TWEE MANNEN DRIE UUR OP DE MAAN Commentaren Gijzeling Koole opgeheven Luchtvervuiling wordt met computers gemeten Reis in juli MetApollo-11 Zweden erkent Noord-Vietnam Bouwvakantie begint 28 juli MAO-GRIEP VOORAL IN NEDERLAND Nu meer belasting betalen Het Kwartet GOUD VOOR DRIE MAANREIZIGERS Onderzoek fatale schot gereed Burgemeester op Sardinië vermoord Van Beinum gaat toch weg Compensatie voor slagerspersoneel Kans op mist Mia Versluis mist rechterbeen Proef van grote omvang in Twente flink op gang Nieuwe Leidse Courant Vrijdag 10 januari 1969 49ste jaargang vooraanstaande prot. christelijke dagbladen Directeur: F. Diemer Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING „Stantvastich is ghebloven mijn hert in teghenspoet t" Hoofdkantoor Leiden Steenstraat 37 Telefoon 31441 Abonnementsprijzen p. w. 1,10, p. m. 4,70, p. kw. 14,10 Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur Geruchten President Johnson heeft gisteren de drie astronauten, die met de Apollo-8 hun zo geslaagde „kerstvlucht" naar de maan maakten, onder scheiden met de hoogste (gouden) onderscheiding van het bureau voor lucht- en ruimtevaart NASA. Tijdens de plechtigheid kwam plotseling het kleinzoontje van Johnson, Lyn Nugent, binnen om de astronauten een hand te geven en zijn grootvader een kusje. Op de foto de maan- reizigers (v.l.n.r.) William Anders, James Lovell en Frank Borman. AMSTERDAM Het onderzoek dat een rijksrechercheur heeft inge steld naar de omstandigheden waaron der en de wijze waarop een Larcnse hoofdagent vorige week vrijdagnacht een dodelijk pistoolschot afvuurde op de vluchtende 18-jarige Hilversum mer Rens Stroeve, is gereed. Op grond van het resultaat van dit onderzoek zal de officier van justitie vermoedelijk begin volgende week he slissen of er al of niet een strafvervol ging tegen de hoofdagent zal worden ingesteld. Op verzoek van de officier stelde de procureur-generaal een rijks-rechercheur voor dit onderzoek ter beschikking. De vader van de jongeman heeft in een brief aan de officier om een justi tiële vervolging van de hoofdagent gevraagd waarbij hij nadrukkelijk stelde dat dit symbolisch tegen de agent is gericht om een onderzoek uit te lokken. Reeds terstond na het ge beurde is tenville van de objectiviteit een onderzoek aan een rijksrecher cheur opgedragen. De Larense affaire wordt behandeld door de Amsterdam se officier van justitie, mr. H. G. van Everdingen. Met vier andere Hilversumse jonge mannen was Rens betrapt bij een in braak in een benzinestation aan de parallelweg naast de rijksweg in La ren. Cagliari De burgemeester van Belvi, een dorp nabij Nuoro op Jardinië, de 68-jarige Antonio Pruned- du, is woensdagavond door onbeken den zodanig mishandeld, dat hij enige uren nadat hij gevonden was, in een ziekenhuis overleed. Hij moet zijn aangevallen, toen hij per auto thuiskwam. Voordat hij de laatste adem uitblies, probeerde hij nog op te schrijven wie de aanvallers waren ge weest, maar het schrift was niet te ontcijferen. Elders op het eiland, bij Calangia- nus, was kort tevoren een landeige naar doodgeschoten, toen onbekenden hem trachtten te ontvoeren. Als eerste westerse land STOCKHOLM Zweden heeft vandaag als eerste westelijke staat Noord-Vielnam diplomatiek erkend. De Zweedse minister van buiten landse zaken. Torsten Nilsson. heeft vorig jaar tweemaal in het parlement gezegd dat de tijd was genaderd voor volledige erkenning van Noord-Viet- nam. Hij zei er toen bij dat Zweden door een aankondiging op een onge legen moment de vredesbesprekingen in Parijs niet wilde verstoren. Sinds 1967 onderhoudt de Zweedse regering via haar gezant in Peking contact met Hanoi en via haar ver tegenwoordiger in Algiers met het Nationale bevrijdingsfront voor Zuid- Vietnam. DELFT Het ontslag, dat de heer Bart van Beinum heeft genomen, is door de Stichtingsraad van het Ge westelijk Orkest voor Zuid-Holland, na ampele overwegingen aanvaard. De heer Van Beinum heeft zich bereid verklaard de lopende zaken te behartigen totdat een nieuwe dirigent is benoemd. Voor de bezetting van de post van dirigent komt er weer een open sollicitatie. De stichtingsraad heeft voorts be sloten als opvolger van mr. P. C. Sprangers, die, zoals van de aanvang af in het voornemen lag bij de be ëindiging van de voorbereidingstaak, zijn functie als secretaris heeft neer gelegd, te benoemen mr. J. van Heest to Delft. DEN HAAG Het georganiseerd overleg van werkgevers- en werkne mersorganisaties in het slagersbedrijf heeft de slagers geadviseerd in ver band met de prijsstijging met ingang van de eerste volle loonweek in ja nuari, welke op 6 januari 1969 ingaat, een compensatietoeslag uit te keren. De toeslag houdt in dat mannelijk personeel van 21 jaar en ouder een uitkering van ƒ4,- per week krijgen; voor mannelijk personeel beneden 21 jaar ƒ2,-, voor vrouwelijk personeel van 21 jaar en ouder ƒ3,- en voor vrouwelijk personeel beneden 21 jaar 1,50 per week. Deze compensatietoeslagen zullen bij de komende onderhandelingen over de nieuwe cao 1969, welke op 1 mei 1969 van kracht wordt, door par tijen worden aangemerkt als een voorschot dat onderdeel uitmaakt van het totale loonpakket waaromtrent overeenstemming moet worden ver kregen. (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG De bouwvakantie is voor dit jaar het Centraal orgaan voor de bouwnijverheid vastgesteld van 28 juli tot en met 8 augustus. WASHINGTON De Ameri kaanse ruimtevaarders Arm- storng, Collins en Aldrin zullen in juli met de Apollo-11 proberen op de maan te landen. Twee van hen, namelijk de burger technicus Neil Armstrong en kolonel Aldring, zullen de Apollo met het maanlandingsvoertuig verlaten om voet op de maan te zetten. Luitenant-kolonel Colling wordt al leengelaten in het ruimteschip, dat dan op een afstand van 110 kilometer om de maan blijft cirkelen. Er moeten wel nog vele hindernis sen worden genomen voordat het ver treksein tussen 11 en 22 juli kan worden gegeven. Eerst staat voor 28 februari de eerste beproeving in de ruimte van de „Lunar Module" op het programma. Deze proefneming, num mer negen in de Apollo-serie, zal worden uitgevoerd door de astronau ten James McDivitt, David Scott en Russell Schweckart, die het maan- voertuig in een baan om de aarde zullen besturen. De Apollo-10 zal dan later op een afstand van vijftien ki lometer om de maan gaan vliegen. Het „uitstapje" naar de maan zal maar kort duren omdat artsen zich zorgen maken over de lichamelijke conditie van de ruimtevaarders na de langdurige gewichtsloosheid tijdens de reis naar de maan. Een andere onbekende factor is de uitwerking van de zwaartekracht van de maan, die zesmaal minder is dan die van de aarde. Gezien deze onzekerheden werd al besloten de oorspronkelijk vastgestelde tijd die de eerste bezoekers van de maan buiten hun voertuig zouden door brengen, te halveren. Ook het aan tal experimenten is beperkt. De astronauten zullen tijdens hun verblijf van drie uur „buiten" op de maan foto's nemen, steenmonsters verzamelen en andere eenvoudige proeven verrichten, zoals bodem- schokken meten. Al eerder Michael Collins, Armstrong en Al drin hebben al eerder ruimtevluch- ten gemaakt. Armstrong had het be vel over de vlucht van de Gemini-8 in maart 1966. samen met lucht machtkolonel David Scott (die dus met de Apollo-9 meegaat). De Ge- mini-vlucht. die feilloos begon, ein digde in een noodlanding. Collins maakte vier maanden la ter tijdens een vlucht met de Gemi ni-11 een wandeling in de ruimte. 55 minuten lang nam hij foto's van de sterren. Dat was 20 minuten kor ter dan het plan was, omdat een de fect was ontstaan in het systeem, dat koolzuurgas in de ruimtepakken moet wegwerken. Collins en gezag voerder Young kregen tranen in de ogen. Operatie Ook zou Collins oorspronkelijk rebben deelgenomen aan de vlucht van Apollo-8 met Kerstmis naar de maan. Door een operatie aan de ruggegraat was dit echter onmoge lijk. Hij werd toen vervangen door Lovell. Aldrin maakte tijdens de vlucht van de Gemini-12 ook een ruimte- wandeling. Lovell was 'toen in november 1966 zijn metgezel. Armstrong wordt commandant van de Apollo-11, Collins eerste piloot, Aldrin bestuurder van de maancap- sule. Tot plaatsvervangers zijn geko zen Lovell en Anders. HILVERSUM De Koninklijke Haardenfabriek E. M. Jaarsma heeft ongeveer 40 van de 500 werknemers ontslagen, omdat de afzet van kolen- en gashaarden nog steeds dalende is. In overleg met de cakbonden is een be vredigende afvloeiingsregeling ov< eengekomen. De muziek brengt een soort genoegen teweeg waar de menselijke natuur niet buiten kan. CONFUCIUS Geen eindexamen zon der controle. (pag. 2) Toekomst Tunesië ligt aan de kust. (pag. 5) (RITA) „Mag Tommy die pijp hebben als o mei roken ophoudt?" DE BILT De mist die gisteren op uitgebreide schaal ontstond, verplaatste zich met zuidoostelijke wind naar het noorden. Deze zuidoostelijke stroming wordt nog steeds in stand gehouden door een gebied met hoge barometerstanden bo ven Rusland en Skandinavië en een lagedrukgebied dat zich uit strekt van IJsland via de Golf van Biskaje naar het westelijke deel van de Middellandse Zee. In deze lucht die met deze stro ming naar ons land wordt ge voerd, vriest het 's nachts een paar graden en schommelen overdag de temperaturen om het vriespunt. DE BILT Droog weer met plaatselijk mist en enkele ver spreide opklaringen. Zwakke tot matige wind tussen oost ert zuid oost. Lichte vorst tot tempera turen om het vriespunt. Vooruitzichten voor zondag: zon: 10-60 procent; min. temp.: 0 tot 6 graden onder normaal; max. temp.: 1 tot 7 graden onder normaal; kans op een droge pe riode van minstens 12 uur: 90 procent; kans op een geheel droog etmaal: 80 procent. 10 januari: zon op: 08.45: 16.52; maan op: 00.39: onder: januan laatste kwartter. J7R is vaak beweerd, dat Israël hard op weg is, een eigen kernwapen te maken. Soortgelijke beweringen werden gedaan niet betrekking tot Egypte. Telkens leken er nieuwe aan wijzingen te zijn. Theoretiseh wordt Israël evenals overigens Nederland in staat ge acht, een kernwapen te fabriceren, zelfs wanneer niet de gebruikelijke proeven worden genomen. Nog altijd is het onmogelijk uit te maken, of Israël zover is gevorderd, dat het tot vervaardiging kan over gaan of zoals het Amerikaanse NBC suggereert al een kernwapen bezie. In de toch al gespannen situatie in het Nabije Oosten getuigt het ver spreiden van geruchten van weinig verantwoordelijkheidsgevoel. Terecht noemt Washington dit gedoe Jame* Bond-aehtig. Kwalijk DlJZONDER kwalijk is de kritiek, die de perschef van de Frans* president heeft geuit op de wijze, waarop de Franse pers heeft gerea geerd op zijn „eenhoofdige beleid". „Het is waard opgemerkt te worden en het is opgemerkt, dat de Israëli sche invloed zich doet gelden in krin gen, die in nauwe relatie staan tot d* nieuwsmedia", zo luidt de beschuldi ging. Soortgelijke kreten, die de Frans* bladen „insinuerend en antisemi tisch" noemen, werden gehoord in d* dagen toen Goebbels hard bezig was. Hitier naar de macht te schreeuwen. De generaal ergert zich, omdat hij zich niet kan veroorloven, de bladen in eigen land het zwijgen op te leg gen. En zo maakt hij zich steeda meer tot een bron van ergernis. GENEVE De zogenaamde Hong kong- of Mao-griep heeft in Europa terrein gewonnen waarbij Nederland voorop gaat als eerste Europese land waar de griep een epidemisch karak ter heeft, zo zegt de Wereldgezond heidsorganisatie in haar weekover zicht. Hoewel de ziekte een goedaar dig karakter draagt, zijn er in Neder land enkele mensen aan gestorven. Andere landen waar de griep terrein wint zijn Engeland. Ierland, IJsland, West-Duitsland en Roemenië. ROME De Italiaanse lucht- j vaartmaatschappij Itavia heeft bij Fokker drie vliegtuigen van het type F-28 (Fellowship) besteld, zo is gister avond in Rome meegedeeld. De leve ring begint in april. (Van onze correspondent) DEVENTER Mia Versluis, die na een narcose bij een operatie aan haar voet bijna drie jaar geleden nog steeds niet tot bewustzijn is gekomen, mist thans ook haar rech terbeen. Dit is haar in het zieken huis „Ziekenzorg" te Enschedé af gezet, omdat doorligwonden dat noodzakelijk zouden hebben gemaakt. Volgens de moeder van Mia is het niet onwaarschijnlijk dat zij voor die wonden „onvoldoende" is be handeld. (Van een onzer verslaggevers) BILTHOVEN Het landelykc meetnet tegen luchtvervuiling komt in zicht. Theoretisch zal het er volgend jaar reeds zyn. Als eerste land ter wereld krygt Nederland dit net in geautomatiseer de vorm. Dit miljoenenprojekt biedt daarom voordelen op finan cieel gebied gehalve het feit dat de overheid straks het niveau der verontreiniging beter kan bewaken. In Twente funktioneert reeds en omvangrijk proefnet, waarmee een jaar zal worden ge- experimenteerd. MIDDELBURG De Vlissingse melkboer J. Koole is sinds gisteren, na maanden van gijzeling in het Middelburgse huis van bewaring, weer op vrije voeten. Maar nog steeds heeft de heer Koole niet zijn handtekening gezet onder een contract met de aannemers Vreeke en De Pagter, waarbij hij grond aan deze Domburgers verkoopt. Een gerechtshof oordeelde destijds dat de man moest worden gegijzeld dan wel een dwangsom van een halve ton moest betalen. Zolang hjj zijn handteke ning niet zet. zal hij dit bedrag moeten opbrengen. Aangezien de heer Koole dit onmogelijk kan, is zijn faillissement aangevraagd. Het wachten is nu op een uitspraak hierover. Hierover werden mededelingen ge daan tijdens een bezoek van staatsse cretaris dr. R. J H. Kruisinga aan het Rijksinstituut voor de Volksge zondheid in Bilthoven. waar het centrum van het landelijk meetnet is gevestigd. Bij deze gelegenheid toon de de heer Kruisinga zich tevreden over de op gang zijnde ontwikkeling. Zeer binnenkort worden compu ters op het meetnet aangesloten, zo dat reeds in de experimentele periode ervaringen met volledige automatise ring kunnen worden opgedaan. Nu worden de monsters uit Twente in het RIV op niet geheel automatische wijze onderzocht. Dit vergt veel tijd en ook t=i naar verhouding meer geld. Als niet tot automatisering zou wor den overgegaan kost het werk alleen al bijna vijfenhalf miljoen gulden per jaar vanwege de inschakeling van ve le analisten. Nu kunnen in het RIV 40 monsters per uur worden behan deld. Na inschakeling van computers is de capaciteit praktisch onbeperkt, j zodat sneller kan worden gewerkt. De proefnemingen in Twente wor- j den uitgevoerd in en om Enschede en i Hengelo met een net van 81 meetpun- I ten. Met opzet een groot aantal om de 1 gegevens goed in hun samenhang te kunnen beoordelen. Doel van de me tingen, die 1 oktober 1968 zijn begon nen, is na te gaan hoeveel meetpun ten onder de gegeven klimatologische en geografische omstandigheden no dig zijn om het niveau der verontrei niging met nauwkeurigheid te kun nen vaststellen. Op alle meetpunten worden mon sters van de buitenlucht genomen ter bepaling van het zwaveldioxydegehal- te en het rookgehalte, gemiddeld over perioden van 24 uur. Twee meteorolo gische waarnemingsposten in de om geving van Enschade registreren ook windrichting, windsnelheid, luchtdruk, temperatuur en vochtig heid van de lucht Desgevraagd .zei staatssecretaris Kruisinga dat uitbreiding van het on derzoek met bemonstering op ozon- en stikstofdioxydegehalte tot de moge lijkheden behoort. Met TNO wordt reeds gesproken over de benodigde apparatuur. Onderzoek van het ozon gehalte is vooral van belang in het westen van het land, waar het ver keer. de bundeling van petrochemi sche industrie en de nabije zee een hoog gehalte opleveren. Als het landelijk meetnet gaat funk- lioncren betekent dit niet dat hel ge hele land daaronder zal vallen. Wel zijn in bepaalde gebieden plannen in uitvoering of op komst voor meetnet ten of onderzoekingen op dit gebied. Nagegaan wordt nu hoe deze aktivitei- ten in het landelijk net kunnen wor den ingepast. Het gaat hier om Rijn mond, I.lmond en Zeeland. Voor vervolg zie pag. 2 Toon Hermans is gistermiddag m de residentie van^de Belgische ambassadeur in ons land gerid derd in de kroonorde van onze zuiderburen. Deze onderscheiding werd hem uitgereikt door de cultureel attaché van België, dr. G. Vasina, in het bijzijn van mevrouw Hermans en hun kin deren. In zijn dankwoord liet Toon doorschemeren, dat hij het na 1970 mat kalmer aan wil gaan doen. Waarschijnlijk zal hij in dat jaar zijn laatste eenmans- show brengen. Komend voorjaar vertrekt hy voor een tournee door Amerika. Snellere inning bij hogere inkomens DEN IIAAG Een van de gevolgen van de versnelde inning van de belas tingen is. dat de werknemers met hog* inkomens nog deze maand meer loon belasting moeten betalen. Zij zullen bij gelijkblijvende uitkeringen ook minder gratificatie en minder vakantiegeld in handen krijgen. Op 1 januari zijn de loonbelastingta bellen gewijzigd in verband met het besluit van minister Witteveen om be lastingen sneller te innen. Ze zijn nu beter afgestemd op de tarieven van de inkomstenbelasting. De grens van de inkomens waarvoor belasting en premie rechtstreeks uit de gewone tabellen kunnen worden afge lezen. is dan ook verhoogd van ƒ26.400 tot 39.360. Men moet dus nu mèèr betalen, maar later bij de aanslag voor de inkomsten belasting minder. Dit betekent dus niet dat de belastingdruk van de betrokke nen zwaarder wordt; de belasting wordt alleen eerder geïnd. Werknemers met twee kinderen di* bijvoorbeeld een inkomen hebben tus sen de ƒ21.000 en ƒ30.000 per jaar. zul len in 1969 tweemaal zoveel belasting van hun vakantiegeld moeten afstaan aan de fiscus als verleden jaar. Het ta rief is namelijk verhoogd van 16.9 tot 34 procent.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1969 | | pagina 1