,
steeds wildere loten en scheuten
vormend. Om de zaak toch iets in
fatsoen te houden was het snoeien
geblazen. In het prille voorjaar ging
dat nog heel precies. Stekjes in het
water, stekjes oppotten wanneer
verantwoorde wortels gevormd wa
ren.
Forse planten rijden zich weldra
op vensterbanken en balkon. Snoei-
rijp.
Toen ging ik schijnheilig een
beetje vals spelen. Snoeide en stak
de stekken zo maar in de grond.
Wilden ze dat niet accepteren, ik
zou er geen traan om laten.
Maar ze accepteerden het wel.
Groeiden en bloeiden en vormden
nieuwe scheuten en loten....
Een eindeloze kwekerij ontstond,
Zolang het bloeide was er weggeven
aan, maar september liet zich gelden
en daar stonden de rijen. Groen, ge
zond, maar klein en bloemloos. Niet
meer om triomfantelijk mee te ko
men aandragen.
Oktober begon met een voorraad
waar geen doorkomen aan scheen.
Iedereen in de naaste omgeving was
voorzien en weigerde verdere afna
me.
Met de moed der wanhoop schafte
ik me meterlange extra bloembak-
ken aan, waar een hele hortus bota
nicus in geborgen zou kunnen wor
den. Dat denk je tenminste wanneer
je ze leeg in de winkel ziet. Maar
bij het vullen bleek elk van Flora's
kinderen toch zoveel leefruimte te
vragen, dat de voorraad nauwelijks
slonk.
Toen ben ik een nieuwe taktiek
begonnen. Overal waar vrouwen
bijeen waren, begon ik over planten
te praten. Ongelooflijk wat een
respons je dan krijgt. De wasmidde
len en vloerreinigers zinken Rrompt
in het niet.
Geladen met taktiek begon ik
over mijn eeuwig bloeiende cy
claam, dank zij de methode van he
te baden: mijn venushaar in mosbed
en de hybiscus, die de seizoenen
vergeet en telkens weer opnieuw
bloesemt. Dan achteloos er achter
aan de miniatuur fuchsia's en dwerg
geraniums...
Storm heeft het gelopen
Van Breda tot Drente, van Sehe-
veningen tot Arnhem. Altijd met de
tas met het bloempotje er in....
En allemaal hebben ze mijn kwe
kelingen liefdevol ontvangen. Met
kreetjes van verrukking juist omdat
ze zo klein, zo snoezig klein wa
ren
Gisteren is de laatste vertrokken,
die staat drie hoog achter ergens in
Amsterdam.
En dat is nu gek. Inplaats dolblij
te zijn al die zorgenkinderen wegge
werkt te hebben, nam ik vandaag
het snoeimes weer ter hand om
overtollige uitwassen keurig weg te
snijden. Pracht stekken, die zorgvul
dig weer op water zijn gezet. Nog
hopen dat ze het doen ook....!
PRAAG In Tsjechoslowakije
zijn gisteren de zuiveringen voortge
zet. Behalve zeven parlementaire af
gevaardigden, moest ook de voorma
lige minister van binnenlandse zaken
Josef Pavel eraan geloven. Hij is ge
schorst als lid van de communisti
sche partij.
Het parlement heeft gisteren de
Sowjetunie, Polen, Oost-Duitsland,
Hongarije en Bulgarije openlijk dank
gezegd voof de militaire interventie
op 21 augustus 1968.
De regeringsverklaring van pre
mier Oldrich Gernik, waarin deze
nog meer zuiveringen aankondigde,
werd goedgekeurd. Cernik schetste
de nieuwe lijnen van de regeringspo-
litiék, zonder echter veel te zeggen
over dé economie, het belangrijkste
punt van deze politiek.
De hippe eigen kamer
voor zoon of dochter 'm
de school-en studiejaren.
VIER IN ÉÉN.
1 .groot studiebureau
2.boekenkast
3.garderobekast
4.bovenbed (met ladder).
ROTTERDAM - "Oude" Binnenweg 26, tel: 010-14.18.00 (30")
VRU TOEGANG,elke werkdag van 9-6 uur.'s Maan
dags gesloten. Op koopavonden tot 21 uur geopend.
Op dezelfde afdeling een collectie
teenermeubelen, stapelbedden,
linnenkasten, lacqué slaapkamers,
matrassen, dekens, baby-artikelen
en kleutermeubelen.
(Van onze soc.-econ. redactie)
LUNTEREN De ontwikke
ling in de grafische wereld naar
steeds grotere produktie-eenhe-
den leidt tot een machtsvorming,
die het principe van de onderne
mingsgewijze produktie aantast.
De investeringen voor bedrijfs
vestiging zijn zo enorm, dat er
geen nieuwe bedrijven meer bij
kunnen komen. Gebundelde on
dernemingen nemen een mono
poliepositie in, waarbij het on
derscheid met bedrijven, die door
de staat geëxploiteerd worden,
niet zo groot meer is.
De heer G. Jens, voorzitter van de
Nederlandse christelijke grafische be-
drijfsbond, zei gisteren in de leden
vergadering van zijn bond. dat de
kapitaalconcentratie leidt tot machts
concentratie. Een stuk van deze
macht zullen de ondernemers met de
werknemers moeten delen in de
vorm van inspraak. De heer Jens
noemde daarbij de instelling van on
dernemingsraden en de aanstelling
van werknemerscommissarissen.
Gevaarlijk
Over de ongeorganiseerde admini
stratieve werknemers merkte hij op,
dat deze mensen een ontzettend
groot risico nemen. Uit zuinigheid on
georganiseerd blijven, noemde hij
een hoogst gevaarlijk spel in deze
tijd in de grafische bedrijfstak. Om
als werknemer opgewassen te zijn
tegen de krachtenbundeling van on
dernemingen, heeft men een slagvaar
dige organisatie nodig.
Alleen in de offsetsector is de afge
lopen jaren het aantal personeelsle
den gestegen, in de overige sectoren
liep dit aantal terug. Mechanisering
en automatisering hebben hier grote
invloed.
Duidelijk
Aan het adres van de heer Kloos,
NVV- voorzitter, sprak de heer Jens
geen onduidelijke taal. Het geheim
van goede samenwerking is het van
tevoren overleg plegen over belangrij
ke zaken, maar het NVV wees de
Loonwet op eigen houtje af. De sa
menwerking komt daardoor op de
tocht te staan, aldus de heer Jens.
Het is voor ieder van de drie groe
peringen een klein kunstje om wat
kreten de wereld in te sturen, die de
gewone man geweldig imponeren, die
misschien nog wat nieuwe leden ople
veren ook, maar die de onderlinge
verhoudingen schaden".
Contributie
Meer zelfstandigheid betekent
meer contributie. De heer Jens heeft
dit zijn leden duidelijk onder de aan
dacht gebracht. De NCGB wil binnen
het CNV niet meedoen aan het te
rugbrengen van het aantal bonden
tot vijf of zes. De grafici willen niet
op een hoop geveegd worden met
andere industriële werknemers. Maar
de leden moeten hiervoor betalen.
Voor de oorlog betaalde men per
HOOFDPIJN «stitt,
G. JENS
week een uurloon contributie, op het
ogenblik is dit twintig minuten tot
ruim een half uur.
Aan de bond wordt voorgesteld
een glijdende contributiegrens, waar
bij de contributie stijgt gelijk met
het percentage van de loonsverho
ging. Volgende maand zal het zelfde
voorstel aan de bond van r.k. grafici
worden voorgelegd en volgend jaar I
zal de algemene bond dit voorstel
behandelen.
Trots
De NCGB heeft voor de financie
ring op het ogenblik al de renten
van het gekweekte kapitaal moeten
aanspreken. De heer Jens was trots
op zijn bedrijfstak en organisatie,
waar op het gebied van bedrijfspen-
sioenfondsen meer is bereikt dan in
enig andere bedrijfstak.
De NCGB gaat een jongerenraaij
instellen, omdat de bond voor 30 pro
cent uit leden bestaat beneden de 25
jaar; 51 pet. van de leden is zelfs
jonger dan 35 jaar. Van vergrijzing
van het ledenbestand is dus geen
sprake.
BONN Kanselier Kiesinger heeft
als leider van de nog regerende CDU
gisteren de kleine liberale partij voor
alle komende verkiezingen de
handschoen toegeworpen. Hij noemde
op een partijbijeenkomst het hoofd
doel van de CDU de liberalen uit alle
regionale parlementen te verdrijven.
De liberalen, die bij de jongste ver
kiezingen nog slechts 5,8 procent van
de stemmen kregen, hebben een coa
litieaanbod van de CDU afgewezen
en zijn met de sociaal-democraten in
zee gegaan.
DEN HAAG Bij de Tweede
Kamer is een wetsontwerp in
gediend tot afschaffing van het
artikel dat homosexuele ontucht
met ieder die jonger is dan een
entwintig jaar verbiedt. Het oude
wetsartikel van het Wetboek van
Strafrecht stamt uit 1911.
De minister van justitie mr. C. H.
F. Polak tekent bij zijn ontwerp aan
dat deze afschaffing niet tot gevolg
zal hebben dat voortaan in alle ge
vallen straffeloos homosexuele on
tucht met minderjarigen kan worden
gepleegd.
BESCHERMING
Zo verbiedt het Wetboek van
Strafrecht ontuchtige handelingen
met een minderjarige beneden de
zestien jaar. Het geslacht speelt
daarbij geen rol. Alle minderjarigen
echter worden beschermd tegen on
tucht, gepleegd door ouders, voogden
of anderen die gezag of toezicht uit
oefenen. Ook nog enkele andere arti
kelen bieden bescherming.
Een commissie van de gezond
heidsraad onder leiding van prof. dr.
N. Speijer, hoogleraar in de sociale
psychiatrie aan de Rijksuniversiteit
in Leiden, heeft over een eventuele
afschaffing van het artikel 248/bis
rapport uitgebracht aan de staatsse
cretaris van sociale zaken en
volksgezondheid.
HOOGLERAREN
De commissie kwam eenstemmig
tot de conclusie dat er tegen het ver
vallen van het artikel geen me-
disch-hygiënische en psycho-sociale
bezwaren zijn. Advies werd gevraagd
aan alle Nederlandse hoogleraren in
de psychiatrie, kinder-psychiatrie, so
ciale psychiatrie, forensische psychia
trie, psycho-pathologie en sociale ge
neeskunde.
Minister Polak ziet geen toereiken
de rechtsgrond voor handhaving van
het verschil in strafbaarheid tussen
homosexuele en heterosexuele on
tucht. Hij verwerpt bovendien ook de
erkenning en accentuering van een
bepaalde zedelijke norm door de wet
gever als motief voor behoud van het
artikel.
BRUSSEL/DEN HAAG In de
Belgische provincie Oost-Vlaanderen
zullen van 20 tot en met 22 oktober
Belgisch - Nederlandse guerrilla-
bestrijdingsoefeningen worden ge
houden.
Van Nederlandse zijde wordt aan
deze oefeningen, waaraan de naam
„Meetjesland" is gegeven, deelgeno
men door het 325ste infanterie-batal
jon uit Ossendrecht, dat bestaat uit
militairen die op herhaling zijn. Het
gaat om een omvangrijke omsinge
lingsoperatie, gevolgd door een zui
veringsactie.
Beter... mooier... goedkoper