Dag
vogels, dag
bloemen
P. PATEL MAAKTE
GOEDE COLLECTIE
Spoedig vertrek van
para's uit Anguilla
„Leefbare
Delta"
maakt
front
MO-studenten
willen eigen
organisatie
Foto's
Herbert Behrees
Prehistorie werd
vaak misbruikt
Militair krijgt
lxjter op brood
Van Vollenhoven
in Turkije
DINSDAG 25 MAART 196»
Huib Goudriaan
BURGEMEESTER W. THOMASSEN
spreekbeurten in volle zalen voor Rotterdam
op de foto: in Middelhamis
UTRECHT Zaterdag hebben
MO-studenten Nederlands op een
vergadering in Utrecht een voorstel
gedaan een organisatie op te richten
voor MO-studerenden in alle studie
richtingen. Het wordt gewenst geacht
dat deze groep als organisatie meer
inspraak krijgt met name in de leer
plancommissie.
Een leerplan van deze strekking is
gezonden aan de staatssecretaris van
onderwijs en wetenschappen en de
voorzitter van de leerplancommissie
Nederlands.
Onder andere werd op de vergade
ring gepleit voor een vernieuwing
van de bestaande opleiding. Het in
voeren van vrijstellende tentamens,
zoals nu reeds mogelijk is aan de
universiteit, werd noodzakelijk ge
acht.
Herexamens wiillen de MO-studen
ten Nederlands op kortere termijn
doen. Voorts willen ze meer aandacht
voor de moderne taalkunde, waar
voor een werkgroep werd ingesteld.
Veranderingen werden voorgesteld
door de letterkunde - examens en
meer aandacht werd gevraagd voor
pedagogiek, didaktiek en methodiek.
„Je wordt zo gauw in de hoek van Pipo de clown ge
drukt: dag vogels, dag bloemen!" Een typering van prof. ir.
H. Pouderoyen, voorzitter van het actiecomité „Leefbare
Delta."
Hij constateert dat de leden van het actiecomité, en an
dere tegenstanders van Rotterdams' plannenmakers, als
halfzachte natuurbeschermers worden gedoodverfd.
En prof. Pouderoyen is niet alleen maar voor natuurbe
scherming: met „de vogels en de bloemen" staat en valt
het menselijk leven.
„In Nederland, w aar we op eikaars lip zitten, moeten we
ruimtelijk orderten tot in de finesses. Het schoonhouden
van de natuur, de milieuhygiëne, is een belangrijke zaak.
Dat geheimzinnig dood neervallen van vogels is een keten,
die eindigt bij de mens."
Sinds 7 februari het Rotter
damse plan „2000 plus" voor
tijdig in de openbaarheid kwam
(door publicatie in Het Vrije
Volk) begonnen de tegenkrach
ten zich ook te bundelen.
Vooral in Oostvoorne werd
verzamelen geblazen. Gevaar
lijkste aanvalsspits voor de Rot
terdamse aspiraties lijkt „Leef
bare Delta".
Prof. Pouderoyen (ingenieur in
de werktuigbouwkunde, doceert
motoren aan de KMA) woont in
Oostvoorne, evenals medestrij
der C. D. Moulijn, die in lezingen
en tijdschriftartikelen de tegen
argumenten briljant heeft ge
formuleerd.
lang van industrialisatie en werkge
legenheid, maar verzet zich tegen de
„eenzijdige benadering" hiervan door
Rotterdam, waardoor het leefmilieu
van de mens in gevaar komt.
Uit een brief van het comité: „Met
name dreigt een verslechtering van
het leefmilieu en verdwijning
van de laatste onvervangbare resten
van natuur- en recreatiegebieden in
het toch.,al misdeelde Rijnmondge
bied."
Prof. Pouderoyen is al een jaar be
zig in zijn vrije tijd de proble
matiek te bestuderen. Hij heeft kri
tiek op de sinds begin 1968 versche
nen Rotterdamse havenrapporten. In
een uit te geven studie zal stelling
tegen deze rapporten worden geno-
Vraagtekens
Hoe is de actie tegen de plannen
voor de ontwikkeling van havens en
industrie op Voorne-Putten en in de
Hoekse Waard begonnen?
Prof. Pouderoyen vertelt me in zijn
bungalow in Oostvoorne: „Het is ei
genlijk een culminatie geworden, na-
dat we ongeveer twee jaar geleden
ontdekten, dat in 1960 Rotterdam
plus het Waterweggebied maar 11,7
procent bijdroeg aan onze welvaart."
Het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek (Regionale Rekeningen) zegt
verder dat in hetzelfde jaar Amster
dam plus het Noordzeekanaalgebied
en de Zaanstreek 18,1 procent voor
hun rekening namen, en Amsterdam
alleen ruim 10 procent.
Voor 1965 kan de Rotterdamse bij
drage op 12,3 procent worden gesteld:
een vermeerdering van 0,6 procent in
vijf jaar.
In mening gesterkt
De heren Pouderoyen en Moulijn
konden hun oren nauwelijks geloven,
gezien de nadruk die Rotterdam al
tijd legt op zijn onmisbaarheid als
trekpaard van onze nationale econo
mie.
De cijfers sterkten hen in de me
ning, dat de Rotterdamse plannen om
eilanden te vergraven en stranden te
blokkeren, op een mythe berusten.
De mythe van het Rotterdam, dat
een tweede Ruhrgebied MOET schep
pen. ter willen van werkgelegenheid en
welvaart. Dit overigens ten koste van
het levensgeluk van de bewoners, die
worden veroordeeld te leven in een
omgeving van „smook en grauw
heid."
Prof. Pouderoyen vervolgt: „Zeven
tien mensen hebben toen een open
brief aan burgemeester Thomassen
gericht; er kwamen 4600 bijvalsbetui
gingen, en 19 augustus vorig jaar
brachten we een bezoekje aan de
burgemeester.
Maar wat hij zei was niet kernach
tig, meer demagogisch. Hij gaf eigen
lijk geen antwoord op onze vragen;
we zijn daar nog beroerder van ge
worden."
Maasvlakte-boys
De groep van zeventien zat intus
sen niet stil, en ging dit jaar over tot
stichting van het actiecomité Leefba-
Te Delta. De „Maasvlakte-boys" zo
noemen de zeventien elkaar in de
wandeling kozen uit hun midden
•en werkgroep.
Leefbare Delta erkent wel het be-
Het protest van Leefbare Delta
valt uiteen in:
kritiek op de „overspannen ver
wachtingen" van Rotterdam wat
betreft de toekomstige behoefte
aan werkgelegenheid;
twijfel aan de noodzaak van uit
breiding van de haven;
het overtrekken van het belang
van welvaart en industrialisatie
ten- koste van welzijn, recreatie,
en milieuhygiëne;
de vraag of de democratie niet
wordt ondermijnd, waar de be
volking zo weinig inspraak wordt
gegund.
Over de te verwachten vraag naar
arbeidsplaatsen,-zegt prof. Pouderoy
en: „Gezien de inlichtingen, die we
hebben van de economen prof. Pen,
prof. Heertje en prof. (L.H.) Klaassen
van de Economische Hogeschool te
Rotterdam, zetten we een vraagteken
achter de prognose van Rotterdam.
Prof. Klaassen levert desgevraagd
als commentaar: „Het is mooi als
Rotterdam een bijdrage kan leveren
aan de werkgelegenheid, maar waar
om moet dat gebeuren in een gebied
dat al zo vol is? In het Rijnmondge
bied zijn trouwens al zoveel ar
beidsintensieve industrieën, die bij
uitbouw veel mogelijkheden bieden.
Uitspelen
Waarom moeten we hier nog meer
basisindustrieën hebben, terwijl er in
Nederland andere alternatieven zijn
als Delfzijl en het Westerschelde-ge-
bied? Dit moet in nationaal verband,
misschien zelfs in internationaal ver
band worden gezien: waarom wordt
België ik denk aan Antwerpen
nog steeds als buitenland gezien?"
Prof. Klaassen signaleert met het
laatste een rivaliteit, die vooral de
Amerikanen wie zou het hun ver
wijten de kans geeft de Europea
nen tegen elkaar uit te spelen.
De heer Moulijn van Leefbare Del
ta schrijft over de concurrentiestrijd
tussen Rotterdam en Antwerpen
„Degussa. een Duits bedrijf, vestigdf
zich, na toepassing van de uitspeel
methode in Antwerpen, „ten kost'
van Rotterdam". Shell-chemie ver
wierf zich aldus goedkope grond aa:
de Moerdijk („Anders waren ze naa
Antwerpen gegaan").
Zo reizen vooral Amerikaanse be
drijfs-padvinders West-Europa af ei
bedingen, landen en steden tegen el
kaar uitspelend, de voor het Ameri
kaanse kapitaal voordeligste vesti
gingsplaatsen en voorwaarder
Rotterdam dingt ijverig mee naar de
ze gunsten.
Ter wille daarvan vergraaft het he
le Hollandse eilanden.... daarvooi
blokkeert het een van de wijdste
stranden van Europa, tast het rijkste
duingebied van het Westen aan en
PROF. IR. H. POUDEROYEN
bang voor ..point of no return
laat het de lucht vervuilen, die wij
inademen."
Werkgelegenheid?
En de werkgelegenheid dan? Mou
lijn merkt op: „Maar.... eigenlijk is er
in dit deel van de Randstad niet zo
veel behoefte aan grotere werkgele
genheid: met kunst en vliegwerk
haalt men Turkse. Italiaanse of
Spaanse arbeiders hier naar toe en
dat. terwijl in andere streken van
ons land duizenden landgenoten zon
der werk lopen."
Zijn de havenuitbreidingen noodza
kelijk? Volgens de heer Moulijn is de
kans groot dat ten gevolge van contai
nervervoer moderne mechanische
los- en laadmethoden het beschik
bare havenareaal in de toekomst in
tensiever zal kunnen worden ge
bruikt; pijpleidingen in de toekomst
de taak van de tanker gedeeltelijk
zullen overnemen; atoomcentrales
trouwens de behoefte aan olie
drastisch zullen verminderen; de
voortschrijdende automatisering en
de daardoor ontstane enorme behoef
te aan vrije tijd, meer behoefte aan
recreatieterreinen dan aan havens zal
scheppen.
Geen illusies
Is het, in dit licht gezien, verstan
dig de Maasvlakte zodanig uit te
breiden, dat het in West-Europa
unieke duin en strand van Voome
'aaraan ten offer valt?
Prof. Pouderoyen: „Omdat de uit
leiding van de Maasvlakte eer
iroot (niet meer te herstellen) offer
raagt... waarvan de consequentie.'
'oor het nageslacht gedragen moeter
/orden, is de gegeven argumentatie
riet voldoende.... temeer waar alter
•atieven aanwezig zijn in de ontwik
cling van andere gebieden, waa-
el ruimte is."
Daarentegen zegt het plan „200'
lus" dat Voornes duinen onaange
ïst zullen blijven Dr. M. J. Adrian
mofd van het biologisch statioi
Veevers' Duin te Oostvoorne, maak
ich hierover geen illusies: „Als d<
•uitenduinen van de zee worden af
esloten zal geen duinvorming mee
■ptreden, de natuurlijke helm- er
luindoornbegroeiing verloren gaan
?n de kalkrijkdom verminderen. He'
natuurlijke evenwicht in de flora za'
worden verstoord
Houdgreep?
Ouddorp, en een stadsmens dreigt
sentimenteel te worden, als hij al dat
moois ziet. Desondanks, als we deze
kaart nekijken, zien we dat een greep
wordt gedaan naar het eiland."
De eilandbewoners luisterden
zwijgend. Prof. Pouderoyen
meent (over de inwoners van
Voorne-Putten)„De mensen
hier worden apathisch. Ze zeg
gen: och, Rotterdam krijgt toch
zijn zin."
Voelen tuinders, boeren en
bungalowbewoners van Voorne-
Putten, Hoekse Waard en zelfs
van Goeree-Overflakkee zich in
de houdgreep van Rotterdam?
In „The New Europeans"
het nieuwe boek van de Brit
Anthony Sampson, waarin hij
een doorlichting geeft van het
huidige West-Europa lees ik
over ons land: ,,Het mooie van
de Nederlanders is dat ze één
ding boven alles stellen: geld
maken."
Dag vogels, dag bloemen.
De jonge ontwerper Praful Patel met mannequin Tanje in een tailleur
van allure. De witte halsbies zit aan het manteltje, evenals de ovale bies.
Gaat het manteltje uit dan is er een long torso-japon, waarvan het lijf
schuin geknipt is, terwijl in de rok de donkere ruitgedeelten zijn weg-
geplooid.
(Van onze moderedactrice)
AMSTERDAM Ferry Offer
man heeft 23 jaar lang mede de
Nederlandse mode beïnvloed
door zijn collecties. Soms met
groot succes, soms met iets min
der succes. Maar altijd wist hij
stijl en klasse te bereiken. Het
huis Ferry Offerman blijft zoals
het is, maar de collecties zullen
voortaan ontworpen worden
door Praful Patel (uit India),
die nu 27 jaar is en reeds
jaar bij Offerman werkte en
naam kreeg door de fraaie bor
duursels waarmede hij voorna
melijk de avondkleding sierde.
Gisteren zagen wij de eerste Pa
telcollectie in huize Offerman en
hel was een succes. Heel stijlvol
had de jonge ontwerper de Parijse
Steivart: invasie ivas noodzakelijk
Dwars door de duinen zullen trou
wens wegen, spoorbanen en een ka
naal worden aangelegd.
De toch al weinige recreatiemoge
lijkheden van de Rotterdammer zul
len dan opnieuw worden aangetast.
Dr. Adriani: „De Utrechtenaar heeft
binnen een straal van twintig kilo
meter T29 m2 recreatieruimte, de
Haarlemmer 77 m2, de Hagenaar 25
m2, de Amsterdammer 11 m2 en de
Rotterdammer als slechtst bedeelde
2.5 m2!"
Sluipend gevaar
Prof. Pouderoyen heeft zich nogal
erdiept in het verloren gaan van de
kringloop in de natuur door de lucht
verontreiniging, (industrie en ver
keer) en verdwijnen van het natuur
lijke groen.
„Dagelijks gaan tienduizenden ton
nen viezigheid de lucht in. Ik ben
ervan overtuigd dat de industrie,
binnen het kader van de centen, haar
best doet zo schoon mogelijk te wer
ken; maar Nederland, als overbevolkt
land, is een. verzadigingspunt op dit
gebied."
Hij ziet in de verontreiniging van
het leefmilieu door vuile lucht en
landbouwgif, die planten, dieren en
mensen aantasten, een sluipend pro
ces. Sluipend: „dat maakt het zo
moeilijk het de mensen aan hur
'•erstand te brengen."
„Maar er komt een keer een punt
'al de vergiftiging zover is voort
geschreden, dat wc niet meer terug-
unnen: the point of no return. Wc
uilen het merken als er mensen
terven. Dit begint me heel zwaar t
'rukken.
Er wordt wel gepraat ovei
roenstroken, maar niet over de
verlevingskansen van die groenstro
THE VALLEY De ruim 100
Britse parachutisten, die deelge
nomen hebben aan de invasie op
het Caribische eilandje Anguilla,
zullen a.s. woensdag of donder
dag dit eilandje verlaten. Dit
heeft de Britse hoge-commissa-
ris in Anguilla, Tony Lee, giste-
i ren gezegd.
Volgens Lee zijn orde en gezag er
nog niet hersteld. Op het ogenblik
wordt het eiland door een bende ge-
i terroriseerd. Hun doel is aan te to-
j nen, dat het denkbeeld van een
Britse overneming van Anguilla was
mislukt, aldus Lee.
In Londen heeft minister van bui
tenlandse zaken en gemenebestzaken,
Michael Stewart, in het Lagerhuis de
kritiek op de bezetting van Anguilla
van de hand gewezen. Het was vol
gens hem noodzakelijk dat wet en
orde wordt hersteld in een gebied
waar ongure elementen wapens bin-
j nenbrachten die ze bereid waren j
voor hun eigen doeleinden te gebrui
ken.
Fel viel hij uit tegen Trinidad/To-
I bago en Jamaica. Hij zei dat de twee J
regeringen in het Caribische gebied I
het Britse optreden hadden afge-
keurd hoewel er op een recente ge
menebestconferentie daar bij Enge- j
land op was aangedrongen alle nodi- I
de luchtlaagrond moeder
aarde is maar dun
(Foto: NASA Gemini 6-7 dec. 1965)
ge stappen te nemen om de
kwestie-Anguilla te regelen.
In New York verwelkomde de An-
guillaanse leider Ronald Webster in
het VN-gebouw het voorstel van de
VN-commissie voor kolonialisme,
waarnemers van de VN een onder
zoek te laten instellen op het eiland.
De wereld kan dan constateren dat
daar „geen duistere machten aan het
werk zijn", zei hij. De Volkerenorga
nisatie moest de terugtrekking van
de Britse troepen bewerkstelligen.
Op een persconferentie zei de zich
president noemende Webster dat er
op Anguilla geen land aan buitenlan
ders was vericocht, geen speel
huisvergunningen waren verstrekt en
ook geen wapens werden vervaar
digd. Op enkele geweren met vergun
ning na was de eilandbevolking na
genoeg ongewapend.
Nederlander staat
in Duitsland terecht
voor valsemunterij
HOOGEVEEN Volgende maand
begint in Osnabrück in Duitsland het
proces tegen de 34-jarige electriciën
H. van V. uit Hoogeveen, die in no
vember in Duitsland werd betrapt op
het uitgeven van valse vijfmarkstuk
ken.
Bij een onderzoek werden in de
woning van Van V. nog onafgewerkte
valse muntstukken gevonden, alsme
de een valsemuntersinstallatie, mo
dellen en proefmateriaal.
Wal verzachtend voegt hij hieraa1
e: „Als ik bestuurder was, zou i'
lisschien anders reageren. Ik ben e
>k van overtuigd dat burgemees*-
homassen het beste voor heeft."
Burgemeester Thomassen zei vor
e week in een lezing te Middelhar
lis over he.t plan voor de bouw var
Trevelingenstad (met een half mil
joen inwoners): „Wij komen vaak ir
lijn geïnterpreteerd. Het waren dus
lange lijven met plooi- en klokstro-
ken onderaan of als volkomen te
genstelling de heel korte bijna em
pire lijfjes met een soepel jurkje
en bolero. Rechte mantels met
mooie naad- en incrustatieverwer
king.
Patel weet met materialen te
werken, zoals we zagen in streep-
en mitdessins, waarbij de stof recht
of schuin genomen was en zo tot een
verrassend geheel gecomponeerd.
In deze collectie menig nopje. Hele
fijne stipjes bijvoorbeeld op mousse
line, heel lief en coquet verwerkt
tot chemisiers met lange mouwen
en brede manchetten. Voluminieus
dit idee in prachtige avondjaponnen
met als tegenstelling een volkomen
rechte japon met enorme handbe
schilderde motieven, of een strakke
witte japon meteen plastron van
rijk borduursel.
Een collectie waar Offerman en
Patel heel blij mee kunnen zijn.
UTRECHT Pseudo-gcschiedschrlJ-
ving heeft herhaaldelijk tot mythevor
ming van de prehistorie geleid. Dit
heeft bijgedragen tot de nazi-ideoiogie.
en tot de ..wetenschappelijke" funde
ring van de ..Herrcnvolk"-moraal en
rassenwaan.
Dit zei prof. dr. J. D. van der Waals
vandaag in de inaugurele rede, waar
mee hij zijn ambt als buitengewoon
hoogleraar in de culturele prehistorie
aan de Utrechtse universiteit aanvaard
de. Duitsland ontwierp een zg. histo
risch beeld dat een wensdroom bleek
te zijn. De Sowjetunie heeft de prehis
torie misbruikt om er marxistische
voorstellingen over de maatschappelij
ke evolutie mee „aan te tonen".
Prof. Van der Waals zei, dat de ge
varen van mythevorming via de pre
historie nog steeds aanwezig zijn en
dat met name een traditionele denk
trant alsmede het jargon van de pre
historie in Europa gemakkelijk tot
pseudo-geschiedschrijving verleiden.
DEN HAAG Binnenkort zal bij
enkele militaire onderdelen een proef
worden genomen met het gebruik van
boter, aldus heeft de minister van de
fensie W. den Toom meegedeeld op
vragen van kamerleden.
Doe! is te onderzoeken of de moei
lijkheden op het gebied van opslagdis
tributie en smeerbaarheid kunnen wor
den opgelost, aldus de minister, die er
overigens op wijst, dat de boter, die de
EEG-landen uit de interventievoorra-
den van de gemeenschap ten behoeve
van het leger kunnen betrekken, nog
duurder blijft dan margarine.
Voordat de militairen hun brood met
boter inplaats van margarine mogen
besmeren, moet de financiële kwestie
nog worden opgelost.
Op dienstreis
(Van onze correspondent)
ARNHEM Mr. Pieter van Vol
lenhoven, secretaris voor de kontak
ten met ontwikkelingslanden van de
Heidemij in Arnhem, maakt op het
ogenblik zijn eerste belangrijke
dienstreis. Met een delegatie is hij
vorige week in Turkije aangekomen.
In Istanboel onderzoekt de com
missie voor de NV Ilaco, Internatio
nal land development consultans (een
dochteronderneming van de Heide
mij), mogelijkheden voor het tot
stand brengen van een recreatiepro-
jekt.
De heer Van Vollenhoven ging
rechtstreeks van Lech, waar de Ko
ninklijke familie met vakantie was,
naar Turkije.
NICE Marijke Schaar heeft
maandag in een wedstrijd voor de
'weede ronde van een internationaal
«nnistornooi in Nice een overwin
ing behaald op de Britse mej. Oak-
<jnd. De cijfers waren 6—2 61.
'enneth de Koning werd in de eerste
ronde van het herenenkelspel uit
geschakeld. Hij verloor met 64 6—4
van de Fransman Paul.
