MAVO-SCHOLEN ZWOEGEN
OP MAMMOET-ENQUETE
Labour eist gelijke
rechten in Ulster
DUBCEK
GEHEEL
BLIJKT TOCH NIET
UIT DE GRATIE
Directies willen niet
met stakers praten
Alles tellen en meten
Vrouw van 92
urenlang
mishandeld
„Britse vloot
samen niet de
Nederlandse"
Formulier met
69 inlegvellen
Internatio venvacht
hoger dividend
MAN RIJDT IN
OP VROUWEN
Actie Sjaloom
voor nieuwe
werkplaats
7
DINSDAG 30 SEPTEMBER 1969
(Van onze onderwijs-
redacteur
DEN HAAG Hoe
veel schroevedraaiers en
tangen zijn er voor de
handenarbeid beschik
baar? Hoeveel bedra
ding en bekabeling
heeft de school? Over
hoeveel borstels, dwei
len en sponzen beschikt
men? Wat is het aantal
kurken, rubberstoppen,
reageerborsteltjes en
slangklemmen? Hoeveel
asbestkoord is er en
hoeveel filtreerpapier,
hoeveel gasslangen, koe-
lerslangen en plastic
slangen, hoeveel lak
moespapier blauw en
hoeveel lakmoespapier
rood?
De ruim 1100 mavo-
scholen die ons land telt,
zijn gesteld voor een uit
voerige enquête over hun
inrichting. In alle zalen,
lokalen en kamers, gan
gen, hallen en trappen,
garderobes en werknissen,
toiletruimten, bergruim
ten en andere ruimten
van de school, haar ter
reinen, velden en opstel
len moeten de leer- en
hulpmiddelen, technische installaties
en materialen en het meubilair ge
ïnventariseerd worden.
Het ministerie van onderwijs en
wetenschappen wil geïnformeerd
worden over de aanwezigheid van
potloodslijpmachines en prullebak-
ken, maar evengoed over buisjes met
vloeibaar S02 of C02, over hars en
een galtonfluitje en ook over
kwartsplaatjes, rechtsdraaiende zo
wel als linksdraaiende.
De scholen dienen breinaalden en
vlierpitbolletjes te registreren, mika-
plaatjes voor interferentie, stekkers,
dubbelbrekend kalkspaatkriatal (ge
polijst) een lap natuurzijde en buig
baar kopergaas, schuifweerstanden,
verbindingsslangen, afdruiprekken en
pijpsteeldriehoeken.
Een omvangrijke opgave, waarbij
nog wel eens leerlingen kunnen wor
den ingeschakeld, is het nameten van
het aantal meters planken, in rekken,
de vierkante meters deuroppervlakte
van losse en vaste kasten en de deur-
oppervlakte van losse en vaste vitri
nes.
Dit alles moet worden vermeld op
een formulier met niet minder dan 68
inlegvellen, in viervoud. Het eerste
en tweede exemplaar zijn bestemd
voor het departement, het derde voor
de inspecteur en het vierde mag de
school zelf houden. Deze omvangrijke
inventarisering houdt verband met
de invoering van de Mammoetwet.
Op het hoofdformulier staat nog dat
de papieren uiterlijk 1 februari van
dit jaar ingevuld moesten zijn, maar
vele scholen ontvingen de stukken
pas in juni. De sluitingsdatum voor
inzending is nu 1 november gewor
den.
Wél invullen
Een andere wijziging was dat een
vetgedrukte tekst die op 66 van de 68
inlegvellen voorkomt, vervallen is
verklaard. Dit was voor de scholen
een tegenvaller. Het formulier zegt
namelijk dat de prijs van de artike
len per stuk en voor het totaal (ver-
Bestemd voor Min. v. O. en W.
Inventarisatie leer- en hulpmiddelen en meubilair v
v.w.o., h.a.v.o. en m.a.v.o.
Code 4. Overige Inrichting'
Wandversiering (code 4.36)
Niet invullen
Serviesgoederen (code 4.75) (vervolg)
Niet invullen
artikelen
aantal
totaal
p. stuk
artikelen
aantal
p. stuk
toteal
1.
aquarellen
30. koffiezetmachine!
2.
ceramleks
31. koffiezakken
3.
etsen
32. kookplaten
4.
glaswerken
33. koppen en schotels
5.
gouaches
34. kraankannen
6.
gravures
35. kurketrekkers
7.
houteneden
36. lepels
8.
kruisbeelden (kunetuitv.)
37. luchtverversers
9.
krijttekeningen
38. mandjes
10.
linosneden
39. melita-kannen
11.
litho's
40. melkkannen
12.
mozaiekjes
41. melkkokers
13.
olieverfschilderijen
42. messenbakken
14.
plastieken
43. messen
15.
reproducties
44. ontbijtborden
16.
sculptures - kleine
45. pannesponzen
17.
tekeningen
46. roomstellen
18.
wandkleden
47. schaaltjes
19.
wi8sellijst9n
48. schenkkannen
49. snelkookpannen
BRUSSEL Vier gemaskerde jon
gemannen hebben zondagavond in
Antwerpen urenlang een 92-jarige
vrouw in haar woning gefolterd om
haar te dwingen te zeggen, waar zij
haar geld had geborgen.
Toen de vrouw, Alice van den
Bosch, 's avonds om acht uur thuis
kwam, werd zij in haar appartement
door het viertal opgewacht. Zij werd
vastgebonden en op haar bed gewor
pen, waar de mannen haar begonnen
te slaan. Een van hen pijnigde haar
zelfs met een brandende sigaret.
Na ongeveer drie uur was haar
weerstand gebroken en vertelde zij
waar een portefeuille met 3.000 frank
200) was opgeborgen. Het viertal
vond dit niet voldoende en zette de
martelingen nog enige tijd voort,
waarbij de bejaarde vrouw met een
mes in het gezicht werd bedreigd,
doch zonder resultaat.
Omstreeks half twaalf vertrokken
de rovers, de vrouw vastgebonden op
bed achterlatend. Tot drie uur 's
nachts heeft zij daarna op een muur
liggen kloppen, tot de buren haar
hoorden. Thans ligt de vrouw in be
wusteloze toestand in het ziekenhuis.
vangingswaarde bij het begin van dit
jaar) niet ingevuld hoeft te worden.
Bij nader inzien schijnt het ministe
rie het echter handiger te hebben
gevonden die berekeningen niet zelf
uit te voeren, maar ze door de invul
lers van de formulieren te laten ver
richten. De scholen hebben hiervoor
een gedetailleerde lijst met richtprij
zen ontvangen; de prijzen gaan van
30 ct. voor een penseel tot 8000 voor
een vleugel.
Het hele onderzoek vloeit voort uit
de wettelijke „verhuizing" van het
ulo. Tot het vorig jaar vielen de
ulo-scholen als uitgebreid lager onder
wijs onder de regelingen van de
lo-wet; als mavo scholen worden ze
gerekend tot het voortgezet onder
wijs. Volgens artikel 50a van de
Overgangswet die nodig was om de
Mammoetwet in te voeren, moet de
waarde van de inrichting van de
scholen worden vastgesteld. De
rijksvergoedingen geschieden voor
taan volgens bepaalde normen; als de
waarde van de inventaris beneden
die normen blijft, kan een ma
vo-school een aanvullende vergoe
ding krijgen.
Het ziet er naar uit dat volgens de
nieuwe opzet de financieringsregeling
eenvoudiger wordt, maar de omscha
keling gaat gepaard met een admi
nistratieve soesa die in het onderwijs
veel ergernis en spot heeft gewekt.
In sommige gevallen ook verbijste
ring: er zijn scholen die het pakket
papier het inventarisatieformulier
met z'n 68 viervoudige bijlagen
weegt 1,3 kg opzü hebben gelegd
zonder dat ze ertoe gekomen zijn hun
fietsenstalling op te meten, het aan
tal spatels voor de scheikundelessen
in te boeken en de stoffers van de
werkster te tellen.
Schrikwekkend'
De ambtenaar die het inventarisa
tieformulier heeft uitgedacht, is niet
meer in leven. Het ministerie zelf
schijnt achteraf ook wel onder de
indruk te zijn gekomen van de om
vang van het onderzoek
Staatssecretaris Grosheide schreef
aan de scholen: „Bij rustige beschou
wing van deze inlegvellen zult u zien,
dat u van dit schrikwekkend hoge
aantal bladen slechts een klein ge
deelte behoeft in te vullen. U moge
bedenken, dat deze inlegvelen zo zijn
samengesteld, dat ze voor iedere
school in de sector vwo, havo en ma
vo kunnen worden gebruikt. Geen
enkele school zal echter alle voor
werpen en ruimten die voorgedrukt
zijn. bezitten".
pit neemt niet weg dat elke school
wel de hele partij inlegvellen moet
doorlopen om de zaak „met de
meeste zorg en naar waarheid" te
kunnen afhandelen. Er zullen steek
proeven worden genomen om de ant
woorden op hun juistheid te contro
leren. Het tellen van de materialen
e.d. is niet de enige zorg van de
geënquêteerden: men moet ook reke
ning houden met de rubricering. Li-
DEN HAAG De Koninklijke
Marine voelt wel voor de suggestie
van 'Janes fighting ships, dat de
Britse en de Nederlandse vloot nau
wer moeten gaan samenwerken. Tus
sen beide marines bestaat veel over
eenkomst, die samenwerking moge
lijk maakt, aldus een woordvoerder
van de Marine.
Het jaarboek van de Britse Janes
fighting ships vermeldt dat de twee
landen in dezelfde positie verkeren:
beide hebben een „empire" gehad, ze
zijn gelegen aan de Noordzee, bewa
ken de toegangen tot het Kanaal zijn
wat hun handel betreft afhankelijk
van de zee en beide hebben nog en
kele financiële belangen in het Verre
Oosten. De twee landen zijn niet lan
ger eikaars rivalen, aldus het jaar
boek.
nialen, passers en driehoeken vallen
niet onder het bordgereedschap,
maar horen bij het meubilair; bord-
gradenbogen daarentegen kunnen
wel tot het bordgereedschap worden
gerekend. De microscoop behoort tot
het vak biologie, maar de piano valt
niet specifiek onder het onderdeel
muziek. Enzovoorts. Verder gaat de
inventarisatielijst vergezeld van een
toelichting met passages in het be
kende departementale jargon dat bij
uitstek geschikt is om outsiders te ir
riteren.
„In het geval, dat de door mij (de
staatssecretaris) vast te stellen ver
vangingswaarde van de inventaris
van de op bijlage A genoemde onder
delen ten minste gelijk is aan het op
die bijlage vermelde totaal-normbe
drag zal ik er, indien voor één of
meer van die onderdelen een inven
taris geheel of nagenoeg geheel ont
breekt, voor het jaar 1969 geen be
zwaar tegen maken, dat door
aanschaffingen ten behoeve van de
laatstbedoelde onderdelen, het totaal-
normbedrag voor 1969 wordt
overschreden, met dien verstande
evenwel, dat de normen 1969 van de
desbetreffende onderdelen als maxi
ma worden aangehouden en men
voor alle onderdelen tezamen in to
taal blijft beneden het op bijlage B
vermelde totaal-normbedrag".
Abuis
Hoe moet het ministerie al de ge
gevens va nmeer dan 1100 scholen
verwerken? Gaan de formulieren de
computer in? Nee, zo is het hele
onderzoek niet opgezet. O. en W. is
meer geïnteresseerd in de eindcijfers
dan in de details. Maar om tot die
eindcijfers te komen, moeten de
scholen wel eerst de details aandra
gen.
Het ministerie heeft de gezamen
lijke organisaties van schoolbesturen
vooraf .van het inventarisatieplan op
de hoogte gesteld. De school
bestuursorganisatie heeft daarop
abusievelijk niet gereageerd en dit
schijnt op het departement als een
blijk van instemming te zijn opgevat
Wat gebeurt er als een ma
vo-school niet aan de inventarisatie
meedoet? Antwoord van het departe
ment: dan nemen wij aan dat die
school aan de normen toe is; in zo'n
geval krijgt de school er dus niets
bij.
De meeste mavo-scholen zijn dan
ook maar begonnen met de stapel
papieren gedwee door te werken.
Sinds kort als gevolg van de
plaatsing onder de Mammoetwet
kunnen de mavo-scholen administra
tieve hulp aantrekken. In dit opzicht
is het ulo zeer lang een, in de Neder
landse verhoudingen, onderontwik
keld gebied geweest. Maar het plezier
van de verbetering gaat er wat af nu
een van de eerste bezigheden van de
piepjonge administratie (voor zover
ze er al is) moet zijn het inboeken
van afdruipmatten en botervloten,
van koorden, spleten (verstelbaar) en
dekglaasjes, van de inwendige orga
nen van de slang, van katrollen en
vierkantjes, van beenbeschermers
voor hockey en borstbeschermers
voor honkbal.
Er is wel één troost. Van twee din
gen heeft het ministerie zich met een
voor Den Haag ongewone nonchalan
ce afgemaakt: de inhoud van het
aquarium en het terrarium behoeft
niet gedetailleerd te worden opgege
ven.
Gisteren hebben de arbeiders
in de strokartonindustrie in
Oost-Groningen voor 24 uur het
werk neergelegd. Ze eisten een
loonsverhoging van 25 a 30
gulden per week. Er waren
ongeveer 1800 stakers. Hier een
openluchtbijeenkomst op de
Oude Markt in Oude Pekela.
ROTTERDAM De raad van
bestuur van de Internatio-groep
heeft meegedeeld dat gedurende het
eerste halfjaar van 1969 de
kostenstijging in vrijwel alle sectoren
is opgevangen door omzettoeneming,
dan wel produktieviteitsverbetering.
Het bedrijfsresultaat van de groep
over deze periode vertoont, vergele
ken met dat van dezelfde periode van
het jaar 1968, een bevredigende ver
betering.
Staking treft strokartonindustrie
OUDE PEKELA De direc
ties van de gisteren door de sta
king getroffen strokartonfabrie
ken in Oude Pekela hebben ge
weigerd met de stakers te praten
omdat ze de vakbonden als
enige onderhandelingspartner be
schouwen.
Stakingsleider Fré Meis liet
daarop de waarschuwing horen, dat
opnieuw zal worden gestaakt als de
eisen niet worden ingewilligd. Er
zal dan worden overwogen een
langere staking te houden dan de
twee 24 uursstakingen tot nu toe.
Over de weigering van de directies
op de looneisen in te gaan, zei Meis
op een protestvergadering op het
Marktplein in Oude Pekela: „Zonder
dat de cao opengebroken hoeft te
worden kunnen de fabrikanten zes
procent loonsverhoging geven en de
toeslag tot vijftien procent optrek
ken, waardoor de werknemers 17
tot 20 per week meer zouden
kunnen verdienen."
Laksheid
Bij de loononderhandelingen bren
gen de werkgevers altijd de precaire
situatie in de strokartonindustrie te
berde, aldus de heer Meis, die voor
de CPN lid is van de Provinciale
Staten in Groningen. Maar als het
weer beter wordt, strijkt men de
winsten zelf op. Volgens hem zijn
de orderportefeuilles beter gevuld
dan ooit. Felle kritiek leverde hij
op de vakbonden, die hij laksheid
verweet.
De staking legde het grootste deel
van de strokartonindustrie in Gro
ningen stil. Van de vijftien fabrieken
werd in negen niet gewerkt. Bij de
staking waren tweeduizend werk
nemers betrokken.
BRIGHTON De Britse La-
bourparty heeft op het gisteren
begonnen congres in Brighton
een wettelijk verbod geëist dat
in Noord-Ierland het toewijzen
van woningen en de beoordeling
van sollicitanten geschiedt op
grond van godsdienst.
Minister James Callaghan van bui
tenlandse zaken zei, dat hij volgende
Een ka meienrace in Europa enkele dagen geleden heeft waarschijnlijk
de stoot gegeven tot deze Amerikaanse stunt: in Marinéland Pacific
Californië) hielden Dick Brownell (links) en Larry Clark een race met
niets minder dan ivalvissen. Het waren uiteraard tamme, luisterend j
naar de namen Corky en Orky. De Jockeys" gebruikten bij de wedstrijd
geen sporen, maar fluitjes om hun rijdieren tot grotere snelheid aan te
zetten. Orky (rechts) won de race.
PRAAG De vroegere
Tsjechoslowaakse partijleider
Dubcek, die uit enkele partij
functies is gestoten, blijft nog in
de gratie. „Hij is geen verloren
man. Wij hopen dat hij zich de
kritiek ter harte zal nemen. Hij
kan nog veel werk verrichten en
nog een verantwordelijke post
bekleden", aldus de woordvoer
der van de Tsjechische regering.
Dubcek en ook zijn vertrou
wensman Smrkofsky beschikken ook
over de mogelijkheid zich in het
openbaar te verdedigen tegen de
beschuldigingen, maar zij moeten dit
vrijwillig en zonder dwang zelf
doen. Premier Cernik werd een
„eerlijk en oprecht functionaris ge
noemd, die zijn fouten heeft inge
zien".
De woordvoerder verklaarde dat de
besluiten van het centrale comité
„een zware ballast en grote steen
hebben verwijderd, die de noodzake
lijke consolidatie in de weg stonden".
De toestand van 21 augustus 1968 zou
nooit zijn ontstaan wanneer Dubcek
de partij krachtig had bestuurd en
gesteund had op de macht van de
arbeiders.
De voormalige minister van buiten
landse zaken Hajek vond het niet no
dig zich te rechtvaardigen voor zijn
daden in Belgrado op 21 augustus
1968 en voor de VN. die hij zonder
instructies van president Svoboda
had verricht.
week in Noord-Ierland zal onderhan
delen over praktische maatregelen
voor een hervorming van het burger
recht.
Premier Harold Wilson zal het con
gres deze week eveneens toespreken.
Het is niet zeker of hij donderdag
felle discussies zal kunnen voorko
men over twee controversionele on
derwerpen: de toetreding tot de EEG
en de economische situatie in het
land.
Wilson zal er waarschijnlijk op
wijzen dat de zaken er voor de La-
bourparty nog niet zo slecht
voorstaan: de betalingsbalans heeft
zich voor het eerst in acht jaar weer
gunstig ontwikkeld, de werkloosheid
is niet toegenomen, en de opiniepei
lingen vertonen een stijgende popula
riteit van de Engelse premier.
Het dagelijks bestuur heeft een do
cument samengesteld over de
EEG-problematiek waarin enerzijds
het regeringsvoornemen om toe te
treden wordt bevestigd maar waarin
anderzijds eraan wordt herinnerd dat
het Engelse parlement het laatste
woord moet hebben, wanneer de re
gering en de „Zes" het over de toe
tredingsvoorwaarden zouden zijn
eens geworden.
Inmiddels heeft het socialistische
dagblad Daily Mirror, dat voorstan
der is van toetreding tot de EEG in
een opzienbarend hoofdartikel de re
gering een „ultimatum" gesteld: als
de regering haar pogingen om zich
bij de Europese gemeenschap aan te
sluiten niet krachtig voortzet zal het
ktad met een dagelijkse oplage
van vijf miljoen exemplaren de
regering in de steek laten.
APELDOORN' De 23-jarige G. J.
T. R. uit Apeldoorn heeft tot
tweemaal toe geprobeerd de 21-ja-
rige mejuffrouw A. E. J. M. met zijn
auto ondersteboven te rijden. Bij de
tweede keer werd ook de moeder
van mejuffrouw M. bijna slachtoffer.
R. heeft zich later bij de politie ge
meld, en is ingesloten.
De man had zijn vrouw, die na een
echtelijke twist bij de familie M. on
derdak had gevonden, weggehaald
bij deze familie, nadat hij daar eerst
de boel kort en klein geslagen had.
Toen R. met zijn echtgenote in zijn
auto wilde wegrijden, zag hij mejuf
frouw M. op het trottoir staan. Hij
reed de wagen achteruit, en stuurde
vervolgens de stoep od, recht op het
meisje af. Deze kon tijdig opzij sprin
gen.
Even later keerde R. terug en reed
opnieuw het trottoir op, waar op dai
moment juffrouw M. met haar moe
der stond. Slechts doordat de heer M
een luide schreeuw gaf. konden bei
de vrouwen tijdig wegspringen.
In Hongkong heeft men een
begin gemaakt met de ver
sieringen voor de herdenking
van het twintigjarig bestaan van
het communisme in China. Op
1 oktober zullen de feestelijk
heden aanvangen. Hier de Bank
van China, in toepasselijke
decoratie.
ODIJK De Sjaloom groep
is een financiële actie begonnen
ten behoeve van een nieuw
onderdak.
De „werkplaats" van Sjaloom be
staat op het ogenblik uit een paar bij
elkaar getrokken benedenverdiepin
gen van hulzen, die door groepsleden
worden bewoond. Door de groei van
het werk was deze ruimte al lang te
klein geworden.
Sjaloom kan een voormalige boer
derij kopen, die de groep zelf destijds
met behulp van een internationaal
werkkamp transformeerde in een tij
delijk dorpshuis voor Odijk. De on
kosten zijn met verbouwing en inrich
ting mee geraamd op 150.000 gulden.
Vijftigduizend gulden tracht Sja
loom uit fondsen te verwerven, zodat
de actie een ton moet opbrengen.
Zondag kwamen in de moteldienst te
Bunnik, tijdens welke de actie gepre
senteerd werd, reeds toezeggingen
binnen tot een bedrag van achtdui
zend gulden.
