Fiolet houdt Reformatie
en Rome spiegel voor
In iniddagdienst meer variatie
Kinderdorp in Gabon
is nu voltooid
Handtekeningen voor
petitie gevraa
Twee katholieken uit
Ulster in Amsterdam
Een woord voor vandaag
BEIDE VASTGELOPEN OP DWAALWEG VAN GRIEKS DENKEN
Luisteren naar Luther
en het Oude Testament
Puzzelhoek
,Om recht te doen aan de Papoea's
igti
Mclntire opent
nieuw kantoor
van de ICCC
Methodisten naar
nieuwe „sociale
belijdenis
Ds. J. Slotman
weer in verband
Fiolet met
Kuitert in
Antwoordkerk
Prof. Boerden
preekt in
baptistenkerk
Rinkel vraagt?
coadjutor
BER0EPINGSWER1
DINSDAG 30 SEPTEMBER 1969
Gisteren eindigden we met een raadselachtige uitspraak. Als
we anderen redden uit de nood van hun armoede, verlossen
we onszelf uit de nood van onze rijkdom. Paulus laat ons iets
daarvan zien in Philippenzen 4:15 „Gij weet het zelf ook
wel, Philippenzen, in het begin van mijn evangelieprediking,
toen ik uit Macedonië vertrok, heeft geen enkele gemeente met
mtj in rekening van uitgave en ontvangst gestaan dan gij
alleen."
Van sommige gemeenten weten we nu niets meer. Maar de
bijbel laat ons van bepaalde gemeenten genoeg zien. In de
gemeenten van Galatië dreigden wettische leerstellingen. In de
gemeente van Corinthe dreigden scheuringen en moest tucht
geoefend worden. Maar Paulus heeft voor de gemeente van
Philippi geen enkele waarschuwing. Hij vindt alleen daden die
geprezen kunnen worden.
De reden kan alleen maar zijn dat deze gemeente, in tegen-
stelling tot de andere plaatselijke kerken, Paulus gesteund
heeft. Ze voelde zich mede verantwoordelijk voor de ver
kondiging van het evangelie elders. En door zo anderen te
verlossen heeft ze zichzelf verlost van geestelijke dorheid,
innerlijke tegenstellingen en zondige verleidingen.
De rijkdom van het westen heeft ons niet gelukkiger gemaakt.
De portemonnee is voller, de kerken zijn leger. Misschien zegt
God wel tot ons wat Christus zei tot de rijke jongeling: Ver
koopt wat gij hebt en geeft het aan de armen en gij zult een
schat in de hemel hebben.
We lezen vandaag: Handelingen 2619-32.
(Door Jan J. van Capelleveen)
ROTTERDAM De rooms-katholieke theoloog prof. dr.
H. A. M. Fiolet wint er geen doekjes om: „De poging tot her
vorming van de kerk is mislukt", zegt hij. De reformatie is volgens
hem „vastgelopen in dezelfde denk- en leefkaders die de kerk van
de Middeleeuwen hebben geleid tot haar diep verval". Zo schrgft
hij het op pagina 129 van zgn nieuwste boek, dat hg „De tweede
reformatie" noemde. In dit boek worden fel kritische opmerkingen
gemaakt, maar hoofdthema is het heimwee naar een echte refor
matie van de kerk.
uitspraken van Luther. Deze Hervor
mer, zegt hij, heeft „de scholastieke
theologie in het hart aangegrepen"
(pag 81). Maar volgens prof. Fiolet is
de Reformatie niet op de verlossende
weg die Luther wees gebleven, maar
sloeg zij een reformato-
risch-scholastieke weg in.
En dan volgen tegen de Reformatie
aanklachten die niet minder scherp
zijn dan die tegen Rome: „De huidige
gestalte van de Reformatie is ver
vreemd van het oorspronkelijke bij
belse reveil van Luther door een eeu
wenlange strijd op twee fronten: te
gen de Rooms Katholieke Kerk en
tegen de humaniserende secularisatie
van de westerse samenleving" (pag.
35).
Nodig is, volgens pref. Fiolet, „de
gezamenlijke herontdekking van het
oorspronkelijk evangelisch reveil van
Luther." Dat moet „de oecumenische
beweging van onze tijd inspireren tot
Figuurpuzzel
Vul in: 1-2 oorzaak 2-3 doen of
iemand er niet is 1-4 liniaal (ZN) 3-4
ijverig 3-6 ijveriger 4-5 tros (ZN) 5-6
inhoudsmaat
Bij juiste oplossing leest men op
de.dikomrande hokjes de naam v.e.
plaats in Gelderland bij Druten.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
1. alp, 2. model, 3. sop, 4. Tromp,
5. eerst, 6. natie, 7. rodeo, 8. als, 9.
dries, 10. eng. AMSTENRADE.
(Van een onzer verslaggeefsters)
STUTTGART In Libreville,
de hoofdstad van de Afrikaanse
staat Gabon, is 's werelds
grootste kinderdorp voltooid, be
stemd voor ondervoede Biafraan-
tjes. De Duitse protestantse
actie „Brot für die Welt" en de
rooms-katholieke organisatie
„Caritas" hebben gezamenlijk
voor de oprichting gezorgd.
Beide organisaties hebben de
laatste maanden via hun luchtbrug
1564 kinderen uit Biafra naar Gabon
gebracht, binnenkort zullen daar nog
vijfhonderd bij komen.
Kosten
De kosten zijn niet gering. Maande
lijks bedragen zij ƒ350.000. Om het
project te steunen wil men zogenaam
de peetouders zoeken. Individuele
personen, firma's en kerkelijke ge
meenten hebben voor 781 kinderen
een peetouderschap van drie maan
den op zich genomen.
Peetouder te zijn voor een dag kost
acht mark (ruim zeven gulden) en
voor drie maanden 720 DM (ruim 650
gulden).
Duitse kerken roepen de bevolking
nu op dit werk verder te steunen.
(Van onze kerkredactie)
AMSTERDAM Dr. Carl Mclnti
re, de militante bestrijder van de We
reldraad van kerken en voorzitter
van de Internationale Raad van
Christelijke Kerken, komt eind ok
tober naar Nederland. Hij zal op 1
november het nieuwe Europese
hoofdkwartier van de ICCC openen.
Vroeger was de ICCC gevestigd op
de Singel in Amsterdam. Twee maan
den geleden is het kantoor echter
verplaatst naar Frederiksplein 24 in
de hoofdstad.
Het kantoor is al wel in gebruik,
maar nog niet officieel geopend. Dr.
Mclntire wordt vergezeld door de
zanger Fague Springman, die op 31
oktober een hervormingsconcert zal
geven in Amsterdam.
die reformatie van de kerk die haar
verdeeldheid zal overwinnen."
Voor de Rooms Katholieke Kerk
geldt dan Fiolets vraag: „Durft zij de
gehele gestalte van haar kerk-zijn en
van haar christen-zijn te leggen in de
smeltkroes van het existentiële ge-
loofsprotest van Luther, waardoor de
doorwerking van de zelfhervorming
van het Tweede Vaticaans Concilie
en van het Nederlands Pastoraal Con
cilie uiteindelijk de reformatie van
de Rooms Katholieke Kerk kan wor
den" (pag. 129)?
De Reformatie of de protestantse
kerken vraagt hij: „Durven de ker
ken van de Reformatie te erkennen
dat zij in hun huidige gestalte geen
authentiek - reformatorische ge
sprekspartners van de Rooms Ka
tholieke Kerk zijn en dat zij daar
door de doorvoering van de Reforma
tie van Luther in de kerk van Rome
in de weg staan" (pag. 71 en 129)?
Mislukt
listische antithese (pag. 50). En het
dualisme in artikel 22 is volgens hem
„bijbels-onaanvaardbaar" (pag 44).
Wjy Visies
-fc Rome
Dit boek vol heimwee naar de kerk
van de toekomst is tegelijkertijd een
felle aanklacht tegen de kerk van het
heden, zowel tegen zijn eigen Rooms
Katholieke Kerk als tegen de kerken
vah de Reformatie, waarin hij noch
tans zoveel goeds ontdekt.
„Nimmer is tragischer de totale on
macht van elke.menselijke inspanning
in het zoeken en vinden van God en
van elke menselijke bemiddeling in
het heil openbaar geworden dan in
de Rooms Katholieke Kerk," zegt
prof. Fiolet op pagina 31. Hij spreekt
op diezelfde bladzijde van de
„menselijke aanmatiging van de
Rooms Katholieke Kerk."
„De Rooms Katholieke Kerk is
neergeknield voor de vele afgoden
van menselijke bemiddeling en eigen
menselijke inspanning" (pag. 36) ver
volgt hij. En met kennelijk begrif
erkent hij, dat het reformatorisch be
lijden protesteert tegen „deze ver
menselijkte karikatuur van de bij
belse heilsboodschap" (pag. 43). Hij
zegt dat „de hiërarchie zich drong
tussen Christus en de gelovige" (pag
54), en vindt dat Rome niet katholiek
noch oecumenisch is (pag. 117). Iede
re stoere protestant zal met duide
lijke instemming dergelijke uitspra
ken lezen.
..De individualisering van het Ver
bond heeft de Reformatie blind ge
maakt voor de verbondsdimensies
van de geloofsgemeenschap" (pag.
57), zegt Fiolet. En op pagina 129
voegt hij daar keihard aan toe: „De
Reformatie van de kerk is mislukt."
Het grote bezwaar van prof. Fiolet
tegen de Reformatie, zoals die zich
nu openbaart, is dat zij is gevallen
„in het zwaard waarmee zij Rome
moest bestrijden. Zij heeft belijdenis
tegenover belijdenis en kerkorde te
genover kerkorde geplaatst." Door
Rome zo te bestrijden is de Reforma
tie terecht gekomen in hetzelfde
Griekse dualistische denken, dat Ro
me heeft doen vastlopen.
Daarom maakt Fiolet bijzonder
kritische opmerkingen over de Ne
derlandse Geloofsbelijdenis en de
Heidelberger Catechismus. In die ca
techismus ontdekt hij „een vals dua
listisch alternatief" (pag. 48). Artikel
26 van de belijdenis verwringt de bij
belse verbondsgedachte tot een dua-
Reformatie
1 N HAAG „Om recht te doen
aan de Papoea's" is vanmorgen een
aktie van start gegaan, die de opstel
ling van een volkspetitie tot doel
heeft Het gaat om de inzameling
van zoveel mogelijk handtekeningen
om massaal te kunnen protesteren
tegen de inlijving van West-Irian
door Djakarta.
„Indonesië heeft zijn woord gebro
ken," aldus de organisatoren, die zich
in het Actie-Comité West-Irian
Geen Kolonie! hebben verenigd. Het
resultaat van de in juli en augustus
gehouden volksraadpleging „werd be
reikt in een door misdadige dwang
afgedwongen uitspraak van door In
donesië aangewezen kiesmannen".
De petitie zal worden aangeboden
aan de Nederlandse regering. Dit om
te bereiken dat Den Haag zich na
drukkelijk distantieert van de uitvoe
ring van het Akkoord van New
York als deze waarschijnlijk in no
vember in de Algemene Vergade
ring van de Verenigde Naties aan de
orde komt. Afschriften zullen wor
den gezonden aan de Staten-Ge-
neraal, aan de VN-vertegenwoordi
gers en aan het Amerikaanse minis
terie van buitenlandse zaken.
Het comité spreekt van een laatste
kans om als volk van Nederland de
Papoea's te helpen zonder wapens de
strijd om hun vrijheid alsnog te win
nen „en onze nationale schande uit
te wissen".
Aan de aktie, die door de Stichting
door de Eeuwen Trouw werd ontwor
pen, is een oproep voor directe finan
ciële steun verbonden. Dit om de no
dige geldmiddelen te verwerven ten
einde de onafhankelijkheidsstrijd
van de Papoea's te kunnen voortzet
ten.
De handtekeninginzamelingsactie
werd vanmorgen door een forum in
Den Haag ingeleid. Voorzitter was
vice-admiraal L. E. H. Reeser, de
vroegere commandant van de Neder
landse strijdkrachten in voormalig
Nieuw-Guinea, terwijl als leden o.a.
jhr. mr. M. W. Feith, mr. K. van
Rijckevorsel, dr. J. M. Pluvier, dr. H.
J. de Graaf en ds. H. van Lunzen naar
voren traden.
In de petitie zullen o.m. de vol
gende wensen naar voren worden ge
bracht
1. Afwijzen door de Nederlandse
regering van de zogenaamde daad
van vrije keuze en aandringen op
een nieuwe, werkelijk vrije volks
stemming op een later tijdstip.
2. Vervanging van alle Indonesi
sche troepen door VN-troepen.
3. Vrijlating van alle politieke ge
vangenen.
4. Herstel van alle grondrechten
(vrijheid van pers en meningsuiting,
van vereniging en vergadering).
5. Een wijze van keuzebepaling
zoveel mogelijk gelijk aan die bij an
dere gehouden volksstemmingen.
6. Strenge preventieve controle
van en volmachten voor de Verenig
de Naties.
Timmer secretaris
werkgemeenschap
van journalisten
(Van onze kerkredactie)
BOEDAPEST Hoewel ds. G. P.
Klijn is afgetreden als voorzitter van j
de internationale kring van christelij- 1
ke journalisten, blijven er toch twee i
Nederlanders in het bestuur. De jaar- 1
lijkse vergadering werd ditmaal ge-
houden in Boedapest. De nieuwe Ne
derlandse secretaris is de heer C.
Timmer, hoofdredacteur van Her
vormd Nederland en directeur van
het Hervormd Persbureau.
Penningmeester J. E. Croese. die
eind dit jaar met pensioen gaat als
perschef van het Nederlands Bijbelge
nootschap. blijft voorlopig nog pen
ningmeester. Voorzitter werd de di
recteur van de Duitse Evangelische
Pressedienst in Frankfurt, Hanns
Wolfgang Hessier.
Besloten werd een nieuwe naam te
kiezen. De tot nu toe protestantse
werkgemeenschap is nu een „Oecu
menische werkgemeenschap voor in
formatie in Europa" geworden.
GENEVE Van 20 tot 24 april
.volgend jaar zal in Saint Louis (Mis
souri) de generale conferentie van
methodisten worden gehouden. Er
worden meer dan twaalfhonderd af
gevaardigden uit alle delen van de
wereld verwacht.
Een van de belangrijkste agenda
punten zal een nieuwe formulering
zijn van de „sociale belijdenis", die
meer dan zestig jaar bestanddeel is
van het methodistisch dienstboek.
Daar komt bij dat hij in de Refor
matie zoveel te prijzen vindt. Hij er
kent dat de Reformatie „ruimte wil
maken voor God en voor God alleen"
(pag. 33). En op pagina 54 zegt hij:
„Het is de kracht van het reformato
risch geloofsgetuigenis dat het door
het centraal stellen van de persoon
lijke geloofsdaad, de sacramentele di
aloog van de woordverkondiging
weer heeft ontdekt. Het Woord van
God heeft heilskracht. Het bewerkt
een onmiddellijke ontmoeting tussen
God en deze mens."
Zijn waardering voor de Reforma
tie blijkt vooral uit het derde
hoofdstuk, dat gewijd is aan de
URK De vrijgemaakt gerefor
meerde ds. .1. Slotman is weer bin
nen het kerkverband.
Vorig jaar kwam er in de vrijge
maakt- gereformeerde kerk van Urk
een scheuring naar aanleding van
de breuk in de classis Kampen, die
de kerk in twee ongeveer gelijke de
len scheidde. Het deel waarvan ds.
Slotman predikant bleef, raakte in
februari buiten het kerkverband,
toen de particuliere synode van Over
ijssel een keuze deed tussen de twee
Kamper classes.
Het deel binnen het kerkverband
heeft juist dezer dagen voor het eerst
(in combinatie met Nagele) een be
roep uitgebracht op ds. Joh. Strating
te Hattem. Ds. Slotman is individueel
overgegaan.
Vooruitgang geboekt
in onderhandelingen
landingsrechten KLM
NEW YORK Minister Luns
heeft gisteren in New York tegeno
ver zijn Amerikaanse collega.Rogers
nog eens zijn voldoening uitgespro
ken over -de afloop van de luchtvaart
besprekingen tussen Nederland en
Amerika.
Na het gesprek zei Luns dat 'voor
uitgang' is geboekt in de onderhande
lingen over de landingsrechten van
de KLM. Behalve de luchtvaart is
ook gesproken over Vietnam, de EEG
en het Nabije Oosten.
Er was volgens de minister geen
tijd om ook nog van gedachten te
wisselen over de kwestie West-
Irian. Hij hoopt dit onderwerp later
deze week, als hij weer met Rogers
gaat praten, aan de orde te stellen.
Zowel Rome als de Reformatie zul
len beide een nieuwe, reformato
rische weg moeten gaan. Als het aan
de schrijver van dit bijzonder leesba
re boek ligt, zullen zij zich daarbij
door twee theologische visies laten
leiden.
Nodig is volgens prof. Fiolet „de
gezamenlijke herontdekking van het
oorspronkelijke evangelische reveil
van Luther." (pag. 129). Hij wil terug
tot een Luther voor de beïnvloeding
die uitging van de scholastiek den
kende Calvijn en Melanchton.
Maar hij wil tegelijkertijd nog ver
der terug. Steeds grijpt hij terug op
het Oude Testament. Met vele
protestanten gelooft prof. Fiolet, dat
het Griekse denken de' kerk op
dwaalwegen heeft gebracht. Daarom
moet de kerk zich opnieuw laten
inspireren door het voor-Griekse, het
joodse denken, zoals dat in het Oude
Testament tot ons komt.
Daarin is God niet een God ver
weg in de hemel, die zo nu en dan
ingrijpt op deze aarde. God is de God
die op aarde komt om met Zijn volk
te leven. Hij is de God van het Ver
bond. Dit is in wezen dezelfde ge
dachte die we ook in bepaalde pro
testantse kringen telkens weer horen,
die zich laten leiden door Martin Bu-
ber en het Oude Testament opnieuw
willen gaan lezen, maar dan met de
hulp van vele rabbi's.
ROTTERDAM De auteur van
„De tweede reformatie" is van plan
zelf zijn boek in verscheidene
plaatsen in ons land te komen intro-
doceren. De start van deze campag-
ne" is vrijdagavond 17 oktober in de
Antwoordkerk in Hoogvliet. Prof.
Fiolet spreekt duar in een openbare
bijeenkomst, belegd door de plaatse
lijke Oecumenische Raad Meeuwen
plaat-Zalm plaat.
Na het referaat is er gelegenheid
tot discussie en prof. dr. H. M. Kui
tert, hoogleraar aan de Vrije Uni
versiteit te Amsterdam, wordt daar
prof. Fiolets eerste „opponent".
De leiding van de discussie is in
handen van drs. P. Hainjé. gerefor
meerd predikant te Hoogvliet. De
avond is vrij toegankelijk en begint
om acht uur.
De Antwoordkerk staat aan de
KruisncUnan 200 (Zalmplaat, eind
punt RET-bus 63).
De NCRV-televisie is van plan van
deze bijeenkomst opnamen te ma
ken, die zij vrijdagavond 31 oktober
(Hervormingsdag) wil uitzenden.
•fe Wegleven
Als Rome en Reformatie zo, samen
aan de hand van Luther en geïnspi
reerd door het Oude Testament, op
weg gaan, zal dat enorme consequen
ties hebben. „De verdeelde christenen
kunnen hun geloofstegenstellingen
niet wegpraten, doch alleen wegle
ven" (pag 155) zegt prof. Fiolet.
En hij voegt er op pagina 163 aan
toe: „De contouren van de komende
oecumenische kerk zullen alleen aan
de geloofshorizon verschijnen in het
experimenteel zoeken naar een nieu
we wijze van christen-zijn over alle
bestaande grenzen van de geloofsge
meenschappen heen."
Fiolet houdt zowel Rome als de
Reformatie een spiegel voor. Het ge
vaar is dat beiden zo schrikken van
hun spiegelbeeld dat ze zeggen: de
spiegel is beslagen. Dat zou jammer
zijn. Misschien is het beeld dat Fiolet
geeft niet altijd even raak, maar het
is wel een beeld dat Rome en Refor
matie zich kunnen aantrekken. Dan
zal misschien de winst zijn, dat ze
samen gaan zoeken naar de Kerk van
Christus van de toekomst.
(Van onze kerkredactie)
AMSTERDAM Prof. dr. M
Boertien zal zondagmorgen 12 okto
ber preken in de Martin Luthe
King-Kapel van de baptistengemeenti
Amsterdam-Centrum.
Het is vermoedelijk de eerste keet
dat een christelijk-gereformeerd
preekt in een baptistengemeente.
De aanleiding is het feit, dat prol
Boertien (thans hoogleraar aan d<
universiteit van Amsterdam) langt
tijd in Israël heeft gewerkt
Oorspronkelijk was het de bedot
ling hem op een gemeente-avon
uit te nodigen over zijn ervaringen ti
spreken. Maar gezien de kwijnend!
belangstelling voor gemeente-avon-'
den in de grote stad leek het d,
kerkeraad zinvoller prof. Boer
tien te vragen voor een gewone zoi
dagse preekbeurt, die dan in het ter
ken van Israël zal staan.
UTRECHT De oud-katholieU,
aartsbisschop van Utrecht, dr. 1
Rinkel, heeft de wens te kennen gegti
ven, te worden bijgestaan door eej
coadjutor met recht van opvolginj
Aartsbisschop Rinkel is tachtig jaai
en aartsbisschop sinds 1937. Het is dl
bedoeling, dat hij eind 1970 met emej
ritaat gaat.
Hervormd Amsterdam nodigt uit
AMSTERDAM De centrale
kerkeraad van de hervormde
gemeente in Amsterdam heeft
de rooms-katholieke bisschop
van het Noordierse Belfast,
William Philbin verzocht in zgn
bisdom twee leden van zijn kerk
te kiezen die bereid zgn als gas
ten van de hervormde gemeente
een week in Amsterdam door te
brengen.
Het moderamen van de centrale
kerkeraad zegt in een brief aan de
(Advertentie)
OPROEP
Aan alle Israëlvrlenden die bij de zaait
Israël (Handel 1 ®b) geïnteresseerd zijn en
SJALOM verwachten, verzoek lk vriende
lijk om Uw duidelijk adres (ook van Joden
vrienden) om allen ons bovenkerkelljk or
gaan: „Lichtstralen uit Israël" (binnenkort
verschijnend) gratis en zonder verplichting
te kunnen toezenden. Brlefadres: E. NOACH.
Haarlem. P. C. Boutensstraat 148 II. LIEFDE
DIENST aan Israël (Stlchtg.l/opr.).
•fe Enquête in Zivijndrecht
-rJ^ Vooral „welkomstdiellsten,"
DE meerderheid van de Zwijndrechter gereformeerden heeft zich bij
een grootscheepse enquête uitgesproken voor variatie in de middag-
dienst. De voorkeur gaat daarbij vooral uit naar meer welkomstdiensten
en naar leerdiensten.
Het onderzoek wees overigens niet uit, dat het bezoek aan de middag-
dienst met sprongen omhoog zal gaan, als er variatie komt.
(Van onze kerkredactie)
ZWIJNDRECHT De en
quête, die in februari gehouden
werd en waarvan de resultaten
nu bekend zijn gemaakt, had
de „tweede kerkdienst" tot on
derwerp. De deelname was bij
zonder groot: van de 1755 uit
gegeven formulieren kwamen
er 1464 ingevuld terug, meer
dan voldoende om met de con
clusies rekening te houden.
Vijftig procent sprak zich uit voor
meer variatie in de middagdienst,
terwijl 32 procent geen verandering
wenste.
Er was een zeer duidelijk verschil
naar leeftijd. Van degenen beneden
de 51 jaar is 66 procent voor varia
tie (beneden de twintig jaar zelfs 81
procent) en 20 procent tegen. Bij de
bovenvijftigers overwegen de te
genstanders (49 procent). Maar daar
spreekt zich toch ook een aanzien
lijk percentage (27 procent) positief
uit.
Men kon zijn keuze maken uit
verschillende mogelijkheden en
daarbij kwam het volgende voor
keurslijstje uit de bus:
20.8 meer welkomstdiensten
17,8 leerdiensten
14,1 meer zingen
14,0 jeugdinschakelen
12,2verzoekliederen
8.9 discussie in/na de dienst
8,3 meervariatie in de liturgie.
Evangeliserend
Dat de welkomstdiensten als
eerste genoemd worden, is te begrij
pen als men weet, dat deze diensten
(met evangeliserend karakter) op
het ogenblik eigenlijk de enige vari
atie zijn, die de zondagse kerk
diensten in Zwijndrecht kennen. Ze
worden drie tot vier keer per jaar
gehouden.
Merkwaardig is, dat vooral de ou
deren (boven de vijftig) pleiten voor
inschakeling van de jeugd. De jeugd
zelf vraagt vooral om meer wel-
kdmstdiensten en voelt ook meer
voor discussiemogelijkheid dan de
ouderen. Daarentegen zijn leer
diensten en verzoekliederen weer
vooral wensen van de ouderen.
Van de gereformeerde Zwijn-
drechters (boven de 16 jaar) pleegt
35 procent tweemaal per zondag
naar de kerk te gaan. Trouw een
maal per zondag gaat 47 procent.
Zestien procent is onregelmatig
kerkganger en twee procent gaat
nooit. Van die laatste kategorie is de.
helft ouder dan 65 jaar.
De groep, die trouw eenmaal pei
zondag naar de kerk gaat, is begrij
pelijk het sterkst vertegenwoordigo
in de leeftijdsgroep van 26 tot 50
jaar. Een van de meest genoemd
redenen is immers „jonge kinderen"
(26 procent).
Ontspanning
Overigens geven de meesten als
reden, waarom ze maar eenmaal
gaan, op „ontspanning/fami
liebezoek" (27 procent), terwijl 24
procent zegt geen behoefte te heb
ben aan twee diensten. Negen pro
cent voert gezondheidsredenen aan.
Van degenen, die onregelmatig of
helemaal niet naar de kerk gaan, is
dat voor 19 procent wegens ziekte ot
ouderdom. Dertig procent heeft ge
brek aan interesse. Bij bijna de
helft is het antipatie (29 procent te
gen de sfeer in de kerk 11 procent
tegen de gereformeerde kerk en 7
procent tegen de dominees). Hier'
kan niet gezegd worden, dat een be
paalde leeftijdsgroep eruit springt.
Niet bepaald verrassend is, dat de
eenmaalkerkgangers voor 63.5 pro
cent de ochtenddienst prefereren.
De vraag aan hen, die nu 's mid
dags niet naar de kerk gaan, of zij
dat wel zouden doen, als hun
wensen aangaande de middagdienst
vervuld werden, bleef wat in de
mist hangen. Zestien procent zei ja,
18 procent nee, maar 43 procent vul
de deze vraag niet in en 23 procent
„wist het niet".
De kategorie met jonge kinderen
sprak zich daarentegen wel duide
lijk uit: 45 procent zei weer twee-
maalnaar de kerk te gaan, als de
kinderen groter zouden zijn, tegen
slechts 18 procent die met „nee"
antwoordde.
De kerkeraad heeft nu een com
missie ingesteld, die aan de hand
van de uitkomst van de enquête een
plan voor de tweede kerkdienst
gaat opstellen.
bisschop, dat de uitnodiging bedoeld
is om aan de rooms- katholieke be
volking van Ulster en daarbuiten dui
delijk te maken, dat.er ook anden
protestanten zijn dan ds. Ian Paisley.
Voorts wil men laten zien dat ii
andere grote steden de verhoudingen
op politiek, maatschappelijk en gods
dienstig terrein tussen rooms - katho
lieken en protestanten goed kunnet
zijn.
Beide Noordierse gasten zullen i
Amsterdam kennis kunnen maket
met activiteiten van de hervormd»
gemeente en de rooms - katholiek!
parochie en met de politieke verhou
dingen via ontmoetingen met politici
Het plan is ook hen een toeristisd
programma aan te bieden.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Tholen: te Moerkapellf
te Haaften en te Waddinxveen: D. vi
Vliet te Zetten: te Ermelo (toez.): J
Noordmans te Tjamsweer (Gr.); I
Oud-Loosdrecht (toez.): drs. W. H.
Jong te Maarn-Maarsbergen; te Eir
men (toez.): G. D. Harmsen te Raii
te; te Musselkanaal (toez.): J. Nijer
huis te Scharnegoutum (Fr.).
Aangenomen naar Wezep (wijkge
2)P. Koeman te Bruchem-Kerkwj
die bedankte voor alle andere ben
pen.
Bedankt voor Wolfaartsdijk:
Warns te Gendringen: voor Edervel
B. J. Zaal te IJsselmuiden; vc
Baambrugge: P. L. M. Sterrenburg
Broek op Langendijk.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Utrecht-west:
Valkhoff te Nijmegen.
Bedankt voor Rotterdam-zuidwtj
drs. G. H. Homans te Eindhoven.
GEREF. KERKEN (vrUgem.)
Beroepen te Nijkerk: J. Poutsma
Nijega-Opeinde.
Bedankt voor Middelstum: C.
Jagt te Doesburg-Doetinchem;
Hoogkerk: Joh. Strating te Hattem.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Tholen: J. Kare
Nieuwerkerk (Z.).
Bedankt voor Benthuizen: Chr
Poel te Yerseke.
VRIJE EVANG. GEM.
Bedankt voor Goes (vac. J. Kareis
sr.): A. J. Buurman te Bussum.