Een middagje pijEemfooog met frites
Krant van
FORMAAT
Prawda waarschuwt: Oorlog
met China niet denkbeeldig
Yvonne Paul nog
niet naar VS
Dochter voor Beatle
Paul Mc Cart ey
„Alle continenten erbij betrokken"
Onrust op
Cyprus
B ankovervaller
kreeg tbr
NU NAAR FRANKFURT
NIEUWE LEIDSE COURANT
VRIJDAG 29 AUGUSTUS 1969
s
-
Alp
Een van de circa dertig meter hoge „wippen
Het is inmiddels namiddag en de
spoeling wordt dun: de wippen raken
leeggeschoten. Henny Plasschaert is
somber gestemd. „De vorige keer heb
ik een hoofdvogel geschoten, maar
nu heb ik nog maar een witje."
Een oudere schutter lacht: „Dat
ventje kan goed schieten, hoor!"
Foto's: Herbert Behrens
Meer geluk heeft schutter J. Doene
uit Ovezande, die trots twee hoofdvo
gels aan zijn riem heeft bevestigd.
„Val nie omvarre!" roept iemand
hem na.
Er wordt steeds meer frites gege
ten en de pinten worden evenmin
vergeten. Als ik naast een van de
wippen (28 meter hoog) naar de
hoofdvogel sta te turen, vergeet ik
even de pijl uit het oog. Gevolg:
Pang, op mijn schouder.
Risico
Als het nu eens in mijn oog
was geweest?" Ja, dan ben je een
oog kwijt, hé", constateert een
schutter nuchter, ,,'t Is het risico,
bij voetballenkun je een been
breken."
Op een bordje, bij de keet
waar voor de schieting wordt in
geschreven, is te lezen: „De
maatschappij (de vereniging) is
niet verantwoordelijk voor onge
vallen."
De maatschappij „Ons Ver
maak" deelt wel, naast het geld,
prijzen in natura uit: „Wip I een
worst geschenk, geschonken
door slagerij Plasschaert, wip II
een slagroomtaart geschonken
door bakkerij Schauwaert en
wip III een gevulde kruik, ge
schonken door slijterij Herman."
Het is zes uur geworden en
de prijzen liggen er nog. De
pijlen blijven snorren. „We
draaien veertien rondes van
middag, dus het wordt wel zeven
uur." Van twee tot zeven: frites,
pijl-en-bogen, bier. In het
Vlaams: ,,'t Is schó, hé! Of kende
ge ons nie verstao, zulle?
MOSKOU/WASHINGTON
Amerikaanse autoriteiten tonen
zich verontruster over de moge
lijkheid van een uitgebreid ge
wapend conflict tussen China en
Rusland. Nog gisteren wees het
officiële Russische partijblad
Prawda op een acuut dreigend
oorlogsgevaar van de kant van
de Chinezen. „Als die oorlog uit
breekt, dan zal geen enkel con
tinent er buiten blijven", waar
schuwde Prawda.
In een niet ondertekend hoofdarti
kel (wat meestal betekent dat het het
oficiclc standpunt van het Kremlin
weergeeft) staat dat de huidige Chi
nese leiders een militaire psychose
ontketenen en dat de dagbladen het
Chinese volk hebben opgeroepen zich
voor te bereiden op een oorlog met
de Sowjetunie.
Rusland zou, zou blijkt uit rappor
ten van de Amerikaanse inlichtingen-
DJAKARTA President Soehar-
to zal midden september alle re
gentschappen in West-Irian bezoe
ken. Dit heeft de Indonesische mi
nister van binnenlandse zaken Amir
Mahmoed, gisteren meegedeeld,
dienst, voorzichtig de reacties hebben
gepeild van dc Oosteuropese landen
en van communistische partijen in
West-Europa over een eventuele
strafexpeditie tegen China.
Zenuwoorlog
Deze berichten zijn „opgevangen"
in verscheidene Oosteuropese landen.
Omdat niet iedereen de betrouwbaar
heid van communistische bronnen
hoog aanslaat, wordt er rekening mee
gehouden dat de Russen zelf het oor
logsgevaar overdrijven om een zenuw
oorlog tegen China te kunnen voeren.
Een feit is echter dat in alle rap
porten wordt gesproken van een
eventueel Russisch offensief met
kernwapens en conventionele strijd
krachten op de Chinese provincie
Sinkiang. In dit gebied bevinden zich
de centra van de Chinese kernin
dustrie.
Luchtaanval
Washington is het meest bezorgd
over een mogelijke luchtaanval van
de Sowjetunie. Mogelijk zal China
dan reageren met een kernaanval,
hoewel men slechts de beschikking
heeft over verouderde Russische
bommenwerpers om kernwapens te
vervoeren.
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Rogers, acht een
kernoorlog zeer onwaarschijnlijk.
Wel zei hij te weten dat de Russen
over middelen beschikken om een
groot deel in de buurt van de Chi
nese hoodstad Peking en
waarschijnlijk ook de stad zelf te
kunnen vernietigen.
Kabinet bijeen
NICOSIA President Makarios
heeft gisteren de ministerraad van
Cyprus in buitengewone zitting bij
eengeroepen om overleg te plegen
over de gespannen toestand op het
eiland, die is ontstaan na terro
ristische activiteiten van enkele ille
gale Grieks Cypriotische organisaties.
Het is niet bekend of de regering
speciale maatregelen tegen de orga
nisaties heeft getroffen. Cypriotische
kranten schreven gisteren dat „chan
tage, moorden en andere daden van
geweld het land rechtstreeks naar
een chaos leiden, terwijl ondoelmatig
optreden en de slechte wil van de
veiligheidstroepen grote angst onder
de bevolking hebben teweeg ge
bracht."
BREDA De rechtbank in Breda
heeft gisteren de 24-jarige J. V. ver
oordeeld tot onvoorwaardelijke ter
beschikkingstelling van de regering
en een jaar gevangenisstraf, waarvan
38 weken voorwaardelijk en aftrek
van 14 weken voorarrest. Verdachte
heeft tussen november 1968 en maart
1969 vier overvallen gepleegd op ban
ken in de buitenwijken van Breda.
Op 4 maart werd hij door de beheer
der van de Boerenleenbank in het
Heuvelkwartier na een achtervolging
gegrepen.
De eis was vier jaar gevangenis
straf met aftrek van voorarrest.
Jhr. Van Rijckevorsel
naar Kopenhagen
DEN HAAG Binnenkort is de
benoeming te verwachten van jonk
heer mr. H. Th. A. M. van Rijcke
vorsel tot Nederlands ambassadeur in
Kopenhagen. Jhr. Van Rijckevorsel is
thans ambassadeur in New Delhi.
SCHIPHOL Na bijna ze
ven maanden nauwelijks opge
merkt in Nederland te hebben
doorgebracht, is Yvonne Paul,
de 40-jarige voormalige secre
taresse van het Nederlands con
sulaat in New York, gistermid
dag weer op Schiphol opgedo
ken. Ze vertrok per KLM naar
Frankfurt om vandaar uit te
trachten legaal naar de Verenig
de Staten terug te keren.
„Ik voel me radeloos ellendig",
verzuchtte ze op Schiphol. „Ik ben
LONDEN Beatle Pau McCartey is gisteren vader geworden. Zijn vrouw
Linda Eastman (26), schonk bet leven aan een zes pond wegende dochter, ge
naamd Mary. Paul McCartey trad op 12 maart in het huwelijk. Zijn bruid
had al een zes jaar oude dochter, Heather, uit haar vorige huwelijk met een
Newyorkse advocaat. Paul was de laatste van de Beatles die in het huwelijk
trad. Hij werd kort voor zijn huwelijk als de populairste van de groep be
schouwd.
een levend begraven, opgejaagd stuk
wild. Al drie maanden heb ik niets
uitgevoerd. Interesseert het 'dan nie
mand dat mijn leven wordt verwoest?
Ik heb aangeboden naar Vietnam te
gaan, maar de Amerikanen hebben
dat geweigerd. Waarom mag ik niet
terug naar New York?"
Haar verwijten richten zich vooral
tegen de Nederlandse diplomatieke
vertegenwoordiging in New York,
waar zij vijf en een half jaar secreta
resse is geweest. „Ze hadden voor me
in de bres kunnen springen, maar het
tegendeel is gebeurd".
Miniem
De Amerikaanse toeristenbureaus
achten de kans dat zij naar de Vere
nigde Staten terug zal keren miniem.
Verschillende malen heeft deze een
zame vrouw, die van Armeense af
komst is en na de oorlog min of meer
bij toeval de Nederlandse nationali
teit kreeg, zich aan boord van vlieg
tuigen naar New York weten te
smokkelen, maar steeds weer liep ze
op Kennedy Airport in de val. Ze
werd meteen teruggestuurd.
Twee jaar geleden bivakkeerde zij
uit protest drie maanden in de ver
trekhal van Schiphol. In december
1967 werd zij met geweld verwijderd.
Sindsdien heeft ze uit alle delen van
YVONNE PAUL
lang haar
West-Europa getracht toestemming te
krijgen in Amerika te worden toege
laten.
Op 30 december vorig jaar werd zij
vanuit Genève met een Zwitserse
arts en verpleegsters naar Nederland
teruggestuurd. Op bevel van het
Openbaar Ministerie is ze in ons land
tot twee keer toe onderzocht in psy
chiatrische inrichtingen, maar even-
zovele keren was er geen reden haar
op te nemen.
Op Schiphol vertelde ze gistermid
dag dat ze haar haar net zo lang laat
groeien tot ze een visum voor Ameri
ka krijgt. Het hing al tot over haar
schouders....
De mannen in blauwe trui
nadat een van de leden dat had
gedroomd) van „Ons vermaak
poseren met handbogen voor onze
fotograaf (boven).
Henny Plasschaert, de jongste,
probeert een hoofdvogel te ver
schalken foto onder).
Henny Plasschaert (11), jongste schutter van „Ons Vermaak",
hoefde niet naar school. „Ik heb vrij gevrogen" zegt hij zelfbewust
in het Vlaams. De andere 97 schutters uit België en Nederland
hebben ook een snipperdag genomen. Want vóór de Zuiderling
is een „schieting" een gebeurtenis.
Als de prijsschieting georganiseerd door de Zeeuwsvlaam-
se handhoogsociëteit Ons Vermaak te Axel begint, is het twee
uur 's middags.
Bij het omhoog snorren van de eerste pijlen, gaan ook de eerste
zakken frites (in Vlaanderen zijn het écht zakken) van hand tot
hand.
Daarna volgen de eerste pinten in een barak voor het consu
meren van de verversingen. Dat mag ook wel: een druilerig
regentje valt op handbogen en schutters. Brildragers kunnen zelfs
moeilijk richten, zodat de glazen steeds moeten worden
schoongemaakt.
Tussen de regendruppels door
vallen de pijlen. De hele middag
klinkt het lichte „ting" van het
tegen de metalen masten slaan
van de pijlen, maar ook het
„pof" als de pijlen op de grond
belanden.
Langs de vier masten
(„staande wippen" in vaktaal) is
een soort vangnet gespannen,
waaronder de mannen bescher
ming vinden. In een reflex
beweging stappen ze trouwens
opzij, als ze niet onder het vang
net staan.
Aan voorzitter A. E. Herman
(45) van Ons vermaak vraag ik
of de pijlen nooit in ogen, of te
hard op hoofden terechtkomen.
Hij antwoordt: „Er gebeuren
bijna nooit ongelukken, maar
nou ja, als je er eens een op je
kop krijgt, dan bloei je eens
flink."
Blauwe truien
De heer Herman doet zijn verhaal
in een bestuurskeet. Hij wordt tel
kens weggeroepen, als hij aan de
beurt is om te schieten. Dan schenkt
hij nog gauw m'n glas Beaujolais in.
Wordt er bij de „schietings" veel
gedronken? „Ach, we leggen als we
moeten wachten een kaart, en we
drinken een pint maar een drink
partij is het niet.
Ons Vermaak is 72 jaar geleden (28
augustus 1897) opgericht. We hebben
het afgelopen weekeinde de 20ste
Europese kampioenschappen moeten
organiseren; we waren daarvoor aan
gewezen.
Huib Goudriaan
Er was een half jaar voorbereiding
voor nodig. Een van de bestuursle
den droomde dat wij, van Ons Ver
maak, in blauwe truien op de Euro
pese kampioenschappen zouden ko
men. Nou, toen heb ik de leden ge
raadpleegd. Ze gingen er allemaal
mee akkoord blauwe truien aan te
schaffen."
De heer Herman in blauwe trui
schenkt de glazen nog eens vol.
Hij vertelt dat Belgen, Nederlanders
en Fransen aan de kampioenschap
pen deelnamen, waarbij de Fransen
de eerste prijs, een kristallen schaal,
in de wacht sleepten.
„Er waren ook Delftsblauwe herin
neringsborden en Delftsblauwe krui
ken met inhoud als prijzen, maar nu
zijn er alleen geldprijzen: dit is een
normale schieting, zoals we er elke
maand een hebben."
Eerlijk en edel
Voorzitter Herman was dertig toen
hij aan het handboogschieten begon.
,,'t Is een eerlijke en edele sport Je
moet het vogeltje eraf schieten en
anders heb je niks: er kan niet mee
geknoeid worden. Natuurlijk zit er
Voorzitter A. E. Herman richten op de eerste prijs
naast een percentage kunst, een per
centage geluk bij.
Zaterdag had ik de tweede prijs
van de Grote Prijs van Axel, een
zilveren schaal. Met zo'n 162 deelne
mers vind ik zoiets wel leuk."
Hij legt uit dat een wip 36 kleine
mikpunten telt, de zogenaamde klei
ne vogels, dan zijn er twee „zijvo
gels", twee kallen en de hoofdvogel.
Voor het afschieten van de laatstge
noemde vijf „hoge" vogels worden de
hoogste bedragen uitgedeeld: Hoofd
vogel ƒ20; zijvogels ƒ10; kallen
ƒ7,50; kleine, rode, vogels ƒ4; witte
vogels ƒ3. Het inleggeld van deze
middag is 16.
Naast het omhoog schieten, op de
„staande wip", is er het horizontale
schieten, op de „liggende wip".
België stamland
België telt het grootste aantal hand
boogschutters: ongeveer 45.000 met
600 verenigingen In Vlaanderen be
staan ook de oudste „handboogmaat
schappijen". Er zijn er van 500 jaar
oud, die direct van de gilden afstam
men.
Toen de Vlaamse steden zich met
hun poorters schrap zetten tegen de
Franse adel, behoorden de handboog
schutters tot het puikje van de verde
digers van de steden. Bij de opkomst
van het geweer verdween de boog
als wapen, maar niet als sportief at
tribuut.
Nederland heeft ongeveer 60 hand
boogsociëteiten met 1000 schutters in
Zeeuws-Vlaanderen, op Zuid-Beve
land en Noord-Brabant. De be
faamde Limburgse schutterijen hante
ren niet de handboog, maar de kruis
boog.
Axels „Ons Vermaak" traint elke
week: „Donderdagsavonds schieten
we onder elkaar maar in de zo
mer, want 's winters trainen we in
België binnenshuis. In Stekene staat
een toren met twee wippen erin.
Weet ge dat hier op het ogenblik
drie generaties schieten? De Neder
landse worstkampioen, slager Plas
schaert uit Axel, z'n vader en zoontje
Henny Plasschaert."
De heer Herman staat op en komt
terug met de worstkampioen die
hem vraagt: „Hoeveel veugels hadde
gij?" Voorzitter Herman geeft geen
antwoord, maar -zegt ontwijkend: „Ik
zeg dat gij meer verstaot van worst
Hij pakt een nieuwe fles Beaujolais,
schenkt de glazen in en verdwijnt:
„Ik ben weer aan de beurt op te
schieten..'