Schevenings Songfestival
niet zonder incidenten
Superieur koor leed onder
vrij zware begeleiding
Inbal en
Skoda in
Doelen
DUSTY SPRINGFIELD
ZONG IN KURZAAL
Alwin Nikolais besloot
Holland-F esti valballet
Jolanda Sinnema (3)
was een etmaal zoek
Nederland geen kans
Lou van Rees tevreden
Wees lief voor ons
Wilh. Backhaus
(85) overleden
Residentie Orkest schoot ernstig tekort
John de Mol
ploegleider
voor Denen
NIEUWE LEIDSE COURANT 7 MAANDAG 7 JUll 1969
De manifestatie Singing Europe in het Kurhaus in Scheveningen ver
loopt (al te) vlekkeloos. Op de derde dag trad Nederland in het krijt
tegen Spanje en Hongarije met Double Swing, Henny Vonk en Ben
Cramer. Spanje won onverbiddelijk, met Nederland als
tweede. Èr komen nog drie van deze muzikale driekampjes. Op de twee
de avond excelleerde de Franse landenploeg met 183 punten. Les Trou
badours (op de fbto) hadden wel een groot aandeel in de zege.
SCHEVENINGEN Nog al
tijd goed voor 10.000 per avond
is de 29-jarige Mary Isobel Ca
therine Bernadette O'Brien, be
ter bekend als Dusty Spring
field. Zaterdagavond was zij te
beluisteren als gaste op het
songfestival Singing Europa '69
in de Kurzaal.
Vervelend voor haar, had de explo
sieve Gilbert Béoaud een avond er
voor de show gestolen met zijn wild te zingen. „Ik spreek muziek'
enthousiast bejubelde optreden. Na- j zelf.
tuurliik is Dusty Springleild nog
steeds een topartieste en haar platen
Son of a preacherman en Windmills
of your mind worden bij tienduizen
den verkocht, maar heeft ze niet zelf
eens gezezgd: „Het is geweldig om
populair te zyn, maar het is dwaas
te denken dat het altyd zo blijft"!
Ondanks de steun van een koortje
en een zes man sterk orkest slaagde
de Engelse vocaliste er niet in. enige
bezieling in haar optreden te leggen.
Het geweldige Ne me quitte pas van
Jacqups Brei bijvoorbeeld werd in de
Engelse versie If you go away door
Miss Springfield gedegradeerd tot een
slaapverwekkend nachtclubliedje. Of
haar hobby „slapen", zoals ze 's mid
dags op een persconferentie vertelde,
er iets mee te maken heeft, laten we
maar in het midden.
Als derde ster van allure trad in
dit songfestival het Amerikaanse meis
je Melanie (22) op. Terwijl ze het
toneel opliep, bracht ze al een eigen
sfeer en eigen karakter mee. Met
slechts haar gitaar als begeleiding
schreeuwde ze haar songs de rokerige
Kurzaal in, zonder dat het lelijk
klonk.
Dan weer hard, dan weer zacht
fluisterend bracht ze haar boodschap.
De boodschap van een meisje, dat
zich miskend voelt en zich op haar
manier wil uiten door al protesierend
zei ze
Er zijn duizenden liedjes over de
zon en de maan en de liefde, maar
Melanie zingt alleen over mensen en
hun menselijke problemen. Het is een
VILLACH De wereldberoemde
Duitse pianist Wilhelm Backhaus is
zaterdag op 85-jarige leeftijd in de Oos
tenrijkse provincie Karinthië overle
den. Hij werd een week geleden tij
dens een concert onwel en verblijf
sindsdien in een ziekenhuis.
Backhaus. die beroemd werd door
zijn interpretatie van de klassieke
meesters, werd in 1884 in Leipzig ge
boren. Hij was erelid van de Wiener
Philharmoniker en de Academia Fil-
harmonica van Rome.
verademing als ze eens lacht, want
ze lijkt zo verbitterd.
Haar leven en liedjes zijn één. Voor
een meisje van 22 in een land met
onbegrensde mogelijkheden en een
leven lang voor zich is dat een tragi
sche constatering. Het brengt iemand
wel tot grootse prestaties. Daar kon
men in de Kurzaal getuige van zijn.
H. H.
Drie van de vier gespeelde werken
leidde hij uit het hoofd. Eerst de
geestige „Suite No. 2 voor klein or
kest" van Igor Strawinsky met de
herinneringen aan „Petroesjka" van
dezelfde componist in de wals, daar
na „Trois nocturnes" van Claude De
bussy, een wonder van verfijnde klan-
kenpracht „Nuages", flonkerende ko
perklanken in „Fêtes'1 en uiterste
klankverfijning in „Sirènes", waarin
de 16 damesleden van het Collegium
Musicum Amstelodamense subliem
hun vocalises zongen, wat voor diri
gent Inbal een gerede aanleiding was,
om de koorleider Toon Vranken in de
geestdriftige bijval te betrekken.
Ook van Debussy was het laatste
nummer van het programma: „La
mer", een toppunt van impressio
nistische schildering in klanken,
waarin de houtblazers ook hier
zoals in veel Franse muziek een be
langrijke groep evenals de strij
kers hun partijen verrukkelijk speel
den, zodat dirigent en orkest na het
slot een ovatie ten deel viel, waar
geen eind aan scheen te komen.
Vlak na de pauze was Paul Badu-
ra-Skoda solist in één van zijn specia-
lititeiten: het „Concert in Bes voor
piano en orkest K.V. 595". het laatste,
dat Wolfgang Amadeus Mozrt schreef
in zijn sterfjaar en dat hij nog heeft
gespeeld op een concert van de klari
nettist Joseph Beer. Opvallend was
het rustig genomen eerste deel, dat
daardoor wel iets zwaarwichtiger
werd dan de concertbezoekers ge
wend zijn.
Prachtig zongen vleugel en orkest
het Larghetto, en ook het lustige
slot-Allegro liet veel zangerigheid
horen. Terecht oogstten solist, diri
gent en orkest een langdurige ovatie.
G. M. DERSJANT
Dusty Springfield luisterde de
tweede avond van Singing-Europe"
op.
Na bijna 24 uur inspanning en
emoties was het gezin Sinnema
zaterdagavond weer compleet.
Jolanda huilde nog van de schrik.
f\EN HAAG Hoe onbillijk de
vergelijking wellicht ook moge
zijn, na het recente optreden van het
Berlijns Philharmonisch Orkest o.l.v.
Herbert von Karajan drong die ver
gelijking zich zaterdagavond bij mij
op tijdens het concert van het Resi
dentie Orkest o.l.v. Ferdinand Leit-
ner. Een ontstellend verschil! Verge
leken met de Berlijners klonk het
spel van de Hagenaars in Mozart als
van amateurs.
Het strijkersensemble in Mozarts
Adagio en fuga in c maakte de in
druk of men deze partituur op dit
festivalconcert voor de eerste maal
zag. Zwaar en log klonk dit werk en
het geheel stelde op ernstige en
schrikbarende wijze teleur.
Licht, vloeiend
en uiterst
beweeglijk
DEN HAAG Het programma,
waarmee de Amerikaanse choreo
graaf en musicus Ahvin Nikolais zon
dagavond in de Koninklijke Schouw
burg voor wat betreft het ballet hel
Holland Festival '69 besloot bevatte
niet, zoals het programma waarmee
hij zaterdag in Den Haag en donder
dag in Rotterdam was gekomen, één
enkel werk.
Het was samengesteld uit verschil
lende balletten en daarin liet Niko
lais wellicht nog meer dan in het
andere programma zien, hoezeer hij
de dans slechts ziet als een compo
nent, die tezamen met de muziek, het
décor, de belichting, het schadu-
wenspel en de kleurwerking theater
maakt
In Noumenom blijft zelfs niets
over van de menselijke gestalten. Ge
heel weggestopt in rode tricot om
hulsels, waaruit zelfs geen hoofd
steekt, worden hier de figuren van
Nikolais tot amoeben die de wonder
lijkste vormen aannemen. Noumenom
eindigt met een grapje: de „amoe
ben" krijgen toch een menselijke
vorm., maar dan als gothische beel
den in rode steen!
Murray Louis toonde zich evenals
in het vorige programma een heel
mooie solodanser, soepel en vloeiend
bewegend, in die beweging plotseling
verstarrend als een dier in zijn spel.
In Tensile Involvement zijn; het
banden, die in de dansbeweging
meespelen, een merkwaardig levend
netwerk vormend, een web-achtig
weefsel, waarmee de dansers niet al
leen hun spel spelen maar waarin zij
ook op een boeiende manier verstrikt
geraken.
Tent, een merkwaardig spel met.
een cirkelvormig doek, is misschien
niet het sterkste ballet van Nikolais.
Het heeft prachtige passages, maar
soms is het al te gemaniereerd. Zo nu
en dan zijn er zelfs geen dansers op
het toneel: alleen het licht geeft be
wegingen over een stil geplooid han
gend doek.
Verder gebeurt er in Tent heel
wat. Er is veel beweging, er is een
luguber maskerspel, dat inzet met
Rodin's „Burgers van Calais", ten
slotte wordt de doekcirkel tot een
alles verslindende octopus.
Hoezeer abstract en figuratief kre
ten zijn, die er bij Nikolais weinig toe
doen, bleek uit het slotballet van de
avond, Tower. Nikolais dacht daarbij
aan de moderne samenleving, die hij
als een soort toren van Babel ziet.
Zijn Babel is de moderne wereldstad,
triomferend in de eigen prestaties en
tegelijk ondergaand in het gesprek
aan bewoonbaarheid, aan lucht, aan
stilte. Het eind is een lichtflits en een
knal.
Nikolais heeft met Tower een
boodschap willen geven, en het geven
van boodschappen is niet zijn
sterkste kant. Want Nikolais is teveel
speler, te luchtig, te beweeglijk voor
een „hemelbestormer". Hij houdt te
veel van het leven om zich met de
profetenmantel te omgorden.
Zijn choreografie is licht en
vooral vloeiend. Dat vloeiende ken
merkt niet alleen het gehele theater
maar ook de bewegingen van de af
zonderlijke dansers. De toeschouwer
heeft na een avond van Nikolais de
idee dat hij veel langer in de
schouwburg heeft gezeten dan in
werkelijkheid het geval was. Mis
schien komt het, doordat alles wat er
op het toneel gebeurt ontspruit aan
het brein van Nikolais zelf: de mu
ziek, de dans, de costuums, de belich
ting, alles in adembenemende een
heid.
HANS W. LEDEBOER
McCarey overleden
SANTA MONICA De filmregis
seur Leo McCarey is zaterdag op 70-
jarige leeftijd in Californië overle
den.
Van hem kwam het idee de komie
ken Stan Laurel en Oliver Hardy als
duo te laten optreden. Tevens maak
te hij vele van de Laurel and Hardy-
films.
Indien het Residentie Orkest meent
aanspraak te kunnen maken op een
uitzonderingspositie bij de sala
risclassificatie, dan zullen de presta
ties daarmede in overeenstemming
dienen te zijn!
Grof
Ferdinand Leitner liet het orkest
in Mozarts Krönungsmesse uitzonder
lijk grof en fors spelen. Hierdoor
dreigde veel van de glans van het
koor Madrigal uit Boekarest verloren
te gaan. Een superieur vocaal ensem
ble, ik schreef dit reeds bij het con
cert in de Scheveningse Oude Kerk.
Jammer dat zij niet onder leiding
van hun eigen dirigent, Marln
Constantin zongen.
Niettemin hebben zij dit le
vensblije en spontane werk in deze
geest met overtuiging gezongen. En
dat met een intensiteit die het orkest
tot voorbeeld kon strekken!
Het vocaal solo-kwartet bestond uit
leden van het koor. het was met na
me de sopraan Elena Grigorescu die
met haar stralende vocaliteit wist te
ontroeren.
Cantata
Volgens het (willekeurig gekozen)
plan, dat in dit festival Mozart en
Stravinsky verenigd zijn, volgde de
in 1952 geschreven Cantate van Stra
vinsky. Dit polyfone werk, met een
begeleiding van 2 fluiten, 2 hobo's en
een cello, bestaat uit een doden-
treurzang, twee geestelijke lief
desliederen en een wereldlijk lief
deslied.
Een weinig toegankelijke composi
tie, dat ook van de toehoorder grote
inspanning vraagt en dan nog een
monotone indruk maakt. In de te
nor-solo bijv. hoort men een Stra
vinsky die niet in bijzondere mate
geïnspireerd leek. Jammer dat het
vrouwenkoor van „Madrigal" niet in
een werk mocht optreden, waar de
grandioze kwaliteiten beter tot hun
recht kwamen.
Balletmuziek
Het concert, dat orkestraal in geen
enkel opzicht een festival-karakter
droeg, werd besloten met de ballet
muziek Jeu de cartes eveneens van
Stravinsky.
Tussen dit werk en de Cantata lig
gen zestien jaren, twee composities
gescheiden door een wereldoorlog.
Hier een geestige en spitsvondige Stra
vinsky, een componist die met mees
terhand gebruik maakt van een voltal
lig orkest.
Ferdinand Leitner dirigeerde in
1951 de première van Stravinsky's
opera „The Rakes Progress". Dat hij
echter een bepaalde affiniteit met de
ze componist op het orkest heeft we
ten over te brengen, kan niet worden
gezegd. Ondanks zijn vele kwalitei
ten had Leitner geen greep op het
orkest, meer dan tot eén plichtmatige
vertolking kwam men niet.
ADR. HAGER
ROTTERDAM De 33-Jar!g*
Israëlische dirigent Eliahu Inbal,
wiens ster snel is gestegen sedert hij
in 1963 dc eerste prijs kreeg op het
internationale dirigentenconcours
„Guido Cantelli" te Novara. leidde
gisteren voor het eerst het Concert
gebouworkest, dat in het kader van
het Holland Festival in De Doelen
concerteerde.
Hij dirigeert bijzonder stimulerend,
maar toch beheerst, wat o.a. hieruit
bljjkt dat hij vaak alleen de rechter-
rarm gebruikt en de linkerarm nu en
dan benut om zijn bedoelingen nader
te preciseren.
Henny Vonk en Ben Cramer waren
met hun Engelse liedje veel beter
dan de songs met de Nederlandse
tekst, puriteinen ten spijt. Het God
bless you van Billy Holiday kreeg
van Henny Vonk een uitstekende
vertolking.
Dank zij de kwaliteiten van Ben
Cramer kwam er nog iets terecht van
het Nederlandse liedje Schip van
Avontuur, maar met een zanger van
lager niveau was het door de uiterst
zwakke tekst een lacher geworden:
„Wie gaat mee, wie gaat mee over
zee, naar de zon op de Azoren".
De beste ploeg tot nu toe is Spanje,
die zeer verdiend de competitie leidt
met 192 punten. De stijl het tempe
rament en de elegance van Christina
waren verbluffend. Maar Ide Spaanse
ploeg bracht nog meer zwaar geschut
in stelling.
De ervaren zangeres en filmster
Conchita Bautista, die met het num
mer Que bueno grote roem vergaar
de, liet zich op het Schevenings song
festival van haar beste zijde zien.
Meer nog: haar zwarte lange robe
liet de rug vrijwel onbedekt, maar
alsof dit raffinement nog niet genoeg
was, wierp zij de juryleden ook nog
bloemen toe.
We hebben in het reglement ner
gens een artikel kunnen vinden,
waarin dit verschalken van juryleden
het zijn ook maar mensen niet
wordt toegestaan. Het trio Los
Mismos ten slotte zorgde er mede
Teruggevonden in aardappelveld
(Van onze correspondent)
Bijna een etmaal is ze zoek ge
weest: de driejarige Jolanda Sinnema
van de Middeldijk in Barendrecht.
Haar ouders lieten haar vrijdagavond
achter bij kennissen aan de Alsemhof
toen zij boodschappen gingen doen.
Het meisje liep in een onbewaakt
ogenblik weg en werd niet meer te
ruggevonden.
Naarmate de avond verstreek wer
den zowel de ouders en buurtbewo
ners als de politie ongeruster. Bijna
tien man politiepersoneel maakten
overuren, veertig man van de brand
weer en nog tal van anderen vorm
den ene legertje van zo'n honderd
man, dat met lantaarns het hele dorp
afzocht.
Onder de leiding van de rijkspoli
tie had men daarvoor de gemeente in
sectoren verdeeld, die met verschil
lende ploegen werden uitgekamd,
echter zonder resultaat.
Tot 's morgens zeven uur ging de
actie door. Men had toen ook alle
singels tevergeefs afgedregd.
Burgemeester G. v. Hofwegen, die
ook mee had gezocht, had veel waar
dering voor wat burgers, brandweer
en politie tot dan hadden gedaan.
Met de gedachte aan een nieuwe red
dingsactie zag hij af van zijn plan te
gaan meelopen met de wandeltocht
door de pas gereedgekomen Oude
Maastunnel.
Zaterdagmiddag, toen het zoeken
van weer anderen nog steeds niets
had opgeleverd (men had 's morgens
de bevolking per geluidswagen opge
roepen alle mogelijke tips aan de po
litie te melden), werd politiepersoneel
van elders gevraagd. Men besloot
nogmaals te zoeken, maar nu in een
cirkel rond de plek waar het meisje
het laatst was gezien.
Voordat de actie echter op gang
was (men had weer met geluidswa
gens de bevolking willen mobiliseren)
werd het kind gevonden door haar
eigen moeder.
Op nog geen kilometer afstand van
het huis waar zij het laatst was ge
zien had zij in een aardappelland lig
gen slapen. De moeder hoorde het
gehuil van Jolanda. toen zij opnieuw
met buren aan het zoeken was. Het
was toen bijna 24 uur later.
I
SCHEVENINGEN Met de
Deense ploeg, die vanavond op het
songfestival met Italië en
West-Duitsland om de punten zal
strijden, is het een beetje moeilijk
gegaan. Als ploegleider werd in
eerste instantie Gustav Winkler aan-
gezocht, die het echter liet afweten. 1
Daarna werd het Leiv Risell, die
plotseling dringend voor zijn platen
maatschappij naar Rome moest en de
zaak ook in de steek liet.
Het had weinig gescheeld of Dene
marken was niet vertegenwoordigd
geweest. De reddende engel voor de
Denen werd John de Mol, voormalig
zanger bij The Skymasters. Hij ging
op verzoek van Lou van Rees naar
Kopenhagen, stak zijn voelhorens uit
en formeerde in 2'/: dag de Deense
ploeg, bestaande uit de lieftallige
Birgit Lystagen, de frequent song-
festivals bezoekende Bent Warburg j
en de groep The Quacks.
John de Mol: „De reactie van het
publiek vind ik op een festival be
langrijk, want onwillekeurig wordt
de jury er toch door beïnvloed. Ik
ken het Nederlandse publiek na 17
Jaar zingen door en door en daaraan
heb ik het programma van de Deense
éeelnemers aangepast"
niet gesproken over een vice-voorzit-
ter die ook nog stemrecht heeft.
Diskwalificeren
Als in artikel 5 staat dat alle deel
nemers de nationaliteit van het be
treffende land moeten bezitten, moet
de Franse groep Les Troubadours,
bestaande uit een Fransman, een Ita
liaan, een Duitser en een Canadees,
gediskwalificeerd worden. We zien
maar over het hoofd dat een Zweedse
deelnemer twee Engelse liedjes zong,
in plaats van één nummer in de
landstaal, en dat volgens het regle
ment slotkoortjes niet zijn toe
gestaan, vergeten we ook maar.
Onbegrijpelijk is echter, dat jury
voorzitter Norrie Paramo zaterdag
avond (voor het afwezige Deens jury
lid) heeft gestemd, terwijl duidelijk
in artikel 16 staat dat de voorzitter
geen stemrecht heeft
Deze en andeere feiten kunnen alle
aanleiding tot incidenten zijn. Het
blijkt weer eens, hoe moeilijk het is
een waterdicht reglement en een cor
recte uitvoering daarvan te verwe
zenlijken.
Engels
Het Tsjechische jurylid werd in de
schoenen geschoven, dat hij door zijn
beperkte kennis van de Engelse taal
niet goed had begrepen hoe de pun
tenverdeling moet worden uitge
voerd. Hij kende zaterdagavond na
melijk in totaal 24 punten toe en
volgens Lou van Rees moet hij of
totaal 20 punten geven of totaal 30.
In het reglement staat echter te
lezen: als de drie optredende landen
naar het oordeel van het jurylid de
30 pnt. niet waard zijn, mag hij deze
drie landen waarderen met minimaal
20 pnt. Dat deed de Tsjech. Een on
volkomenheid in het reglement, dat
niet aan de slecht Engels sprekende
Tsjech moet worden verweten. Na
afloop van de avond werd besloten
het puntentotaal van Joegoslavië en
Luxemburg met 3 te verhogen, zodat
de Tsjech nu de 30 heeft volgemaakt,
De chaos wordt kompleet als Rod
Harrod van de Engelse ploeg bij hoog
en bij laag blijft volhouden, dat hij
de reglementen niet heeft toe
gestuurd gekregen èn Lou van Rees
beweert, dat het reglement op het
laatst nog op enige punten is gewij
zigd. Zoek het maar uit.
Een geïrriteerde en duidelijk over
werkte Lou van Rees smeekte het
schrijvende en fotograferende, vijftig
man sterke gezelschap in de perska
mer: „Alstublieft, wees lief voor het
festival en wees lief voor ons." Dat
doen we. HENK HOUTMAN
SCHEVENINGEN Er be
staat weinig kans dat de Neder
landse ploeg woensdag in de fi
nale zal uitkomen van het Sche
venings songfestival Singing
Europe '69. Henny Vonk, Ben
Cramer en de Double Swing
behaalden 161 punten en beland
den daarmee op de zesde plaats.
Vanavond en morgenavond
zullen nog zes ploegen aan bod
komen, zodat het niet waar
schijnlijk is dat de Nederlandse
ploeg bij de beste zes zal beho
ren.
Vooral de Double Swing, Beer Bos-
su en Jan-Anne Drenth kwamen
zwak voor de dag. Als hun zang van
hetzelfde niveau zou zijn geweest als
hun danspasjes, was er wel een beter
resultaat geboekt. Maar op een festi
val moet men zingen en niet dansen.
voor, dat Spanje straks in de finale
uitkomt.
De drie ploegen van zaterdagavond
waren Frankrijk, Joegoslavië en j
Luxemburg. De Fransen behaalden
183 punten en staan daarmee nu op
de tweede plaats. Een sensatie was
het optreden van Les Troubadours.
Zij legden het accent op het stemge
luid en het was een verademing, nu
eens niet naar elektrisch beatgedon-
der te moeten luisteren.
Bij Joegoslavië verraste Lola Jo-
vanovic, die in haar land wel de
vrouwelijke Tom Jones wordt ge
noemd. De Korni Gruppe bracht op
eigen wijze Joegoslavische volksmu
ziek in moderne vorm. Ze begonnen
leuk met twee balalaika's en een
fluit, maar helaas werden al weer
snel de elektrische gitaren gepakt.
De verwachting is, dat in ieder ge
val de Belgische ploeg nog hoge ogen
zal gooien. Woensdagavond weten
we, wie met de eerste prijs ad.
12.000 gaat strijken.
Lou van Rees
SCHEVENINGEN Lou van Rees j
wist et zaterdagavond aan het einde
eerste songfestival al: De lastige
journalisten wachtten hein in de
perskamer op om over drie kwesties
opheldering te vragen.
De puntenverdeling was door een
fout van het Tsjechische jurylid Bob
Ondracek niet correct verlopen; de
vier leden van de Franse groep Les
Troubadours bezaten niet allen de
Franse nationaliteit (zoals in het reg
lement is voorgeschreven); eq de vi-
ce-voorzitter van de jury, Bernard
Chevry, Fransman en organisator
van DE MIDEM in Cannes, had drie
keer gestemd. Dus ook voor Frank
rijk.
Als de positie van één man van het
festival niet te benijden valt, is het
die van Lou van Rees. De organisatie
van een gigantische onderneming als
het Scheveningse songfestival is geen
sinecure en vertoont vooral de eerste
keer kinderziekten.
Maar Lou van Rees merkte terecht
op: „Wie op een schandaal uit is, kan
er altijd wel één maken." De impres-
sario vergeet, dat er voor een inci
dent altijd een reden is. Men kan
niet ontkennen, dat de reglementen
van het festival met voeten worden
getreden. Men moet muggezifters
geen kans geven, maar die krijgen ze
wel. Want in het reglement wordt