Commentaren ®nrust over ^rie^ mn regering
GEMEENTEN GEVEN
TE VEEL BIJSTAND
ASTRONAUTEN IN ENGE
RUIMTE NAAR DE MAAN
Schoon Schip
rectificatie
wil
FORMAAT
Japans standaardschip
Freedom is succes
Machtsstrijd
in Kremlin
krant van
Weens Operaballet met
klassiek programma
|IHI ontving reeds meer dan 50 orders
Oceanic is
sterkste
zeesleper
AEIL niet
meer direkt
op Amsterdam
10
DONDERDAG 10 JULI 1969
Inkomen
ALS we over het ontwerp-visiepro-
gram van het CNV, dat vele'
voortreffelijke zaken noemt, ook eenj
kritische noot willen laten horen, dan
geldt dit de paragraaf inkomen. Hier-;
In wordt een inkomensverdeling ver
dedigd die naar onze mening nog niet
voldoende doordacht is.
Wanneer men stelt, dat ongelijke
verdeling van het inkomen leidt tot
onrust, afgunst en strijd, is dit in
zijn algemeenheid niet juist. Wanneer
we van bijbelse normen willen uit
gaan, moeten wij vaststellen, dat rijk
dom een zegen is en geen vloek. Het
gaat er maar om, wat men met zijn
rijkdom "doet.
Het Evangelie geeft inderdaad aan
wijzingen, die tot een meer aanvaard
bare inkomensverdeling kunnen lei
den, maar de argumentatie hier voor
te ontlenen aan de schepping van
ieder mens naar Gods beeld is het
naast elkaar plaatsen van twee on
gelijksoortige grootheden. De Bijbel
bevat wel betere argumenten om te
grote inkomensverschillen te bestrij
den.
Dat uitsluitend de behoefte gezien
moet worden als norm voor beloning,
is eveneens moeilijk aanvaardbaar.
De stellers van het ontwerp hebben
dit zelf ook al aangevoeld en mer-1
ken elders op, dat inspanning, toewij-
ding en bezwarende omstandigheden
tot ongelijkheid van inkomen kunnen
leiden, die past in een algemeen ge-
voel van rechtvaardigheid.
De te verwachten diepgaande discus
sie over deze paragraaf binnen de t
christelijke vakbeweging zal het ont-
werp-visieprogram op dit punt on- j
getwijfeld nog wel ingrijpend doen
veranderen.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG/ROTTERDAM. Bij
de gemeenten is onrust ontstaan
over de circulaire van de ministers
Beernink (Binnenlandse zaken)
Witteveen (Financiën) en Klompé
(Cultuur, recreatie en maatschap
pelijk werk). In deze brief wordt
aan gemeentebesturen verweten dat
zij teveel algemene bijstand uit
keren en zich niet zouden houden
aan de normen die minister Rool-
vink voor de uitkeringen heeft ge
steld.
De socialistische raadsleden A. H.
Schilthuis-van Bruggen en H. van
der Pols hebben het Rotterdamse
college van burgemeester en wet
houders gevraagd de inhoud van
de circulaire bekend te maken. Bo
vendien willen zij weten of deze
brief op korte termijn gevolgen zal
hebben voor de uitvoering van de
Algemene bijstandswet.
Onderzoek
Enkele gemeenten ontkennen ten
stelligste, dat zij buitensporig veel
zouden uitkeren. Men houdt zich in
het algemeen aan de normen die
minister Roolvink heeft gesteld.
Maar volgens de drie ministers
zullen de uitkeringen juist dras
tisch lager worden als alle ge
meenten zich nauwkeurig aan die
normen houden. Blijkbaar doet een
deel van de gemeentebesturen dat
niet. Daarom hebben de ministers
een departementaire commissie in
het leven geroepen die dit pro
bleem moet gaan bestuderen.
De ministers willen echter niet
op de uitslag wachten. Binnenkort
kunnen de gemeenten nadere aan
wijzingen van hen verwachten.
Ook de Vereniging van Neder
landse Gemeenten is verontrust
over de circulaire van de ministers.
Alleen hun bezwaar is niet zozeer
de Algemene bijstandswet, maar
meer de geringe verhoging van de
uitkering uit het gemeentefonds.
Moeilijk jaar
De verhoging komt neer op 4Vt pro
cent, aldus de VNG. Dat is belangrijk
De kerken
TJET CNV heeft in zijn ontwerp-
visieprogram een opmerkelijk
ruime plaats toegekend aan de ker
ken. Aan de kerken wordt een rol
toebedeeld als het gaat om het in
richten van de samenleving naar de
normen van het Evangelie. Wij vin
den dit een van de belangrijkste pun
ten uit het televisieprogram.
Van de kerken worden geen uitge
werkte oplossingen gevraagd voor
maatschappelijke en sociaal-econo
mische vraagstukken, maar wel wordt
gevraagd en terecht een poging geven dat de uitkomsten voor het
te doen de inhoud van het Evangelie] door Schoon Schip genoemde liefda
dige doel in wanverhouding staat tot
DEN HAAG „Het ontstellende
aantal klachten dat de Haagse politie
ontving over deze onderneming, die
aan de verkeerde kant van de streep
valt, was zo groot dat men meende
een algemene informatie in het Op
sporingsblad te moeten doen". Aldus
de verklaring die jhr. mr. W. M. de
Brauw gistermiddag gaf aan de vice-
president van de Haagse rechtbank
tijdens het kort geding dat de NV
Schoon Schip, gevestigd te Berkel en
Rodenrijs, had aangespannen tegen
de burgemeester van Den Haag als
hoofd van de plaatselijke politie.
In het Opsporingsblad staat aange-
zo doorzichtig te maken in zyn bete
kenis voor het dagelijks leven en voor
de structuren van de maatschappij,
dat de mensen ermee werken kunnen.
Ondanks veel kritiek wordt er te ge
makkelijk aan voorbijgegaan, dat de
invloed van de kerken groot is. Wij
duiden dan zowel op de boodschap die
de kerken te brengen hebben, als op
de beïnvloeding van de mensen in
hun dagelijks leven. Dit geldt niet!
alleen van de zondagse preek; ook het
pastoraat, het kerkelijk onderwijs, de
opleiding van predikanten spelen eea
rol.
Bij het uitdragen van het Evangelie
zullen de kerken niet mogen verge
ten voor welke moeilijke taak haar
leden staan in het volbrengen van
hun christenplicht in de samenleving.
Het doen is in het leven nog ten.
minste zo belangrijk als de leer.
Voor het doorzichtig maken van het
Evangelie in zijn betekenis voor het
dagelijks leven is de kerk onmis
baar. We hopen dat deze roep van
de vakbeweging goed overkomt en
dat de kerken haar leden, die ope
reren in vele samenlevingsverbanden,
op doeltreffende wijze zullen bijstaan
in het verrichten van hun taak.
Er wordt wel eens kritiek geleverd
op de vakbeweging; hier is tevens
gelegenheid tot het voeren van een
gesprek, dat wederzijds vruchtbaar
kan zijn. Het CNV vraagt met na
druk om die regelmatige ontmoeting.
de exorbitant hoge winsten, die juist
door de verkoopmethoden worden
Mr. De Brauw constateerde dat
hier sprake is van een half zakelijke,
half liefdadige onderneming. Er
wordt gesproken over verkoop ten
bate van ieugd en gehandicapten
maar er wordt verzwegen dat het
hier een NV betreft. De prijzen van
de artikelen zijn driemaal zo hoog
als in andce zaken. Er is sprake van
een gemakkelijke verkoopmethode,
waarvan de charitas dan ook iets
krijgt. Het is gelukt om hierin de
namen van burgers van standing
mee op sleeptouw te krijgen.
Stencil
In Den Haag was een weinig
gunstig gezelschap van verkopers be
zig, die ook reeds eerder bij de po
litie bekendneid kregen. Toen uit an
dere plaatsen aan de Haagse politie
inlichtingen werden gevraagd, wer-
w-VjT ui ii ""ivnwngen weraen gevraaga, wer-
verkregen Middels het kort geding den deze aanvankelijk per stencil ver-
CnVim ni- onn roptui.
vorderde Schoon Schip nu een rectifi
catie in het Opsporingsblad en in de
dagbladen te Den Haag en Rotter
dam.
Mr. E. M. Enschede uit Den Haag,
die namens Schoon Schip optrad, zet
te uiteen, dat in 1965 een NV werd
gevormd, teneinde voor het jeugd
werk gelden bijeen te brengen en
ook om een uitzondering te verkrij
gen in verband met het. betalen van
belasting. Volgens pleiter werd in
het afgelopen jaar voor 1.541.400
omgezet; driemaal zoveel als in 1967,
waarbij een winst werd gemaakt van
428.700. Daarvan ging ongeveer
350.000 gulden naar liefdadige doel
einden en werd 69.000 gulden aan
dividend uitgekeerd.
De verkoop van de artikelen (in
hoofdzaak vloeibare zeep en wasarti-
kelen) vindt plaats per telefoon. Aan
56 instellingen zijn in het afgelopen
jaar uitkeringen gedaan. Dat de ver
kochte artikelen hoog in prijs zouden
zijn, werd door pleiter bestreden; hij
legde daartoe een aantal geprijsde
produkten op de tafel van de presi
dent.
Als gevolg van de publikaties is
veel schade veroorzaakt en de ver
koop teruggelopen Er Is door de pu-
blikatie een onrechtmatige overheids-
daad gepleegd, waarbij zelfs gespro
ken kan worden van smaad of smaad
schrift.
strekt, maar het had zin om die in
het Opsporingsblad mee te delen. Die
mededelingen zijn ook in genoemd
blad echter geheim en de verdere
publikaties die volgden, staan dus
buiten de Haagse politie. Bovendien
is hier sprake van een justitiële zaak,
die in feite de officier van justitie en
niet de burgemeester raakt. Er is
geen sprake van onrechtmatige daad;
de politie dient over enige, vrijheid te
beschikken. Na re- en dupliek be
paalde vice-president, mr. Th. D. A.
van Eek, de uitspraak op 16 juli.
minder dan de ruim zes procent die
minister Witteveen, volgens medede
lingen in de Eerste Kamer, als norm
voor de groei van de overheidsuitga
ven wenst te hanteren.
De Vereniging tekent hierbij nog
aan dat zij op zichzelf reeds jaren
lang betwist, dat deze norm voor de
gemeentelijke uitgaven kan worden
gebruikt. Het is duidelijk, dat met de
thans geopende perspectieven de ge
meenten in 1970 een bijzonder moei
lijk jaar tegemoet zullen gaan, aldus
de VNG.
Amerikaanse senator:
WASHINGTON In het Kremlin
woedt een strijd om de macht. De
Sowjetunie staat aan de rand van
een leiderscrisis. Dit is de mening
van de Amerikaanse senator Jack
son. voorzitter van de regeringscom
missie die een voortdurende studie
van de politieke ontwikkelingen in
de Sowjetunie maakt.
De elf leden van het politieke bu
reau van het Kremlin kunnen vol
gens de senator ernstige beoorde
lingsfouten maken omdat zij te wei
nig weten van wat zich op het bui
tenlandse politieke toneel afspeelt
Als bewijs voerde hjj aan de invasie
in Tsjechoslowakije.
Jackson zegt dat steeds meer men
sen de Sowjetunie een gevaarlijke
en onberekenbare tegenstander noe
men. Dit is volgens hem reden om
president Nixons program van an-
tiballistische raketten te steunen.
Fullbright
De Amerikaanse senator Full
bright, voorzitter van de senaats
commissie voor buitenlandse zaken,
beschuldigt minister Laird van De
fensie ervan hem onjuiste berichten
te verschaffen over de raketuitrus
ting van Rusland. Laird wekt de
schijn alsof Rusland in staat is Ame
rika een vernietigende slag toe te
brengen met atoomwapens.
Volgens Fullbright probeert Laird
hiermee de fel omstreden bouw van
het ABM-raketsysteem erdoor te
drukken. Hij is er niet van overtuigd
dat Rusland in één keer de atomaire
vergeldingswapens van Amerika kan
vernietigen.
films. 23.00 Journaal.
rovlsle: Rep. van de Ronde groenteman.) 8.50 Morgenwij-
van Frankrijk: 13e etappe. 17.00 g| s
17.25 Geschiedenis van de XXI
Eeuw (32): De optische revo-
lugie.
18.15 Tour de France: sa-
menvatUng van de vandaag
verreden etappe. 18.50 Kleur:
Pluimpje. STER: 18.56 Recla
me. N.O.S.: 19.00 Journaal.
19.07 Piste. varlété-progr.
STER: 19.56 Reclame. N.O.S.:
Hilversum I. 402 m. NCRV:
18.30 Nieuws. 18.41 Actual. 19.00
HP Zestig Jaar C.N.V.: samenvat-
Journaal. STER: 20.16 Re- tende rep. 19.15 Stereo: Muz.
van Het Leger des Heils (Gr).
19.30 Holland FesUval 1969:
Haarlemse Orgelmaand 1969.
20.00 Raket: gevar. progr. 22.20
Avond overdenking. 22.30
Nieuws. 22.40 Meded. 22.50
Stereo: Licht gevar. platen-
progr. 23.55-24.00 Nieuws.
20.0
clame. KRO: 20.20 Brandpunt.
20.50 Kleur: Diekoningenavond,
spel van William Shakespeare.
22.32-22.37 Journaal.
ding. N.O.S.: 9.00 Stereo: Ber
lioz in woord en muziek.
AVRO: 10.00 Voor de kleuters.
10.10 Arb. vitaminen. (11.00 -
11.02 Nieuws.) 11.30 Stereo:
Weens Filh. ork. (gr). 11.55
Beursberichten. NOS: 12.00
Blik op de wereld: popul.
prog, over ontwikkelingshulp.
12.30 Voor de landbouw. 12.40
Stereo: Licht ork (gr.). 12.50
Recht en slecht, praatje. 13 00
Hilversum I 4ff> m KRO: Nieuws. VARA: 13.11 Actualt-
7.00 Nieuws. 7.10 "Het levende stereo
Stereo: Badinerle: muz <gr-> N.O.S.. 14.30 Stereo.
RADIO
MORGEN
Nederland II. N.O.S.: 18.50
Kleur: Pluimpje. STER: 18.56
Reclame. N.O.S.: 19.00 Jour
naal. 19.03 Scala: informatief
progr. VARA: 19.30 Coronation
Street. TV-feuilleton. STER:
19.56 Reclame. N.O.S.: 20.00
Journaal. STER: 20.16 Reclame.
Hilversum II, 298 m. AVRO:
18.00 Nieuws. 18.11 Radiojour
naal. 18.25 Stereo: Dis-sonan-
tjes. 19.25 De gesproken brief.
VARA MJ, Kltur: dV ,h»- li»,»» I*ofc «Tk .«""«.l-
«r, rf, r-.iHfe veraf en dlchtbil. 19.40 Mens klassieke orkestwerken (gr.).
woord. 7-i 5 Stereo: Badinerle
klassieke muziek (gr.). (7.30
nieuws: 7.32 Actualiteiten; 7.50
Overweging). 8.00 Nieuws. 8.11
Vakantie-jeugdprogramma. 8.30
Nieuws. 8.32 Vakantietips. 8.45
Voor de huisvrouw. (9.00-9.10
Gymnastiek voor de huisvrouw)
9.35 Waterstanden. 9.40 Nieuwe
aarde: Impressie en bezinning
over het thema: Mensen in
nood. 10.00 Stereo: Aubade:
doks
visiestrip.
Virginian,
Gibis,
20.22 Kleur:
TV-Western.
Simon Carmiggelt leest uit ei
gen werk. 21.40 Wie speelt 't
spelletje?, eenakter uit de
TV-serie Half Hour Story.
N.O.S.: 22.05-22.10 Journaal.
BELGIë
Kanalen Nederlands: 2 en 10:
18.55 Zandmannetje. 19.00 Lie
ven Gevaert, eerste arbeider:
documentair programma van
Vincent Peeters en Rik Kuy-
pers. 19.55 Mededelingen. 20.00
Journaal. 20.30 Eurovisie:
Fllmverslag van de vandaag
verreden etappe in de Ronde
van Frankrijk. 20.40 De Heren
van Zlchem, tv-feullleton.
(2-herhallng). 21.40 Good old
Days: Eurovisie: Amuse-
9135 theologie. gesprek. fiiVRO:
20.0b Stereo: Elektron, orgel
11.00 Nieuws. 11.02 Voor de zie
ken. 11.55 Mededelingen. 12.00
Gevarieerd programma. (12.22
met ritmische begeleiding. 20.20 ^ij van het Jand: 12.26 Medede-
Stereo: La Rondlva, opera van en
Puccini (gr.).' 22.00 Berichten }2-30 Nieuws; 12.41 Actualitel-
van toen en de feiten van nu. ten: 13-00 Raden maar...) 14.00
22,30 Nieuws. 22-40 Radiojour- adelijke vrijgezel, hoorspel,
naai. 22.53 Nabeschouwing Stereo^_LioTiteorkesbmu-
Ronde van Frankrijk. 23.02 zlelc (gr) TROS: 15.00 Licht
Stereo: Moderne kamermuz. atenprogramma. 16.00 Nieuws.
(Gr.)", 23.55-24.00 Nieuws.
fTELE VISIE
5. i
MORGEN
Hilversum 2. 298 m. AVRO:
7.00 Nieuws
7.20 Stereo: lichte gramm.
muz. 8.00 Nieuws. 8.11 Radio-
Aspecten van de kamermuziek
(opn.). 15.10 Stereo: licht ork.
(gr.). 15.20 Luchtverontreini
ging in ons land (II). lezing.
15.50 Spelen met taal. VPRO:
16.00 Nieuws. 16.02 Voor
thuiszittenden. 16.45 Stereo:
Omroepork. en solist. 17.40 In
formatie: achtergronden en
commentaar. 17.55 Mededelin
gen.
Hilversum 3. 240 m en
FM-kanalen. VARA: 9.00
Nieuws. 9.02 De Eddy Becker
show (10.00 Nieuws) N.O.S.:
11.00 Nieuws. 11.03 Felix Meur-
ders. VPRO: 12.00 Nieuws. 12.03
Top-30. 13.00 Nieuws. 13.03
Top-30 (vervolg). TROS: 14.00
Nieuws. 14.30 De ronde van
Fi'ankrljk. 14.08 Lyoix (of Los).
AVRO: 15.00 Nieuws. 15.03 De
an Frankrijk. 15.08
Licht muziekprog. (16.00
Nieuws) 16.03 Ronde van
Frankrijk. 16.08 Muziek Boe
tiek (vervolg). (Tussen 16.00 en
17.00 onderbreking voor de
ochtend gymn. Ronde van Frankrijk.) 17.00
Nieuws. 17.20 Radiojournaal
17.05-18.00 Verz. platenprogr.
.02 Stereo: Nieuws over under
ground en westcoast music.
16.30 Film-Memo. 17.00 Sport- Ronde
kompas. 17.45 Actualiteiten,
NORV: 18.00 Stereo: Koor met
orkestbegeleiding. 18.19 Stereo:
Trompet-ensemble (gr.).
KAAP KENNEDY Zondag
25 juli om 12.57 uur plaatselijke
tijd begint voor de maanvaarders
Aldrin en Armstrong de meest
kritieke manoeuvre van hun
ruimtereis. Zij laten dan hun col
lega Collins in de Apollo-cabine
achter en kruipen door een nau
we tunnel naar het maanlan
dingsvoertuig. Drie uur lang
krijgen zij de tijd om de instru
menten te controleren om een
veilige landing mogelijk te ma
ken.
Om 18.42 uur wordt de maanlander
losgemaakt van de Apollo door mid
del van straalmotortjes. Een half uur
lang blijven de ruimtevaartuigen
twaalf meter achter elkaar vliegen.
Dan wordt Ie maanlander tot op 630
meter weggestuwd. waarna hij in een
elliptische baan om de maan komt.
Op 15 kilometer boven de maan be
gint de eigenlijke landing. Collins
blijft op 112 kilometer van de maan
cirkelen.
Aldrin en Armstrong zien door hun
twee driehoekige ,,uer^ters ..de maan
op zich af komen £ij móetën blijven
slaan, omdat hun plaats in de maan
lander niet eroter is dan een tele
fooncel. Om buitelingen te voorko
men binden zij zich vast aan riemen.
Om 21.08 uur stellen zij hun afda
lingsmotor in werking. Zij kunnen
gas geven en wegnemen, waardoor
het mogelijk is net zo lang boven het
maanoppervlak te blijven zweven tot
een geschikte landingsplaats is ge
vonden.
VOELSPRIETEN
De laatste 22 meter dalen zij in
bijna verticale lijn omlaag.
Voelsprieten van een meter lengte
maken contact met de maanbodem,
waardoor binnen een lichtje opflitst.
De motor wordt uitgeschakeld en de
maanlander zakt kalm neer. De -
eerste landing op de maan is een feit
om 21.19 uur (Amerikaanse tijd; in
Nederland is het dan al maandag
morgen vroeg - Red
De eerste vijftien uren blijven de
mannen binnen. Weer worden gedu
rende drie uur de instrumenten ge
controleerd. Blijkt er iets beschadigd
te zijn, dan keren Aldrin en
Armstrong direct terug naar het
moederschip, waarmee ze voortdu
rend in contact staan. Overigens kun
nen zij via hun eigen antennes ook
met de aarde spreken.
Na een rustperiode van acht uur
gaan zij voorbereidingen treffen om
hun toestel te verlaten. Zij trekken
in hun kleine ruimte de zware ruim-
tepakken aan. Deze wegen op aarde
82 kilo, op de maan veertien kilo.
LADDERTJE
Maandagmorgen om 7.02 uur opent
Armstrong het luik van de maanlan
der. Hij wringt zich naar buiten en
daalt met zijn tv-camera af via het
laddertje. Na de laatste trede pro
beert hij met zijn ene voet of hij kan
staan. Dan trekt hij zijn andere voet
bij en staat hij als eerste mens op de
maan.
Tien minuten na hem staat Aldrin
boven aan de ladder Armstrong is
intussen bezig zand of steentjes op te
scheppen. Aldrins eerste werk is een
televisiecamera neer te zetten, waar
mee alle kijkers op aarde de verrich
tingen op de maan kunnen volgen.
Na een aantal wetenschappelijke
proeven, waarbij de ruimtevaarders
vooral veel foto's nemen en maan-
monsters opscheppen, gaan zij de
maan weer verlaten. Armstrong heeft
dan bijna twee uur, Aldrin anderhalf
uur op de maan gelopen. Armstrong
gaat als eerste naar binnen, nadat
alle pasticzakjes met monsters in de
maanlander zijn gehesen. Hij sluit
het luik om 11.12 uur
De beide ruimtevaarders gaan dan
enige tijd rusten om fris te zijn bij
de komende moeilijke manoeuvres
die hen levend in de Apollo-cabine
bij Collins moet terugbrengen.
De Japanse vervanger van het in de laatste oorlog door de
Verenigde Staten ontwikkelde Libertyschip is een enorm succes.
Ishikawajima-Harima het grootste scheepsbouwconcern van
Japan) heeft reeds meer dan 50 orders voor het zg. Freedom-
schip geboekt. En dat in minder dan drie jaar. Het Freedom-type
(foto) schijnt thet beter te doen dan de andere typen standaard
schepen die in vele landen (o.m. Nederland,Engeland en West-
Duitsland) zijn ontworpen.
SCHEVENINGEN In zijn eeuw
feesttournee heeft het ballet van de
Weense Staatsopera Nederland opge
nomen. Woensdagavond en ook van
avond treedt het op in het Cir
cus-Theater, daarna volgen drie
voorstellingen in Amsterdam. Eeuw
feest van de Wcese Opera, niet het
eeuwfeest van het daaraan verbon
den ballet. Eigenlijk is de Weense
Opera verbonden aan het ballet en
niet omgekeerd. Want het Weense
Ballet is meer dan 250 jaar oud...
In de wereld van de dans heeft het
Weense Operaballet heel die lange
tijd door een bijzondere naam gehad.
Solisten als Fanny Elszler en Maria
Taglioni uit de eerste helft van de
vorige eeuw kent ook de balletlief
hebber van nu nog. Beiden zijn in
Wenen opgeleid en hebben er ook
hun debuut gemaakt. Elszler was bij
haar eerste optreden twaalf jaar.
Het is niet verwonderlijk, dat het
Weense Operaballet dit eeuwfeest
viert met een puur academisch re
pertoire.
Het eerste ballet van woensdag
avond, Chopiniana van Fokine, is
kunsthistorisch van betekenis: uit dit
ballet, dat in het voorjaar van 1908
in St. Petersburg in première ging
groeide Fokines bekende meester
werk Les Sylphides, dat het daarop
volgende jaar in Parijs werd uitge
bracht en dat sedertdien op het re
pertoire van elk zichzelf respecterend
balletgezelschap prijkt.
Verder vermeldde het programma
van woensdag de bekende Pas de
Deux uit Don Qulchotte van Petipa,
het dromerige Claire de Lune van
Alex Ursulak op muziek van Debus-
sv. het een uiterste aan virtuositeit
eisende Spring-Waters, eveneens van
Ursulak op muziek van Rachmani
noff, het vrij simpeltjes gelijkende
maar een zeer grote mate van tech
nische vaardigheid vergende Straus-
siana van Wazlaw Orlikowsky op
vanzelfsprekend muziek van Oscar
en Johann Strauss en ten slotte ook
al met de nodige schitterstukjes de
Walpurgisnacht uit de opera Faust
van Gounod, eveneens gechoreogra
feerd door Orlikowsky.
Orlikowsky is thans artistiek leider
van het Weense Operaballet, Ursulak
is er als balletmeester aan verbon
den.
Als voornaamste kenmerk grote I
virtuositeit en technische beheersing
bij de solisten met daarbij als steun j
een rimpelloos corps de ballet. Heel
mooie discipline en afwerking, ook in
de razend moeilijke adagio's van
Chopiniana.
Fokine heeft zelf reeds ingezien,
dat deze zware adagio's te veel van
de virtuositeit van een danser ver
gen. Bovendien werd Chopins muziek
daarmee wel erg geweld aangedaan.
In Les Sylphides zijn de tempi beter
te dansen en de choreografie werd
voor het oog aantrekkelijker.
Maar Orlikowsky was het er bij dit
jubileumprogramma blijkbaar in de
eerste plaats om te doen te tonen j
waartoe zijn dansers in staat zijn.
Men kan .zich voorstellen dat dit
klassiek-academische repertoire de
jongere Nederlandse dansliefhebber,
die immers vooral de laatste tijd zo
veel modern balletwerk heeft gezien,
niet in alle opzichten aanspreekt. Met
luidruchtig „boe"-geroep gaf een en
keling zelfs zijn misnoegen te ken
nen.
Het moderne ballet geeft immers
meer spanningen, minder virtuosi-
teit-om-de-virtuositeit zelve.
Binnen het klassiek-academische
keurslijf is er een mogelijkheid tot
experimenteren, tot geabstraheerde
gevoelsexpressie. Maar daarin is wel
een tot grote hoogte opgevoerd
kunstenaarschap nodig om het boei
end te kunnen brengen. En om dat
laatste is het optreden van dit
Weense Operaballet van grote waar
de.
HANS W. LEDEBOER
Verbetering
deel van Rijn
West-Duitsland en Frankrijk heb
ben een overeenkomst gesloten die
voorziet in een gemeenschappelijke
verbetering van de Rijn vanaf Kehl
Straatsburg tot Neuburgwein
Lauterburg.
Deze verbetering is een zeer drin
gende zaak. Men probeert ermee te
bereiken dat de dreigende uitdie
ping van de Rijnbedding en het
daarmee samenhangende wegzinken
van het grondwater in de Rijnvlak
te wordt tegengegaan, dat de be
staande gevaren voor hoogwater
worden gekeerd en dat de scheep
vaartverbindingen worden verbe
terd. Indien het plan niet zou wor
den uitgevoerd, zou enorme schade
worden aangericht, met name aan
de landbouw.
De Frans-Duitse overeenkomst
betreft de volgende maatregelen:
1. De bouw van twee stuwen, een
door Frankrijk bij Gambsheim en
de ander door Duitsland bij Iffez-
heim. Over beide stuwen zal een
verkeersweg worden aangelegd.
2. Maatregelen die het zakken van
de waterspiegel beneden Iffezheim
tegengaan.
3. Maatregelen tegen de gevaren
van hoogwater. Aard en omvang
van deze maatregelen zullen wor
den vastgesteld door een internatio
nale „hoogwater- commissie", waar
van Frankrijk, West- Duitsland. Ne
derland, Oostenrijk en Zwitserland
deel uitmaken.
Zowel Frankrijk als West- Duits
land zullen beide de helft van de
kosten dragen.
Het eerste Freedom- schip werd
in mei 1966 besteld door de Griekse
reder Carras. Datzelfde jaar volg
den nog 27 orders, tegen twaalf in
1967, acht in 1968 en een vijftal dit
jaar.
Griekenland bestelde de meeste
Freedoms: 41. Kleine aantallen ont
ving de werf uit Kuweit, Hongkong,
Taiwan, Singapore en Italië.
Ishikawajima-Harima leverde in
middels achttien schepen af. De eer
ste die in de vaart kwam was de
Chian Captain in september 1967.
Freedom-schepen worden ge
bouwd op de werven van IHI in
Tokio en Nagoya volgens een sys
teem van massa- produktie. De sche
pen worden 23 dagen na de kielleg
ging te water gelaten, terwijl de
afbouw slechts 50 dagen vergt. Met
dit systeem kunnen de Japanners 15
tot 16 schepen per jaar bouwen.
De Freedom-schepen die in
1965 op de tekentafels ontstonden
zijn voor allerlei soorten droge la
ding geschikt. Hun draagvermogen
is 14.800 ton. Ze zijn ruim 134 meter
lang, bijna 20 meter breed en ruim
12 meter hol. De dienstsnelheid be
draagt 13'/! mijl per uur.
Per stuk kosten de Freedom- sche
pen ongeveer drie miljoen dollar.
West-Duitsland beschikt sinds
kort over de sterkste zeesleepboot
ter wereld. Het is de Oceanic van
Bugsier Reederei- und Bergungs
AG in Hamburg, die een vermogen
heeft van 17.500 pk.
De tot voor enkele maanden
sterkste zeesleper was de onder Li
beriaanse vlag varende Alice L. Mo-
ran (9600 pk), eigendom van een
Amerikaanse rederij. Daaronder ko
men de Nederlandse sleepboten
Zwarte Zee, Witte Zee en Rode Zee
van L. Smit en Co., die elk een
vermogen hebben van 9000 pk.
De 2046 ton metende Oceanic
(dienstsnelheid 22 mijl en aktiera-
dius 18.000 mijl) gaat in de Franse
haven Brest op station liggen. Het
schip zal vooral worden gebruikt
voor het verplaatsen van grote boor
eilanden op de Noordzee.
illllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllli
De Amsterdamse haven heeft
geen direkte transatlantische contai-
nerdienst meer. De schepen van de
American Export Isbrandtsen Lines
Inc. te New York komen namelijk
niet meer naar de Container Termi
nal Amsterdam, maar laden en los
sen sinds enige tijd in Felixstowe
(Engeland). Vandaar wordt Amster
dam bediend door middel van zg.
kleinere feeder- schepen.
De dienst tussen New York en Le
Havre Bremen Felixstowe blijft
wekelijks. Door een reorganisatie in
de vloot was het noodzakelijk een
van de Europese havens te laten
vallen. De beslissing viel toen voor
Amsterdam ongunstig uit.
De AEIL begon in oktober 1967
deze (toen tweewekelijkse) dienst;
begin 1968 werd de frequentie ver
dubbeld.
De feeder-dienst tussen Felixsto
we en Amsterdam v.v. zal worden
uitgevoerd door de Hollandsche
Stoomboot Maatschappij. Deze re
derij startte vorig jaar onder de
naam Holland- Container Line een
dienst op Felixstowe met het m.s.
Eemstroom. Inmiddels is dit schip
te groot gebleken voor de hoeveel
heid lading en is een kleiner schip
ingezet.
Illllll
Passagiersdiensten
van Ziin op
Middellandse Zee
De Israëlische rederij Zim Israel
Navigation Co. Ltd. gaat de passa
giersvaart op de Middellandse Zee
fors aanpakken.
De Zim wil namelijk vanuit Haifa
en Ashdod enkele diensten gaan ope
nen op de noordkust van de Middel-
lapdse Zee. Met enige Italiaanse
scheepswerven is de derij in onder
handeling over de bouw van een
aantal roll-on roll-off schepen
van 5500 ton, elk met een accommo
datie voor 270 passagiers.
Begin 1971 wil de Zim met deze
schepen gaan varen tussen Haifa en
Marseille Genua.
Twee roll-on roll-off schepen
van 4000 ton wil de rederij gaan
inzetten tussen Ashdod en Triëst
Ook hierover wordt met een Euro
pese werf onderhandeld. Deze sche
pen zullen eveneens in het voorjaar
van 1971 in de vaart moeten komen.
Als gevolg van dit nieuwbouwpro-
jekt overweegt de rederij een of
meer van haar grote passagierssche
pen (in elk geval de Moledet) te
verkopen.
