PRIJSSTOP ONVERMIJDELIJK
vÊÊÊk
Kamer steunt maatregel De Block
Inflatie'reden
hoger disconto
9°S2
Anti-Amerikaanse
stemming in Peru
Zó wordt
leven duur
alles
en
wel
Trein op trein
„Fouten" niet
uit prijzen
gehaald
FIJN- GEEN PIJNj
De veilige
manier
van sparen
Rijkspostspaarbank
altijd safe!
Schoonmaak
Brandbom gegooid
naar villa van
burgemeester
Plaat(s)je waard
5
WOENSDAG 9 APRIL 1969
(Vervolg van pag. 1)
AMSTERDAM Wat al
enige tijd in de lucht hing, is op
de eerste werkdag na Pasen een
feit geworden: de Nederlandsche
Bank heeft haar rentetarieven
met een half procent verhoogd.
Het wisseldisconto is nu 5 1/2 pro
cent. Het stond sinds 20 december op
vijf procent, toen het eveneens met
een half procent werd verhoogd.
Voor de verhoging van het disconto
noemt de Bank als redenen de stij
ging van de rente in het buitenland
AOW en prijzen
Naar aanleiding van uw commentaar
van 1 april, waarin u stelde dat het
midden- en kleinbedrijf en de gepen
sioneerden met vast pensioen of in
komen in de hoek zitten waar de
zwaarste slagen vallen, wil ik u enige
cijfers verstrekken, die de waarheid
van uw visie onderstrepen.
De door mij genoemde cijfers zijn
niet uitzonderlijk, maar heel normaal
en wellicht in vele gevallen nog on
gunstiger.
Mijn pensioen bedraagt, buiten de
aow, 25 procent van het laatst verdiend
salaris en is niet waardevast. Door
dit pensioen is het tot nu toe mogelijk
mij de luxe van een telefoonaansluiting
te veroorloven, als dit voor een bejaarde
tenminste als een luxe wordt beschouwd.
Verhogingen
Netto huishuur van 111,80 op 118,55 6,75 (6%)
en de inflatoire verschijnselen in het
binnenland.
Diverse centrale banken waren al
voorgegaan, maar de verhoging van
de rente in Amerika vlak vóór Pa
sen, heeft de deur dicht gedaan. Dr.
Zijlstra ging gisteren dan ook tot de
min of meer verwachte maatregel
over.
ONVOLDOENDE
In kringen van de Amsterdamse
geldmarkt beschouwt men de verho
ging als een aanpassing bij de tarie
ven in het buitenland. Men vindt die
aanpassing nog maar nauwelijks vol
ledig, dan had het disconto met een
vol procent moeten worden verhoogd.
Men zal uiteraard proberen de 5 1/2
procent na te komen, maar zou men
hierin niet slagen, dan acht men een
nieuwe verhogii g met een half pro
cent niet uitgesloten.
Een verhoging van het wissel
disconto betekent hogere rente, dus
duurder geld en dit kan remmend
werken op de bedrijvigheid van han
del en industrie. Vooral de kleinere
bedrijven, zo meent men, zouden
hiervan de bezwaren kunnen onder
vinden.
Morgen synode
der geref. gemeenten
Zuid-West
DIRKSLAND Morgen zal in het
kerkgebouw der Gereformeerde Ge
meente te Dirksland de particuliere
synode Zuid-West van de Gerefor
meerde Gemeenten worden gehou
den. Voorzitter is ds. P. Blok uit
Dirksland.
In verband hiermee zal vanavond
een synodedienst worden gehouden,
die om half acht begint en die wordt
geleid ook door ds. P. Blok.
Meer per maand
Bijkomende kosten:
Extra voorzieningen
Water
Trapverlichting
Brandstof (geschat)
Schoonhouden
Diversen
van 11,45 op 12,15 0,70 6,1%)
van 5,55 op 6,50 0,95 (17,1%)
van 1,35 op 1,50 0,15 (11,1%)
van 15,— op 20,— - 5,— (33,3%)
van 4,05 op 4,75 0,70 (17,2%)
van 2,25 op 2,45 0,20 8,8%)
Totaal bijkomende kosten op huurprijs
Ziektekostenverzekering van 41,66 op 47,33
Luister- en kijkgeld van 4,50 op 6,25
Chr. Metaalbedrijfsbond van 1,10 op 1,75
Telefoonabonnement van 13 op 15
Hogere aanslag inkomstenbelasting door verhoging aow
Bovenstaande berekening betreft
slechts enkele uitgaven. Het levens
middelenpakket en andere prijsstijgin
gen zijn er niet in opgenomen. Maar
reeds door bovengenoemde uitgaven is
de verhoging van de aow-uitkering (die
sinds 1 januari 25,50 bedroeg) volledig
ongedaan gemaakt, is er zelfs een tekort
van 0,82.
Ik geef deze cijfers zonder verder
commentaar en laat de beoordeling
over aan deskundigen. Indien mogelijk,
zag ik in dit geval mijn naam liever
niet gepubliceerd.
Rotterdam Een gepensioneerde
(Naam en adres b%j
redactie bekend
Webster: Anguilla weer
in staat van beleg
NEW YORK De Anguilliaansc
leider Roland Webster heeft gezegd
dat Engeland zijn tien dagen geleden
gedane belofte dat Anguilla niet ge
dwongen zou worden weer tot de fe
deratie St. Kitts toe te treden, niet wil
nakomen. Naar zijn zeggen heeft dc
Britse politiecommissaris Tony Lee
op Anguilla de zeven leden tellende
eilandenraad ontbonden, en de staat
van beleg afgekondigd.
De Britse minister van buiten
landse zaken Michael Stewart heeft
deze beschuldigingen tegengesproken.
Vrijdag zal de eerste Britse afgevaar
digde bij de VN, Lord Caradon, voor
de tweede keer naar het eiland An
guilla gaan om met alle betrokkenen
besprekingen te voeren over de nieu
we meningsgeschillen.
Bij het Engelse Wolverhampton
is gisteren een passagierstrein op
een stilstaande goederentrein
gelopen. Beide machinisten
kwamen om het leven, en 29
mensen werden gewond. Op de
foto: de beide voorste wagons
van de passagierstrein, die boven
op de goederentrein kwamen te
staan.
LIMA De verhouding tussen Pe
ru en de Verenigde Staten is zeer
gespannen nadat de militaire macht
hebbers in Lima de Amerikaanse
oliemaatschappij IPC (dochteronder
neming van Standard Oil) tot
staatsbezit hebben verklaard.
Amerika heeft schadevergoeding
geëist maar president Nixon wil het
conflict niet op de spits drijven om
dat hij bang is dat de betrekkkingen
tussen Amerika en de Zuidameri-
kaanse landen zullen verslechteren.
Op de vordering van Amerika
volgde een tegeneis van Peru wegens
achterstallige belastingschuld van de
oliemaatschappij.
In Lima dreigt intussen een anti-
Amerikaanse stemming te ontstaan.
Drie gewapende mannen drongen
gisteren het radiostation Espresso
binnen en dwongen het personeel een
tegen de VS gerichte verklaring voor
te lezen. Het slot van deze boodschap
luidde: Leve Peru, het vaderland of
de dood, wij zullen overwinnen.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De Tweede Kamer zou, naar werd verwacht,
het de regering niet al te moeilijk maken na de afkondiging
gisteren van een algemene tijdelijke prijsmaatregel per 14 maart.
Mogelijk dat de onmiddellijke schorsing van de investerings
aftrek, die in de komende anderhalf jaar 130 a 140 miljoen
oplevert en die ten goede komt aan de consument in de vorm van
subsidie op melk, een punt van discussie zou worden.
Minister De Block van Econo
mische zaken verwacht een eventuele
prijsdaling van zijn maatregel, dat
die prijzen zullen moeten worden
verlaagd die vanaf 1 oktober 1968 tot
14 maart 1969 meer gestegen zijn dan
alleen door BTW en andere externe
factoren. Dat is in feite een calcula
tievoorschrift, vergelijkbaar met wat
oud-minister van Economische zaken
Den Uyl in 1966 voorschreef.
Over de vraag op welke wijze aan
een verdere doorwerking van de
loon- en prijsspiraal een halt kan
worden toegeroepen heeft de rege
ring met spoed advies gevraagd bij
de Sociaal-Economische Raad. Het
gaat er om, aldus de regering in een
brief aan de Kamer, in de komende
periode waarin concurrentie en
prijspolitiek geleidelijk hun effect
zullen doen gevoelen door een tijde
lijke ingreep op korte termijn een
zekere verlaging van de kosten van
levensonderhoud te bereiden.
Subsidies
Daarbij kan in dit jaar eventueel
worden gedacht aan consumen
tensubsidie op melk en mogelijk
brood. Deze maatregelen zouden in
het kader van begrotings- en
EEG^beleid slechts tijdelijk aan
vaardbaar zijn. Het gaat er om de
hele bevolking enig soelaas te geven
zonder de inflatie verder te bevorde
ren. De regering verbindt hieraan
wel de voorwaarde dat de loon- en
prijsontwikkeling een rustig verloop
moet hebben.
Voor dit doel zou dan de 130 mil
joen beschikbaar komen, die gehaald
wordt uit de schorsing van de in
vesteringsaftrek met onmiddellijke
ingang in plaats van op 1 januari
1970. Te snelle groei van de investe
ring wordt daardoor tegengegaan.
Zoals bekend hebben de rege
ringspartijen indertijd bij monde van
de KVP'er Nelissen gevraagd de
schorsing van de investeringsaftrek
voor de probleemgebieden uit te stel
len. De regering heeft deze motie
Morgen is het feest bij Het Vader
land. Voor niet Hagenaars: Het Va
derland is een in Den Haag verschij
nend dagblad, een dochteronderne
ming van het NRC-concern.
Het Vaderland verscheen op 12
april 1869 voor het eerst.
Vandaar het feest. De abonnees
delen in het gebeuren doordat zij
een krant van liefst 120 pagina's, de
dikste krant ooit in Nederland ver
schenen, thuis krijgen. Voor het per
soneel komen er feesten, de relaties
wordt morgen een receptie aangebo
den en voor de upper ten. de le
zerskring waarin het Vaderland zijn
verspreiding vindt, is met een chi
que Franse uitnodiging een mode
show van het Parijse huis Pierre
Cardin georganiseerd.
Het Vaderland is een Haags ver
schijnsel in de beste zin van het
woord. De enige krant in Neder
land, die terwille van zijn lezers een
nieuwsrubriek in een vreemde taal
heeft.
In de vorige eeuw, toen Frans de
voertaal was, in het Frans; nu En
gels de taal van het Corps Diploma
tique is geworden, in het Engels.
Het is de krant van Couperus, die
hét decorum minde. Van Greshoff
met zijn bijtende intellectuele iro-
Eeuw Haags
nie. Van Flaneur, die mild weemoe
dig het dagelijks leven beschouwde.
Het is de krant, waarin de meeste
foto's van society-gebeurtenissen
zijn te vinden. Trouw liberaal en
met veel beursnieuws.
Het is de enige krant in Neder
land, waarin ooit een lid van het
Koninklijk Huis een ingezonden
stuk heeft geschreven: prins Alexan
der, de eenzame in zijn huis aan de
Kneuterdijk.
Een krant is een meneer; Het Va
derland is nu een honderdjarige
heer, die fit en met zijn tijd mee
gaand, toch graag terugziet op het
verleden. Die tracht de etiquette, zo
verguisd door de jongeren, een in
houd te blijven geven.
Die doet wat de taak van een
krant :s: informatie geven.
Die een eeuw lang een eigen stijl
heeft weten te ontwikkelen, passend
in de Haagse samenleving.
Het Vaderland heeft als devies in
de kop staan: Dispereert niet.
Getuige het eeuwfeest is deze leus
geen holle klank en voor de toe
komst kunnen wij, naar mijn idee,
geen betere wens aan onze collega's
schenken dan: Blijf die leus trouw
en het ga u wel!
naast zich neergelegd en gaat nu nog
een stapje verder.
Voor het op langere termijn te voe
ren loon- en prijsbeleid ziet de
regering uit naar het komende half
jaarlijks economisch rapport van de
SER. Zo spoedig mogelijk hoopt zij
kontakt op te nemen met het georga
niseerde bedrijfsleven om te zien hoe
een redelijke verbetering van de
reële inkomenspositie van de werk
nemers kan worden bereikt zonder te
grote nominale stijging van de loon-
en prijsspiraal. Gedacht wordt aan
spaarloon.
Fouten
De ministers Witteveen, De Block
en Roolvink menen dat vooral van
ongunstige invloed zijn geweest: fou
ten bij de kostprijsberekening, de
doorberekening van nog te verwach
ten kostenverhogingen en de algeme
ne conjucturele situatie met als ge
volg de geringe invloed van de con
currentie.
Ook de regering verwacht nog
meer prijsverhogende tendensen:
huurverhoging per 1 april en het op
de markt komen van voorjaarsgroen-
ten en nieuwe aardappelen. Daarom
de prijsmaatregel, die alleen de on
vermijdelijke stijgingen toestaat, in
afwachting van het SER-rapport en
van het tot stand komen van de wet
telijke meldingsplicht.
Door het sterk tijdelijke karakter
van de prijsmaatregel zal in beginsel
geen ontheffing worden verleend. De
datum 14 maart is gekozen omdat
toen de laatste prijsgegevens (5,2 pro
cent werd het leven duurder) geme
ten werden.
Lagere prijs
Voor het geval het door de rege
ring aangegeven calculatieschema
leidt tot een lagere prijs op 14 maart
(nadat vanaf 1 oktober 1968 BTW en
andere externe factoren zijn doorbe
rekend), zal deze lagere prijs moeten
worden aangehouden. Dit om de
boosdoeners niet de hand boven het
hoofd te houden.
Het controle-apparaat van de re
gering zal worden versterkt en men
overweegt de instelling van een prij-
zencommissie, bestaande uit werkge
vers, werknemers en consumentenor
ganisatie.
Van de zijde van het ministerie
wordt er nog op gewezen dat het nu
ook mogelijk is individuele onderne
mers aan te pakken, waar tot nu toe
alleen sectoren konden worden
bestreden. Als een ondernemer nu
zijn prijzen wil verhogen tot boven
het peil van 14 maart heeft hij
toestemming nodig, hetgeen de con
trole aanzienlijk vergemakkelijkt.
Normaal duurt een prijsbeschik-
king een jaar. Gezien de nadruk die
gelegd wordt op het tijdelijke karak
ter verwacht men niet, dat deze
maatregel zo lang van kracht blijft.
Nationaal monument
koningin Wilhelmina
kost kwart miljoen
DEN HAAG Een door de re
gering ingestelde commissie moet
een opdracht formuleren voor het
maken van een schetsontwerp voor
een nationaal monument ter na-*
gedachtenis aan koningin Wilhel
mina. Het monument, dat op een
pleintje voor het oude stadhuis in
Den Haag komt, zal een kwart
miljoen gulden kosten.
De commissie moet enkele Neder
landse kunstenaars een schetsont
werp laten maken en de regering
adviseren.
LONDEN Bij Wolverhampton
is gisteren een passagierstrein op een
stilstaande goederentrein gereden. De
machinisten van beide treinen kwa
men om het leven; 29 mensen liepen
verwondingen op.
SPAARBANKB
i SIMf- lij.yOLCN
999-123!
Uv. «pMIItVminj l> bcV««l °nt
«rife;» voumimn*!. VctttwM
l op fotmulitren vooi Inltl tn i
u te Ctnirélt V
<fc RijkipoilirJtit-ik KBdi.;
Dt STSST na^ortl <k "M
1 dvor it SVOrantftarbaxk t«
lütnhavdx'clknd"'™*
Erzijn 2200 vestigingen. Op de postkantoren kunt u do hele dag terecht.
Een aantal daarvan is zelfs ook op vrijdagavond of de plaatselijke koopavond
geopend. Voor de postagentschappen gelden aparte openingstijden.
(Van onze parlmeentsredactie)
DEN HAAG Uitgaande van een
stijging van de gezinsconsumptie in
1969 met 7 procent ten opzichte van
1968 is de volgende analyse mogelijk:
Invloed
op het prijs
indexcijfer
Direct doorberekende BTW 1,4
verhoging tabaksaccijns 0,2
overige verhogingen van
kostprijs verhogende be
lastingen 0,1
EEG-aanpassingsmaatrege- 0,5
len 0,5
Kennedy-ronde —0,1
oogstinvloeden 0,3
invoerprijspeil 0,3
Totaal externe factoren2,7
huurverhoging 0,4
medische verzorging 0,7
kijkgelden en PTT-tarieven 0,4
verhoging overheidstarieven 0,2
overige factoren 2,6
7,0
Van deze laatste post Overige fac
toren is nog 0,6 procent toe te schrij
ven aan arbeidskostenstijging. In de
overblijvende 2 procent zit een niet
nader aan te geven bedrag: indirect
BTW-effect
De prijsverhoging van december
1968 tot medio maart 1969 kwam tot
stand door:
BTW 1,3
(geschat effect)
Huren, oogst en invoer 0,3
EEG en Kennedyronde 0,3
Tabak, kijkgelden en PTT 0,4
Med. verz. en overh.tariev. 0,9
Voorraadeffect 0,5
Rest, arb.kosten en ov. ink. 1,5
5,2
Het voorraadeffect moet verdwij
nen, meent de regering in haar ana
lyse. Dit is, voorzover kon worden
nagegaan, tot medio maart niet het
geval geweest. Evenmin zijn er dui
delijke aanwijzingen dat de concur
rentie tot afzwakking van de prijs
stijging heeft geleid. Dit komt tot
uiting in de post Resterende arbeids
kosten en overig inkomen (1,5 pro
cent) die in de analyse van de prijs
ontwikkeling tot medio januari was
gesteld op 0,7 procent.
TAE Russen ljjken nu vastbesloten
bU hun grote schoonmaak in
Tsjechoslowakjje alles op te ruimen
wat na de invasie van 21 augustus
aan hun zuiveringswoede wist te ont
komen.
Dat was heel wat. Want tot voor en
kele weken was ook in lëidende
kringen het lydeiyke verzet tegen
de aanwezigheid van Russische be
zettingstroepen nog groot.
Vorig jaar moest Moskou er nog ge
noegen mee nemen, dat de voorstan
ders van liberalisatie aanbleven. Er
waren toen maar weinig mensen die
de rol van verrader wilden spelen.
In dit laatste is nu verandering ge
komen. Sinds dc invasie is er in
Praag veel „genormaliseerd" en de
leidende figuren die voor sterke ban
den met Moskou zyn komen daar nu
openlijker voor uit.
In een vorige beschouwing schreven
we al dat gebleken is, hoe sommigen
van hen met de Russen hebben sa
mengewerkt om het bewijs te leve
ren dat aan Moskou slechts lippen
diensten werden bewezen.
Dat gebeurde, toen zy de anti-Rus
sische demonstraties na de ijshockey-
overwinning op de Russen bewust uit
dc hand lieten lopen en voor een uit
voerig verslag zorgden.
Moskou zou nu vooral zware druk
uitoefenen op president Svoboda, zélf
de regeringsverantwoordelijkheid op
zich te nemen en zo de voorstanders
van liberalisatie uit te schakelen.
Te oordelen naar niet bevestigde be
richten uit Praag heeft dc president
zich nog niet gewonnen gegeven.
Evenals in de augustusdagen zou hü
weigeren zich als stroman te laten
gebruiken.
Men neemt aan, dat Svoboda zich in
een sterke positie bevindt omdat de
strijdkrachten achter hem staan voor
wie dc aanwezigheid van Russische
troepen een doorn in het oog is.
Niettemin bestaat dc mogelijkheid,
dat ook hü buitenspel wordt gezet als
Moskou zich heeft voorgenomen
Tsjechoslowakye in een steviger
greep te krygen.
EINDHOVEN Naar de villa van
Eindhovens burgemeester ir. H. Wit
te is in de nacht van maandag op
dinsdag een geïmproviseerde
brandbom geworpen. De „bom" bes
tond uit een fies met een vluchtige
vloeistof en een lont.
De tot nu toe onbekende dader
heeft de fles waarschijnlijk met bran
dende lont tegen de muur gegooid op
het aan de achterzijde van de villa
gelegen terras, waarna de bom ont
plofte.
Een plaatje uit Italië of Joego
slavië, waar het ezeltje-op-
straat een alledaags verschijnsel
is? Nee, een plaatje uit Rotter
dam! Hier géén alledaags beeld
en juist daarom een plaat (s)je
waard, in de krant van vandaag,
terwijl de zon uitbundig schijnt,,
net als rond de Middellandse zee.