Drukke dag voor Claus
en Beatrix in Zeeland
Papoea's opstandig bij
verkeerde uitslag
I
Rente ziekenhuislening van
ongekend hoog percentage
HBS'ERS BEPROEFD
OP DE KUNST
VAN HET VERTALEN
Patiënten weinig onder indruk
Nicolaas Jouwe waarschuwt:
FINANCIEEL WEEKOVERZICHT
ZATERDAG 19 APRIl 1969
Ook de Russen hebben hun nieu
we lente- en zomermode getoond,
die voor een deel een nationaal
tintje heeft. Op de foto: een fleurig
vakantiepakje van satijn.
Belastingdruk
-Rónd de eeuwwisseling lieten de ei
genaren van de- banken van lening
degenen, die hun handen Vièléri, een
schrikbarend hoge rente betalen, het
geen een ernstige woeker betekende.
De regering heeft terecht aan deze
hoogst a-sociale toestahden een einde
gemaakt, waardoor veel leed en el
lende tot het verleden gingen behoren.
Onwillekeurig moet ik aan deze
donkere tijd terugdenken als ik de
steeds onevenredig zwaardere be
lastingdruk gadesla. Deze dreigt ons
volk geheel te ontredderen en is de
zwaarste of één der zwaarste van Eu
ropa. En ik kan mij niet aan de in
druk onttrekken, dat voor de huidige
regering veelal wel wat al te lichtzin
nig met de uitgaven wordt om
gesprongen.
Ik denk hier bijv. aan Suriname,
Indonesië en de onontwikkelde lan
den, waar vele tientallen miljoenen
heen gaan. Bovendien kan er beslist
nog heel wat door het rijk op velerlei
gebied worden bezuinigd. Zonder be
zwaar kunnen over het gehele land
duizenden ambtenaren afvloeien zon
der dat de overigen zich bang behoe
ven te maken zich te zullen overwer
ken. Men geve zijn ogen, overal waar
ambtenaren al of niet werken, maar
eens terdege de kost.
Het rijk moest maar eens een aantal
zeer bekwame economen aan het werk
zetten; de ïesultaten zouden schrikba
rend zijn. En het verbazingwekkende
en onbegrijpelijke is, dat geen enkele
politieke partij. Zelfs niet de meest
linkse, en masse de knuppel in het
bezuinigingshoenderhok durft te gooi
en.
Al de beweringen, dat wij in een
welvaartsstaat wonen, kunnen, voor
wat een groot deel van ons volk be
treft, beslist naar het land der fabelen
verwezen worden. Als men zijn bruto
salaris ziet en daartegenover hetgeen
met onvangt né aftrek van belasting,
dan stemt dit zeer triest, en het jaar
daarop mag men hierover nog eens
belasting betalen.
En dan al die. gewoonlijk zware in-
direkte belastingen. Vele kapitaal
krachtigen vestigen zich vanwege de
enorme belastingdruk in het buiten
land, en meerdere bedrijven volgen.
De regering moet eens minder gul zijn
tegenover het buitenland en meer om
onze koopvaardijvloot denken, die
steeds Kleiner wordt.
Engeland gaat zijn defensie-uitga-
ven 1969/1970 aanzienlijk verlagen, wij
o ironie aanzienlijk verhogen.
De oevolking moest zich steeds met
hand en tand tegen de regeringsmaat
regelen verdedigen, teneinde nog een
beetje lucht te kunnen krijgen en om
te voorkomen, dat ze helemaal kaalge
plukt worden. En hoe lang zal dit nog
duren?
Rotterdam
K. A. Hoek
Giro-collecte (2)
Gaarne zou ik de heer K. P. Halle-
man te Den Haag willen vertellen, dat
wij in de hervormde wijkgemeente
..Middelland" in Rotterdam reeds lang
met een girokaart voor de collecte
werken.
Wij hebben zelfs onze kerkelijke
bijdrage op deze manier wekelijks
kunnen betalen! Inderdaad een handig
•ysteem en voor deze lezer wellicht
>ardig te weten dat wij in Rotterdam
•r reeds lang mee werken.
Rotterdam C. E. Vos-Lindeboom
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG De verpleegden in de zwakzinnigeninrichting
„Vijvervreugd" in Middelburg toonden zich vrijdagmorgen
niet in het minst onder de indruk van het hoge bezoek. T-erwijl
prinses Beatrix en andere gasten hen „op de vingers" keken, gingen
ze rustig door* met hun spelletjes, handwerk en gymnastiek.
Er waren er ook, die de gelegen
heid te baat namen wat 'nader met
de prinses kennis te maken, zoals
Kees Suerland die zonder omwegen
Beatrix de hand drukte, en Kees
CAstel, die een praatje begon.
„Ik ben in een bus langs Soestdijk
gekomen. Hoe vind je dat?", vroeg
Kees. De prinses antwoordde daarop
prompt met: „Geweldig".
De Kroonprinses, die gisteren op
werkbezoek was in Zeeland in de
middaguren bezocht zij met prins
Claus Schouwen-Duiveland, werd 's
morgens voor de hoofdingang van
Vijvervreugd verwelkomd door de
commissaris der koningin Zeeland,
mr. J. van Aartsen, de burgemeester
van Middelburg, mr. J. Drijber en de
voorzitter van de stichting Verpleeg-
en rusthuizen Zeeland, de heer A.
Kaland.
Het driejarige patiëntje Richard
Smeehuijzen, begeleid dopr leerling
verpleegster Truus van den Broek
bood de Prinses bloemen aan.
Nadat de heer Kaland een uiteen
zetting had gegeven over ontstaan en
functie van deze nieuwe en op het
gebied van de zwakzinnigenzorg
grootste inrichting van Zeeland de
officiële opening gebeurde op 21
maart van dit jaar werd de
Prinses door het ruim opgezette ge
bouwencomplex rondgeleid.
Zij werd daarbij begeleid door zus
ter P. van der Gaag, directrice, me
juffrouw S. van Wijck, paedagoge en
geneesheer-directeur S. Hottentot.
De prinses bezocht achtereenvol
gens de afdeling fysio-therapie, het
schoolgebouw „De Zwaluw", de gym
nastiekzaal, het mannenpaviljoen
„Sleutelbloem", het vrouwenpavil
joen „Leeuwerik" en het zusterhuis.
Bijzonder geslaagd was een gymnas
tiekoefening, die onder leiding van
de heer J. de Vries, door een zestal
meisjes werd uitgevoerd.
's Middags rond half drie arriveer
de prinses Beatrix; nu vergezeld van
prins Claus, bij de „Outward Bound
School die in het slot „Moermond" in
Renesse op Schouwen-Duiveland is
gehuisvest. Het paar werd hier be
groet door de burgemeester van Wes-
terschouwen, de heer H. Everwijn.
Na een uiteenzetting over doel en
werkwijze van deze school een
vormingsinstituut voor jonge mannen
met het accent op de mentale trai
ning maakte het gezelschap een
rondleiding over het terrein waarbij
cursisten demonstraties gaven.
DELTAWERKETS
et volgende punt op de drukke
agenda van dit prinselijk bezoek
vormden de werken van Rijkswaters
taat aan het Brouwershavense GAt
in Scharendijke. Aan de hand van
een maquette gaf ir. N. Bieleveld een
toelichting, waarbij men vanuit het
kantoorgebouw van rijkswaterstaat
de werkzaamheden in de praktijk
kon bekijken.
Het laatste bezoek van prinses
Beatrix en Claus gold het buitencen-
trum voor volksonderwijs, het Mr.
De Rooshuis in Noordgouwc.
Als onderdeel van hun bezoek aan Zeeland hebben prinses Beatrix en
prins Claus ook een kijkje genomen bij de Outwardboundschool in Re-
nesse. Dit is een exclusief opleidingsinstituut waar vooral jongens wor
den gehard om later flinke mannen in de maatschappij te kunnen worden.
AMSTERDAM „Wanneer
de volksstemming verkeerd uit
valt ben ik er zeker van dat het
Papoease volk in opstand zal
Typerend voor nèt iets kwieker werken is King.
Elke King pepermunt is namelijk een „rondje energie"
waardoor u nèt iets sneller reageert. Omdat King
stimuleert en activeert. Natuurzuivere King
houdt monden fris en mensen monter, af1
Deze week was de effecten
beurs vooral onder de indruk
van de hoge rentevoet, nu de
Bank voor Ned. Gemeenten met
een lening van 7V2 procent moest
komen, terwijl een ziekenhuis
lening van het acht procent
rentetype is, een ongekend per
centage voor ons land. Aan de
ene kant is er een vlucht uit
obligaties te constateren, aan de
andere kant realiseert men zich,
dat de afremmende maatregelen
van de overheid invloed op het
bedrijfsleven krijgen.
Het Duitse disconto is met een vol
procent tot vier verhoogd, een maat
regel welke vooral is ingegeven door
het grote verschil in rente met ande
re landen. Dit had tot gevolg dat de
export van kapitaal naar het buiten
land in VVest-Duitsland zich in be
langrijke mate ging voordoen, omdat
men van de hoge rente elders wilde
profiteren. De binnenlandse toestand
in de Bondsrepubliek lijkt overigens
tot dusver geen aanleiding tot ingrij
pende afremmende maatregelen te
geven. Internationaal houdt men al
tijd nog rekening met de mogelijk
heid, dat in het najaar de Bondsrege
ring zal besluiten tot een revaluatie
van de Duitse mark. Kiesinger heeft
wel meermalen verklaard, dat daar
aan niet gedacht werd, maar we we
len dat officiële personen tot het
laatst toe ook al is men tol een
actie besloten blijven ontkennen.
INFLATIE
Intussen zitten wij hier in Neder
land met onze problematiek van een
inflatie-spiraal en in verband daar
mede met een rente, welke op drift is.
De obligatiemarkt lag deze week
minder gunstig en zo daalde jongste
7 procents staatslening van 99 tot 98
pet. De rente, welke de centrale
gemeentebank nu voor een nieuwe
lening moet betalen, liegt ee trou
wens niet om. Een 25-jarige le
ning van 100 miljoen met een even
tuele uitloop tot 150 miljoen en een
eerste aflossing pas in 1980. ver
vroegde aflossing eerst in 1979 geoor
loofd, betekent een zware last voor
de financiering van de gemeenten.
De Stichting Sint Joseph Zieken
huis in Venlo moest met een 30-jari-
ge lening tegen acht procent aan de
markt komen, goedkoper ging het
niet. Men moet zich eens voorstellen,
welke lasten rente en aflossing straks
gaan vragen en dat moet todh alle
maal betaald worden.
Deze ontwikkeling op het gebied
der rente heeft uiteraard gevolgen
voor de investeringen, welke hetzij
via bankkrediet of geldlening duur
zijn. Het is trouwens de bedoeling
van de overheid om de investeringen
af te remmen en de inflatie in te
dammen.
Laten we hopen, dat het niet te
laat is om zonder grote schade voor
de economie de stroomversnelling
meester te worden. Helemaal zeker
daarvan zijn we niet...
A ATS DELETS MARKT
Op de aandelenmarkt was de stem
ming deze week op sommige dagen
uitgesproken flauw, hoewel gisteren
een krachtig herstel der koersen
plaats vond. Van de internationals
moest met name Kon. Olie een stap
terug, eerst van 196 tot 189, maar
gisteren steeg dit fonds weer tot
ƒ193,80. In Amerika kwamen nieuwe
kooporders voor de dag en zodoende
kwam het koersherstel tot stand.
Het resultaat van Unilever over
het eerste kwartaal 1969 viel tegen.
Dit was te danken aan diverse facto
ren, o.a. slechte veevoederprijzen in
Engeland en de introductiekosten van
een wasmiddel. Nu zegt een eerste
kwartaal uiteraard nog niet veel en
het bestuur wil geen prognose geven
over heel i969.
Zoals men weet, zal Unilever een
hoger dividend geven, ondanks de di
videndstop in Engeland, omdat men
aan het onveranderd slotdividend een
interim-uitkering van 0.72 per aan
deel koppelt.
De aand. Unilever zitten voor meer
dan de helft in Nederland, daarna
volgt Zwitserland met 18 procent,
Frankrijk met 6 en Ver. Staten met
5, pet. Hieruit blijkt, dat Unilever
veel meer dan Kon, Olie een fonds is,
dat op de Amsterdamse beurs is
ssngewezen.
De koers van de eert. Unilever be
woog zich deze week binnen enge
grenzen en was uiteindelijk slechts
1 lager.
Philips moest tijdelijk terug van
185 tot 178. maar gisteren sloot
de markt op 183.40. AKU liet ook
een veer in eerste instantie en zakte
in van 119 tot 116, slot kwam op
119,50. Kon. Hoogovens daalde van
113,80 tot 108.50, gisteren sloot dit
fonds op 112,30. Zoals men ziet, is
het midden in de week behoorlijk
flauw geweest. KLM verloor per sal
do 6 punten. De president van onze
nationale luchtvaartmij zei in een le
zing, dat zijn maatschappij per jaar
.met minstens 15 procent moet groei
en, willen de factoren, welke de
winst omlaag dreigen te drukken, ge
compenseerd worden. De luchtvloot
van vandaag is over tien jaar verou
derd en de financieringseisen zijn, in
verband met de telkens weer noodza
kelijke aanschaffing van nog grotere
en meer moderne vliegtuigen, uiter
mate groot.
STAATSMUTSEN
De besprekingen over een fusie
tussen AKU en Staatsmijnen zijn af
gelast en besloten is niet tot een nau
wer samengaan van beide concerns
over te gaan. Hoewel AKU en
Staatsmijnen op het chemisch vlak
diverse raakpunten hebben, is dé fi
guur van overheidsbedrijf en pri
vaatrechterlijke onderneming moei
lijk, om tot een fusie te hesluiten.
In de rubrieken der lokale aande
len overheerste een luiere stemming.
Het bericht inzake de sluiting van
een viertal verouderde fabrieken in
het raam van een interne sanering
door Thomassen Drijver-Verblifa,
gaf aanleiding tot -een koersdaling
der aand. van 76 tot 73,50, dat is
ruim 12 punten. Het - heeft enige
ontstemming t gewekt, ook op de
beurs, dat de directie van dit concern
de sociale regeling ener noodzakelijk
geachte interne sanering niet discreet
heeft voorbreid.
Overigens was het jaarverslag, dat
deze week uitkwam en dat met geen
woord repte over de sluiting van de
fabrieken, niet slecht. »e nettowinst
over 1968 week weinig af van diie
over 1967 en het dividend is onveran
derd 4,30 per aand. van 20 nom.
Het jaarverslag van Kon. Zout-Or-
ganon gaf goede resultaten te zien.
De winst ging met ruim 14 procent
omhoog en voor het lopend jaar
wordt voortzetting der groei ver
wacht. De koers van dit fonds daalde,
onder invloed van de algemene ma
laise ter beurze van 195,20 tot
f 192,40.
BORCADES
Bührmann-Tetterode zal 22 procent
(v.j. 20 pet.) plus 5 pet. in agiostock
(onv.) uitkeren, wat op een voort
gaande groei van dit vooraanstaand
concern in de branche wijst. De
koers van dit fonds daalde van 649
tot 629 pet. Een veer moest ook
Gist-Brocades laten, welk aandeel
van 1105 tot 1065 pet. daalde. Wyers
is wel erg uit de gunst en daalde
deze week van 174 tot 167 pet. Nog
niet zo lang geleden stond dit fonds
meer dan 100 punten hoger.
Het jaarverslag van Holland Ame
rika Lijn viel niet tegen. Een netto
winst van 3.3 miljoen is heel wat
beter dan over J967 'een minus van
bijna 'f 19 miljoen. Het bestuur ver
wacht. dat de opgaande lijn in 1969
kan worden doorgetrokken. Het divi
dend zal ditmaal 5 pet. (v.j. nihil)
bedragen. De koers van dit fonds
veranderde weinig. Phs. Van Omme
ren was gisteren flauw gestemd en
daalde tot 241 (v.w. 249 pet.).
komen. Geen enkele Papoea wil
bij Indonesië. Een dergelijke uit
spraak kan alleen worden ver
kregen door het volk het mes op
de keel te zetten."
Dit zei de Papoea-leider Nicolaas
Jouwe gisteravond bij de presentatie
van de brochure „De toekomst van
de Papoea" voor het G.P.V.
De heer Jouwe verklaarde nog
maals dat het voor zijn volk een
zaak van leven en dood is. Als we
zouden berusten, worden we door In
donesië afgemaakt, zoals reeds nu
10.000 Papoea's zijn vermoord en ve
len naar Indonesië zijn getranspor
teerd.
„Het volk gaat dan liever strijdend
ten onder. Het is mogelijk dat ook
voor het eerst steun zal worden ge
zocht bij niet-westelijke landen. Er
zal dan zuiver gedacht moeten wor
den aan het nationaal belang, al zal
een dergelijke opportunistische po
litiek voor een christelijk volk als de
Papoea's- moeilijk zijn te,volgen".
In de brochure nerrieh vijf'gespecia
liseerde auteurs stelling tegen de ge
dachte dat een keuze van de Pa
poea's voor aansluiting bij Indonesië
een goede oplossing zou zijn. De bro
chure kan als zodanig worden be
schouwd als reactie op de uitlatingen
dienaangaande door de voorzitter
van de Tweede Kamer mr. Van
Th iel.
Nederland zou wanneer de volks
stemming grondig wordt vervalst sou-
vereiniteit over westelijk Nieuw-Gu-
inea aan de bevolking kunnen over
dragen. De Papoea's hebben dan het
reoht zich tegen de Indonesische dic
tatuur te verzetten en in een eigen
overheid te voorzien.
Een eventueel uit te roepen rege
ring in ballingschap zou moeten wor
den erkend, aldus is te lezen in de
brochure.
Een studente uit Noord-Ierland
is er in geslaagd, een zetel in hel
Lagerhuis te bemachtigen. Oe 21-
jarige Bernadette Devlin, kandi
date van de oppositiepartijen, ver
sloeg met ruime meerderheid me
vrouw Anne Forrest van de heer
sende Unionistische partij, die met
de Conservatieve partij samen
werkt. Bernadette kreeg de steun
van vrijwel alle roomskatholieke
stemmers
NIJMEGEN De 65-jarig brom
fietser H. Kamhuis is gistermiddag
bij een verkeersongeval in Nijmegen
om het leven gekomen. De bromfiet
ser werd door een auto aangereden
toen hij enkelè voor hem rijdende
wielrijders voorbij wilde rijden en
daarbij naar links uitweek.
„Ach", zei gisterenavond een leraar wat droef, „ik gun die klas aar
dige cijfers, maar ik vind dat de wiskunde aan het verwateren is." Het
gesprek ging over het stereo-werk van gym-bèta en h.b.s.-B (2'/» uur).
In de trant van „Het blijft foebal" bestaat er ook bij dit nobele vak een
diepzinnig oordeel: „Stereo moet je zién" maar daar wilde deze zegs
man het niet bij laten.
De drie vraagstukken bevatten verscheidene onderdelen waarbij de
oplossing er. naar het heet, „zo uitrolde". Ook het wat minder alledaagse
een bol die door drie punten gaat en een vlak raakt viel nog mee.
De kegel van het derde vraagstuk was een verrassing en men was aan
het slot van het weck ook nog afhankelijk van één stelling, maar het ge
heel was „niet onplezierig". Een andere commentator spreekt van „rede
lijk werk" en „niet ontevreden leerlingen"; een derde zegt: „Men is
schappelijk behandeld." Er is ook een docent die de vrees uit dat er toch
uitwerkingen bij zullen zijn die hem de haren uit het hoofd doen trekken.
En daarvoor worden niet eens taakuren gegeven.
NIET LOUTER ROZEN
Over verwaterende wiskunde gesprokenvan het examen voor open
baar en christelijk mulo wordt gemeld dat de algebra (IV2 uur) dit keer
juist moeilijker was dan het vorig jaar.
Het boekhoudwerk van de mulo (l3/* uur) kon door kandidaten die niet
teveel kastjes gekeken, plaatjes gedraaid, gefeest en gesleuteld hebben,
vlot worden gemaakt, aldus de mening van insiders.
Voor Engelsen Duits (2 maal IV2 uur) waren er weer drie keuze
mogelijkheden, vragen bij een Engelse (Duitse) tekst, een vertaling van
het Engels (Duits) in het Nederlands en omgekeerd en een zwaardere ver
taling Engels (Duits)Nederlands. Van al dit werk weten de leraren die
ik ernaar vroeg, nauwelijks iets anders dan goeds te vertellen. Om niet
de indruk te wekken dat mulo-kandidaten louter rozen op hun examen
pad vinden, volgen hier twee piepkleine fragmenten, die de lezer maar
heel precies moet vertalen.
RONDGANG BIJ VN
In het Engels (het gaat over een rondgang (tour) door het gebouw van
de VN): „Toen mijn vrohw en ik er drie jaar geleden waren, hebben we een
rondgang door dit gebouw gemaakt. Niet door het deel, dat je op prent
briefkaarten ziet, maar door een lager gedeelte, dat slechts vier ver
diepingen heeft".
hi het Duits (over „Onze Volkstuin"): ,Jn de zomer wonen wij daar
soms enkele maanden en dat bevalt ons allen buitengewoon goed. Als ik
dan 's morgens wakker wordt, hoor ik de vogels zingen en dat
is veel prettiger dan het lawaai van de auto's in onze drukke straat".
Men gelieve er niet met de pet naar te gooien.
„NACHWUCHS"
Duits werd gisteren ook gedaan op hel examen gym en h.b.s. (2 uur).
De h.b.s.-vertaling was moeilijker dan die van het gym. Dat is op zichzelf
genomen al het signaleren waard, maar het is temeer opmerkelijk omdat
voor menige buitenstaander de gym-vertaling de zwaarste van de twee
zal lijken. In de gym-tekst wordt gesproken (geleuterd, zei ook iemand)
over het analyseren van gedichten. Daar komen mooie Duitse zinnetjes
aan te pas als: „Abgesehen davon, dass über dem Trumph beim Auffin-
den der Keimzelle das Gedicht selbst meistens zur Nebensache und kaum
noch beachtet wird, ist ernstlich zu fragen, ob nicht die Auffassung des
Gedichls durch fremde, nicht hergehörige Vorstellungen gefalscht wird".
Het is nog de vraag hoeveel kandidaten met „über dem Triumph" weg
EN VERDER
Wat troost voor kandidaten, die dit weekend in spanning zitten.
Hoe zullen de docenten mensen die het immers altijd beter weten
het ingeleverde werk beoordelen? Kom, laat ons voor de variatie eens
kijken hoe leraren het er van af brengen wanneer zij zelf examen doen.
De commissie die in 1968 het examen voor de onderwijsakte werk
tuigbouw afnam, constateerde „bij veel kandidaten een tekort aan
elementaire kennis van de onderwerpen". Ook bleek „dat vaak inzicht
in' de theoretisch'e grondslagen en samenhang van de stof ontbrak".
En uit het verslag van Aardrijkskunde M.O.: „Het is de examen
commissie opgevallen dat de vragen vaak niet goed gelezen worden,
waardoor de kandidaten belangrijke aspecten van het aan de orde
gestelde vraagpunt niet behandelen. De kandidaten houden zich .meer
malen niet strikt aan de gestelde vraag, doch begeven zich soms
wijdlopig op zijwegen".
SCHEIKUNDE TER KEUZE
(5e opgave van havo-examen; hiervan te maken deel I óf II)
I. Zwavelzuur wordt technisch op grote schaal gemaakt volgens het con
tact-proces.
a. Vermeld op welke wijze het zwaveldioxide voor dit proces kan
worden verkregen. Geef hiervan de reactievergelijking.
b. Licht dit contactproces toe met reactievergelijkingen en motiveer
de reactie-omstandigheden.
c. Zwavelzuur wordt gebruikt bij de bereiding van superfosfaat.
Geef hiervan de reactievergelijking.
Vermeld wat de bedoeling is van deze bewerking.
II. Bij de aardolie-industrie spelen gefractioneerde destillatie en kraak-
proces een grote rol.
a. Waarop berust de scheiding door destillatie?
Schets de opstelling van een laboratoriumdestillatie.
b. Waartoe maakt men in de aardolie-industrie gebruik van het kraak-
proces?
Geef een korte beschrijving van het kraakproces.
Licht toe, waarom hierbij ook onverzadigde verbindingen ontstaan.
c. Uit de kraakgassen kan men etheen afzonderen. Etheen wordt als
grondstof gebruikt in de plasticindustrie.
Geef een beschrijving van deze polymerisatie met behulp van de reac
tie-vergelijking en de reactie-omstandigheden.
hebben geweten („al triomferend" zou wat zijn), maar de vertaling in
haar geheel was „zeker te doen", wordt me van diverse anten verzekerd.
Bij de h.b.s.-vertaling daarentegen zat men voor echte puzzels. Mana
gers, politici en kuntenaars moeten voor „Nachwuchs" zorgen; die term
wordt in Nederland op vele plaatsen gebruikt en onvertaald gelaten. Maar
dat kan een examenkandidaat zich niet veroorloven en wat moet er
dan precies van de „Heranbildung eines in Wisschenschaft und Praxis
hochstehenden Naclnvuehses" gemaakt worden Andere punten waar
over gestruikeld kon worden, waren „das Gefalle" (het verval), „ange-
gliedert" (harmonisch ingepast) enz. Deze vertaling vormt een typisch
voorbeeld van een tekst die zich gemakkelijk laat begrijpen; als men 'm
exact moet gaan vetalen, wordt het wat anders.
Bij de vaststelling van de beoordelingsnormen kan met de moei
lijkheden rekening gehouden worden, maar er zijn altijd kandidaten die
bij zo'n onzeker worden en er dan, onnodig, nog andere fouten bij maken.
Intussen hebben Eindhoven en Drienerlo als gegadigden voor een medi
sche faculteit gisteren zonder dat ze het wisten een grote dag beleefd: de
18.417 h.b.s.-kandidaten kregen in deze vertaling het uitgroeien van TH's
tot universiteiten te behandelen
OUD EN NIEUW
Het tweede stuk boekhouden en bedrijfshuishoudkunde, dat h.b.s.-a
gisteren kreeg (weer een flinke portie: drie uur) behoorde tot het
genre werk waar de rechtgeaarde leraar van gecharmeerd is en de
leerling argwanend tegenaan kijkt tot hij doorkrijgt waarom hem zo
vaak werd voorgehouden dat hij moest nadenken en nog eens nadenken.
Over de drie uur handelsrekenschappen van de havo luiden de be
richten: „redelijk werk" en „één pittig vraagstuk, de rest normaal".
De havo-kandidaten deden ook scheikunde. Eén uur werd er „ge
toetst" en twee uur orthodox gewerkt aan vijf onderdelen, waarvan
twee met een keuzemogelijkheid. Zowel het oude als het nieuwe van
de chemie kwam aan bod. In de moderne opgave waren begrippen ver
werkt. waar iemand die een paar jaar geleden zijn b.b.s. deed, nu
al vreemd tegenover zou staan. Om het voor de lezer niet al te wild
te maken, drukken we dat onderdeel van de scheikunde maar niet af:
wel het laatste fragment, waarmee de havo iets probeerde waar te
maken van haar pretentie de ogen open te houden voor de praktijk
van het dagelijkse leven.
