Rembrandt vernoemd
schaak
Recht met de kop erop
Christusdoorn sff 2
PECHVOL
PUZZEL VAN DE WEEK
Vakantiekost (4)
ZATERDAG 19 JUU 1969
I
(Door Ton Hulst)
„Je kunt |e haast niet voor
stellen waar de jaren zijn ge
bleven", zegt Nederlands be
kendste zeeredder Klaas Toxo-
peus, die samen met zijn nu
83-jarige broer Mees hoofd
stukken vol heldhaftige ge
schiedenis schreef in de anna
len ven de Koninklijke Noord
en Zuid-Hollandse Redding
Maatschappij.
Deze Klaas Toxopeus, de
spijkerharde zeebonk voor wie
de zee nooit te hoog ging, wordt
morgen 65 jaar. Hiervan was h(j
38 jaar lang „mensenredder".
Bü het bereiken van deze mijl
paal mag hij terugzien op een
welbesteed leven: de 316 zee
lieden, die hU van de wrede
verdrinkingsdood redde, zullen
dat beamen.
Een wonderlijke man, deze
telg uit een geslacht van zee
lieden, predikanten en boeren.
Terwijl bij storm en ontij gans
Nederland bij de kachel ldeum-
de of zich nog eens in het be
haaglijke bed omdraaide, ver
vulde hij op de toppen en in de
dalen van de schuimbekkende
Noordzee zijn roeping.
Het ruige werk in zware stor
men was Klaas Toxopeus op het
lijf geschreven. Hij kwam niet
toevallig bij het reddingswezen
terecht, want als 22-jarige ging
hij op Rottum zijn broer Mees,
die daar schipper van de red
dingboot C. A. den Tex was,
assisteren. Later, in 1929, nadat
hij op Rottum ook nog op de
Hilda had gevaren, kwam hij op
de nieuwe Insulinde in Oostma-
horn: Mees werd schipper, Klaas
stuurman en Mees' zoon Jannes
motordrijver. Zij maakten de
Insulinde legendarisch en toen
Mees werd gepensioneerd, scho
ven de rangen op.
Klaas over zijn leven: „Ik was
bij de ouwe lui aan boord van
een vrachttjalk, maar toen zij
aan de wal wilden, moest ik wat
anders. Mees vroeg me toen of
ik niet naar Rottum wilde ko
men, hoewel mijn vader het
daar niet zo erg op had begre
pen. Ik heb van mijn keuze
nooit spijt gehad en als ik alles
nog eens over moest doen, ging
ik weer bij het reddingswezen.
Het was een mooi beroep, ik heb
er veel voldoening aan beleefd.
Waarom? Dat is niet gemakke
lijk gezegd: het moet een impuls
van je zijn om mensen in nood
te willen helpen."
Klaas maakte ontelbare .zwa
re tochten, maar de moeilijkste
was wel die naar een Duitse
lichter op de Lauwersgronden.
Dit drama gebeurde in 1950: bij
slechter wordend weer ging te
gen de avond een sleepboot met
twee Noordzeelichters door het
Huibertsgat naar buiten. De
schipper van een loodsboot op
de Eems zag ze gaan, maar hij
zag ook die nacht de sleepboot
met één lichter terugkomen.
Géén noodseinen, géén verzoek
om hulp, maar de loods wist,
dat de tweede lichter ergens in
moeilijkheden moest zitten. Om
2 uur 's nachts vertrok Klaas
met de Twente, die tijdelijk in
Oostmahorn was.
Hij vertelt: „Ons zoeklicht
was niet in orde en na zo'n
anderhalf uur varen raakten we
de grond, want het was vallend
water op het Wad. We gooiden
voor de dijk bij Kloosterburen
het anker uit om het daglicht af
te wachten. De volgende dag,
toen we in de Lauwers kwamen,
stormde het nog steeds,. De
Twente was een bootje, met
weinig waterverplaatsing, maar
toch gingen we er de branding
mee in. Toen zagen we die lich
ter zitten: hij was doorgebroken
en 't achterschip stak onder
water. We dachten, dat het met
de mensen was afgelopen, maar
plotseling zagen we een man
met zwemvest om uit de hut
komen, tussen 't aflopen van het
water door.
Hij wilde in het water sprin
gen, maar wij riepen dat hij dat
niet moest doen. Als je op de
gronden in het water komt,
word je eronder gedrukt en
krijg je zand in je longen. Wij
riepen dus, dat hij naar binnen
moest gaan. Ik manoeuvreerde
dichterbij en toen kwamen er
drie mannen uit de hut. Wij
schreeuwden, dat ze naar voren
moesten en dat lukte ze, hoewel
één van hen nog maar net aan
een enorme breker wist te ont
komen. Voor de zee gingen we
op de lichter af om later bij te
draaien, maar plotseling pakte
een golf van vijf meter ons op
en we werden met een klap
weggesmeten.
Er bleef maar één ding over:
recht met de kop erop. Twee
man sprongen, maar de derde,
de schipper, viel tussen ons en
het wrak. Hij kon zich nog net
aan een reilingdraad grijpen,
waarna onze jongens hem aan
boord trokken. Direct daarop
werden we door een enorm stuk
water opgepakt en óver de lich
ter gegooid, precies langs de hut.
Je kunt daar niets aan doen,
op zo'n moment zijn de ele
menten baas. De schipper kwam
naar me toekruipen, legde zijn
bebloede handen naast de mijne
op het stuurrad en zei: „Gott
sei dank". Ik zei: Sagen Sie das
wohl".
Bij die zware tocht kwam
Klaas er ook niet helemaal zon
der kleerscheuren af. Door de
zware schokken van de brekers
was hij door de stuurhut ge
slingerd, wat hem „drie gebro
ken ribben en een been van
boven tot onder zo blauw als
een potlood" had opgeleverd.
Het was een van zijn moeilijkste
reddingen.
Er is niet één reis gelijk aan
de andere. „Als je later thuis
komt, ga je er pas over na
denken. Wanneer is de zee het
Wanneer partners elkaar goed begrijpen,
kunnen dikwijls fraaie contracten worden ge
boden, die door het samenspel hoger uitval
len dan „normaal" bereikt zou worden. Extra
voldoening geeft het dan wanneet het hoge
contract wordt gehaald. Des te groter even
wel de teleurstelling, wanneer men bv. één
down gaat door een slecht zitsel, of door
een niet ingecalculeerde introever van de
tegenpartij, die toegegeven ook niet
altijd valt te voorzien.
Het tweetal spellen van vandaag toont
deze mogelijkheden overduidelijk aan. In
het eerste bereiken noord en zuid na een
nauwkeurige bieding een eindcontract van
zes klaver, te spelen door zuid. Een mooie
bieding was daaraan voorafgegaan en zo te
zien (met de kaarten open) gaat alleen troef
aas verloren. De praktijk leerde evenwel
anders, omdat west de beste uitkomst vond.
V654
V A 7 5 2
O A 10 8
H 7
AB
HV
O 732
V 10 9 4 3 2
West kwam namelijk uit met harten acht
en nu moet klein slem In klaver één down
gaan. Weliswaar wordt de eerste slag voor
zuid, maar probeert hij daarna troef aas te
vinden, dan slaat oost en speelt onverwijld
harten terug. Het contract is overigens toch
down te spelen door uitkomst in ruiten, maar
dat ligt minder voor de hand, west kan
onbekend met klaver aas bij oost dan
immers juist een slag extra weggeven.
Het tweede spel kende een zo mogelijk
nog triester spelverloop voor de biedende
partij. Men was na een wat gewaagde bie
ding in zeven klaver terecht gekomen en
men zou zeggen dat dat te realiseren was.
Zuid zal uiteraard moeten snijden in troef,
maar zal harten op de vierde ruiten van
noord kwijt kunnen. West kwam evenwel met
harten twee uit en verstoorde de dromen van
zuid.
H V 7 5 4 2
A
O H 9 8 2
52
4 B 10 9 8 3
C 652
O 1063
4» 94
V HV 108
O A V 5
A V B 8 6 3
Inderdaad moet ook dit contract één down
gaan. Zuid kan namelijk harten niet kwijt,
omdat hij na harten aas in de eerste slag
vanzelfsprekend in troef moet snijden. En
omdat hij dat twee keer moet doen, raakt hij
ruiten heer als rentree kwijt, waardoor de
vierde ruiten geen slag meer kan worden.
De heer C. Varkevisser uit Katwijk is niet
alleen een bekend dammer, maar hij schoot
met zijn opmerking n.a.v. onze bridgerubriek
van vorige week in de roos door te stellen
dat vijf ruiten bepaald wel is te maken als hij
na de tweede slag harten vrouw met de heer
overneemt en op hartenaas en klaverheer
resp. schoppen vijf en tien weggooit. Noord
wint dan alleen nog maar ruiten heer. Een
juiste opmerking.
lastigst, dat was voor ons altijd
de vraag. In de rampnacht had
den we de moeilijkste zeg, die
ik ooit heb meegemaakt. De
wind was van zuidwest naar pal
noord gedraaid, waardoor de
golven tegen elkaar opliepen.
Zoiets is altijd een verrassing.
Als redder moet je ook geduld
weten op te brengen. Soms moet
je 20 uur of langer bij een schip
blijven voordat je iets kunt
doen. Maar al moest je dagen
lang wachten: stand by moet je
blijven geven."
Volgens Klaas Toxopeus is de
kust bij de Waddeneilanden on
noemelijk zwaarder dan de
westkust: „Je moet hier alles in
de praktijk leren. Op de gron
den is geen betonning. In IJ-
muiden ga je maar langs de
pieren en je bent buiten." De
naam Toxopeus zal men echter
bij de KNZHRM niet meer
tegenkomen sinds Klaas in 1964
en Jannes in 1965 met hun werk
stopten. Bovendien: Klaas heeft
twee dochters, Janhes vier doch
ters en Mees heeft nog een zoon,
die bij het loodswezen is
Met geen mogelijkheid weet
Klaas Toxopeus het aantal toch
ten te noemen, dat hij in zijn
loopbaan als mensenredder
heeft gemaakt, „maar het zullen
er wel gemiddeld zo'n vijftien
per jaar zijn geweest". In totaal
wordt dat dan ongeveer 600,
niet meegerekend de vele toch
ten wegens loos alarm. Pre
ciezer weet hij het aantal ge
redde mensenlevens: 316. Hij is
elf keer onderscheiden, onder
meer door Denemarken, Duits
land, Nederland en Finland.
Verder hebben de Duitse en de
Nederlandse reddingmaatschap
pij hem meermalen geëerd voor
zijn heldhaftig optreden.
In oktober gaat de we
reld de dood van Rem
brandt (in 1669) herden
ken. Zijn faam reikt van
Noordpool tot Zuidpool en
zijn naam wordt dan ook
voor allerlei doeleinden ge
bruikt. De Franse taal kent
het woord Rembranesque;
de Engelsman zegt Rem-
brantesque, de Duitser
spreekt van Rembrandtisch
als het om een effect gaat,
dat aan de schilder doet
denken.
Toen de Amerikaanse filmindus
trie zich In de jaren twintig in
Hollywood bezig ging houden met
het „sfeervol", belichten van de
filmdrama's van die tijd, noemde
de filmregisseur Cecil B. de Mille
deze werkwijze Rembrandt lighting.
De uitdrukking wordt nog steeds
gebezigd, al is de belichtingstech
niek intussen behoorlijk-veranderd.
In Amsterdam is het Rem-
brandtsplein, in Rotterdam is
evenals in Vlaardingen een
Rembrandtstraat. In Schiedam is
een Rembrandtlaan. In Parijs is
een Rue Rembrandt (dicht bij het
Pare Monceau). Het kost weinig
moeite in meer steden en dorpen
in binnen-en buitenland straten,
Hor. 1. verdrag, 7. gunstig gezind, 13. nauwe, 14. ooievaar (gew.),
16. werk van Ibsen, 17. eerwaarde heer (afk. Latijri), 18. heer (afk.),
20. zoon van Noach. 21. deel van de bijbel (afk.), 22. bekende afkorting.
23. geste, 26. zeemacht, 28. eenjarig kalf, 30. ketting, 31. meisjesnaam,
33. geslacht, 35. de Griekse letter p, 36. bijwoord, 38. adellijke titel In
Engeland (afk.), 39. schelk. element (afk.), 40. korte degen, 41. achting,
42. slot 43. duw, 44. deel van het gelaat, 45. lengtemaat (afk.), 46.
maanstand, 48. deel van het oog. 50. lidwoord (Fr.), 51. opgerold zacht
stuk zeemleer in stiftvorm, 55. slede, 56. kanteel, 57. jongensnaam,
59. gereed, 62. verhaal, 64. oud gewicht (afk.), 65. vreemde munt (afk.),
66. huisdieren, 68. munt in China, 69. als 38 hor., 70. Ierland, 72.
72. tegenzin, 74. ongaarne, 76. jongensnaam, 77. schelk. element.
Verb 1. verteren, 2. einde. 3. rijksgrens, 4. zeker soort papier, 5.
heden, 6. spljstafel. 7. gesneden steen, 8. bijwoord, 9. Ingang, 10. Japans
spel, 11. Iemand de achting geven welke hem toekomt. 12. schadelijk,
15. huid, 19. houten klepper. 21. volk, 24. schelk. element (afk.), 25.
opbrengst, 26. mannelijk beroep, 27. voorzetsel. 29. muzieknoot, 30.
volksnaam v. d. kauw, 32. begrip, 34. ommegang, 35. verstoteling,
37. eerste boek van Mozes (afk.), 40. woedend, 44. zeker kantoorboek,
45. myth, figuur, 47. jongensnaam, 49. stad in Duitsland, 51. kerkelijk
armenverzorger, 52. voornaamw., 53. maanstand, 54. deel van een schip,
56. trustee (afk.), 58. muzieknoot, 60. vaarwel, 61. latwerk. 63. meisjes
naam, 66. afgelegen, 67. water in Utrecht, 71. rechten inbegrepen (afk.),
72. uitroep, 73; bergplaats. 75. bekende afkorting,
OPLOSSING VAN DE
VORIGE PUZZEL
Hor.: 1. lovant. 6. meloen, 12. arre. 14.
gave. 16. eg. 18. om. 19. eek. 21. se, 22.
Ee. 23. bedeesd, 26. Intrige. 29. enig, 30.
leder. 32. Eder. 33. Ie. 34. el. 36. Lus.
37. Be, 38. Lt. 39. pret, 41. lans, 43 do.
44. piaster, 45. e.k., 47. stek, 49. kost.
52. om, 54. o.l, 55 bel, 57 kt, 58. Lr..
50. eest, 61. deren. 63. aria, 65. Integer,
67. verlaat, 69. t.s. 70. Be. 71. kei. 73.
O.l.. 74. sl. 75. telg. 77 ader, 79 relden.
80. poesta
Var.: 2. oe. 3. vroeger. 4 arme. 5 nc
7. eg. 8. last. 9. overeen. 10. Ee. 11
rebels. 13. de. 15. Beerte. 17. gene, 19
edel. 20. kies, 22. egel, 24. d l.. 25. si.
27. nr. 28. id. 31. duister. 35. lepel. 37.
barok. 39. pos. 40. tik. 41. lek, 42. set.
46. moeite. 48. totebel. 50. stelles. 51.
qratls. 53. Mens. 55. berk, 56. Levi. 58
lias. 60 st. 61. de 62. ne, 64. ra. 66
Ïeld. 68. rode. 72. al. 75. te. 76 ge. 77.
o. 78. R.T.
INZENDINGEN
Oplossingen. uitsluitend op
briefkaart, worden voor donderdag
aan ons bureau verwacht. In de
linkerbovenhoek vermelden: „Puz
zeloplossing". Er zijn drie prijzen:
een van f 10 en twee van f 5.
Voor de meeste plantenliefhebbers is Christusdoorn de
populaire naam voor de sterk gestekelde kamerplant Euphorbia
milii (E. splendens) met haar kleine smaragdgroene blaadjes en
vuurrode bloeiwijzen. Hoewel de naam eigenlijk fout is, zal ze
deze niet gauw verliezen, want de Latijnse naam kan niemand
onthouden. En wekt zo'n sterk gedoomde plant niet associaties
aan de doornenkroon van Christus?
Maar wist u dat er ook een
prachtige boom bestaat, die ook
ten onrechte Christusdoorn
wordt genoemd? Hij behoort tot
onze allermooiste bomen, lijkt
op een Acacia met zijn ge
veerde blad en heeft gemene
stekels. Het is jammer dat deze
schoonheid in de literatuur als
„valse Christusdoorn" te boek
staat. Dat klinkt zo weinig sym
pathiek voor deze unieke ver
schijning, waarvan de Latijnse
naam ook weer moeilijk is en
Gleditsia triacantha is niet te
onthouden, zodat deze tot 30
meter hoog wordende reus nog
steeds als Christusdoorn door
het leven gaat.
U hebt wel begrepen dat hij
met zijn hoogte en omvangrijke
bladerkroon ongeschikt is voor
een klein stadstuintje, maar al
leenstaand op een groot gazon
met zijn wuivende overhangen
de bladveren maakt hij een on
vergetelijke indruk. In ons kli
maat loopt hij in het voorjaar
laat uit, maar als compensatie
behoudt hij zijn bladertooi tot
diep in de herfst. In juni juli
bloeit hij met groenachtige
vlinderbloemen, die door tros
sen sikkelvormige peulvruchten
gevolgd worden. Wie niet op
een stukje grond behoeft te kij
ken, zou toch eens aan deze zeer
aparte boom moeten denken.
Maar nu zijn we nog altijd
niet bij de echte Christusdoorn
beland en geen wonder dat we
die hier niet kennen, want het
is een heester die langs de
Middellandse-Zeekusten als
kreupelhout voorkomt. Vakan
tiegangers zullen zich allicht de
sterk gedoomde rotsheester wel
herinneren, die in Frankrijk als
„maquis" bekend staat en die
officieel luistert naar de naam
Paliuris spina - 'Christi'. Het
woord „maquis" roept herinne
ringen op aan de Tweede We
reldoorlog toen de Franse ver
zetsstrijders, die zich oorspron
kelijk in het dichte kreupelhout
schuil hielden, zich „maquis"
noemden.
U zoudt zo'n Christusdoorn
van uw vakantietrip naar het
zonnige zuiden kunnen mee
brengen, maar als sierstruik zult
u er geen eer mee inleggen, met
het risico dat ze het in ons kli
maat na een strenge winter
laat afweten.
Hoe ze er uitziet? Sterk ver
takt met vele scherpe stekels,
kleine stompe, min of meer ei
vormige blaadjes en groene
bloempluimen in juni - juli. Wat-
de kamerplant betreft die onder
de foutieve naam Christusdoorn
door het leven gaat, zij is ons
het meest vertrouwd. Dat ze
vaak meer in de breedte dan
in de hoogte groeit, kan een
bezwaar betekenen in de ven
sterbank, maar ze laat zich des
gewenst goed snoeien. Daarbij
moeten wél de wonden meteen
met sigarenas, houtskoolpoeder
of wit zand afgedekt worden om
uitstromen van het (giftige)
melksap tegen te gaan. Ze be-
hoort namelijk tot de Wolfs-
melkplanten. En dus opletten
voor wondjes aan de handen.
Van nu af aan dus geen dis
cussie meer over de Christus
doorn, al zullen ze alle drie wel
altijd zo blijven heten!
A. C. MULLER-IDZERDA
Tegenlichtopname van de „valse Christusdoorn",
waarop ook de doornen zichtbaar zijn.
Gleditsia triacantha,
Correspondentie aan de
heer H. J. J. Slavekoorde,
Goudreinetstraat 125,
Den Haag.
Vorige week: paarden en pion
nen. Ditmaal: lopers en pionnen!
Twee weken achtereen zelfs. Daar
voor bestaat een goede reden. Im
mers, vrijwel iedere schaakspeler
weet dat er een geweldig verschil
bestaat tussen stellingen waarin
de combattanten ieder een loper
hebben die gelijk gekleurde
velden bestrijkt, en posities waarin
de spelers een loper hebben die
verschillend gekleurde vel
den beheersen. Daarom twee we
ken achtereen: ditmaal lopers van
gelijke kleur, zoals dat onbegrijpe
lijkerwijze in het schaak-vakjargon
heet, volgende week die van onge
lijke kleur.
Het Is natuurlijk onacceptabel in
een rubriek die „Vakantiekost"
heet met zwaarwichtige theore
tische uiteenzettingen aan te ko
men. Die laten wij dan ook welbe
wust ter zijde. Dit behoeft ons er
echter niet van te weerhouden en
kele theoretische „wijsheden" op
te sommen die u mogelijk van, nut
kunnen zijn.
Eén van die wijsheden 19 dat
een 9peler zijn tegenstander nooit
kan matzetten met een lo
per-alléén. Een andere Is, dat men
soms met goed succes zijn loper
ken offeren om een plonnendoor-
braak te forceren. En men vergete
niet dat het soms uiterst nuttig is
„Op mijn RembrandtfietsIn Het land van Rembrandt (191
staat dit (spot)prentje van Albert Hahn.
wegen en lanen te vinden, die de
naam van de schilder dragen.
In Noordwijk Is een Rembrandt-
hotel, evenals In Londen. Een da
mesmodezaak, die enkele weken
geleden In de Britse hoofdstad ge-
opend werd, werd The Rembrandt
Shop genoemd. Waarom Is ons
niet duidelijk.
In Lloyd's Register of Ships kan
men twee schepen vinden die de
naam dragen van de schepper van
de Nachtwacht: een Brits vracht
schip van 8104 ton van de Bolton
Steam Shipping Company in Lon
den en een Russisch visfabriek-
schlp van 5019 ton. Dit laatste
schip is enkele jaren geleden in
Vlisslngen op de werf van de NV
De Schelde gebouwd. In het ver
leden waren er ook Nederlandse
schepen die Rembrandt heetten.
In ieder geval spant Amsterdam
de kroon op het gebruiken van de
naam van de schilder. Behalve het
Rembrandtsplein Theater staan in
het telefoonboek van de hoofdstad
vermeld: een Rembrandt Bar. het
Juwellersbedrljf Rembrandt, een
Rembrandt Handel in Kantoormeu
belen, een Rembrandt Prentbrief
kaarten Uitgeverij, de Rembrandt
Wijnhandel en de Rembrandt Ta
baksmaatschappijDat er geen
Foto Rembrandt bij is, verwondert
ons eigenlijk: deze firmanaam komt
wei in andere steden voor.
Toen in 1906 de geboortedag
van de kunstenaar herdacht werd,
wérd ons land overspoeld door een
Rembrandt-reclamegolf die derge
lijke afmetingen aannam, dat de
karikaturisten zich erop „stortten".
In het Boekje Het land van Rem
brandt, waarin de feestviering van
1906 bespot werd en waarvoor de
bekende tekenaar Albert Hahn de
prentjes tekende, komt het volgen
de gedichtje voor:
Met de laatste Rembrandtspeech
Klim ik op mijn Rembrandtfiets
Ontsteek aan m'n Rembrahdt-
lantai
Eén van m'n Rembrandtslgam
Rembrandtpet op Rembrandt- L
lokh
Aan m'n kuiten RembrandtsoklC
Dan zien Ik op m'n Rembrandt''1
uurw^l
Dat het tijd. wordt voor het
RembrandtvuurwerkI
Op een ware gebeurtenis 9chW
in dit boekje het gekke verhaal
slaan over een „feestcommlssif
die met een krans het Rljksmusef
binnenstapte en dit huldebl
deponeerde bij de „Anatomlscj
Les" van de schilder Backer (16ö
1651; een leerling van Rembrand
De heren konden het niet help)
dat ze zich vergisten: zij haddi
nooit eerder het museum bezocht
Verdere uitwassen van de v|
ring van 1906 er was een soj
volksfeest van gemaakt werdi
ook bekritiseerd In de beide Rei
brandt-nummers van het spotbl
De Ware Jacob. Over een hd
pagina stond daar o.a. een teW
nlng In van een hossende menig
rond het standbeeld van de me<|
ter. In het onderschrift laat het bil
de schilder zeggen: „Hun mondj
zijn vol van mij, maar hun harts
zijn ver van mij
Laten wij hopen, dat dit tijdej
de herdenking In 1969 niet gezeè
kan wordenl
Men kan de schilder ook op e
andere manier eren, nl. door el
kind naar hem te noemen. Zovj
Rembrandt als Rembrant kom
voor op de lijst van voornam^
die door Bevolking toegelaten wil
den. Of de zoon er gelukkig m
zal zijn, als hij z'n leven laj
Rembrandt genoemd wordt, betvf
felen wij echter
J. VAN RHII
een matdrelglng In de stelling te
vlechten. Deze aanwijzingen kun
nen u deze week van pas komen.
Een merkwaardig geval Is opga
ve 3. De stelling i s remise. Daar
om speelde wit 1. Kc1, hetgeen
niet de beste zet was. Maar hij
won ermee, omdat zwart zich niet
voldoende sterk verweerde. Later
werd het zwarte spel .tweemaal
door kritische lezers verbeterd. De
eerste verbetering bracht zwart re
mise. de tweede zelfs winst. Er
worden dus eigenlijk drie oplos-
(1) Onbekende partijstelling
singen van opgave 3 van u ver
langd. Een mooi kluifjél
(1) Halde Nlmzowltach. Oplossing
1Kb3l (Het peardoffer op g8 alléén
zou niet voldoende zijn om zwart te
redden. Er Is nog een extra aardigheidje
wefle laat kan hl) op al niet promove
ren, omdat wit op h8 het eerst een
nieuwe dame haalt. De diagonaal al— h8
moot dus versperd worden) 5. Pxf6 82 6.
h8D alD Remise. U ziet nu ook waarom
1Kb4? niet goed zou zl|n. Wit zou
(2) Uit een partij
HeuackerLudwlg Schmitt
(Regensburg 1949)
in dat geval met 7. Pd5l alsnog
zwarte dame op al wlnnenl
(2) Kling en Horwitz. Oplossing-. 1.
Pb7l (Het wapen van de zwakkere:
patvall) 2. Pe6 Pc5 (Of Pa5)l 3. K|
(List tegenover list). Nu geeft wit of i|
op c7 of krllgt een nieuwe dame.
(3) Solesnlov. Wit staat echl|nbaar 1
pelooa verloren, mear een geraffinei
pionoffer verricht wonderen. Men zie:
e6l Pc5t 2. Ke2 (Dit tempo Is de vru
van het pionoffer. Met behulp daan
kan wit pion h3 nog tegenhouden) 2.
Pxe6 3. Rfl h2 4. Pe2t Kf3 (Of Kh3)
Pglti (Zwart mag nu het paard f
nemen en de witte koning evenmin
g2 toelaten. Er blijft dus slechts) 5.I
Kg3 6. Pe2t met eeuwig schaak.
(3) Uit een partij
BöckenhauptKelchner
(Ludwigshafen 1954/55)
Wit aan zet wint Hoe?
Zwart aan zet won. Hoe?
Wit aan zet speelde I.Kcl.
Hoe gaat het verder?
