Zomaar een eiland erbij
I
schaak
op postzegel
rid
Britse PTf
r
Ton Hulst
PUZZEL VAK DE WÉÉK
Prachtig
DOMINEE STOOKTE WHISKEY
Het oude liedje
ZATERDAG 4 OKTOBER 1969
Nederland heef» er een eiland bij. Niet van gisteren op vandaag, want or wordt al jarenlang
aan gewerkt, maar het ligt er dan toch maar geel-groen in de zon te blinkeren: Rottumerplaat.
.Daar in de oostelijke wadden, bóven de povincie Groningen, is het een kwestie van „zomaar"
worden èn vergaan. Het eiland Rotfumeroog bijvoorbeeld „wandelde" in de richting van de
Eems. En op de plaats, waar 't eens lag, ontstond Rottumerplaat: blonde duinen liggen er nu als
een pruik op een kaal hoofd, er ontwikkelde zich een rijke flora èn de vogels kwamen, bij
vele tienduizenden
door
De oversteek naar Plaat kan
alleen worden gemaakt aan
boord van de Jafanka van Kri-
no Meijer uit Usquerd, die
wordt bijgestaan door zijn
broer Bé. De Jafanka is een tot
in de puntjes verzorgd passa
giersscheepje, dat door Krino
aan Rijkswaterstaat wordt ver
huurd voor personenvervoer
naar Plaat en Oog en voor stu-
dietochten op het Wad. Als
'oud-vissers kennen zij iedere
priel in het Waddengebied.
Met Krino en Bé maak ik op
een schitterende najaarsdag de
tocht naar Plaat. De zon blin-
kert fel op de nauwelijks ge
rimpelde zee, als wij het piep
kleine vissershaventje van
Usquerd-Noordpolderzijl uitva
ren. Aan de horizon hangt een
lichte zeenevel, waardoorheen
af en toe een garnalenvisser
verschijnt en weer verdwijnt
Terwijl de Jafanka de kronke
lende weg naar Plaat volgt,
langs onwezenlijk uit het water
oprijzende dorre boompjes, zien
we een zeehond: één van de
weinige exemplaren. Krino ver
telt, dat hun rijen geteisterd
worden door een parasiet,
waardoor zij op bijna myste
rieuze wijze geleidelijk uitster
ven.
Na bijna anderhalf uur varen
komt Rottumerplaat uit de zee-
damp tevoorschijn: een langge
rekt, laag duingebied, met op
de uiterste oostkant een vluch-
telingenhuisje-op-poten, een
paar houten barakken en een
loods.
Als wij dichter bij het strand
komen, nadert een rij mannen,
zo'n 25, de rand van het water:
het zijn de arbeiders en land
meters van Rijkswaterstaat, die
hier een hele week hebben ge-
Krino (r.) en Bé Meyer: gidsen op de Waddenzee
Hor. 1. plaats in Limburg, 5. muzieknoot. 7. plaats in Overijsel, 11.
bars, 12. hoogste punt, 14. telwoord, 16. bloem, 18. bid (Lat.), 20. dwaze
woonte, 23. vlie s, vel, 24. godsdienst (afk.), 25. voegwoord, 27. paard,
28. sociëteit (afk.), 30. scheik. element (afk.), 31. jongensnaam, 33. kor
te. zinrijke spreuk, 34. onbekende, 36. muze van het minnedicht, 38.
meisjesnaam, 39. landbouwwerktuig, 40. klein kind. 42. herkauwer, 44.
achting, 45. telwoord, 46. kurk, 48. dolmakende giftplant, 50. vast rant
soen. 52. houten vat, 53. drukte, 54. afgelegen, 55. lichaamsdeel, 57.
plaats in Het Gooi, 59. rekening, 61. bijwoord, 62. kledingstuk, 63. be
koorlijk gelegen, 66. scheik. element (afk), 67. voorzetsel. 68. drukte, 69.
adellijke titel, 71. heden, 73. plaats in Drente, 75. scheepstros, 76. rond
hout, 78. jongensnaam, 79. stronkje, 81. Chinees in Indonesië. 82. voed
sel. 83. biersoort, 85. hoofddeksel, 87. vaarwel. 88. zeer brandbaar
koord, 90. bloeiwijze, 91. viervoetig dier, 93. stuk hout, 94. briefje van
100 gulden (barg.), 95. steen. 96. een plant met bittere blaren en bloe
men.
Vert. 1. eetgerei. 2. vogel. 3. spil van een wiel. 4. sint (afk.), 5. boom,
6. koppelriem voor jagershonden, 7. voorvoegsel. 8. muzieknoot, 9. plaats
in N.-Brab., 10. klinknageltje, 11. soort schaatsen. 13. voorzetsel. 15. wa
ter in Friesl., 17. kruipend dier, 19. sterke drank, 21. bijwoord, 22. flink
en sterk. 25. biersoort. 26. zijtak Main, 28. plaats in Friesland. 29. plaats
in Du":sland, 32. gebod. 33. medicinaal gewicht. 35. voordeel. 37. be
neden, 39. ieder, 41 klein kind, 43. stad aan 't Nauw van Calais, 45.
bijb. figuur. 46 korte kous, 47. stronkje. 49. buigzaam. 50. voorzetsel, 51.
groente. 53. misprijzen, 56. water in Utrecht, 57. bladerkroon, 58. grap-
penmarker, 60. metaalsoort, 62. oorzaak. 64. vaartuig, 65. lijst, 67, berg
keten op de grens van Europa en Azië. 68. plomp, 70. water in Z.H., 72.
enig, 74. duw, 77 overal, 79. openbare wandelplaats, 80. zoon van Ja
cob en Lea, 82. bijb. figuur, 84. een zekere, 85. foei, 86. meisjesnaam,
87. myth, figuur, 89 scheik. element (afk.), 90. slede. 92. welaan, 93.
stoomschip (éfk.)
OPLOSSING VAN DE
VORIGE PUZZEL
6 op. 7. eed, 8. trede. 10. om, 11. vorige,
12 edele, 13. Rens, 15. geel. 17. Sem,
20. riet. 25. nietig, 27. part. 28. slok, 30.
31.
Po, 35. vod.
Hor. 1. Saer. 5. poet, 9.
pers. 18 mode, 19
24 sein.
16.
tover, 14. traag,
oester. 21. Deen.
26 dm. 27 pils. 29 Lelne, 31. qage.
sip. 34. tea. 35. Vere. 37. broos,
troost. 41. To. *Z elk. 43. lel, 45. ode. 46
•re. 47. la, 48 tenger. 50 laken. 52.
Broe. 53. sla. 55. fee. 56 leep, 57
•pant, 60 leis. 61. sl. 62 mier, 64 as,
65. uil. 66. kano. 68 oneens. 70. snel, 72.
port. 74 telle. 75. tenor, 76. neer. 77
C.
1. I
2. aren, 3. aas. 4. rats.
36. toen, 37. Belg. 38. sleep,
lam 41. tree. 44. ene. 46. Aken. 48. tres,
49. esp, 51. af, 52. Bellen, 54. Anio, 56.
Leine. 57. Slnon. 58. tent, 59. Assen, 60.
lust, 61. sap, 63. reep, 64. Anlo, 67. ore.
69. ElI. 71. L.O. 73.te
INZENDINGEN
Oplossingen, uitsluitend op brief
kaart, worden voor donderdag aan
ons bureau verwacht. In de linker
bovenhoek vermelden: „Puzzelop
lossing". Er zijn drie prijzen: een
van f 10 en twee van f5.
werkt en die nu met de boot
naar „de wal" gaan. Hun lange
weekend thuis duurt van vrij
dag tot maandagochtend. Grap
pend en grollend, bijna uitgela
ten, komen zij aan boord.
Rottumerplaat is dus „zo
maar" begonnen een eiland van
betekenis te worden, maar bij
Rottumerplaat: een vluchtelln-
genhuisje en wat barakken.
Foto rechtsonder:
Het einde van een werkweek
op Rottumerplaat. De „kerels"
op weg naar de boot.
Slechts één keer in de zoveel tijd krijgt
een bridger de kans om een schijnbaar on
mogelijk contract toch te maken. Een speel
wijze, die prachtig sluit, daar wordt nog lang
over gesproken. Zo ook in het onderstaan
de spel, dat de westspeler zij het met
medewerking van noordzijde fraai bin
nenloodste.
Nadat zuid had gepast, opende west met
één schoppen, waarna noord wel naar twee
ruiten moest. Oost sprong naar drie klaver
en na drie schoppen van west, eindigde
oost op vier
V B6
V 8 5 4
O A V 9 3
H 7
A A H 10 9 2
B 3
O H 10 7 2
V5
8 5
A 7 2
16 5 4
B 10 4 3
Noord plaatste bij de uitkomst al vraag
tekens. Ruiten is bijna zonde" door de
aas/vrouw, klaver valt af, troef eigenlijk
ook; resteert derhalve harten, waarvan hij
de vier liet zien. Die werd voor de aas,
waarna zuid ruiten vier terugkwam voor de
vrouw.
Correspondentie aan de hear B. J. Nuya,
Burg. Baumannlaan 163c, Rotterdam.
Nu zat noord weer en daarom kwam hij
troef vrouw. West sloeg met de aas en er
van uitgaande dat de „rest" bij noord zat,
vervolgde hij met harten boer die bleef, rui
ten zeven ingetroefd en klaver aas, waar
na de vrouw op harten heer weg kon.
Dan wordt harten tien ingetroefd en rui
ten tien nagespeeld. Noord moet de aas
wel zetten, die oost met zijn laatste troef
slaat. Oost komt terug met een klaver, die
wordt Ingetroefd, waarna noord alleen nog
maar troef boer maakt. Een bijzonder knap
pe speelwijze, al werkte de kaartverdeling
in het voordeel van west.
Toch heeft noord de kans in eigen hand
gehad om het vierschoppen-contract down
te spelen. Maar dan had hij de uitkomst
troef vrouw moeten vinden en dat zou wel
een „kunststuk" zijn geweest. Men zie ove
rigens hoe west inderdaad niet verder
komt dan negen slagen, het sterkste tegen
spel ten spijt.
Troef vrouw wordt voor de aas, en nu
moet gekozen worden voor harten of ruiten.
Hartenboer iigt voor de hand (west weet
uiteraard de aas/vrouw van ruiten bij noord
niet), die voor de aas van zuid wordt
(noord speelt laag bij)..
Nu moet zuid geen ruiten spelen, maar
klaver boer, waarop vrouw, heer en aas r
v8lt. Oost mag niet met rultenboer terug-
komen anders wordt klaver tien een slag
waardoor troef gedwongen is.
West snijdt in harten, waarna klaver vijf
op hartenheer weggaat. Ruitenboer mag nu
wel, maar nadat noord met de vrouw aan slag
komt, speelt hij bv. troef boer en hij maakt j
altijd nog een ruiten en daardoor de i
downslag.
Toch had dit contract ook In de winnende L
speelwijze kunnen worden downgespeeld, jp
waarna het contract evenmin wordt ge- i
maakt, de poging van west om hartenboer
onder het aas te gooien, ten spijt. Men spe-
le dat na.
De hartenvier-uitkomst van noord „vroeg"
om ruiten, maar zuid had wijzer moeten zijn,
zeker toen hij bij oost de singleton ruiten
ontdekte. De wijze waarop west vier schop
pen wist te realiseren, was niettemin bij
zonder prachtig.
J
V0I
lar
lei
He
roe
he-
Bie
gro
de verdere ontwikkeling heeft
Rijkswaterstaat (Dienst Lan-
daanwinningswerken en Studie
dienst in Baflo) toch wel een
flinke vinger in de pap gehad.
Al jarenlang werken op de
voormalige kale zandplaat ar
beiders, die zich bezighouden
met de aanplant van helmgras,
het plaatsen van rijshoutscher-
men en het klaarmaken van
zinkstukken.
Af en toe, zoals tijdens mijn
bezoek, is er ook een groepje
landmeters. De derde instantie,
die bemoeiing met Plaat heeft,
is Staatsbosheer, dat vogels telt
en ringt.
Een vraag over Rottumer
plaat kan zijn: Waarom zoveel
werk (èn geld) besteed aan een
voor recreatie volkomen onbe-
tekend eilandje, «iat
waarschijnlijk ook nooit een re
creatieve bestemming zal krij
gen? Hierop antwoordt tech-
nisch-hoofdambtenaar van
Rijkswaterstaat C. T. Bergman:
„De platen en eilanden vormen
een beschermende keten voor
Groninger kust èn zij helpen de
landaanwinst bevorderen. Als
je een plaat met duinen hebt,
die de Noordzee kan keren,
geeft dat plezierige repercussies
voor de kust. Je kunt de functie
moeilijk in geld uitdrukken".
„De beheerstaak is hoofd
zaak: door plaatsen van rijs-
schermen en planten van helm
kun je houden wat je hebt. Het
is eigenlijk een soort bezin-
ningsperiode. Jaren geleden
heeft de werkleidlng wellicht
gedacht aan een totale indijking
van het Wad, want het zou
mooi zijn als je daarvoor in de
verre toekomst de steunpunten
zou hebben. Wij denken daar
vandaag niet zo erg meer aan.
Wanneer zou de oostelijke
Waddenzee ingedijkt kunnen
worden? Dan ben ik toch wel al
enkele jaren met pensioen!".
In de afgelopen jaren heeft
Rijkswaterstaat op Rottumer
plaat een stuifdijk aangelegd
(lengte plm. drie km), waarna
de natuur de rest deed. De heer
Bergman: „Aan de noordkant
van de stuifdijk vormt zich
spontaan een duingebied van
wel een kilometer breed. Die
verhoging van het voorland is
heel prettig, want het vormt
een extra bescherming van de
stuifdijk: de aanrollende golven
worden gesmoord in het geacci
denteerde terrein. Aan de zuid
kant voltrekt zich een soort
kweldervorming: wij doen daar
helemaal niets aan.
Hoewel alles op Plaat van
een leien dakje schijnt te gaan,
wil dat nog niet zeggen, dat er
geen problemen bestaan. „Het
zeegat tussen Oog en Plaat is
de laatste jaren veel breder ge
worden", zegt de heer Bergman.
„Dit gat, het Schild, „zwabbert"
daardoor heen en weer: er is te
weinig druk om hem in een
vaste loop te dwingen. Het
Schild heeft nu drie ebscharen,
maar we zouden graag willen,
dat hij alleen de middelste zou
volgen."
„We zijn bezig met proeven
met kunstmatig zeewier
(kunststoffen). Dit spul heeft
een gering soortelijk gewicht en
het moet op de bodem staan
zwabberen als een gordijn, de
stroom onderbreken en zandaf-
zetting bevorderen. We kunnen
nog niet zeggen wat de resulta
ten zijn: het doet wel wat,
maar in welke orde van groot
te?"
„Ons interesseert niet het aan
elkaar koppelen van Oog en
Plaat, maar het afremmen van
de afslag. Als zou blijken, dat
we met kunstmatig zeewier de
zijkanten van het Schild kun
nen bedwingen, zou dat al heel
prettig zijn, want het werkt
aanzienlijk goedkoper dan met
zinkstukken".
Sinds enige maanden heeft
Rottumerplaat te lijden onder
een „invasie" van ratten, die, zo
wordt tenminste aangenomen,
waarschijnlijk met een lading
stenen of tussen bundels per
schip aangevoerd rijshout op
het eiland zijn terechtgekomen.
De heer Bergman: „Die beesten
hebben al ontzettend veel scha
de aangericht: er is bijvoor
beeld geen stern groot gewor
den dit jaar, en daar hebben we
toch al niet te veel van. Ik weet
niet of wij wel de beste ratten-
bestrijders zijn. We moeten
maar eens een expert in de arm
nemen".
De bewoning van Plaat
bestaat uit ongeveer honderd
soorten land- en zeevogels,
„tachtig soorten méér dan ik
ooit gedroomd had", aldus de
heer Bergman. Er ontwikkelt
zich verder zo langzamerhand
een rijke flora, die zich het
eerst manifesteerde met het
spontaan opkomen van biestar-
wegras in het voorland.
Het eiland is nu al zóver vol
wassen geworden, dat de werk
zaamheden van Rijkswaterstaat
zich beperken tot het plan
ten van helmgras: het plaatsen
van rijshoutschermen is nog
nauwelijks nodig.
En de mensen van Plaat? De
heer Bergman: „Aan Krino en
Bé Meijer hebben we een paar
fantastische kerels. Ze kennen
het Wad als hun eigen broek
zak. Dat zijn precies de mensen
die we nodig hebben: ze kun-
Wie was Elijah Craij, de man voor wie een
gedenkteken is opgericht in het riviertje de
Royal Spring in de Amerikaanse staat Kentuc
ky? Vraag het een Amerikaan en hij zal zeggen
dat voor Craij in elke stad in Kentucky een
standbeeld moet worden opgericht. Niet voor
zijn religieuze verdiensten Craij was doopsge
zind predikant maar voor zijn uitvinding die
zo luidt het opschrift op zjjn gedenksteen
„een grote bijdrage vormt tot het welzijn van de
mensheid".
Dominee Elijah Craij was namelijk de man.
die in 1789 op zijn boerderij voor de eerste keer
de nu internationaal populaire drank Bourbon
distilleerde uit graan en het bijzonder zuivere
kalksteenwater van de Royal Spring. En om die
reden zijn de meeste Amerikanen hem nog altijd
dankbaar.
Craijs uitvinding viel zo in de smaak dat veel
Amerikanen er een dik belegde boterham in za
gen en een distilleerderij begonnen. In 1810
werd in liefst tweeduizend plaatsen de Ameri
kaanse whisky volgens het recept van dominee
Craij gestookt.
Bourbon wordt heden ten dage nog op veer
tien plaatsen in Kentucky gemaakt. De distil
leerderijen mogen dan belangrijk verschillen
van de stokerijen uit Craijs dagen, het recept is
nog altijd hetzelfde gebleven.
De distilleerderijen in Kentucky vormen een
leerzame bezienswaardigheid voor vreemdelin-
Correspondentie aan de heer H. J.
Slavekoorde, Goudrelnetstraat 12E
Den Haag.
De melodie mag U nieuw voor
komen, het is en blijft het oude
thema, zij het In een nieuwe
verschijningsvorm. Dat geldt zéker
voor opgave 1, waarin de opstel
ling van het materiaal U onmiddel
lijk als U maar een beetje erva
ring hebt aan het befaamde
stikmat doet denken. Dat hebt U
goed. De vraag is alleen; Hoe
brengt men dit hier tot stand?
De opgaven 2 en 3 vertonen een
sterke verwantschap. In 2 overi
gens een afgrijselijke comedie van
vergissingen speelde wit 1.
Df4? met de bedoeling na .1.
Dxf4? met de torens mat te geven.
Zwart echter meende dit grapje te
kunnen pareren met 1. Tdxg2??
(2. Dxe4? Txg1 mat!), maar hij viel
bijna van zijn stoel toen w'rt hem
doodleuk met 2. Dxh6l mat zette.
Nu in ernst; Na 1. Df4 had zwart
mat in vier zetten kunnen gevenl
Na deze toelichting en aange
nomen dat U opgave 2 nu wel zult
hebben gevonden behoeven wij
over opgave 3 niet veel meer te
zeggen. Hier probeerde zwart de
op zichzelf schitterende ontpen-
ningszet 1. Dxd6?, maar hij
overzag hierbij een witte dreiging
volledig. En ditmaal sliep zijn te
genstander niet. Hij greep de kans
onmiddellijk.
De situatie zoals getoond in de
opgaven 2 en 3 komen dikwijls
voor In stellingen die op het
scherp van het mes staan en een
grote tactische slagvaardigheid en
accuratesse vereisen.
(1) Uit een partij BeckerSchnei
der (Eichendorf 1966)
OPLOSSINGEN
Hieronder de oplossingen uit de ru
briek van 27 september. {List en teqen-
llst).
(1) Capps - Laver. Het begint erg
eenvoudig: 1. Pf6t Kg7 (Nu schijnt 2
Th5 verleidelijk, maar het Ie net niet
goed. want die zet geeft zwart een zet
respijt die hij kan gebruiken om allerlei
vervelend kattekwaad uit te halen, zeals
bijv. 2. T'n8. Daarem) 2. Dh6t Kxh6
(Gedwengen. Dat Is het: zwart géén tlld
(2) Uit een partij EllhardtBergau
(Karl-Marx-Stadt 1965)
nen wel met de ogen dicht ie
der plekje vinden".
Over de ploeg op Plaat:
„Toen we begonnen rouleerden
we de mensen, maar nu is er
een groep die altijd wel wil. Ze
hebben op Plaat alles: televisie,
ijskast en radio: zo hoeven ze
zich nooit te vervelen".
„Het zijn meest kerels, die
van het werk in de vrije natuir
houden. Er is ook een groep b|n
die wij de „struunders" nol
men: die mensen gaan 's avono.
na het werk naar het strand Ke
bestuderen daar alles wat f.
zien en vinden. Dat zijn de eet'1-
te liefhebbers, die zich in i®
vrije natuur het best op hi£
plaats voelen".
gen. Zoals wij met schoolklassen excursies ma
ken, zo bezoeken vele duizenden Amerikanen de
Bourbon-distilleerderijen. Monsters krijgen de
dorstige bezoekers echter niet, want in Kentuc
ky bestaat een wet, die het uitdelen van gratis
flesjes Bourbon verbiedt.
De autoriteiten in Kentucky zijn trouwens
toch niet zo tolerant als het op verkoop van
alcohol aankomt. In 86 v.an de 120 districten mag
geen sterke drank worden verkocht. Zelfs niet
in het district Bourbon waar Craij woonde.
Een jaar na de Amerikaanse burgeroorlog
in 1877 richtte een gepensioneerde kolonel
een distilleerderij op in Frankfort, de hoofdstad
van Kentucky. Hij verkocht zijn Bourbon onder
de namen Old Taylor en Old Cröw. De bekende
generaal U.S. Grant was een fervent liefhebber
van dit laatste merk.
Het gerucht wil dat president Lincoln inder
tijd alles in het werk heeft gesteld om achter de
naam van het door Grant zo begeerde drankje te
komen. Kennelijk dacht Lincoln dat de militaire
successen van Grant mede aan het gebruik van
Bourbon te danken waren... Hij moet dan ook
hebben gezegd: „Ik zou wel graag willen weten
wat Grant drinkt, want dan stuur ik de andere
generaals ook een paar fusten whisky van dat
merk".
Weet U overigens dat Grant nog grotere suc
cessen boekte? Na Lincoln en Andrew Johnson
was de generaal president van de V.S. En zelfs
gedurende twee termijnen (van 1868 tot 1876).
geven en hem gelijktijdig nog een Gtapje
dichter in het gevaar te brengen) 3.
Th5t Kg7 4. Th7 mat.
(2) Braschkln - N)ka|ev. Hier staat wit
echt niet zo prettig, dat ziet U wel.
Maar hij Is aan zet en heeft zijn kansen
scherp berekend, beter dan zwart: 1.
Tf7tl Ke8 (Indien 1. ...Kxf7 dan 2. Df21
en zwart loopt mat) 2. Th8t! (Nu het
zelfde grapje op de andere open lijn. Nu
moet zwart een van de belde torens
nemen. De witte dame geeft dan schaak,
op f2 of h2, en mat volgt In kort geding.
Zwart wachtte dit niet af doch streek de
(3) Donnelly - Lewis. Met I. e2l?
beoogde zwart een stuk te winnen door
2. d877 e1Pt en 3. Txd8. Maar wit
had die list gezien en een tegenllst
bedacht, nl. 2. d8ptl (Sla |e mlj.dan sla
k |e wéérl) 2. Txd8 3 Kxe2 enz.
Daar voelde zwart op zijn beurt niets
voor. en ten slotte kwam dit uit de bus:
2. Ke7 3. Te6t Kxd8 4. Txe2 Txe2 5.
Kxe2 en zwart kon remise maken omdat
de witte loper de zwarte pionnen niet
kon aanvallen
(3) Uit een partij Sternberg
Kunnemann (Berlijn 1935)
Zwart aan zet bracht een aardig
•tikmat tot stand. Hoe?
Na 1. Df4? gaf zwart mat i
Hoe?
Wat gebeurde na 1. -Dxd6?
Ter gelegenheid van de invoering van de nieuwe status v«a
de Engelse PTT is op 1 oktober een serie bijzondere postzegee
in omloop gebracht. Men greep dit feit met graagte aan om eeijf
te laten zien welke technische vindingen ten behoeve van d
dienstverlening op communicatiegebied voor de gebruike
beschikbaar zijn of zullen komen.
De zegel van 5d is gewijd aan
de Britse girodienst, waarvan
de oprichting in augustus 1965
werd aangekondigd en die na
drie jaar voorbereidend werk
achter de schermen op 18 ok
tober 1968 in de praktijk is
gaan functioneren. Zoals dit in
ons land reeds enkele jaren het
geval is, werd de hele admini
stratie van de Engelse postreke
ningen aan computers toever
trouwd.
De voorspellingen luidden
destijds dat het aantal rekenin
gen binnen vijf jaar zou oplo
pen tot 1,2 miljoen. Een persbe
richt zegt thans echter zon
der exacte cijfers te noemen
dot de groei de voorspellingen
niet ontlopen is en dat 80 pet.
van alle normale huishouduitga
ven per giro kunnen worden
betaald. Ook dit zegt niets. Op
de postzegel het embleem van
de Engelse nationale giro.
Een tweede zegel wijst op de
automatisering van de interna
tionale telefoonverbindingen,
gesymboliseerd door gedeelten
van kiesschijven rond de aard
bol. Al in maart 1963 konden
de telefoonabonnés van Londen
zelfstandig Parijs bellen. Thans
is het van uit zes grote steden
in Groot Brittannië mogelijk
automatisch de verbinding met
abonnés in België. Frankrijk,
West-Duitsland, Luxemburg.
Nederland, Noorwegen en Zwit
serland tot stand te brengen.
De zegel van 1 sh tracht een
beeld te geven van het ingewik
kelde Pulse Code Modulatie
transmissiesysteem van de te
lefoon. Via dit systeem wordt
een telefoongesprek, omgezet in
digitale impulsen, over telefoon
kabels geleid. Signalen van 24
gesprekken kunnen tegelijker
tijd over één aderpaar „reizen".
Aan de ontvangstzijde wordt de
impulsencombinatie weer terug
gebracht in de oorspronkelijke
signaalvorm. Op de zegel zien
we in diagram uitgebeeld hoe
twee gesprekken achter en door
elkaar langs één verbinding
hun bestemming zoeken.
De laatste zegel handelt over
mechanisatie en automatisering
van de postdienst. een
probleem dat vele postadmini
straties al jaren bezig houdt.
De verwerking vah de briefpost
is namelijk een zeer personeels-
intensieve aangelegenheid.
Men heeft voor mechaniserings-
doeleinden 24 miljoen in een
tienjarenplan geïnvesteerd.
De Engelse postdienst is
thans doende de twintig mil
joen adressen, die in het Ver.
Koninkrijk bestaan, t.b.v. de
automatisering van de postfc
handeling te coderen. Daarv
zijn er thans zeven miljoen
reed.
Als dit geweldige werk ei
1970 afgerond is, kunnen
postmannen de door de afzi
ders vermelde codenumm
in fosfoortekens op de poststi
ken overbrengen. Electronisi
machines sorteren dan aan
hand van die codenummers
correspondentie op zijn 'beste
ming. Een systeem dat in
land thans in Rotterdam too
toegepast. Men hoopt in En\
land dat in 1975 de gehele hai
sortering tot het verleden 1
hoort.
Op de zegel zijn codeteki
en sorteermachines afgebet
De ontwerpen zijn weer i
David Gentleman, een grafv
die „in" is.
J. J. M. KIGG