Weer strijd tussen Chinese
en Russische grenswachten
Vondeling heeft -voorlopig-
pleit in de PvdA gewonnen
KVP: MEER SPOED
IN DE „ACHTTIEN"
Uit de Haagse hof geplukt
Massale betogingen Protesten ingediend 225?®
Ambtenaren in
Zeist geschorst
Groot aantal doden
Utoch ook?
RESOLUTIE C.H.-JONGEREN
Grote partijen moeten
elkaar bij voorbaat
niet uitsluiten
Zware aanvallen
van de Vietcong
Tito herkozen
als partijleider
Nieuw Links zal zich niet opheffen
Gekleurde wolk met
blote oog te zien
5
MAANDAG 17 MAART 1969
Die regenjas kan ik zelf
wel waterdicht maken.
Met Harmisol
van mijn drogist.
Disciplinair straffen
ZEIST Zeven ambtenaren van
de dienst openbare werkfn in Zeist
zijn disciplinair gestraft. Burge
meester en Wethouders hebben ont
dekt dat zij allen betrokken zijn bij
malversaties met bouwtekeningen en
het geven van bouwtekeningen.
Een der ambtenaren is voor zijn
knoeierijen gestraft met ongevraagd
ontslag. Twee anderen kregen na een
ingesteld onderzoek hetzelfde te ho
ren, zij het echter met de bepaling
dat de straf niet ten uitvoer zal wor
den gelegd als zij tot 1970-1971 niet
buiten hun boekje gaan.
De drie overige ambtenaren heb
ben een schriftelijke berisping gekre
gen. Eerder is al bekendgemaakt dat
twee ambtenaren, die niet meer in
dienst van openbare werken zijn,
strafrechtelijk zullen worden ver
volgd. Beiden hebben destijds zelf
ontslag genomen.
MOSKOU/PEKING Russische en Chinese troepen blijven ver
woed strijd leveren in het omstreden grensgebied in het Verre
Oosten. De Russen zeggen dat daarbij „doden en gewonden" zijn
gevallen. Hoeveel dat er zijn en aan welke kant wordt niet gezegd.
Peking spreekt van een „bloedig incident".
Zowel de Russen als de Chinezen
beschuldigen elkaar ervan te zijn be
gonnen. Er wordt gewaarschuwd
voor ernstige consequenties. Het ge
vecht speelde zich vooral op zaterdag
af op ?n bij hetzelfde eiland in de
rivier de Oessoeri, waar op 2 maart
volgens' Moskou 31 Russische
grenswachten werden gedood.
Bataljon
bassadegebouw in Moskou werd
gisteren belegerd door ongeveer
tweehonderd Russen. In China wor
den massale demonstraties tegen de
Russen gehouden.
De Russische leiders Leonid Brezj-
nef en Alexei Kosigin zullen vandaag
de spanning aan de Chi
nees-Russische grens op een vergade
ring van het Warschau-pact ter spra
ke brengen.
Haagse verontrusten
Met belangstelling nam ik kennis
van het in het Kwartet geplaatste
verslag van de inhoud van de brief
van de „Haagse verontrusten" aan de
synode over de toetreding tot de We
reldraad.
De inhoud is typisch' gereformeerd, j
Orthodoxie moet domineren over de i
practische toepassing van het
christendom: eenheid der gelovigen en
eenheid in diaconaal hulpbetoon!
Als onze „verontrusting" zich eens'
richtte op onze steriele zelfingenomen- j
heid? Eenheid der christenen is nu!
eenmaal iets anders dan de knusheid!
van eigen coterie!
Het eiland, door de Russen De-
manski en door de Chinezen Sjen
Pao genoemd, wordt door beide lan
den opgeëist. Van welingelichte zijde
in Moskou is vernomen dat de ge
vechten eergisteren vijf uur hebben
geduurd. Het aantal Chinezen dat
eraan deelnam ging de sterkte van
I een bataljon te boven,
i Men houdt er rekening mee dat het
aantal slachtoffers groter is dan dat
op 2 maart. In een nota aan de Chi
nese regering zegt de Sowjetunie dat
een groep gewapende Chinese mili
tairen vrijdag al een poging had ge
daan tot Demanski door te dringen.
Provocateurs
Zaterdag had een grote Chinese
eenheid, vanaf de oever gesteund
door artillerie- en mortiervuur,
Russische grenswachten aangevallen,
die het eiland verdedigden, daarbij
waren doden en gewonden gevallen.
De „provocateurs" waren tenslotte
van het eiland verdreven.
De Russische regering onderstreept
dat zij geen militaire botsingen langs
de grens zoekt. Zij doet zelfs alles om
die te vermijden. De Chinese ambas
sade in Moskou heeft geweigerd de
protestnota, door een zegsman als
„provocatie en laster" bestempeld, in
ontvangst te nemen. In de loop van
de dag volgde een officiële Chinese
verklaring, waarin de Russische troe
pen ervan werden beschuldigd met
steun van pantserwagens en tanks
het eiland te zijn binnengedrongen
en het vuur te hebben geopend op
Chinese grenswachten.
Eén officier
Rotterdam,
C. P. van Renssen. I
In een aan de Russische ambassade
in Peking overhandigde nota wordt
geëist dat de Sowjetunie onmiddel
lijk „alle gewapende provocaties" te
gen China staakt. De Russische pers
maakte zondag bekend dat tenminste
één officier het. leven bij de inciden
ten heeft verloren. Het Chinese am-
Waar je ook kijkt
steeds meer mensen stappen over
opRoxy25.
Modlejagt
bekroond
Marteïn van der Jagt, winnaar
van het nationale modeconcours,
heeft zaterdag in Helsinki de
Europese titel behaald: hij is eerste
geworden in het grote Euromode-
concours, een eclatant succes voor
deze 21-jarige non-professionele
mode-ontwerper.
Op de foto Martein en Cecile
Van der Jagt na de overwinning,
Cecile gestoken in de winnende
creatie.
AMSTERDAM De 27-jarige G.
J. Schallenberg kwam in de nacht
van zaterdag op zondag om het leven.
Bij het inhalen op de Haarlemmer
weg kwam hij in botsing met een
voor hem rijdende personenauto. Hij
werd uit de wagen geslingerd. Ter
wijl hij vrijwel ongedeerd over de
weg naar de berm kroop, overreed
een achteropkomende auto, die de ra
vage wilde ontwijken, hem.
ROSMALEN De Fransman Lu-
cien Victor Failliet (35) reed zater
dagmorgen op de weg Rosmalen -
Tilburg bij Rosmalen met een trek
ker met oplegger zo hard, dat hij in
een bocht tegen de vangrail reed. De
combinatie kantelde hi'erna. De
Fransman overleed aan zijn verwon
dingen.
VESSEM De bromfietser P. J.
M. Soetens reed in zijn woonplaats
tegen een boom en overleed aan zijn
verwondingen.
Op Zuidvietnamese steden
SAIGON De rakctaanvallen van
de Vietcong op Zuidvietnamese ste
den gaan onverminderd door. Zater
dag werden 65 steden en militaire
bases beschoten, de zwaarste aan-
valsactie sinds het begjn van het
communistische offensief vorige
maand. Ook zijn voor het eerst in
vier maanden in de gedemilitariseer
de zone tussen het Noorden en Zui
den gevechten uitgebroken.
Vanmorgen werden weer 25 steren
en militaire posten beschoten.
Een militaire rechtbank in Saigon
veroordeelde zaterdag de Boed
dhistenleider Thien Minh tot tien jaar
dwangarbeid wegens verlening van
onderdak aan „rebellen" en het ver
borgen houden van wapens. Er was
levenslange dwangarbeid geëist.
De geestelijke, die aan het hoofd
staat van de Boeddhistische
jeugd-vredesorganisatie, moest van
daag opnieuw terecht staan op
beschuldiging van hulp aan deser
teurs en jongeren die zich aan de
dienstplicht onttrekken. Militante
Boeddhisten hebben protestbijeen
komsten aangekondigd.
Samen met de monnik stonden
acht studenten terecht wegens onder
mijnende activiteit. Een van hen
kreeg twintig jaar, twee anderen
werden veroordeeld tot vijftien jaar
dwangarbeid. De overigen kregen elk
drie jaar.
BELGRADO De 76-jarige presi
dent. Tito van Zuidslavië is zaterdag
herkozen.als voorzitter van de com
munistische partij in zijn land. Van
de 1.261 afgevaardigden stemde
slechts één persoon tegen Tito. Twee
stemmen waren ongeldig.
De president waarschuwde voor
een herleving van de koude oorlog en
het gevaar van conflicten van grote
omvang. „De internationale situatie
is misschien ernstiger dan in de afge
lopen vijf of zes jaar", vond hij.
Tito verklaarde dat zijn land nim
mer kon worden geïsoleerd, doelend
op de boycot door het Sowjetblok
van het congres. De Russische leiders
zijn in de Hongaarse hoofdstad, waar
vandaag de communistische topcon
ferentie is begonnen. De leiders van
onder andere Tsjeehoslowakije, Roe-'
menië. Bulgarije, Oost-Duitsland, Po
len en Hongarije zijn allen aanwezig.
I NEW YORK De politie in New
I York heeft zaterdag een hoeveelheid
1 cocaïne en heroïne ter waarde van
tien miljoen dollar in beslag geno-
j men. Drie Cubanen, twee mannen en
een vrouw, zijn gearresteerd.
In het Nederlands Congresgebouw te Den Haag zijn zaterdagnacht de prijzen van World Press Foto uit
gereikt. Nederlands, beste persfotograaf-1968 is Gerard Klijn, aldus de jury, en dit betekent de Zilveren camera
als onderscheiding. De winnaar kon zijn trofee niet in ontvangst nemen, daar hij buitenslands op fotografische
objectenjacht is. Op de foto nemen de vrouw en de vader van Gerard Klijn de prijs in ontvangst uit handen
van de heer P. van Breukelen
(Van onze parlemcntsredactie')
UTRECHT Hoewel Nieuw Links zich niet zal opheffen heeft
partijvoorzitter Vondeling het pleit in de PvdA voorlopig gewonnen
en zal hij de tijd krijgen de onrust in de partij tot bedaren te
brengen.
Wastafel verstopt.
Is er nog Fifax? Nee!
Haal het even
bij de drogist.
De gewestelijke bestuurders, die
zaterdag in Utrecht met het partij
bestuur bijeenkwamen, hebben wel
aangedrongen op een buitengewoon
congres, maar stelden zich tevreden
met de toezegging van Vondeling dat
in mei en september partijraadsver
gaderingen gehouden zullen worden
met een bijzonder karakter, waar ook
de punten die op het vorige congres
bleven liggen, behandeld kunnen
worden.
Enkele aanhangers van Nieuw.
Links maakten de gewestelijke
bestuurders duidelijk hoe zij zagen
dat de positie van Nieuw Links in de
toekomst zou kunnen zijn. Commen
taar van bestuurder C. Rozemond:
„Wij komen hier vandaan zoals wij
dat gewild hadden: tevreden."
Het incident-Van der Louw werd
voorgoed gesloten. De mogelijkheid
bestaat dat begin 1970 hei volgend
congres van de PvdA wordt gehou
den.
De partij
Daarna ging men een deurtje ver
der, naar Trianon, waar Van der
Louw („Ik zal niet meer dansen") en
Vondeling door enkele honderden
aanhangers van Nieuw Links met ap
plaus werden begroet. De meerder
heid bleek, zoals verwacht, tegen op-
REDU De Europese satelliet Hcos-A, die op 5 december werd ge-
j lanceerd in een baan om de aarde, zal er voor zorgen dat er morgen wat
kleur in de winterlucht komt.
De satelliet zal dan, op bevel van een signaal vanaf de aarde, maar dan
60.000 kilometer boven de Atlantische Oceaan 3,7 kilo minuscule barium- en
koperdeeltjes loslaten, die samen een zeer grote wolk zullen vormen die, met
zijn paarse, gele en groene kleur, hopelijk aan weerszijden van de Atlantische
Oceaan met het blote oog kan worden waargenomen.
heffen, zo dat al mogelijk zou zijn.
Men wilde de landelijke bijeen
komsten blijven houden, want „de
doeleinden van Nieuw Links zijn
voor een groot deel nog niet bereikt".
Nieuw-Linkser Hanneman: „De strijd
om personen is afgelopen, nu gaat
het om de partij zelf, een andere
PvdA."
André van der Louw stelde voor
een kleine commissie een rapport tè
laten maken met concrete wensen
van Nieuw Links. In die tussentijd
zou er rust zijn, die het partijbestuur
de tijd zou geven de congresbesluiten
uit te voeren. Hij wekte wat
misverstand door in het begin van
zijn speech sterk de nadruk te leggen
op het staken van oppositie. „Er moet
een stuk lucht* komen. Dit partij
bestuur is geen tegenstander van
ons.''
Later verduidelijkte hij dat hij
trouw blijft aan de doelstellingen
van Nieuw Links en daar ook voor
zal blijven vechten zolang dat nodig
is om de Partij van de Arbeid in de
gewenste richting te krijgen.
Meekrijgen
Hij had van het congres geleerd,
zei hij, dat „je je door je methoden
isoleert. We moeten nu naar vormen
zoeken om die mensen die sympa
thiek tegenover ons staan, mee te
krijgen".
„We hebben geen behoefte meer
aan persoonlijke strijd, maar ge
vraagd of ongewaagd en ondanks
heel rechts Nederland dat over ons
heenvalt, wij staan achter de partij",
aldus Van der Louw.
Vondeling sloot zich daar in een
slotwoord bij aan. Hij legde de na
druk op de solidariteit, maar dan een
solidariteit met „de mensen die wat
van ons verwachten", dc kiezers. Ook
hij vroeg Nieuw Links enkele ge
dachten op papier te zetten, zodat de
partij zou weten wat er in die kring
leeft en er een verantwoorde gedach-
tcnwisseling over zou kunnen zijn.
Hoewel de strijd om personen af
gelopen schijnt, vielen er toch nog
enkele namen. Diekerhof was teleur
gesteld over Van der Stoel en Lau
rens ten Cate had het over de
mensen die zoveel verdiensten voor
de partij hebben dat men ze niet zou
mogen kritiseren. Hij raadde dr.
Drees aan zijn afkeuring voortaan
wat beter te formuleren.
Maar ook: „Als het partijbestuur
niet om steun vraagt, laat Nieuw
Links zich daar dan ook van onthou-,
den", zodat groepsvorming voortaan
niet meer plaatsheeft.
Uitdaging
Naar aanleiding van de opmerking
van drs. Schmelzer op de partijraad
van de KVP, over constructieve
krachten in de PvdA, deelde dr. Von
deling mee de fractieleider en
KVP-voorzitter mr. Van der Stee te
hebben voorgesteld, door debatten op
openbare bijeenkomsten het publiek
te laten beslissen in welke partij de
meest constructieve gedachten over
politiekbedrijven leven.
Hij verwachtte echter niet dat dit
voorstel, of „deze uitdaging", zou
worden aanvaard en meende te heb
ben begrepen dat de partijraad van
de KVP „zoals altijd, een dooie boel"
is geweest.
In Oostermeer (Fr.) is gistermid
dag de boerderij van de heer G.
Oosterhof in vlammen opgegaan.
Zestien kalveren en pinken kwamen
in de vuurzee om. De schade wordt
geraamd op anderhalve ton.
"Voel es hoe glad
geweldige
snelscheercrême,
die Bartex!"
DRACHTEN De christelijke
historische jongerenorganisatie
is bezorgd over het verschijnsel,
dat de grote partijen elkaar bij
voorbaat uitsluiten, Op een con
ferentie in Drachten hebben de
jongeren van de CHU in een
resolutie hun bezorgdheid uitge
sproken over deze nieuwe poli
tieke ontwikkeling.
Voorbeelden van het uitsluiten: De
PvdA en VVD, de PvdA en de KVP
en ook D'66 in zekere mate, daar deze
partij van een vernieuwingsdrang uit
een relatie met de PvdA verder dan
ooit verwijderd acht en de^samén-
werking met de christen-democraten
als zeer onwaarschijnlijk beschouwt.
De resolutie ziet dit alles als een
bemoeilijking van de regeerbaarheid
van het land en als een schade van
de parlementaire democratie.
De CHJO doet daarom een beroep
op de grote politieke partijen of sa
menwerkende groepen van partijen
terwille van de democratie de uit
sluitingen te laten voor wat ze zijn.
Het is nooit slecht op een blunder
terug te komen. De CHJO vraagt de
partijen een half jaar voor de verkie
zingen het politiek program met
prioriteitenschema en de personen,
die het program uit zullen voeren,
bekend te maken. Zo kan de voor
keur voor een partner worden uitgé-
«proken.
Deze resolutie was een niet onaar
dig resultaat voor een eendaagse con
ferentie waarbij „vragen rond de
democratie" centraal stonden. De
veertig aanwezigen spraken over pro
blemen als: Functioneert ons staats
bestel democratisch? Is onze maat
schappij democratisch? en kan de
Navo, waarvan ook niet-democratï-
sche staten lid zijn, onze democratie
beschermen?
Drs. A. de' Boo, Tweede-Kamerlid
voor de CHU; prof. dr. J. W. van
Hulst, CHU-Eerste-Kamerlid, en het
socialistische Tweede-Kamerlid J. T.
Vellenga lieten hun licht hierover
schijnen. De laatste verving Laurens
ten Cate, die het te druk had met de
PvdA en Nieuw Links.
De heer Vellenga toonde zich een
voorstander van het Navo-lidmaat-
schap van Nederland, maar ook Por
tugal en Griekenland wilde hij niet
uit dit bondgenootschap stoten.
I Professor Van Hulst sprak o.m.
over de democratisering van het on-
derwijs. In de lagere milieus zag hij
nog veel weerstanden tegen middel-
i baar en hoger onderwijs. Daar gaat
ook veel intellect verloren doordat in
j eenvoudige, millieus de taalfunctie
I onvoldoende ontwikkeld wordt.
Drs. De Boo vond het middel van
de parlementaire enquête wat te
zwaar voor een onderzoek naar de
j economische machtsverhoudingen in
ons land. Wel was hij voorstander
van een onderzoek op een andere
manier. „Het zou met die ongecon-
troleerde economische macht best
I eens wat mee kunnen vallen", dacht
i hij.
DOOR
Den Haag heeft een nachtje op de
tenen gestaan om de opening van
het Nederlands Congresgebouw luis
ter bij te zetten. We hebben de
naam wat formeler, wat gereserveer
der en wat meer illuster te zijn dan
de rest van het land
In de loop der eeuwen hebben we
daar naarstig aan gewerkt. In de
achttiende eeuw mochten kermissen
een olomp vermaak in dorpen en
andere steden zijn, in Den Haag
was bet een elegant gebeuren waar
het stadhouderlijk hof flaneerde en
waarvoor de buitenlandse gezanten
speciaal gasten noodden.
Den Haag is ook de stad waar de
meeste ridderorden op de borst ge
hangen kunnen worden en zo een
extra glans aan een officieel ver
schijnen gegeven kan worden.
Maar hoe nu het dagelijks leven?
Hoe wanneer de steiren weer in het
gesatineerde etui geborgen zijn; de
hoge ambtenaren achter hun bureaus
zitten en de mevrouwen gewoon
weer de afwas doen, de bedden op
maken en rok en robe weer in de
plastic zakken hangen?
Is Den Haag dan nog zo uitzonder
lijk?
Ja, volmondig ja.
Alleen... een tikkeltje de andere
kant op.
En die kant zullen straks de toe
risten waar we zo op hopen, de
congresgangers, die hartelijk ver
wacht worden, zien.
Dat is het puin rond Spui en Kal
vermarkt. de schutting bij de Groen
markt, de opengebroken Spuistraat,
lli'iiaiin il
de trieste ondergang van de Rijs-
wijkseweg, om maar een paar pun
ten :e noemen. Ze zullen niet bij 't
Fort en Schilderswijk komen',
misschien wel de somberte rond de
Parallelweg' zien.
Ze zullen wel met schrik ervaren,
middenstanders kijken, die met de
rioolbuizen, gasleidingen en kabels
ondergraven werden. O zeker, wan
neer de boeken het uitwijzen kun
nen -he middenstanders het reeds
op de voorlopige aanslag betaalde
belastinggeld terugkrijgen, maar be
slist zouden ze liever die belasting
prompt gestort hebben dan terug te
vragen, want de achtergrond: het
minder verdienen, is meer iorg.
Ze zullen wel met schik ervaren,
dat het geen kunst is eerste klas te
logeren en te eten, maar dat het
heel moeilijk is met een beperkt
budget, laten we zeggen een budget,
dat we een paar jaar geleden nog
normaal zouden hebben gevonden,
een beetje plezierig te leven.
Ze zullen allemaal iets missen. De
Engelsen hun sterke thee; de Duit
sers en Fransen hun lappen vlees;
de Amerikanen hun ijswater en
geen aardappel met jus kan dat
goedmaken.
Van de glorieuze gala-avond heb
ben /e helemaal geen weet.
Het jaat er nu maar om: Wat
kunnen we er aan doen?
Een beetje benauwend is het toch
wel.
li1
XVan onze parlementsredactie)
ARNHEM In een resolutie
heeft de partijraad van de KVP
besloten in het najaar een be
sluit te nemen over verdere sa
menwerking met ARP en CHU.
Dat zal gebeuren op basis van
een eigen KVP-kernprogram en
de programmatische voorstellen
van de Achttien.
Dc resolutie was een onderstreping
van dc toezegging, die KVP-voorzit
ter mr. Van der Stee reeds aan hel
begin van de vergadering van vrij
dagavond had gedaan. Verscheidene
partijraadsleden hadden zaterdagmor
gen hun verontrusting uitgesproken
over het langzame tempo van de
Achttien.
Mr. Van der Stee wees dat verwijt
van de hand. -Niettemin was hij het
ook niet eens met enkele KVP'ers.
die hadden gesteld, dat het de KVP
ontbreekt aan geloof in eigen kracht
Vredesvraagstukken
De partijraad aanvaardde ook een
voorstel van de kring Limburg, waar
in er bij KVP, ARP en CHU op werd
aangedrongen zo snel mogelijk de
Europese Unie van Christen-Demo
craten bijeen te laten komen, om
over vredesvraagstukken te spreken.
Op die bijeeenkomst zou ook de hulp
aan de ontwikkelingslanden moeten
worden besproken.
Ir. Stienen, voorzitter van de
KVP-jongeren, pleitte voor een iets
onafhankelijker houding van de
fraktie tegenover het kabinet-De
Jong. Franktievoorzitter Schmelzer
ontkende dat de fraktie zich zou „uit
sloven" voor de regering.
Enige dissonant in Arnhem: ,dr.
Couwenberg van het Democratisch
Centrum Nederland, die de aanhanke
lijke sfeer op de vergadering
doorbrak met nogal felle kritiek op
partijbestuur en fraktie.
Hij constateerde een mentaliteit
van „redden wat er te redden valt",
geen gelouf meer in de eigen
kracht. Als de KVP er niet voor
zorgt dit defaitisme op te geven en
de onwikkelingen in de katholieke
kerk op de voet te volgen, zal men
geen vat meer hebben op de jonge
ren. „D'66 is het teken aan de wand"
aldus dr. Couwenberg.
Burgemeester J. M. A. Mulder van
Bolsward bood drs. Schmelzer een
concept-programma aan over samen
werking van de drie christelijke par
tijen in Friesland bij de komende
verkiezingen voor provinciale staten.
Volgens de heer Mulder staan in het
akkoord talrijke punten, die ook door
andere provincies kunnen worden
overgenomen.
Afwijzen
Verder werd de hele zaterdag ge
sproken over Schmelzcrb rede van
vrijdagavond, waarin hij dc PvdA in
de hoek zette en over het beleid van
de fraktie. Veel eensgezindheid bij
de KVP en één grapje: „Kunnen we
geen resolutie aannemen, waarin we
een stembusakkoord met de PvdA
afwijzen?" vroeg een afgevaardigde.
Het kon niet.
