BESTUUR PvdA VRAAGT
EEN REDELIJKE KANS
Commentaren
Uraniumvondst
op Schouwen
Haagse afdeling zegt
haar vertrouwen op
Topgesprek
in voorjaar
Igeen vijanden
SOEPGROENTEN
Soedjarwo voor overleg
naar Nederland
decoratieve onderzettegel voor a
ah a een nieuwe abonnee opgeeft!
Het Kwartet
Wisselvallig
*Druk op Van der Louw Ten Cate bemiddelt
Aula goed
bezet
JAMIN
Geen remedie
tegen lucht
vervuiling
Rattenjacht in Parijs
Impuls
ABM
Ir. J. Bosma treedt
eind 1969 af
Stem op KV P,
ARP of CHIJ
HOGE STRALING GEMETEN
Djakarta: plan ARP oplossing
BEATLELÏEF
EN -LEED
Nieuwe Leidse Courant
Directeur: F. Diemer
Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
..Stantvaitich it ghebleven
mijn hert in tcghcnspoet!"
Donderdag 13 maart 1969 49ste jaargang
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen -
Hoofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Postbus 76
Telefoon 31441
Abonnementsprijzen p. w. f 1,10, p. m. 4,70, p. kw. 14,10
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
Een land dat door de zee
wordt bespoeld, is nooit klein.
LEOPOLD II
„Nee, ik koop geen bloemen. Ik
vil ze verkopen...."
DE BILT Zachtere lucht
dringt met westenwinden diep in
de zuidelijke helft van Europa
door. Daarentegen vinden we een
oostelijke luchtstroming boven
de noordelijke helft met vrij
koude lucht De grenszone tussen
deze beide stromingen strekt zich
uit van Zuid-Ierland over ons
land naar het oosten.
Langs deze grenszone trekken
storingen oostwaarts waardoor het
wisselvallige weertype in ons
land aanhoudt zodat wij ons dan
weer in de koude, dan weer in
de warme lucht zullen bevinden.
DE BILT In het noorden van
het land veel bewolking met regen
en tijdelijk zachter. Krachtige tot
matige wind, hoofdzakelijk uit oos
telijke richtingen.
Elders veel bewolking met plaat
selijk regen en hier en daar mist
en weinig verandering in tempe
ratuur. Matige wind uit westelijke
richtingen.
Vooruitzichten voor zaterdag:
Aantal uren zon: 3 of meer:
Min. temp.: 2 tot 7 graden bo
ven normaal;
Max. temp.: 1 tot 6 graden bo
ven normaal:
Kans op een droge periode van
minstens 12 uur: 70 procent;
Kans op een geheel droog et
maal: 50 procent.
14 Maart: Zon op 6.S7, zon onder
18.42, maan op 3.35. maan onder 13.41,
18 maart nieuwe maan.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Van vele kanten in de PvdA wordt druk uitge
oefend op vice-voorzitter André van der Louw af te treden. De
indruk bestaat echter dat de bemiddelingspoging van Laurens ten
Cate („het gaat te snel. Dit bestuur moet een redelijke tijd, drie tot
zes maanden, krijgen om te bewijzen dat het geen slecht bestuur
is") en het vertrouwen in partijvoorzitter Vondeling, die men een
„eerlijke kans" wil geven, een „scheiding der geesten" op korte ter
mijn zullen voorkomen.
Misschien om de universitaire
gang van zaken in Nederland
wat meer op het niveau van het
buitenland te brengen, hebben
gisteren studenten van de econo
mische hogeschool in Tilburg de
aula „bezet" om zich hierdoor
meer inspraak te verschaffen in
de structuur van hun school. De
bezetting duurde circa een et
maal en kenmerkte zich door
felle discussies tussen de studen
ten. Minister Veringa heeft deze
krachtdadige inspraak niet be
paald toegejuicht.
BELGRADO De Amerikaanse
president Nixon zal waarschijnlijk
over een maand een ontmoeting heb
ben met de Russische leiders Brezj-
nef en Kosigin, zo is gisteravond van
twee diplomatieke zegslieden in de
Zuidslavische hoofdstad Belgrado
vernomen.
De plaats van samenkomst is nog
niet vastgesteld. Het zou Moskou
kunnen zijn of een „neutrale" Euro
pese hoofdstad als Wenen, waar in
1961 Kennedy en Chroesjtsjof bespre
kingen voerden.
De ontwapeningskwestie lijkt zich
volgens de zegslieden het meest te le
nen voor op z'n minst gedeeltelijke
concrete overeenstemming. Dit zou
de ware reden ervan zijn dat de her
vatting van de ontwapeningsconfe
rentie in Genève, die de komende
dagen moest plaatsvinden, is uit
gesteld.
morgen
roomboter amandel
moppen
ISO gram van 99 voor 89
niet te geloven voor die prijst
BRUSSEL De EGKS heeft se
dert 1961 in totaal 24.5 miljoen gul
den beschikbaar gesteld voor de
bestudering van luchtvervuiling door
de ijzer- en staalindustrie. Volgens
de Europese commissie moet men op
dit ogenblik echter constateren, dat
ondanks de grote vorderingen van de
techniek en inspanningen van de in
dustrie het vraagstuk van de lucht
verontreiniging noch in technisch,
Veel zal afhangen van de houding
die de gewestelijke bestuurders zullen
aannemen. Vrijdag komt het partij
bestuur bijeen. Degenen die Van der
Louw weg willen hebben, omdat hij
zich niet gehouden heeft aan zijn
spijtbetuiging over zijn chantagepo
ging op het congres, zien drie moge
lijkheden:
het partijbestuur schorst Van der
Louw vrijdag;
Vondeling treedt af omdat hij geen
mogelijkheid tot samenwerking
meer ziet;
de afdelingen vragen om een nieuw
congres.
In de beide eerste gevallen zou op
zeer korte termijn een buitengewoon
congres, waarom Drees gevraagd
heeft, gehouden worden waar de kan
sen voor Nieuw Links minimaal zijn.
In het laatste geval zou dat congres
naar een later datum verschoven kun
nen worden en zou voldaan worden
aan de wens van anderen dat het
partijbestuur en Van der Louw enige
kans gegeven moet worden zichzelf
waar te maken.
geen vertrouwen
In navolging van de afdeling Bar-
neveld heeft ook Den Haag 10 het
vertrouwen in Van der Louw en Klein
opgezegd. In een open brief aan het
partijbestuur zegt dc afdeling dat Van
der Louw in enkele dagen tijd de
partij i" discrediet heeft gebracht.
Men vindt het verontrustend dat Van
der Louw Vondeling bü diens afwe
zigheid zou moeten vervangen en men
vraagt het partijbestuur met klem
zich vrijdag te beraden over de vraag
of Van der Louw en Klein nog ver
trouwen hebben en in het bijzonder
of Van der Louw als eerste vice-voor
zitter gehandhaafd kan blyven.
Ook het bestuur van de afdeling
Gelderland van de jongerenorganisa
tie FJG heeft kritiek op het optreden
van Van der Louw.
toch spij1
In Hoogvliet zei Van der Louw gis
teravond dat Nieuw Links in de ko
mende tijd keihard achter de partij
moet staan. Hij zei met zijn opmer
king voor de televisie te hebben be
doeld dat hij geen spijt heeft van
zijn spijtbetuiging op het congres.
Een scheuring in de partij zou hij
„rampzalig" vinden.
Het was gisteren op het Binnenhof
een komen en gaan van socialistische
functionarissen, 's Morgens kwani het
nieuwe dagelijks bestuur, waarvan
Van der Louw deel uitmaakt, bijeen.
De agenda voor vrijdag werd opge
steld en van de vice-voorzitter werd
uitleg gevraagd van zijn opmerkingen
na het congres.
Het gerucht ging dal de Kamer
fractie unaniem tegen Van der Louw 1
is. Van die zijde is echter geen enkel i
initiatief te verwachten. Ook niel
van Van der Stoel die gisteren met
nadruk ontkende rond te lopen met ft
plannen voor een nieuwe partij. „Er
moet klaarheid in de partij komen.
maar Vondeling moet een eerlijke g
kans krijgen de zaak op te lossen.
In de huidige situatie wil ik geen lü
nieuwe partij", aldus de heer Van
der Stoel. Hij gaf toe met velen ge
sproken le hebben, onder wie de
fractieleden Franssen en Van den
Doel en de burgemeester van Gronin
gen, Berger, die ook acte de presence
gaf. Hij heeft geen kontact gehad
met Mansholt.
-
DJAKARTA Indonesië zal
Rusland en de VS uitnodigen mede
zitting te nemen in een werkgroep
die een nieuw schema moet opstellen
voor de aflossing van de Indone
sische buitenlandse schulden, die
1.286,7 miljoen dollar bedragen.
noch in economisch opzicht volledig
tot een oplossing is gebracht
De Europese commissie verklaart
dit op vragen van de Nederlandse
afgevaardigde Oele. Deze had gewe
zen, op het feit, dat op grond van
recente waarnemingen in de omge
ving van een nieuwe staalfabriek bij
Luik ernstig moet worden getwijfeld
aan de vooruitgang op dit gebied.
PARIJS In de net ontruimde Hallen de eeuwenoude marktplaats van
Parijs is de rattenjacht geopend. Rattenjagers hebben door middel van
vergiftigd graan met een frambozensmaak 20.000 ratten kunnen doden. Enige
tijd geleden is bekend gemaakt, dat het totale aantal ratten in de Hallen wordt
geschat op een 300.000.
Hier en daar hebben de rattenspeurders beesten gevonden van 30 centi
meter lang en met een gewicht van 400 gram. De rattenvangers beweren, dat
in sommige rattekolonies bepaalde leden voedsel moeten proeven, voordat de
•ndere eraan beginnen. In totaal is drie ton vergiftigd graan uitgezet.
DEN HAAG Ir. J. Bosma zal eind
dit jaar aftreden als voorzitter van het
Verbond van Nederlandse Ondernemin
gen en dan worden opgevolgd door dc
heer W. Bruynzeel, thans vice-voorzit
ter van het VNO.
Ir. Bosma had enige tijd geleden
reeds de wens te kennen gegeven af
te treden in de ledenvergadering
van 29 mei a.s„ maar op aandrang van
het bestuur heeft hij erin toegestemd
de externe verbondswerkzaamheden
(o.a. in de Stichting van de Arbeid en
de SER) nog tot het eind van het jaar
te blijven uitoefenen.
De heer Bruynzeel zal met ingang
van 29 mei (als tweede voorzitter) de
interne verbondswerkzaamheden van
de heer Bosma overnemen.
J^E overeenkomst tussen Nederland,
Engeland en West-Duitsland
over het ultracentrifuge-project ter
verkrijging van verrijkt uranium
voor industriële doeleinden opent
ook voor ons land grote mogelijkhc-
.den.
Nederland krijgt nu wel le kampen
met sterke Britse concurrentie, maar
daar staat tegenover dat het met de
methode van professor Kistemaker
sterke troeven heeft en met groot
vertrouwen aan het werk kan gaan.
West-Duitsland staat buiten de con
currentie, omdat het geen stoffen
mag produceren, die gebruikt kun
nen worden voor kernwapens. Het
zal met veel belangstelling de ver
richtingen in Nederland volgen.
Het hoeft geen betoog, dat van de
aanvang af een controle-apparaat
aanwezig moet zijn, al was het al
leen maar omdat West-Duitsland nog
altijd weigert, het nonproliferatie
verdrag (tegen spreiding van kern
wapens) te tekenen.
Neemt men dit alles op de koop toe.
dan kan men de overeenkomst zien
als het begin van samenwerking op
technologisch gebied in Europa, dat
nog altijd met heel duur Amerikaans
uranium moet werken.
Op korte termijn is echter van nóg
groter belang, dat de Europese ener
gievoorziening een nieuwe impuls
heeft gekregen en dat Nederland tot
de landen hoort, die daarvan het eerst
en wellicht het meest profiteren.
In de televisierubriek Achter het
nieuws heeft oud-premier dr. Drees
gisteravond zijn verzoek om een bui
tengewoon congres toegelicht: ..Er
zijn veel zaken blijven liggen die op
zo'n congres wel geregeld moeten wor
den. Daar moet ook de positie van
het partijbestuur en de verhouding
tussen fractie en bestuur besproken
worden."
De heer Drees zei dat Nieuw Links
als groep op den duur moet verdwij
nen: het vormt in het bestuur eeit
gesloten blok, het roept problemen op
en de meningsverschillen spitsen zich
toe. „U moet niet denken dat als ik
niet spreek over een nieuw congres,
er niets gebeurt. Vele leden bedanken
(tot gisteren ongeveer 50, red.) en
als er niets gebeurt loopt een groot
deel van onze aanhang weg. Men
moet niet onderschatten wat er gaan
de is. Een nieuwe party is een on
geluk, hoewel die niet ondenkbaar is.
Maar er moet wel een gezuiverde
partij komen, niel zonder menings
verschillen. maar wel zonder vijand
schap."
tijd
Hoewel de heer Drees een buiten
gewoon congres eerst op korte termijn
wenste, gaf hij Laurens ten Cate
later toe dat hel partijbestuur de
tijd gegeven moet worden. ..Het gaat
er om het Nederlandse volk een an
der beeld te geven bij de verkiezingen
dan nu is gesuggereerd."
Ten Cate: „Nieuw Links moet
zich zaterdag niet ophefen. Men
moet zich wel ernstig afvragen
of het niet beter is het wat kalm
aan te doen en niet als blok naar j
buiten te treden, maar ook de I
verontrusten zullen zich wat i
moeten beperken in hun uitla
tingen. We moeten eerst eens
kijken wat we gaan doen en
onze goede wil kunen tonen."
Drs. Tilanus:
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG In de zendtijd voor
politieke partyen heeft de fractieleider j
van de CHU, drs. Tilanus, de kiezer ge- l
vraagd te stemmen op een van de drie j
partijen die bij het overleg in de „groep 1
van 18" betrokken zijn: KVP. ARP of i
Hij vond dat de samenwerking van de
drie grote confessionele partijen, zowel
tussen de fracties als in „de 18", het ver
trouwen wekt dat zo broodnodig is in
de Nederlandse politiek. Hij merkte op,
dat het overleg van „de 18" de goede
kant opgaat, hoewel het zijns inziens
best een beetje sneller zou kunnen.
Het is in ieder geval een construe- i
taeve bijdrage die men aan de andere
kant mist. aldus dm. Tilanus. Hij memo
reerde het zich geïsoleerd opstellen van
de PvdA en van D '66.
nog verser dan vers
(Van een onzer verslaggevers)
HAAMSTEDE Bij bodem
onderzoek in de omgeving van
Haamstede in opdracht van de
Deltadienst van Rijkswaterstaat
is de aanwezigheid van uranium
aangetoond.
Het onderzoek wordt verricht
door TNO Delft, die de Geolo
gische Dienst in Haarlem direct
op de hoogte heeft gesteld van
de vondst, bericht
Geigertellers registreerden bij
Haamstede op een diepte van onge
veer 120 meter een straling die ho
ger is dan normaal. Dr. W. A. Vis
ser, directeur van de dienst grond-
waterverkenning van TNO. zei dat
in ons land nooit een zo hoge stra
ling bij een bodemonderzoek is ge
meten.
Nagegaan wordt nu om hoeveel
i uranium het gaat en of er mogelijk-
heden zijn voor exploitatie. Het hy-
I drologisch onderzoek is erop gericht
i na te gaan waar zandlagen in de
bodem zitten. Gebleken is dat in de
klei veel Kallum-40 aanwezig is.
Met apparatuur die de kracht, van
de uitstraling kan meten, zal nu
worden onderzocht wat er precies in
de grond zit en in welke hoeveelhe
den. Zo vlug mogelijk zullen ook
grondmonsters worden genomen.
De directeur van de rijksgeologi-
sche dienst, dr. A. A. Thiadens, heeft
meegedeeld dat het gevonden ura
nium van goede kwaliteit is. Het on
derzoek, dat door de diepte waarop
de uraniumsporen zijn gevonden (120
meter) wordt bemoeilijkt, zal zeker
nog een maand in beslag nemen.
De rijksgeologische dienst heeft in
middels minister De Block (Economi
sche zaken) in kennis gesteld van de
vondst In samenwerking met de Iso-
topische Stichting te Amsterdam zal
een programma worden opgesteld
voor het verdere onderzoek, onder
meer van de grondmonsters.
Omstreeks 1945 zijn ook in Twello
sporen van uranium gevonden, maar
deze vondst was niet interessant.
PRESIDENT NIXON zal morgen be
slissen, of het werk aan het zgn.
ABM-project (anti-raket-systeem)
wordt voortgezet. Daarbij moet hij
rekenen met drie factoren.
Eén is de vrees in de steden die met
raketbases worden omringd en de in
vloed daarvan op de houding van de
Senaat, die hervatting kan tegenhou
den.
In verband hiermee spelen ook de
enorme kosten van het ABM-project
die tot 40 miljard dollar kunnen
oplopen een rol van betekenis.
In elk geval moet vermeden worden,
dat een nieuwe bewapeningswedloop
ontstaat, waardoor besprekingen met
Rusland weinig zin meer hebben.
Bovendien is het nog geen uitgemaak
te zaak, dat het systeem werkelijk
een belangrijke bijdrage aan de ver
dediging kan leveren.
Er zijn ook andere middelen die ge
bruikt kunnen worden als mocht blij
ken. dat met Moskou niet valt to
praten.
(Van onze parlcmcnlsredaciie)
DEN HAAG Het Indone
sische kabinet heeft zaterdag
besloten de speciale vertegen
woordiger voor VVest-Irian,
Soedjarwo Tjondronegoro, nog
maals naar Nederland te laten
gaan voor overleg met de Ne
derlandse regering en met Ne
derlandse politici.
De indruk bestaat dat het niet door
gaan van het bezoek van Soeharto aan
Nederland direct verband houdt met de
toezegging die minister Luns in de
Kamer heeft moeten doen, „bij iedere
voorkomende gelegenheid met Indone
sië te zullen spreken over wat Neder
land en Indonesië gezamenlijk voor de
Papoea's kunnen doen".
Anderzijds meent Djakarta dat het
voorstel van dc fractie van de anti
revolutionaire partij, Nederland en In
donesië samen te laten overleggen wat
voor de Papoea's gedaan kan worden,
ongeacht dc uitslag van de volksraad
pleging, voor Indonesië het middel is
om uit de impasse te komen.
Indonesië zoekt namelijk naar een
mogelijkheid om. als de uitslag van de
volksraadpleging voor hen negatief uit
valt, tegen de Papoea's te kunnen zeg
gen: op grond van de overeenkomst
met Nederland zijn wij erin geslaagd
een internationaal hulpplan voor jullie
op touw te zetten.
Indonesië kan zich niet veroorlo
ven, dat West-Irian inderdaad on
afhankelijk wordt en zou ook be
reid zijn West-Irian een zekere
mate van zelfbestuur binnen de
republiek te geven. De door Ne
derland en eventueel andere lan
den ter beschikking gestelde fond
sen zouden uitsluitend via Djakarta
West-Irian ten goede komen.
Djakarta ziet in het voorstel van de
ARP een mogelijkheid geen gezichts
verlies te lijden, hetzij dat men West-
Irian verliest hetzij dat men de we-
reldopnie tegen zich krijgt wanneer
West-Irian onrechtmatig bezet gehou
den zou worden.
Het voorstel van de ARP versterkt
de politiek van Indonesië ten opzichte
van de Papoea's en heeft ook het voor
deel dat over deze kwestie geen moei
lijkheden ontstaan tussen. Nederland en
Indonesië, meent men in Djakarta.
DEN HAAG In juni zullen dele
gaties van de Eerste en Tweede Ka
mer op uitnodiging van de parlemen
ten van Tsechoslowakije en Joegosla
vië een bezoek aan die landen bren
gen. Als voorzitter van de delegatie
naar Joegoslavië zal optreden het
Eerste-Kamerlid mr. Delprat (lib.) en
als voorzitter van die naar Tsjecho-
slowakije het Tweede-Kamerlid mr.
Aantjes (a.r.).
Beatle Paul MacCarthy is gisteren
in Londen in het huwelijk getreden
met de 27-jarige Amerikaanse Linda
Eastman. Dit heuglijke feit werd niet
bepaald met vreugdekreten ontvan
gen door de talrijke bewonderaar
sters van het muzikale fenomeen.
Groepjes jonge meisjes hieven een
waar geweeklaag aan, toen het on
herroepelijke gebeuren een officieel
fiat kreeg van de burgerlijke stand.
Ze doorbraken het politiecordon toen
het paar na de plechtigheid in de
auto wilde stappen. Ook dc fotogra
fen en filmers toonden zich bijzonder
hardnekkig, te meer omdat Linda
fotografe van professie is.
Voor medebeatle George Harrisson
was het geen onverdeelde feestdag.
Rechercheurs hebben hem en zijn
vrouw Patricia gearresteerd, omdat
zij in hun woning in een voorstad
van Londen (ongeoorloofd) marihu
ana in bezit hadden. Het echtpaar is
tegen een borgsom van 200 pond
vrijgelaten en zal dinsdag a.s. voor
de rechter moeten verschijnen. Op
de foto: Paul en Linda na de om
stredenstap.
Ik geef
op als
nieuwe
abonnee:
V plaats:
Als beloning voor
mijn aktiviteit ont
vang ik een onder-
zettegel. Oe nieu
we abonnee krijgt
onze krant veertien
dagen gratis.
Postzegel is niet nodig als u op de envelop schrijft:
Nieuwe Leidse Courant, Antwoordnummer 267, Leiden.
