KABINET STAAT ALLEEN
Commentaar
londerd miljoen
erolme - verlies
oeharto
belooft
mnestie
BETOGING VAN 800
HAAGSE JONGEREN
Barricades
afgebroken
Het Kwartet
(jota)
Zonniger
Werkgevers rekenen
op hogere prijzen
Jongen legt
beton op
rails neer
'.V !y
1 ik
Rookbommen en straatstenen.
oorwaarde garantie aftreden?
Proef met
waterstofbom
Mr. Van Thiel
voorgedragen
chocolade
ananaspuntjes
zoo gram van 88 voor 78
niet te geloven voor die prijs!
JAMIN
Vrije keuze bij afleggen
van eed en belofte
ONDERZ ETTEGEL OF PLACE-MAT „uw u kiezen
Provocerei
Arrestaties
I
Nieuwe Leidse Courant
Directeur: F. Diemer
Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer
lofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Postbus 76
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
Telefoon 31441
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
Abonnementsprijzen p. w. 1,10, p. m. 4,70, p. kw. 14,10
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
"Waar ik ook klimword ik
gevolgd door een hond ge
naamd .,Ego".
NIETZSCHE
[Voorzichtig met het rietje ik
[eb er maar één!"
j DE BILT Zonnige perioden
jn vrijwel overal droog. Matige
krachtige noordoostelijke
Hind. Dezelfde temperaturen als
tandaag of iets lagere.
DE BILT Een vlak lage
drukgebied beheerste ook het af
gelopen etmaal het weer in een
jroot deel van Midden-Europa,
ïi de vochtige lucht die zich bo-
fen ons land bevond vormde
pch gisteravond en vannacht
uaatselijk mist.
Boven deze mist bevond zich
instabiele bewolking waaruit in
Ie noordoostelijke provincies re
ien viel.
Het komende etmaal zal het
veer voor een groot deel be-
aald worden door drukstijgin-
en boven Scandinavië. Hierdoor
al de wind in ons land uit oos-
ilijke richtingen blijven waaien
1 wordt minder vochtige lucht
angevoerd. Morgen zullen er
an ook zonnige perioden voor
omen waarbij de temperaturen
igeveer dezelfde waarden zul-
n bereiken als vandaag.
Vooruitzichten voor vrijdag:
Aantal uren zon: 4 tot 11;
min. temp.: omstreeks normaal
max. temp.: van ongeveer nor-
laal tot 4 graden boven nor
aal;
kans op een droge periode van
instens 12 uur: 95 procent;
kans op een geheel droog et-
aal: 90 procent.
Barometerstand: heden 10 uur
i.6 cm (1008 millibar), stijgend.
Zod en maan
september zon op 6.19, onder
1.48; maan op 14.55, onder 21.18;
sept. E.K.
hloos: alsnog uftvijavu
Looneisen auilen hoger uitvullen
Nieuw jaar
(Van een speciale verslaggever)
DEN HAAG Het kabinet-De Jong beeft zich niet gestoord
aan een advies van de Raad van State, het hoogste adviescollege
van de regering, de BTW-verhoging in 1970 achterwege te laten.
De Raad van State wenste dat liet unanieme rapport van de So
ciaal-economische raad onverkort zou worden uitgevoerd. Ook
een poging van SER-Kroonlid dr. J. Zijlstra, president van De
Nederlandsche Bank, leed schipbreuk.
De Sociaal-economische raad
heeft de regering gevraagd de
BTW in 1970 niet te verhogen en
de belastingcorrectie voor een
groter deel, namelijk 150 mil
joen, naar 1971 te verschuiven.
De regering heeft deze raad niet
opgevolgd en de kritiek van
werkgevers, werknemers en vrij
wel alle politieke partijen spitst
zich dan ook op dit punt toe.
Tc meer begrijpelijk als men weet
dat een in de wind slaan van een
advies van de Raad van State in de
Nederlandse politiek een tameltfk on
gebruikelijke gang van zaken is.
Mr. W. Aantjes, wegens ziekte van
mr. B. W. Biesheuvel, woordvoerder
van de ARP, meent dat de afwijking
van het SER-advies een zware be
wijslast legt op de schouders van de
regering. CHU-fractieleider, de heer
J. T. Mellema, vroeg zich af of het
wel verstandig is de BTW-tarieven te
verhogen. Hij sprak zich uit voor een
verhoging in principe, maar dan met
een „open datum".
Losse schroeven
NVV-voorzitter Kloos vindt dat het
parlement verstandig moet zijn en de
BTW-verhoging moet afwijzen. Ge
beurt dat niet dan zit het er in dat
het SER-rapport op losse schroeven
komt te staan. Ook dr. C. de Galan,
lector in de economie in Groningen
en lid van de PvdA, denkt dat de
vakbeweging zich niet meer aan de
I EUROCEL I
de heerlijk zachte matras
afgesproken loonstijging gebonden
zou achten als de grotere prijsstij
ging het reële beschikbare loon zou
aantasten.
De werkgeversvertegenwoordiger
in de SER, de heer J. Bosma, is het
eens met de kritiek op het rege
ringsbesluit. Hij houdt rekening met
een hogere prijsstijging door de BTW
dan een achtste procent. De psycho
logische gevolgen zullen groter zijn
daar de regering zich voorstelt, meent
hij.
Zelf zorgen
De heer Klöos vindt dat minister
Witteveen van: financiën de doelstel
ling van de SER, het bestrijden van
de inflatie, genegeerd heeft. „De op-
dernemers zullen zich veilig stellen
en prijsdalingen komen er niet uit".
Het zijn dan ook de prijzen die hem
zorgen baren. „Echt niet die 2,8 pro
cent verbetering van het reëel
besteedbaar loon. Daar kan de vak
beweging zelf wel voor zorgen".
In Haagse politieke kringen wint
de gedachte veld dat minister Witte
veen uit de impasse kan komen door
nog eens 150 miljoen van de be
lastingverlaging naar 1971 te
verschuiven en de BTW-verhoging
uit te stellen. Met andere woorden:
het SER-advies toch onverkort vol
gen. Blijft dan de opmerking van de
liberale fractieleider mr. Toxopeus
gisteravond voor de televisie, dat de
verhouding 600 miljoen in 1970 -
300 miljoen in 1971 voor hem nog
net aanvaardbaar is.
OP MOERD1JKBRVG
'JAKARTA Alle Westiri-
se opstandelingen, die vrij-
lig naar hun haardsteden te-
keren zullen niet worden ge-
ift. Deze belofte deed presi-
tt Soeharto Djajapoera in een
spraak in de Westirianese
gevende vergadering, aldus
[isteren in Djakarta bekend
maakt.
Indonesische presiden t ver-
1de in het bijzonder Papoea's die
okken waren bij de opstand te
'otali en Waghete, in het gebied
de Wisselmeren en de volgelin-
van Lodewijk Mandatjan en
Awon, in het bergachtige ge-
van de Vogelkop,
ij deed voorts een beroep op de
firianezen in het buitenland, die
iviteiten in strijd met de wensen
het Westirianese volk" op touw
den gezet, naar huis terug te ke
en voor hun land te werken. Het
°lgens hem zinloos door te gaan
het verzet tegen het resultaat
de „daad van de vrije keuze", op
'd waarvan West-Irian deel blijft
'aken van Indonesië.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Het verlies
op de bouw van supertankers bij
Verolme/NDSM zou honderd
miljoen gulden zijn. Als het Ver-
olmeconcern nieuwe kredietga
ranties tot dit bedrag zou vra
gen, zou de regering eisen dat
scheepsbouwer Cornelis Verol-
me aftreedt. Op zijn plaats moe
ten dan financiële en bedrijfseco
nomische experts komen. Inmid
dels heeft Verolme nog geen of
ficieel steunverzoek tot de rege
ring gericht.
Vorige week heeft de heer Verolme
in een uitzending van NCRV's Hier
en Nu het tv-publiek gezegd zich door
de regering in de steek gelaten te voe
len. Hij is enig aandeelhouder van
zijn bedrijf en wil van de regering
financiële compensatie. Vandaag zou
minister De Block de stand van za
ken bij Verolme bespreken met de
vaste economische commissie uit de
Tweede Kamer.
Algemeen wordt aangenomen dat
hierbij zal blijken dat het Verolme-
concern, een werknemerbestand van
10.000 ma in Nederland, er financieel
niet best voor staat. Bij het werk in
Amsterdam (NDSM) en in Rotterdam
worden grote verliezen geleden. Voor
de bouw van het dok voor super
tankers (Botlek) is meer geld nodig.
Ook dreigen directe betalingsmoei
lijkheden, meldt het Algemeen Dag
blad.
Voor vervolg zie pag. 5
LAGE ZWALUWE De spoorweg
recherche heeft gisteravond een
veertien- en een zeventienjarige jon
gen uit Dordrecht op heterdaad be
trapt bij een poging een stuk beton
op de spoorlijn van de Moerdijkbrug
te leggen. De knapen zijn voor nader
onderzoek overgegeven aan de
rijkspolitie. Nadere bijzonderheden
zijn nog niet bekend.
De Nederlandse spoorwegen heb
ben in de omgeving van de Moerdijk-
brug de laatste tijd ernstige last ge
had van op de spoorlijn gedeponeer
de voorwerpen.
Er werd al eerder een ton op dè
rails ontdekt, vorige week botste een
trein tegen een stalen kist, zaterdag
werd weer hinder ondervonden. Of
de knapen ook verantwoordelijk zijn
voor deze hindernissen is nog niet
bekend.
LAS VEGAS Een waterstofbom
met de kracht van bijna een miljoen
ton tnt, die „zeer belangrijk voor de
nationale veiligheid" wordt genoemd,
is gisteren diep onder een plateau in
de woestijn in de Amerikaanse staat
Nevada tot ontploffing gebracht. Mo
gelijk ging het hier om een proef
met een nieuwe raketkop.
Volgens een woordvoerder van de
commissie voor atoomenergie is de
proef volgens plan verlopen en is er
geen radio- activiteit naar de opper
vlakte ontsnapt.
DEN HAAG De Tweede kamer
heeft gisteren mr. F. J. F. M. van
Thiel als eerste op de nominatie ge
plaatst voor Kamervoorzitter. Mr.
Van Thiel, de huidige voorzitter,
kreeg 116 stemmen. Als tweede en
derde kwamen uit de bus drs. Neder-
horst (soc.) en Zegering Hadders
(lib.).
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Een demon-
I stratie van ongeveer achthon-
derd jongeren in de Haagse bin-
j nenstad is gisteravond uitgelo-
I pen op ernstige ongeregeldhe
den. De politie heeft ongeveer
twintig arrestaties verricht. De
J demonstratie was aanvankelijk
j bedoeld als protest van linkse
I jongeren tegen de macht van het
grootkapitaal.
Pas tegen middernacht keerde
de rust terug.
De deelnemers verzamelden zich
om acht uur bij het station Hollands
Spoor. Zij waren voornamelijk af
komstig uit Den Haag, Amsterdam,
Utrecht en Rotterdam. Al direct na
het vertrek van de betogers van het
station werd met rookbommen en
vuurwerk gegooid. Een aantal van
hen wilde naar het gebouw van de
afdeling dienstplichtzaken van het
ministerie van defensie gaan, maar
de politie verhinderde dit.
De betogers voerden spandoeken
mee met leuzen als „Nederland neu
traal en atoomvrij". „we willen een
40-urige werkweek" en „BVD weg
ermee". Luidkeels uitten zij kreten
die weinig verband hielden met het
eigenlijke doel. van de demonstratie,
zoals over Ho Tsji Minh, Mao, Luns
en de republiek.
Voor het gebouw van de Ameri
kaanse ambassade aan het Korte
Voorhout was een sterke politie
macht samengetrokken met honden
en overvalwagens. Het terrein voor
de ambassade was met hekken afge
zet. zodat de demonstraten maar on
middellijk doorliepen in de richting
van de sprekershoek bij de ingang
van het Binnenhof.
het Plein, waar een zitdemonstratie
volgde voor het ministerie van justi
tie.
Op het plein haalden de jongelui
stenen uit de straat om een politie
wagen te bekogelen. Agenten met
helm, bamboeschild en lange wapen-
lat voerden ook hier charges uit,
waarbij een tiental personen werd
gearresteerd.
De chaos werd nog vergroot toen
een brandweerwagen met loeiende si
renes op het Plein verscheen. De
brandweerlieden moesten constateren
dat grappenmakers alarm gegeven
hadden.
Hoofdcommissaris J. H. A. K.
Gualthérie van Weezei stelde zich
persoonlijk van de situatie op de
hoogte. iHet duurde nog geruime tijd
voordat de rust in het centrum van
de stad terugkeerde.
Na de voorlezing van de Troon
rede volgde de traditionele rit
met de gouden koets door Den
Haag. Als sluitstuk van de dag
verscheen de koninklijke familie
nog even op het balkon van het
paleis aan de Lange Voorhout-
Van links naar rechts prins
Bernhard, koningin Juliana,
prins Claus, mr. Pieter van Vol
lenhoven en prinses Margriet.
Tijdens de route protesteerden
de beeldende kunstenaars tegen
het cultuurbeleid van minister
Klompé: maar niet tegen de Ko
ningin, hetgeen duidelijk blijkt
uit de bordenwaarop stond
Leve de Koningin.
AMSTERDAM In een bakkerij
in de Amsterdamse Marnixstraat zijn
gisteravond achttien minderjarigen,
van wie zes meisjes, aangehouden en
overgedragen aan de kinderpolitic.
Omwonenden en ook ouders hadden
herhaaldelijk geklaagd over de jon
gelui.
J^E derde dinsdag van september is
elk jaar een dag die aan de wen
sen van kritickgrage Nederlanders
tegemoet komt. Zo is het ook nu.
Want een stuk als de Troonrede is
als het ware voorbeschikt om voor
werp van kritiek te zijn. Daarom
doen we er ook niet graag aan mee.
Tenzij de aanleiding al te duidelijk
mocht zijn, hetgeen ditmaal intussen
niet het geval was.
Om het ook maar eens als volgt uit
te drukken: van een Troonrede is
wellicht niet het belangrijkste haar
inhoud, maar het feit dat ze er is, als
rede dus, en met de bedoeling om te
worden uitgesproken. Uitgesproken
door de Koningin. Wat overigens
weer bijzondere verplichtingen oplegt
aan de samenstellers.
In het hedendaagse staatsbestel staat
het koningschap niet voorop in het
blikveld. De grondwettelijk voor
geschreven ministeriële verantwoor
delijkheid heeft er zich als het ware
tussen geschoven. Dat neemt niet weg
dat de aanwezigheid van de Koningin
in de jaarlijkse eerste bijeenkomst
van onze volksvertegenwoordiging
een treffende erkenning verleent.
We hebben er vrede mee dat aan de
entourage daarvan wordt versoberd.
Onze tijd is er een waarin men daar
aan niet hecht, waarin men integen
deel liever niet gehinderd wordt door
bijeenkomstigheden in zijn of haar
behoefte om door te stoten naar de
kern.
Nu wordt liet de Troonrede niet ge
makkelijk gemaakt, zelf ook zulk een
kern te zijn. Soms kan zelfs worden
gedacht: elke graad waarin men
daarin slaagt is meegenomen. En dan
is er in de praktijk voor de billijke
luisteraar en lezer gelukkig nóg véél
mee te nemen.
De kern echter is de ontmoeting zelf
van Koningin en volksvertegenwoor
diging, haar ontvangst in deze bij
eenkomst, een bijeenkomst zo be
langrijk dat het houden ervan grond
wettelijk is voorgeschreven, zij het
dat de Koningin zich bij die gelegen
heid kan doen vertegenwoordigen
dit laatste gelukkig een ongebruike
lijke situatie.
Er wacht ons ook als volk weer een
belangrijk parlementair jaar. Via on
ze krant hopen wij onze lezers in de
gelegenheid te stellen, eraan deel te
nemen in de ruime mate als burgers
van een vrij land betaamt.
In Noord-Ierland
BELFAST De katholieken van
Belfast zijn begonnen met de oprui
ming van de barricades. Verwacht
werd dat vandaag alle versperringen
zouden zijn verwijderd.
Het comité voor de verdediging der
burgers besloot gisteravond hiertoe,
nadat voldoende waarborgen waren
verkregen voor militaire bescherming
tegen protestanten.
morgen
(Van onze parlementsredaclie)
DEN HAAG Minister Polak heeft een wetsontwerp ingediend, waar
door het mogelijk wordt volledig vrij te kiezen tussen het afleggen van
een eed en het doen van een belofte.
De oude eedswet gaat er vanuit dat iedereen in principe verplicht
is een eed af te leggen. Ontheffing was alleen mogelijk uit principiële
overwegingen.
Dat wordt nu veranderd. Wie de belofte wil afleggen, hoeft dat niet
meer nader te motiveren. Een verklaring omtrent het niet geloven in
God of omtrent geloofsopvattingen waaruit bezwaren tegen het afleggen
van de eed voortkomen, is niet meer nodig. Overigens zal een valse
belofte even strafbaar blijven als het plegen van meineed.
waf u wilt hebben als u 'n nieuwe abonnee opgeeft!
Inzend,n aan Bureau van dB blad
De bloemperken in het plantsoen
langs de Hofvijver werden groten
deels vertrapt. Bij de sprekershoek
kwam het einde van de demonstratie,
hetgeen tevens voor een groot deel
van de betogers het sein was om de
politie te provoceren.
De hekken, waarmee de poort van
het Binnenhof was afgezet, sleepte
men op de rijbaan zodat het verkeer
werd gehinderd. Op het parkeerter
rein aan de Hofweg moest een
afsluitboom het ontgelden die op een
geparkeerde auto terecht kwam.
Hier verrichtte de politie de eerste
charges en arrestaties. Na diverse
botsingen tussen jongelui en agenten
verplaatste het strijdtoneel zich naar
Ik geef op als nieuwe abonnee:
betaaltpar kwartaal par maand
als beloning voor mijn oktiviteit kies ik
Cl 1 ONDERZ ET-TEGEL
O 1 PLACE-MAT
Postzegel is rU0jt nodig als u op de envelop schrijft:
Nieuwe Leidse Courant, Antwoordnummer 267, Leiden.
