I
Luthers
theologe
ie was
beter dan zijn daden
h
Handleiding voor de
waardevol
is een
catecheet
initiatief
de joden Lutheranen
aarzelend
Geringe bijbelkennis
bij kweekscliolieren
voor
eenheid
VOORZICHTIG MET
.GETUIGENISSEN
Een woord voor vandaag
Rapport van lutheranen over
Uw probleem
is het
onze..
Vrijgemaakte synode
aanvaardt Koreaanse
zusterkerk
BEROEPINGSWERK
Eindelijk krijgt Trienske
Beimers versterking
Niet naar h
westen kijke
I
tJ
'V
VRIJDAG 30 MEI
Paulus verlangt naar de hemel, maar wil om wille van de
mensen wel op aarde blijven. Dan schrijft hij in Phïlippenzen
1:25 „En in deze overtuiging weet ik, dat ik zal blijven en
voortdurend bij u allen zal zijn, opdat gij verder moogt ko
men en u in het geloof verblijden."
Hoe „weet" Paulus dit? Heeft hij een stem uit de hemel ge
hoord? Hoe weten christenen eigenlijk wat de wil van de
Heer is? Spreekt Hij tot hen vanuit de hemel?
Er zijn altijd weer mensen die menen, dat ze een stem uit de
hemel moeten horen, een ingeving moeten krijgen. Als je de
oudere geschriften en preken leest kom je dergelijke uitdruk
kingen steeds weer tegen. En in onze tijd hoor je dit soort
uitdrukkingen, of althans soortgelijke, veel in pinksterkringen.
Ik geloof niet dat iets dergelijks verborgen ligt achter dit we
ten van Paulus. Hij heeft geen bijzondere stem gehoord. Maar
hij weet zich zo eensgeestes met God dat hij toch van „weten"
kan spreken. Paulus weet hoe God werkt in deze wereld. Hij
weet ook dat als hij werkt volgens de lijnen van God, hij ook
kan zeggen wat God wil. Paulus vindt het nodiger om te blij
ven, omdat hij weet dut God is geïnteresseerd in de mensen
die hij moet helpen. Het belangrijkste in het christelijk leven
is niet een stem uit de hemel, maar het kennen van God. En
we leren Hem alleen kennen door dagelijkse omgang. Wie
God kent, weet wat hij wil.
We lezen vandaag: Handelingen 7 1-22.
(Van onze kerkredactie)
ASMARA, Ethiopië Luthers theologie was beter dan Luthers
leven toen het ging om de joden. Dit erkent een commissie van
de Lutherse Wereldfederatie die een studierapport opstelde over
„De kerk en het joodse volk".
„Er is vijf jaar gewerkt aan dit rapport, wat betekent dat deze
lutherse „schuldbelijdenis" pas na lang aarzelen op papier is
gezet. Het rapport werd aangeboden aan de commissie voor
wereldzending van de LWF. die dezer dagen vergaderde in
Asmara, Ethiopië.
Brieven die niet zijn voorzien
van naam en adres kunnen niet ln
behandeling worden genomen. Ge-
helmhouding Is verzekerd. Vragen
die niet onderling met elkaar ln
verband staan moeten In afzonder
lijke brieven worden gesteld. Per
brief dient een gulden aan postze
gels te worden Ingesloten.
Vraag: Ons spinnewiel is sterk
•angetast door houtworm. Wat is
hiertegen te doen.
Antwoord: Een spinnewiel is
meestal nog wel zelf te behandelen,
gezien de afmetingen. Bij de drogist
kan men een bestrijdingsmiddel ko
pen in tube met spits, waarmede
men de gaatjes kan inspuiten. Dit
behoeft niet in eens achter elkaar te
geschieden. U kar. de behandelde
gaatjes afbakenen met krijt, zodat u
er telkens wat verloren uurtjes aan
kan besteden, en de volgende keer
kan u dan zien, waar u gebleven
was.
Is dit onmogelijk, dan is het enige
middel een gespecialiseerde firma te
hulp te roepen om een blauwzuur-
vergassing toe te passen.
Vraag: Waar is een schriftelijke
opleiding tot tolk Duits? Zijn er toe
latingseisen.?
Antwoord: Er bestaat geen schrif
telijke opleiding.
HOOGEVEEN De generale syno
de van de Gereformeerde Kerken
(vrijgemaakt) heeft met algemene
stemmen besloten, om corresponden
tie aan te gaan met de Kosin Presby
teriaanse Kerk ln Korea.
Deze kerk werd vorig jaar op de
Gereformeerde Oecumenische Synode
te Lunteren als lid van deze orga
nisatie aanvaard, maar blijkens in
formatie, die op de vrijgemaakte sy
node verstrekt werd, waren de Kosin
mensen in Lunteren geen officiële af
gevaardigden van hun kerk.
De Kosin Presbyteriaanse Kerk telt
ongeveer 100.000 zielen. Zij scheidde
zich na 1945 af van de hoofdstroom
van het Koreaanse presbyterianisme.
De Koreaanse predikant ds. P. Y.
Chah dankte de synode voor haar
besluit. .Wij kunnen veel van u le
ren. Wij leven mee met uw strijd. Er
zijn in de wereld weinig kerken, die
op de echt-Schriftuurlijke belijdenis
staan en de leer der Schrift vasthou
den." Hij dankte ook voor de en
thousiaste hulp. vooral voor het
adopteren van studenten.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Nieuw-Beijerland, Ph. J.
Leemans te Rijnsaterwoude: te Nijver-
dal (vac. D. H. Bosma; toez.), P. Post
te Nieuw-Stadskanaal.
Bedankt voor Gasselternijveen, A. J.
Overbeeke te Overdinkel; voor Wad-
dinxveen. J. Koele te Niikerk op de
Veluwe: voor Wezep vac. A. Gooijer).
G. C. Post te Giessendam.
Emeritaat verleend (gez. red.t aan
J. Luchies te Gasselte
Beroepbaar mej. drs. C. 1. R. Glas,
van Tuyllweg 23. Velsen.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen te Kampen-B. G. van den
Brink te Eindhoven.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Heerde, J. M. Visser te
Broeksterwoude.
GEREF. GEMEENTE
Bedankt voor Amsterdam-Centrum,
J. van Haaren te Amer«foort: voor Rot-
terdam-Zuidwijk, H. Ligtenberg te
Genemuiden.
NED. PROT. BOND
Aangenomen naar Huizen-Laren, J. H.
Marwitz te Dieren-Rheden-Hengelo.
BOGOTA In Columbia is de
Spaanse editie van de nieuwe Ne
derlandse (r.k.) Katechismus ver
boden.
Café-Rest. BELVÉDÈRE
SCHOONHOVEN
-#■ Uniek terras aan de Lek
Gerenommeerde keuken
Recepties en partijen
Nieuw entree
Telefoon 01823 -2377
Een van de belangrijkste gedachten
in dit rapport is, dat de joden het
recht hébben op een eigen bestaan en
dat christenen daarbij moeten hel
pen.
Het rapport erkent niet alleen dat
Luther zelf in zijn latere jaren an
tisemitisch gedacht heeft (dat wordt
niet zo letterlijk gezegd, maar de er
kenning zit er wel in), maar ook dat
de latere lutherse theologie mede
schuldig is aan antisemitisme in lu
therse kring. De joods-lutherse con
tacten werden steeds bemoeilijkt, zo
wordt erkend, door de lutherse tradi
tie om sterk onderscheid te maken
tussen „wet" en „evangelie".
Lutheranen geloven, zegt het rap
port, dat zondaren gerechtvaardigd
worden door Gods handelen in
Christus. Daarom kunnen ze voor de
verhouding tot God geen grond vin
den in de „gehoorzaamheid" aan de
wet. Maar het is mogelijk, zo wordt
nu erkend, dat wij lutheranen „te
negatief hebben gedacht over de wet
en dat daardoor onze verhouding tot
de joden negatief is bepaald".
Het rapport is niet lang. Het omvat
slechts vier gestencilde vellen. Het
bestaat uit drie delen.
Drs. G. R. Visser moedeloos
GRONINGEN „Als we
Abraham niet uit het boekje
hebben gehad, weten de leerlin
gen van de christelijke kweek
school niet hoe de vrouw van
Abraham heette en ook niet
waarom Abraham de vader der
gelovigen wordt genoemd. Na
tuurlijk zijn er in elke klas en
kelen, die het wel weten. Maar
ik ben zo langzamerhand in het
stadium gekomen, dat ïk bij
zo'n eenvoudig vraagje meteen
zeg: „Cóby, Gert en Marian
niet antwoorden. Ik wil het
antwoord van de rest van de
klas weten."
Drs. G. R. Visser, scholierenpredi
kant in Amsterdam, is moedeloos ge
worden van zijn ervaringen over de
geringe bijbelkennis van de toe
komstige onderwijzers In het mei
nummer van „De Christelijke
Kweekschool geeft hij uiting aan zijn
teleurstelling.
iHij vraagt zich af of onze kweke
lingen „vrome vertellertjes" zijn, die
zelf nauwelijks of niet naar de kerk
gaan. „Ik ben nu grootvader, maar ik
zou mijn lieve kleinkinderen niet
graag willen toevertrouwen aan dit
soort „christelijke" onderwijzers", al
dus ds. Visser.
Een afwezigheid van een goede bij
belkennis wil echter nog niet zeggen
dat de kwekeling geen behoorlijke
bijbelles kan geven. Zo'n les blijft
dan wel oppervlakkige routine en
komt niet voort uit het hart. „Ik kan
óok een vakkundige les over aardap
pelziekte in elkaar zetten. Als het op
mijn hart aankomt, kunnen de aard
appels mij echter geen lor schelen.
Als zij maar niet aangebrand op tafel
komen".
Ds. Visser meent dat de kwekeling
die van Jezus vertelt zoals hij vertelt
dat Nederland een polderland is niet
een werkelijke christelijke onderwij
zer kan zijn.
Niet waardig
„Wie nooit voor zichzelf de bijbel
leest, wie niet of nauwelijks het ge
bed als omgang met God kent, wie
op zaterdagavond beat-feesten be
zoekt en wie op zondag niet naar de
kerk gaat, is niet waardig ons
christelijk onderwijs te dienen".
De dominee is zich ervan bewust
dat zijn conservatisme veel verzet
oproept. Zelfs zijn eigen kinderen
zijn het niet met hem eens. „Gewoon
naar de kerk gaan..., vader, u be
grijpt niets van deze tijd en van deze
jeugd", zeggen zij.
De synode van de Evangelische
Kerk van Bremen heeft de vrouwelijke
predikant nu geheel gelijkgesteld met
haar mannelijke collega. Tot nu toe
gold voor haar nog een „proeftijd" van
drie jaar, voordat zij volledige ambts
bevoegdheid kon krijgen.
In het eerste deel wordt ingegaan
op valse vooronderstellingen bij
christenen zowel als joden, waardoor
de onderlinge verhouding steeds
sterk bemoeilijkt werd. In het twee
de deel wordt dan gewezen op ver
keerde accenten in lutherse praktijk
en de lutherse theologie, terwijl in
het derde deel wordt uitgesproken
dat lutheranen solidair moeten zijn
met het joodse volk.
Ten onrechte hebben velen in de
kerk steeds weer verondersteld, dat
alle joden identiek zijn met de groep
joden die in de eerste eeuw Christus
heeft verworpen. De joden op hun
beurt hebben ten onrechte veron
dersteld dat alle christenen schuldig
zijn aan jodenvervolgingen.
Willen de lutheranen in de toe
komst werkelijk een dialoog met de
joden beginnen, dan zullen er ingrij
pende veranderingen moeten komen
in de Wijze waarop lutheranen wor
den opgevoed en de kerkgeschiedenis
wordt gedoceerd.
Omdat de negatieve visie op de
wet de lutherse houding ten opzichte
van de joden ongunstig heeft
beïnvloed, raadt het rapport de theo
logische commissie aan een speciale
studie te maken van dit onderwerp.
Luthers daden
In het tweede deel komt Luther ter
sprake. Terecht verzette hij zich te
gen het kerkelijk triomfalisme van
de middeleeuwen dat neerkeek op de
joden. Maar, zegt het rapport dan,
„de theologische paradox (God over
wint, maar de kerk mag er niet op
pochen) was in de historische situatie
te veel voor Luther. Dat blijkt uït
zijn latere geschriften tegen de jo
den".
Luthers bezorgdheid over de kerk
werd zo groot, dat hij de toekomst
niet langer in Gods handen durfde te
laten, meent de commissie. Hij greep
vooruit op het komend oordeel van
God en riep „de wereldlijke arm" op
om dat oordeel alvast te voltrekken.
In het derde deel wordt erkend dat
de joden legitiem een eigen bestaan
mogen en moeten voeren. De kerk
moet een geheel nieuwe houding
aannemen ten opzichte van de joden,
een houding die vooral soberder,
maar ook christelijker is. Niet alleen
wordt erkend dat joden recht hebben
op een eigen bestaan, maar ook dat
de kerk een christelijke verant
woordelijkheid heeft om hen daarbij
te helpen.
Het feit dat er nog altijd joden zijn
in de wereld mag niet gezien worden
als een religieus probleem, maar
moet gezien worden als een reden tot
verbazing en hoop.
Vijf jaar
Gezien het feit dat de commissie
vijf jaar nodig had om tot deze in
zichten te komen, ziet het er niet
naar uit dat het rapport door iedere
lutheraan met open armen zal wor
den ontvangen. Dat bleek al uit de
wijze waarop de commissie voor we
reldzending dit rapport ontving. Het
werd aanvaard, maar niet goedge
keurd.
Het blijft voorlopig staan als een
rapport van de studiecommissie dat
aan de kerken wordt toegezonden ter
overweging. Tevens werd uitgespro
ken dat het een uitgangspunt is voor
verdere bezinning van de commissie.
Sommige lutheranen hebben kennen-
lijk moeite met de kritiek op Luther
in dit rapport.
(Van onze kerkredactie)
ASMARA, Ethiopië Het
rapport van de internationale
lutherse studiecommissie over
„De kerk en het joodse volk"
werd aangeboden aan de wereld
assemblee van de zendingscom
missie der Lutherse Wereld
federatie. Meer dan 150 zen
dingsmensen uit de gehele we
reld waren in Ethiopië bijeen
om zich op de actuele situatie te
bezinnen.
Hoewel de lutheranen de neiging
hebben meer binnenkerkelijk dan in
terkerkelijk te denken, schonk deze
conferentie in het bijzonder aandacht
aan de belangrijkste internationale
uitspraken van de laatste jaren.
De commissie hield zich bezig mét
de uitspraken over zending van de
wereldraadassemblee van Uppsala,
het Vaticaans Concilie, het wereld-
evangelisatiecongres van Berlijn en
het wereldcongres van de geloofszen-
dingen van Wheaton.
De lutherse zendingsorganisaties en
kerken worden opgeroepen tot her
nieuwde bezinning op hun tradities
en confessies. Ze worden aangeraden
meer aandacht te schenken aan de
mogelijkheden van samenwerking
over confessionele muren heen.
Er was nogal wat verzet tegen de
ze gedachte. Het gevolg is dat deze
uitspraak werd vastgelegd in een
aanbeveling en niet in een resolutie.
Tweederde van de rooms-katholie
ken in Zuid-Afrika vindt, dat priesters
moeten kunnen trouwen. Dit blijkt uit
een onderzoek, dat de Sunday Times
heeft laten instellen. De Engelsspre
kenden hadden een wat ruimere opvat
ing dat de Afrikaanssprekenden.
(Van een onzer verslaggeefsters)
BRUSSEL Na drie jaar studie
aan de Bijbelschool in Brussel
zullen twee Nederlandse ver
pleegsters zendelinge Trienske
Beimers in oktober of november
bij gaan staan in Tanzania. Al
leen het geld is er nog niet
Het zijn Thea van der Leij uit Den
Haag en Teus de Ruiter uit 's-Graven
zande. Oorspronkelijk was het de be
doeling, dat zij een jaar in Brussel
zouden studeren, maar zij besloten
de hele cursus af te maken.
Trienske, die al lang helemaal al
leen de zeindingspost Kilangala runt,
is vijftien jaar in Tanzania. Zij ver
richt er medisch werk. vertaalt bijbel
boeken en bouwt eigenhandig hui
zen.
Volgend jaar zal zij meer verster
king krijgen, is de bedoeling. Dan
komt er een arts klaar van de Vrije
Universiteit, die naar Tanzania komt,
Kom. Laten we
die grijze gevel
eens °pfleuren'
Zó moeilijk is dat niet.
Want planten
en bloemen
geven een vrolijk,
fris en fleurig balkon.
Een paar bakken
de hele zomer feest!
evenals een jong gezin, dat voor de
literatuurvoorziening zal zorgen. De
man, André de Jong is daar reeds
vroeger twee jaar werkzaam ge
weest.
De Afrika-zending aangesloten
bij de Africa Inland Mission waar
van Trienskes zendingswerk uitgaat
breidt het werk nu ook uit tot Suri
name. De heer J. van Veen, echtgeno
te en twee dochtertjes zullen 23 mei
daarheen worden uitgezonden, zodat
de Afrika - zending niet tot het we
relddeel Afrika beperkt blijft. De
heer Van Veen werkte negen jaar in
Noordholland bij de Nederlandse
Christen Gemeenschapsbond.
Voor het werk van Trienske Bei
mers is inmiddels na een artikel eind
vorig jaar in onze krant ruim vijfdui
zend gulden binnengekomen.
Britse parlement ari-i
willen aan sport doe
LONDEN Er bestaan
voor uitbreiding en modernisi
van de Britse parlementsgebouj
Uit een enquête onder de
mentsleden blijkt dat de B|
volksvertegenwoordigers graag
zwembad, een gymnastieklokaal,
jarttafels en ruimten voor badmi
en squash willen hebben. De t<
kosten van de uitbreiding bedr
ruim veertig miljoen gulden,
vragen de 630 parlementariërs
uitbreiding van de werkruimte.
Ook 2% loonsverhogin
sociale werkvoorzienin
DEN HAAG Minister Rooi
heeft besloten ook voor de werl
mers in de sociale werkvoorzie
de vijf procent loonsverhogin;
zij aan het begin van 1969 hel
gehad, om te zetten in een loons
hoging van zeven procent.
Dit stemt dus overeen met het;
is geschied ten aanzien van de a
tenaren en de arbeidscontractante
overheidsdienst. Voor de so<
werkvoorziening gaat de verho
in op 1 juni 1969 en wordt ovei
eerste vijf maanden van dit jaar
nabetaling gedaan.
>F
M
shi
(•■ft
h
Wyszynski maant:
WARSCHAU Kardiife
Wyszynski heeft de jonge priester;®'
Polen gewaarschuwd niet zoveel 1 J*
het westen te kijken. De hervornns'
gen van net Vaticaans concilie zu
in Polen slechts heel geleidelijk
voorzichtig mogen worden dooi
voerd. ht
de
In een toespraak voor de laat
jaars studenten van het seminarie
Warschau keerde de kardinaal
tegen groeperingen binnen de
van Polen, die haar starre consei'
tisme villen doorbreken. Dit stre
leeft vooral bij jonge priesters,
langs allerlei wegen contact on< '™-
houden met hervormingsgezi
groepen van priesters in het wes
zoals de Nederlandse sept
gint-groeD.
De kardinaal waarschuwde
priesters, c at men bij de postcon<
aire vernieuwing moet uitgaan
de realiteit, zoals die in Polen is.
Polen zo zei hij is nu eenra
niet 7.0 over-geïntellectualiseerd
het westen.
Het godsdienstig nationalisme
de Poolse kerk is een gegeven,
kerk kan zich nu eenmaal niet
een bepaald milieu abstraheren,
kardinaal verklaarde dat daarom
de Latijnse car.on in de mis geh;
haafd blijft. Het Latijn heeft vooi
Polen een bijzondere betekenis,
is een '-westie van cultureel niv
Synode maant kerkelijke organe
lui
dl
31 I
neihf
IV
(Van onze kerkredactie)
DEN HAAG Het mode-
ramen van de hervormde synode
vindt, dat er door de lagere
vergaderingen in de Nederland
se Hervormde Kerk teveel ge
tuigd en geprotesteerd wordt in
het openbare leven. Dat heeft
tot gevaar, dat „de stem van de
Nederlandse Hervormde Kerk
als zodanig" niet meer wordt ge
hoord en niet meer serieus ge
nomen wordt.
Hervormde raad en geret. werkgroep vontten elkaar
KRUISWOORD-PUZZEL
Horizontaal: 1. tent, 4. rangtel
woord, 7. grote deur, 9. schrander, 11.
bloem, 13. ontgonnen land, 15. mu
zieknoot, 16. vreemde munt, 17. ar-
beidseenheid, 18. bloeiwijze, 20.
scheepsvloer, 22. lichaamsdeel, 24.
werk van Ibsen, 25. steel, 28. nauwer,
29. zuivere, 30. metaalsoort.
Verticaal: l.b edelaar, 2. de heilige
stier der oude Egyptenaren, 3. ver
moeid, 4. bolrond vruchtje (spreekt),
5. gast, 6. sein. 8. wederkerig, 9. dikke
boterham, 19. paard, 12. verdicht ver
haal in proza, 14. water in België, 18.
stuk bouw'and, 19. reeks, 20. roeipen.
21. mannelijk dier, 23. voedsel, 24.
Rom. keizer, 26. een zekere, 27.
dwaas.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
Hor.: 1. riks, 5. Aser, 9. oor, 10. ven,
11. Lee. 12. Onan, 14. rode, 15. mal
loot, 19. deens, 21. zegen, 22. egaal, 23.
risee, 26. legeren. 29 bron, 31. lont,
33. een, 34. ons, 35. roe, 36. liga, 37.
Iser.
Vert.: 1. rood, 2. ion, 3. kram, 4.
Telle, 6. slot, 7. eed, 8. reep, 13. nade
ren, 14. rosgeel, 16. lening, 17. oneer,
18 pen, 20. dam, 24. Seine, 25. Abel,
26. long, 27. nors, 28. ster. 30. rei, 32.
Noé.
(Door ds. Ph. Cornelder)
ROTTERDAM Hej-vormden en gerefor
meerden hebben elkaar gevonden op cate
chetisch gebied. De Raad voor de Catechese
van de Hervormde Kerk en de Gereformeer
de Werkgroep voor de Catechese hebben
samen een „Handleiding voor de Catecheet"
ontworpen. Deze handleiding wordt ook door
twee uitgevers op de markt gebracht. De uit
gave werd namelijk verzorgd door het Boe
kencentrum in 's-Gravenhage en J. H. Kok
in Kampen.
Deze uitgave zal bestaan uit drie delen:
„Leven als christen" (17 jaar en ouder), omvat
tend 4 series elk van 10 lessen, waarin aan de orde
komen: het apostolicum, de dekaloog, het onze Va
der en gemeente en sacramenten (Deel I).
„Leven met de gemeente" (15-17 jaar), eveneens 4
series van 10 lessen, die de themata: De eredienst
der gemeente, de gemeente in de wereld, de ge
meenschap der kerken en de bijbel als boek van de
gemeente, zal bevatten (Deel II).
En „Op verkenning door de gemeente" (tot 15
jaar), 4 series elk van 5 lessen, waarin gesproken
wordt over de bijbel, het diakonaat, apostolaat en
pastoraat.
Van de delen I en II zijn van elk één serie
verschenen, de andere series volgen. Het derde deel
is in zijn geheel verschenen. Ten dienste van de
catechisanten zijn fotobladen, tekstbladen, werkbla
den en informatiebladen verkrijgbaar. Het geheel is
losbladig en op multobanden ingericht.
Oefening
Deze uitgave bedoelt niet een volledig catechisa-
tieboek te zijn, maar een handleiding, waarmede de
catecheet naar eigen inzicht, en met het oog op de
groep kan werken. De stof is zo geformuleerd, dat
een vruchtbaar contact tussen stof en catechisanten
mogelijk is.
In de algemene inleiding wordt gezegd, dat de
catechisanten oefening nodig hebben bij het ont
dekken van (a) de relevantie van geloof en kerk in
onze tijd, (b) het omgaan met de bijbel en de
meerstemmige kerkelijke traditie en (c) het leren
spreken in eigen woorden over hun geloof en twij
fel.
Volkomen akkoord gaan we met de stelling, dat
niet verondersteld mag worden, dat men een door
kerkdiensten of belijdenisgeschriften geijkte taal
zonder meer kan verstaan. De invloed van de secu
larisatie op de vooronderstellingen en het geestelijk
klimaat van de catechisatie dient in de catechese
verdisconteerd te worden.
Of men deze stelling echter heeft volgehouden is
de vraag. In het begin van deel III (leeftijd 13-15
jaar!) lezen we „bij deze lessen wordt-dus veron
dersteld, dat de catechisanten enige ervaring heb
ben van het gemeenteleven. Indien dit niet het
geval is, kan mogelijk blijken, dat deze serie lessen
deel III dus niet bruikbaar is". Wordt hier
niet iets teruggenomen van hetgeen juist betoogd
is?
Als handleiding wordt hier veel waardevols gebo
den (met de nadruk op handleiding, want de cate
cheet moet niet denken, dat een catechisatieles nu
wel „eventjes" voor te bereiden is. De catecheet
vindt hier evenwel uitstekende bouwstenen, waar
mee hij zijn les zal kunnen opbouwen.
De beide eerste delen volgen in de lessen het
schema: beschrijving, contact, doel en werkwijze.
Deel III is anders van opzet en bevat meer feiten
materiaal.
Materiaal
De foto-, tekst-, werk- en informatiebladen bieden
soms alleen maar informatie, maar zij kunnen ook
een stimulans zijn tot bredere verkenning van het
onderwerp. Het is de bedoeling, dat de bladen pas
uitgedeeld worden op het moment van de les, dat
de catecheet geschikt acht.
Bij het gebruik zal natuurlijk pas blijken, of men
met deze hulpmiddelen in de roos geschoten heeft,
maar het komt ons voor, dat de foto's, tekst, sta-
tistiekjes en kaartjes het wel zullen doen.
Het is ongetwijfeld verheugend, dat een geza
menlijke uitgave van hervormde en gereformeerde
kant tot stand kon komen (Niet langer alleen doen,
wat gezamenlijk kan!). Dat deze uitgave het cate-
ehisatiemateriaal bijzonder verrijkt heeft, mogen
we wel zeggen, ofschoon we dit (nog) niet kunnen
zeggen op grond van ervaring. We wensen deze
breed opgezette handleiding die zo veel bevat, in
veler handen en zien gaarne naar de nog te
verschijnen lessen uit.
Het moderamen heeft hierover
brief gericht aan de kerkeraden
dc brede moderavnina van de clas
cale vergaderingen en van de prov
ciale kerkvergaderingen.
Het vindt het zeer begrijpelijk,
meer en meer ambtelijke vergadei
gen zich tot overheid en volk rich
om te protesteren tegen bepaa
toestanden in de wereld, die niet
overeenstemming worden geacht 1
de normen van christelijke samen
ving. Toch vindt het moderamen
beter, om de daartoe geëigende syiro(
clo'o '--"-'on te gebruiken. te:
Het risico is aanwezig, dat (lro
ambtelijke vergadering niet voldoi ia
de beschikt over de achtergrond
formatie, welke nodig is om een 1
paalde uitspraak gezag te doen v
krijgen bij verantwoordelijke re;
rin'emstanties.
Ook wil de synode beoordelen
welke mate bepaalde zaken bij
ambteliike vergaderingen leven.
Tenslotte wordt gewezen op de 1
paling in. de kerkorde: „Indien e
mindere vergadering zich met e
openlijk getuigenis tot overheid
volk wil wenden, pleegt zij over
voornemen daartoe tevoren over!
met het breed moderamen der gei
raio synode." -Ie
Ds. W. van Bruggen noemt !t
„Hervormd Arnhem" deze br lel
„rondweg teleurstellend". Hij st na
voorop, dat de synode natuurlijk j
wel dig gelijk heeft. Het gev;
bestaat inderdaad, dat de overh
door de veelheid van getuigeniss
het bos van protest niet meer zi
M.aar je zou toch verwachten,
meent hij, dat de synode het in 1
weging komen van het kerkvolk z
toejuichen. „We zijn toch een ref<
matorische kerk, die de mondight
van het gemeentelid al vierhonde
jaar in het vaandel heeft staan."
In de ODmerking over hej: risi
van onvoldoende achtergrondinfi ut
matie oroeft ds. Van Bruggen e se
geweldig stuk neerbuigendheid. Ldu
t.en er gerust eens bokken word n:
geschoten. hij acht dat een geri -
offer voor de polit'eke bewustw<|
dine van het kerkvolk.
„Het wordt ronduit griezelig, als
svnode moet gaan beoordelen, in
ke mate benaalde zaken in de kei
leven. Wordt dat dan een afwegj
van de procenten? Maar dan kom
zeer belangrijke protesten niet ovl
omdat het percentage werkelijke pil
feten altiid maar erg klein gewee
is."
Ds. Van Bruggen had lievpr
stimulerende brief gezien, waarin
wHzirtng van de kevkordp werd
lekondigd. nmlat de tafel van de r
gering zou kunnen word 11.
overstroomd met getuigenissen, Itfic
kens als daar reden voor is.