Aviodome wordt modernste
ruimtevaartmuseum
FDP-fractie keurt
coalitie goed
Wijsheid
Totale kosten ruim
3,5 miljoen gulden
NKV tegenstander
buitenparlementaire
acties tegen loonwet
NW: Geloof als
inspiratiebron
)nderscheiding voor
mej. L. Goemaat
Prins bood bijdrage aan Op het nieuwe Schiphol
Ook één lijst
in Zaandam
Eredoctoraten
in Leiden
Bod AKU op
restant
„Glanzstoff"
Ben van Gelder
geen pessimist
zomer '70
mx* ivia 7
ZATERDAG 4 OKTOBER 1969
KANTTEKENING
T)E WIJSHEID, waar is zij te vinden? We kennen de
vraag uit de bijbel. Daar heeft zij stellig betrekking
op wijsheid in de diepste en hoogste zin. Maar zij Iaat
zich ook stellen naar wijsheid in hel horizontale vlak.
En zeker in deze tijd.
Deze tijd toch is er een van heftige bewogenheid. Voor
bedachtzaamheid lijkt dan weinig rust gegund. Alles
lijkt uit het evenwicht te geraken. Vaak begint men
vóór men bezint. Maar waar is wijsheid te vinden?
Twee voorbeelden, niet toevallig beide uit het politieke
vlak. Want daar is de heftigheid er als regel een in het
kwadraat. Daar kiest men partij, daar wil men spreken
en van zich doen spreken, daar is men niet -wars van
publiciteit, daar ziet men ook geen reden bestaande ver
schillen te verdoezelen.
En daar krijgt dan ook de wijsheid het te verduren,
spoediger nog dan elders. Men behoeft zelf nog niet de
wijsheid in pacht te hebben, om bijvoorbeeld vanuit
zijn journalistieke uitkijkpost, de gevaren te betreuren
die hier te duchten blijken.
7_TET eerste voorbeeld betreft de bijeenkomst, vandaag
A voor een week, van de radicalen binnen de ARC.
Zij kunnen grote verdiensten hebben binnen hun partij;
waarom zou deze geen stuwkracht kunnen gebruiken?
Helaas echter hebben wij al enkele keren gelijk ge
kregen met onze waarschuwing dat men zijn partij zelf
in gevaar brengt wanneer men niet tegelijk de altijd
nodige bedachtzaamheid weet te hanteren.
Kritiek, wenselijk op zichzelf, verliest haar nuttige
hoedanigheid wanneer zij zelf oorzaak van kritiek
wordt. Welnu, de kritiek zoals die vorige week werd
geuit kan binnen de partij vrijwel alleen irriteren en
buiten de partij vrijwel alleen bevreemden.
Tenzij men binnen de lering der radicalen op dit punt
voor correctie vatbaar blijkt, moeten wij daarom ook
niet veel goeds verwachten van hun kennelijk voor
nemen, het beleid van hün partijfractie op bepaalde
gebieden nog eens extra kritisch te gaan volgen.
PEOORDELING is ook binnen een politieke partij
altijd nodig. Een partij is daarop ingesteld. Wie
vanwege zijn partij een functie bekleedt, is verant
woording schuldig. Tegelijk echter is in deze betrek
king tussen een partij en wie vanwege haar naar bui
ten optreden een stevige portie wederzijds vertrouwen
onmisbaar. Is dat er niet, dan kan men er beter niet
aan beginnen als partij niet en als haar man of
vrouw niet.
Wat wij nu van de radicalen binnen de ARP vernemen
is dat zij de fractie van hun partij nog eens bijzonder
kritisch willen gaan volgen. Niemand kan het verbic-
den, maar als belangstellend toeschouwer vraag je je
wel af: hoe staat het met de wijsheid?
Wat te denken van een fractie die onder zulke omstan
digheden haar werk moet doen? Ze zal, mag men hopen,
verstandig genoeg zijn om er niet paniekerig onder te
worden; ze zit er als gekozen namens een partij die
méér omvat.
1JET is ook niet verstandig voor de radicalen zelf.
Want op deze wijze gaan de radicalen duidelijker
nog het karakter aannemen van een bijzondere, zich
zelf isolerende groep, die zich eigen taken gaat aan
matigen zonder dat de structuur van de partij daarop
is ingesteld.
Daarom lijkt hier een waarschuwing op haar plaats.
Wij zien op dit ogenblik de wijsheid meer aan de zijde
van de leiding hunner partij en hunner partijfractie,
die het in een toch al niet gemakkelijke politieke situa
tie door dit optreden nog eens extra moeilijk krijgt.
Op haar wijsheid wordt een bijzonder beroep gedaan,
al zou het ons niet verbazen wanneer ze nu en dan
enige innerlijke gevoelens van kregeligheid heeft te
verwerken. Beslissend voor haar zal echter zijn het
vertrouwen dat de partij zelf in haar stelt.
Intussen zal onder zulke omstandigheden ook voor be
kwamen binnen een partij de bereidheid om zich voor
een publieke functie beschikbaar te stellen er wel niet
groter op worden.
L.TET tweede voorbeeld waarin meer wijsheid mogelijk
was geweest was het optreden van. NW-voor
zitter KIoos.
Ook hier onvoldoende oog voor structuren en verhou
dingen. De radicalen wilden daaraan elementen toe
voegen, omgekeerd wilde een verstoorde heer Kloos
zich daaraan onttrekken.
Ook fout. En des te verkeerder voor een man in wie
juist een aanzienlijk deel van ons volk gezegd had een
toekomstig minister-president te zien. Niet onmogelijk;
bekwaam is hij zeker. Maar we vragen weer: hoe zit
het met de wijsheid? Die leek ons deze week in ruimer
mater aanwezig bij het CNV dat geen behoefte bleek te
hebben om de andere vakcentralen in de uittocht te
volgen.
Nogmaals, we leven in een verwarde en heftige tijd.
Dan is het innemen van een verantwoorde positie, het
voeren van een verstandig beleid en het nemen van
juiste beslissingen lang niet altijd gemakkelijk.
Zoeken van wijsheid is dan des te meer geboden; zij
komt maar niet aanwaaien.
DIEMER
AMSTERDAM De (door het
goedgekeurde) nieuwe
van het NW wordt ge-
door gemeenschappelijke op
vattingen over maatschappelijke
vraagstukken', onder erkenning van
betekenis die geloof en levensover-
als inspiratiebron voor vakbe-
hebben voor le
ien van de aangesloten organisaties.
In de oude versie werd meer de
gelegd op de onjuistheid van
opvatting die religie of levensover
tuiging als basis voor de vakbewe
noodzakelijk acht dan op de
feigen grondslag.
Deze nieuwe formulering vindt
oorsprong in de opvatting, dat
6en integratie van de Nederlandse
vakbeweging voor het NW wijzigin
gen brengt.
i DEN HAAG Bij kb is benoemd
lot ridder in de orde van Oranje
Nassau: mejuffrouw L. Goemaat, se-
pretaresse van het Vrouwenzendings-
thuisfront van de Gereformeerde
kerken in Nederland, wonende te
Bilthoven (gemeente De Bilt).
De Aviodovie, opgericht cils monument ter herinnering aan het 5O-jarig jubileum van zowel Fokker als de KLM, dit
jaar. In de expositieruimte (3.000 m2) wordt het historisch bezit van het Nationaal Luchtvaart Museum tentoon
gesteld.
BONN De liberale fractie
|n de Westduitse Bondsdag heeft
gisteren haar fiat gegeven aan
een coalitie met de socialisten.
Drie van de dertig afgevaardig
den onthielden zich van stem
ming: oud FDP-voorzitter Erich
Mende, Siegfried Zoglmann en
Knut von Kühlmann-Stumm.
i Korte tijd later zijn de toekomstige
bondskanselier Willy Brandt (SPD)
in FDP-voorzitter Scheel door
bondspresident Heinemann ontvan
gen.
De liberalen hebben volgens Scheel
{een buitensporige eisen wat de be-
jetting van de ministersposten betreft.
Onderhandeld wordt nog over de be-
etting van landbouw, buitenlandse
aken, binnenlandse zaken en we
tenschappelijk onderzoek,
j De CDU zal, zo verwachten waar
nemers in Bonn, alle zeilen bijzetten
lm de „première" van een sociaal-de-
nocraat in de Kanselarij in Bonn tot
je laatste minuut te beletten en hun
verbanning" naar de banken van de
ippositie (voor het eerst in het twin
tigjarig bestaan van de Bondsrepu
bliek) te ontlopen.
De christen-democraten hebben
log tweeëneenhalve week de tijd om
B proberen door stugge beïnvloeding
je van het heil van een „kleine coali
tie" niet zo vast overtuigde politici
ran de FDP ertoe te bewegen hun
tem aan het bondskanselierschap
fan Brandt te onthouden.
I Minstens zes FDP-afgevaardigden
louden moeten omzwenken om te
loorkomen dat de kandida-
pur-Brandt een absolute meerder
heid van 249 stemmen krijgt. Alleen
Mende heeft zich echter tot nu toe
Openlijk tegen Brandt uitgesproken.
|De SPD en de FDP hebben samen
254 zetels en de CDU 242).
Bondskanselier Kiesinger noemde
je vorming van de nieuwe coalitie
teen vervalsing van de wil van de
kiezers". Zijn partij zou dan ook te
ken deze „linkse coalitie" alle moge
lijkheden. die zij als sterkste fractie
In het parlement heeft, uitbuiten om
de stabiliteit en de continuiteit van
jSe Duitse politiek veilig te stellen.
LWii zijn ervan overtuigd dat een
dergelijke houding brede ^teun bij
het volk zal vinden", aldus Kiesinger.
PvdA-voorzitter dr. Vondeling zei
gisteren „geweldig blij" te zijn met
het kabinet-Brandt. „Voor de ontwik
kelingen binnen de EEG is dit zeer
gunstig. De verhouding met Oost-Eu
ropa zal zeker verbeteren en voorts
zal de democratisering meer nadruk
krijgen".
De film- en televisie-industrie
in het Amerikaanse Beverly
Hills heeft de Israëlische
premier Golda Me'ir een gala
diner aangeboden. Hier mevrouw
Meïr in gesprek met de acteur
Gregory Peck.
Op het ogenblik is alleen de buiten
kant van het museum gereed: een
markante koepel, die al vanaf de
weg naar Amsterdam het oog trekt.
Nieuwe president
commissaris Schiphol
SCHIPHOL Drs. G. J. H. de
Graaff is benoemd tot president-com
missaris van de NV luchthaven
Schiphol. Hij volgt de onlangs over
leden prof. dr. F. L. van Muiswinkel
op. De heer De Graaff is oud-presi
dent van de Herstelbank en oud-di
recteur van de Algemene Bank Ne
derland.
I Tijdens een persconferentie in
de Griekse hoofdstad heeft de
sterke man van de regering, pre-
mier Papadopoulos meegedeeld,
i dat hij de staat van beleg gaat
I opheffen, de censuur afschaft en
I de burgerrechten weer invoert.
j Een drastisch besluit, maar de
oppositie in binnen- en buiten
land ziet dit alles maar wat
sceptisch tegemoet.
ZAANDAM KVP, CHU en ARP
in Zaandam besloten bij de gemeen
teraadsverkiezingen van volgend jaar
juni met een gecombineerde kandida
tenlijst uil te komen. In de nieuwe
raad zullen de drie partijen, die het
rapport van de Achttien als basis
voor samenwerking hebben aan
vaard, één fractie vormen. Op het
ogenblik bezetten de pro
testants-christelijke groep en de KVP
elk vijf zetels in de raad van Zaan
dam, die uit 31 leden bestaat.
wetsvoorstel in de Eerste Kamer af
wachten. De heren Middelhuis en
Roemers zouden zoals gemeld, over
wegen uit de commissie, die de mi
nister moet adviseren, te treden,
wanneer zij menen niet meer het
vertrouwen van de vakbeweging te
genieten.
Dc heer F. van der Gun, secretaris
van hel NKV en hoofdbestuurslid
van de KVP verklaarde het moeilijk
te vinden beide functies te combine
ren, maar hij zag hieraan toch ook
wel positieve kanten.
De heer Van der Gun zag geen
reden uit de politiek terug te treden,
want ook dc andere vakcentrales
doen dit niet. (Kloos bij NW en
Boersma bij CNV). Hij gaf toe. dal er
regelmatig vrij grote spanningen en
moeilijkheden binnen de partij zijn,
maar hij vroeg zich af. hoe de vakbe
weging op betere wijze, haar invloed
in de politiek tot gelding kan bren
gen. Hij vond. dat men deze invloed
niet moet onderschatten. Persoonlijk
geloofde hij binnen hel NKV wel wat
bereikt te hebben.
Kurt Linder had volgens de heer
Van Gelder een vooruitziende blik
gehad. Onze trainer had Rapid Wien
als tegenstander voor de eerste ronde
voorspeld, en ditmaal had hij gegokt
op Roma.
De tegenstanders van de Eindhove-
naren worden beide gecoached door
grootheden. Van Gelder daarover:
„Het is wel opvallend, eerst moeten
we tegen een ploeg onder leiding van
„voetbalprofessor" Karl Rappan en
nu tegen de volgelingen van de
roemruchte Hellenio Herrera. De Ita
liaanse Braziliaan maakte een aantal
jaren geleden furore als oefenmeester
van Internazionale, dat in die periode
tweemaal beslag legde op de Euro
pese beker voor landskampioenen.
Wegens zijn straffe regiem en de te
hoge financiële eisen, gevoegd bij het
feit dat Inters successen minder groot
werden, ontsloeg het miljo-
nairsbestuur van de Milanese topclub
hem.
LEIDEN De Senaat van de Leid-
se universiteit heeft besloten het ere
doctoraat in de letteren, resp de ge
neeskunde toe te kennen aan prof.
M. Battaillon, administrateur van het
College de France, aan prof. dr. D.
de Duve. hoogleraar in de fysiologi
sche scheikunde aan de franstalige
afdeling van de katholieke universi
iteit van Leuven, en aan de heer W.
R. Maxted van het Central Public
Health Laboratory te Colindale, Lon
den. De erepromoties zullen plaats
hebben tijdens de lustrumviering
van 26 juni tot en met 2 juli volgend
jaar.
ARNHEM De AKU nv deeli
mee een bod in contanten te hebben
uitgebracht op de nog niet in haar
bezit zijnde aandelen (ca. achttien
procent) van de Eerste Osterreichi-
sche Glanzstoff- fabrik AG te We
nen. Het bod wordt gedaan tegen een
koers van honderd procent, en onder
voorwaarde dat een voldoende aantal
aandeelhouders er gebruik van maakt.
Hel besluit om dit bod te doen is
genomen in het kader van de her
structurering binnen de AKU- groep
in een deel van Europa.
De 78-jarige mejuffrouw F. Vos is
gisteravond overleden aan hel ernstig
hoofdletsel dat zij opliep bij een ver
keersongeval in haar woonplaats
Stadskanaal. Zij was met haar fiets
gaan slingeren en tegen een passe
rende vrachtauto gevallen.
Omtrent kansen PSP'
GENèVE Ben van Gelder, se
cretaris van PSV, was van mening
dat A S Roma een moeilijke te
genstander is. We hadden het beter
kunnen treffen, maar beslist ook
slechter. Roma staat op de lijst van
Europese topclubs in dc hoge mid
denmoot, Wij worden misschien iets
lager aangeslagen, maar veel verschil
kan er toch niet zijn. Voorlopig zul
len we ons echter maar niet al te
veel illusies maken.
Bert Zuiderveen is een van
I onze jonge ontwerpers van
herenkleding, die speciaal voor
de confectie ontwerpt. In de
Terlenka Young-collectie voor
zomer 1970 zijn deze twee
pakken van hem opgenomen.
Het voorste pak is van jersey;
het kostuum op de achtergrond
heeft een lang jasje met brede
i revers en werd door een panel
j van detaillisten gekozen als
zendpak 1970.
(Van een onzer redacteuren)
SCHIPHOL Het Aviodome, het toekomstig luchtvaartmonument j
op het nieuwe Schiphol, heeft vanmorgen zijn eerste officiële gasten
ontvangen. Onder hen was prins Bernhard, die namens de dit jaar
jubilerende KLM en Fokker een bedrag aan het stichtingsbestuur
aanbood, waarmee de bouw en inrichting van een groots opgezet I
nationaal lucht- en ruimtevaartmuseum voor een groot deel kan j
worden gefinancierd.
Maar verwacht wordt, dat in de loop
van volgend jaar dc eerste bezoekers j
kunnen komen kijken. Het Aviodome
zal dan een van de modernste en
best gedocumenteerde luchtvaartmu
sea ter wereld zijn.
Al eerder was er in ons land zo'n
museum. Het werd in 1960 op het J
oude Schiphol geopend en stond on-
der beheer van de stichting nationaal i
luchtvaartmuseum. Maar omdat deze
een schuld van 60.000 gulden aan de j
luchthaven niet kon inlossen, werd
het in 1967 gesloten.
Dank zij jubileumgiften van KLM j
en Fokker, die een belangrijk deel
van de benodigde 3,5 miljoen gulden j
bijdroegen, konden daarna nieuwe
plannen van de grond komen. En het
stichtingsbestuur heeft goede hoop,
dat het museum ditmaal exploitabel i
zal blijken.
Het oude museum ontving in de
zeven jaren van zijn bestaan al
450.000 bezoekers (waarmee het tot j
de 20 drukst bezochte musea van de
300 in ons land behoorde) en voor
het nieuwe rekent men op nog veel
meer.
VLIEGTUIGEN
VOlgens (enthousiaste) directeur
L. A. dc Lange wordt een van de
grootste attracties de doorlopende
éénkwartiersvoorstelling van een
nachtvlucht van Londen naar
Schiphol in een ondergronds amfithe
ater. Daarin zal suggestief worden
getoond wat er tijdens een vlucht
moet worden gedaan voordat een
toestfel veilig landt.
Maar daarnaast komen er tal van j
andere attracties. Uiteraard wordt
een beeld gegeven van de ontwikke- I
ling van de luchtvaart. De bezoeker
krijge een luchtballon te zien, het
glijvliegtuig van Lilienthal, een toes-
tel van Wright, de Fokker Spin en
de Zögling, het eerste Nederlandse
zweefvliegtuig, maar ook een DC-3
en modellen van de nieuwste toestel-
I len: de Jumbo Boeing 747 en een
I DC- 9 of een DC- 8.
En wat de militaire luchtvaart be-
j treft: daarvan zullen o.m. de Fokker
C 5, de Spitfire, de Gloster Meteor en
de Fokker S-14 een beeld geven.
Voorts is in het nieuwe gebouw
onder meer een grote filmzaal onder-
gebracht, waar lucht- en ruimtevaart-
j films zullen worden vertoond. Even-
eens komt er een expositie van be
langrijke luchtvaartdocumenten.
FINANCIËN
De heer W. J. Kruys. directeur-
generaal van de Rijksluchtvaart
dienst, zei vanmorgen veel van de
(permanente) expositie te verwach
ten. „De stichting heeft een collectie
bijeengebracht, die allerwegen bewon
dering afdwingt", zei hij. Als bewijs
hiervoor haalde hij het rapport aan
van de heer Casey, curator van het
nationaal lucht- en ruimtevaartmu
seum in Washington, die alle lucht
vaartmusea ter wereld bezocht (ook
het vroegere museum op het oude
Schiphol). Daarin zegt deze het Ne
derlandse museum het beste museum
ter wereld te hebben gevonden.
Mr. J. C. Lankhof, voorzitter van
het stichtingsbestuur, ging in op de
financiële kant van het museum. Hij
bracht dank aan KLM en Fokker,
maar ook aan de regering, die een
miljoen gulden beschikbaar stelde.
Ook de directie van de luchthaven
werd daarin betrokken omdat deze
zich garant heeft gesteld voor de ex
ploitatieverliezen.
Ondanks deze giften, blijven er
volgens hem toch nog zorgen voor
het bestuur. Ook wanneer er van par
ticuliere zijde nog een bedrag van
twee of drie ton ter beschikking zou
komen, zal nog een lening van een
miljoen gulden worden aangegaan.
UTRECHT De heer P J. J.
Mertens, voorzitter van het NKV,
heeft gisteren buitenparlemen
taire acties tegen de Loonwet-
Rooi vink onmogelijk genoemd.
Hij wilde politiek en vakbewe-
(Van onze soe.-econ. redactie)
ging duidelijk scheiden. Hij vond
de weigering van NKV en NW,
medewerking te verlenen aan de
uitvoering van de Loonwet, geen
ondemocratische daad. Deze me
dewerking van NW en NKV
is namelijk een zuiver vrijwilli
ge zaak, aldus de heer Mertens.
l Hij voelde er veel voor om bij de
v I volgende Tweede-Kamerverkiezingen
een boekje te publiceren, waarin de
gedragingen van de Kamerleden
I staan vermeld gedurende de ai'gelo- j
pen vier jaar met betrekking tot so- i
j ciaal-epconomische - aangelegenheden.
Hij vond een dergelijke publikatie
bijzonder waardevol voor de werkne-
u mers, die hun partijkeuze moeten be-
r| palen.
Het aanbevelen van een bepaalde 1
r:. partij vond de heer Mertens een
moeilijke zaak. De heer Kloos heeft j
1 5 in deze richting op het NVV-congres
r weliswaar opmerkingen gemaakt,
maar de NKV-voorzitter vroeg zich j
af, welke partij de heer Kloos anders
kan adviseren dan de Partij van de
Arbeid, voor welke partij hij zitting
j heeft in de Eerste Kamer.
NKV en NW verlenen op dit mo- j
j ment reeds geen medewerking meer I
aan de loonpolitiek van dit kabinet,
hoewel de Loonwet nog niet in wer- I
j king is getreden; men hoopt hiermee
7.o mogelijk de behandeling van de
j wet in de Eerste Kamer te bespoedi-
f§!li §en-
Uit commissie
Bij het NKV bestaat nog geen me- j
J ning over het vertrouwen in de heren
Roemers en Middelhuis, oud-voorzit-
I ters resp. van de NW en NKV, die
j zitting hebben in de Loonadviescom-
"'5-„üi missie. De heer Middelhuis wilde
eerst de behandeling van het