Landing op maan zeker na succes met de Apollo-10 Rector ter discussie stellen Commentaar VEEL ONGELUKKEN IN LANG WEEKEND De Jong en Luns spreken Nixon FOUTJES KUNNEN OP TIJD ZIJN HERSTELD OP 9 JUNI DEFINITIEF BESLUIT MAANREIS Politiemacht naar Irian' Heyerdahl begint grote reis Taart van 118 kg voor astronauten „KRITISCHE LERAAR" PUBLICEERT SOLLICITATIE 5 DINSDAG 27 MEI 1969 Na de geslaagde verkennings vlucht rond de maan en een veilige landing op slechts 5 km. afstand van het vliegdekschip Princeton wordt hier commandant Thomas Stafford door kikvorsmannen uit de kabine van de Apollo-10 geholpen. De maanreis is met succes afgerond: voor 110 procent geslaagd, zoals het trotse Amerikaanse commentaar luidt. Verzoek aan Oe Thant NEW YORK Het Vrijheidsco mité voor West-Papoea heeft de se cretaris-generaal van de Verenigde Naties Oe Thant verzocht een inter nationale politiemacht naar West-I- rian te sturen om er voor te zorgen dat de Papoea-bevolking een wezen lijke kans krijgt te kiezen tussen on afhankelijkheid of handhaving van de band met Indonesië. Het comité hoopt op steun van de organisatie voor Afrikaanse eenheid (OAE) en van de Afrikaanse VN-de- legaties. Deze week zal een delegatie van vrije Papoea's in Washington besprekingen voeren met Indone sische functionarissen. In Hong-Kong heeft de gouverneur voor West-Irian, Frans Kasiepo ge zegd West-Irian zonder twijfel zal kiezen voor Indonesië. HOUSTON De reis met de Apollo-10 is nauwelijks ge ëindigd of de Amerikaan se ruimtevaartfunctionarissen hebben zich al gestort op het volgende project, dat de be kroning moet vormen van het Apollo-program de eerste bemande landing op de maan. N'ASA-leider dr. Thomas Paine zei gisteren dat men thans zeker weet dat zo'n reis kan worden volbracht en dat op 9 juni zal worHen beslist of de reis van de Apollo-11 die de eerste Amerikanen op de maan moet brengen volgens plan op 20 juli kan beginnen of moet worden uit gesteld. Bij het nemen van deze beslissing zal veel afhangen van de ontleding van de ervaringen van de Apol- lo-10-ruimtevaarders Thomas Staf ford. John Young en Eugene Cernan, die gisteren om zeven minuten voor zes (Ned. tijd) in de Grote Oceaan zijn geland na een ruimtereis van 192 uur. VOLDAAD Volgens deskundigen hebben zij duidelijk bewezen dat een bemande maanlanding kan worden uitgevoerd. Ondanks enkele kleine foutjes heeft de maanspin bij de verkenning van de maan en de gesimuleerde lan dings- en opstijgingsmanoeuvres ge heel aan de verwachtingen voldaan. In de laatste uren van de reis moest nog een kleine koerscorrectie worden aangebracht Kort voor de landing werd het voortstuwingsge deelte van de cabine gescheiden en de cabine draaide 180 graden om het hitteschild te richten op de aardse dampkring, die met een snelheid van 40.000 kilometer per uur werd betre den. In deze kritieke fase, waarbij de temperatuur opliep tot 3.000 graden Celsius, was de radioverbinding drie minuten lang verbroken. Daarna konden miljoenen mensen op de tv volgen hoe de cabine aan 'drie parachutes naar beneden gleed en in zee viel, op slechts enkele hon- Na de succesvolle danip- kringdoorbraak en veilige lan ding poseren hier de drie ruim tehelden (van links naar rechts: John W. Young, Thomas P. Stafford en Eugene A. Cernan) voor de geblakerde Apollokabine aan boord van het vliegdek schip Princeton. Na de maan DEN HAAG Ondanks het lange (Pinkster)wcckeinde, zijn er op onze wegen niet meer doden gevallen dan anders. De meeste slachtoffers kwa men zate-rdag om het leven. HENGELO De 66-jarigé G. H. Goselink uit Hengevelde werd vrijdag in Hengevelde, gemeente Amb't-Del- den, toen hij met zijn fiets de weg wilde oversteken, door een personen auto aangereden. Hij overleed zater dag. EMMELOORD Bij verkeersonge lukken in de Noord-Oostpolder zijn zaterdagmiddag twee mensen om het leven gekomen en een persoon zwaar gewonij. Bij Ens stak de 63-jarige H. W. Buys uit Kampen met zijn brom fiets plotseling de verkeersweg over. Hij werd door een personenauto ge grepen en overleed enkele uren daar na. Tegen boom Bij Kraggenburg reed een perso nenauto door nog onbekende oorzaak een boom. De 54-jarige bestuur der. A. Waldus uit den Haag. werd zwaar gewond, zijn echtgenote (53) was op slag dood. HUNSEL De 61-jarige J. B. L. Colletlc uit Den Haag is zaterdagmid dag met zijn auto op een kruispunt de Limburgse gemeente Hunsel In gekomen met een andere auto die op een voorrangsweg reed. De heer Collettc kwam hierbij om het leven. Zijn 57-jarige echtgenote werd gewond. BEEK Op enkele tientallen me van de ouderlijke woning pro- leerde de vijfjarige Tonny Sprenkel l taterdagmorgen in Neerbeek op een rijdende melkventersauto springen. Het jongetje kwam daar- I te vallen en raakte onder het van de wagen. Het kind vas vrijwel op slag dbod. Vermoeid BERGEN Vermoedelijk door is zaterdagnacht 21-jarige W. J. Bruns uit Siebenge- j veld met zijn personenauto onder de emeente Bergen (Limburg) van de I veg geraakt en tegen een boom gere- !en. De jongeman was op slag dood. andere inzittenden werden rnstig gewond. LEMSTERLAND Op de rijks- veg in de gemeente Lemsterland is aterdagavond een personenauto op en vrachtauto gebotst waarby de be- van de personenauto, de 1-jarige J. van Dijk uit Sloten, op lag werd gedood. Twee meisjes, die iet hem meeliftten, werden zwaar ewond. Het ongeluk ontstond door at de heer Van Dijk in een lange midden op de weg reed. OORSCHOT In een ziekenhuis Tilburg is zaterdagnacht de 18-ja- ige Pierre van Nunen uit Ooirschot aan de verwondingen die ij zaterdagmiddag bij een ongeval zijn woonplaats had opgelopen. De was met zijn bromfiets, ver- ïoedelijk door een remdefect. in vol- vaart tegen de gevel van een huis URMOND Op de E-9 onder Ur- mond is zaterdagavond de 25-jarige bromfietser B. uit Maastricht frontaal op een hem tegemoetkomen de vrachtauto gebotst. De bromfiet ser die aan de verkeerde kant van de weg reed, werd op slag gedood. NIJKERK Maandagochtend is in Nijkerk op de Amersfoortseweg een personenauto achterop een aan hanger, getrokken door een tractor, gereden. De bestuurder, de 25-jarige scheepsmachinist J. van D. uit Nij kerk. overleed ter plaatse. GENT In zijn woonplaats Gent is zondagavond de 23-jarige R. Pas toors om het leven gekomen toen hij mét zijn motor tegen een hem tege moetkomende personenauto opreed. derden meters van de daarvoor aan gewezen plaats. HERSTELLEN De ruimtevaartdeskundigen hebben nog hooguit drie weken de tijd om te beslissen of de Apollo-10-expeditie aanleiding heeft gegeven tot uitstel van de reis naar de maan. Hoewel de astronauten Stafford en Cernan enige angstige ogenblikken hebben doorge maakt toen de maanspin tijdens de scheervlucht over de maan onver wachts begon te tollen, schijnen maar weinig fouten in de ruimteschepen, de uitrusting en het vluchtplan aan het licht te zijn getreden die niet gemakkelijk kunnen worden hersteld. Met zorg wordt evenwel gedacht aan de mogelijke gevolgen van de slechte radioverbindingen tussen het ruimteschip en de aarde, die vooral slecht van kwaliteit waren toen Snoopy het maanlandingsvaartuig dichtbij de maan was. De oorzaak hiervan schijnt in de antennes te hebben gezeten. Men is er echter j van overtuigd dit probleem te heb- j ben overwonnen voordat de Apol- lo-ll de ruimte opzoekt. OVERVERHITTING Andere kleine problemen waren oververhitting in de batterijen en moeilijkheden bij het zuurstofvrij maken van de tunnel tussen het ruimteschip en het maanlan dingsvaartuig. wat onder andere leid de tot het loslaten van isolatiemateri aal. Kleine glasvezels verspreidden zich overal in de cabine en de astro nauten hebben de rest van de reis veel last van jeuk gehad. Al deze tekortkomingen bewijzen De motorrijder begaf zich in een I slechts dat een reis naar de maan bocht teveel op het linker weggedeel- te. Hij overleed ter plaatse. niet geheel feilloos behoeft te pen om een succes te worden. In Moskou is gisteren een nieu we Russisch - Franse handelsovereen komst voor vijf jaar getekend. In "de periode 1970 - 1974 zal het onder linge handelsverkeer worden verdub beld. ^A de perfecte vlucht van de Apollo 10 lijkt niets meer de landing van één of meer aardbewo ners op de maan in de weg te staan. De Amerikanen hebben een nieuwe wetenschappelijke prestatie geleverd die een definitieve beslissing verant woord zou maken. Het grote probleem is daarbij niet zozeer de landing op de maan, ma; de terugkeer (na een kort verblijf) naar de aarde. De Amerikanen zijn echter zo zelf verzekerd, dat zij met het voorberei den van hun plannen ai veel verder dan de maan zijn gekomen. Hun doel is, „verkeer" tussen de pla neten mogelijk te maken. De landing op de maan zal daar slechts een be gin van zijn. Als ook de landing op de maan straks een succes wordt, moeten de Ameri kanen weer met beide benen op de aarde gaan staan. Zij hebben dan de race naar de maan van de Russen gewonnen en kunnen zich veroorloven niet langer prestige projecten na te jagen. Deze projecten kosten de Amerika nen (en de Russen) enorme bedragen, waarvan een belangrijk deel een be tere besteding zou kunnen krijgen. Internationale samenwerking bij het doorvorsen van de ruimte zou onge zonde wedijver en het verspillen van veel geld voorkomen. Maar ook wanneer die samenwerking voorlopig niet mogelijk blijkt, dient Amerika zich te bezinnen op het nut en de prioriteit van ruimtereizen. Senator Kennedy heeft kort geleden bepleit een belangrijk deel van de gelden voor het ruimtevaart- programma te gebruiken om de nood op aarde te lenigen. Dit hoeft niet te betekenen, dat het spectaculaire onderzoek van de ruim te moet worden stopgezet. Daarvoor is het te belangrijk gebleken. Ook doet het niets af aan de gewel dige prestaties van de astronauten en de talrijke anderen, prestaties die ook de jongste ruimtereis tot een adem benemende ervaring maakten. SAFI De papyrusboot Ha is de grote oversteek naar Ame rika begonnen. Zondagochtend is het schip uit de Marokkaanse haven Safi vertrokken met aan boord de Noorse ontdekkings reiziger Thor Heyerdahl en nog zes andere personen. Tot dus- Ij ver verloopt alles naar wens. IHeyerdahl, die de reis heeft geor- I ganiseerd, wil bewijzen dat ten tijde I van de Egyptische farao's de Phoeni- ciërs in staat waren naar Amerika over te steken en dat zo de cultuur van de Inca's en de Azteken in Zuid en Midden-Amerika door de Egyp tische beschaving werd beïnvloed. De boot genoemd naar de Egyp tische zonnegod Ra is uit ongeveer 200.000 rietstengels opgebouwd naar het model van vaartuigen die ca 5.000 jaren geleden in Egypte werden ver vaardigd. Behalve de 54-jarige Heyerdahl be vinden zich aan boord een Ameri kaanse stuurman, een Egyptische on derwaterfotograaf, een Russische arts. een Italiaanse fotograaf, een Mexicaanse antropoloog en een papy- rusdeskundige uit Centraal-Afrika. 6 -100 km Heyerdahl hoopt over drie maan den de overkant van de Atlantische Oceaan te bereiken een tocht van 6.400 km. Hij is bekend geworden door zijn tocht met de Kon-Tiki, een vlot van balsahout waarmee hij in Ï947 met vijf metgezfellen zich liet drijven van de Peruviaanse haven Callao naar een eiland nabij Tahiti in de Stille Zuidzee. Hij be wees daarmee zijn stelling dat de ei- Luns De Jong NEW YORK Gisteravond om kwart over negen zijn pre mier De Jong en mi nister Luns in New York aangekomen voor een vierdaags bezoek. De bewinds lieden, die vergezeld worden door vijf ambtenaren van hun departementen, ver blijven in de Verenigde Staten op uitnodiging van president Nixon. Zoals bekend kwam Nixon tijdens zijn bezoek aan West- Europa (in februari) niet naar Nederland. Vandaag en morgen zullen de Amerikaanse president, premier De Jong en minister Luns in Washington van gedachten wis selen over de mogelijkheden van landingsrechten voor de KLM in Chicago en San Juan. Ook zal een oriënterend gesprek worden gevoerd over de voortstu wing van onderzeeboten door kern energie. Andere punten van discus sie zijn: West-Irian, de verhoudingen tussen Oost en West. de NAVO. Eu ropese politieke problemen, het Na bije Oosten. Nigeria en Biafra, en Griekenland. De bewindslieden zullen ook een ontmoeting hebben met de waarne mende Amerikaanse ministers van defensie en buitenlandse zaken, Pac kard en Richardson. DI1VER Vanavond zal Nixon premier De Jong en minister Luns een diner aan bieden in het Witte Huis. Morgen staat voorts nog een gesprek op het landen in dat gebied van Zuid-Ame- rika uit zijn bevolkt. Aan boord be vinden zich ook dieren: een aap, een aantal kippen en een eend. Geen proefvaart Veel papyrusexperts en archeolo gen betwijfelen of de Ra het op zee zal uithouden. Men is van mening, dat het papyrus te veel water zal opnemen en uiteen zal vallen. Er zijn geen proefvaarten met de Ra gemaakt en Heyerdahl heeft voor het vertrek toegegeven dat de eerste uren en dagen aan boord het gevaar lijkst zullen zijn. De papyrusboot op weg naar Ame rika, in het kielzog van de Egypti sche farao's en Phoeniciërs. programma met William Scranton, de voorzitter van de Amerikaanse dele gatie naar de internationale telecom- municatdeconferentie. Donderdag gaan zij naar New York. waar zij tijdens een lunchbij- eenkomst met de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Oe Thant. de kwestie-West-lrian zullen doorne men. Het bezoek wordt besloten met een lunch in het Waldorf Astoria ho tel. In de nacht van donderdag op vrijdag keren de premier en minister Luns naar Nederland terug. HOUSTON (Texas) Thomas Stafford, John Yong en Eugene Cer nan zijn na een folkloristisch welkom van Polynesische dansen en een ont vangst van de gouverneur van de ar chipel, vanmorgen vroeg om 5 uur in een straalvliegtuig gestapt dat hen naar Houston zal brengen waar zij hun gezinnen terugzien en daarna met deskundigen van de NASA (het Amerikaanse bureau voor lucht- en ruimtevaart) in bijzonderheden alle fasen van hun vlucht naar de maan zullen bespreken. De drie astronauten komen onge veer kwart over zes vanavond op de basis Ellington, bij Houston aan. Aan boord van het vliegdekschip „Princeton", waarheen de astronau ten na hun landing per hefschroef- vliegtuig werden gebracht, was ter ere van de drie mannen een taart van 118 kilo vervaardigd. Deze was versierd met een ruimtecabine en |&2| maanlandingsvaartuig van suiker. Ada Kok blijkt niet .alleen uit te kunnen blinken in de zwemwereld. ook in de regionen van de lichte mu- ze is ze voortreffelijk thuis. In de (Van onze onderwtjsredacteur) AMSTERDAM Om een indruk te ge- ji ven van de in zijn kring levende opvattin- M). gen heeft drs. A. G. Oskamp, centrale figuur ^Bivan de Kritische Leraren Organisatie die vo rige week in de openbaarheid trad, een sol licitatie in de openbaarheid gebracht die hij in april richtte aan het gemeentebestuur van de Haarlemmermeer. Volgens de indiener is op deze sollicitatie geen reactie gekomen. De tekst luidde als volgt: Mijne heren. Naar mijn mening moet een rector aan de volgende eisen voldoen. (a) Hij dient in staat te zijn een school, dat is een gemeenschap van leerlingen, leraren en (op de achtergrond) ouders te inspireren tot vitaal func tioneren. (b) Hij dient op de hoogte te zijn van de onder wijskundige problemen, open te staan voor de vernieuwingen die zich aandienen. Hij moet zelfs meer doen: als inspirator zal hij voorop moeten gaan waar het er om gaat de school uit haar maatschappelijk isolement te verlossen. Waar het er öm gaat van de oude school een kritisch insti tuut te maken, een werkplaats voor de toekomstig ge maatschappij. Strijdbaarfieid is daarvoor een belangrijk vereiste. TOLERANT Eurohal in Valkenburg debuteerde j (c) Hij dient behalve inspirerend en strijdbaar ook ze als zangeres en ontpopte zich tot tolerant te zijn. In konfliktsituaties zal hij in laaiend enthousiasme van het publiek staat moeten zijn tegenstellingen te overbruggen. tot een muziekster. j Het is immers zijn taak van het lerarencorps een hecht team, van de school een hechte ge meenschap te maken. Hierbij mag hij nooit ver vallen tot routine-optreden of gladde diplomatie. Een persoonlijk inzet is voortdurend geboden. (d) Hij dient de taal van zijn tijd te spreken. Slechts dan is het mogelijk werkelijk kontakt te krijgen met de leerlingen van zijn school. Deze taal is direkt, open en eerlijk. In deze tijd moet alles ter discussie staan. Paternalisme is uit den boze. In plaats hiervan zal iedere handeling, iede re uitspraak gemotiveerd moeten worden, zullen de rechten van inspraak en samenspraak erkend moeten worden. Ik ben mij ervan bewust dat een rector die het bovenstaande tot stand wil brengen, over een grote vitaliteit moet beschikken. Noodzakelijk zijn: een grote inzet, een krachtig verantwoorde lijkheidsgevoel. COÖRDINATIE Zelfs als de rector over genoeg power beschikt om het bovenstaande allemaal waar te maken, zal hij zijn taak slechts dan ten volle kunnen vervullen als hij in staat is zijn medewerkers bij de leiding te betrekken. Zijn taak is niet zozeer het leiding geven als wel de coördinatie van de samenwer- kring. Immers, wie een leider accepteert, creëert een autoriteit. En onttrekt zich hierdoor aan ver antwoordelijkheid. De rector knapt het wel op.... Maar op een school die goed functioneert, draagt iedereen verantwoordelijkheid. Van eersteklasser tot rector. De laatste draagt slechts verant woordelijkheid voor het totstandkomen en goed functioneren van de hierboven omschreven toestand. Ik acht mijzelf in staat te voldoen aan de hierbo ven gestelde eisen en wil op grond daarvan hier bij solliciteren naar de in het Weekblad van 28 maart jl. aangeboden betrekking van Rector aan het Haarlemmermeer-Lyceum te Badhoevedorp. Voor een overzicht van mijn antecedenten en be voegdheden verwijs ik u naar de bijlage van deze i brief (2 bladen). STEUN Eén ding rest mij nog te vermelden. Wil een rector tot stand brengen wat ik in enkele woorden ge probeerd heb te omschrijven, dan zal hij zich i zeker moeten weten van de steun van de mensen met wie hij gaat samenwerken. Dat zijn allereerst de leraren. Het zal u duidelijk zijn dat ik een benoeming van bovenaf niet kan accepteren als de leraren niet gekend zijn in de benoeming. Zij dienen mee te beslissen over de aanstelling van hun rector. Wie zich tot reetor laat benoemen zonder dat de leraren daarin ge kend zijn, stempelt zich tot avonturier. De ken nismaking met de leraren kan, dacht ik, het beste plaats vinden door middel van een vergadering met een informele nabespreking. Ook de leerlingen zullen inspraak moeten hebben bij de benoeming. Ze moeten de gelegenheid heb ben kennis te nemen van de persoon, de ideeën van de nieuwe rector. Een openbaar debat van de leerlingen der drie hoogste klassen met de verschillende kandidaten lijkt mij de aangewezen weg. Ten slotte moe' ik er op wijzen dat ik geen vaste aanstelling ambieer. Na een proeftijd van één jaar zou ik graag iedere twee jaar mijn positie als rector ter discussie willen stellen. Een en ander wil ik graag in een persoonlijk onder houd nader toelichten. Met vriendelijke groet,1, Ontwikkelingshulp Elk weldenkend mens is voorstander van ontwikkelingshulp. Dat het niette min een omstreden onderwerp is, is m.i. grotendeels een gevolg van misvatting en begripsverwarring. Wij zullen ons goed moeten realise ren dat het begrip „naaste" in dit ver band niet hetzelfde inhoudt als het woord „naaste" in bijbels licht, ten aanzien waarvan geldt: hebt uw vij anden lief. De naaste uit de ontwikkelingshulp is de honger en armoede lijdende mens tot in de verste landen, de mens zonder identiteit, die mij wel sympa thiek is; zoals het negerkind op een zendingskalender dat met smekende hongerogen ons aanziet: Tevens is daardoor het probleem oeverloos ge worden, met het gevaar erin te ver drinken. Men kan dan bijv, tot de dwaze uitspraak komen dat wij geen recht hebben dure kerkgebouwen neer te zetten zolang er nog mensen op aarde honger lijden. Voorts meen ik, dat in beschouwin gen over ontwikkelingshulp sterk hu manistische tendenzen meespelen. In de verte daagt voor de moegestreden mensheid een nieuwe morgen van welvaart en vrede, liet humanistisch toekomstideaal. De bijbel zegt ons dat in de volkerenwereld de haat het zal winnen van de liefde. Wij zullen ons dan ook moeten hoeden voor ongemo tiveerd idealisme. Wat nu te doen? Wij deponeren dit vraagstuk op de tafel van de overheid, waar het als politieke zaak thuis hoort. En als christenen geven wij on ze warme steun aan de zending, die het ontwikkelingswerk vergezeld doet gaan van het gebod (en de belofte!) de naaste, ook als deze zijn vijand is, lief te hebben; die ook de diepste nood onderkent en de blijde boodschap van de verlossing in Jezus Christus uit draagt. Papendrecht j. Bij de Vaate Maagdenhuis (2) Met een gevoel van grote verslagen* heid heb ik in uw blad het verslag van de chaos in de Amsterdamse bin nenstad gelezen en de foto's bekeken. Ik heb mij afgevraagd: moeten wij ons nog langer laten „regeren" door die langharige nietsnutten? Het is toch wel belachelijk dat de politie zich tegen dat gespuis moet wapenen met parasolletjes. Wordt het niet tijd (als het hoogste gezag geen andere maatregelen neemt), dat de mariniers maar weer eens van zich laten horen? Als de regering niet anders optreedt tegen dergelijke gebeurtenissen dan verstaat zij haar taak niet meer. Krachtige sezagshandhaving is in onze tijd een eis van de eerste orde. Werkendara C. G. Verlaan

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1969 | | pagina 5