CONCESSIES VAN NASSER
Commentaren
Documenten
Indonesië
nog geheim
Leger Israël eerst terug
Frans booreiland
middag centrum
van hulpacties
er en
praktisch zo'n
Onderzettegel
J
Het Kwartet
SPItiUK
Koude nacht
Nieuwe cao voor
het bouwbedrijf
Veendamse wil
zichzelf
verbranden
Bemanning gered in
vliegende storm
BRANDBOM
VOOR SPAANS
INSTITUUT
I
I
I
bon
I
Nieuwe Leidse Courant
Maandag 3 februari 1969 49ste jaargang
O
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
Directeur: F. Diemei
Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvaatich ii ghebleven
mijn hert in teghenspoetl"
Hoofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Postbus 76 Telefoon 31441
Giro 58936 Abonnementsprijzen p. w. 1,10, p. m. 4,70, p. kw. f 14,10
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
Woordenboeken zijn als hor
loges; het slechtste is beter
dan geen en het beste is ook
niet helemaal betrouwbaar.
JOHNSON
,,Ik geloof, dat we te veel lak op
ons haar hebben gespoten".
WwmmWl
DE BILT Tijdens het week
einde trok een depressie van
Schotland naar Zuid-Zweden en
nam boven de Noordzee nog in
diepte toe, als gevolg waarvan
boven onze kusten zware noord-
westerstormen stonden.
Tussen deze depressie, die nu
weer in betekenis afneemt en een
hogedrukgebied ten westen van
Ierland stroomde met noordwes
telijke winden koude, onstabiele
van de Poolstreken afkomstige
lucht over ons land. Daarbij
kwamen regen-, hagel- en
sneeuwbuien voor. In deze lucht
daalde de temperatuur plaatselijk
in het binnenland tot even onder
het vriespunt.
Voor het weer het komende et
maal Is een nieuwe depressie van
belang, die zich ten noorden van
IJsland bevindt en in oostelijke
richting verder trekt. Een bij
behorend frontensysteem zal ons
land morgen in de loop van de
dag bereiken.
DE BILT i Vooral in de nacht
en ochtend opklaringen, maar in
de kustgebieden nog enkele ver
spreide buien en overwegend
lichte vorst.
Morgen later weer toenemende
bewolking en op de meeste plaat
sen droog weer. Zwakke tot mati
ge wind uit westelijke richtingen
en ongeveer dezelfde tempera
turen als vandaag.
Vooruitzichten voor woensdag:
aantal uren zon: minder dan 3;
min. temp.: 0 tot 5 graden boven
normaal: max. temp.: omstreeks
normaal; kans op een droge pe
riode van minstens 12 uur: 50
procent; kans op een geheel droog
etmaal: 30 procent.
3 februari: zon op 08.17. onder 17.31:
maan op 18.35, onder 09.04: 10 febr.
laatste kwartier.
UTRECHT Delegaties van werk
gevers- en werknemersorganisaties in
het bouwbedrijf hebben over
eenstemming bereikt over een nieu
we cao. Deze overeenkomst, zo werd
zaterdagmiddag definitief bepaald,
zal op 1 maart moeten ingaan en een
looptijd hebben van 22 maanden.
De nieuwe cao regelt een globale
stijging van de lonen met 6'/t pro
cent Met ingang van 1 januari 1970
zullen de lonen met 5Vt procent
stijgen, aangevuld met een ver
hoging van de uurlonen op 1 juli 1970
met drie cent. Met ingang van het
volgend jaar zal de arbeidstijd wor
den ingekort tot 42'/a uur per week.
Nasser sprak in liet weekeinde
met de Rus Sjelepin over het Nabije
Oosten, Nixon met de Nationale
Veiligheidsraad en Oe Tliant met
de Britse regering.
Blind voor
werkelijkheid
De tegenstanders van Israël samen op de foto: president Nasser en de
leider van El Fatah.
NEW YORK President
Nasser van Egypte is bereid
vijf concessies te doen om tot
een oplossing van de crisis in
het Nabije Oosten te komen.
Maar eerst zal Israël moeten
aankondigen, zich terug te trek
ken uit de gebieden die het in
de zesdaagse oorlog van juni
1967 heeft bezet.
De concessies van Nasser zijn:
1. Een verklaring van niet-oorlog-
voering.
2. erkenning van het recht van elk
land op leven in vrede;
3. de territoriale onschendbaarheid
van alle landen in het Nabije Oos
ten, met inbegrip van Israël, met
erkende en veilige grenzen.
4. vrijheid van scheepvaart op inter
nationale waterwegen;
5. een rechtvaardige oplossing van het
Palestijnse vluchtelingenvraagstuk.
Nasser heeft een en ander meege
deeld in hét vraaggesprek met het
Amerikaanse blad Newsweek. In
Kairo voerde Nasser gisteren boven
dien besprekingen met Alexander Sje
lepin, lid van het Politburo van het
centraal comité van de Russische com
munistische partij.
Besproken werd, zo bericht het
Egyptische blad Al Achram, een „be
langrijke boodschap" van partijleider
Brezjnef aan dc Egyptische regering
over de „explosieve situatie in het Na
bije Oosten". Vermoedelijk zou Sjele
pin vandaag met het antwoord van
Nasser naar Moskou terugkeren. Bij
zonderheden zijn niet onthuld.
VEERTIG JAAR
De enige manier waarop een blij
vende oplossing in het Nabije Oosten
wordt bereikt, is dat Israël een land
wordt dat niet op één godsdienst is
gevestigd, maar op alle, dus een land
van joden, mohammedanen en chris
tenen wordt, aldus Nasser in zijn
gesprek met Newsweek. Deze hebben
eeuwenlang zonder noemenswaardige
moeilijkheden samengeleefd.
Zolang echter de Israëliërs de Pa-
lestijnen hun rechten blijven ontzeg
gen, zal de crisis nog wel veertig jaar
kunnen duren. Nasser verwacht dat
pas van de komende generatie van
Israël. De huidige leiders noemde hij
„kortzichtig".
ATOOMBOM
De Egyptische president rekent er
niet op dat Israël spoedig een atoom-
strijdmacht zal ontwikkelen. Maar we
weten dat zij op dit gebied ver gevor
derd zijn en veel geld uitgeven voor
versnelling daarvan. De kernmogend-
heden zijn volgens Nasser verplicht
Egypte tegen „atoomchantage" te be
schermen omdat Egypte het niet-
verspreidingsverdrag heeft onder
tekend en Israël niet.
Voor vervolg zie pag. 6
Voor liet eerst deze wiilter, maar
voor Maassluis een vrijwel jaar
lijks gebeuren: wateroverlast,
veroorzaakt door samenwerking
van wind en getij. De vloeddeuren
aan de Taanstraat bewezen vieer
eens hun nut.
VEENDAM Een rechercheur van
de Veendamse gemeentepolitie heeft
ternauwernood kunnen voorkomen,
dat een vrouw moeder van zes
kinderen zich voor het gemeente
huis in brand stak. Zij wilde deze
daad van zelfverbranding stellen,
omdat de gemeente haar niet de wo
ning toewijst die ze wil hebben.
De vrouw had zich al met benzine
overgoten en stond met een lucifer in
de hand. Dat de politie nog in kon
grijpen was te danken aan een mede
deling van de vrouw zelf aan een
plaatselijk blad, dat ze deze wan
hoopsdaad acuut zou verrichten.
De vrouw is gescheiden en heeft
reeds enkele malen een woning aan
geboden gekregen. Ze wilde echter
een maisonnette hebben, waarvan de
gemeente de huurprijs te hoog vindt.
SAIGON President Van Thieu
van Zuid-Vietnam heeft zaterdag
voor het Vietnamese nieuwjaar, Tet,
een bestand afgekondigd, nadat de
Vietcong dat reeds eerder had ge
daan. Het Bevrijdingsfront zal het vu
ren acht dagen staken, Zuid-Vietnam
waarschijnlijk twee.
Vorig jaar januari maakte de Viet
cong van het Tet-bestand gebruik
om alle grote steden aan te vallen.
Deens schip in nood op Noordzee
ROTTERDAM De in Vlis-
singen gestationeerde Belgische
sleepboot Scaldis is er gister
avond erin geslaagd de zeven
koppige bemanning van de
Deense kustvaarder Tobitrader
te redden.
De kustvaarder verkeerde op de
Noordzee, enige tientallen kilometers
ten noordwesten van Scheveningen,
in nood als gevolg van de hevige
storm. De stuurinrichting was defect
geraakt en het schip maakte water.
De motor functioneerde niet meer,
doordat er water in de olietanks was
gekomen.
Verscheidene schepen, waaronder
enige sleepboten, zetten toen koers
naar de Deense kustvaarder. De po
gingen om het schip te bereiken faal
den echter.
De Scheveningse reddingboot Ber
nard van Leer, die ook was uitgeva
ren om hulp te verlenen, werd later
teruggeroepen. Schipper Simon den
Heyer bleef echter tien mijl uit de
kust liggen. Hij weigerde door de bre
kers, die tussen de pieren als een
muur overeind stond, de haven in te
varen.
De spanning steeg ten top, toen om
streeks tien uur de Deen neiging be
gon te vertonen te kapseizen. Het
schip meldde dat de situatie voor de
bemanning onhoudbaar werd en dat
men het schip ging verlaten.
Vlot sloeg om
Toen verscheen de Scaldis op- het
toneel. De eerste poging om langszij
Prinses Beatrix vermaakt zich op-
LUNSOBJECT perbest in het „jeugdland" van haar
echtgencot: in de omgeving van Ak-
xum in Tanzania filmt ze een oude obelisk, maar het zou ons niet ver
wonderen als zij meteen een stukje film waagde aan minister Luns, die
deze dag opinel door een hoed van respectabele afmetingen en model.
LONDEN Het Franse
booreiland Uniform-Un is
zondagmiddag het doel ge
weest van enkele intensieve
hulpacties. Op het eiland, dat
in de Noordzee op 50 kilo
meter ten noordoosten van
Great Yarmouth ligt, had
zich een ontploffing voorge
daan. Het platform werd
zwaar beschadigd. Er waren
geen slachtoffers.
Alle zestig op het booreiland,
dat werkt voor Shell-Oil, aanwe
zige personeelsleden konden in
veiligheid worden gesteld. Als
voorzorgsmaatregel heeft men
met helicopters direct na het ont
vangen van noodseinen meer dan
veertig mannen geëvacueerd.
Er waren tien Nederlanders aan
boord.
Prijsgegeven
Over de oorzaak van de ont
ploffing is nog niets bekend.
Shell Oil heeft gisteravond op
dracht gegeven hét booreiland
voorlopig prijs te geven. Ver
klaard werd dat het gas omhoog
blijft borrelen. Uniform-1 boort
sinds oktober naar gas.
Dit aardgas wordt naar Enge
land gepompt. In de leiding wer
den enkele lekken geconstateerd.
Het reddingswerk van zowel
schepen als helikopters werd
ernstig bemoeilijkt door het
slechte weer.
van de kustvaarder te komen om de
bemanning over te nemen mislukte
vanwege de hoge zee en de harde
storm. De bemanning heeft daarom
aan de lijzijde, dus van de wind af,
met een reddingvlot het schip verla
ten in de hoop, dat de wind het vlot
naar de Scaldis zou toedrijven.
Het vlot sloeg echter om en alle
opvarenden van de Deen kwamen in
het water terecht. Met lijnen en red
dingboeien is de Scaldis er evenwel
in geslaagd alle bemanningsleden te
redden. Tegen half twaalf waren alle
opvarenden van de Tobitrader aan
boord van de Scaldis.
De stormwinden van gisteren had
den de Nederlandse kust zwaar geteis
terd. In het noorden van het land
moest een beperkte dijkwacht wor
den ingesteld.
Betoging tegen Franco
AMSTERDAM/MADRID
Onbekenden hebben zaterdag
morgen vroeg een brandbom
voor een raam van het Spaanse
taleninstituut Hispania aan de
Amsterdamse Koninginneweg
gegooid. Er ontstond een kleine
brand die spoedig kon worden
bedwongen.
Later op de dag betoogden ongeveer
250 jongeren, leden van elf linkse jon
geren- en studentenorganisaties, te
gen het bewind van generaal Franco.
De politie verhinderde, dat dc jon
gelui in de Leidsestraat een Spaans
reisbureau bestormden. De betogers
bekogelden daarna de politie met ste
nen.
Het aantal arrestaties in" Spanje
neemt inmiddels toe. De Spaanse po
litie heeft gisteren zestien advokaten
en professoren naar afgelegen gebie
den in het land verbannen. Onder
hen bevindt zich de zoon van de chris
ten-democratische leider Robles.
Burgemeester weigert
opening jeugdhuis
AMSTELVEEN Burgemeester
Rijders heeft zaterdagmiddag (na een
aanvankelijke toezegging) geweigerd
een jeugdcentrum te openen. Dit cen
trum is door een deel van de Amstel-
veense jeugd door eigen krach
tinspanning tot stand gekomen.
De burgemeester kwam bij de ope
ning niet opdagen, omdat (zei hij la
ter) centrumleider Onno van Praag
(25) aan journalisten gezegd had er
geen bezwaar tegen te hebben als in
het jeugdhuis softdrugs gebruikt zou
den worden.
Rij kscom m issie
kreeg opdracht
hiervoor
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Het is niet
waarschijnlyk dat de regering
snel in zal gaan op het verzoek
van PvdA-fractieleider Den Uyl
de rapporten die over beweerde
excessen in Indonesië gemaakt
zijn, te publiceren.
Zoals bekend heeft de rijkscommis
sie voor vaderlandse geschiedenis op
dracht gekregen alle documenten die
op de verschillende departementen
voorhanden zijn en die betrekking
hebben op het Indonesië-belcid in de
jaren '45'49, te verzamelen cn te
bewerken.
Daarnaast is een andere commissie
bezig met het verzamelen van inlich
tingen uit particuliere bron.
De regering zou menen dat publi-
katie van de twee bekende rapporten,
het rapport-Enthoven over de misda
den in Celebes door Westerling en de
zijnen gepleegd, en het rapport van
drie juristen, het optreden van het
leger als geheel in een verkeerd dag
licht zou stellen.
Betekenis
De moeilijkheid is dat veel docu
menten die op deze materie betrek
king hadden na de souvereiniteitso-
verdracht zijn afgesloten, omdat ze
geen actuele betekenis meer hadden.
Daar komt nog bij dat de documen
ten van het ene naar het andere mi
nisterie overgegaan zijn en vaak ook
nog in de particuliere verzameling
van bewindslieden terecht zijn geko
men.
De regering is wel overtuigd van
de noodzaak, zoals ook uitgesproken
in de brief aan de Tweede Kamer,
dat de recente uitspraken over exces
sen om een diepgaand onderzoek vra
gen. Het valt niet aan te nemen dat
dit onderzoek zou moeten gebeuren
door een parlementaire enquêtecom
missie.
Man in borst geschoten
DEN HAAG De voeger K. v. d.
L. (22) uit Den Haag heeft in de
nacht van zaterdag op zondag zijn
plaatsgenoot F. D. (23) met een
pistool in de borst geschoten. Het
slachtoffer moest in een ziekenhuis
worden opgenomen. De dader meld
de zich gistermiddag op het politie
bureau.
Beide mannen hadden enkele we
ken geleden ook al ruzie. Toen werd
D. met een mes in zijn buik gesto
ken, maar hij werd niet ernstig ge
wond. Van deze steekpartij was geen
aangifte gedaan.
TAE WREDE terdoodbrenging door de
Iraakse machthebbers van een
aantal joden heeft tot zelfs binnen
de Arabische wereld aanleiding ge
geven tot kritiek.
Verstandigen begrijpen daar, dat een
daad als deze fnuikend is voor het
aanzien ook déar waar men nog op
sympathie en steun kon rekenen.
Nadat er hier en daar moeite was
geweest het optreden van Israël in
Libanon te verwerken, heeft immers
het laffe Iraakse gedrag zich alweer
tussen de gebeurtenissen geschoven.
Intussen wordt de leiding van de
Arabische wereld heen en weer ge
worpen binnen alle gevoelens van
onzekerheid. De vertogen van iemand
als Nasser, die opvallen door tegen
strijdigheden, leveren daarvan een
sprekend bewijs.
In de Arabische wereld strijdt de
haat tegen Israël tegen de onont
koombare overtuiging dat er niette
min eens een regeling moet komen
die voldoende rekening houdt met de
werkelijkheid.
Vooralsnog maakt de haat nog bliqd
voor die werkelijkheid. En daarmee
doet men ook zichzelf tekort.
Het kan zijn dat tal van Arabische
leiders onder dit feit niet gebukt
gaan misschien berust hun macht
er zelfs op maar zolang men in dat
deel van de wereld niet van de wer
kelijkheid uitgaat, de werkelijkheid
namelijk van de aanwezigheid van
Israël, zal er behalve van vrede ook
van vooruitgang weinig kunnen ko
men.
Maar wie beschikt over het ver
mogen om ook deze eenvoudige waar
heid ter plaatse zelf duidelijk te ma
ken? Wat zich daar demonstreert is
vooralsnog niet anders dan meuse-
Hjke zwakheid.
Krachten en
tegenkrachten
j^INNEN de P.v.d.A. neemt het woe
den van krachten eö tegenkrach
ten niet af. Het wint integendeel aan
hevigheid naarmate het maartcongres
dat de vrede zal moeten brengen
nadert.
De groep van het Democratisch Ap
pèl doet nu een vurig beroep op de
party, de betekenis van de andere
groep die van Nieuw Links dus
toch vooral niet groter te zien dan
deze werkeiyk is.
Ze heeft gciyk, maar het is gemak
kelijker gezegd dan gedaan. Nieuw
Links is radicaal, en dat heeft altyd
het streven in zich van actie en van
zich geldend te willen maken. Het
ligt dan voor de hand, dat deze ra
dicale groepering ook invloed ziet te
krügcn op dc afvaardiging vanuit de
afdelingen naar het congres.
Toch is het protest van de tegen-
groep, Democratisch Appèl dus, niet
waardeloos, omdat men ook binnen de
PvdA zich spoedig kan verkyken op
de omvang van het radicale percen
tage. Democratisch Appèl heeft dan
het voordeel van de Nederlandse ka
raktertrek, dat we namelyk geïrri
teerd plegen te worden door alles
wat zich breder maakt dan het ver
dient.
Intussen zit de PvdA met de proble
men. Nogmaals, er is generlei reden
tot leedvermaak wanneer een grote
party met ondanks bezwar -
toch sterk constructieve inslag t
raakt. Men spreekt daar ook n:
van onmacht der confessionr
tijen; dat zou alleen maar dr
lust kunnen opwekken.
Op hun beurt zullen de confessionele
partyen voorlopig weinig behoefte
hebben aan toenadering tot zulfe een
party, zeker niet wanneer dit zo
als op het ogenblik te verw achten zou
zün moet uitlopen op een socialis
tisch blok aan het been.
rPfcLLknyltf- 'm GMT<S alt UC£*l l
nócMtr* abcruAUi. oprijt"!
IMfflflltil
r Ik geef op als Tj
nieuwe abonnee:
naam
straat:
Diaals:
betaalt: per kwaraai per maand
Als beloning voor mijn aktiviteit
ontvang ik een onderzettegel.
De nieuwe abonnee krijgt onze krant
veertien dagen gratis.
Postzegel is niet nodig als u op de envelop schrijft:
Nieuwe Leidse Courant, Antwoordnummer 267, Leiden