van hetlegioen
De lande nacht
Uit de Haagse hof geplukt
Weer tegenslag: wandeling
in ruimte afgelast
anders
dan andere
Arthur May premier
van Surinaams
zakenkabinet
Schuldeloos
Amsterdam was terug in de Middeleeuwen"
ASTRONAUT SCHWEICKART „ZEEZIEK"
Evangelische
Omroep vraagt
machtiging
Rusland meeste
eliemische wapens
13
DONDERDAG 6 MAART 1969
DOOR
Op menig kantoor slaat tegen
woordig een wekker. Niet voor de
luien, die wakker geschud moeten
worden maar voor de zeer ijverigen,
die stug werkend de waarschuwen
de wijzers niet zien en door alarm
uit hun papieren gerukt moeten
worden.
Dat moeten ze, anders kost het
minstens een tientje en een gang
naar het politiebureau .Tan Hen
drikstraat waar de boetvaardiger!
dokken kunnen.
Het gaat om de mensen, die hun
auto alleen nog kwijt kunnen bij
een parkeermeter.
Na veel sparen en veel overleg en
veel rijlessen had ze zich eindelijk
het rijbewijs en tenslotte de auto
veroverd.
Een Bescheiden wagen, zoals er
oneerbiedig gesproken dertien in
een dozijn gaan. Edoch voor haar
was het de enige wagen, uit duizen
den soortgenoten te herkennen.
Geen glansde er als deze; geen stof
je op de bekleding: geen krasje en
geen deukje waar ook.
Dat wagenuiterlijk was en is een
stukje van haar eer. van haar prin
cipe en levenshouding.
Geen wonder dus. dat zij bonnen
loos en boeteloos haar autobezit be
leefde.
Geen wonder ook, dat zij iemand
is met een wekker op het bureau.
Altijd vijf minuten afgesteld voor
de parkeermeter op het hatelijk
rood kan komen.
Altijd een apart vakje in de por-
temonnaie met kwartjes.
Het kan niet correcter.
Nu heeft ze haar eerste bon te
pakken.
Haar eerste gang naar de politie
boetvaardig gemaakt.
Schuldeloos.
Blank van geweten, meer nog: in
wezen beschermengel-
Hoe dat kan?
De wekker ging af, keurig op tijd.
Onverwijld staakte zij de arbeid,
vloog naar de garderobe, hees zich
in de mantel en diepte de portemon-
naie op, op de trap wurmde ze het
kwartje er al uit.
Hups, de straat over. De meter
stond te trillen naar het gevaarlijke
punt. Kwartje er in en alles weer
veilig en veroorloofd.
Even nog stond ze naast de motor
kap: Fijn wagentje toch...
Straat weer over. kantoor in, trap
op. aan het werk...
Tot de volgende ronde
Weer de wekker, weer de mantel,
de portemonnaie en het kwartje.
De straat over... schrik... haar
mooie witten wagen weg... een
kreng van een blauw deuksel stond
er...
Even draaide de wereld, in wan
hoop keek ze rond... maar daar...
twee parkeermeters verder... haar
wagen.... wie kon haar wagen verzet
hebben?
Langzaam drong het door., van
morgen... was het plaatsje wel zo
recht tegenover het kantoor ge
weest, was het niet dichter bij de
hoek?
Met lode voeten deed ze de stap
pen naar de blanke wagen, glanzend
met achter de ruitewisser het pa
piertje.... de parkeermeter grijnzend
van leegte...
Hol viel het kwartje er in...
Toen ze terug langs de blauwe
deuk liep stapten er juist een man
en vrouw in en de man riep vrolijk:
„Fijn meid. we hebben het net bij
deze meter gered".
Maar hij had het niet tegen haar!
Daarna vertrok hij naar Neder
land. waar hy gedurende achttlen-
eneenhalf jaar op het ministerie van
buitenlandse zaken in Den Haag
werkzaam was by de directie weste
lijk halfrond, waarvan hy in 1966
directeur werd. In 1968 werd hy
gepensioneerd en keerde naar Suri
name terug.
De heer May zou geen enkele am-
bitie hebben om ooit definitief pre
mier te worden,
i De drie Nederlandse vakcentrales
hebben inmiddels belangrijk bygedra-
gen om tot een oplossing te komen
van deze onderwijzersstaking. Vorige
week maandag heeft een Nederland
se delegatie van sympathisanten met
het stakende onderwijspersoneel in
Suriname een beroep tot bemiddeling
gedaan op de Nederlandse vakcentra-
Ien.
Hoewel de vakcentralen zich niet
in een politiek getinte affaire wensen
te storten, wilde men toch wel de.
j sympathie voor de stakers tonen met
bereidheid tot hulpverlening. De gro
te moeilijkheid was dat er wel een
staking bestond maar dat er eigenlijk
niemand was tegen wie gestaakt werd,
omdat het Surinaamse kabinet inmid
dels was afgetreden.
Na een week lang studie op een be
middelingsvoorstel is het plan uit de
bus gekomen, het aftredende kabinet
te vragen in te stemmen met de uit
betaling van de salarissen over febru
ari als voorschot op een nieuwe rege
ling, waarover nog gepraat moet wor
den. De onderwijzers zouden dan be
reid zijn de staking op te schorten.
Het aftredende kabinet wilde inder
daad deze toezegging doen, maar het
woord van dit kabinet heeft uiter
aard op dit moment weinig betekenis.
Gewacht wordt nu nog op de hou
ding van het nieuw optredende kabi
net May. Ingewijden veronderstellen,
dat ook dit kabinet bereid zal blijken
de salarissen over februari uit te be
talen. zodat de staking opgeschort
kan worden.
Huib Goudriaan "-rr-^x -rf t
Elf uur gisteravond. In een cafeetje aan het Rembrandt-
plein trillen de wanden. „Niet te geloven zeg! 30 zeg!"
Een uitroep van een Amsterdammer, die het nog maar niet
kan verwTerken.
Dan valt hij weer in: „Vóóógeltje wat zing je vroeg? Is de
nacht nog niet lang genoeg?"
Uren later kwart over drie vanmorgen, als de eerste
trein uit Parijs het Centraal Station is binnengekomen
moet ik weer aan dit liedje denken.
Was de nacht nog niet lang genoeg? Na een nacht reizen,
een dag toejuichen, en een nacht voor de terugreis, stormt
een kleurig groepje supporters uit een coupé.
„Ajax, Ajax, Ajax!" Donderbussen knallen. Vlaggen
worden ontplooid. De voorhoede van het legioen is terug
gekeerd. Onvermoeibaar.
Onvermoeibaar. Of lijkt het
maar zo? Even later, in de
stationsrestauratie die de hele
nacht open is gebleven, staren
sommigen uitgeblust in hun kom
snert. „Het was prachtig, maar
nooit meer met de trein", zegt
iemand.
De conducteur van de eerste
Ajax-express: „De reis is fan
tastisch verlopen. Alle lof voor
de Franse spoorwegen. Maar er
moesten duizend mensen in deze
trein zitten: toch zijn er maar
850." De anderen? „Die zyn in
Parijs achtergebleven; de bloe
metjes buiten zetten, meneer."
Een van de op hun mannen en
zoons wachtende dames in de
restauratie zegt: „Misschien zit-
tep mijn twee zoons in de vol
gende trein. Maar ja. als ze er
een uitje van maken, kan ik dat
best begrijpen, hoor."
Hippe fans
HOUSTON Russol Schweickact
heeft zijn ruimtewandcling vandaag
niet kunnen houden. Gisteravond
last moest de commandant van de j
Apollo-9. James McDivitt, deze beslis- i
sing nemen omdat de astronaut twee
maal misselijk was geworden. Het
ontbreekt Schweickart nog steeds
aan eetlust.
Het is de derde achtereenvolgende
maal dat een lid van de Apollo-mis-
sie ziek wordt. In een privégesprek
met artsen in het ruimtevaartcen- I
trum Houston vertelde de zieke
astronaut op zijn derde dag in de
ruimte last van zijn maag te hebben.
Dit tot het laatst toe geheim gehou
den gesprek duurde veertien minuten.
Demonstratief
Tijdens een televisie-uitzending uit
de LM bleek woensdag dat Russel
Schweickart zich allerminst fit voelde,
hoewel hij zei te zijn hersteld. Hij
bewoog zich nauwelijks en kon am
per glimlachen. Demonstratief stak
hij zijn duim op. Het nu gewijzigde
vluchtprogramma zal echter in grote
lijnen uitgevoerd kunnen worden.
De zieke astronaut ging gisteren
met James McDivitt. na enkele moei
lijkheden, via de tunnel de LM bin
nen. Vanuit de LM, die werd omge
doopt in „De Spin", werd een foto
van de aarde gemaakt. Intensief
werd de motor van het maanlan
dingsvaartuig getest en in orde be
vonden.
In het Russische partijblad Prawda
wijdt dr. Boris Pctrovv aandacht aan
de vlucht van de Apollo-9. De mede
werker aan de Sowjetacademie voor
wetenschappen noemde punten van
overeenkomst met vluchten van de
Sojoez 4 en 5 in januari. Hij wenste
de bemanning succes.
Vijf minuten over vier rolt de
tweede trein binnen. Een supporter
Ajax-hoed op het achterhoofd
hangt uit het voorste coupéraampje.
Hij blaast onophoudelijk op zijn toe
ter. Ajax, Ajax. Ajax
Tussen de wachtenden staan twee
hippe Ajaxfans. Mieke Grishaver en
Kobv Appels willen hun verloofden
verrassen in Ajax-shirts en op voet
balschoenen. „Ze hebben vroeger in
de junioren gespeeld en ze zijn nu
mee als supporters; we vonden het
leuk ze zo af te halen."
De meisjes lopen weg. Zo in de
armen van hun supporters. Een moe-
dfr. omhelst haar twee vermist ge
waande zoons.
De honderden haasten zich naar
buiten. Bij de uitgang probeert een
rqeneer 500 herinneringstegel t ies
(„Ter Herinnering aan Parijs. Ajax
Benfica") voor twee gulden per
stuk aan de man te brengen.
Een lange file taxi's staat ook ge
reed. Inmiddels komen de bussen,
evenals de eerste trein om zeven uur
uit Parijs vertrokken, ook bij hel
Centraal Station aan.
Oogkleppen
Het is vijf uur. De vreemde drukte
van deze nanacht contrasteert met de
stilte van de middag van gisteren.
Toén leek het alsof Amsterdam geen
taxi's meer had.
Een taxi-chauffeur: „Tegen drie
uur gistermidda-g ben ik naar huis
gereden. Ik keek niet meer naar een
vrachtje." (Hij maakt een gebaar van
klcppcn-voor-de-ogen). „Mijn vader
is ook in Parijs, maar ik moest naar
de televisie kijken, dus..."
Terug naar die middag. Het
spitsuur viel toen voor Amsterdam
in mindere mate gold dat ook voor
de andere grote sleden tussen half
drie en drie uur. Het werd stil in de
binnenstad. „Alsof we terug waren in
de Middeleeuwen; je kon erg makke
lijk parkeren."
Naar schatting zaten van de 850.000
Amsterdammers 500.000 achter de te
levisie of bij een transistor-radio.
Voor Amsterdam, Rotterdam, zowel
als Den Haag gold: op straat nog
winkelende vrouwen, maar praktisch
geen mannen. Een enkele loopjongen,
die erop uit moest, hield een transis
tor tegen het oor gedrukt. In de wa
renhuizen werd regelmatig de stand
omgeroepen. In de café's: alle ogen
gericht op het scherm.
Vinger omhoog
In de kantoren waar geen radio
staat, wordt naar huis gebeld. Nog
steeds 00? Op de grote wegen
claxonneren automobilisten naar el
kaar, en steken een vinger omhoog
als het zover is: 10. Om half zes is
de spanning gebroken. „Het ongelofe
lijke" is gebeurd: 3—0! Ajax, Ajax,
Ajax!
De stem uit dè transistors achter
bloemenkraampjes is verdwenen. In
de traditionele Amsterdamse
Ajax-cafés bloeit een spontaan feest
op onder de „achterblijvers".
De vervanger van Arie Krom
(„hij is met zijn zoon naar
Parijs") vertelt: „Deze zaak
van Arie Krom is altijd een
centrum van Ajax, maar onze
kern is in Parijs. Natuurlijk!
Maar toch was het hier een
gekkenhuis vanmiddag.
Als Ajax had verloren, hadden
ze niet geslapen. Dat ook. Ik heb
Arie Krom een keer samen met
zijn zoon zien huilen. Maar wat
vanmiddag is gebeurd vind ik
groots, ook al ben ik een
Feijenoord-supporter."
Het verhaal van Arie Kroms
waarnemer wordt onderbroken
door hèt lied: „Op een slof en
een ouwe voetbalschoen wordt
Ajax kampioen, wordt Ajax
kampioen, wordt Ajax kam
pioen!"
Het is avond. Amsterdam kijkt
naar de herhaling en de commen
taren op het scherm. Het blijft
stil op straat. Maar af en toe kan
iemand het niet laten: „Ajax,
Ajax, Ajax!"
AMSTERDAM Een 29-jarige
vrouw beeft gistermorgen haar
hospita (42) bij een vechtpartij een
broodmes in de buik gestoken. De
politie had gisteren van de ruzie in
een woning aan. de Hugo de
Grootstraat in Amsterdam nog geen
duidelijk beeld.
Het slachtoffer kon nog niet wor
den gehoord. De vrouw die de steken
toediende werd wegens poging tot
doodslag aangehouden.
Toneelspeler en TV-acteur Jules Croiset
25 STUKS f 1.75-EEN LAURENS PRODUKT
ROTTERDAM De Evangelische
Omroep heeft bij het ministerie van
cultuur, recreatie en maatschappelijk
werk zendmachtiging aangevraagd.
Het voor die aanvraag noodzakelijke
ledental van 13.000 is bereikt.
WASHINGTON Dc Sowjetunie
heeft op het gebied van de ontwikke
ling van bacteriologische en chemi
sche wapens een zevenvoudige voor
sprong op de westelijke wereld.
I Generaal James Hebbeler, chef van
de afdeling voor de ontwikkeling van
kernwapens van het Amerikaanse le
ger. zei dit gisteren in een besloten
hearing van een commissie van het
Huis van Afgevaardigden. De Vere
nigde Staten geven per jaar 300 tot
I 350 min. dollar uit voor een dergelijk
onderzoek.
PARAMARIBO De oud
ambtenaar Arthur J. May (65)
is gisteren beëdigd als premier
van een nieuw Surinaams kabi
net. Hij en de andere ministers
behoren niet tot politieke par
tijen.
Het „zakenkabinet" heeft als voor
naamste taak de voorbereiding van
algemene verkiezingen, mogelijk in
september. Als een van haar eerste
daden, zal de nieuwe regering contact
zoeken met de Federatie van on
derwijskrachten om te spreken
over een oplossing van het conflict
tussen de overheid en de nog staken
de onderwijzers. Deze staking was
een van de oorzaken van de rege
ringscrisis die 13 februari begon.
Premier May was in 1948 forma
teur en voorzitter van het college van
algemeen bestuur, dat tijdens de zo
genaamde interimregering in Surina
me werd ingesteld. Van 1949 tot 1968,
toen hij met pensioen ging, werkte
hij op het ministerie van buiten
landse zaken in Den Haag.
Premier May bekleedt in de „tus-
senregering" ook de functie van
minister van algemene en van bin
nenlandse zaken.
Aanvankelijk weigerde hij deel uit
te maken van het zakenkabinet om
dat hij zicH niet kon verenigen met
de samenstelling van het kabinet. Er
waren volgens hem enkele Surina-
mers met te sterke politieke bindin
gen bij betrokken.
Ambtenaar
De nieuwe premier is in Suriname
geboren en heeft hier ook zijn
schoolopleiding als ambtenaar ge
noten.
Na diverse rangen in de bureau-
dienst te hebben doorlopen, werd hij
van 1945 tot 1947 belast met het be-
heer over het district Commewijne,
waarbij hij gedurende enige tijd ook
I de functie van districtscommissaris
van Marowijne heeft waargenomen.
In 1947 werd hij benoemd tot
gouvernementssecretaris. Na de
wijziging van de Surinaamse staats
regeling in 1948, werd hij voorzitter
van het college van algemeen be
stuur; een jaar later werd hij weer
belast met het ambt van gouverne
mentssecretaris.
Het legioen deinsde voor niets terug. Er werd in Parijs zelfs touwgetrokken om een shirt.
Het Damrak gistermiddag: verlaten