een
zilveren dak
hoeft niet
zo
zwaar
te wegen
Prof. Smits: vrijzinnig-
gereformeerde dialoog
njl
dagelijks 'n goede portie vlees
Dr. Douma ziet nog perspectief
Moderamen praat
met verontrusten
NOSl
Gelijke kappen, geen
gelijke monniken
sparen...
verstandig
en
handig
Een woord voor vandaag
NAAR NIEUWE BEWEGING
Paus Paulus:
„Kerk wordt
gekruisigd"
L. Knecht weg
uit de CAMA
Slachtoffers Jappen
houden reünie
KLANKEN
VAN KILSDONK NIET ONTSLAGEN
Gebedsweek 1970
thema: „Gods
medearbeiders"
Bijbel verslaat
Don Quichotte
en Rode Boekje
HI DING VAN DRIE 1>ENTENT VOOR SYNODE
BEROEPINGSWERK
In de dagelijkse overdenkingen van deze week stonden we stil
bij de dingen die Christus niet deed. Hij antwoordde Pilatus
niet. Hij droeg Zijn kruis niet. Hij dronk het verdovingsmiddel
niet. En Hij deed dat alles niet, omdat Hij God volkomen ge
hoorzaam wilde zijn.
En nu komen we tot „Goede Vrijdagen de vreselijke uitroep
van Jezus: ,J£loi, Eloi, lama sabachthani", misschien het best
te vertalen met: Mijn God, mijn God, waarom hebt U me in de
steek gelaten." God vertroostte Hem niet. Christusdie geen
voet wilde wijken van Gods zijde stierf, althans leed alleen.
De dood is een eenzaam avontuur. Wij kunnen de mensen
begeleiden tot aan de doodsvallei, maar ieder moet er alleen
doorheen. Het kruis aanvaarden is dit in de steek gelaten
worden aanvaarden. God is dood, waar de mens de dood
aanvaardt.
En dan roept Christus: Vader in Uw handen beveel Ik Mijn
Geest. Die woorden zijn bij Marcus wel niet te vinden, maar ze
horen er wel bij. Dat is geloven. Het donkere dal alleen
binnentreden, en toch blijven vertrouwen op Gods belofte.
Maar Marcus vertelt alleen: En Jezus.gaf de Geest, letter
lijk. Jezus stootte de geest uit. Hier zit bij hem ook weer een
„niet" in. Jezus wil niet leven, waar God ontbreekt. Dit
herinnert aan Jezus' ivoorden tot de discipelen: „Een ieder die
zijn leven verliezen zal om MijnentwilWaar God niet is
kan Christus niet leven.
Maar waar de mens zonder God niet kan leven, verliest de
dood zijn angstaanjagende macht en wordt als niets. En uit
dat niets kan God het nieuwe leven scheppen. De bijbel leidt
ons „in den beginne" de duisternis van de doodsvallei (de
afgrond) in, opdat wij God horen zeggen: Er zij licht!
We lezen vandaag: Mattheüs 27 27-44.
We lezen morgen: Mattheüs 27 45-56.
DONDERDAG 3 APRIL 1969
ROME Paus Paulus heeft
zich gisteren in een toespraak
tot duizend paaspelgrims onge
woon heftig en bitter uitgelaten
over de rebellie in de Rooms-
Katholieke Kerk..
Hij sprak over de betekenis van
het lijden. Ook de kerk lijdt, niet
alleen onder autoritaire regeringen,
maar ook door de ontrouw van vele
rooms- katholieken en door de kri
tiek op haar gezag.
„Het meest lijdt de kerk onder het
toenemend gebrek aan vroomheid en
volgzaamheid, onder de ongedurige,
onhandelbare en vernietigende re
bellie van zo veel van haar kinderen
priesters, leraars en leken, die
toch gewijd zijn aan de dienst en het
getuigenis van de levende Christus
in een levende kerk.
Zij rebelleren tegen haar traditie,
haar innerlijke eenheid, haar gezag,
het onveranderlijk beginsel van waar
heid, eenheid en liefde, tegen haar
oproep tot heiligheid en offerbereid
heid."
De kerk lijdt onder het schandaal
van- bepaalde priesters, die de kerk
thans kruisigen, aldus de paus.
BUENOS AIRES De voormalige
hulpbisschop van Lima, Mario Rava-
dero, die onlangs getrouwd is, heeft
in een gesprek met een Argentijns
blad gezegd, dat hij uit de Rooms-
Katholieke Kerk getreden is.
Zijn huwelijk was daarvan niet de
reden, eerder het gevolg. Zijn besluit
om uit de kerk te treden was het
resultaat van een jarenlang proces,
dat samenhing met zijn bijbelstudie
en de studie van de nieuwe theolo
gie-
(Van onze kerkredactie)
WASSENAAR De directeur van
de Christian and Missionary Alliance
L. Knecht, heeft zijn functie neerge
legd. Er was reeds enige tijd verschil
van mening tussen de heer Knecht
en het bestuur en een aantal zendelin
gen over de wijze waarop het werk
gedaan moest worden.
Voorlopig heeft het bestuur beslo
ten geen opvolger te benoemen. Zijn
werkzaamheden zullen zoveel moge
lijk door de bestuursleden overgeno
men worden. Op die wijze kan een zo
groot mogelijk percentage van de in
komsten het directe zendingswerk
ten goede komen, zo wordt gezegd.
Bovendien is zendeling-met-verlof
Adriaan Stringer tot het bestuur toe
getreden. Hij zal voorlopig de admi
nistratie op zich nemen. De CAMA
heeft o.a. zendelingen op West-Irian,
in Congo en Laos. Het Nederlandse
werk is een afdeling van de Ameri
kaanse zendingsorganisatie.
DEN HAAG Naar schatting vijf
duizend mensen zullen zaterdag 12
april de reünie bijwonen, georga
niseerd door de Stichting Neder
landse slachtoffers Japanse vrouwen
kampen en de Bond ex-gevangenen
van overzee in het Congresgebouw.
Hoogtepunt zal de plechtige her
denking zijn van de doden. Na de
herdenking en de lunch is er gele
genheid oude vrienden op te zoeken.
Daartoe zal de zaal worden verdeeld
In afdelingen voor de diverse kam
pen.
Over de geluidsinstallatie zullen
herkennigsmelodieën uit de jaren
veertig worden gespeeld. Verder zul
len schetsen worden opgevoerd die
het moreel hoog hielden. Bovendien
zal een band worden afgedraaid met
een bijdrage van Wim Kan.
Een der eregasten die naar Den
Haag zal komen is de oud-gouver-
neur-generaal jhr. A. W. L. Tjarda
van Starkenborgh Stachouwer. Ook
zal een credelegatie'Ambonezen aan-
warig lijn.
Elektronisch instrument te beepeien «ie
orgel, piano, spinet en klavecimbel.
Demonstratie iedere dag van 9 12 M
vm 2-6 uur behalve donderdags.
MEONVOX Wilp Old.
Buddezand 4, Tel. 05712 2030
«w-
I ZENOEN AAM
1 NEON VOX, Wlfp, Ght
Adres
Plaat»
(Van onze kerkredactie)
LEIDEN Prof. dr. P. Smits hoopt op een zodanige dialoog
tussen gereformeerden en vrijzinnig-hervormden, dat er geen
twijfel aan het christelijke gehalte van de vrijzinnigen overblijft.
Eén ding staat voor hem bij zo'n dialoog wel vast: dat deze de
theologie noch van de vrijzinnig-hervormden noch van de gere
formeerden onveranderd zal laten, maar juist in nieuwe beweging
zal brengen.
De Leidse godsdienstsocioloog zegt
dit in een gesprek met drs. G. Pu-
chinger over het thema „Hervormd-
Gereformeerd, één of gescheiden?",
dat gepubliceerd is in het maartnum
mer van het maandblad van de reü
nistenorganisatie van de SSR.
Een van de zeldzame gereformeer
den, die in staat zijn een werkelijke
dialoog met de vrijzinnigen te voe
ren, is volgens prof. Smits, prof. dr.
H. M. Kuitert. En dat terwijl prof.
Smits er zijn hand voor in het vuur
durft te steken, dat Kuitert goed ge
reformeerd is.
MODERNEN
Drs. Puchinger vraagt prof. Smits
ook, wat „vrijzinnig" nu eigenlijk is.
Prof. Smits houdt dan een pleidooi
voor eerherstel van het woord „mo
dem".
Prof. Smits: „U weet natuurlijk,
dat het spraakgebruik zich in de loop
van de twintigste eeuw gewijzigd
heeft, omdat men in de vorige eeuw
van modernen en niet van vrijzinni
gen sprak. En daarom zou ik graag
willen beginnen met iets te zeggen
over het verschil tussen het begrip
modem en het begrip vrijzinnig.
Het woord modern slaat allereerst
op de houding van het geloof ten
opzichte van de eigentijdse cultuur,
met nanae van de wetenschappelijke
inzichten. Het begrip modem heeft
dus vooral een culturele betekenis:
een moderne christen is voor mij dus
een christen die ir. zijn geloof niet in
strijd wil komen met de wetenschap
pelijke verworvenheden van de cul
tuur van zijn eigen tijd.
Het woord vrijzinnig is meer een
psychologisch begrip, dat vooral
slaat op de vrije, ondogmatische hou
ding tegenover de geformuleerde dog
ma's als zodanig. Een vrijzinnig chris
ten is iemand die zich minder gebon
den acht aan bepaalde geloofsformu-
leringen, maar die veeleer vraagt,
wat de godsdienstige zin is van die
geloofsuitspraken; iemand die dus
sterk onderscheid maakt tussen ge
loofsmotief en geloofsvoorstelling.
ACHTEROP
Persoonlijk zou ik in onze tijd
weer nadrukkelijk willen opkomen
voor hét eerherstel van het woord
modem, juist omdat het vrijzinnig
christendom, in zijn aansluiting op
(Van onze kerkredactie)
AMSTERDAM De Amster
damse studentenpastoor J. van
Kilsdonk is niet uit de jezuïeten
orde gestoten, omdat hjj een
„plechtige" gelofte heeft afge
legd. Hoewel hjj geheel achter
zjjn ontslagen collega's Huub
Oosterhuis en Ton van der Stap
staat, kan hjj alleen door een
speciale rechtbank van de orde
ontslagen worden. De Amster
damse affaire heeft aan het licht
gebracht dat bij de jezuïeten
onder gelijke kappen geen ge
lijke monniken zitten.
Huub Oosterhuis on Tor van der
Stap r.ijn, zoals wij g'sieren bericht
ten, ontslagen uuor generaal Arrupe.
Zoals bekend hec'den de Amster
damse pateis gec'ieipd per 1 maart
dit s'udenlcnpaviorsat t.- zullen ont
trekken arn het toezicht van bis
schop 7,\vir4 kruis als die de verloofde
pater Jcs Vrijburg geen toestemming
gaf om te preken
In tegenstelling tot de andere ordes
in oe Rooms-Katholieke Kerk kent
de jezuïetenorde twee verschillende
geloftes. me* al;, gevolg twee
verschillende rechtssituaties. De bei
de ontslagen priesters hadden slechts
de „eenvoudige" gelofte afgelegd,
Van Kilsdonk de ..plechtige".
Alleen degenen die de plechtige ge
lofte hebben afgelegd komen in aan
merking om hoogleraar of overste in
de orde te worden.
Rechtbank
Hun rechtszekerheid is bovendien
groter. Terwijl de generaal leden die
de eenvoudige gelofte hebben afge
legd zelf kan ontslaan, kunnen de
andere leden alleen maar door een
speciale rechtbank uitgestoten wor
den.
Het gevolg Is dat Oosterhuls en
Van derStap nu uit de orde zijn
gezet, terwijl Van Kilsdonk, die pre
cies denkt als *U. kan aanblijven.
Het ontslag behoeft echter geen ver-
i andering te brengen in de positie van
de beide paters, zolang de bisschop
van Haarlem hen handhaaft. Ze zijn
alleen geen jezuïeten meer.
Pater J. Hermans, de overste van
de Nederlandse jezuïeten, zal morgen
in Rome een gesprek hebben met de
generaal van de orde, pater P. Arru
pe, over het ontslag van Oosterhuis
en Van der Stap. Verwacht wordt,
dat daarbij ook de positie van pater
Hermans zelf ter sprake zal komen.
Pater Hermans heeft geweigerd de
volmacht voor het ontslag te tekenen.
Een van zijn bezwaren is, dat noch
hij noch bisschop Zwartkruis in het
ontslagbesluit gekend zijn.
PROF. DR. P. SMITS
de wetenschappelijke cultuur, be
paald achterop is geraakt.
Want tegenwoordig kan je zeggen
dat er rechtzinnige stromingen zijn
die „moderner", meer bij-de-tijd zijn,
dan menige vrijzinnige stroming. Zo
kenmerkt zich de theologie van de
Zwinglibond veelal door de fixatie
op de moderne Vaderen van de ne
gentiende eeuw, alsof er sindsdien op
cultureel terrein zich geen belangrij
ke veranderingen hebben voltrokken.
Nog één zin hierover: wat het be
grip vrijzinnig betreft gebiedt de eer
lijkheid mij te erkennen dat ook bin
nen het rechtzinnig christendom een
vrijere houding tegenover het dogma
aan de winnende hand is; ik denk
bijvoorbeeld aan professor Kuitert."
FIKKIE
Prof. Smits kreeg algemene bekend
heid, toen hij in 1959 in het orgaan
van de vrijzinnig-hervormden „Kerk
en Wereld" een artikel schreef over
„Waarvoor stierf Jezus" met daarin
de opmerking: Het is ook mijn eer te
na, dat iemand voor mijn schuld zou
boeten. Ik wens te stéén voor de
gevolgen van mijn eigen daden. En
geef dan wat Paulus betreft mijn
portie maar aan Fikkie.
Hierover vertelt prof. Smits, dat
hij zijn artikel schreef in een geprik
kelde stemming. De hervormde sy
node had in 1958 een verklaring afge
legd. waarin het standpunt van de
vrijzinnige vleugel over de verhou
ding tot de niet-christelijke gods
diensten werd afgewezen.
„Deze ifwiizing irriteerde mij der
mate, dat ik mij genoopt voelde de
hervormde leiding uit te dagen haar
houding *en opzichte van een ander
vrijzinnig kernpunt duidelijk te bepa
len, namelijk de algemeen gangbare
vrijzinnige Rijk op de verzoe
ningIn rechtzinnige kring leeft
namelijk ter onrechte de gedachte
dat ik voor een extreem linkse ver
zoeningsleer ben opgekomen."
Volgens prof. Smits is men ten on
rechte het morele begrip schuld met
het religieuze begrip zonde gaan ver
eenzelvigen. Naar zijn overtuiging is
zonde in religieuze kern de erken
ning van een wezenlijk tekort, door
dat men nog niet zijn eigenlijke roe
ping als mens verwerkelijkt heeft
Het woord slaat niet allereerst op
alles wat in morele zin fout is in ons
leven.
ONJUIST
Jezus en Paulus spreken over de
diverse menselijke zonden, zoals
dronkenschap, overspel, leugenachtig
heid, alsof al deze verkeerde mense
lijke handelingen op een vrij wilsbe
sluit zouden berusten. Dat zou inhou
den, dat als iemand iets verkeerds
doet, zijn gezindheid fout is.
Volgens prof. Smits is de hele mo
derne psychologie en haar toepassing
een afdoend bewijs voor de onjuist
heid van het directe verband dat
hier verondersteld wordt tussen
iemands daden en zijn morele gezind
heid. De bijbelschrijvers waren in dit
opzicht kinderen van hun tijd.
Met zijn „portie van Fikkie" wilde
prof. Smits twee dingen cru afwijzen:
„Allereerst geloof ik, dat Paulus in
de Romeinenbrief een uitleg geeft
van Genesis 3, die in het Oude Testa
ment geen ogenblik bedoeld is. Bij
de profeten is de doorlopende veron
derstelling, dat de mens het vermo
gen heeft behouden zich te bekeren.
Het tweede punt, dat ik in deze
term afwijs, is dat men Vestdijk niet
wil begrijpen, wanneer hij in zijn De
toekomst der religie zegt, dat het zijn
eer te na is, dat iemand zich voor
hem aan het kruis laat slaan. En hij
kan dat niet aanvaarden, op grond
van het feit dat hij zich geen ogenblik
kan zien als een mens die eigenlijk het
morele recht verspeeld zou hebben
om verder te leven. Naar mijn me
ning is hier weer de onrechtmatige
vereenzelviging van het morele be
grip schuld en het religieuze begrip
zonde in het geding.
(Van onze kerkredactie)
BERLIJN „Gods medearbeiders
zijn wij" luidt het thema voor de
wereld gebedsweek 18 - 25 januari
1970. Het is ontleend aan 1 Korin-
thiërs 3:9.
.Hiertoe werd besloten op een ver
gadering van vertegenwoordigers van
het Vaticaanse secretariaat ter bevor
dering van de eenheid en de afdeling
voor geloofsbelijdenis en kerkorde
van de Wereldraad van Kerken.
Het gekozen thema wil gedachten
van het Tweede Vaticaanse concilie,
van de conferentie van Beiroet over
ontwikkelingshulp en van de assem
blee van Uppsala dichter bij de ge
meenten brengen.
Aan het beraad nam ook een verte
genwoordiger van de Europese Evan
gelische Alliantie, de Duitser Peter
Schneider, deel. De alliantie pleegt al
veel langer dan de Wereldraad en de
Rooms-Katholieke Kerk ook een ge
bedsweek voor de eenheid in januari
te organiseren.
De hoop werd uitgesproken, dat
deze kwestie dit jaar zal kunnen
worden opgelost.
(Van onze correspondent)
MADRID De Bijbel is in de
Spaanse gevangenissen het meest ge
lezen boek. Tweede op de lijst is Don
Quichotte van Cervantes, gevolgd
door het Rode Boekje van Mao en de
boeken van Pearl Buck.
Het kopen van een eigen hflis - met hypotheek - kan
een stuk aantrekkelijker worden. Hoe? Door samen met
uw vrouw via een der aangewezen instellingen deel te
nemen aan het Premie Spaarplan. Stel dat u jaarlijks
f 500,— aflost. Dan kunt u hierover een premie van 20%
krijgen (maximaal f 100,—). Belastingvrij. Ideaal voor
een extra aflossing.
Aan het Premie Spaarplan kunnen deelnemen zij die in
Nederland wonen, tot de leeftijdsgroep van 21 t/m 59
jaar behoren en in het vorige jaar een belastbaar in
komen hadden van ten hoogste f 15.000,-.
Het maximum spaarbedrag is f 250,- per deelnemer per
jaar en f 500,- voor een echtpaar.
Vraag morgen eens nadere inlichtingen. Bouwfondsen,
Banken, Boerenleenbanken, Hypotheekbanken, Levens-
verzekeringmaatschappijen, Raiffeisenbanken en Spaar
banken zullen u graag helpen. U kunt ook een
brochure over alle spaarvormen van het Premie Spaar
plan aanvragen bij het Ministerie van Sociale Zaken en
Volksgezondheid, afdeling Voorlichting /CjSXbezits-
- 'T/gS&i
vorming, Postbus 51, Den Haag.
(Van onze kerkredactie)
HILVERSUM „Schrift en
getuigenis", de vereniging van
verontrusten in de Gereformeer
de Kerken, heeft een tweede ge
sprek gehad met het moderamen
van de generale synode.
De verontrusten vroegen drie zaken:
een duidelijke uitspraak van de
synode over de aard van het
Schriftgezag;
aanvaarding van de mogelijkheid
van opleiding van gereformeerde
predikanten aan de hogeschool
van de Christelijke Gereformeer
de kerken.
afwijzing van de „oecumene, wel
ke leidt tot te nauwe binding met
niet-Schriftgetrouwe kerken, zoals
de Nederlandse Hervormde kerk
en de Rooms-Katholieke Kerk".
Zij spraken behalve over de pre
dikantsopleiding en de oecumenische
diensten ook hun verontrusting uit 1
over de houding van de synode ten
aanzien van de vrouw in het ambt
over het gereformeerd vredesberaad
en over de samenwerking in IKOR
en CvK.
Verder toonden zij zich verontrust
over de aard-van de prediking, „waar
bij soms meer de nadruk wordt ge
legd op de liefde tot de mens dan
op de liefde tot God, en waarbij ook
tendenzen zijn waar te nemen, die
gaan in de richting van het aanvaar
den van de leer der algemene ver
zoening".
Het mededelingenblad van „Schrift
en Getuigenis" zegt, „dat onze depu
tatie een zodanig begrip en in begin
sel ook tegemoetkomendheid by het
moderamen ontmoette, dat wü met
dankbaarheid in het hart de bü-
eenkomst verlieten".
DEN HAAG Bij de
Rijkspostspaarbank was er in maart
een spaaroverschot van 14 miljoen
gulden (in maart 1968: 7 miljoen).
In de afgelopen maand werd inge-
i legd 137 miljoen (maart '68: 135 mil-
joen) en opgenomen 123 miljoen
j (m«-.rt '68: 128 miljoen). Het inlfö-
j gerstegoed bedroeg ultimo maart 5319
miljoen gulden tegen 4964 miljoen op
1 31 ma Tri 1968.
(Van onze kerkredactie)
GRONINGEN Dr. J.
Douma, vrijgemaakt-ge-
reformeerd predikant te
Brunssum en afgevaar
digd naar de generale sy
node die 15 april in Hoo-
geveen begint, gelooft
dat het nog mogelijk is,
dat de breuk in zijn kerk
gemeenschap geheeld
wordt. Daarvoor is het
nodig, dat men zich aan
beide kanten beperkt tot
de wortels van het con
flict.
In een zojuist verschenen
orochure „Herinnering en
verwachting" wijst hij de
•veg, waarlangs de komende
synode zijns inziens een ver-
intwoorde poging tot herstel
van de eenheid zou kunnen
doen.
Eerst gaat dr. Douma na.
waar het in wezen om gaat
in de strijd, die al jarenlang
gaande was in de Gerefor
meerde Kerken (vrijge
maakt), maar die de laatste
twee jaar naar een climax is
gegroeia Deze kerken zijn
in *>eroering, „niet omdat zij
zich laten ringeloren door
prof. Kamphuis, maar omdat
de grondslagen van de kerke
lijke gemeenschap in geding
zijn".
Kloof
Hij constateert, dat de Ge
reformeerde Kerken (vrijge
maakt) sinds 1948 geconfron
teerd zijn met een streven
naar nereniging met de Gere
formeerde Kerken, en dat
terwijl de kloof tussen deze
twee steeds groter is gewor
den.
Omstreeks 1960 kwamen
;r bovendien in vrijgemaak-
'e kring conflicten over de
ïardhaving van de belij
denis, zoals de kwestie-
Telder (over het leven na
de dood, antwoord 57 van de
catechismus) de kwestie-
Oosterhof f: over de algeme
ne verzoening, Dordtse Leer
regelen). Tenslotte signa
leert dr. Douma de invloed
van de oecumenische bewe
ging.
Het ging en het gaat in
net conflict volgens dr. Dou
ma om het zelfstandig be
staansrecht van de Gerefor
meerde kerken (vrijge
maakt) en om de binding
aan de belijdenis en aan de
kerkenordening.
Beding
Daarom stelt hij het vol
gende beding voor, op basis
waarvan de synode een vre-
lesDoging zou kunnen doen:
1. De onverkorte aanvaar-
ting van de gereformeerde
i-eliidenis overeenkomstig
iet ondertekeningsformulier
In concreto zal dat uit
moeten komen in goedkeu-
ing var de genomen beslui
ten var de particuliere sy
node van het zuiden van
i962/1963 en van de genera
le synode van 1964/1965
waarin respectievelijk de op
vattingen van ds. B. Teldei
en ds L E. Oosterhoff wer
den veroordeeld.
2. De hartelijke verdedi
ging van het zelfstandig be
staansrecht van de Gerefor-
neerde Kerken (vrijge
maakt)
Dit houdt volgens dr. Dou
ma concreet in, dat de Vrij
making niet slechts een „his
torische" aangelegenheid is,
maar in gedachtenis dient te
worden gehouden als een
•verk dei Heren, dat ook
voor het heden van bete
kenis is.
Zinloos
Verder houdt dit, dat sa-
nensoreMng op landelijk ni
veau mei de Gereformeerde
«ierken in de huidige si-
'uatle zinloos is, „gelet op de
•'oortgaande ontwrichting in
'eer en leven van deze ker
ken, waartegen tot nu toe
zowel rr.nuit haar eigen
-(ring als van onze zijde te
vergeefs gewaarschuwd is".
3. De loyale hantering van
te Kerkenordening voor het
onderlinge verkeer van de
kerken.
Dit ünpliceert volgens dr.
Douma onder meer, dat het
verband met die plaatselijke
merken die zich aan de
meerdere vergaderingen
niets gelegen laten liggen,
als verbroken moet worden
resehouwd.
„Waf bezielt die Kamp-
nuismensen nu eigenlijk?" is
een vraag die buitenstaan
ders vaak stellen. Welnu. dr.
Douma laat er geen twijfel
over bestaan, dat zijn sympa
thie ligt aan de kant van
prof Kamphuis. De rustige
toon van zijn brochure
naakt haar geschikt voor
viet-vrijgemaakten, om een
beter inzicht in het conflict
e krijgen
Hcrinnerin" en verwachting
.loor dr. J. Poinr.a. Uitgave De
Vuurbaak, Groningen. <88 blz.,
5,90.)
Van buiten naar binnen woorden
invullen die betekenen: 1. vereniging,
2. denkbeeld, 3. vertaler, 4. samenge
drongen menigte, 5. jubelkreet bij de
Bacchusfeesten, 6. slag, 7. deel van
een fornuis, 8. nauwe, 9. vervoermid
del, 10. trede, 11. eetgerei, 12. water
in N. Brabant, 13. Limburgse klei, 14.
wandeldreef, 15. wild zwijn, 16. aan
tekening.
Bij de juiste oplossing vormen de
beginletters een zegswijze.
OPLOSSING
Horizontaal: 1. regent - are, 2. eens
- order. 3. groen - eend. 4. edelen -
Rla. 5. les - laster. 6. Ort - er - bode.
7. peen - kelen. 8. ere - dor - arm. 9.
Nel - Erna - ei
Verticaal: 1. regel - open. 2. eerder
- ere. 3. gnoe - steel. 4. es - ellende.
5. none - ark o.r. 6. trens - Bern. 7.
ader - tol - Aa. 9. ren - 'iedere. 8. er
- dar - en - mi
NED. HERV. KERK
Beroepen te Oud-Alblas: P. Vermaat
te Ooltgensplaat: te Berlicum (toez.):
A. de Kleine te Nijemirdum: te Heerde:
J. P. v. Roon te Katwijk aan Zee.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Klundert: G.
Haaksma te Nieuw-Amsterdam, die be
dankte voor Stadskanaal.
GEREF. KERKEN (vrUgem.)
Beroepbaarstelllne: kand. M. H. Slig-
gers, Noorwepenstraat 80 Haarlem.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Zeist en voor Ouddorp:
I A. Hoogerland te We. kendam.
