i
Kerken willen dienend
in hun landen staan
RICHT „WOONPIEZIERVERENIGINGEN" OP
Chr. tehuis geestelijk
gehandicapten Twente
Nederland mag Israël
niet loslaten
GEEN COMPROMIS
VOOR CHRISTEN
OPENING MEDISCHE
FACULTEIT KREEG
RUMOERIG SLOT
Een woord voor vandaag
Wereldraad publiceert zendingsoverzicht
Uw probleem
is het
onze.
BEROEPINGSWERK
Classis aanvaardt
ds. Kranenburg
NIEUWE LEIDSE COURANT
VRIJDAG 14 FEBRUARI 1969:
Geeft hun vandaag nog hun velden, hun wijngaarden, hun
olijfbomen en hun huizen terug (Nehemia 511).
Terwijl Nehemia al zijn aandacht nodig heeft voor het bouwen
van de muur in een recordtijd, want de vijand zit niet stil
komen vergeten groepen bij hem met sociale grieven.
Nehemia wijst hen niet af, omdat ze op een ongelegen tijd
komen. Hij verwijt hen niet, dat ze toch wel kunnen zien, dat
hij zoveel te doen heeft. Direct pakt hij de zaak aan. Hij weet,
dat al zou hij de muren nog zo hoog en sterk maken, de stad
toch niet veilig zou zijn, zolang zulke misbruiken geduld
werden.
We moeten er op letten, dat Nehemia niet een roerend beroep
doet op de goedgeefsheid van de gegoeden. Hij gaat zonder
meer uit van het recht van iedere volksgenoot op een mens
waardig bestaan. God eist van de rijken, dat zij zich daarvoor
zullen inzetten.
Vandaag nog", zegt Nehemia. Gehoorzaamheid aan God is
niet een zaak, die wij op de lange baan mogen schuiven. Geen
dag en geen uur.
Wij lezen vandaag: Maleachi 2.
(Van onze kerkredactie)
GENEVE Aziatische kerken beseffen meer en meer, dat zy
moeten meewerken aan de totale opbouw van hun landen. Het
hulpwerk dat zy van buitenlandse kerken ontvangen moet daar
om mede bydragen, zeggen ze, aan de totale economische ont
wikkeling. Tot deze conclusie komt de International Review of
Missons, het kwartaalblad van de Commissie voor Wereldzending
en Evangelisatie van de Wereldraad van Kerken.
Brieven die niet zijn voorzien
van naam en adres kunnen nlei In
behandeling worden genomen. Ge
heimhouding Is verzekerd. Vragen
die niet onderling met elkaar In
verhand staan moeten In afzonder
lljke brieven worden gesteld. Per
brief dient een gulden aan postze
gels le worden Ingesloten.
Vraag: Om onze tuin, die op het
zuidwesten ligt, staat een gewone
heg van twee meter hoogte en 60 cm
breedte, als soeuvenir van de vorige
bewoners. Nu wilden wij hoogte en
breedte tot tenminste de helt ver
minderen. Kan ik nu domweg de
zaag erin zetten? Lopen de stammen
dan weer uit? Begroeit de heg weer,
ook onderaan?
Antwoord: Begin pas met de snoei
als de ergste vorst voorbij is. Wilt u
een mooie dichte haag van onderop
krijgen, dan kan u die gerust tot ten
hoogste 1 m inkorten en de zijkan
ten tot ongeveer 15 20 cm aan elke
zijde. Wilt u een zeer mooie haag
hebben, dan moet u die van onder
naar boven schuin opknippen en de
ze vorm ook later behouden. Deze
zal dan van onderen goed gevuld
zijn.
De eerste tijd is de haag kaal.
maar tegen het voorjaar loopt deze
weer op het oude hout uit. U zal er
dit jaar wel meer onderhoud aan
hebben, daar er door deze ingreep
een sterke groei zal optreden. Ver
geet ook niet de haag eens te mes
ten.
Vraag: Is er in Nederland een mu
seum met een schelpenverzameling?
Het is namelijk mijn bedoeling zelf
een verzameling aan te leggen en
daarom wil ik meer over schelpen te
weten komen.
Antwoord: De grootste schelpen
verzameling in Nederland treft u
aan in het museum voor natuurlijke
historie. Raamsteeg 2. Leiden. Daar
op volgt de verzameling in het zo
ologisch museum van de universiteit
te Amsterdam. Plantage Middellaan
53.
Vraag: Wat is er bekend van de
ziekte toxoplasmose. Kunnen de
symptomen ook gelijken op een of
andere psychosomatische uitslag?
Is de diagnose twijfelloos vast te
stellen?
Antwoord: Toxoplasmose is een
ziekte, veroorzaakt door een parasi
taire protoroë, toxoplasma genaamd.
Dit is een eencellig diertje, dat leeft
ten koste van een ander organisme,
in dit geval de mens. De ziekte kan
aangeboren zijn. door besmetting
(voor de geboorte) van de hersenen
veroorzaakt, waardoor de hersenka-
mers ontstoken worden, zich verwij
den cn er een waterhoofd ontstaat
Bij volwassenen kan de ziekte als'
een longontsteking verlopen. Aanwe
zigheid van de protoroën leidt tot de
diagnose. Een psychosomatisch ziek
teverschijnsel kan volgens de psycho
somatische geneeskunde niet onder
scheiden worden van zuiver soma
tische verschijnselen of psychische
ziekteverschijnselen, m.a.w. de inde
ling in geestesziekten, waarbij alleen
de geest gestoord is, en lichamelijke
ziekten los van de geest, h onhoud
baar, hetgeen wel in zeer sterke ma
te geldt bij hersenaandoenlngen,
door welke oorzaak ook, die de psy
chosomatische eenheid direct versto
ren. Maar zoals u zelf opmerkt
is daarvan een zuivere diagnose zeer
moeilijk en soms in het geheel niet
te stellen.
RIJSSEN De stichting Eben
Haëzer, voortgekomen uit de afde-
i ling Philadelphia-Rijssen en omstre
ken (vereniging van ouders en
vrienden van het afwijkende kind),
gaat een gezinsvervangend tehuis
voor geestelijk gehandicapten bou
wen in Rijssen-zuid. Aan de ene kant
wordt het begrensd door een nieuwe
woonwijk, aan de andere door een
groenstrook.
Het complex zal plaats bieden aan
24 personen, die aparte slaapkamers
I krijgen. Er zijn twee dienstwoningen,
aparte dagverblijven voor mannen
en vrouwen en diverse ontspannings
ruimten.
Bij de ingang voor bezoekers komt
een familiedagverblijf, waarover ge-
zins- en familieleden bij verjaarda
gen kunnen beschikken om dit feest
in eigen kring door te brengen.
Het gebouw is zo opgezet, dat het
gemakkelijk uitgebreid kan worden.
Er is een grote mate van openheid:
de natuur loopt a.h.w. in de bene
denruimten door. Over een jaar zal
met de uitvoering worden begonnen.
Het is het eerste project van deze
aard in Twente.
Hoewel op de jongste vergadering
van de commissie in Denemarken
besloten was het jaarlijks zendingso
verzicht niet meer te publiceren, is
het toch weer opgenomen in het eer
ste nummer van 1969.
Ook is het besluit om de naam van
het blad enigszins te wijzigen niet
geëffectueerd. Het woord missions
(zendingen) zou voortaan in het en
kelvoud gebruikt worden. Op deze
wijze moest het blad de nieuwe ge
dachte weerspiegelen, dat er slechts
van één zending sprake is op de zes
continenten.
De afzonderlijke zendingen van ie
dere kerk zijn in wezen slechts orga
nen van die de ene opdracht van de
ene Kerk van Christus uitvoeren.
Daarom moeten deze organen in hun
werk nauw samenwerken.
Uit het overzicht van dit jaar
blijkt, dat het blad het materiaal
maar met moeite heeft bijeenge
bracht Uit verschillende landen zijn
helemaal geen rapporten gekomen.
Dat geldt ook voor het land dat in
het afgelopen jaar „het vruchtbaarste
zendingsveld ter wereld" is genoemd,
Indonesië. Er worden nog geen acht
regels gewijd aan wat in dat land
aan de gang is en die zijn nog ten
dele fout Uit het overzicht lichtten
we enkele interessante aspecten van
het zendingswerk.
AZIË
Het ziet er naar uit dat ook in
Nepal langzaam maar zeker de situa
tie aan het veranderen is. Het evan
gelie wordt nog pas heel kort en on
der uitzonderlijk moeilijke omstan
digheden verkondigd. De eerste
christenen hebben vrijwel allen jaren
in de gevangenis moeten doorbren
gen. De situatie is verward.
Ook dit jaar werd weer een be
keerling tot drie jaar gevangenisstraf
veroordeeld, omdat hij christelijke
lectuur verkocht. Een zendeling werd
daarentegen uitgenodigd om een serie
lessen over de bijbel te geven aan de
kweekschool. En onder de jongeren is
er een groeiende belangstelling voor
het evangelie. Ze zonden in het afge
lopen jaar niet minder dan tien afge
vaardigden naar een christelijk jeugd
evangelisatie congres in Madras. En
kele jaren geleden waren er niet eens
tien christen jongeren.
De Papua christenen van Austra
lisch Nieuw Guinea hebben één kerk
gevormd met christenen van de Salo-
moeilanden.
AFRIKA
In verschillende delen van Afrika
bleef het onrustig. De burgeroorlog
in Nigeria trok de grootste aandacht
door het lijden van de Biafranen.
Het rapport begint met de opmer
king: „Het zou geweldig zijn om te
kunnen geloven dat de kerken in die
gebieden waar gestreden wordt de
gebeurtenissen beslissend beïnvloe
den, en zo nog vreselijker dingen af
wenden door strijdende partijen met
elkaar te verzoenen, en de krachten
van vrede en gerechtigheid in bewe
ging te zetten."
„Maar over het algemeen worden
de kerken net als alle andere institu
ten in de samenleving meegesleurd.
Ze delen het lijden van anderen en
zijn ook vaak slachtoffers van dezelf
de propaganda, vooroordelen en ver
blinding, waardoor verzoening wordt
gefrustreerd.
De kerken van Afrika waren nog
nimmer zo goed vertegenwoordigd op
een wereldvergadering als vorig jaar
in Uppsala. Maar een groot aantal
kerken blijft nog buiten de oecume
nische beweging staan.
CONTACTEN
Volgens het rapport is er nog heel
wat te doen om ook die kerken in het
oecumenisch werk te betrekken. Er
moeten met vier groepen kerken con
tacten gelegd worden. In de eerste
plaats met de onafhankelijke kerken,
die spontaan gegroeid zijn en een ei
gen nationale identiteit zochten en
vaak vonden.
In de tweede plaats moet contact
opgenomen worden met de kerken
die ontstaan zijn uit het werk van de
geloofszendingen, die vaak anti-oecu
menisch, althans anti-Wereldraad
zijn. In de derde plaats moet overleg
gepleegd worden met kerken die uit
zendingsarbeid ontstaan zijn van ker
ken die lid zijn van de Wereldraad,
maar die zelf nog niet tot aansluiting
gekomen zijn. In de vierde plaats
moet met de Rooms Katholieke Kerk
worden gesproken.
Ook in Afrika kwam in het afgelo-
pen jaar een kerkelijke fusie tot
stand. Op Madagaskar verenigden
zich de Evangelische Kerk, de Kerk
van Christus en het Genootschap van
de Vrienden (Quakers). De nieuwe 1
kerk telt 700.000 leden.
ONAFHANKELIJK
Volgens het overzicht komen de
onafhankelijke kerken, die door
scheuringen ontstaan zijn en een ge
heel eigen Afrikaanse weg zochten,
weer dichter bij de hoofdstroom van
het christendom te staan. In Zuid-
Afrika groeiden de contacten tussen
deze kerken en het Christelijk Insti
tuut. In de Kongo heeft de kerk van
Simon Kimbangu officieel het lid
maatschap van de Wereldraad van
Kerken aangevraagd. Het is de eerste
keer dat een dergelijke nationale
Afrikaanse kerk aansluiting zoekt.
De oecumenische beweging is altijd
heel zwak geweest in Latijns-Ameri-
ka. Dat is in het afgelopen jaar niet
veel verbeterd. Het overzicht geeft
wel een aantal incidentele acties
weer, maar meldt niet dat de belan-
rijkst oecumenische conferentie
door interne spanningen uitgesteld
moest worden. Van de 120 erkende
kerkgroeperingen in Chila waren er
bovendien maar acht vertegenwoord
igd op een belangrijke studieconfe
rentie van het bijbelgenootschap.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Streefkerk: kand. W. J.
C. v. Rennes te Utrecht: te Meteren en
Est (toez.): kand. B. Schroten te Has
selt.
GEREF. KERKEN
(Van een onzer medewerkers)
AMSTERDAM Bewogen en bezorgd. Zo valt ds. Jan Willem van
der Hoeven uit Jeruzalem te kenschetsen. Bewogen om het lot van het
christendom en de Arabieren, van wie hy is gaan houden. Bezorgd om
de positiè, waarin christenen en Arabieren Israël manoeuvreren. Want
die positie is de eenzaamheid.
Nederland is de enige christelijke natie, die nog vriendschappelijke
contacten met Israël onderhoudt, zegt hij. Zou Nederland dat ook nalaten,
dan is Israël geïsoleerd, maar heeft het christendom opnieuw gefaald.
Sinds 1962 werkt ds. Van der
Hoeven in het Nabije Oosten. Zijn
werk heeft hem in de gehele Ara
bische wereld gebracht. Zijn liefde
voor de Arabieren (hij is ook met
een Arabische getrouwd) is groot.
Men merkt uit zijn woorden, dat
hij ze wellicht sympatieker vindt
dan joden, die vooral' in Israël
rechtuit zeggen, wat zij van ie
mand denken. Dat is niet altijd
even vleiend. De Arabieren daaren
tegen hebben meer tact. zijn betere
charmeurs, zijn hoffelijker.
En toch heeft ds. Van der Hoe
ven, die de laatste jaren in
Oost-Jeruzalem werkt als predi
kant van het Interkerkelijk Brits
Genootschap, de kant van Israël
gekozen.
Zonder overigens de Arabieren af
te vallen. Dat zou hij ook moeilijk
kunnen doen, leven in hun midden
als bewaarder van de „Graftum".
Maar ds. Van der Hoeven is
bang, dat het hoogste christelijke
beginsel opnieuw jegens de joden
wordt vergeten: het beginsel der
liefde.
Daarom gebruikt hij zijn va
kantie om met jeugdig elan, maar
met vuur bezield Nederland er op
te wijzen, dat het Israël niet in de
steek mag laten.
Vrienden
„Er zijn genoeg landen, die zij
aan zij met de Arabieren staan.
Maar er is geen land meer, dat nog
met Israël in gesprek staat. Als Ne
derland Israël loslaat, dan hebben
wij als christenen niets meer te
zeggen. Israël luistert niet naar vij
anden, maar zijn vrienden kunnen
veel zeggen. Wij verwijten Israël
aggressiviteit, maar we vergeten,
dat wij christenen de joden aggres
siviteit hebben geleerd, tweedui
zend jaar lang."
Volgens ds. Van der Hoeven
moet Nederland Israël tonen, dat
het aan haar zijde staat. Dat kan
door bewijzen van sympatie, het
kan door het geven van geld, maar
het kan in het bijzonder door in
Ds. J. W. van der Hoeven
internationaal verband ten gunste
van Israël te spreken.
Door vriend te zijn van Israël
ben je geen vijand van de Arabie
ren. Integendeel, Israël wordt door
de Arabieren gefascineerd. Het wil
vrede en daar kan het christelijke
westen bij helpen. Als het maar
liefde toont voor Israël. De joden
zelf bezitten die liefde. De Arabie
ren in Israël hebben het vijfmaal
zo goed als de Arabieren in de
Arabische landen.
Aldus ds. Van der Hoeven.
Diesrede prof. dr. H. R. Rookmaaker te Delft
Ter gelegenheid van het ze
venjarig bestaan van de Delftse
Civitas Studiosorum Reforma-
torum (C.S.R.) hield prof. dr. H.
R. Rookmaaker, hoogleraar
kunstgeschiedenis aan de Vrije
Universiteit van Amsterdam een
diesrede, getiteld: Gezag en Vrij-
'heid.
na-
ijk?
(Van een onzer redacteuren)
AMSTERDAM Met een ge
scandeerd „Veringa, kom naar
buiten" en „geen sigaren maar
discussie" en met tromgeroffel
op de gesloten deuren hebben
VU-studenten gisteren voor een
nogal rumoerig slot gezorgd van
i de feestelijke opening van de fa-
I culteit voor geneeskunde van de
Vrije Universiteit. De Studenten
raad had opgeroepen tot deze de
monstratie omdat zij het er niet
mee eens was, dat de studenten
door curatoren en directeuren
niet in de gelegenheid waren ge
steld met de minister te praten
tijdens diens werkbezoek aan de
nieuwe faculteit na de opening.
Pas een dag tevoren was voor hen
enige tijd ingeruimd en dat vond de
raad een te korte termijn om de mi
nister nog zinvol te confronteren met
het werk van hun organisaties cn de
wensen, die er bij hen leven.
Megafoon
Hoewel de bijeenkomst met enkele
honderden genodigden normaal werd
voortgezet terwijl de studenten in de
hal door een megafoon hun leuzen
schreeuwden, begaf de minister zich
I direct daarna toch naar de de
monstranten, vooral veel studenten
van andere faculteiten en van de
Studenten Vakbeweging, om, zoals
was gevraagd met hen te discus
siëren. Al spoedig bleek echter, dat
deze discussie op een chaos zou uitlo
pen, waarop wérd besloten haar
voort te zetten in een van de college
zalen.
De minister ging daar in op een
even tevoren verspreid pamflet,
waarin o.m. werd opgemerkt, „dat de
opzet van dit zgn. werkbezoek niet
toevallig is". „Zij is", aldus de stu
dentenraad, „symptomatisch voor het
gehele optreden van de autoriteiten:
men laat de studenten links liggen".
„Grapjasserij", reageerde de mi
nister, „ik tart u te beweren, dat ik
mij ooit heb onttrokken aan discussie
met studenten. Ik was alleen niet
uitgenodigd hier met u te praten; nu
ik die invitatie wél heb. doe ik het
graag. Maar u moet wél begrijpen,
dat ik niet met 80.000 studenten kan
discussiëren, ik moet ook wel eens in
de Kamer zijn." Waarop de studenten
toegaven de opzet van het bezoek
niet de minister als wel curatoren en
directeuren kwalijk te nemen.
Frances Dunlop, popzangeres van de Engelse groep „The Inquisitive
People" wordt hartelijk welkom geheten in het St. Mary-klooster in de
Engelse plaats Ryl. Frances heeft afscheid genomen van de popgroep
omdat ze al sinds haar kinderjaren non wil worden. Haar noviciaat duurt
zes maanden. Het meisje heeft Ryl uitgekozen, omdat het klooster daar
vooru'4strevende ideeën heeft. De nonnen begeven zich vooral onder de
mensen.
Prof. Rookmaaker merkte op, dat
de titel: Gezag en Vrijheid eigenlijk
de lading niet helemaal dekt. Het
laatste woord laat zich beter karakte
riseren door het Engelse: „Permissi
veness" dat meer omvat den vrij
heid alleen.
Wij leven vandaag in een tijd van
revolutie al is zij tot op heden nog
niet bloedig. Wij zitten tussen twee
wereldbeelden, waarvan het oude
beeld God als schepper ziet van de
kosmos waartoe ook de mens be
hoort, die van Godswege Gezag kreeg
(Rom. 13) en verantwoordelijkheid,
ook ten opzichte van de naaste. De
mens had in de 16e en 17e eeuw een I
concensus (Samenstel van normen)
grotendeels bepaald door de bijbelse i
norm, waar ieder het ih grote lijnen
over eens was.
Dan volgt, aldus spreker, omstreeks
1650 1750) de „Verlichting" die uit
gaat van de autonome mens. Men
had God niet zo zeer meer nodig.
Men komt in de periode van het
„Contract Social", later uitgewerkt
door Rousseau, dat de normen doet
vervagen. Op de vrijheid van de au
tonome mens wordt aldus spreker in
deze tijd enorme nadruk gelegd.
Voorts wees prof. Rookmaaker er
op dat in onze tijd veel gedachten uit
deze periode van „Verlichting" wer
kelijkheid zijn geworden. Keerzijde
van de Verlichting is volgens spreker
ontwrichting op velerlei gebied, die
zich onder andere laat aanzien in de
huwelijksmoraal, film, mode en voor
al in de sex, waarom heden ten dage
alles schijnt te draaien.
De permissiveness leidt tot devalua
tie van de normen waarbij de liefde
tot God vervangen is door de liefde
voor genot. Bij veel mensen ontstaan
psychologische problemen, omdat ze
geen geluk en geen vrede meer ken
nen. Als reactie ziet men aldus prof.
Rookmaaker een soort idealistisch
streven naar Utopie. Men wil de
mens veranderen. Gevolg is revolutie,
dat wil zeggen kortsluiting tussen
oud en nieuw, tussen geest en werke
lijkheid.
De taak van de Christen in deze
wereld, aldus spreker iets uit te dra
gen van de mentaliteit van de za-
ligspredikingen. Op groter niveau be
tekent dit: Niet bereid zijn tot een
compromis!
Hoewel de Christen niet traditiona
listisch mag zijn, is hij verplicht eei
kritische houding aan te nemen
aanzien van de hedendaags
maatschappij. Hij moet de geestelijk
strijd strijden, zonder daarbij zijn re
gels aan anderen op te dringen.
„Er kan nog een reformatie komen,
maar het einde kan ook nabij zijn.
Laten we ons dan afvragen of onze
lampen wel gevuld zijn", aldus
besloot prof. Rookmaaker zijn betoog.
In het kader van de dicsviering werd
eerder op de middag een receptie ge
houden. waar velen het bestuur van
de C.S.R. kwamen gelukwensen, on
der wie zich ook burgemeester mr. J.
M. Ravesloot bevond.
KAMPEN De classis Kampen
van de Gereformeerde Kerken (vrij
gemaakt) heeft met 15 tegen 5 stem
men de bezwaren tegen de afvaardi
ging van ds. J. Kranenburg verwor
pen.
Ds. Kranenburg, die door zijn ge
meente IJsselmuiden naar de classis
is afgevaardigd, heeft onlangs een
beroep aangenomen naar de „Tehuis
gemeente" te Groningen als opvolger
van ds. A. van der Ziel. Deze ge
meente staat buiten het kerkverband.
Daardoor was ds. Kranenburg voor
enkele afgevaardigden niet meer ac
ceptabel.
Het feit, dat de afgevaardigden van
Marknesse na deze beslissing de clas
sis niet hebben verlaten, is voor een
diaken van deze gemeente aanleiding
geworden, om zich af te scheiden en
eigen kerkdiensten te beleggen.
Openheid
Prof. J. B. Bakema in lezing:
Een punt van kritiek van de kant
van de studenten was vooral het ge
brek aan openheid bij de vergaderin
gen van commissies, die onder
wijshervormingen bestuderen. Zij
noemden met name de commis-
j sie-Andriessen (rijksstudietoelagen).
Minister Veringa zei niet bereid te
zijn notulen van de vergaderingen in
de openbaarheid te brengen. Hij
vond dit strijdig met de normale
fatsoensbegrippen.
Overigens duurde de discussie niet
lang. Het werkbezoek moest door
gaan. Maar de minister beloofde de
studenten terug te komen voor een
nieuw werkbezoek en dit dan te doen
in aanwezigheid van studentenverte
genwoordigers. Hij verzekerde, dat
dit nog voor het einde van het acade
misch jaar zou gebeuren.
DEN HAAG „Richt woonplezierverenigingen
op, die met lucifersdoosjes aangeven, hoe hun wo
ning moet worden gegroepeerd. Er zijn 83 model
len van een Fiatauto, maar slechts drie modellen
woningen.
Dit waren enkele opmerkingen, waarmee prof. J. B.
Bakema, hoogleraar bouwkunde aan de Technische Ho
geschool te Delft, donderdag zjjn lezing kruidde voor
leden van het Haagse departement van de Nederlandse
Maatschappij voor Nijverheid en Handel.
Prof. Bakema wees op de gelijkvormigheid van vele
woonwijken, dat niet een nationaal maar een internatio
naal probleem is, geldend voor het gehele gebied tussen
Peking en Londen, en dat wel eens internationaal opgelost
zou moeten worden.
De tweede nota ruimtelijke ordening noemde hij goed,
maar er is niets op gevolgd om de ordening van de
ruimte te regelen.
De vestiging van de Shell in Moerdijk vond hij niet in
overeenstemming met de nota. „We aanvaarden dit, omdat
er werkgelegenheid wordt geschapen". Prof. Bakema
wilde niet zeggen, dat de Shell niet op die plaats zou
mogen komen, maar wanneer dit gebeurt moet men
ruimtelijk gezien de zaken elders daaraan aanpassen.
Prof. Bakema vond verder, dat de mens meer „ruimte-
kwaliteitsbewust" zou moeten zijn. Als praktische resul
taten van zijn wensen zag hij onder meer: drie minuten
beschut lopen om van huis naar een halteplaats van
openbaar vervoer te komen, bij hoogbouw mogelijkheden
aanwenden tot buitenleven, ieder huis een akoestische
teievisiehoek, (kijken en luisteren zonder anderen te sto
ren) en voor elke woongroep een soort plasticbad van
zo'n honderdduizend gulden, inplaats van een miljoe
nen kostende badinrichting.
Van buiten naar binnen woorden
invullen die betekenen: 1. li
chaamsdeel, 2. karakter, 3. tegen, 4.
aantekening, 5. telwoord, 6. voertuig,
7. voedsel, 8. soort van hond, 9.
zwemvogel, 10. verschoten, 11. niet
gesloten, 12. deel van een fornuis, 13.
bloem. 14. hemellichaam. 15. vervoer
middel, 16. verdikking der opperhuid
Bij 'uiste oplossing vormen de be
ginletters een zegswijze. Elk woord
bestaat u'it vier letters.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
Hor. 2. paria, 7 stoel. 8. maart, 9
teems, 10. Lea, 12. Ede, 13. lis, 15
akker, 17. riant. 19 A.E., 20. da, 21.
eenre, 24. serre, 26. net, 27. mal, 29.
San, 30. Amoer, 32. Isère. 33. Dakar,
34. kneep.
Vert. 1. steek. 2. pet, 3. aleer, 4
immer, 5. aas, 6. trein. 10. laken, fi-
akant, 13. laars. 14. Steen. 16. eer, 18
Ide, 22. eerst, 23. Emmen. 24. slede.
25. radar, 28. ao, 30. ark, 31. rap.
