Wijsheid nodig voor
behoud van Waddenzee
Gebreken ontdekt bij
ruim 100 kotters
Donner snel naar
remise met Keres
Vermoedelijk 15 doden
bij ongeluk SAS-toestel
Scliaatsrecords
Arno Bos is koploper tegen indamming:
50 schepen
waren niet
zeewaardig
Glasgow Rangers
in Nederland
EUROPESE TITEL
IJSZEILEN NAAR
NEDERLANDER
Gevangenisstraf van
25 jaar voor
treinrover Reynolds
Verdergaande coördinatie
economische politiek EEG
WOENSDAG 15 JANUARI 1959
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Het onderzoek
naar de stabiliteit van de 675
schepen van de Nederlandse kot-
tervloot is afgesloten. De scheep
vaartinspectie heeft b(j ongeveer
100 kotters gebreken in de stabi
liteit geconstateerd. Er waren on
geveer 50 urgente gevallen. Deze
schepen waren absoluut onzee
waardig. Vrijwel alle urgente
gevallen zijn reeds afgehandeld.
De kotters moesten met enige me
ters verlengd worden en bovendien
soms extra of vermindering van bal
last noodzakelijk. Het zal nog zeker
een jaar duren, voordat van de reste
rende kotters de stabiliteit is gecorri
geerd.
Zoals bekend heeft het ministerie
van landbouw en visserij een rege
ling opgesteld om een deel van de
kosten van de kot'tereigenaren over
te nemen. Deze regeling, die aanvan
kelijk op 1 januari afliep, is voorlo
pig voor een jaar verlengd. De totale
rijksbijdrage kan ƒ25.000 per schip
zijn. Minimaal moeten de kosten
7500 bedragen.
Na een reeks rampen met kotters,
waarbij het vergaan van de Srh 225
„Willem senior" met zes opvarenden
diepe indruk maakte, werd de moge
lijkheid geopperd, dat de stabiliteit
niét in orde was. Ten slotte besloot
de scheepvaartinspectie de gehele
kottervloot door te lichten.
Financiële regeling
Scheepvaartinspecteur voor de vis
serij J. van Haga zei: „Aanvankelijk
was de medewerking van de icotterei-
genaren slecht. Men voelde niet veel
voor het onderzoek. Als wij consta
teerden, dat de stabiliteit gecorri
geerd moest worden, dan betekend»
dat een enorme uitgave voor de kot-
tereigenaar. Gelukkig heeft het mi
nisterie een financiële regeling ge
troffen om de kosten enigszins t»
dekken, maar als een schip verlengd
moet worden, dan moet de man toch
enige duizenden guldens op tafel leg
gen. Bovendien kan hij tijdens werk
zaamheden aan zijn schip niet vissen,
dat betekent dus in die tijd niet ver
dienen."
Vooral de laatste tijd gingen de
eigenaren het belang inzien van het
onderzoek. „Wij vonden het ook niet
leuk als wij een kotter uit de vaart
moesten nemen. Maar de veiligheid
gaat boven alles en gelukkig zien de
kottereigenaren dat nu ook in," aldus
de heer Van Hage.
Hoewel de deskundigen van de
scheepvaartinspectie wel verwachten,
dat van sommige schepen de stabili
teit niet in orde was, werd toch niet
verwacht dat zoveel kotters niet in
orde werden bevonden. „Het is ons
eerlijk gezegd tegen gevallen" aldus
de heer Van Haga." Het nut van het
onderzoek is daarentegen onomstote
lijk bewezen al kost het ons heel wat
hoofdbrekens".
Komende zomer zullen heel wat „Wees wijs-bootjes" de
Waddenzee bevaren. Arno Bos, secretaris-penningmeester
van het comité Wees wijs met de Waddenzee: „Uit de Den
Oever zal een vissersboot met hengelaars de zee opgaan om
voor te bcbten over de visstand, van Tessel gaat een robben-
boot varen om het reservaat met de ongeveer 30 zeehonden
te laten zien, en verder varen er nog een hengelaarsboot en
een vissersboot (met netten) van Tessel."
Arno (19) iverkt in Amsterdam op het kantoor van de Vereni
ging tot Behoud van Natuurmonumenten in Nederland: „Leden
administratie en het organiseren van tentoonstellingen." In zijn
vrije tijd is hij een enthousiast vechter voor het behoud van de
Waddenzee.
Het actiecomité, waarvan
Arno Bos vorig jaar secreta
ris-penningmeester werd, is
drie jaar geleden opgericht
door de drie jeugdbonden voor
natuurstudie NJN, KJN en
CJN. Van elke bond namen
twee leden zitting in het
comité.
Het jeugdig initiatief om de
activiteiten van toekomstige
indammers van de Waddenzee
wat in te gaan dammen, kreeg
al gauw de steun van de
ANWB, de Vereniging tot Be
houd van Natuurmonumenten,
de contactcommissie Natuur
en Landschapsbescherming en
Huib Goudriaan
grond geschikt zijn voor landbouw.
Het resterende zand zal na een be-
vloeiingsperiode van vijf jaar kunnen
worden gebruikt voor bosbouw; maar
het benodigde zoet water is er niet:
de Randstad en de provincie Utrecht
slokken te veel op.
Het argument voor indamming van
industrievestiging gaat ook niet op,
want nu al vestigen zich te weinig
industrieën in Gronngen en
Friesland, laat staan in het Wadden
gebied."
Een veelgehoord motief voor in
damming is ook dat bij het Deltaplan
betrokken bedrijven en arbeiders
evenals ingenieurs na uitvoering
van het Deltaplan aan de slag kun
nen blijven. Wat vindt het comité
hiervan?
„Wij kunnen op onze beurt vragen
wat er dan moet worden afgesloten
na de Waddenzee."
Wat de recreatie betreft is het dui
delijk dat een afgesloten Waddenzee
onvergelijkbaar minder charme zal
hebben dan de eilanden, die een gro
te verscheidenheid van landschapsty
pen vertonen.
Optitnistisch
Is Arno pessimistisch of op
timistisch over de kansen op
het behoud van het Wadden
gebied in oorspronkelijke
staat?
ARNO BOS (in trui „Wees wijs met de Waddenzee" en achter
fotodie op exposities wordt gebruikt): ...wat moet er dan na de
Waddenzee worden afgesloten?
FOTO HERBERT BEHRENS
Biggs spoorloos
Zeven rovers, die eveneens wa
ren gearresteerd door Butler,
kregen toen voor hetzelfde feit
een gevangenisstraf van 30 jaar.
Van hen is Ronald Biggs spoor
loos sinds hij in 1965 uit de ge
vangenis van Wandsworth in
Londen wist te ontsnappen.
Reynolds kan, als hij zich goed
gedraagt, over ruim acht jaar op
vrije voeten komen.
Toen na een proces van slechts
twee uur het vonnis over hem
werd uitgesproken barstte op de
publieke tribune een vrouw in
snikken uit. Het was mevrouw
Reynolds.
LOS ANGELES Het onge
luk met een DC-8 van de Scandi
navische luchtvaartmaatschappij
SAS bij Los Angeles heeft ver
moedelijk vyftien inzittenden het
leven gekost.
Het toestel stortte maandagavond
kort voor de landing in zee. Er zijn
vier lijken geborgen, waaronder die
van een Amerikaan en de stewardess
Susanne Göthberg. Elf personen (ne
gen passagiers en twee stewardessen)
worden nog vermist.
Onder de vermisten bevindt zich
volgens SAS een uit Nederland af
komstige inwoonster van Californië.
Haar naam werd opgegeven als me
vrouw Louise Lefebre.
Zonder waarschuwing
Van de dertig geredden liggen er
negen in het ziekenhuis. Geen van
hen verkeert in levensgevaar. De ge
redden hebben verteld dat het onge
luk zonder waarschuwing was ge
beurd. Ze voelden plotseling een
schok en zagen water de cabine bin
nenstromen.
De meesten klauterden via een
noodluik op een vleugel en stapten
vervolgens in rubberbootjes die uit
het toestel waren geworpen. Een van
de bootjes zonk maar de mensen die
erin zaten wistgn een ander vlot te
bereiken.
Kotters van de Amerikaanse kust
wacht, geholpen door twee helikop
ters, en particuliere vaartuigjes
(waarvan er tientallen uitvoeren)
pikten de overlevenden op uit de
woelige zee. De meeste van de slacht
offers bevonden zich waarschijnlijk
in het staartstuk van de DC-8, dat bij
het ongeluk afbrak en in 70 meter
diep water zonk.
Sir Matt Busby
legt functie neer
MANCHESTER Sir Matt Busby
zal aan het einde van dit voetbalsei
zoen zijn taak van manager bij Man
chester United neerleggen. Busby,
een van de bekendste Engelse voet
balpersoonlijkheden, heeft 23 jaar bij
Manchester United als manager ge
werkt.
Vanavond tegen Dff'S
SCHIPHOL Glasgow Rangers,
vanavond in het Olympisch Stadion
te Amsterdam tegenstander van DWS
voor de eerste wedstrijd in de derde
ronde van het tornooi om de jaar-
beursstedenbeker, is dinsdagmiddag
met zestien spelers op Schiphol gear
riveerd. Manager David White achtte
het waarschijnlijk dat de Schotse
ploeg in dezelfde opstelling zal
verschijnen als afgelopen zaterdag in
de competitiewedstrijd tegen Hearts
of Midlothian (2—0).
White was niet van plan om het
(verbeterde) kunstlicht in het stadion
aan een inspectie te onderwerpen.
„Ik heb de avondwedstrijd tegen
Ajax gezien en het licht was toen
goed."
DWS-trainer Lesley Talbot gelooft
dat zijn ploeg een redelijke kans
heeft tegen de Rangers. „Ik zag ze
spelen tegen Hearts en er is niet veel
verschil met Chelsea, hoewel er toch
een ander systeem wordt gevolgd. Er
is bij de Schotten meer ruimte voor
de lange pass, ze spelen directer De
verwachting is dat ongeveer 20.000
toeschouwers de wedstrijd zullen
volgen. Talbot zou vandaag pas de
definitieve opstelling bekend maken.
STEINHUDE De 59-jarige Jan
Eindhoven is dinsdag op het Steinhu-
dermeer bij Hannover Europees
kampioen ijszeilen geworden. Hij is
daarmee de opvolger van Bouw van
Wijk, die aan het begin van het sei
zoen een been brak Meeuwissen ein
digde op de derde plaats en Van Sta
veren werd vierde. Slechts de
Oostenrijker Rei ter slaagde erin zich
tussen deze drie Nederlanders te
plaatsen.
De eindstand luidt: 1. Eindhoven
(Nederland) 19 7 pnt. 2. Reiter (Oost)
34.0, 3. Meeuwissen (Nederland) 38.4,
4. Van Staveren (Nederland 48.0. 5.
Frode (Zweden) 50.7, 6. Den Duden
(Ned) 59.8.
KLM's Boeing 747, in januari
1971 pas realiteit, heeft zich toch
op Schiphol gemanifesteerd, zij
het door middel van honderden
kilo's witte verf en wat DAF-
personenauto's als illusoire in
houd. Dit moest op de foto, maar
zelfs de verkeerstorens bleek het
te omvangrijk, dus werd het he-
likopterwerk, waarbij de beman
ning (drie vliegers, vijf pursers
en hofmeesters en acht stewar
dessen) zich gevleugeld opstel
den.
AYLESBURY Schijn
baar onbewogen hoorde an
tiquair Bruce Reynolds gis
teren het vonnis van de
rechtbank te Aylesbury aan
wegens zijn aandeel in de
grote treinroof": 25 jaar
gevangenisstraf.
Met de veroordeling van Rey
nolds. het brein achter deze
grootste treinroof aller tijden die
op 8 augustus 1963 door acht man
met de precisie van een klok
werd uitgevoerd, is een einde ge
komen aan de zaak.
Van de 2,6 miljoen pond die bij
de overval op de posttrein van
Glasgow naar Londen werd ge
roofd, is niet minder dan 350.000
pond achterhaald. Waar het
resterende bedrag is gebleven, is
een raadsel.
Reynolds had ruim vijf jaar
lang aan arrestatie weten te ont
komen. Maar de inmiddels ge
pensioneerde Tommy Butler van
het befaamde Scotland Yard, die
had gezworen niet te zullen
rusten aleer alle rovers achter
slot en grendel waren, kwam
Reynolds op het spoor.
Op 8 november, na een klop-
BRUCE REYNOLDS
meesterdief af
jacht die Butler bijna over de
hele wereld voerde, werd de
38-jarige antiquair in een ge
huurd huis in de luxueuze Britse
badplaats Torquay door Butler
persoonlijk de handboeien omge
daan. Butler was gisteren in de
rechtzaal aanwezig.
Opgelucht
Toen Reynolds werd gepakt
toonde hij zich opgelucht. Zijn
voortdurende vlucht door tal van
landen had hem tot de slotsom
gebracht dat „wie gelooft dat de
misdaad wordt beloond, krank
zinnig moet zijn".
Deze uitspraak en het feit dat
hij verklaarde schuldig te zijn
aan het ten laste gelegd, brach
ten de rechtbank er toe hem vijf
jaar minder gevangenisstraf te
geven dan degenen die eerder
voor eenzelfde aandeel in de roof
waren veroordeeld. De tenlaste
legging luidde: voorbereiding,
overval en diefstal van 210 post
zakken met bijna 2,6 miljoen
pond aan bankbiljetten.
van, uiteraard, de Landelijke
Vereniging tot Behoud van de
Waddenzee.
Trom roeren
In 1968 kwam de actie pas goed op
gang, maar vertelt Arno het
actiecomité zal dit jaar weer geducht
de trom roeren Er komen lezingen
(Arno gaat volgende week de studen
ten van de landbouwhogeschool in
Wageningen de nadelen van afslui
ting van de Waddenzee voorhouden),
tentoonstellingen, enquêtes om na te
gaan wat toeristen van afsluiting
vinden, en acties samen met de win
keliersverenigingen van de Wadden
eilanden.
„Op alle veerboten zullen enquêtes
worden gehouden en dit voorjaar gaat
er een brief naar de pers en de poli
tieke partijen over de komende acti
viteiten. In het najaar krijgen pers
en politieke partijen weer een
verslag van de uitslag van de enquê
tes.
Ik moet 10 maart in dienst, maar
heb voor de zomer vier maanden
vrijstelling gekregen voor dit werk.
In geval van jeugdwerk, waaronder
mijn activiteiten vallen, gebeurt dit
wel meer."
Begin van einde
Waarom hebben de jeugdbonden de
strijdbijl opgegraven tegen de plan
nenmakers die de Waddenzee willen
afsluiten?
De aanleg van twee dammen naar
Ameland een plan goedgekeurd
door provinciale staten van Friesland
zal volgens een rapport van
deskundigen, die in 1965 de Werk
groep Waddengebied vormden, al
grote schadelijke gevolgen hebben.
Een minder actueel plan, een totale
indijking van de Waddenzee, zal na
tuurlijk een nog schadelijker ingreep
zijn.
Het tweedammenplan (de inpolde
ring van het Amelander Wad) zien de
deskundigen en de leden van het ac
tiecomité „Wees wijs met de Wadden
zee" overigens als het begin van het
einde van het meest karakteristieke
deel van de oostelijke Waddenzee.
Verhoogde waterstanden in het
westelijk deel van de Waddenzee
kunnen de dood van flora en fauna
van Terschelling en Ameland beteke
nen.
De Waddenzee is onmisbaar als
pleisterplaats voor de vogelscharen.
die tijdens de trek overkomen. Dit
geldt in het bijzonder voor de steltlo
pers van heel Noordwest-Europa. Ge
volg afsluiting- niet te overziene
schade voor de Europese vo
gelstand.
De zeehonden van de Waddenzee
vormen het grootste aaneengesloten
reservaat van deze soort in Europa.
Bij inpoldering zal het voortbestaan
hiervan ernstig worden bedreigd.
Ook de mosselcultuur in het Wad
zal de gevolgen ondervinden van uit
voering van het dammenplan, even
als de visserij.
hoze argumenten
Weegt landaanwinning hier niet te
genop?
Amo Bos: „Bij indamming zal
■kchts 5 procent van de gewonnen
,,Ik ben uitermate optimis
tisch. Er is een tendens dat
steeds meer mensen zich uit
spreken tegen afdamming.
Maar we moeten dè actie na
tuurlijk echt op de politieke
partijen gaan afstemmen". Hij
beschouwt 1970 als het jaar
dat de actie tot een climax
van activiteiten moet komen.
Dan zullen vooral de grote
steden worden bewerkt.
Arno Bos een uitermate
nuchter en koel pratende na
tuurbeschermer draagt niet
alleen een blauwe trui met de
tekst ,,Wees wijs met de Wad
denzee", hij gelooft ook vast
dat de overheid wijs met de
Waddenzee zal omspringen.
Maar om het zoveer te krijgen
wil hij nog wat lezingen hou
den en exposities op poten
zetten.
GARMISCH - PARTENKIR-
CHEN In een communiqué
dat gisteravond werd uitgegeven
na de tweedaagse bijeenkomst
van de ministers van financiën
der EEG-landen in Garmisch-
Partenkirchen wordt gepleit voor
een verdergaande coördinatié
van de economische politiek der
lidstaten als een belangrijke
stap in de richting van interna
tionale monetaire stabiliteit.
De ministers zeggen dat ze tevre
den zijn over de ontspanning van de
monetaire situatie sedert de crisis
van november.
De Nederlandse delegatie bestond
EERSTE RONDE HOOGOVENTORNOOl
WIJK AAN ZEE De remise in
dertien zetten tussen Jan Hein Don
ner en de Rus Paul Keres is niet de
inleiding geweest tot een vredelie
vende openingsronde van het 31ste
Hoogovenschaaktornooi. Integendeel:
na tachtig denkuren die de zestien
deelnemers in de grootmeestergroep
produceerden, waren er vijf beslis
singen gevallen en de overige twee
partijen afgebroken.
Donner en Keres waren de eersten
die tot een beslissing kwamen. In
dertien zetten hadden beide .groot
meesters de dame, een loper en twee
pionnen van het bord laten verdwij
nen, terwijl op het moment dat Don
ner (met wit) remise aanbood de to-
renruil aanstaande was. Naderhand
staakte Van Scheltinga de ongelijke
strijd tegen Ciric. De Zuidslavier
achtte de partij van wit zwak ge
speeld en besteedde er weinig woor
den aan.
De Nederlandse kampioen Hans
Ree verloor met wit in 29 zetten van
Kick Langeweg. Het was een nim-
zo-indische partij waarin zwart een
voorsprong in ontwikkeling verwierf
om daarna via de dame-vleugel en de
open e-lijn druk uit te oefenen. Hij
besloot het duel met een aardige
combinatie.
WINST
Behalve Langeweg en Ciric voer
den ook Lombary, Olaffson en Geiler
hun partijen in eerste zitting tot
winst. Lombary liet uit protest zijn
klok bij de eerste zet tien minuten
instaan omdat fotografen zijn con
centratie verstoorden. Tegen het eind
had zijn Spaanse tegenstander Medi
na zolang nagedacht dat hij in slech
te stelling de tijd overschreed. In
drukwekkend was de wijze waarop
Olaffson zijn partij met wit tegen
Kavalek in winst omzette. De 25-jari-
ge Tsjech klaagde overigens over
vermoeidheid.
Nadat Botwinnik in eerste instantie
zijn partij tegen Ostojic had afgebro
ken, werkte hij zich in de avonduren
op magnifieke wijze naar winst. Ze
ven uur lang had de Russische
ex-wereldkampioen bijna onberoerd
achter het bord gezeten. Toen de
gong voor het diner ging, had hij uit
de door Ostojic actief behandelde Tar-
rasch-variant van het Frans een licht
voordeel gecreëerd. In de tweede zit
ting werkte hij nijver verder aan de
uitbouw waarna de Zuidslaaf opgaf.
Tegelijkertijd moest ook de Ameri
kaan Benkoe zijn partij tegen de ver
rassend agressieve Pool Doda gewon
nen geven.
UITSLAGEN
np uitslagen van de eerste ronde: groot
meestergroep: Benkoe (USA) Doda (Po
len) 01 (aanvankelijk afg.). Geiler (USSR)
Portlsch (Hongarije) 1—0. Olafsson
(IJsland) Kavalek (TsJ. Slow.) 1—0, Osto
jic (Joegoslavië) Botwinnik (USSR) 0—1
(aanv. afg.). Ree (Nederland) Langeweg
(Nederland) 0—1. Donner (Nederland) (Ke
res (USSR) "t. Van Scheltinga (Neder
land) Clrlc (Joegoslavië) 0—1. Medina
(Spanje) Lombardy (USA) 0—1 (t.o.).
Meestergroep: uitslagen 1ste ronde: Har-
toch (Nederland) Kramer (Nederland)
"i1 (aanv. afg.). Bednarsky (Polen)
Kurajica (Joegoslavië) 0—1 (t.o.). ortlever
(Nederland) Clocaltea (Roemenië) '/i,
Grapindasvlll (USSR) UJtelky (TsJ.
Slow.) 1 t—1(aanv. afg.i. Westerinen (Fin
land) Sandor (Hongarije) 1—0. Krabbe
(Nederland) Honfi (Hongarije) 01. Ko-
zam (TsJ. Slowi Scholl (Nederland)
"iBrede wout (Nederland) Jongsma
(Nederland) (aanv. afg.).
VAL d lSF.RK De voor dinsdag vast
gestelde wedstrijd om het Nederlands
kampioenschap afdaling ln de Franse win
tersportplaats Val d'lserc is wegens de
hevige sneeuwval een dag uitgesteld.
MOSKOU Nationaal kampioen Valerl
Lavroesjkln. Valeri Kaplan. Joerl Malitsjin
en Alexander Tsjekoelev zullen Rusland
vertegenwoordigen op het Europese
schaatskampioeuschap. dat op 25 en 26 Ja
nuari ln Inzeil wordt gehouden.
MOSKOU - Dinsdag is ln Moskou
meegedeeld dat de Russin Nono Gapnn-
dasvili haar wereldtitel schaken voor da
mes. ln een tweekamp over zestier
wedstrijden zal verdedigen tegen haar
landgenote. Alla KoesJnlr. De tweekamp
zal op 7 april beginnen.
uit minister van financiën Witteveen,
dr. J. Zijlstra, president van de Ne-
derlandsche Bank, en staatssecretaris
Grapperhaus.
HAMAR Tijdens de inter
land-sprintwedstrijd tussen de
schaatsploegen van Noorwegen en
Zweden in Hamar, heeft Arne Her-
jaune het Noors record op de 500 m
verbeterd en gebracht op 40,3 sec.
Het oude record stond sinds het be
gin van 1968 met een tijd van 40,4
sec. ook al op naam van Herjuaune.
De Zweed Hasse Boerjes, werd twee
de in 40.4 sec. en de Noor Johan
Lindh legde met 40,5 sec. beslag op de
derde plaats. De in dit voorseizoen
plotseling zo sterk naar voren geko
men Zweedse klassementsrijder Goe-
ran Claesson eindigde in de voortref
felijke tijd van 40.6 als vierde.
Op de 1500 meter werd eveneens
een Noors record gebroken. Nu was
het de jonge Dag Fornaess die deze
eer voor zich opeiste. De Noorse
kampioen legde de schaatsmijl af in
2.06.1 Overigens was deze tijd niet
voldoende voor de overwinning op de
1500 meter want Goeran Claesson was
met zijn 2.03.7 bijna 2,5 seconde snel
ler. Ivar Eriksen werd in 2.06.4 derde
en Magne Thomassen moest met een
tijd van 2.06.9 genoegen nemen met
de vierde plaats.
