IRAK - MEER EXECUTIES
Witteveen: tienjarenplan
Mansholt is te kostbaar
Uit
Weduwe vermoord
- eis acht jaar
de Haagse hof geplukt
Executies verscherpen conflict
Joods Wereldcongres
wil emigratie Joden
alles
goed
l en
wel
Protest naar
ambassadeur
van Irak
De veilige
manier
van sparen
^osT'
#ÉSt
Rijkspostspaarbank
altijd safe!
Alleen Italië en Luxemburg voor
Hitte
36 min krediet
Zoutindustrie
in de x
greep X
van
de griep?
witte kruis
Fusie tussen
Unitas
en Interunie
Voor 1980 zijn 8000
winkels verdwenen
WOENSDAG 29 JANUARI 196?
Ophanging schorp veronrdoold
JYachtirakv roor ambassados
BAGDAD In Irak zullen nog meer mensen worden opgehangen
als zü veroordeeld worden wegens spionage voor Israël. Dit heeft
gisteren de Iraakse minister van voorlichting en cultuur, Abdoellah
Salloem, op een persconferentie bekendgemaakt.
De mededeling van Salloem kwam
temidden van krachtige protesten en
anti-Iraakse demonstraties tegen de
veroordeling van veertien mensen
van wie negen Joden in Irak.
De „revolutionaire rechtbank" in
Irak is gisteren aan het tweede pro
ces begonnen. Het zou om 35 gevan
genen gaan, van wie 13 joden.
Volgens Salloem waren de executies
van maandag uitgevoerd nadat was
vastgesteld dat de veroordeelden spi
onnen waren. Hun godsdienst had er
niets mee te maken gehad. Minister
Salloem beschuldigde Israël van het
verspreiden van leugens over de pro
cessen en achtte dit land verant
woordelijk voor het lot van de „spi
onnen".
Het Joodse Wereldcongres heeft
een beroep gedaan op zijn organisa
ties in 65 landen om nachtwaken te
houden voor de ambassades van
Irak.
Dr. Nahoem Goldmann, voorzitter
van dit congres, heeft secretaris-ge-
voor
De Joodse gemeenschap in Ne
derland leeft mee met wat er
met hun landgenoten gebeurt in
de Arabische buurstaten van
Israël. Uit solidariteit met de
joden in Irak heeft een groep
van circa vijftig joden gister
nacht met kaarsen de wacht be
trokken bij het nationale monu
ment op de Dam te Amsterdam.
Politionele acties (2)
In een aantal radio- en televisieuit
zendingen en kranteberichten wordt
een aantal onzer (hoeveel? wie? ve
len? weinigen? tientallen? honder
den?) beschuldigd van de zwaarste
misdaden die er ter wereld mogelijk
zijn. Zo zwaar dat zij in het internati
onale recht een aparte definitie kre
gen: „misdaden tegen de mensheid".
Toch achten schrijvende en spre
kende politici, journalisten en com
mentatoren het ongewenst aan te
dringen op gerechtelijke vervolging.
Willen zij daarmee aangeven hoé zwak
hun beschuldigingen zijn? Is men
bang in de rechtszaal deze zware
beschuldigingen staande te moeten
houden? Of wil men ons zelfs de al
lergeringste kans ontnemen tot ont
kenning of verdediging?
Zolang niemand weet, wie de oor
logsmisdadigers zijn van 1945 tot 1946,
telt ons volk 200.000 oud-militairen,
die ieder stuk voor stuk in aanmer
king zouden kunnen komen voor de
kwalificatie „oorlogsmisdadiger".
Ik geloof dat wij nu recht hebben
op een vervolging door de Neder
landse justitie. Al was het alleen maar
om de onschuldigen in staat te stellen
te bewijzen dat zij inderdaad niet
schuldig zijn öan die zwaarste misda
den die de wereld kent.
Rotterdam P. van Dam
ex-korporaal
7-decemberdivisie
Politionele acties (3)
Ik meld me aan als... oorlogsmisda
diger. Ik neb me 21/2 jaar voor dit
werk laten wegsturen. Ik liep uren en
dagen patrouille door moerassen,
jungle en bergen om Indonesiërs te
beschermen tegen rampokkers en pe-
loppers. Ik zakte weg in moerasgrond,
werd leeggezogen door bloedzuigers,
brandde mezelf met sigaretten om die
krengen van m'n huid af te krijgen en
stond regelmatig te gillen van de ring
worm (huidziekte).
Ik leefde dagen en nachten in angst:
wanneer ik? Ik mocht netjes voor
schietschijf staan aan de demarcatie
lijn, slapen in een oude hut En ik
kreeg lekkere witte rijst, soms zelfs
drie keer per dag en toen ik thuis
kwam van de reis kreeg ik zelfs nog
600 toe, mét een lintje.
Ik ben een oorlogsmisdadiger én,,
een stommeling. Want ik beging al
deze misdaden omdat een ander dat
wilde, ondanks het feit dat ik besefte
dat volk en vaderland (noch de grote
plantagebezitters) er niets mee te ma
ken hadden. Wél de gewone Indische
bevolking, die bedreigd werd door
rampokkers, sadisten en fanatiekelin
gen van hun eigen ras. Zij sloegen
vrouwen oren, neus en borsten af en
«talen alles wat los en vast zat.
Wès het wel zo zinloos dit goede
volk en dat prachtige land daartegen
te beschermen? Sergeant Hueting
moet nodig onder behandeling. Zijn
ziekte is duidelijk: de goede man heeft
na 20 jaar nog tropenkolder gekregen.
Daarom, verzorg hem goed.
Leiden C. W. Kistemaker
ex-onderofficler
garderegiment
i Irene
AMSTERDAM De officier
bij de Amsterdamse rechtbank
eiste gisteren tegen de achttien
jarige bijrijder H. C. F. uit de
hoofdstad een gevangenisstraf
van acht jaar wegens moord op
de 77-jarige weduwe Gerardina
H. Kerremans-Louwerier.
Na de moord op 6 juni van het
vorige jaar had de jongeman ruim
duizend gulden uit een etui van de
vrouw gehaald waarvoor hij een
visuitrusting had gekocht en verder
cafébezoek had betaald.
Verdachte bekende grif de oude
vrouw op afschuwelijke wijze in
haar woning om het leven te hebben
gebracht. De psychiater merkte op
dat de man „een mengeling is van te
kinderlijk en te oud, een tweeslach
tigheid die aan zijn persoon spanning
geeft".
Op de vraag van rechtbankpresi-
dent mr. B. van der Waerden of hij j
bij het plegen van zijn daad besefte
wat hij voor verschrikkelijks had ge
daan antwoordde F: Helemaal niet.
Pas bij het verhoor toen ik alles
moest herhalen. In zijn laatste woord
noemde hij het gebeurde „onbegrij
pelijk".
Bijrijder
F. was als bijrijder in dienst van
een verhuizer, die in mei de weduwe
van een hofje in de Tuinstraat naar
de woning in het westelijke stadsdeel
had verhuisd. Aan een collega van
verdachte vroeg zij of men haar wil
de helpen om de boel op orde te
brengen. Bij wijze van grap was ge
zegd dat F. dat maar moest doen.
Een paar dagen later was hij de
vrouw gaan helpen. Hy kwam op haar
verzoek nog een paar keer terug. De
tweede mazrl bemerkte hij toen ze
hem geld wilde geven als beloning
dat zij in een etui een paar bankjes
van honderd had zitten. Na dit be
zoek dacht hij: „Daar zou ik wel wat
van willen hebben".
De derde afspraak kwam hij niet
na en toen hij een paar dagen later
bij de woning kwam wilde de wedu
we hem niet toelaten en zij beschul
digde hem ervan geld van haar te
hebben gestolen.
Over die valse beschuldiging was
hij kwaad geworden. In een viswin
kel ging hij naar hengels kijken en
vroeg hij prijzen. „Toen kreeg ik de
I ernstige gedachte: het moet maar ge
beuren. Achteraf gezien is het hele-
I maal waanzin geweest. Ik ben ver-
baasd dat ik dat gedaan heb", zei de
jongeman ter rechtszitting.
Op die zesde juni weigerde de i
vrouw hem opnieuw de toegang tot
haar woning. Hij werd kwaad en
drukte zijn duimen op haar hals
waarna de vrouw begon te gillen.
Daarna verwondde hij de vrouw met
een' schaar en stopte een wandelstok
in haar mond. Zo vond de politie de
weduwe dertien dagen later.
De jongeman had de vrouw ook
nog met een blikje op het hoofd
geslagen. Toen bewoog zij niet meer.
Daarna was hij vlot op het geld afge
gaan.... Voor hij het huisje verliet
sloot F. de tussendeur met een
hangslot af zodat de indruk werd ge
wekt dat de vrouw afwezig was.
Controleur
Op 19 juni kwam een controleur
van het GEB bij het huisje, waar hij
geen gehoor kreeg. Deze alarmeerde j
de politie, die daama de verschrikke- 1
lijke ontdekking deed.
Bij een buurtonderzoek viel de
verdenking al spoedig op een lange
jongeman, die de vrouw een paar
keer in het huisje was komen helpen.
Officier van justitie mr. Van Ever-
dingen achtte moord bewezen. Toen
F. bezig was is hij min of meer in
een soort paniekstemming geweest.
Verdachte was evenwel goed bij zijn
positieven toen hij de deur met het
hangslot afsloot.
Hij zei nog dat „hetgeen in het
rapport over F. wordt gezegd ook
van heel veel jongens van zijn leef
tijd gezegd kan worden. In het rap
port is niets te vinden waaruit de
sterk verminderde toerekeningsvat
baarheid van F. zou blijken".
De raadsman verzocht een straf ge
lijk, althans niet veel langer, dan het
voorarrest op te leggen, zodat F. on
middellijk ter observatie in een in
richting zou kunnen worden opgeno
men.
Rabbinaal
protest
De geestelijke leiders van de
drie joodse groeperingen in
Nederland hebben gistermiddag
in Amsterdam tijdens een pers
conferentie hun bezorgdheid uit
gedrukt over de positie van de
joodse gemeenschap in Irak.
Men heeft premier De Jong tele
grafisch verzocht stappen te ne
men dergelijke excessen tegen te
gaan. Op de foto: van links naar
rechts opperrabbijn Rodiguez
Parrera, opperrabbijn A. Schus
ter en rabbijn Drükarch.
neraal Thant een telegram gezonden
met het dringende verzoek zijn in
vloed te gebruiken opdat de 8.500 Jo
den in Irak, Syrië en Egypte onmid
dellijk kunnen emigreren. Hij heeft
in dit verband ook de steun gevraagd
van de ministers van buitenlandse
zaken van de VS Rusland, Frankrijk
en Engeland.
In Rome nebben rond 1.500 Joden
voor de Iraakse ambassade gede
monstreerd. Zij hadden borden bij
zich waarop de Iraakse regeringslei
ders gebrandmerkt werden als
„moordenaars". Bij een demonstratie
voor de Iraakse ambassade te Lon
den ontstond een vechtpartij toen
joodse betogers Israëlische vlaggen
op het gebouw wilden hijsen.
Het internationale verbond tegen
Tacisme en anti-semitisme noemde de
terechtstelling .echte moorden". Het
Vaticaanse blad Osservatore Romano
acht haar niet in overeenstemming
met de humanitaire principes. Secre
taris-generaal van de internationale
commissie van juristen, Sean McBri-
de. betreurde de terechtstellingen.
Verscherpt
Men is het er in het algemeen over
eens dat het conflict in het Nabije
Oosten door de gebeurtenissen
verscherpt ic geworden. Secreta
ris-generaal Oe Thant van de VN
achtte in dit verband het van groot
belang, dat de vier grote mogendhe
den (Rusland, de VS, Engeland en
Frankrijk) binnen het kader van de
Veiligheidsraad een oplossing vinden
voor een duurzame vredesregeling in
het Nabije Oosten. Hoewel hij een
„opgelegde" oplossing van de hand
wees, zouden de „Grote Vier" wel
„enige morele druk" moeten uitoefe
nen. Thant was het met president
Nixon eens, dat een volgende uit
barsting in het Nabije Oosten wel
eens zou kunnen leiden tot een
botsing met kernwapens tussen Ame
rika en Rusland.
Nixon kondigde een nieuw Ameri
kaans initiatief aan. De Egyptische
regering heeft Nixon geprezen om zijn
„positieve en neutrale" benadering
van de toestand.
Naar aanleiding van de kritiek van
Irak op zijn veroordeling van de exe
cutie zei Thant, dat het juridisch in
derdaad om een binnenlandse aange
legenheid g;ng. Hij had zijn
I uitspraak gedaan om humanitaire re
denen en omdat hij van oordeel was.
dat de executies waarschijnlijk het
streven naar vrede zouden bemoei-
I lijken.
ROTTERDAM Het genootschap
Nederland-Israël, afdeling Rotterdam
heeft gisteravond in een telegram aan
premier De Jong zyn teleurstelling
uitgesproken over het uitblijven van
een officiële afkeuring van regerings
wege van de executies in Irak.
Enkele honderden waren aanwezig
op de vergadering, die de Rotter
damse afdeling in het Historisch Mu
seum had belegd. Ook is een telegram
gezonden naar de ambassadeur van
Irak, waarin met afschuw werd ge
protesteerd tegen de terechtstellingen
en de hoop werd uitgesproken, dat de
secretaris-generaal van de Verenigde
Naties wegen zal vinden om herha
lingen te voorkomen. Aan Oe Thant
is een afschrift van dit telegram ge
stuurd.
JERUZALEM Het Jewish Agen
cy, het uitvoerend orgaan van de
zionistische wereldbond, heeft bekend
gemaakt, dat voor de terechtstellin
gen met nadruk is meegedeeld, dat
de openbare aanklager voor vier joden
de doodstraf had geëist Maandag
werd echter plotseling bekend ge
maakt dat negen joden ter dood
waren veroordeeld. Het vonnis was
tussen 12 en 15 januari uitgesproken,
doch maandag pas openbaar gemaakt.
Het Jewish Agency spreekt van
misleiding en meent, dat deze mis
leiding ten doel had ieder om de
tuin te leiden, die geprobeerd heeft
de onschuldige slachtoffers te redden.
SPAARBANKB
11.11- IN VOICN
999-123!
1 apurrekcomf u trtmioo'
on da formulieren vnoa ,nk« «n
I bfitwi, dia u aan da Canlrala A>
dt RgVipmlipaartonk
Da STAAT -marScril
du." Agl .poi/l.-NW'W
Itaaa bndw knchuiu J'
"TT"' -
Er zijn 2200 vostigingen. Op de postkantoren kunt u do helo dag terecht.
Eon aantal daarvan is zelfs ook op vrijdagavond of do plaatsolijko koopavond
geopend. Voor de postagentschappen golden aparte openingstijdon.
BRUSSEL Prof. H. J. Witteveen, minister van financiën, heeft
gisteren in de Europese ministerraad verklaard, het plan-Mansholt,
dat in een revolutionaire sanering van de EEG-landbouw voorziet, te
duur te vinden. Zoals bekend beoogt het tienjarenplan bet aantal
boeren tot de helft terug te brengen en de landbouwpolitiek te
moderniseren.
De eerste reactie van Mansholt op
de kritiek van zijn landgenoot was,
dat minister Witteveen dan ook eens
concreet zou moeten proberen aan te
geven met welke middelen men de
kosten van de landbouwpolitiek bin-
DOOR
TAEN HAAG baadt zich niet al-
J-y leen in regen, maar ook in een
onvoorstelbare hitte. Het program
ma leidde mij gisteren door een
aantal officiële gebouwen met als
tussenstations de warenhuizen, want
al is de room van de uitverkoop af,
het blijft toch zaak op de hoogte te
zijn van mogelijke kansjes.
Buiten de prikkende regen en
daarom de nog enigszins schrijnende
keel en piepende adem extra
beschermd door een sjaaL Winter
mantel natuurlijk aan en het hoofd
gedekt.
Maar nauwelijks de draaideur ge
passeerd en tussen de beschermende
muren wolkt de warmte dampend
om de bezoeker. Het personeel is
dan ook gehuld in luchtige bloesjes
en de heren hebben vest en onder-
hemmetje kennelijk al lang in de di-
plomatentas naast de keurig gevou
wen plastic zakjes van het
brood-van-vandaag en-voor-morgen
geborgen.
Beverig sta ik te gloeien voor ba
lie en toonbank, terwijl mijn zaken
afgehandeld worden. Een lauw
straaltje voel ik langs mijn neus
kriebelen. De hand die een waarde
vol signatuur moet leveren, Is nat.
De sjaal hangt al over mijn arm,
maar als de deur weer openzoeft en
ik de hals verlangend naar koelte
rek, komt er meteen een waarschu
wing: „Vat geen kou!" Gehoorzaam
wikkel ik me weer in.
Vlug even een boodschap doen.
Heel simpel. Een trekpot kopen. Ik
heb het oor van de mijne gebroken
en manoeuvreer vreemd met een
servet, wanneer ik de gloeiende bol
van het lichtje til.
Helaas blijkt, dat trekpotten al
leen plus zes kopjes, suikerpot en
melkkannetje naar mijn smaak te
vinden zijn. We blijven dus veel
langer in de winkel dan gepland
was en weer voel ik me als in een
sauna, in de stoombadafdeling dan.
Zonder trekpot maar met een rood
hoofd de straat op. Naar het station,
waar reispapieren in orde gemaakt
moeten worden.
Argeloos de hal binnen, die hoog
Is en alleen maar steen en glas. In
een halve seconde is mijn bril besla
gen en damp ik weer.
In het informatieafdelinkje schrij
ven vriendelijke dames met vereen
de krachten formulieren en biljetten
vol. Slaan dienstregelingen na en
rekenen kilometers uit.
De hitte hangt te trillen en ik
hang mee,' want er is zelfs geen
krukje om te zitten.
Eindelijk thuis, waar de thermo
meter principieel op twintig wordt
gehouden. Na vijf minuten ruk ik
aan het kraagje van mijn wollen
jurk, andere huisgenoten hebben al
pullover en vestje afgelegd.
De kachel ligt zoet te zijn in de
allerzuinigste stand. Dan toch een
blik op het kwik. Vijfentwintig gra
den...
Ik zeg maar niks meer.
Maar iemand anders zegt wel wat.
Heel argeloos.
„Zou je nou," zegt die. Zou je
nou eindelijk niet die truien voor de
wintersport eens gaan passen? Als
er nog wat verar lerd moet wor
den..."
Ik kon niet meer antwoorden,
want ik was al gesmolten!
nen volgens hem aanvaardbare gren-
zen zou kunnen houden.
Overschotten
Ook minister Lardinois had heel
wat kritiek. Een groot probleem
achtte hij hoe men zou kunnen voor
komen, dat het streven naar grote
moderne landbouwbedrijven niet te
vens tot nog grotere overschotten zou
leiden.
Hij was het ermee eens, dat in de
komende tien jaar minstens zoveel
boeren de landbouw zouden moeten
verlaten als in de afgelopen tien jaar,
dat wil zeggen vijf miljoen. Doch dit
proces werd volgens hem al in de
hand gewerkt door de beter worden
de sociale voorzieningen.
Frankrijk en West-Duitsland heb
ben tijdens de bespreking getracht
het tienjarenplan ongedaan te ma
ken. België deelde de Nederlandse
kritiek op de hoge kosten.
Vierkant voor het plan waren Ita
lië en Luxemburg, die ervan zouden
profiteren als geld van de ge
meenschap ten bate van hun ln ont
wikkeling achtergebleven landbouw
beschikbaar zou komen.
BRUSSEL De Europese investe
ringsbank in Brussel heeft gisteren
een kredietovereenkomst gesloten met
de NV Koninklijke Nederlandsche
Zoutindustrie ten bedrage van ƒ36,2
miljoen. De lening, die een looptijd
heeft van twaalf jaar en een rente
voet van 6,5 procent, is bestemd voor
de bouw van drie fabrieken, resp.
voor de produktie van chloor, gechlo
reerde koolwaterstoffen en methyla-
mlnen in Delfzijl.
Het is de eerste lening van de In
vesteringsbank in Nederland. KNZ,
een „dochter" van de Koninklijke
Zout-Organon NV, is een van de
voornaamste Europese producenten
van zout
helpt u eruit
(en spaart bovendien de maag)
Poeders, tabletten, cachets.
AMSTERDAM De beleggings
maatschappijen Unitas en Interunie,
die respectievelijk beschikken over
vermogens van rond 750 miljoen
en 500 miljoen, hebben besloten
een fusie aan te gaan. Hierdoor wor
den zij in grootte de tweede beleg
gingsmaatschappij in Nederland.
Eerste is de Robeco, die 2,5 mil
jard beheert.
De fusie zal worden gerealiseerd
door een ruilaanbod van Unitas op
de Internationale Beleggingsunie In
terunie, inhoudende 3 aandelen In
terunie (exclusief het interim-divi
dend van ƒ9.50) tegen 1 aandeel
Unitas (exclusief het slotdividend
over 1968). Hierby is er rekening
mee gehouden dat de contante in
komsten van 1 aandeel Unitas hoger
zijn dan die van 3 aandelen Inter
unie. Tot de fusie is besloten omdat
beide beleggingsmaatschappijen een
schaalvergroting voor ogen stond.
Door samenvoeging van de research-
capaciteit en een aanzienlijke kos
tenbesparing wordt bovendien een
sterkere positie op de beleggings-
markt verkregen.
UTRECHT In de komende tien jaar zullen naar schatting achtduizend
van de achttienduizend levensmiddelenbedriiven verdwijnen. Zo snel gaat
de ontwikkeling naar schaalvergroting en concentratie, zei gisteren drs. S.
C. Bakkenist, lid van de raad van bestuur van de Koninklijke Zout Orga-
non. Hij sprak op een bijeenkomst van het centraal onderwijsinstituut voor
de levensmiddelenbranche in Utrecht.
Nog enkele cijfers: In 1938, toen Nederland nog maar acht miljoen inwo
ners telde, waren er 36.000 kruidenierswinkels (een per 240 inwoners) met
een gemiddelde jaaromzet van f 13.000 en ren verkoopruimte van dertig
vierkante meter.
Van de 1R.000, die er nu ziin, behoren er 8.000 tot de sector zelfbediening
supermarkten. Het grootste deel daarvan beschikt nog over een oppervlakte
van minder dan 100 vierkante meter maar er zyn er al dertig die meer dan
1000 vierkante meter hebben.
Voor 1980 wordt gerekend op één winkel met een gemiddelde oppervlakte
van 250 vierkante meter en een gemiddelde jaaromzet van 1.8 miljoen per
a440 inwonen.
