Oostduitse kerken gaan definitief eigen weg Voor hetzelfde geld.*... Niet afsluiten van onze medemensen CAFÉ CRÈME 1.75 Jongen overleeft vliegongeluk Een woord voor vandaag BOND KAN DEZE ZOMER FEIT ZIJN Paus benoemt bisschoppen in Hongarije Sjaloomgroep contra Keyzer Paisley wil munt slaan uit proces Ds. K. A. Scheeres (71) overleden Verzet tegen verkiezing predikant tot praeses Vanaf 1970 meer kandidaten in Geref. Kerken rookt u 20 geurige Café Crème sigaartjes. HENRI WINTERMANS IFeer tragedie in West-Irian Kannibalen zorgen goed voor hem Puzzelboek beroepingswerk DS. LANDSMAN ANTWOORDT DS. G. BOER Huizen in een boog VRIJDAG 24 JANUARI 1969 In het eerste jaar van Kores, de koning van Perzië, wekte de Here de geest van Kores op(Ezra 1:1). We willen enkele dagen nadenken over de boeken Ezra en Nehemia. Een bonte verzameling registers, kronieken, ambte lijke rapporten, brieven, memoires een heel dossier, dat ons. als we er even moeite voor nemen, een boeiend beeld geeft van de eerste jaren na de ballingschap. Geschiedenis. Politiek. Maar de schrijver wijst ons in het eerste vers al op de achtergrond. Gód regeert. Wij kunnen commentaren wijden aan politieke stappen en dan achtergronden zoeken. Deze nieuwe koning wil zijn rege ring beginnen met een gebaar van goodwill. Misschien past het in het kader van zijn bevolkingspolitiek, dat hij de joden laat terugkeren naar hun land. Misschien wil hij van Israël een springplank maken voor de verovering van Egypte. Maar de schrijver van dit bijbelboek interesseert zich totaal niet voor fores' overwegingen. God regeert. Dat is het geloof, waarmee deze pioniers het aandurven. Wij lezen vandaag Psalm 129. (Van onze kerkredactie) BERLIJN Voor midden 1969 kan de ..Bond van Evange lische Kerken in de DDR" een feit lijn. Zodra de synode en de leiding van deze bond van kerken gevormd zijn, zullen de orga nen van de Evangelische Kerk in Duitsland geen verantwoorde lijkheid meer kunnen dragen voor de acht Oostduitse lands- kerken. Planten brengen gezelligheid in huis. Met hon kleuren. Hun vele, aparte vormen. Dus: een plantje hier. En een plantje daar. 't Staat leuk. En 't geeft uw kamer een persoonlijk tintje. Deze mededeling van Albrechl Schönherr. waarnemend bisschop van Oost-Berlijn, is hoewel ze niet onver wacht kwam toch nog ingeslagen in Weat-Duitaland. Men realiseert zich nu, dat er dit jaar een eind komt aan de organisatorische eenheid van de protestanten in Oost- en West-Duitsland. In een eerste commentaar heeft de voorzitter van de raad van de Evan gelische Kerk, bisschop Hermann Dietzfelbinger van Beieren, er zijn diep leedwezen over uitgesproken, dat de organisatorische eenheid niet langer te handhaven is. Schönherr is voorzitter van de commissie, die een half jaar geleden gevormd werd, om in opdracht van de Oostduitse landskerken een nieu we structuur voor te bereiden. Men wist, dat de stichting van een Oost duitse bond van kerken de bedoeling was. Maar nog altijd hoopte men. dat deze bond op de een of andere wijze in de structuur van de Evangelische Kerk zou kunnen worden ingepast. GRENZEN 1 Opvallend is ook. dat Schönherr in dit interview (met het Oostduitse I protestantse persbureau ENA) ide omstreden uitspraak van de I Thüringse bisschop Mitzenheim voor zijn rekening nam: „De staatsgrenzen I van de DDR vormen ook de grenzen voor de mogelijkheden van kerke- I Iijke organisatie." (Van onze kerkredactie) BOEDAPEST Gisteren is bekend gemaakt, dat paus Pau- lus twee nieuwe aartsbisschop pen, drie bisschoppen en vyf apostolsche administratoren in Hongarije heeft benoemd. De benoemde aartsbisschoppen zijn Jozsef Ijjas (57) en Pal Brezanocczy De Hongaarse president Losonczi nam hen gisteren de eed van trouw aan de Hongaarse grondwet af. Volgens het akkoord, dat in 1964 tussen Hongarije en het Vaticaan gesloten is, maar alleen als de Hon gaarse regering met de keus akkoord gaat Ook moeten zij de eed van trouw afleggen. Mindszenty Voor kardinaal Mindszenty, in naam nog alt(Jd aartsbisschop van Esztergom. Is er ook nu geen oplos sing gevonden. Sinds h(| tijdens de opstand van 1956 uit de gevangenis ontsnapte, bevindt h(J zich nog steeds In de Amerikaanse ambassade in Boedapest. Het is een publiek geheim, dat Hongarije en het Vaticaan hem graag naar het buitenland zouden zien ver trekken. maar dat de nu 76-jarige kardinaal (wiens gezondheid al enige tijd niet goed is) dat zelf niet wil. De Hongaarse staatssecretaris voor religieuze zaken, Jozsef Prantner zei gisteren, dat men eigenlijk niet meer over het probleem-Mindszenty kon spreken. „De historie is met zeven mijlslaarzen aan hem voorbijgegaan en hij vormt geen probleem meer voor de regering en ook niet meer voor de kerk". ODIJK De Sjaloomgroep te Odjjk (U.) heeft een open brief ge richt aan staatssecretaris M. J. Key zer van verkeer en waterstaat Deze heeft op de vergadering van de Nederlandse maatschappij voor nijverheid en handel die aan het be gin van deze week is gehouden, onder andere gezegd, dat een aantal landen, waaronder ontwikkelings landen, maar ook de Verenigde Sta ten afbreuk doen aan het principe van de vrije vaart „Wy zullen ons krachtiger moeten gaan verweren. Wanneer het niet anders kan moeten we terugslaan. Het wapen, dat we daarvoor nodig hebben een wette lijke bevoegdheid tot het nemen van vergeldingsmaatregelen op het ge bied van de zeescheepvaart wordt nu ook in Nederland gesmeed." De Sjaloomgroep stelt daar tegen over. dat de ontwikkelingslanden slechts voor tien procent deelnemen in het vervoer van grondstoffen hoewel zy voor negentig procent de producenten ervan zijn. Sjaloom memoreert de tweede wereldhandelsconferentie in New- Delhi. waar veel ontwikkelingslan den klaagden, dat zij geen enkele toegang of inspraak kunnen krijgen in de „conferences" van de rederijen, die merendeels in rijke landen zijn. Als gevolg ontstaan steeds hogere vrachttarieven voor grondstoffen, die op de wereldmarkt steeds minder opbrengen. De Sjaloomgroep: „Waarom heeft ons land een minister voor ontwik kelingssamenwerking als collega's weigeren in andere termen te den ken dan van de eigen nationale be- I talingsbalans en de handhaving van de eigen nationale taken Of is de minister voor ontwikkelingssamen werking slechts de internationale diaken, die langs een achterdeur wat aalmoezen mag geven aan het prole tariaat, waarmee hun werkgevers geen rechtvaardige zaken willen doen Heenan gedagvaard LONDEN Aanhangers van Ian Paisley hebben aangekon digd, dat z(j kardinaal Heenan zullen dagvaarden om te ge tuigen in verband met het tu mult tijdens de oecumenische gebedsdienst in de Sint-Pauls- kathedraal. De baptistenpredikant Brian Green spraak van een belangrijk proefpro ces. „Wij houden vol dat de dienst illegaal is geweest, omdat zij in strijd was met wat het Book of Prayer van de Anglicaanse Kerk hiervan zegt." Tijdens de onlusten in de kathe draal is iemand gearresteerd. Thomas Ivan Forster, een 52-jarige predikant van de kerk van Paisley, de Ierse Vrije Presbyteriaanse Kerk. Hij is op borgstelling vrijgelaten, maar moet 24 februari voorkomen. Hem wordt oproerig en onbehoorlijk gedrag ten laste gelegd. Gisteren is door het centrum van Londen een mars gehouden door rooms-katholieken uit het Noord- ierse Londonderry. Bij de ambts woning van premier Wilson over handigden zij een petitie. Hun ver trek uit Belfast werd uren vertraagd door een anoniem telefoontje, waarin voor een bom in hun vliegtuig werd gewaarschuwd. Toch zal de stichting van de Oost duitse bond niet betekenen, dat de kerkelijke gemeenschap met de Westduitse landskerken wordt opge geven, aldus Schönherr. Hij sprak van een historische verbondenheid en zei. dat heel wat problemen alleen gezamenlijk door het Duitse pro testantisme kunnen worden opgelost, zoals rond doop en avondmaal, de \Tagen betreffende het gezag van de Bijbel en betreffende het ambt. Maar gemeenschappelijke organen van leiding en bestuur zijn voor deze gemeenschap niet nodig. Trouwens. Schönherr wees erop, dat de synode al lang niet meer gemeenschappelijk heeft kunnen vergaderen. Kerkelijke organen moeten het getuigenis van de kerk dienen. Als zij dat niet meer kunnen, moeten zij veranderd wor den. Het getuigenis heeft voorrang op de organisatie. OORZAAK Op de vraag, of de eigenlijke grond voor de vorming van de Oostduitse kerkenbond in de nieuwe Oostduitse grondwet is gelegen, antwoordde Schönherr, dat hier onderscheiden moet worden tussen oorzaak en aan leiding. De nieuwe grondwet is alleen maar de aanleiding, die de kwestie urgent gemaakt heeft De oorzaak is de wil van de kerk, om haar structuren zo aan te passen aan 'Je gegeven situatie, dat ze dienstbaar zijn aan gemeenschappe lijke getuigenis en dienst in de DDR. Aan het ontwerp voor de kerkorde van de Oostduitse bond moet alleen nog redactioneel gewerkt worden. Het zal dan aan de synoden van de landskerken toegestuurd worden. Door hun goedkeuring zal de oprich- Nederlandse pater uit Portugal gezet LISSABON De 32-jarige Neder landse priester Bartholomeus Reker is woensdag uit Portugal gezet. Hij was na een bezoek aan Neder land per vliegtuig teruggekeerd. Op het vliegveld werd hem gezegd dat hij laten en hij werd per auto naar Bada- in Portugal niet meer werd toege- joz aan de Spaanse grens gebracht. Hij werkte sinds september 1964 in Portugal. Pater Rpker is de tweede priester die Portugal wordt uitgewezen om dat hij aan een bijeenkomst had deel genomen in een kerk in Lissabon, waarop kritiek werd geoefend op de koloniale politiek van Portugal in priester, Manuel Mandianas Castro, Afrika. De eerste was een Spaanse die op 7 januari over de grens werd gezet. GRONINGEN Woensdag is on verwacht overleden ds. K. A. Schee res, gereformeerd emeritus-predi kant. Hij is 71 jaar geworden. Ds. Scheeres is van 1930 tot zijn emeritaat in 1963 predikant geweest van de gereformeerde kerk te Lut- jesgast. Maandagmiddag om half drie vindt de begrafenis plaats op „Sel- i werderhof" te Groningen na een rouwdienst in de Goede Herderkerk, die om een uur begint. ting van de nieuwe bond dan een feit 1 worden. Verwacht kan worden, dat deze ontwikkeling ook in West-Duitsland aanleiding zal zijn, om zich opnieuw I te bezinnen op de structuur van de ruim twintig jaar oude Evangelische j Kerk in Duitsland, die tot nu toe nog I in feite een confederatie is van 27 j regionale „landskerken" met een ver- regaande autonomie (Van onze kerkredactie) STUTTGART De regionale Kerk van Württemberg, West-Duitsland, heeft weer een synodepraeses. On- j danks het feit dat van vele kanten geroepen werd om een niet-theoloog, is toch een predikant gekozen, ds. Hans von Keler. Maar zijn verkiezing heeft reeds veel verzet opgeroepen. Een half jaar geleden trad plotse ling synodepraeses Oskar Klumpp af. Hij was in moeilijkheden gekomen met piëtistische groepen in zijn kerk. De Württembergse kerk heeft een sterke piëtistische inslag en deze vaak losse groepen ontmoeten elkaar op het ogenblik in de „Geen Ander Evangelie-beweging". Onmiddellijk nadat bekend werd dat ds. von Keler gekozen was, stuur den jonge predikanten een telegram naar de synode waarin zij tegen zijn verkiezing protesteerden. Zij eisten van von Keler dat hij zou aftreden. De Kerk van Württemberg heeft geen bisschop, maar wel een „Ober- kirchenrat". Hij is in wezen een soort bisschop. De jonge predikanten me nen dat tegenover dit kerkambtelijke gewicht een tegenwicht moet staan in de vorm van een niet-theoloog die de synode leidt (Van onze kerkredactie) UTRECHT Het aantal kandida ten, dat beroepbaar komt In de Gere formeerde Kerken, zal groter worden, zodat mag worden verwacht, da-t het aantal predikantsvacatures in de na bije toekomst zal dalen. Wellicht zal in dit jaar de daling nog niet noemenswaardig zijn, maar in 1970 lijkt de teruggang van bete kenis te worden. Deze teruggang zal in de daarop volgende jaren door gaan, wat voor een flink aantal klei ne kerken de oplossing zal brengen. Deze verwachting spreekt K. H. Meyer uit in het Centraal Weekblad. Per 1 januari 1969 waren in de Gere formeerde Kerken 274 (van de circa 1350) predikantsplaatsen vacant, zes meer dan het jaar daarvoor. In Groningen, Friesland-Zuid en Zeeland is meer dan dertig procent van de prcdikantsplaatsen vacant. Omdat van het totale aantal vaca tures bijna de helft (134) betrekking heeft op gemeenten met minder dan 500 leden, concludeert de heer Meyer, dat nog steeds een grote behoefte bestaat aan kandidaten. In 1968 wer den 32 kandidaten beroepbaar gesteld, drie meer dan in 1967. Sinds 1960 is het aantal beschikbare kandi daten al niet genoeg, maar in 1970 verwacht hij het begin van een ver lichting. (ware grootte) Fijne geselecteerde tabak, verwerkt tot slanke, gave, geurige sigaartjes. Café Crème, van Henri Wintermans. Twintig van die geurige sigaartjes gaan er in een elegant aanbied-blikje. 't Is maar hoe u uw rook-geld besteden wilt 20 voor OEGSTGEEST Opnieuw is in West-Irian een zendingsvliegtuig ver ongelukt. Minstens vier inzittenden zijn om het leven gekomen, terwijl een jongen van negen jaar ongedeerd bleef. Hij werd opgenomen door inwo ners van de Seng-vallei, die enkele maanden geleden twee Amerikaanse zendelingen vermoordden. INVULPUZZEL Vul horizontaal in: 1. medeklinker, 2. deel van een schoen. 3. tuchtroede. 4 volbloed Hollander (Ind), 5. door elkaar. 6. soort van kers, 7. geslepen vlak op een edelsteen. 8. geestrijke drank, 9. medeklinker. Bij juiste oplossing leest men vert. 1 de naam van een plaats in Noord bolland. OPLOSSING VORIGE PUZZEL I. Sunnc. 2 Ned, 3. ander. NED. HERV. KERK Beroepen door de class, vergadering van Haarlem tot pred. voor buiten gew werkzmh. (geestel. verzorger Meer en Bosch te Heemstede): P. Hazekamp te Buren (Gld te Amersfoort (toez.): er. te Sommelsdijk: C. Vos te Gouda: te Tholen (toez.): B. J. Zaal te Llsselmui- den; te Amsterdam (pred. voor burten- gew. werkzmh. geestel verzorger verpleeghuis Amstelhof toez.): mej dr C. Boer. directrice Ootgaardthuis te Arnhem. Aangenomen naar Elim (Dr.): G. J Rebel te Waspik, die bedankte voor Zwammerdam 'toez). Bedankt voor Nunspeet: J H. Vlijm te Krimpen a. d. IJssel. GEREF. KERKEN Beroepen te Drogebam: C. Bos te Zuidland -Spij keniase__ EVANG. LUTH. KERK Beroepen te Utrecht J. Blase te Dordrecht. DOOP8GEZ. BROERSCH. Aangenomen naar Zeist: Th. v. Veen te Utrecht. GEREF. GEMEENTEN Beroepen te Ermeio: te Wolfaarts- dijk; te Stolwijk en Berkenwoude: te Amsterdam-centrum; te Boskoop: te St. Annaland: te Klaaswaal; te Poortugaal; te Middelharnis kand. L. Blok te Zetet. GEREF. GEM. IN NED. Beroepen te Rotterdam-west: J. Pan- nekoek te Terneuzen. GEREF. KERKEN Préparatoir geëx.: kand. P. Brouwer. Parklaan 96, Katwijk aan Zee en kand. G v Doornik. Kon. Emmalaan 11. Voorschoten, van wie laatstgenoemde ook na volbrachte stage nog niet be roepbaar zal zijn. (Van onze kerkredactie) DEN HAAG In zijn openingswoord op de predikantenconferentie van de Ge reformeerde Bond, begin deze maand, reageerde voorzitter ds. G. Boer op een artikel van ds. F. H. Landsman, secre taris-generaal van de Nederlandse Her vormde Kerk. Ds. Landsman schreef daarin, dat de Hervorm de Kerk opnieuw op een tweesprong staat. „Dat we alleen maar de lijn van „gemeente-opbouw" behoefden door te trekken en de kerkorde goed behoefden toe te passen en vooral het apostolaire en oecumenische ontwerp, dat daarin vervat ligt behoefden uit te voeren voorxover we daar bewust of onbewust van zijn uitgegaan, blijkt dat een vergissing te zijn geweest. Niet alleen de maatschappelijke ontwikkeling waar ieder nu de mond van vol heeft, is anders en sneller verlopen dsn we dachten. Ook met de culturele en de kerkelijke ontwikkeling is dat het geval ge weest." aldus ds. Landsman. Na de reactie van ds. Boer die wij uitvoerig hebben weergegeven, geeft ds. Landsman in Her vormd Nederland van deze week de volgende kanttekeningen ter verduidelijking: Mag ik er dan in de eerste plaats mijn blijdschap over uitspreken dat ds. Boer zo diep gaand op mijn artikel ingegaan is en zo duidelijk gezegd heeft hoe hij erover denkt. Niemand heeft er iets aan als we niet open en eerlijk zeggen hoe wij over elkanders meningen denken In de tweede plaats moet ik constateren, dat ik mij blijkbaar wel bijzonder onduidelijk' uitge drukt heb. Het is n.l. helemaal niet mijn bedoe ling geweest om te zeggen, dat „gemeente-op bouw" en „kerkorde" een vergissing geweest zijn! Hoe zou ik, waar ik er in feite nog altijd dank baar voor ben dat er zoiets als een „gemeente-op- bouwbeweging" onder leiding van de onvergete lijke Kraemer is geweest en dat deze beweging ook in een „kerkorde" een, zij het gebrekkige en onvolmaakte en (hoe kan het anders) tijd-gebon- den, neerslag heeft gevonden? Wat ik wél heb willen zeggen is, dat we er niets aan hebben met een soort van heimwee naar die gemeente-opbouw-tijd terug te kijken. Dat we ook niet moeten proberen die zonder meer te herhalen. En, wat de kerkorde betreft: hoe blij we ook mogen zijn dat we deze kerkorde hebben, die nog altijd een enorme verbetering betekent vergeleken met de oude reglementen-bundel en die vele aanwijzingen bevat die we nog zelfs niet voor een klein deel gerealiseerd hebben, toch kan ze niet het laatste woord zijn. In de derde plaats. Weer heb ik mij blijkbaar zeer onduidelijk uitgedrukt als ik bij ds. Boer de indruk heb gewekt dat ik deze tijd en wat daarin aan meningen, bewegingen en problemen leeft, als een soort tweede openbaringsbron naast de Heilige Schrift zou zien. Ik meende duidelijk te hebben gezegd, dat onze prediking en onze catechese, ons pastoraat en ons apostolaat alleen dan een opnieuw belijden in het heden zullen zijn, als wij ons niet afsluiten van onze medemensen maar hun vragen ook hun te genspraak. als een uitdaging verstaan, die om een antwoord vraagt. Bekering In de vierde plaats: Als dit een evangelisch antwoord is, dan kan het niet anders of het zal een belijdenis van schuld, een inkeer tot onszelf, een bereidheid tot omkeer en tot anders-worden zijn. Bekering en gehoorzaamheid. Maar: beke ring waarvan en gehoorzaamheid waarin? Tenslotte. Ik meen dat ds. Boer en anderen gelijk hebben als zij ons voorhouden dat wij ons er voor moeten hoeden méér bezig te zijn met allerlei „problemen" op,sociaal en politiek gebied dan met de kern van de zaak: het evangelie van verzoening en verlossing. „Bekeert u want het Koninkrijk der hemelen is nabij gekomen". Men kan zélfs zeggen, dat het alleen maar nodig is dat de christelijke gemeente weer echt een belijdenisgemeente wordt. Maar dan vraag ik mij altijd af wat met dat „alleen maar" bedoeld is. Wat er vanuit het Woord mee kan en mag bedoeld zijn! Wij zullen het Woord „gezagsvol" spreken zegt ds. Boer, ook in déze tijd, als de gaven en krachten van de Heilige Geest losko- Daar kan ik het helemaal mee eens zijn. Maar Ik dacht dat Geest en Woord bij elkaar horen. En als het gaat om het verstaan van het Woord van God, om het belijden van Zijn werk, in het heden, dan zit ik helaas toch weer met de pro bleemstelling waar ds. Boer mij vanaf wilde hel pen. Het gezin Newman, schrijft dokter Vriend uit Anguruk, had een va kantie in de bergen doorgebracht. De heer Newman was boekhouder van de Missionary Aviation Fellowship (MAF), de zendingsvliegdienst. Op de terugweg op 31 december is het vliegtuig verongelukt. De oorzaak van de motorstoring is niet bekend. Alle inzittenden moeten op slag ge-i dood geweest zijn. alleen de 9-jarige Paul bleef ongedeerd Hij werd door inwoners van de vallei in huis ge nomen en verzorgd. Toen op 2 ja nuari een helikopter nabij het veron gelukte vliegtuig daalde, kwamen de mensen de jongen ongedeerd overdra gen. Er zijn slechts enkele gegevens over het ongeluk bekend uit een brief van dokter Vriend, die zelf niet ge heel op de hoogte was van al de feiten. LEUSDEN De gemeente Leus den krijgt de primeur van een nieu we en experimentele stedebouwkun- dige opzet van woonwijken. In op dracht van 'het gemeentebestuur van Leusden heeft de Baarnse architect en stedebouwkundige D. Zuiderhock een woonwijk ontworpen, die qua vormgeving in belangrijke mate af wijkt van het geijkte patroon. De heer Zuiderhoek is afgestapt van de gebruikelijke rechthoekige woningblokken. Daarvoor in de plaats heeft hij boogvormige blok ken ontworpen. De woningen die de voorzijde aan de binnenkant van de cirkelboog hebben, worden naar ach teren breder. Doordat bovendien de achterzijde van de waaiervormige woningblok ken niet doorlopend is ontstaan bij iedere woning afgescheiden teras sen, terwijl tevens bij elk huis een hoekbalkon kan worden gebouwd. Een dergelijk project van „drive- in" woningen zou ook in voorberei ding zijn in de gemeenten Berkel en Rodenrijs en Bergschenhoek.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1969 | | pagina 2