van bankbiljetten
i i Mnietpartij f
Geringe terugloop
Donkere toekomst
voor Schiphol n gewonden
Poes voedt twee ocelotten
Mosje Da jan
verwerpt
Sow jet-plan
Huib Goudriaan
In november
50 jaar
radio-omroep
Bewoners dreigen
met bezetting
kruispunt Breda
,Veilig naar de
zon uw zorg'
11
WOENSDAQ 16 JUU 1969
Twee jongen van de tweede poes
hebben nu een pleegmoeder gevon
den in de derde poes, terwijl de
tweede poes de twee ocelotten voedt.
Ocelotten leven in de vriije natuur
in Zuid-Amenka. Het is een zeld
zaamheid als zij in „gevangenschap"
jongen krijgen.
JERUZALEM De Israëlische
van defensie, Mosje Dajan, heeft gis
teren de nieuwe voorstellen van
Moskou voor vrede in het Nabije
Oosten van de hand gewezen.
„Het nieuwe Russische plan zegt
niets over vrede", aldus Dajan in
het parlement.
Het plan doet een beroep op de
Arabieren en Israël om aan de Vei
ligheidsraad van de VN verklaringen
inzake non-belligerentie af te geven.
„Men moet onderscheid maken tussen
vredesovereenkomsten en dergelijke
verklaringen, aldus minister Dajan
eraan toevoegend: „Ik wilde de ge
dachte van non-belligerentie niet
kleineren, maar het is het zelfde als
vrede".
Minister van buitenlandse zaken
Eban heeft in Zürich besprekingen
gevoerd met dr. Gunnar Jarring, Oe
Thants speciale vertegenwoordiger
voor het Nabije Oosten. Eban ver
klaarde later, dat Jarring zijn activi
teiten spoedig zal hervatten.
AMSTERDAM De in circu
latie zijnde bankbiljetten keren
slechts zeer schaars terug. Dit is
een gebruikelijk verschijnsel in
het vakantie en reisseizoen. Pas
circa media augustus begint
hierin enige ontspanning te
komen.
De circulatie bevindt zich derhalve
nog altijd boven het kolossale bedrag
van negen miljard gulden, hoewel zij
in de afgelopen week met ƒ21 min is
afgenomen, hetgeen in verhouding
tot de uitzetting hijzonder weinig is.
De schatkist is met 13 min
versterkt tot 23Vi min. Men vraagt
zich af hoe de schatkist de ƒ300 min
gisteren heeft moeten betalen aan de
gemeenten. Toevallig echter was ook
gisteren de stortingsdatum voor de
jongste IV t procent staatslening,
waarvan het bedrag is vastgesteld op
250 min.
Het saldo van de banken is door
een kleine vermindering gekomen op
13 min, zodat voor een bedrag van
niet minder dan ruim ƒ30 min weer
een beroep moest worden gedaan op
de Ned. Bank in de vorm van dur«
voorschotten. Deze zijn daarmee op
een nieuwe recordstand gekomen van
967 min en beginnen aardig het
miljard gld te naderen. In de goud
voorraad kwam geen wijziging.
De deviezen zijn afgenomen met
112'/ï min. Goud en deviezen samen
vormen nu een bedrag van ƒ6531
min. Op de geldmarkt is de
toestand onveranderd krap met dag
geld al sinds 9 april formeel op 5 3/4
pet.
14/7 vorig 7/7
(in duiz. guldens)
ACTIVA:
Goud 6.135.800 6.135.800
Vord. ln goud enz. 1.088.597 1.108.827
Buitenl. betaalmidd. 245 239
Guldensvord. op
buitenl. 2.924 1.155
Papier in disconto 127.102 128.045
Papier door bank
gekocht 1.303.400 1.303.400
Voorsch. en
beleningen 967.164 936.511
Nederl. munten 28.273 28.971
PASSIVA"
Bankbiljetten 9.236.189 9.257.213
's Rijks schatkist 23.484 10.286
Banken in Ned. 13.005 15.257
Andere ingez. 61.6o2 47.899
Banken ln buitenl. 200.576 200.967
Andere niet-ingez. 6.904 12.504
Saldi buitenl. geld 7.277 7.030
Totaal
goud en deviezen 6.530.973 6,643.492
waarvan convert. 1.088.842 1.109.066
Dekkingspercent. 75,64 75,84
(Van een onzer verslaggeefsters)
ROTTERDAM In Diergaarde
Blijdorp worden twee jonge ocelotten
door een huis-iuin-en-keuken-poes
gevoed. Donderdagmorgen zijn de
diertjes geboren en direct na de ge
boorte door de moeder verstoten.
Na de nieuwsdienst heeft men een
radiobericht uitgezonden, waarop ve
le aanbiedingen zijn gekomen. Uit
deze aanbiedingen heeft men een
drietal poezen gekozen. De eerste
pleegmoeder heeft de ocelotten ech
ter ook verstoten. De tweede had zelf
vier „kinderen" en de derde een.
NIJMEGEN, woensdagmorgen
Schoenen maken de wandelaar. Vooral nu het er warm
aan toegaat. Maar: sandalen of bergschoenen, legerkistjes
of slippers, wandelschoenen, klompen of gympjes? De me
ningen zijn verdeeld.
Voortstappend naast de baardige Amsterdammer W.
Harmsen, hoor ik een pleidooi voor de sandaal. Hij heeft
al zeventien Vierdaagsen gelopen; èn op sandalen. „Ik heb
nooit blaren. Trouwens, je voeten kimnen dit doen" (hij
beweegt de tenen naar boven en heen en weer). „Nee, ik
weet niks beters. Geef er bekefndheid aan."
Geen belastingvrije verkoop meer? 1 n i t ,m
meiden dat met die riemen om
d'r voeten volhouden begrijp ik
niet."
SCHIPHOL In het uitge
breide tax free shopping centre
van Schiphol, waar jaarlijks en
kele miljoenen luchtreizigers
zich voor hun vertrek naar het
buitenland voorzien van belas
tingvrije artikelen, is grote dei
ning ontstaan door het bekend
worden van de beslissing van de
EEG-ministerraad, dat voor in
gezetenen van de zes EEG-lan-
den in het onderlinge luchtver
keer binnen de EEG de belas
tingvrije verkoop radikaal moet
worden afgeschaft.
De maatregelen rijn een voort
vloeisel van de EEG douane-unie die
op 1 juni jl. formeel tot stand is
gekomen. Daarbij werden de onder
linge invoerrechten afgeschaft en de
reizigers-faciliteiten verruimd. Op
den duur willen de EEG-landen ook
een uniforme belastingstelsel instel
len. In dit stelsel past niet langer het
gebruik van belastingvrije verkoop
in de lucht, meent de EEG-minister
raad.
Ter illustratie van de zeer ingrij
pende maatregelen, die eerst al op 1
augustus van kracht zou worden,
maar die wegens praktische bezwa
ren is uitgesteld tot 1 januari 1970,
volgen hier enkele eenvoudige voor
beelden:
Nederlandse toeristen zullen niet
langer hun flesje drank, de halve of
hele slof sigaretten of een flesje par
fum belastingvrij mogen kopen als ze
naar Italië vliegen, doch wel als ze
naar Spanje of Engeland reizen, want
die zijn immers geen lid van de EEG.
Voor Duitsers, Belgen en Fransen
geldt precies hetzelfde.
Duits voorstel
Bijzonder bevreesd is de directie
van de luchthaven voor een voorstel
van Duitse zijde, inhoudende dat ter
vereenvouding van de controle, de be
lastingvrije faciliteiten binnen het
EEG-luchtruim helemaal dienen te
worden afgeschaft, dus ook voor
niet-ingezetenen. Dit zou tot gevolg
hebben, dat ook Amerikanen, Cana
dezen, Australiërs, Engelsen, Scandi-
naviërs enz. op Schiphol geen be
lastingvrije artikelen meer zouden
mogen inslaan als ze zich op doorreis
bevinden naar een ander EEG-land.
„Het zou onder meer betekenen,
dat vele vluchten en passagiers voor
Schiphol (en dus ook dikwijls voor
de KLM) verloren zouden gaan.
„Want als Amerikaanse reisbureaus,
die grote groepen Amerikaanse va
kantiegangers naar de oude wereld
brengen, het reisprogramma gaan
opstellen, dan zullen zij straks ge
neigd zijn voor het beginpunt hun
keuze niet meer op Schiphol te bepa
len, maar op Kopenhagen of Zürich,
omdat de reizigers daar bij de aan
vang van hun reis door West-Europa
wel een belastingvrije camera e.d.
mogen kopen en niet langer op
Schiphol", aldus een zegsman van de
luchthaven.
Klep, klep, klep. Daar komt
iemand op klompen. „Meneer, ik loop
alweer vier keer de Vierdaagse op
klompen, 't Gaat er niet om de be
langstelling te trekken, hoor; ik vind
gewoon dat het makkelijker loopt.
Vroeger liep ik altijd op klompen,
maar sinds ik vrachtwagenchauffeur
ben, gaat dat niet meer. En wande
len? Ja, dat vind ik een fijne sport.
Weet u, je moet iets maken van het
leven. Dag meneer." Verder gaat hij
weer: klep, klep, klep.
Nyinegenaar W. van 'Dijk ziet
het anders. „Op deze hoge
schoenen heb ik al 4500 kilome
ter gelopen. Ze vangen alles op,
omdat ze de enkels steun geven.
Maar het ligt natuurlijk voor
iedereen anders, dan wel.
De Fransen lopen dikwijls op
gymschoenen omdat ze daar
zoveel asfèlt hebben, denk ik
maar de meeste mensen beveel
ik toch hoge schoenen aan."
Hoge schoenen? Verbaasd kij
ken meisjes op slippers en lichte
sandalen me aan. „Dit zit toch
lekker?" Commentaar van een
Vierdaagse-veteraan: „Hoe die
bisteren in Eist: een rondedansje
van puur plezier.
3e dag
l/IERDAAGSE
De zeef
Schoeisel en kleding zijn heel be
langrijk. Toch geven training (con
ditie) en doorzettingsvermogen de
doorslag. Gisteren, de eerste dag, viel
het allemaal nog mee. Een lekker
windje, een stralende zon en ieder
een lekker fris. Maar vandaag
wordt het puffen en zwoegen. De
eerste blaren zijn er; de 2e Mars
dag" zoals de Vierdaagse-leiding het
stoer uitdrukt, zeeft de zwakke broe
ders uit.
Foto's Herbert Hebreus
De militairen lijken van deze zeef
geen last te hebben. Vanmorgen in
alle vroegte deze tweede dag is
het „de dag van Wychen" mar
cheerden de Amerikanen in een ge
forceerd tempo door de Wychense
Kasteellaan. Een gemiddelde van
tien kilometer per uur..
Ze worden gevolgd door Canade
zen en Duitsers, Zwitsers en Britten,
„Sound off, one two, three, four, fi
ve" „Glory, glory, hallelujah."
Marsliederen Kleuren: de Canadese
Mapple Leaf, regimentsvaantjes, de
Engelse Union Jack, het Duitse
zwart-rood-goud.
Democratisch Eist
Het schilderachtige Wychen de
markt, die door alle groepen wordt
„omcirkeld", de brede Kasteellaan
met fraaie boomgroepen heeft een
bijzondere charme Maar Eist mocht
er gisteren ook zijn. Burgemeester F.
Baron van Hövell tot Westerflier
haalde persoonlijk wandelaars van
de weg af: Kom een glaasje bowl
drinken in ons raadhuis!
In Eist wordt voor pers en commis
sies al jaren achtereen een receptie
gehouden, omstreeks half elf 's mor
gens. Sinds 1948 wordt er vruchten
bowl geschonken: „We zitten hier in
een fruitland", zegt een VW-functio-
naris.
De burgemeester, die me op straat
voor het raadhuis vraagt of ik
nog geen bowl heb gehad, troont me
mee naar binnen voor een glaasje.
Hij vraagt ook: „Is er nog iets dat u
niet bevalt? Van kritiek moeten we
het hebben."
En hij licht toe dat de formele
„eretribune" van vorige jaren is ver
dwenen. „Het moet er losjes aan toe
gaan, niet zo officieel. Laat de men
sen maar op stoelen gaan zitten,
waar ze niet horen."
Als het ongedwongen is, vindt de
burgemeester van Eist dat allemaal
niet erg. „Het is niet alleen voor die
bazen, die daar zitten", zegt later een
VVV-er. Democratisering in Eist. En
na de bowl het fruit, niet te verge
ten.
Kersentijd
De kersen in de boomgaarden gaan
grif van de hand. Vooral de Israëli's
waren kolossale afnemers. Een wan
delaar vertelt me dat de Vierdaagse
tot voor drie jaar altijd in de laatste
week van juli was Maar langzamer
hand begint het steeds vroeger te
worden, zodat de Vierdaagse nog in
de kersentijd valt. „Heerlijk!"
De 53ste Vierdaagsehet gaat er warm aan toe
Dezelfde wandelaar zegt een 64-
jarige Belg te hebben ontmoet, die in
zijn jeugd vijf keer had meegedaan
aan de wandel wedstrijd Parijs -
Straatsburg. „In vier dagen 535 kilo
meter lopen". „Maar", aldus de Belgi
sche loper, „voor m'n hart mag ik
dat nu niet meer doen, en dan vind
ik zo'n Vierdaagse nog wel aardig."
Geen aardigheidjes
Voor hem is het een aardig
heidje. Voor velen afgaand
op de verbeten ernst, waarmee
over het vechten met de kilo
meters wordt gesproken is
het dat bepaald niet. Een uit
spraak: „Het is simpeler dan het
publiek denkt, maar ook moei
lijker."
Morgen moeten de zeven heu
velen van Groesbeek en Berg en
Dal worden beklommen. Wie
deze derde dag („de man met de
moker", zoals de geroutineer-
den zeggen) haalt, mag z'n grim
migheid laten varen. Want „de
laatste dag loop je toch op de
finish". Zelfs het soort schoe
nen kan daar geen invloed meer
op hebben.
270 UITGEVALLEN
NIJMEGEN, woensdag Van de
15.901 wandelaars die gistermorgen
van start gingen zijn er 270 uitgeval
len. De warmte was hiervan de be
langrijkste oorzaak.
Onder de eerste lopers bevond zich
gistermorgen de voorzitter van de
KNBLO, jhr. mr. J. van Rijckevorsel.
Hij inspecteerde dit keer een stuk
parcours NijmegenEist (van 20 ki
lometer) te voet
Gisteren werd verteld dat prins
George van Denemarken vrijdag aan
wezig zal zijn bij de glorieuze in
tocht op het Keizer Karelplein.
HILVERSUM Op 6 november is
het 50 jaar geleden dat ir. H. H.
Schotanus a Steringa Idzerda te Den
Haag zijn radio-uitzendingen begon.
Naar de aanvaarde kenmerken van
radio-omroep, te weten dat het uitge
zondene ontvangen kan worden door
ieder die dit wenst en voorts dat het
uit te zenden programma van tevo
ren gepubliceerd is, kan het begin
van deze uitzendingen beschouwd
worden als het begin van de eerste
radio-omroep ter wereld.
Op 6 november zal in Den Haag
een herdenking worden gehouden,
voorbereid door het comité „50 jaar
omroep". In dit comité hebben zit
ting de vertegenwoordigers van de
omroep, de PTT, de radiohandel en
-industrie, de Veron (zendamateurs),
het Nederlands electronica en radio
genootschap (NERG) en het Postmu-
seum. Voorzitter is de heer E. A.
Schüttenhelm (NOS), secretaris is de
heer J. van Brakel (PTT).
Daarnaast is een comité van aan
beveling gevormd, waarvan inmid
dels prins Bernhard het bescherm
heerschap heeft aanvaard. Zeer bin
nenkort zal een gedenkboek getiteld
„a Steringa Idzerda, de pionier van
de radio-omroep", van de hand van
de heer P. A. de Boer van het Post-
museum in Den Haag worden uitge
geven door de NV Muiderkring in
Bussum.
LA PAZ Van militaire zijde in
La Paz is gisteren meegedeeld dat
Inti Peredo, de naaste medewerker
van Che Guevara bij de guerrillage
vechten in Bolivia in de loop van
1967. gevangen is genomen.
Men had Peredo, die gewond was,
aangehouden bij de stad Cochabamba
op ruim 200 km ten zuidoosten van
La Paz. Nadere bijzonderheden zijn
niet verstrekt.
Weekstaat Nederlandsche Bank
GLASGOW Een langharige man,
gewapend met een geweer en een
jachtgeweer met afgezaagde loop,
heeft gisteren in Glasgow elf mensen
door kogels verwond. Zelf is hU door
een kogel omgekomen. Het staat nog
niet vast, of die door de politie of
door hemzelf is afgevuurd.
De schietpartij begon toen de poli
tie een bezoek bracht aan de woning
van de man in een rustige wijk om
hem te ondervragen over een kort
geleden gepleegde misdaad. Nadat hij
de politieagenten had verdreven, trok
hij zich op de bovenste verdieping
terug.
Uit een raam begon hij op voorbij
gangers te vuren. Hij schoot zelfs op
een ziekenauto die een van de ge
wonden naar een ziekenhuis bracht.
Een van de elf gewonden is er ernstig
aan toe. Bij de tien lichter gewonden
is een politieman.
De politie, zoals gewoonlijk onge
wapend, werd snel met karabijnen
voorzien. De schutter wist na enige
tijd het huis te verlaten. Hij reed een
paar kilometer in een gestolen auto
en stal toen een vrachtwagen. Daar
mee in een doodlopende straat ge
komen, rende hij de trappen van een
flatgebouw op. Hij schoot het slot
van een deur op de hoogste verdie
ping stuk en verschanste zich in de
lege flat.
De politie drong tenslotte de wo
ning binnen en vond de man sterven
de aan een schotwond.
BREDA Een aantal bewoners
van Breda-noord hebben het gemeen
tebestuur in een ultimatum gedreigd
morgen een uur lang een van de
kruispunten in de noordelijke rond
weg van Breda te bezetten, als niet
vanavond in de raadsvergadering
wordt besloten optimale veiligheids
maatregelen ter plaats te treffen. De
actiegroep zal tot andere stappen
overgaan als de raad het ultimatum
naast zich neer legt
In Breda-noord is grote ongerust
heid ontstaan naar aanleiding van
een groot aantal ongelukken op de
rondweg die slechts een maand gele
den werd opengesteld. Vorige week
vrijdag viel de eerste verkeersdode.
Op de raadsagenda voor vanavond
kwam het punt rondweg niet voor.
OTTAWA Het Canadese bank-
disconto is met ingang van vandaag met
een half procent verhoogd tot acht
procent. Dit heeft de gouverneur van
de Bank van Canada, Louis Rasminsky,
bekendgemaakt.
UTRECHT De drie Nederlandse
verkeersbonden (het verbond voor
Veilig Verkeer, de ANWB en de
KNAC) en de Centrale van de
rijkspolitie in Driebergen hebben de
Amerikaanse maanreis aangegrepen
om een veilig verkeersactie in Neder
land op touw te zetten. De organisa
ties hebben dan ook besloten van
woensdag 16 juli tot en met donder
dag 24 juli een bliksemactie te hou
den onder het motto „veilig naar de
maan hun zorg veilig naar de zon
u w zorg."
In hun actie willen de ver
keersbonden en de rijkspolitie tot
uiting brengen, dat voor een veilige
reis naar de maan niets aan het toe
val dient te worden overgelaten.
Aan mens, weg en voertuig in het
heelal is alle denkbare aandacht
besteed. Het is deze zorg, die de sa
menwerkende organisaties de hon
derdduizenden vakantiegangers, die
de komende weken op vakantie gaan,
onder de aandacht wil brengen. Met
name wordt daarbij gedacht aan de
zorg voor de belading en de tech-
nissche staat van het voertuig, aan de
lichamelijke conditie van de bestuur
der een rustpauze op lange trajekten
(2 uur rijden - een kwartier rusten),
aan het maken van proefritten voor
degenen die te weinig ervaring ach
ter het stuur hebben er aan het at
tent zijn op afwijkende verkeers- en
gedragsregels in binnen- en buitens
land.
VEILIG NA4R DE Mi
JORü
