Alles niet rustig afwachten Van de hand van de meeste Hé...daar heb je Doris DEZE WEEK Door J. Lanser voorzitter CNV Gezegd Pluimpje ^kinderachtig' ZATERDAG 19 JULI 1969 Deze week suisde een ruim teschip op de maan af en deze keer was het de bedoeling, dat de mens voor het eerst de satel liet van de aarde zou betreden. Een gebeurtenis (maandagmor gen vroeg) om toch wel even de adem in te houden. Met de ge heimzinnige Russische Luna in haar baan om de maan als getui ge. Maar onderwijl eist de aarde en haar beslommeringen de aan dacht op en is er vakantie met ongedacht zomerweer. Met dat weer marcheerden de enthousi astelingen van de Vierdaagse en vielen er woensdag bij een tro pische temperatuur honderden uit. Plotseling eist het water zijn slachtoffers en is daar de ontzet ting over de busramp in Dinant 21 Nederlandse slachtoffers. De oorzaak is niet duidelijk. De hogere temperatuur werkte het uitbreken van polio in de hand vooral daar (delen van Zuid-Holland) waar lang niet alle kinderen zijn ingaëu*. In de hitte koerst fietskoni.tg Eddy Merckx onverstoord op de overwinning in de Tour de Fran ce af, omdat hij gewoon beter en sneller fietst dan de rest. In Den Haag waren onze mi nisters nog niet aan de vakantie 'toe. Maar het moeiliike probleem van de dekking van de rijksbe groting werd in jro'e lijnen op gelost. Een van de maatregelen: de huurverhoging wordt een half jaar uitgesteld. Ook moesten de bewindslieden nog het probleem oplossen van het hoe en wat van de 1 pct.-iritkeringen aan de ambtenaren. Minister Lardinois wist met zi|n Europese collega'3 nog niet hoe de overtollige boter op te rui men („Laten we alles maar weg geven") en minister Lune pro beerde er voorzichtig achter te komen of Frankrijk na het aftre den van De Gaulle nu beter over de EEG denkt. De Nederlandse ministers hiel den hun bezorgheid over de volksraadpleging In West-lrtan niet geheim. Afgevaardigden van verschillende gebieden stemden voor aansluiting bij Indonesië. Terwijl de Indonesische troepen bij de Wisselmeren teriem moesten prijsgeven aan de opstandige Papoea's. Uit Noord-lerland werden nieu we onlusten tussen de rooms-ka- tholieken en protestanten ge meld. Het gesprek tussen Rusland en Rood-China gaat nog verder. De hulpvluch'on van het Rode Kruis naar Biafra konden worden hervat. Voetbalwedstrijden b'ijKen steeds belangrijker te worden In Midden-Amerika ontaardde de strijd op het groene veld in een oorlog tussen El Salvador en ^Honduras. Er is een wapenstil stand bereikt. Intussen zouden er een 1.000 doden zijn gevallen. Juan Carlos, de rivaal van de echtgenoot van prinses Irene, 'wordt naar alle waarschijnlijkheid de koning van Spanje. Generaal Franco heeft hem uitverkoren en zal dit dinsdag officieel meede len. In Stuttgart is de Duitse Ker- kedag begonnen met veel discussies zonder dat het nog tot een werkelijk treffen kwam tussen behoudend en vooruitstre vend. - De nieuwste spelling maakt nog niet veel kans: er is geen geld voor de wijziging van de .schoolboekjes. Het levensonder houd is van half mei tot half juni niet duurder geworden. In tal van gemeenten wordt een minimum prijs voor het brood ingevoerd ter voorkoming van een broodoorlog. De kapper mag meer rekenen. Tenslotte: de president van de Nederlandse Bank, prof. Zijlstra, is niet optimistisch over onze produktiviteit „De getrainden blijven over" (Vierdaagse-administrateur M. P. A. Verkerk) „Ik honger naar nieuwe vor men van gemeenschap binnen het christendom, naar een over tuigde oproep om het rechte te doen." (Bisschop Herman Dietsfelbin- ger. voorzitter Duitse Evange lische Kerk tijdens de Kerkedag.) De redactie heeft mij gevraagd iets te willen schrijven over het werk en de toekomst van het Christelijk Nationaal Vak verbond en over de rol van voorzitter. Beginnende met het laatste wil ik opmerken dat er aan de functie van voorzitter verschillende kanten zitten. Je hebt voor de uitoefening daar van veel medewerking nodig. Allereerst van je gezin. Daarvan wordt nogal wat gevraagd en zowel echtgenote als kinderen moeten zich veel aan je agenda aanpassen. Het gezin heeft echter ook zijn eigen rechten en het is een van de moeilijkste opgaven voor een voorzitter zijn aan dacht zo te verdelen dat zijn ge zin niet te kort 'komt. Harmonie in het gezin komt het werk ten goede. Het is daarom goed niet uit het oog te verliezen dat de huidige voorzitter van het CNV met zijn vrouw en vijf kinde ren een gewoon gezin vormt dat, evenals elk gezin, zo zijn eigen vreugden, zorgen en moeilijkheden kent. Ik pleit graag voor samendoen in het werk. In ons werk begint het samendoen in bijzondere zin in het gezin. Wat de meer directe werksfeer betreft, is een voor zitter in belangrijke mate aan gewezen op zijn collega's <tn stafmedewerkers. Ieder van hen beschikt over een bepaalde deskundigheid en draagt mede op basis daarvan bij aan de vor ming van het beleid. De voor zitter heeft daarbij een coördi nerende rol te vervullen ten be hoeve van een zekere eenheid en een evenwichtigheid in het beleid. Dat is hoofdzakelijk een interne aangelegenheid. Het beleid zoals dat naar bui ten komt, is geen zaak van de voorzitter alleen. Door de publi citeit krijgt men misschien die indruk weieens, maar het is niet zo. Het is althans mijn op vatting dat de voorzitter wel het beleid kan presenteren en hij daarvoor veelal de eerst aangewezen persoon zal zijn, maar dat het beleid als zodanig collegiaal bepaald moet zijn. Formeel is het zo ook gere geld, maar het is een van de taken van de voorzitter te zor gen dat het in werkelijkheid zo gaat. Het lijkt mij trouwens ook een van de voorwaarden om de functie van voorzitter goed te kunnen vervullen. Maar er zijri kennelijk nog meer voorwaarden waaraan moet worden voldaan. Een daarvan werd genoemd door een collega toen hij mij moed toewenste om voorop te lopen. Men kan zich afvragen of het tot de taak van voorzitter be hoort voorop te lopen. Ik dacht van wel. Natuurlijk niet in die zin om aan het hoofd van de beweging de gebaande wegen af te lopen. Een voorzitter behoort echter voorop te lopen, althans zich daarvoor in te spannen, om andere wegen te zoeken, ver- horgen mogelijkheden te ont dekken en nieuwe ideeën te ontwikkelen. Het spreken en schrijven daarover brengt risico's met zich mee. Er kan gemakkelijk misverstand en verwarring in eigen beweging door ontstaan. En dit brengt mij dan op een andere voorwaarde die door een collega was verpakt in de waarschuwing ervoor te zorgen het contact met de troepeh niet te verliezen. De betekenis van die voorwaarde is zonneklaar lijkt mij. In houding, opvattin gen en beleid, moet de voorzit ter in zijn functie herkenbaar Begonnen als bankwerker l'an Lanser werd 16 mei 1926 in Sliedrecht geboren. Hij werkte als bankwerker en kantoorbediende in zijn geboorteplaats en Dordrecht. Direct na de oorlog werd hij lid van de Christelijke Metaalbewerkers- bond. Vanaf 21 mei 1965 was hij voorzitter van de CBM. Eind 1967 werd hij gekozen tot CNV-bestuurder. Vorige week volgde hij CNV- voorzitter Van Eibergen op. Wie avond aan avond aan de beeldbuis zit om het wel en wee van bonte reeksen uitzendingen te commentariëren, ziet toch bij lange na niet alles. Hele series, zoals Corona tion Street, Peyton Place, Wrekers, Bonanza, Rawhide, Yaoze zijn allang uit het oog verloren. Niet, omdat zij geen aantrek kelijkheden zouden vertonen, maar omdat er 19 van de 20 keer dat zij verschijnen, op het andere net een belangrijke discussie aan de gang is, een leerzame documentaire of een eigen produktie van NOS of omroepen en die gaan uiteraard voor bij de in het buitenland aangekochte series, die al té zeer zijn ingeburgerd dan dat zij nog commentaar behoeven. Neen, de commentator zit niet voor zijn plezier aan het scherm, er moet serieus worden gewerkt Is het niet broodnodig, dan wordt er niet druk geke ken: zo komen helaas ook op de ris Day. Doris, nog altijd blond, zonnig, ongerept, wélgekleed... of ze niet weggeweest was, zo gezegd. Je krijgt dan het gevoel, een heel eind terug te stappen in het leven, in de tijd. Hoe lang is dat nu geleden, dat we foto's van de voorbeeldige Doris on gestraft boven ons bed konden hangen .omdat zij niet met sex paradeerde, haar bloesjes altijd hoog dichtgeknoopt droeg, haar haren immer voor haar ogen sliertten, kortom, omdat zij zo'n keurig meisje was, dat alle Hol- lywoodschandalen in één klap schenen te worden ontzenuwd? Die Doris. Het meisje met het altijd-volle werkdag de kinder programma's dikwijls in de knel. Maar op een middag van de week dacht ik ineens aan de paar uren NOS-televisie ter ere van de vakantie Gauw even het toestel aan... en daar stond ik plotseling oog in oog met Do- blij moedig-tragische verhaal als achtergrond: 14 jaar, ongeluk, jaren lang liggen in het vooruit zicht nooit meer te kunnen lo pen, En wat deed deze blonde, knappe Doris Kappelhoff? Zat zij bij de pakken neer? Neen, zij ontdekte hoe heerlijk het is. te zingen in leed en zij zong blijven voor de beweging. Daarom moet hij zorgvuldig opereren en steeds, bedacht zijn op een goed overleg binnen de beweging, opdat er geen ver vreemding ontstaat. Nu lijkt het op papier alle maal wat moeilijker dan het is. Maar toch wordt mede door die voorwaarden een zekere span ning gegeven aan het leven van een voorzitter. Tezamen met andere, vormen zij de elemen ten die het voorzitterschap tot een boeiende functie maken. Wat de toekomst van de Christelijke Vakbeweging be treft, waag ik mij niet aan voorspellingen. Persoonlijk acht ik het bestaan daarvan een groot goed. En ik ben ervan overtuigd dat de christelijke vakbeweging zal blijven bestaan zolang er mensen zijn die het middel van organisatie willen hanteren om de boodschap van de Bijbel voor de maatschappij van nu en morgen te doordenken en in practische maatregelen en voor zieningen vorm te geven. Maar dat moet dan ook het wezen van de christelijke vak beweging blijven, namelijk instrument te zijn van mensen die waarachtig en concreet wil len streven naar evangelische verhoudingen. Ik vind het be moedigend te mogen constate ren dat deze gedachte ook nu bij vele mensen, zowel jongeren als ouderen, weerklank vindt. Er zijn overigens nog wel enige feiten te noemen die de richting aangeven waarin de positie en het beleid van het CNV in de toekomst gezocht moet worden. Ik denk dan al lereerst aan de ontwerp-be- leidsconclusies van het CNV naar aanleiding van een socio logisch onderzoek onder de le den. Daarin is nadrukkelijk uit gesproken dat er plaats moet blijven voor een zelfstandige bijdrage aan de maatschappe lijke ontwikkeling door diege nen die zich op het evangelisch belijden beroepen als norm voor hun handelen. Vervolgens waren de algeme ne vergadering en de jubi leumviering van het CNV ma nifestaties van vertrouwen in de toekomst. Verder is de verschijning van het ont- werp-visieprogram een aandui ding van de vaste wil om op eigen wijze te blijven bijdragen aan de maatschappelijke ont wikkeling. En tenslotte kan ik mededelen, dat het CNV vol gend jaar een nieuw kantoorge bouw hoopt te betrekken. Ik hoop dat dit alles velen tot me dewerking zal inspireren. Uit hetgeen ik hiervoor schreef, mag niet de conclusie worden getrokken als zou het CNV zijn werk in ongewijzigde vorm kunnen voortzetten. Ik geloof niet dat dat kan. Het ap paraat van de vakbeweging moet aan hoge eisen van tech nische en doelmatige uitrusting voldoen om de taken die de vakbeweging zichzelf gesteld heeft, redelijk te kunnen ver vullen. Met het oog daarop is het noodzakelijk de structuur van het CNV te wijzigen. Hoe dat zal moeten, kan ik hier niet nader aanduiden. Wel kan ik vermelden dat een com missie is ingesteld die tot taak heeft een nieuwe structuur te ontwerpen. Betreffende de rela ties tot de andere vakcentrales acht ik het logisch en noodza kelijk dat het beleid van het CNV gericht is op een doelbe wuste samenwerking. Wat de taken voor de toe komst betreft, is er een aantal vraagstukken dat bijzondere aandacht verdient. Als eerste vraagstuk dat tot een oplossing moet worden gebracht, noem ik de democratisering van de on derneming. Aan de werknemers zal nu spoedig volledige mede zeggenschap moeten worden toegekend. Dan is er het vraagstuk van de ongelijke inkomensverdeling. Een moeilijke zaak, maar we zullen ons veel inspanning moe ten getroosten om tot billijker inkomensverhouding te komen. Wie het daarover heeft, ont komt er niet aan tegelijk te denken aan de ongelijke inko- Kijk hoe vreemd het toegaat in de Spaanse show De laatste n in Montreux bekroond met de Bronzen Roos. Misschien medi het merkwaardige gegeven. Het gaat over een meisje dat op haar ha wil lopen, omdat dan alle levensproblemen verdwijnen. Dit meisje in een inrichting gebracht, maar niemand weet haar te genezen. Met vrolijke muziek, zang en dans wordt aangetoond welke gevolgen laatste mode" (i.e. het „op de handen lopen") voor haar en haar geving heeft. Niet leuk, zegt u, niet smaakvol? U hebt zelf het recht tot oord want het gaat natuurlijk niet om het onzinnige verhaal, maar om di tiesten in de show en de effecten bij de opname. Vanavond, bij de A op Ned. 2. mensverdeling in de wereld. De aanwezigheid van arme landen in de wereld is ook voor de christelijke vakbeweging een uitdaging om ten aanzien van de mensen daar gerechtigheid en solidariteit te beoefenen. Zowel nationale als internati- Ergens in een krant stond on langs: „Pluimpje is een erg kin derachtig verhaaltje". Tja... goede meneer De Uil en zijn dierenbosbewoners hebben ons bijna doen vergeten, dat de vijf minuten 's avonds zijn bedoeld voor de heel kleinen, die zelfs nog niets begrijpen van de mid- dag-k&ndertelevisie. Dan moet het dus wel kin derachtigzijn. Niettemin ver maakten dezelfde kleuters die het nu met Pluimpje moeten stellen, zich opperbest met de Fabeltjeskrant en alle moeilijke woorden, daarin gesproken en gelezen.... Bovendien: Pluimpje beschikt helaas over geringe kwaliteiten en over de presentatie valt geen woord naar huis te schrijven. Men zou zo denken: de NOS zal wel bedolven worden onder klagende blieven! Maar nee, er is geen enkele brief ontvangen. Geen vader of moeder is na mens de kleuters protesterend in de pen geklommen en dus schijnen de kleintjes content te zijn met de poppenfilm. Wat wil de NOS meer? Stiekum wordt er natuurlijk wél uitgekeken naar 1 septem ber, als meneer De Uil en de zijnen terugkeren van vakantie. onale verhoudingen tonen dat onze maatschappelijke niet deugt. Om daarin verai ring te brengen, moeten w beweging komen. In het werp-visieprogram van CNV is een opsomming te den van onderwerpen waar we ons dan druk hebben te ken. Het is een misverstand te menen dat wel zo zal lopen als het lopen en wij daarom rusti onrustig kunnen afwachten. Mensen zijn verantwoord voor hun eigen daden en alles wat zij in relatie met deren doen. De mensen verantwoordelijk voor de st turen in de maatschaDDij e de wereld. In die structi moet vormend worden ingej pen met het doel het we} van de mensen te dienen,; kan, geloof ik, geen twijfel j bestaan dat het CNV daa^ wil blijven bijdragen. zichzelf tot legendarische nach tegaal. En de beloning kwam. Doris herstelde en de weg naar Hol lywood naar de speelfilm en de musical, lag voor haar open. Zij werd een unieke verschijning en haar image bleef leunen te gen het verrukkelijke ziekte- verhaal, terwijl men haar nu kon zien als het altijd frisse, zonnige, blije, zingende, meisje, dat pure zoete liefde verwierf in rolprent na rolprent. Dat ze niet eens zo ontzettend best zong noch acteerde, ont ging haar talloze miljoenen fans over de hele wereld totaal. Do- ris kreeg nimmer een Oscar of Emmy, ze werd nooit „DD" ge noemd, ze had dat allemaal niet nodig: haar image deed haar overal stralen en blinken. (Het kon niet op. Na de niet te tellen meisjesrollen stapte ze in die van piepjong vrouwtje, ze maakte ook wel eens een uitstapje naar de luchtige hip pies of een tikkeltje onverschil ligheid als „femme fatale", maar dat was allemaal maar spel van „de echte Doris". Nu staat ze op ons scherm als lieve, levendige mama-met-pe rikelen, maar ze is nog altijd dezelfde zonnige Doris, al kwin keleert ze niet meer in elke ro mantische scène. Hoe is het eigenlijk écht met Doris Kappelhoff gegaan? Ach, ook zij ontkwam niet aan de Hollywoodse sfeer. Op haar 17e trouwde zij al en ze was nog geen 18, toen haar zoon Terry Jorden werd geboren. Een jaar later scheidde ze van trombo nist Al Jorden. Zij was toen nog geen actrice maar zon in een band. Na de trombonist trouwde zij de saxo fonist.. .ook dat ging mis. Toch maakte Doris haar entree in de filmwereld als het hyper-gezon de Amerikaanse meisje, dat zonder sigaretten en alcohol een voorbeeldig leven leidde. Doris is nu 45 jaar en mul ti-mil jonaire, ook al door haar huwelijk (3 april 1951, haar veriaardae) met haar manager Martin Melcher, die voor haar scheidde van zijn vrouw Patti Andrews. Heel lang was zij afkering van televisie maar ach vroeg of laat bezwijkt toch elke ster voor die emakkelijk te veroveren extra roem. Vandaar dat zij nu in haar eigen „show" i= een vrien delijk feuilleton, doordrenkt van Doris 'opgewektheid in onze huiskamers verschijnt. Nog altijd.... Doris Day, en ze heeft nog jaren voor de boeg. PHé WIJNBEEK De laatste jaren is het scheppend (kunst)ambacht door de industriële revolutie enigszins op de ach tergrond geraakt. Steeds meer pseudokunstproduc- ten worden machinaal geproduceerd en het aantal onafhankelijke ambacht-kunstenaar neemt verder af. In Nederland beoefenen zo'n kleine duizend mensen het kunstambacht, eenderde daarvan is bij geen enkele organisatie aan gesloten. Een aanzienlijk aantal derwezen. Een probleem is echter dat leerlingen na hun drie- of vier jarige studie lang niet allemaal van hun beroep kunnen leven. Tijdens een persreis, georga- kunstambachtprodukten in het museum Het Prinsenhof te Delft. Deze expositie fungeert tegelijk als propaganda en verkoopruimte. Tegen vrij lage prijzen kan men hier kunstvoorwerpen kopen, ter wijl men gratis inlichtingen verschaft over het hedendaagse kunstambacht. De COSA organiseert regelma tig de deelneming van het Neder landse kunstambacht In binnen- en buitenland en geeft het tijdschrift Scheppend Ambacht uit. Veel kunstenaars maken via deze orga- bestaat uit keramisten, andere be langrijke bedrijfstakken zijn: de edelsmederij, het handweefwerk en de houtbewerking. Het kunstam bacht wordt vooral in de zuidelijke provincies beoefend, en verder in de grote steden, met name Amsterdam. Daar is ook de Gerrit Rietveld-Academie gevestigd, een van de twaalf kunstacademies in Nederland. Deze academie heeft op het mo ment reeds over de duizend leer lingen en het aantal stijgt nog steeds, ondanks de vrij strenge toelatingseisen. Op deze moderne academie worden alle mogelijke vormen van het kunstambacht on- niseerd door het Comité Benelux, werd echter duidelijk dat In België dat probleem nog veel groter Is. In sommige takken van het kunstam bacht kunnen maar liefst 5 pro cent van de afgestudeerden niet van hun ambacht leven. Alleen de uiterst begaafden verdienen een zeer behoorlijke boterham. In Nederland werd gelukkig in 1948 De Stichting Centraal Orgaan voor het scheppend Ambacht op gericht die dankzij overheids subsidie de belangen van de kunstambschtslleden zowel In eco nomisch als in artistiek en tech nisch opzicht kan dienen. De Stichting exploiteert o.a. een per manente tentoonstelling van nisatle naam en raken op verant woorde wijze hun produkten kwijt. Een ander Interessant project is de potterie Cor Unum in Den Bosch, Dit is een werkcentrum waar ongeveer 45 lichamelijk en geestelijk gehandicapten In een bijzonder rustige en goede sfeer serviesgoed, vazen, schalen en as bakken produceren. Deze produk ten hebben de laatste jaren een grote reputatie gekfegen en er wordt thans o.a. geëxporteerd naar België en Oostenrijk. Door de pot terie, gesubsidieerd door Rijk en Gemeente, wordt niet direct gestreefd naar het maken van winst. Voorop staat het bieden van zinvolle arbeid aan mensen die vanwege hun handicap elders werk konden vinden. In tegenstelling met België ii toekomst voor het kunstambed Luxemburg veel rooskleuriger, name op het gebied van cad en kunstvoorwerpen en souver tikelen. De pottenbakkers! vormt een belangrijk aandeel, is dan ook niet vreemd dat e van aardewerkfabrieken In Lu: burg te vinden zijn, met de f cerie Vllleroy en Boch te Sep taines als de belangrijkste, gend jaar zal In Luxemburg expositie van het kunstamfc der drie Beneluxlanden worden houden. In België bevinden zich no< van kleine ondernemingen die wel een economische en cult: functie uitoefenen, maar kun8tambachtslleden voelen w voor één grote organisatie. He dividualisme van deze lieden vordert de verkoop zeker nle wordt weinig uitgevoerd en het werk weinig propaganda maakt, een permanente toonstelling zoals' wij die in hebben, kent men in België Nochtans hoopt men via de trale Commissie voor Kunstambacht de toestand In gië te verbeteren. Plaatsen die een beeld g van het huidige kunstambad België zijn o.a.: de Sint-Pleters in Gent, waar het provinciaal trum voor kunstambachten Is vestlgd en waar geregeld ex ties van oudere en mo< kunstenaars worden gehouder Koninklijke Tapijtweverij Dewl de prlvé-collectle van tapljte Mechelen; de ateliers Ph. C (goudsmederij), G. Llwzy (erna iuwelen), J. P. Ghysels (metaal derlj) te Brussel. Het Brusselse kant- en bori werk is, zoals bekend, were roemd. In het Halfeeuwmuseu Brussel Is veel van deze kan de 16e, 17e en 18e eeuw te wonderen. Het oude kanthedr één van de kunstambachten het hoofd moest buigen voo 'vooruitgang van de mecha Geweldige getouwen die goed- kantwerk produceren dat geen ten vertoond, maar ook een leven mist, hebben de f werkslleden verdreven. Gelukkig blijft er voor mensen nog genoeg andere „s ne kunsten" over. Het kuns bacht zal zijn eigen plaats In i huidige maatschappij zeker bs den. want er zal altlid v bestaan naar producten, afkon van de hand van de meester. JORIS BODD/

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1969 | | pagina 12