anders dan
andere
BIJ GELIJKE CIJFERS
OOK GELIJKE UITSLAG
Invloed prijsstop
op havengelden?
PANORAMA
„AMERIKA NIET MET
THIEU GETROUWD"
Skeletten
van gezin
uit oorlog?
LUNCH(EISEN)PAKKET
25 stuks 1.75
Advies nieuw examen bij onderwijsraad
Herhalings-
oefeningen
Hoge prijzen op
kunstveiling
staat niet in de krant
komt niet op de t.v.
Luchtverkenner
VS vermist
Vier jaar geëist
voor inbraken
SIERLIJK
BETOOG
NIEUWE LEIDSE COURANT
VRIJDAG 6 JUNI 1969
caballero
Tonaatepsefeter an TV-aoBtoo Jaany Arem
Vandaag is het vijfentwintig jaar ge
leden, dat de Geallieerden in Nor-
mandië landden. Ter gelegeneid van
dit zilveren jubileum beklimt een
groep Amerikanen voor de tweede
maal in hun leven op 6 juni 1944
waren zij soldaten die deel uitmaak-
ten van de invasiestoottroepen de
I Pointe du Roc in Normandië. Het
gaat er nu wel gemoedelijker toe,
maar de inspanning is wel gebleven.
Maagdenhuis (4)
Wat hier gebeurde was rebellie,
niets anders. De studenten vergeten
dat zij in een democratisch land wo
nen, waar vele mogelijkheden zijn om
wensen kenbaar te maken en (binnen
ruime grenzen) voor de verwezenlij
king ervan te ijveren.
Onder de bezetters zaten ook rad
draaiers, die met het universitaire le
ven niets te maken hadden. M.i. moet
de studiebeurs van studenten, die zich
aan de rebellie hebben schuldig ge
maakt, onvoorwaardelijk worden inge
trokken. De anderen moeten enige ja
ren naar een rijkswerkinrichting.
Praten met de studenten? Best, mits
zij wensen kenbaar maken en geen
eisen stellen, die bij voorbaat moeten
worden ingewilligd.
Rotterdam B. Molenaar
Klaagschriften (5)
De heer F. V. Ketel hoopt dat de
generale synode der Geref. Kerken
over de zes tegen prof. Kuitert inge
diende klaagschriften .geen uitspraak
zal doen. Veeleer hoopt hij dat de
„verontrusten" tot matiging zullen
worden opgeroepen.
Maar daarmee draait hij de zaak om
en geeft de „verontrusten" de schuld
van de ernstige crisis in deze kerken,
terwijl de ware schuldigen zich aan de
VU bevinden. De heer Ketel kan wel
zeggen, dat Kuitert zijn visie niet tot
„leer" of belijdenis verheft, maar deze
hoogleraar geeft toch maar zijn colle
ges aan de a.s. predikanten, op wie
zijn theorieën wellicht invloed zullen
hebben. Ook worden overal in het
land forums gehouden om de „nieuwe
re theologie" aan te prijzen.
De „verontrusten" zijn heus niet
bang voor de wetenschap, maar zij
willen geen kritiek op de Heilige
Schrift er integendeel de wacht bij
betrekken. Daarom is het verheugend,
dat tenminste zes klaagschriften zijn
ingediend. Aan de synode de plicht om
haar roeping waar te maken.
Rotterdam A. van Dommelen
Klaagschriften (6)
De mede-christenen, die zich tegen
prof. Kuitert c.s. teweer stellen geven
blijk van een ontstellend gebrek aan
kennis van zaken. Precies als degenen
die indertijd Copernicus en Galilei
veroordeelden (en uit de kerk joegen),
omdat zij zich (op wetenschappelijke
gronden!) durfden verzetten tegen de
opvatting dat de zon om de aarde
draaide. Een zgn. bijbels gefundeerde
(„zon, sta stil!"), maar niettemin on
juiste opvatting. Geen enkele theoloog
of leek zal nu de visie van Copernicus
en Galilei nog in twijfel durven trek
ken.»
De mensen die zich thans tegen
DEN HAAG Staatssecretaris Grosheide wacht op de mening
van de Onderwijsraad over de nieuwe regeling van de eindexa
mens. Hjj zal na ontvangst van het oordeel van de Onderwijsraad
zo gauw mogelijk zijn standpunt hierover bekend maken. De On
derwijsraad onderzoekt thans het verdeelde advies van de werk
groep voor de nieuwe examens. Het advies is gisteren volledig
gepubliceerd.
De werkgroep is er van uitgegaan
dat er een centraal geregeld schrifte
lijk examen moet zijn en dat daar
aan nog een tweede toetsing moet
worden toegevoegd. Over de organisa
tie van die tweede toetsing lopen de
meningen uiteen; het kernprobleem
is: een mondeling examen met gecom
mitteerden ofwel een schoolonder
zoek zonder gecommitteerden.
Een deel van de werkgroep meent
dat volgens de wet het gehele exa
men dus ook het mondeling
onder toezicht van gecommitteerden
moet staan. Bovendien worden de
waarde van de diploma's en de uni
formiteit van de beoordeling der kan
didaten door de medewerking van
gecommitteerden bij elk onderdeel
van het examen het best gegaran
deerd. Als gecommitteerden zouden
leraren van andere scholen en men
sen van buiten men denkt aller
eerst aan docenten van het „naastho-
gere" onderwijs kunnen worden
aangewezen. Bij een efficiënte organi
satie zal de periode van de monde
linge examens over het hele land
beperkt kunnen blijven tot twee a
drie weken per schooltype.
De andere stroming wil naast het
centraal-schriftelijk examen met me
dewerking van gecommitteerden, een
aan bepaalde voorschriften gebonden
en verder door de school geregeld
schoolonderzoek. Bij dat onderzoek
zouden geen gecommitteerden optre
den voor de afzonderlijke vakken.
Het schoolonderzoek kan zich uit
strekken over het gehele schooljaar.
De lange duur van de mondelinge
examens oefent thans een desorgani
serende invloed uit op de gang van
zaken in de school, vooral op het
onderwijs in de lagere klassen. Die
schadelijke invloed wordt bij verwer
kelijking van het tweede voorstel tot j
een minimum beperkt.
Enkele leden van de werkgroep
zien in het s/steem schoolonderzoek-
centraal schriftelijk examen de duide- 1
lijke uitdrukking van de bedoeling
van de wetgever: een eindexamen
ingesteld door de school als afslui
ting van haar onderwijstaak, gekop
peld met een centraal-schriftelijk on
derzoek over de basisstof als ga
rantie voor het niveau. Zij vinden
dat dit onderscheid zou moeten lei
den tot twee afzonderlijke reeksen
van eindcijfers.
Herexamen
Nu zijn er bij de examens van
VWO, HAVO en MAVO maar twee
mogelijkheden: slagen of zakken. Bij
de derde i eerkring van de opleidings
scholen voor onderwijzers bestaat
ook nog de mogelijkheid van een her-
rexamen. Die mogelijkheid wil de
werkgroep overal openen voor kandi
daten die globaal gesproken „één
punt tekort komen om te slagen". De
herexamens zouden moeten worden
afgenomen voor het begin van de
zomervakantie in de laatste
schoolweek, dus aan het eind van de
maand juni. Alleen het MAVO-ver-
band was het hiermee niet eens: van
die kant heeft men zich uitgesproken
voor herexamens in de eerste week
na de grote vakantie.
De werkgroep zegt verder dat er
voor het vaststellen van de uitslag
uniforme regels moeten komen. Het
aantal examenvakken wordt terugge
bracht tot 7 bij het VWO, 6 bij HA
VO en MAVO en 5 bij driejarig MA
VO; hierdoor verminderen de varia
ties in de cijferlijsten. Het komt
thans voor dat bij cijferlijsten die in
hoge mate vergelijkbaar zijn, toch on
gelijke beslissingen worden ge
nomen: dit verschijnsel zou bij ver
mindering van het aantal cijfers nog
pijnlijker worden dan het nu al is.
Daarom worden in het advies unifor
me regels voor de vaststelling van de
uitslag opgesomd.
AMSTERDAM —r Op de veiling
van Mak van Waay zijn over de ge
hele linie hoge prijzen voor de schil
derijen betaald. Twee doeken van
Cornel is Springer brachten resp.
ƒ40.000 en ƒ38.000 op. Een Madonna
uit de school van Joos van Cleve
ging van de hand voor 22.000 en een
familieportret van Frans van Mieris
voor 16.000. Dezelfde prijs werd be
taald voor een bloemenstuk van Flo-
ris Verster.
Een Linnig haalde 10.000, een
Frans Oeder 10.600, een J. B. Blom
beek 10.000, een Joachim Uttewael
13.600.
(Van onze correspondent)
GRONINGEN De politie
ziet zich voor een ware puzzel
geplaats door de vondst van de
vijf skeletten in het Groningse
Bierum. Voorzover bekend zijn
er in de omgeving indertijd
nooit mensen vermist.
Of er moet een kern van waarheid
schuilen in het verhaal van de be
jaarde landarbeider J. Vos. Volgens
hem is er in de oorlog op mysterieuze
wijze een gezin verdwenen uit de ge
meente 't Zandt, enkele kilometers
van Bierum.
„Het was ongeveer een jaar voordat
ik zelf uit deze buurt vertrok om on
der te duiken in Zutfen", vertelt de
heer Vos, die zeer stellig is in zijn
bewering. Het was volgens hem een
gezin van man, vrouw en kind. Hij
herinnert zich vaag dat er een onge
veer zestigjarige man bij het gezin in
woonde.
„Op een nacht was het gezin plotse
ling verdwenen, zonder dat ze iets
meenamen. Zelfs de meeste kleren
hingen er nog", herinnert hij zich. Er
ging indertijd een verhaal rond dat
het gezin naar Amerika zou zijn ver
trokken, maar de heer Vos zegt dit
verhaal nooit te hebben geloofd.
In 't Zandt kan men geen aankno
pingspunt vinden voor dit verhaal.
Oud-verzetsstrijders als de heren J.
Molenkamp en Joh. Bosker herinne
ren zich niets van een verdwijning.
De gezinsleden van de familie Smit,
op wiens grond de skeletten zijn ge
vonden, leven nog voor het merendeel.
Volgens de Bierumers was de boer
derij van de Smits een trefpunt van
NSB-ers en Duitsers. Iemand die niet
lid was van de partij, was er niet wel
kom.
De heer A. de Haan, die na de oor
log een tijdlang op de boerderij heeft
gewoond, zegt nooit iets vreemds te
hebben ontdekt. Voordat hij er kwam,
was er een kist met bloed bevlekte
WA-kleren opgegraven, waarnaar de
politie op het ogenblik ook navraag
doet in het dorp.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM De gemeen
teraad heeft besloten de haven-
Toestel niet neergehaald
WASHINGTON Een Ameri
kaans verkenningsvliegtuig met ne
gentien man aan boord wordt ver
mist in het gebied van de Aleoeten.
een groep eilanden in de Beringzec
tussen Alaska en Siberië. Het toestel
maakte e*n routinevlucht en is niet
neergeschoten, berichtte het Ameri
kaanse ministerie van defensie.
De viermotorige verbouwde
Boeing-707 had gemeld moeilijkheden
te hebben. Later is uit het gebied een
noodsein opgevangen, dat mogelijk
van de vermiste RC-131 afkomstig
was.
Het vliegtuig was uitgerust met
talrijke electronische apparaten. Dit
betekent vermoedelijk dat het ver
miste toestel bezig was met het ver
kennen van Russische radarinstalla
ties en het beluisteren van Russische
radiocommunicaties.
Door vader verkocht om gemarteld te wordenT
soortgelijke onweerlegbare we- I
tenschappelijke conclusies verzetten,
totnen herhaaldelijk (o.m. door het
niet noemen van feiten), dat zij zich
niet echt in de problematiek hebben I
verdiept, maar liever schermen met j
dierbare uitlatingen, ontleend aan de
(puur menselijke!) interpretaties van
de bijbel, die «foor onze voorvaderen j
zijn overgeleverd.
Eens zullen ook zij ongelijk krijgen!
Den Haag A. W. Pijl 1
gelden te verhogen per 1 juli.
Of deze verhoging doorgang
zal vinden moet nog enigszins
worden betwijfeld. Burge
meester W. Thomassen deelde
namelijk mee dat de prijsbe-
heersing zich met de zaak
heeft bemoeid en er voor schijnt
te voelen de tarieven op een
latere datum te verhogen.
„Dat moeten ze niet doen", vond
de burgemeester, (die als wethouder
voor de haven dit voorstel verde
digde. Als de pogingen van het minis
terie van economische zaken door
gang vinden wordt het voor de heer
Thomassen „vechten op het bovenste
bordje".
Inmiddels wees hij op een merk
waardige situatie, die nu kan
ontstaan. Want met dit voorstel han
delen B en W volgens de voorwaar
den en eisen, die de minister van
verkeer en waterstaat heeft gesteld.
De havengelden dienen in verband
met de werken voor een diepere
vaargeul te stijgen.
Als nu een prijsstop roet in het
eten zou gooien ziet men zoals wel
vaker gebeurt dat het ene ministe
rie het andere dwarsboomt. De verho
ging is een onderdeel van het beleid,
gericht op het „quitte-spelen" in de
havenexploitatie", zei de heer Tho
massen.
De burgemeester (deelde mee dat
het werk aan de geul voorspoedig
verloopt. Tot dusver zijn er geen te
kenen van aanslibben. De kosten van
onderhoud komen overigens voor het
rijk.
In 1971 zullen om de andere dag de
supertankers Europoort binnenlopen,
zo wordt verwacht. De reders, ge
bruikers van deze geul, zullen de kos
ten moeten opbrengen, zoals met de
regering afgesproken. Dat houdt bij
voorbeeld in dat voor een tanker van
200.000 ton voor het binnenlopen
een havengeld van ongeveer 80.000.
moet worden neergelegd.
Al met al zal de verhoging, die de
raad toestond, naar schatting een
meerdere opbrengst van negen mil
joen opleveren.
AMSTERDAM Drs. G. P. van
der Schans, wetenschappelijk me
dewerker bij de afdeling fysica van
het medisch-biologisch laboratorium
van rijksverdedigingsorganisatie TNO
te Rijswijk is vrijdag aan de VU tot
I doctor in de wiskunde en natuurwe-
tenschappen gepromoveerd. Zijn on
derwerp was het ontstaan van breu-
ken in DNA onder invloed van gam
mastraling.
Tijdens de lunchpauze heeft het
personeel van Werkspoor te
Utrecht gisteren gedemonstreerd
om kracht bij te zetten aan de
wens van de vakbonden per
VMF-bedrijf te onderhandelen
over een verruiming van het be
steedbare inkomen met twee pro
cent.
DEN BOSCH V- Vier jaar gevan
genisstraf eiste de officier van justi
tie bij de Bossche rechtbank gisteren
tegen de 34-jarige barkeeper L. V. uit
Geldrop. Deze had enkele tientallen
diefstallen met een totale buit van
meer dan honderdduizend gulden ge
pleegd in Eindhoven en omgeving.
Verdachte die al twee maal ter
beschikking van de regering was
gesteld, had de diefstallen gepleegd
tijdens zijn proefverlof.
De grootste buit die V. ineens wist
te bemachtigen was in „St. Joseph-
burg" van de zusters van barmhar
tigheid, waar hij uit een niet afgeslo
ten kas zo'n 54.000 gulden meenam.
De officier noemde verdachte een
professionele dief, die het stelen niet
kan laten. Hij zag geen heil meer in
ter beschikking stelling en achtte een
langdurige gevangenisstraf de enige
mogelijkheid.
Tegen de 45-jarige uitvoerder F. H.
uit Eindhoven eiste de officier twee
jaar gevangenisstraf. De man zou V.
hebben geholpen bij de inbraak in
„St. Josephburg", hetgeen hij ontken
de.
Op 19 juni wijst de rechtbank in
beide zaken vonnis.
HARDINXVELD-G'DAM Bij
Holland v/h M. Caljé n.v. is gisteren
het vrachtschip Lady Sophie met
goed gevolg te water gelaten, nadat
mevrouw Sophie Bernuth de doop
plechtigheid had verricht.
Het vaartuig, bestemd voor de
Scheepvaart- en Handelsmaatschap
pij Lady Sophie te Willemstad op
Curagao en gaat speciale ladingen
vervoeren. De totale waterver
plaatsing bedraagt ongeveer 2400 ton.
De vracht kan vervoerd worden op
een hoofddek, afgedekt met Mac Gre-
gorluiken van in totaal 30 x 6Vs me
ter.
(Vervolg van pag. 1)
Naast de terugtrekking van de
troepen zal de kwestie van een coali
tieregering ook een belangrijke rol
spelen.
Minister van buitenlandse zaken
Rogers zei gisteren op een persconfe
rentie, dat Amerika niet met de rege-
ring-Thieu is 'getrouwd'. Amerika
was slechts gebonden aan het recht
van de Zuidvietnamese bevolking om
zelf in vrijheid over haar toekomst te
beslissen.
Maar een coalitie zoals de commu
nisten in gedachten hadden, achtte
minister Rogers niet aanvaardbaar.
Ze wilden langs die weg sommige
van hun leiders aan het volk van
Zuid-Vietnam opleggen, zei hij. Niet
temin hadden president Nixon en
Thieu beiden te kennen gegeven dat,
als de bevolking voor de commu
nisten of enige andere regeringsvorm
wilde stemmen, en haar stemmen in
alle vrijheid werden uitgebracht en
geteld, dan alle partijen de keuze van
het volk zouden eerbiedigen.
Het kweken van hyacinten is
geen zaak voor de zondagstuin
der, hoewel de hyacintbol, met
zijn onbeperkte tijdstip van bloei
zich wel daartoe zou lenen. Tij-
déns een persconferentie van het
Produktschap voor siergewassen
gaf voorzitter Hylkema een
overzicht van de bollenexport
naar Amerika. Daar gaat men
met de Nederlandse produkten
punctueel te werk, wat prof. dr.
August de Hrtoch (links), hoog
leraar van de Michigan State
University slechts kon beves
tigen. Hij heeft namelijk een
researchprogramma van vier
jaar geleid, waarin met 200.000
dollar kosten het goed gebruik
van de Nederlandse bollen in
Amerika en Canada werd be
studeerd. Op de foto midden
prof. dr. ir. P. K. Schenk, rechts
voorzitter Hylkema.
Rogers deed een beroep op het Na
tionale Bevrijdings Front (NBF) on
derhandelingen met Saigon te begin
nen over de organisatie van vrije en
eerlijke verkiezingen. Rogers, die pas
een bezoek aan Zuid-Vietnam bracht,
zei dat president Thieu nog geen ant
woord had ontvangen op zijn 'zeer
opbouwende' voorstel inzake
rechtstreekse onderhandelingen tus
sen het Bevrijdingsfront en de Zuid
vietnamese regering.
Een woordvoerder van het NBF
maakte in Parijs bekend dat diverse
Zuidvietnamese oppositiegroepen zijn
begonnen met elkaar in contact te
treden over de vorming van een
voorlopige coalitieregering.
Het front, waarvan de Vietcong de
militaire afdeling is, wil het huidige
bewind in Saigon vervangen zien
door zo'n regering, die dan algemene
verkiezingen zou moeten voorberei
den. De woordvoerder zei dat de be
wuste politieke groepen 'elkaar ont
moeten waar ze maar kunnen".
D-day
J)E viering van D-day, de dag
waarop de bevrijding van Eu
ropa begon, is geen feestelijk gebeu
ren. Met name niet voor degenen,
die geen herinneringen hebben aan
de Tweede Wereldoorlog en hetgeen
daaraan vooraf ging.
Zwaar was de strijd, die pas elf
maanden daarna kon worden beëin
digd en talrijk waren de slachtof
fers, zowel onder burgers als mili
tairen. Zeer velen voelen met pijn
in het hart opnieuw het gemis van
hun dierbaren.
Bij de jongeren, die van dit alles
geen weet hebben, wekken de beel
den uit het verleden veelal gevoe
lens van onbehagen over een oorlog,
die zij na zoveel jaren in al zijn zin
loosheid ervaren.
Zü hebben gelijk. Want de Tweede
Wereldoorlog had voorkomen kunnen
worden als de landen van Europa op
tijd het opkomende Duitse militaris
me hadden onderkend en gezamen
lijk stappen hadden genomen om het
in toom te houden.
Dit gebeurde niet. Chamberlain dacht
vrede voor onze tijd' te hebben ge
kocht. En velen geloofden hem. Een
jaar na München 1938 bleek de grote
vergissing: het was slechts de vre
de van het kerkhof.
Het verleden is er om er wat voor
de toekomst uit te leren. Voorkomen
is beter dan genezen. D-day en al
les wat daar op volgde zou niet no
dig zijn geweest, als de Europese
landen niet de weg van de minste
weerstand hadden gekozen.
D-day is een waarschuwing tegen
het najagen van een srhijnvrede bij
de oplossing van problemen, maar
tevens een aansporing om geen kan
sen onbenut te laten, die tot werke
lijk duurzame vreedzame verhou
dingen kunnen leiden.
