Koninklijke gasten in
keizerlijk Ethiopië
aan
Rem op de afbetaling zetwerkt
weinig zoden aan de dijk
LardinoisT wijf el
aan Mansholts
landbouwvisie
Narcotiseur van Mia
krijgt 1000 boete
Consumptief krediet beseheiden
slag
samen
i». me* Lagos
Auto schept
wielrenner:
dood
Plan vergt zorgvuldige studie
op
Kleinste overschot
op handelsbalans
van VS sinds '37
Meisje niet bijgekomen
Literaire prijzen
uitgereikt aan
twee vertalers
Rode Kruis
9
DONDERDAG 30 JANUARI 1969
Prinses Beatrix, prins Claus en minister Luns bij een openlucht-kinderbox in Jimma, maar de kleintjes had
den nauwelijks belangstelling voor de Nederlandse bezoekers. Of waren ze een beetje bang voor die meneer,
waarvan het net leek of hij over het hek zou klauteren?
In de tuin van onze ambassade in Addis Abeba ontvinger de koninklijke gasten de Nederlandse gemeenschap I
die tijdens dit samenzijn een driewerf ..Leve de Koningin" aanhief.
(Door onze economische medewerker)
Om de economische opleving
niet te ver te laten doorschieten,
heeft de regering maatregelen
genomen die bepaald niet overal
enthousiast begroet zullen
worden.
Zo maakt men investeren voor
de ondernemingen minder aan
trekkelijk door de rente te ver
hogen en de banken minder
armslag te geven: ook worden
de fiscale tegemoetkomingen bij
het investeren kleiner.
Niet alleen de ondernemers pro
beert de regering tot geringere beste
dingen te dwingen. Ook de bestedin
gen van de particulieren gaan onder
het mes, en wel door de mini
mum-aanbetaling voor afbeta
lingskredieten voor een aantal duur
zame goederen van 20 tot 25 procent
te verhogen en door de maximum
duur van de afbetalingstransactie iets
te beperken.
Met andere woorden, het wordt
wat minder gemakkelijk gemaakt om
bijv. radio- en tv-toestellen. bandre
corders, diepvrieskasten, wasautoma
ten en stofzuigers op afbetaling te
kopen.
In de tweede plaats mogen particu
liere geldschietbanken. betaalzegel-
kassen. gemeentelijke volkskrediet
banken en financie
ringsmaatschappijen niet meer onbe
perkt leningen geven. De uitbreiding
is beperkt tot een stijging van 12
procent ten opzichte van het in 1968
verstrekte krediet. Schijnbaar vallen
de handelsbanken niet onder deze
beperking. Dat komt echter nog,
want het verzoek zal aan hen door de
Nederlandse Rank worden gedaan.
Psychologisch
Wij geloven dat dit afremmen van
het consumptieve krediet eerder een
psychologische betekenis heeft dan
dat het werkelijk zoden aan de dijk
zet. Dit laatste is namelijk alleen het
geval als de afbetaling en de krediet
verlening in ons land grote vormen
hebben aangenomen. Maar dat is nog
Bij
reumatische pijnen,
spit, neusverkoudheid,
verstuikingenen
winterhanden.
Overal waar warmte helpt,
helpt de geneeskrachtige
warmte van Philips Infraphil
beter.
infraphil
geneeskrachtige
warmte die
diep doordringt,
45.-
PHILIPS
niet het geval. Het totale consumptie
ve krediet is bij ons nog maar
bescheiden.
Volgens de laatste cijfers van het
Centraal bureau voor de statistiek
werd in 1968 voor rond 1.500 mil
joen aan consumptief krediet (lenin
gen plus afbetalingskrediet) gegeven.
In 1967 was dat nog 1.000 miljoen
en in zoverre zouden wij wel van een
fikse stijging kunnen spreken. Maar
als wij die 1.500 miljoen vergelijken
met het totale nationale inkomen of
zelfs met het totale bedrag aan
consumptie van alle gezinnen, dan is
het nog niet zo erg veel.
Het nationale inkomen wordt voor
1968 op ƒ82.000 miljoen geschat, zo
dat het consumptieve krediet hier
nog geen twee procent van uitmaakt.
En de consumptie van de gezinnen
zal in 1968 in de buurt van de
ƒ50.000 miljoen komen te liggen. Het
consumptieve krediet maakt hier drie
procent van uit.
Nu kunnen wij natuurlijk zeggen
dat de Vergelijking pas hout snijdt,
als het totale consumptieve bedrag
vergeleken wordt met het totaal aan
uitgaven aan duurzame consumptie
goederen. omdat dat juist de artike
len zijn die met kredieten en op af
betaling worden gekocht.
Het bedrag dat in 1968 werd uitge
geven aan duurzame consumptiegoe
deren is niet bekend. Nemen wij ech
ter dezelfde verhouding aan als voor
1967. dan zal e~ in 1968 voor ruwweg
13.500 miljoen aan duurzame
consumptiegoederen zijn gekocht. En
hiervan maakt het consumptieve kre
diet ongeveer 11 procent uit. Ook dat
is niet zo veel.
Auto's
Schijnbaar is 11 procent een aan
zienlijk deel. Maar wij moeten wel
weten dat in het totale consumptieve
kredietbedrag van ruwweg 1.500
miljoen ook het krediet zit, dat wordt
gegeven voor aankoop van personen
auto's. En dit bedrag zal in 1968 ruw
weg tussen de ƒ500 en ƒ550 miljoen
gelegen hebben. Dat is dus een derde
van het totale pakket.
Het is overigens nog zeer de vraag
of wij de aanschaffing van personen
auto's met behulp van kredieten als
loutere consumptie van gezinnen mo
gen zien. Veel op krediet gekochte
auto's dienen voor zakelijke doelein
den.
Zou het mogelijk zijn dit eraf te
trekken (maar het is kennelijk niet
mogelijk), dan daalt het totale
consumptieve kredietbedrag weer. En
ook ons percentage.
Tot slot nog een kijkje op de on-
derlinge verhoudingen, waarbij wij
dan het totale consumptieve krediet
verdelen in geldleningen, betaalzegel-
krediet, afbetalingskrediet en kredie
ten voor personenauto's, Volledige
cijfers van de sectoren zijn alleen
van 1966 bekend.
Als wij hiervan uitgaan, blijken de
geldleningen 30 procent van het tota
le consumptieve krediet voor haar
rekening te nemen, het betaalzegel-
krediet 4 pet. het krediet voor perso
nenauto's 2ji pet en het afbeta-
lingskrediet 40 pet.
Die percentages zullen voor 1968
zeker wel iets anders liggen (dat voor
de personenauto's ligt bepaald hoger)
maar de verhoudingen zijn toch wel
duidelijk.
LAGOS Het internationale Rode
Kruis gaat samen met de Nigeriaanse
regering in bezette gebieden van
voormalig Oost-Nigeria de pokken en
mazelen bestrijden.
Dr. W. Bulle, die in de oorlogsge
bieden het Rode-Kruiswerk coördi
neert ziet de samenwerking als „een
opmerkelijke verandering in de Nige
riaanse houding en iets waar we al
lang naar uitgekeken hebben".
De verhouding tussen het Rode
Kruis en Nigeria was gespannen om
dat de regering het Rode Kruis ervan
heeft beschuldigd strategische be
richten te verzamelen voor Biafra en
Nigeria te chanteren. Het Rode Kruis
heeft dit ontkend.
Snelheid trein
is aan grens
gebonden
UTRECHT Het opvoeren van de
snelheid van de treinen is niet zonder
gevaar. Dat is deze dagen bij proeven
in de VS duidelijk gebleken.
Steeds als een hypersnelle trein da
verde langs een trein van een oud
model met lagere snelheid, sprongen
de ruiten. De houten raamkozijnen
van deze treinen bleken niet bestand
te zijn tegen de luchtdruk van de
passerende snelle treinen, die een ko
zijn van aluminium hebben.
De snelheid van de nieuwe treinen
is nu voorlopig teruggebracht van 200
tot 170 kilometer, een veilige snelheid
voor de oude tegenliggers. Het wach
ten is op nieuw materieel.
UDEN De 27-jarige wielrenner
P. Boerdonk uit Oss is gisteravond
om het leven gekomen bij een ver
keersongeluk. Het slachtoffer reed
aan de rechterzijde van de weg, toen
hij door een achterop komende per
sonenauto werd aangereden. Hij
kwam op de motorkap terecht, waar
na hij weer op de weg werd geslin
gerd. Hij overleed ter plaatse.
AMSTERDAM Doordat hij zon
der uit te kijken plotseling ae weg
overstak, werd de 70-jarige H. Wes-
termann aangereden door een perso
nenauto. Hij overleed in het zieken
huis aan zijn verwondingen.
WASHINGTON De Ameri
kaanse handelsbalans over 1968 wijst
een overschot van 726 miljoen dollar
aan. Dat is het kleinste sedert 1937,
in welk jaar het overschot slechts 267
miljoen dollar bedroeg. Verleden jaar
leverde de buitenlandse handel van
de VS een batig saldo van 4.122 mil
joen dollar op
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG „Het plan-
Mansjiolt, dat een toekomstvisie
voor de Europese landbouw
structuur geeft, vergt een zorg
vuldige bestudering. Onderzocht
moet worden of door het aan
passen van de landbouwstruc
tuur inderdaad de vraag en het
aanbod in de landbouw wel op
elkaar kunnen worden afge
stemd. Ik heb daar zo mijn twij
fels over".
Dit heeft minister Lardinois giste
ren gezegd tijdens de openbare com
missievergadering van landbouw in
de Tweede Kamer.
AMSTERDAM Het ge
rechtshof heeft de narcotiseur
van het nu al bijna drie jaar
bewusteloze 22-jarige meisje
Mia Versluys, dr. B. P. de P.
uit Enschede, veroordeeld tot
een boete van duizend gulden.
Het hof achtte hem schuldig
aan het ondermijnen van het
vertrouwen in de medische
stand.
Het nof bepaalde verder, dat het
vonnis gepubliceerd wordt in de me
dische en juridische vakpers en dat
de heer Versluys de kosten van ge
rechtelijke behandeling vergoed zal
krijgen.
Nadat het meisje in april 1966 een
eenvoudige operatie aan de hiel had
ondergaan in het ziekenhuis „Zieken-
*org" in Enschede, kwam zij niet
meer bij uit narcose. Zij wordt nu al
geruime tijd verpleegd in het streek
ziekenhuis in Bennekom.
Klacht
De vader van Mia had indertijd een
klacht ingediend bij de officier van
justitie in Almelo, zowel tegen de nar
cotiseur als tegen de orthopedisch chi
rurg, dr. E. A. P. L. uit Enschede,
wegens het toebrengen van zwaar li
chamelijk letsel.
In eerste instantie veroordeelde het
medisch tuchtcollege in Zwolle de
narcotiseur tot de nu door het Am
sterdamse hof opgelegde boete. Het
Arnhemse hof legde hem in hoger
beroep, naast de boete, nog zes maan
den ontzegging van de bevoegdheid
tot het uitoefenen van de geneeskun
de op.
In cassatie vernietigde de hoge
raad dit arrest en verwees de zaak
voor een nieuwe behandeling naar
het Amsterdamse gerechtshof.
Recreatie
De minister wees er op dat door
bedrijfsbeëindiging de produktie in
de landbouw de neiging heeft te stij
gen, waardoor het gemiddeld inko
men van de landbouwer stijgt maar
het evenwicht tussen vraag en aan
bod niet hersteld wordt. Het prijsme
chanisme heeft de laatste jaren niet
goed gewerkt. We moeten nu onder
zoeken of bij hantering van de be-
drijfsstructuur als mechanisme de
nadelen niet groter zullen zijn dan de
voordelen, aldus de bewindsman.
Weliswaar kan men leeggekomen
landbouwgronden als recreatiegebied
inrichten. De kosten hiervan zijn
echter zeer hoog. Dit alles zal nauw
keurig bestudeerd moeten worden.
Witleveen
De heer Van der Ploeg (soc.) infor- j
meerde wat de minister dacht over
de uitlating van minister Witteveen
(financiën), die in Brussel heeft ge
zegd dat de kosten van het plan
Mansholt veel te hoog zijn.
Minister Lardinois zei deze opmer
king van zijn collega wel begrijpelijk
te vinden.
Volgens een niet al te voorzichtige
schatting zou bij uitvoering van het
plan-Mansholt het Landbouw Ega
lisatiefonds de komende jaren ander
half tot twee miljard gulden nodig
hebben. De totale begrotingsruimte
zou door het LEF worden opgeslokt
en er zou voor andere departementen
niets overblijven. Ik kan het mijn
collega niet kwalijk nemen dat hij
daarom enige vraagtekens zet, aldus
minister Lardinois.
Kritiek
De minister zei dat hij veel kritiek
op het plan-Mansholt had. We moe
ten deze kritiek echter zuiver hou
den. meende hij. Persoonlijk ben ik
van mening, aldus de bewindsman,
dat geen levende Nederlrmder zoveel
voor de Nederlandse en Europese
landbouw heeft gedaan als de heer
Mansholt.
Met deze woorden zette de be
windsman zich duidelijk af tegen
vrijboer Nuyens, die scherpe kritiek
op de heer Mansholt had uitgeoefend.
Volgens de afgevaardigde der Boe
renpartij zou het plan-Mansholt tot
staatsdirigisme leiden.
De heer Jongeling (gpv) meende
dat het plan-Mansholt „als een harde
sneeuwbal de Kamer was binnenge
rold". Hij betreurde het gebrek aan
alternatieven.
Positief
De overige sprekers waren voor
het merendeel positiever. Ook de
heer Zijlstra (ar,).
Hij vond het wel jammer dat geen
poging was gedaan de structuurplan-
i nen vanuit de huidige land-
I bouwstructuur te schetsen.
CH-woordvoerder Tolaman noemde
het vooral van belang, dat de
i voorstellen een kostenplanning over
I een aantal jaren mogelijk maken. De
i presentatie van het plan vond hij
i wat ongelukkig. Bij sommigen wordt
de indruk gewekt dat het vreselijk
slecht gaat in cto-landbouWi^
Kiezen
Het meest positief was de socialist
Van der Ploeg. Hij meende dat men zo
snel mogelijk de structuur op het plan-
Mansholt moest afstemmen. De land
bouwer kan nu kiezen of hij zijn
bedrijf wil beëindigen. Zonder het
plan-Mansholt zou hij genoodzaakt
zijn te blijven doorwerken, aldus de
heer Van der Ploeg.
De minister deed voorts nog een
aantal mededelingen over de
woensdag gehouden besprekingen in
Brussel. Praktisch alle landen hebben
de structuurplannen een waardevol
memorandum genoemd dat nadere
bestudering vraagt.
De Nederlandse regering acht het
rapport-Mansholt vooral belangrijk
i voor de bewustwording van de pro-
j blematiek van het structuurbeleid.
NCRV
De bewindsman zei in antwoord op
een vraag van de heer Van der Ploeg
er niet zo veel voor te voelen voor de
t.v. een demonstratie te geven in het
omsmelten van boterconcentraat in
boter. De NCRV-t.v. heeft dit in een
uitzending gedaan. Ik heb van deze
omroep een uitnodiging ontvangen
aldus de minister. Gezien de gestelde
voorwaarden zou ik zo'n optreden in
I Brussel echter niet kunnen verant-
i woorden aldus de minister.
DEN HAAG Prof mr. W. F. de
Gaav Fortman heeft gisteravond in
de Haagse raadzaal de Martinus Nij-
hoffprijzen uitgereikt voor vertalin
gen. De orijzen. elk groot ƒ2.000. gin
gen naar Olga Krijtova-Fuschsova
uit Praag en Marko Fondse uit Rome.
Mevrouw Kriitova kreeg haar prijs
voor vertalingen uit het Nederlands
en voor haar weergave in het Tsje
chisch van een reeks romans en no
vellen van overwegend moderne au
teurs. De jury beschouwde het als een
voorrecht haar te kunnen voordragen
op grond van de voortreffelijke kwa
liteit en de eminente wijze waarop zij
onze letteren in haar vaderland
presenteert.
Op het gebied van vertalingen in
het Nederlands kwam de jury una
niem tot onclusie. dat de prijs hier
voor moest worden toegekend aan
Marko Fondse. pseudoniem voor de
in Rome wonende Nederlander M. C.
van Dijke. Hij publiceert sedert zes
jaar vertalingen. De kwaliteit van
zijn werk is zo briljant, dat hij on
middellijk opvalt als een van die
zeldzame figuren, die het vertalen als
een creatieve kunst beoefenen, aldus
de voorzitter van de jury. prof. drs.
S. Dresden.
De Zuidslavische politie heeft een
wapensmokkelbende opgerold. Deze
vervoerde wapens, voornamelijk uit
Tsjechoslowakije naar Kossovo,
waar onlangs pro-Albanese elemen
ten moeilijkheden veroorzaakten.
Het koninklijk bezoek aan het zon
nige Ethiopië is een waar succes
geworden. Niet alleen Haile Selas
sie, maar ook de bevolking heeft de
Nederlandse hoge gasten een „kei
zerlijke" ontvangst bereid, hetgeen
ook blijkt uit deze foto's. Op de
eerste: koningin Juliana legt in
Jimma (in het bijzijn van honder
den opgetogen vlaggende inwoners
de eerste steen van een door Neder
land te financieren ziekenhuis.
Prinses Beatrix bewonderde een
fraai opgemaakte kreeftschole! voor
het diner in het Jubilee Palacr iil
Addis Abeba. Hmmmm
Een vrolijk onderonsje in de verkwikkende zon