Kanker twintig binnen jaar bedwongen effectenbeurzen week aarzelend Stemming was deze ADVIES SER VIEL IN DRIEËN UITEEN Minister Udink is teleurgesteld over evaluatierapport „Grosheide negeert wil van parlement" Vaccins worden beter gezuiverd NJHC viert 40-jarig jubileum Geen hiaat in wet BTW PROF. ZAHN VOOR NDP Maatschappij-kritiek geen voorrecht van een bepaalde groep FINANCIEEL WEEKOVERZICHT Kappers erkennen nieuwe cao niet ZATERDAG 31 MEI 1969 Dr. Sideriii* verwacht: AMSTERDAM De bijdrage, die Nederland tot dusverre in ternationaal heeft geleverd in de kankerresearch is zeer be langrijk geweest. Dit betekent niet, dat de oplossing ervan is gevonden, maar onze kennis van zaken is groter dan ooit. Aluds gisteren dr. P. Siderius, di recteur-generaal van de volkstezond- heid tijdens een bijeenkomst in Amsterdam ter gelegenheid van het 20-jarig bestaan van het Koningin Wilhelminafonds. Deze vergroting van kennis vindt men terug in een zij het nog zeer langzame stijging van de ge- neespercentages bij patiënten. Dr. Si derius verwachtte, dat er binnen 20 jaar een moment zal komen, waarop de factoren, die gezweivorming doen ontstaan, bekend zijn en de precentie en therapie binnen het bereik komen. Dave Brubeck bij aankomst op het vliegveld van Zestienhoven. Van avond zal hij in De Doelen een door hem gecomponeerd oratorium op de piano begeleiden. BUNNIK Prof. dr. J. Kistemaker heeft op een congres van het Neder lands atoomforum in Bun 'k meege deeld dat binnenkort ultracentrifu ges worden gebruikt bij het zuiveren van vaccins. De zeer snel ronddraai ende trommel (200 meter per secon de) zuivert de vaccins ongeveer tien keer beter dan de nu in gebruik zijn de machine waarbij bijproducten die een nadelige invloed hebben op de patiënt, achterblijven. Prof. Kistemaker noemde de grote hoeveelheden die de ultracentrifuges ineens kunnen zuiveren, een ander voordeel van de nieuwe methode. Emmeractie (2) Ondanks het positieve in de „emmer actie" vond ik op gevaar af voor een vervelende zeurpiet te worden uit gekreten deze actie oneerlijk er liefdeloos tegenover de gehandicapte kinderen, hun ouders en familie. Het is nog altijd zo dat gerechtigheid een volk verhoogt, maar van gerechtig heid was in dit verband geen sprake. Hoewel ik mij financieel niet afzijdig heb willen houden, kon .ik de hele manifestatie niet anders zien dan als een feestelijk opgeblazen stuk onge rechtigheid, waar in dit geval gehandi capte kinderen tijdelijk van mochten profiteren. Ik hoop dat (zelfs) Mies nog eens in de toekomst zal kunnen zeggen: Gelukkig hoeft het zo niet meer. Rhoon P. de Lange Hij wees ook op de noodzaak, dat de bevolking de nu verkregen kennis van zaken moet toepassen. „Wanneer ongeveer 3 op de 10 rokers te vroeg overlijden aan de gevolgen van dit roken, dan is daarmee voldoende aangetoond, dat gedragsbiënvloeding een zeer belangrijke taak van de besturen van organisatie voor de kankerbestrijding blijft. De overheid zal daarin naar vermogen steunen". Sprekende over de ontwikkeling van methodieken om kanker in een vroeg stadium te ontdekken, waar door vroegtijdige behandeling kan worden ingesteld, zei dr. Siderius, dat men voorzichtig moet zijn met de zgn. „mass-screening", die in sommi ge landen een soort mode is gewor den. AMSTERDAM De Nederlandse Jeugdherberg Centrale heeft gisteren de viering van haar 40-jarig jubileum ingeluid met een feestelijke bijeen komst in het RAI-congrescentrum. Stichtingsvoorzitter drs. A. Oost-In- dië vertelde er wat er in de afgelopen 40 jaar is bereikt: de NJHC heeft thans 54 jeugdherbergen, waar meer dan een half miljoen overnachtingen per jaar worden gemaakt. De bij de stichting ingeschreven Nederlandse jongeren maken een kwart miljoen overnachtin gen in het buitenland. De internatio nale samenwerking, die zich over meer dan 4000 jeugdherbergen in 46 landen uitstrekt, manifesteert zich in 20 mil joen overnachtingen per jaar. Dat ook in het buitenland veel be langstelling bestaat voor Nederlandse jeugdherbergen, toonde de voorzitter met enkele cijfers aan. De Duitsers brachten samen 77233 dagen door in Nederlandse jeugdherbergen, de Brit ten 24709 en de Amerikanen 16890. Zij staan aan de top van het leger van buitenlandse trekkers. De staatssecretaris van cultuur, re creatie en maatschappelijk werk, mr. H. J. van de Poel. sprak ook. Na zijn toespraak reikte hij aan de tweede se cretaris van de stichting, ir. L. W. Schroder uit Den Haag de versierselen uit. behorend bij het officierschap in de orde van Oranje Nassau. Ir. Schroder zit sinds 1945 in het al gemeen bestuur en sinds 1946 in het dagelijk bestuur. Op het Nederlands-Amerikaan se kerkhof in Margraten (Zuid- Limburg) is gistermiddag in aanwezigheid van prins Bern- hard en andere autoriteiten eer plechtige dienst gehouden t gelegenheid van memorial-day. Staatssecretaris: DEN HAAG Staatssecretaris dr. Grapperhaus van financiën meent dat het niet mogelijk is op wettige wijze door levering via het buiten land (Liechtenstein en/of Baarle-Her- tog) een prijsvoordeel ten bedrage van de omzetbelasting (12 cq 4 pro cent) te bereiken op sterke dranken of andere goederen. Hij zegt dit in antwoord op een vraag van het Tweede-Kamerlid Scholten (c.h.). „Politie Amsterdam trad tactvol op" DEN HAAG Minister Beernink van binnenlandse zaken is van me ning dat de Amsterdamse politie cor rect en tactvol is opgetreden tijdens de ongeregeldheden op Koninginne dag in de hoofdstad. Hij zegt dit in antwoord op vragen van de Twee de-Kamerleden Fievez, Van Schaik en Boot (KVP). DEN HAAG De SER is er gisteren in een besloten ver gadering over vaststelling van een advies ter beperking van de spiraalwerking van lonen en prijzen niet eensgezind uit gekomen. In tegenstelling tot de verwachting viel het advies ir drieën uiteen: de werknemers geven de voorkeur aan overheveling van twee pro cent sociale premies van werkne mers naar werkgevers; de kroon'eden houden vast aan de suggestie van hun collega dr. J. Zijlstra om de mogelijkheid van een uitkering-ineens van een pro cent *e adviseren; de ondernemers wijzen die uitkering af en handhaven hun voorstel om het tarief van de BTW op gas, elektriciteit, kolen olie en water alsmede de accijns op suiker te verlagen. De ondernemers, zo is vernomen, hebben hun bezwaren tegen het com promis-voorstel van Zijlstra gehand haafd. Dit was voor de drie groepe ringen in de Sociaal-economische raad aanleiding op hun oorspronke lijke voorstellen terug te vallen. De SER acht het terugdrukken van de stijging van de kosten van le- vensondernoud een belangrijk middel ter beperking van de doorwerking van de inflatiespiraal. Het kabinet wil voor dit doel zo'n 140 miljoen bestemmen, welk be drag over 1969 en 1970 beschikbaar zal moeten komen uit de schorsing van de investeringsaftrek. De rege ring is van plan dit bedrag te bestemmen voor een tijdelijke consu mentensubsidie op melk, om aldus aan de gehele bevolking enig soelaas te geven. „Minder aantrekkelijk", vindt de SER deze besteding. Als bezwaar wordt aangevoerd dat een subsidie op melk in feite onder het landbouw beleid van de EEG valt. Wordt ver volgens de subsidie later ongedaan gemaakt, dan zal een hogere prijs van zeven tot acht cent de afzet van melk naar raming met vijftien tot twintig procent doen verminderen. Bovendien vindt de SER het ook niet juist dat de gehele bevolking van een dergelijke subsidie zou profi teren. Opgemerkt wordt dat het melkgebruik, met name van bejaar den, relatief gering is. (Van een onzer verslaggevers) ROTTERDAM Het enige echte „nul-tarief" dat de BTW thans, zij het tijdelijk, kent, is voor de pers gereserveerd. Daardoor is voor de pers de verlichting gekomen, dat de omzetbelastingdruk op de abonne mentsprijzen is weggevallen, zo ver klaarde dr. F. H- M. Grapperhaus, staatssecretaris van financiën, vrij dagmiddag in de te Rotterdam ge houden algemene ledenvergadering van de vereniging De Nederlandse Dagbladpers. Mr. Grapperhaus noemde dit „nul-tarief" een fiscale subsidie, die de onafhankelijkheid van de pers zo min mogelijk aantast en zelfs zij het in bescheiden mate de vrije meningsuiting als een der pijlers van de Nederlandse democratie helpt be vorderen. Mr. Grapperhaus wenste dat een voorkeursbehandeling van de pers via de BTW spoedig niet meer nodig zal zijn. SPANNINGEN Prof. dr. E. Zahn, hoogleraar in de economische sociologie aan de ge meentelijke universiteit te Amster dam, zag de gang van zaken in het wetenschappelijk onderwijs, de span ningen en de verhoudingen rond de universiteiten als van essentiële bete kenis voor de sociale wetenschappen en ook voor de journalistiek, die im mers een bij uitstek sociale functie heeft. De bijdrage van prof. Zahn aan de NDP-vergadering was een referaat over de journalistiek en de maatschappijkritiek. Prof. Zahn zag, dat aankomende journalisten hun opleiding aan de so- ciale faculteiten zullen ontvangen. Dat die opleiding beter dient te wor den, is vaak gezegd. In dit verband memoreerde prof. Zahn, dat het zeker niet zo is als men in de vijftiger jaren meende, name lijk dat door de opkomst van de tele visie men minder uitgebreid de krant zou gaan lezen. Aandacht vroeg prof. Zahn voor de twee soorten maatschappij-kritiek, waarmee de journalistiek heeft te maken: die van de ideologen en die van degenen die de bestaande De AOW AOW behoort opgetrokken worden tot het minimumloon, inclu sief vakantiegeld. De 300-000 personen die van de AOW moeten leven hebben doorgaans hun hele leven hard moe ten ploeteren. Deden ze dat niet dan was doorgaans daar het gat van de deur. Ik dacht dat de meerderheid van de minimum loontrekkers over hard wer ken andere gedachten heeft. Dat alle gepensioneerden meer AOW zouden ontvangen acht ik niet bezwaarlijk want rijken dienen het via de belas- tig toch weer grotendeels terug te geven. Juister zou het mijns inziens zijn. dat men boven een bepaald in komen (uit vermogen en of pensioen) geen AOW kreeg. Dal zou een aan zienlijke besparing zijn. Met de compu ter moeten die mensen er toch uit te lichten zijn? Dftn Haag W. v.d. Heuvel De stemming op de effecten beurs was deze week aarzelend te noemen en er zullen nieuwe stimulansen nodig zijn om de handel weer op gang te bren gen. In Amerika was de beurs- stemming ook ongeanimeerd, omdat men het uitblijven van resultaten van de Parijse be sprekingen over Vietnam teleur stellend vindt, terwijl er tevens vrees heerst voor een verdere verhoging van de rente. Het uitzicht op de Franse ver kiezing kon eveneens niet hel der genoemd worden. In België is het disconto deze week tot zes procent verhoogd, waaruit op nieuw is gebleken, dat internationaal de scanning ©p de geld- en kapitaal markten nog niet is verdwenen. Hier te lande blijft de rentevoet hoog en het geld schaars. De jongste 7'/t pet. lening Ned. Gasunie kwam deze week weeff op de koers van uitgifte, gisteren op 100 1/4 pet. De Bank voor Ned. Gemeenten heeft aangekondigd met een vierde lening 1969 van rentespaarbrieven te komen tot een bedrag van 25 mil joen, zo nodig te verhogen tot 50 miljoen. Aan beleggingsmoge lijkheden is er tegenwoordig geen ge brek voor de kapitaalbezitter. Zo gauw een emissie achter de rug is, verschijnt al weer een nieuwe en voorgl uit de overheidssector is dit jaar nog het een en ander te wach ten. Het ziet er niet naar uit, dat een daling van betekenis der rente aanstaande is. INTERNATIONALS De internationale aandelen hebben deze week vrij goed de pas gemar keerd, behalve AKU. welk fonds een koersverlies moest lijden tengevolge van het bericht inzake een aanbod aan de houders van aand. Vereinigte Glanzstoff om hun stukken te ruilen in aand. AKU plus bijbetaling in contanten. Zoals bekend, bezit AKU reeds 76 pet. van het aandelenkapi taal der Glanzstoff en door de min derheid uit te kopen, krijgt men de gelegenheid om samen één concern te gaan vormen. Op zichzelf gezien, is djt bericht niet ongunstig te noemen. Integendeel, AKU verwacht veel van de algehele samensmelting met Glanzstoff, terwijl voldoende liquide middelen aanwezig zijn om he't bod in contanten te honoreren en daar naast voor de noodzakelijke investe ringen te zorgen. KLM was iets beter gestemd door het bericht inzake mogelijke lan dingsrechten in Chicago en gisteren kwam de notering op 234.50. HOOGOVEN Nederlandsche Kabelfabrieken heeft thans haar plannen voor een staalfabriek op de Maasvlakte mede gedeeld. Het voornemen is om een hoogoven met zuurstofstaalfabriek en walserijen te bouwen. Het ligt in de bedoeling om de eerste hoogoven een capaciteit te geven van 2.4 miljoen ton ruwstaal en men kan op de duur uitgroeien tot circa 10 miljoen ton. De eerste hoogoven vraagt een in vestering van circa 1800 miljoen, een fors bedrag en we vragen ons af, wie dat op tafel zal leggen. We ver moeden, dat Kon. Hoogovens wel een vinger in de pap zal krijgen, want we denken, dat Ned. Kabel en Steenko len Handels Veren, wel op partners uit zullen zijn, gezien de zware in vesteringseisen. De koers van aand. Ned. Kabel daalde deze week van 344 tot 335 pet. De stroom van jaarverslagen duurt nog voort. Lucas Bols kwam met een heel goed verslag en blijkt buiten Nederland een stijgende afzet te heb ben. Gisteren was de koers ƒ200 bie den. Chem. Fabriek Naarden hield haar jaarvergadering, waarop werd mede gedeeld, dat in het lopend boekjaar een bevredigende winststijging zal gecontinueerd worden. De reuk- en smaakstoffen vormen 80 procent van j de omzet van dit bedrijf. Ver. Ned. Uitgevers gaven een uitstekend verslag. De nettowinst kwam van ƒ10 miljoen op bijna 18 miljoen. De verwachtingen blijven gunstig. Voorgesteld dividend 18 pet. contant (v.j. 16 pet.) plus 4 pet. agio- bonus (onv.). Een mooi verslag bracht ook Inter na tio met een winststijging, welke krachtig is geweest, zo ongeveer een verdubbeling. Aan dividend wordt 16 pet. (v.j. 15 pet.) in contanten voor gesteld. Dit handelsconcern is van Europese allure geworden en hier hebben we nu eens een geslaagd staaltje van koopmansschap. Vroeger was Internatio een handelsven nootschap met dominerende belangen in Indonesië. Toen dat wegviel, is men gaan omschakëlen en via geslaagde overname van bedrijven is men in allerlei branches geïnfil treerd. De koers van Internatio is gisteren tot 311 pet. gestegen (v.w. 300). Niet alle ondernemingen gelukt het om tegen het getij met succes op te roeien. Deze week kwam Hoogstraa- ten Conserven mededelen, dat men het bedrijf gaat sluiten wegens de moordende concurrentie, vooral van Franse zijde. Dit bedrijf is in 1860 begonnen en moet nu de strijd om het bestaan opgeven na enkele ver liesgevende jaren. De koers van dit fonds daalde tot 55 pet. gisteren. De curatoren van Mulder-Vogem, de zaak, welke kapot is gegaan aan een onjuiste planning, deelden deze week mede, dat van optimisme inza ke een uitkering aan konkurrente crediteuren geen sprake kan zijn. In tussen is Wilson's Limonadefabriek failliet gegaan tengevolge van de he vige prijzenstrijd op de markt der frisdranken. Als men in deze tijd niet goed mee kan komen, dan moet men hel loodje leggen! En dan te weten, dat d'Oranjeboom een groot belang in Wilson heeft. De jaarlijkse prijs voor de dag bladjournalistiek is dit jaar toe gekend aan Cees Noteboom voor zijn verslagen over de mei-ge beurtenissen van 1968 in Parijs. Noteboom hier met de penning, die hij ontving in gezelschap van de zangeres Liesbeth List. toestanden methodisch .onderkennen en permanent bewaken. Maatschappij-kritiek zag hij niet als een voorrecht van een bepaalde groepering, die zou kunnen menen autoritair te bepalen waar de samen leving niet goed is georganiseerd en waar zij dient te worden veranderd, maar als een gezamenlijke opgave van de gehele samenleving. Het gevaar van ideologen zag prof. Zahn in het feit dat hun politiek handelen vaak wordt begrepen als revolutionair handelen, het bereiken van hun demagogische doelstellingen als strijd. DEN HAAG De drie samenwer kende kapperspatroonsbonden achten zich niet meer gebonden aan de cao 1969. Dit werd gisteren medegedeeld nadat bekend werd dat kapperspa^ troons van het ministerie van econo mische zaken geen toestemming krij gen om de hogere arbeidskosten door te berekenen in de prijs. Dit betekent dat met ingang van vandaag de kapperspatroons weer het oude loon mogen uitbetalen in plaats van het loon dat volgens de op 19 mei ingegane cao geldt. De patroonsbonden zeggen zich er terdege van bewust te zijn, dat dit „een hoop herrie" van de zijde van de werknemers zal gaan opleveren. „Maar er bestaat, nu niet voldaan is aan onze eis tot doorberekening, geen cao en men kan dus de oude toestand handhaven", aldus een communiqué. 128 JAAR (Van onze parlcmentsredactie) DEN HAAG De Nederland se regering vindt het evaluatie rapport over de ontwikkelings hulp, dat is samengesteld door een universitaire werkgroep on der leiding van prof. dr. L. H. Janssen, in meer dan één op zicht teleurstellend. De werkgroep heeft niet kunnen voldoen aan de opdracht van dc re gering vast te stellen, of dc hulpbe hoefte, zoals dc ontwikkelingslanden die presenteren, voor deze landen op timaal is. Bovendien is dc werkgroep er niet in geslaagd een volledig uit gewerkt model te maken van de hulp. die Nederland zou moeten ver lenen. In een nota aan de Tweede Kamer schrijft minister Udink, dat de kritiek van de werkgroep op het jongern vrijwilligersprogramma onbevredi gend is. De huidige organisatievorm acht de bewindsman waardevol. Verder is de regering het niet eens met onderdelen uit het rapport, die handelen over de Financie ringsmaatschappij voor Ontwikke lingslanden en over de hulpverlening aan Indonesië. In het rapport stelt prof. Janssen, dat de uitgebreide hulp aan dat land moet worden verminderd en dat de hulp aan Pakistan en India moet worden opgevoerd. Reddings operatie De uitspraak van- de werkgroep, dat de Nederlandse hulpverlening aan Indonesië een bedreiging vormj. voor de hulp aan Pakistan en India, acht de regering onjuist. Ook de hulp aan beide laatste landen is sterk uit gebreid. Bovendien had de hulpverlening aan Indonesië tot voor kort het ka- Sylvester „Slaaf" Magee, een neger uit Mississippi, vierde gisteren zijn 128ste verjaardag. Het grootste deel van de dag brengt de grijsaard zit tend in een oude houten stoel door, rokend en pruimend. Het geheim van zijn lange leven? The good Lord above he's smiling down on me..." rakter van een accute internationale reddingsoperatie. Minister Udink schrijft, dat hij zich wel met het standpunt van de werkgroep inzake deelname aan consortia en consultatieve groepen kan verenigen. Ten aanzien van de binding van de hulp is de regering met de rappor teurs van oordeel, dat waar deze bestaat, Nederland moet trachten om althans tot- een gedeeltelijke ontbin ding te komen. Kritiek van bond kleuterleidsters (Van onze onderwjjsredacteur) UTRECHT Op de jaarver gadering van de besturenbond van protestants-christelijke op leidingsscholen voor kleuter leidsters heeft voorzitter B. Bud- dingh' vanmorgen uiting gege ven aan een groeiend gevoel van onbehagen en geprikkeld heid over het centralistisch de- partementalisme dat in wezen de vrijheid van onderwijs be dreigt. Onder het motto „Vogel Grosheide, waarheen is Uw vlucht?" deed de heer Buddingh' een frontale aanval op het plan van de staatssecretaris om de stichtingsnormen vóór scholen voor voortgezet onderwijs te verhogen. De voorzitter van de besturenbond schetste in het algemeen het ove.r- heidsbcleid als weinig visionair. Dc plannen met de stichtingsnormen noemde hij een dieptepunt. Verschil lende Kamerleden hebhen ondanks bezwaren tegen de Mammoetwet Jestijds voorgestemd omdat zij de normen voor dc stichting van scholen an belang vonden. Op grond van die normen zijn nu Ie nodige plannen ingediend maar nu ouden de normen omhoog gaa.v d.w.z. dat er méér teerlingen'nodi.c 'ijn om een nieuwe schooi gesubs' lieerd te krijgen).' Wat Grosheide thans wil. betekent het lek slaan van het schip van het de voortgezet onderwijs vlak proefvaart, aldus de heer Budding'. De staatssecretaris zegt dat de nor men niet kloppen met de uitvoe ringsvoorschriften die via overleg tussen overheid en onderwijsorga nisaties tot stand zijn g(»'<omen. Wat is „via" overleg? Kennelijk iets heel anders als „na" overleg en „in" over leg met. Volgens de staatssecretaris zou de verandering geen enkele onder- wijsrichting bevoordelen of benade len. De nieuw regeling zou echter j geruisloos de totstandkoming van zo- genaamde compromisscholen bévor- i deren. De vraag rijst waar de staats- i secretaris het recht vandaan haalt om eigenmachtig te negeren wat door het parlement is aangenomen. Laat Grosheide zich niet op de vleugels der illusie naar een politiek fata I morgana drijven? Onwettig De heer Buddingh' besloot zijn op merkingen over deze kwestie met de woorden: „Wat thans dreigt, is een van overheidswege onwettig ingrij pen in de vrijheid van het bijzonder onderwijs, het voor schoolbestuurtje j spelen van het departement. Ik hoop van harte dat de staatssecretaris van 1 zijn vlucht in ijle hoogten op eigen kracht zal terugkeren naar de vaste I bodem van het Hollands landschap. Zo niet dp*i hoop }k dat het parle ment hen tot koerswijziging zal dwingen. Ik kan u verzekeren dat het Convent en de Besturenraad van het Drolestants-Christelijk onderwijs, voor zover het aan hen ligt, Groshei de geen kans zullen geven almaar verder van het nest te fladderen".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1969 | | pagina 9