Reuze*ki&k in 3 minuten v™™®™ franse presidents^rkiezingen,
Bij eerste ronde nog
geen beslissing
Commentaar
Huib Goudriaan
Inrichtingen in
Vlaardingen
bezorgd over
bulderhaan
Alleen Poher zou in staat
zijn Pompidou te verslaan
OGEM neemt
fabriek met
150 man over
Wereldrecord
voor Rusland
Prof. Presser
nam afscheid
Pele: bijna
duizend goals
Extraatje voor
Milanese spelers
Onverschrokken
7
ZATERDAG 31 MEI 1969
Op de Scherening6e pier
staat een reusachtige kiekkast.
Voorburger Marcel Tiggeler
maakt opnamen door aan een
fraai lint te trekken. Af en toe
draait hij een halve meter lang
filmrolletje in het apparaat. Een
handeling, die door het publiek
lachend wordt bekeken: Marcel
werkt met afmetingen, die wei
contrasteren met die van het
vertrouwde boxje.
De resultaten zijn er ook
naar. Wie een portret laat ma
ken, krijgt een affiche mee,
waarop zijn of haar gezicht twee
keer zo groot is vereeuwigd.
Bovendien hoeft maar drie
minuten op het resultaat te wor
den gewacht. „Uw foto-affiche
in 3 minuten!" en „Your poster
m 3 minutes!" heeft Marcel
boven zijn „Po6ter Saloon" ge
schreven.
Franse uitvinding
Marcel Tiggeler (23) en zijn
assistent Ulko Wind hebben
sinds 16 mei toen de pier
werd opengesteld ongeveer
500 foto-affiches 7,ver
kocht. De wat groot uitgevallen
pasfoto's vallen kennelijk in de
smaak.
Het unieke procédé (geen
donkere kamer, na het met een
flits fotograferen, wordt onmid
dellijk het vel papier uit de ca
mera gehaald en in een bak met
ontwikkelaar gelegd, waarna het
portret zich begint af te teke
nen) is afkomstig uit Frankrijk.
De Parijse handelaar in horlo
ges Yves Colin (30) gebruikte
voorjaar 1968 een kopieerma
chine om foto-affiches te ma
ken. Na wat verbeteringen aan
de camera en het gebruik van
contrastrijker papier dan ko
pieerpapier, bleek de methode
te voldoen. Hij kreeg octrooi op
zijn uitvinding.
Mei 1968 plaatste hij zijn apparaat
als attractie op de Champs Elysées
Succes bleef niet uit. Beroemdheden
als Brigitte Bardot, Gilbert Bécaud en
huidige presidentsschapskandidaat
Pompidou (met onafscheidelijke siga
ret) lieten zich fotograferen.
Yves Colin probeerde het ook aan
de C6te d'Azur, maar daar bleken de
mensen te kritisch te zijn. Marcel
Tiggeler: „Ze letten op elk plekje, en
als ze een levensgrote pukkel op hun
neus ontdekken, zeggen ze: Dat ben
ik niet! Het grote bezwaar is natuur-
lijk dat alles twee keer zo groot
wordt..."
Vaar de pier
Oktober 1968 kwam Colin in Den
Haag in contact met de vloeiend
Frans sprekende francofiel Marcel.
De Fransman bleek een Nederlander
te zoeken, die bereid zou zijn met een
van zijn kiekkasten ergens te gaan
staan.
BRIEF AAN MINISTER
(Van een onzer verslaggevers)
VLAARDINGEN Ook de bestu
ren van vier Vlaardingse inrichtingen
op het gebied van de volksgezond
heid zijn grotelijks bezorgd over een
eventuele aanleg van een nieuwe
startbaan op de Rotterdamse lucht
haven. Zij hebben die bezorgdheid
uitgesproken in een brief aan de mi
nister van verkeer en waterstaat, de
staatssecretaris van sociale zaken en
volksgezondheid en het college van
B. en W. van Rotterdam.
De besturen van het Holy-zieken-
huis, het Zonnehuis en de verzor
gingstehuizen Vaartland en St. Jozef,
die alle hun inrichtingen in de nieu
we wijk Holy hebben, verzoeken de
minister met grote nadruk te voorko
men dat door de aanleg van de start
baan het zware luchtverkeer zich bo
ven het Rijnmondgebied verder zal
gaan ontwikkelen. Het gebruik van
hun inrichtingen zou dan wellicht
onmogelijk worden.
Adressanten schrijven dat het on
derzoek van patiënten reeds thans
hinder ondervindt van vliegtuigen
die van het Rotterdamse vliegveld
gebruik maken.
Indien deze hinder, zoals de bestu
ren verwachten, nog aanzienlijk toe
neemt, kan zowel voor de zieken als
voor het te verrichten medisch on
derzoek een situatie ontstaan die het
gebruik van de inrichtingen sterk zal
bemoeilijken.
(Van een onzer redacteuren)
DE presidentsverkiezingen, die morgen in Frankrijk worden
gehouden zullen waarschijnlijk nog geen nieuwe president
opleveren. De gaullistische kandidaat Georges Pompidou zal
naar verwachting wel de meeste stemmen verwerven, maar niet
de vereiste meederheid van de helft plus één.
Slagen Pompidou en de andere zes
kandidaten er niet in, morgen deze
meerderheid in de wacht te slepen,
dan is alleen nog maar interessant,
welke kandidaten in de wedloop om
stemmen als 1 en 2 eindigen. Die
moeten het nl. op 15 juni tegen el
kaar opnemen en één van hen zal
voor een periode van zeven jaar met
presidentiële macht worden bekleed.
raai willen afschuiven, die een ver
antwoord beleid onmogelijk maakte,
dan maakt Pompidou een goede kans.
Vooral omdat hij een jaar geleden
door diezelfde generaal aan de kant
werd gezet, toen de loopjongen de
crisissituatie beter beoordeeld bleek
te hebben dan zijn meester.
Stabiliteit
Pompidou
Volgens veler oordeel zal de nieu
we Franse president Pompidou heten.
Men acht hem in staat te winnen,
wie hij ook op 15 juni tegenover zich
krijgt of het nu interim-president
Alain Poher is. of de socialistische
minister van Marseille, Gaston Def
ferre, dan wel de communistische
kandidaat Jacques Duclos. De andere
kandidaten (Rocard, Ducatel en Kri-
vine, van wie de laatste uiterst links
is) zullen in het stuk nauwelijks
voorkomen.
Bij de tweede ronde op 15 juni
zullen de Fransen in veel gevallen
opnieuw overwegen, aan wie zij hun
stem zullen geven. Komt Duclos als
tweede uit de bus, dan kan Pompidou
op een klinkende overwinning reke
nen. Zij die op Poher en Defferre
stemden zullen niet gemakkelijk de
kandidaat van de communistische
partij steunen.
Ook Defferre wordt kansloos ge-
I acht, als hij het alleen tegen Pompi
dou moet opnemen. Het feit, dat hij
de steun heeft van oud-premier Pier
re Mendès France (die hij weer pre
mier wil maken) zal daar weinig aan
kunnen veranderen. De Fransen heb
ben al eerder bewezen, dat zij niets
voelen voor wat tot een „link(s)
avontuur" kan leiden.
Pompidou heeft het niet gemakke
lijk. omdat hij zijn vroegere meester
niet kan verloochenen, en toch moet
erkennen, dat er fouten gemaakt zijn.
Hij kan ook niet aan het resultaat
van het referendum voorbijgaan. Het
enige wat hij kan doen is hameren
op de noodzaak, dat de stabiliteit
wordt verzekerd, zij het op een ande
re manier dan voorheen.
Poher heeft succes gehad met zijn
bescheidenheid, zijn grootvaderlijke
optreden en zijn afkeer van pracht
en praal. Het is vooral aan zijn be
heerste aanpak van de zaken te dan
ken geweest, dat het leven in Frank-
De kandidatenboven vlnr Def
ferre, Ducatel, Duclos, Krivine;
onder vlnr Poher, Pompidou en
Rocard. Zoals men ziet in alfa
betische volgorde.
rijk gewoon is doorgegaan en dat de
lang voorspelde chaos uitbleef, toen
de generaal van het toneel moeat
verdwijnen.
Aanvankelijk ging de voorkeur van
Poher uit naar een staatshoofd, dat
slechts als scheidsrechter tussen de
partijen zou optreden. Zijn aanhan
gers hebben hem er echter van
overtuigd, dat de president er is om
de grote lijnen van het beleid te be
palen en te zorgen, dat dit in over
eenstemming is met wat er onder de
kiezers leeft.
Grote macht
Frankrijk is al sinds vorige eeuw
beducht voor een president met grote
uitvoerende macht Vandaar dat vrij
wel altijd „politiek ongevaarlijke"
politici werden gekozen. In 1958
kwam een eind aan die periode, toen
de gaullistische grondwet de presi
dent onbeperkte bevoegdheden toe
kende. Het grote probleem is nu, wat
de president, die morgen of op 15
juni gekozen wordt met die grote
persoonlijke macht zal of kan doen.
ROTTERDAM De NV Overzeese
gas- en elektriciteitsmaatschappij
(OGEM) heeft de NV Van Schalk en
Berghuis in Waddinxveen overgeno-
De overneming van deze fabriek
voor betimmeringen, laboratoriumin
richting en groothandel in meubelen,
geschiedde door betaling in contan
ten. De 150 personeelsleden zijn
gisteren ervan op de hoogte gesteld.
Twaalfjarige GERARD HALM1NG uit Coevorden maakte gisteren zijn schoolreisje. Voor on- PoIlST
ze krant mocht hij een foto-affiche laten maken: het resultaat vond Gerard niet zo geweldig. Wat
ga je ermee doen? Gerard (een beetje stug): „Ik weet het niet."
Marcel dacht aan de pier, en belde
pierdirecteur J. Mens, die veel voor
het plan voelde foto-affiches op de
pier te laten maken. Deze maand is
Marcel, als Nederlands „contactman"
voor Yves Colin gestart. Hij is tevre
den over de resultaten en vindt het
vooral leuk werk.
Op de pier is men ook ingenomen
met Marcels activiteiten. Alle
EMS-directeuren en praktisch alle
ambassadeurs (bij de opening van de
pier) lieten een affiche maken. Vori
ge week zaterdag werden zelfs een
Miss en Mister Poster-verkiezing ge
houden (poster is affiche).
Ondertiteling
Sinds kort worden zelfs teksten on
der het portret meegefotografeerd
als: „For sale" (te koop), „Wanted
voor murder - 5000 dollars reward"
(gezocht wegens moord - 5000 dollar
beloning; „With love to.." (zelf invul
len) en „Ik was op de pier in Scheve-
ningen".
De meeste belangstelling blijkt te
bestaan voor de ondertiteling „Ge
zocht wegens moord". Naar keus kan
men zich met strohoed uit de jaren
dertig, bolhoed, slappe gangster-vilt-
Wilhelm-helm. De geruite pet vindt
van keizer Wilhelm laten kieken.
Marcel: „Veel Duitsers vinden het
geweldig te poseren met die keizer
Wilhelm-helm. De geruite pet viridt
veel aftrek b(j meisjes. De slappe vilt-
hoed is geliefd b(j pretentieloze
mensen, die alleen maar gangsters
leuk vinden. De mensen die de voor
keur geven aan de strohoed k la
Maurice Chevalier zijn meestal erg
aardig."
Behang camoufleren
Marcel heeft geconstateerd dat
Duitsers en Nederlanders de gemak
kelijkste klanten zijn. Italianen en
Fransen komen snel met klachten,
dat het portret niet goed gelijkt.
Mannen, vrouwen zowel als kinde
ren laten zich in gelijke aantallen
fotograferen. „Dames meestal pas na
aandringen van begeleidende man
nen".
Wat doen de mensen met de halve
meter hoge portretten? „Ze worden
in slaapkamers of op toiletten opge
hangen. Een mooie plek is ook daar
waar het belang vies begint te wor
den: het zijn nu eenmaal behoorlijke
lappen. En natuurlijk zijn het gelief
koosde cadeaus aan geliefden."
Plannen voor de toekomst?
„We hebben een samenwerking
met Agfa, die het papier voor
ons maakt speciaal papier,
dat alleen door ons wordt ge
bruikt en we zijn bezig sa
men met Agfa een manier te
vinden om kleurenfoto's te ma
ken."
Maar voorlopig beperken
Marcel en zijn klanten zich tot
zwart-wit. Marcel verwacht dat
er nog voor ongeveer een jaar
een markt is. „Daarna heeft
iedereen, die er een hebben wil
zo'n poster. En de mensen, die
er geen willen, hebben het dan
gezien."
Blijft Poher over. Als de inter
im-president het in tweede instantie
alleen tegen Pompidou moet opne
men, bestaat de mogelijkheid dat de
meerderheid van de kiezers aan hem
de voorkeur geeft. Volgens de opinie
peilingen is die kans groot, maar in
de komende weken kunnen in dit
beeld nog veranderingen optreden.
Veel zal afhangen van de vraag, of
de Fransen een streep willen zetten
onder tien jaar gaullistische gran
deur, die Frankrijk in grote econo
mische moeilijkheden heeft gebracht.
Als dat zo is, zullen zij niet op Pom
pidou stemmen, omdat die jarenlang
als premier verantwoordelijk is ge
weest voor het regeringsbeleid, dat
tot de chaotische onlusten van vorig
jaar leidde.
Rekenen zij hem deze fouten niet
toe omdat zij de schuld op de gene-
Belangstelling van zijn kameraadjes, als Gerard voor de reuze1
kiekkast zit.
Gerards portret, in de bak met ontwikkelaar, tekent zich af.
Damtornooi
in Hoogeveen
sterk bezet
HOOGEZAND Het internatio
nale damtornooi dat van 24 juni tot 5
juli in Hoogezand wordt gehouden, ia
sterk bezet met onder meer wereld
kampioen Andris Andreiko. oudwe-
reldkampioen Iser Koeperman en Eu
ropees kampioen Ton Sijbrands.
In Hoogezand zal ook de Senega-
lees Baba Sy, die geruime tijd niet
actief is geweest, weer spelen.
De deelnemers in de eregroep zijn:
Sybrands, Wiersma, Van Dijk en
Bronstring (Nederland). Hisard
(Frankrijk), Kuyken (Zwitserland),
Andreiko, Koeperman en Agafonov
(Rusland), Baba Sy (Senegal), Smith
(Ver.Staten) en Adjied of Koningfe-
rander (Suriname).
Den Hertog nog
in leiderstrui
BRIGHTON De Engelsman Sid
Barras heeft vrijdag de zevende
etappe van de amateurronde van En
geland gewonnen. Een andere Brit,
Rollison eiste de tweede plaats voor
zich op. terwijl de Pool Mikolajczvk
als derde eindigde. D Nederlandse
renners, tot dusver op alle fronten
succesvol deden het wat rustiger aan.
Het ploegenklassement blijft ondanks
de Engelse winst, vast in Neder
landse handen. Ook Fedor den Her-
togs leiderstrui en Popke Oosterhofs
tweede plaats kwamen niet in ge
vaar.
MOSKOU Tijdens atletiek
wedstrijden in het Leninstadion in
Moskou hebben de Russiche dames
Ljoebov Finogoejenova, Tatjana
Medvedeva, Olga Kleinet en Tamara
Boitenko vrijdag een nieuw wereld
record op de 4 x 400 meter estafette
gevestigd met een tijd van 3 minuten
47,4 seconden.
AMSTERDAM Prof. dr. J. J. Pres
ser heeft vandaag zijn afscheidscollege
gegeven als gewoon hoogleraar in de
algemene en vaderlandse geschiedenis
sinds de middeleeuwen aan de univer
siteit van Amsterdam. Op 1 september
gaat hij met emeritaat.
Titel van zijn college was „Clio kijkt
door het sleutelgat". Prof. Presser wil
de ermee aantonen, dat de zgn. ego
documenten (gedenkschriften, brieven,
dagboeken enz.) voor historici steeds
belangrijker geschiedbronnen zijn ge
worden. Vooral sinds de ontwikkelin
gen van wetenschappen als psychologie
en anthropologic. „De geschiedweten
schap toont namelijk een verhoogde be
langstelling voor leven en lotgevallen
van de individuele mens".
Prof. Presser werd in 1899 in Amster
dam geboren. Hij studeerde aan de uni
versiteit van Amsterdam, waar hij in
1925 het doctoraal examen geschiedenis
aflegde en in 1926 promoveerde op een
proefschrift getiteld Das Buch „De Tri
bus Impostoribus". Hij was van 1928
tot 1940 en van 1945 tot 1947 leraar aan
het Vossius-gymnasium in Amsterdam,
van 1941 tot 1943 aan het Joods lyceum
en daarna tot 1945 ondergedoken.
In 1946 werd hij benoemd tot lector
in de politieke geschiedenis en de di
dactiek en methodiek der geschiedenis,
in 1948 tot buitengewoon hoogleraar in
de nieuwste geschiedenis met inbegrip
van de economische en sociale geschie
denis sedert 1870. van 1952 tot 1959 was
hij gewoon hoogleraar met dezelfde
leeropdracht in de faculteit der sociale
wetenschappen en in 1959 volgde zijn
benoeming tot gewoon hoogleraar in de
faculteit der letteren.
RIO DE JANEIRO De Braztll-
aansc Sportbond heeft bekend ge
maakt dat pele 964 doelpunten heeft
gemaakt in 770 offieiële wedstrijden.
Pele die op 15-jarige leeftijd als
beroepsspeler begon, in 1956, zal naar
verwachting nog dit jaar zijn dui
zendste doelpunt maken.
MILAAN De spelerg van AC
Milan, die van hun club voor het
winnen van dc Europese voethalbe-
ker al een premie hadrfrn gekregen
van ongeveer 18.000 gulden de man.
krijgen nog een aantrekketHk ex
traatje.
Voor het speten van een
vriendschappelijke wedstrijd in New
De VPRO laat zijn belofte om
„voortdurend te blijven schokken"
niet ongehonoreerd, ineften er althans
nog mogelijkheden open zijn om het
kijkpubliek dat langzamerhand onge
veer „alles" heeft gezien, werkelijk
op te schrikken.
Gisteravond werden er op Neder
land 2 twee programma's vertoond
die er niet om logen, maar in opbouw
en presentatie toch weer niet op
schokeffecten uit waren.
Na alle openheid over verre en re
cente historie zal het niet velen pijn
hebben gedaan te kijken naar het
zeer sterk opgevoerde spel „Jan Pie-
terszn. Coenvan Slauerhoff, dat al
tijd op de index heeft gestaan bij de
overheid, maar nu niemand meer zal
zijn gezien als „een onzer vader
landse helden de kroon van het
hoofd roven". In feite is he tstuk, dat
bekort werd gespeeld, zeer menselijk
en niet discriminerend.
Bloot
De NCRV zond al eens een onver
bloemde reportage over pornografie
(in Zweden) uit, de VPRO legde er
nu een flinke schep op, waarbij de
camera voor niets terugdeinsde. De
schok, die blote Phil Bloom Neder
land enige tijd geleden via Hoepla
toebracht, zou nu in een aardbeving
moeten verkeren, ware het niet dat
de massa meer blotigheid ditmaal
werd verpakt in een serieus-voorlich
tingsprogramma waarin om dc ande
re scène de Utrechtse officier van
justitie commentariërend potrad. Wel
was dit een in stukken geknipt inter
view. maar die waren bijzonder han
dig tussen de items gevoegd. De
VPRO zelf registreerde slechts zoveel
mogelijk (en aan verboden fot&s
flink teveel) en onthield zich van
conclusies.
Nu Hoepla en de nudistenfilm in
VARA's Rood Wit Blauw zijn we nu
waarschijnlijk wel aangekomenbij
wat ja of nee „kan" op de televisie.
In vervolg op uitermate veel open
hartige discussies over sex-onderwer-
pen moest het tenslotte hiertoe ook
komen, al ging het nu nog via een
informatieve documentaire. De ont
wikkeling van de moderne televisie
is niet tegen te houden: de reactie ir
aan de kijkers.
York, toucheert de houder van df
Europacup een garantiebedrag van
ongeveer 145.000 gulden. De leiding
van AC Milan heeft besloten ook dat
bedrag onder de spelers van de kern
ploeg te verdelen en dat betekent ptf
man nog eens zo'n 9.000 gulden.
