INVASIE IN HONDURAS
Maanreis
van start
Commentaren
bij
„Grote leugen" verdwijnt
echtscheiding
Onlusten voetbalcluel
aanleiding conflict
Merauke
koos voor
Indonesië
Steekvlam raakt
vier kinderen
Bijna 16000
wandelaars
in Nijmegen
„KANS VAN SLAGEN
TACHTIG PROCENT"
Het Kwartet
Prins Claus
naar Apollo
Vakantie-
huis(je)
Verontrustend
Verdenking
Nieuw wetsontwerp van Polak
Treinramp in
India: ruim
100 doden
Onlusten in
Belfast
SPREUK
HIT WEER
Nieiiwe Leidse Courant
Directeur: F. Diemer
Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer
CHRISTELIJK DAG8LAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
Dinsdag 15 juli 1969—51ste jaargang
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
Hoofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Postbus 76
Telefoon 31441
Abonnementsprijzen p. w. 1,10, p. m. 4,70, p. kw. 14,10
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
De Veiligheidsraad is ingelicht over de
inval van El Salvador in het naburige
Honduras. President Nixon heeft gezegd
de situatie „nauwlettend" te volgen.
Spanning in 3tiddvn-Anterika
Troepen Tl Salvador rallen aan
Tnkele steden gehonthartleerd
.v
SAN SALVADOR Troepen van de kleine Midden-Amerikaanse
staat El Salvador zijn gisteravond het naburige en veel grotere
Honduras binnengevallen nadat de afgelopen weken de spanning
tussen deze twee staten was toegenomen. Militaire vliegtuigen zou
den zelfs enkele steden ten zuiden en ten westen van de hoofdstad
Tegucigalpa hebben gebombardeerd.
Volgens de Hondurese ambassadeur
in Washington, Soto, was een strijd
macht van meer dan negenduizend
man op twee punten aan de grens
een grootscheepse aanval begonnen.
Tegelijk hadden Mustangs van de Sal-
vadoriaanse luchtmacht, burgervlieg
tuigen en C-46 transporttoestellen
negen Hondurese steden gemitrail
leerd. Daarbij was de burgerbevol
king niet ontzien en waren ook som
mige scholen en vliegtuigen bestookt,
zonder dat er militaire doelen in de
buurt waren, aldus de ambassadeur.
Uit Honduras zou al een tegenaan
val zijn ingezet. „Leger en luchtmacht
zijn bezig met het terugdrijven van
de invasiemacht. Gisteravond waren
de Hondurezen nog steeds in gevecht
[ewikkeld met de binnengedrongen
roepen, maar ze waren niet tot het
irondgebied van El Salvador door
gedrongen', zei hij.
OAS
Öe juist in Washington vergaderen
de Raad van dc organisaties van
Amerikaanse staten (OAS) riep di
rect een commissie in het leven,
waarin zeven landen zijn vertegen
woordigd. die een onderzoek ter
ilaalse moet instellen. Ook lichtte de
)AS de Veiligheidsraad van de VN
President Nixon heeft meegedeeld
ontwikkeling van het conflict
„nauwlettend" te volgen.
De Salvadoriaanse vertegenwoordi
ger in de OAS, Rivera, gaf toe dat
zijn land in staat van mobilisatie
was. „Maar het is een nationale mo-
lilisatie tegen misdaden die zijn be-
ireven tegen duizenden mensen, die
wanhoop uit Honduras zijn ge-
■lucht.
Hoe ernstig de situatie in Hondu-
is is, viel vanmorgen moeilijk na
gaan. De meeste telcfoonverbin-
ingen zijn verbroken. Dat zou ook in
51 Salvador het geval zijn. Wel riep
Ie radio van Honduras de bevolking
kalm te blijven en op leger en
uchtmacht te vertrouwen.
De twee republieken verbraken op
6 juni de diplomatieke betrekkingen
TAE „sprong van de eeuw".
die astronaut Neil Arm
strong als eerste mens op dc
maan moet brengen zullen wc
uiteraard op dc voet volgen. Elke
dag hopen we de belangrijkste
momenten van het programma
van de Apollo-11 voor het ko
mende etmaal aan te kondigen.
Daarbij houden we steeds Neder
landse tijd aan.
Voor morgen, wanneer het ne-
gendaagse maanavontuur begint,
ziet het er als volgt uit:
14.32 uur: lancering vanaf
Kaap Kennedy
14.43 uur: Apollo-11 in parkeer-
baan om de aarde
17.33 uur: ontsteking derde en
laatste rakettrap
Apollo-11 vertrekt naar de
maan
18.03 uur: maanlandingsvoer
tuig. kortweg L Mgenoemd. wordt
vastgekoppeld aan voorzijde moe
dercabine.
18.42 uur: LM en moedercabi
ne maken zich los van derde ra
kettrap.
nadat zich rond de onderlinge wed
strijden in de voorronden van de
strijd om het wereldkampioenschap
voetbal onlusten hadden voorgedaan.
El Salvador beschuldigde Hondu
ras van „volkenmoord" en zei dat
11.000 in Honduras wonen Salvado-
rianen het land hadden moeten ont
vluchten.
Vorige week werd meegedeeld dat
de bemiddelingspogingen van Guate
mala, Costa Rica en Nicaragua be
vredigend verliepen, maar het afge
lopen weekeinde trad er een ver
scherping van het conflict op.
Honduras maakte toen bekend dat
er aan de grens drie uur lang een
vuurgevecht was geleverd, onder an
dere met artillerie, en dat op Hon-
durees gebied vier militairen uit El;
Salvador waren gedood.
Prins Claus is gisteren naar de
Verenigde Staten vertrokken, waar
hij op Kaap Kennedy de lancering
van de Apollo-11 morgen zal bijwo
nen. Op de foto drukt de prins de
hand van de heer John W. Midden-
dorf, de nieuwe Amerikaanse am
bassadeur, die hem op Schiphol
uitgeleide deed.
Stemming West-Irian
MERAUKE De raadgevende
vergadering van het district Merau
ke, in het uiterste zuidoosten, heeft
gekozen voor aansluiting van West-
Irian bij Indonesië. De 174 kiesman
nen kozen door handopsteken. Het
was de eerste van de acht regionale
stemmingen, die op 5 augustus af
gelopen moeten zijn. Merauke staat
bekend als pro.Indonesisch.
De stemming, die snel was afge
handeld hoewel er twee dagen voor
waren uitgetrokken, verliep zonder
incidenten. Er waren strenge veilig
heidsmaatregelen getroffen. De kies
mannen, die in de afgelopen maan
den naar men aanneemt door de be
volking zijn aangewezen, mochten
de afgelopen dagen geen contact
houden met de bevolking. Veel Indo
nesische militairen waren aanwezig
bij de stemming.
Tot de autoriteiten behoorde de
Indonesische minister van buiten
landse zaken, Adam Malik, de Ne
derlandse en de Australische am
bassadeur in Djakarta en de VN-af-
gevaardigde Ortiz-Sanz.
De Indonesische functionaris die
toezicht houdt bij de stemmingen,
Darmo Wasito, zei verheugd te zijn
over de uitslag. Volgens hem was
(nu al) gebleken dat West-Irian deel
wenst uit te maken van Indonesië.
De Indonesische minister van bin
nenlandse zaken, Machmoed, zei dat
na de voltooiing van de daad van
vrije keuze volledige autonomie aan
West-Irian zal worden verleend. De
regering in Djakarta zal een half
miljoen gulden uittrekken voor de
ontwikkeling van West-Irian.
(Van onze correspondent)
PURMEREND Vier kinderen zijn
gisteren gewond door een steekvlam die
moet zijn ontstaan in een bouwkeet
waar vroeger een transformator heeft
gestaan. Kennelijk is een hoogspan
ningskabel. waarop een spanning van
10.000 volt stond, onvoldoende geïso
leerd geweest, zodat de vlam kon ont
staan. Alle kinderen zijn in het zie
kenhuis opgenomen.
Op het bouwterrein gold de leeg
staande keet als een geliefdkoosd
speelterrein voor kinderen. Gisteren
kwamen plotseling vier kinderen gil
lend uit het houten gebouwtje tevoor
schijn. Hun kleren stonden in brand.
Een voorbijganger rukte hen de kle
ren van het lijf en bluste een begin
van brand in de keet. Daar bevond zich
nog een kind. dat ongedeerd bleek te
zijn. Het ergst zijn een negenjarig
jongetje en een vierjarig meisje eraan
toe.
Ook voor Josephine Baker en
haar dozijn pleegkinderen is het
vakantie: zij Ls nu, ver van alle
dagelijkse problematiek, in het
ultrazonnige Spanje, in het va
kantieoord Las Colinas bij
Barcelona, dank zij een ges te van
de eigenaar van het complex.
Er is nog meer goed nieuws: er
komt een permanent vakantie
huisje voor Josephine en de he
ren, eveneens gebouwd op kosten
van bovengenoemde weldoener.
Zodra het klaar is wordt het
Josephine aangeboden. In ieder
geval geniet zij nu, met haar
„kroost" van universeel allooi,
volop van zon en vrijheid.
TAE gebeurtenissen in Ulster hebben
weer eens laten zien hoe licht
ontvlambaar het smeulende conflict
tussen protestanten en roomskatho-
lieken daar nog is.
Men kan zich dan ook afvragen, of
de „orangisten" er goed aan hebben
gedaan hun overwinning van drie
eeuwen geleden uitbundig maar ook
uitdagend te vieren.
Zü vroegen om moeilijkheden. zoals
terreurdaden van extremisten, die ook
de zaak van de roomskatholieke min
derheid een slechte dienst bewezen.
De (protestantse) premier van Ulster,
die in de afgelopen maanden een af
wachtende houding aannam, omdat de
rust leek teruggekeerd, noemt de toe
stand nu verontrustend.
Het meest verontrustend is evenwel
het uitblüven van voorzieningen die
niet alleen de gevolgen, maar ook en
vooral de oorzaak, van de geweldige
tegenstellingen wegnemen.
twee kyven hebben meestal
beiden schuld.
Dat geldt ook de Midden-Amerikaan
se republieken El Salvador en Hon
duras, die al geruime lyd op voet van
oorlog leven.
Niets rechtvaardigt echter de lucht
aanvallen op Honduras en de invasie
waarvan dit land slachtoffer dreigt
te worden. Zij vergroten slechts de
diepgewortelde tegenstellingen.
El Salvador laadt dc verdenking op
zich, dat het met zyn talrijker be
volking uit is op gebiedsuitbreiding
ten koste van het in oppervlakte veel
grotere buurland Honduras.
Er zjjn al enkele honderdduizenden
boeren naar het uitgestrekte Hondu
ras geëmigreerd. Hun aanwezigheid
leidde er echter toe, dat ztf een bron
van onrust werden.
Hier wreekt zich dc onmacht of de
onwil van de Midden-Amerikaanse
republieken om naar samenwerking
te streven teneinde geografische, eco
nomische en sociale problemen uit de
wereld tc helpen.
By zo grote verdeeldheid tussen on
derontwikkelde landen, ook elders in
Latjjns-Amcrika, Azië en Afrika, is
het bijzonder moeilijk werkelijke
vooruitgang te boeken.
Zwitser: Vierdaagse
met houten been
NIJMEGEN *-= Vanmorgen om
streeks half vijf zijn de eerste wan
delaars vertrokken in de Vierdaagse
van Nijmegen. Er gingen 15.901 in
schrijvers van start. Het weer was uit
stekend en naar het zich laat aanzien
komt hierin nog weinig verandering.
Vandaag voerde de route door de
Betuwe via Bemmel, Huizen, Zuid-
Arnhem en Eist. Monter en vrolijk
gingen de duizenden van start. Dat
gold ook voor de 73-jarige Zwitser
Samuel Burnand, die met een houten
been vier dagen achtereen dertig ki
lometer wil lopen.
Van deze en andere ervaringen, aan j..— -
de vooravond van het massale loop- heide partijen of door beide kan wor-
Ruimtevaarders niet hang
festijn, vertelt Huib Goudriaan in LS.
Hij zal het leger vier dagen volgen.
Uiteraard op de voet, maar niet te
voet
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Volgens een
nieuw wetsvoorstel van minister
Polak van Justitie kan, ook in
geval van tegenspraak van een
der partijen, elk huwelijk na
kortere of langere tijd worden
ontbonden wanneer de duurza
me ontwrichting van dat huwe
lijk vaststaat.
De oude in het Burgerlijk Wetboek
genoemde gronden van echtscheiding
vervallen. Daarvoor in de plaats
komt één enkele grond: duurzame
ontwrichting, hetgeen door één van
den gesteld. Dit laatste betekent het
einde van „de grote leugen", waarbij
de een de ander van overspel moet
betichten, wanneer men samen con-
KAAP KENNEDY Astro
naut Neil Armstrong gelooft dat
de maauvlucht met de Apollo-11
tachtig procent kans van slagen
heeft. Hij vindt dit percentage,
dat door zijn collega Borman was
genoemd, „een redelijke schat
ting".
De drie ruimtevaarders, die
gisteren op de laatste persconfe
rentie voor de lancering voor de
Amerikaanse televisie versche
nen, vinden de vlucht al geslaagd
wanneer alleen de maanlanding,
zonder uitstappen, en de terug
keer naar de aarde goed zullen
aflopen.
Zij zeiden geen angst te hebben,
„hoewel dit gevoel voor ons niet on
bekend is" Ook voelden zij zich na
een intensief trainingsprogramma
niet oververmoeid.
Jammer
Michael Collins, die tijdens het
verblijf op de maan van Armstrong
en Aldrin, alleen in het moederschip
achterblijft, zei het jammer te vinden
dat hij aan boord geen televisie-ont
vanger neeft. waarmee hij de maar.-
wandeling van zijn collega's zou kun
nen volgen.
Volgens Armstrong is de kans dat
de Apollo-11 hinder zal ondervinden
van het Russische ruimteschip Loe-
na-15 „oneindig klein" Vele ruim
teschepen zweven in het heelal rond
waarvan nog nooit last is ondervon
den.
De astronauten hadden vandaag
vrijaf. Collins vertelde dat hij aan
het strand e:ng liggen om ..nogeens
het vluchtplan door te lezen".
Te laat
Dr. Müller van de NASA zei dat
hulp te laat zal komen wanneer
blijkt dat de astronauten niet meer
terug naar de aarde kunnen. Aldrin
en Armstrong hebben voor maar 36
uur zuurstof bij zich Müller zei dat
de ruimtevaarders geen zelfmoordpil
len meenemen en dal zii die ook niet
willen gebruiken.
De persconferentie van de astro
nauten werd gegeven via een geslo
ten tv-circuit om besmetting te ver
mijden. Zij waren in het oefencen
trum. terwijl vier journalisten in een
gebouw op 25 kilometer afstand de
vragen stelden.
Een groepje verpleegsters, vlak na
de start van de Vierdaagse in Nij
megen.
CUTTACK Een treinramp in dc
Indiase staat Orissa heeft vannacht
aan zeker honderd mensen het leven
gekost. Volgens onofficiële berichten
zal het dodental de tweehonderd
zelfs overschrijden.
Ten noorden van Cuttack (320 kilo
meter ten zuidwesten van Calcutta)
reed een goederentrein van achter in
op een volgepakte personentrein,
waarvan vier wagens werden ver
nield.
Troepen staan klaar
BELFAST In de Noordierse
hoofdstad Belfast, waar het tot
nu toe nu toe vrij rustig was,
kwam het gisteravond tot ern
stige ongeregeldheden. Bij vecht
partijen tussen honderden rooms-
katholieken en protestanten vie
len vele gewonden.
De politie reed met pantserwagens
door brandende straatbarricaden om
de vechtenden te scheiden. Na twee
uur waren de gevechten terugge
bracht tot verspreide schermutselin
gen.
De tweede grote stad van Ulster,
Londonderry, leek gisteren een slag
veld na de relletjes van het week
einde. Vooral in de rooms-katholieke
wijk was de chaos groot.
Gisteravond en ook vanmorgen
was het in Londonderry vrij rustig.
Er werd wel druk gepatrouilleerd. In
de omgeving van de stad worden
Britse troepen paraat gehouden.
De Noordierse regering heeft de
ongeregeldheden in Londonderry, die
zaterdag op dc proetstantse feestdag
(„Oranjedag") begonnen, krachtig ver
oordeeld. Gisteren kwam het kabinet
in spoedvergadering bijeen.
cludeert dat het huwelijk schipbreuk
heeft geleden.
Wijziging
Minister Polak verwacht dat zijn
voorstel in de Kamer een meerder
heid zal halen, gezien de ontwikke
ling van het denken, ook in rk kring.
Hy heeft alleen niet de illusie dat het
ongewijzigd aangenomen zal worden.
Enerzijds is een verruiming: ook als
Enerzijds is er een verruiming: ook
als een van de partners weigert, is
scheiding op den duur mogelijk. An
derzijds een beperking: wanneer
beide partners scheiding wensen,
duurt het altijd nog een jaar voordat
de rechter uitspraak kan doen
In dat jaar kan de rechter pogen
de partijen tot elkaar te. brengen,
maar de minister heeft zelf niet zo
veel vertrouwen in deze verzoenings
mogelijkheden, zelfs niet als het een
huwelijk met kinderen betreft: „Wan
neer men naar de rechter gaat, is een
huwelijk kapot"
In dit verband zijn de cijfers in
teressant die uitwijzen, dat de meeste
gestrande huwelijken kinderloos zijn
of dat het huwelijken betreft waar de
kinderen al wat ouder althans van
school zijn.
Voor een groot deel is het wetsont
werp gebaseerd op het indertijd uil-
gebrachte advies van een commissie
uit de Nederlandse Hervormde Kerk.
Voor vervolg zie pag. 7
Een vat vol geleerdheid is
nog geen druppel wijsheid
waard.
PYTHAGORAS
„Mag ik een voorschot op inijn
zakgeld? Zijn hoed nioet nodig naar
de stomerij."
Strandweer
Ook morgen warm en zomers
met in de middag een zwakke
zeewind. Temperatuur 23 tot 25
graden, zeewater 17 graden.
Vooruitzichten: Voorlopig zo
mers. mogelijk nog iets warmer.
Na morgen een kleine onweer
kans.
ZOD
en
maan
.38. onder 20.S3:
22.08: 22 lull EK.
DE BILT Een lagedrukge
bied met centrum boven Duits
land veroorzaakt fraai en warm
zomerweer. In Frankrijk en
Noord-Italië kwamen maandag
middag temperaturen voor van
boven de dertig graden. In Enge
land werd plaatselijk 28 graden
gemeten.
Een lagedrukgebied breidde
zich over Spanje en Portugal naar
het noorden uit. Hierdoor kwam
er dinsdag boven onze omgeving
een zwakke tot matige oostelijke
stroming tot stand.
Het komende etmaal verplaatst
het lagedrukgebied zich in noor
delijke richting naar de Britse
eilanden. De invloed van dit
lagedrukgebied op het weer in
ons land zal klein zijn. Het blijft
droog, overwegend zonnig en
warm, maar wel kan later door
wind van zee enige afkoeling op
treden.
Vooruitzichten voor donderdag:
aantal uren zon: 5 tot 14, min.
temp.: 0 tot 4 graden boven nor
maal, max. temp.: 2 of meer gra
den boven normaal, kans op een
droge periode van minstens 12
uur: 90 procent, kans op een ge
heel droog etmaal: 70 procent.
Barometerstand: heden 10 uur
76.8 cm (1024 millibar), iets
dalend.