RUST NA UREN VAN
MISSELIJKHEID
Vermissing van Walrus te
wijten aan enorm toeval
Drie industriële bonden
vroegen een voorschot
HS
CDU wil „grote coalitie"
met SDP niet voortzetten
Lichtvlekken
van raket
Doop van
prinsje in
Kerstsfeer
Pil deed
wonderen
Vakmanschap
is
meesterschap
CONSUL
Havenpensioen
in Amsterdam
10 pet verhoogd
Man vertelt
Mengele te
hebben gedood
MX JAM,N
Gromyko
in Egypte
Feydeau met z'n vlo laat
ze huilen van t lachen
5
MAANDAG 23 DECEMBER 1961
(Vervolg van pagina 1)
KAAP KENNEDY De
ruimtevaarders hadden gisteren
veel last van misselijkheid, die
hun bij de „besturing" van de
Apollo-8 danig parten speelde.
Borman klaagde over hoofdpijn
en koorts en ook Anders voelde
zich niet helemaal fit. Alleen
Lovell maakte het uitstekend.
Een pil tegen misselijkheid deed
echter wonderen, want enkele uren
later kon Borman de leider van de
afdeling medisch onderzoek van het
Apollo-project, dr. Charles Berry,
meedelen, dat hij zich veel beter
voelde. „Ik geloof dat ik last heb
gehad van een 24-uursgriepje in de
ingewanden". De vrees dat Borman
het eerste ruimte-slachtoffer van de
Hongkong-griep was geworden, bleek
ongegrond.
Voordat de missehjkheidsiverschijn-
«elen zich openbaarden hadden de
drie ruimtevaarders al gebrek aan
eetlust getoond, maar dat is op bijna
alle bemande ruimtereizen zo geweest.
Na deze tijdelijke inzinking mocht
Borman gisteren als eerste van zijn
rust genieten. Met behulp van twee
slaappillen sliep hij zes uur, waarna
het de beurt was van Lovell om te
gaan rusten. Toen ook Anders ging
slapen, onderhield commandant Bor
man het contact met de aarde. Van
morgen meldden alle drie de austro-
nauten dat ze zich goed voelden.
LANCERING
Kaap Kennedy was zatermorgen
vroeg al door de „maankoorts" ge
grepen. Een kwart miljoen toeschou
wers had zich op het strand van Flo
rida verzameld. Precies op het vast
gestelde moment maakt de Saturnus-
5 zich uit een vuile wolk van uit
gestoten gassen los van het
„maanvliegveld" op Kaap Kennedy.
Twee minuten en 32 seconden la
ter was de eerste trap uitgebrand en
werd deze weggeworpen. Zij kwam
665 kilometer ten oosten van de
lanceerbasis in de Atlantische Oceaan
terecht, waar zij later werd opge
vist
Het ruimtevaartuig had een snel
heid van 9500 kilometer per uur be
reikt toen de motor van de tweede
trap volgens plan ontbrandde. Deze
voerde de snelheid op tot 22.000 kilo
meter. De derde trap, die voor de
eerste keer werd gebruikt, werkte
ook goed en bracht, elf minuten na
de lancering, de Apollo-8 in de be
rekende parkeerbaan op 191 kilome
ter hoogte rond de aarde. Toen be
droeg de snelheid 28.000 kilometer
per uur.
UTRECHT De heldere lichtvlek
ken die zaterdagavond tussen 6 en 8
uur met onderbrekingen aan de he
mel waren te zien, zijn uitlaatgassen
van de Saturnusraket die de Apollo-8
naar de maan stuwde, meent prof. C.
de Jager, beheerder van de Sterren
wacht in Utrecht.
Duizenden Nederlanders hebben
het vreemde verschijnsel aan de hel
dere hemel opgemerkt. Velen belden
op en meldden dat ze een helder
lichtpunt zagen, dat zich eerst uit
breidde tot een wazige wolk, later
vervaagde en verdween. Dit
verschijnsel herhaalde zich.
(Van een onzer redacteuren)
UTRECHT De Domkerk is
geheel versierd met dennegroen,
terwijl negen kerstbomen, waar
van twee ter weerszijden van de
preekstoel en de andere langs de
kooromgang geplaatst zijn. De
kerstbomen komen uit het kroon
domein Het Loo. Zowel tijdens
de kerkdiensten als zaterdag zul
len er 800 lichtjes in branden. De
kerstversiering blijft als entoura
ge voor de doopdienst van prins
Johan Friso, want het is de uit
drukkelijke wens van prinses
Beatrix, dat de doopdienst in het
teken van het Kerstfeest zal
staan. Maar zaterdag zal het grijs
van de kerk en het groen van de
versiering ondersteund worden
door zevenhonderd witte
crysanten, die op het liturgisch
centrum rond de doopvont zul
len worden aangebracht, terwijl
aan de pilaren toeven van totaal
1500 witte hyacinten worden
bevestigd.
Mocht het zaterdag flink vrie
zen, dan zullen de 1100 genodig
den waarschijnlijk wel koude
voeten krijgen. De Domkerk mag
namelijk slechts zeer matig ver
warmd worden, anders is er een
kans dat het orgel dienst zou
weigeren.
De dienst zal zeker tachtig mi
nuten duren, terwijl de genodig
den toch wel een half uur voor
het begin aanwezig dienen te
zijn.
Maar. zo is stellig beloofd, men
zal er voor zorgen dat het doop
water niet al te koud is. Prins
Johan Friso is een groter woel
water dan prins Willem-Alexan-
der in zijn babytijd was en of hij
zo stil en zoet als zijn grote broer
tijdens de plechtigheid zal zijn is
nog de grote vraag!
Intussen had een lid van de
NASA gemeld dat alles „fantastisch"
verliep en dat de verbinding met de
drie ruimtevaarders uitstekend was.
Borman liet weten dat de lancering
„als een aangenaam wandelingetje
was verlopen".
CORRECTIE
Om zestien minuten over vier
kregen zij de opdracht om de motor
te ontsteken voor de sprong naar de
maan. Na grondige inspectie bleek
alles goed te zijn. Later voerde de
bemanning door het ontsteken van
de hoofdraketmotor zo'n nauwkeuri
ge koerscorrectie uit, dat de voor
gisteren op het programma staande
correctie achterwege kon blijven.
Zaterdagavond zorgde Lovell voor
een verrassing door te vertellen dat
het uitspansel rond de maan niet
diep-zwart is, zoals altijd werd aan
genomen, maar dat de maan door
een bleekblauw schijnsel was omge
ven, net als de aarde. Hij hield ech
ter rekening met de mogelijkheid dat
dit schijnsel het gevolg was van
lichtbreking op de optische instru
menten van het ruimteschip.
De biochemische gordels ter con
trole van de gezondheid van de as
tronauten schijnen goed te werken.
Tijdens de vlucht van de Apollo-7
klaagde de bemanning dat verbin
dingsdraden van de gordels waren
gebroken en dat zy ook andere fou
ten hadden.
Uit mededelingen van het grond
station is gebleken dat de totale hoe
veelheid kosmische en zonnestraling
in de Apollo-8 praktisch te verwaar
lozen is.
DISCUSSIE
Gedurende de eerste 24 uur van
de vlucht was de conversatie tussen
de ruimtevaarders en het controle
station niet zo levendig. Dat veran
derde toen de televisie-uitzending
gisteravond begon. Ook vandaag
kon het aardstation de gesprekken
tussen de bemanningsleden goed
volgen.
De uitgebrande derde trap van de
Saturnus-raket koerst duizenden ki
lometers achter het ruimteschip en
bevindt zich in een andere baan.
Men schat dat de Apollo-8 na vol
tooiing van de eerste omcirkeling
van de maan (morgenochtend) de
derde trap tot ongeveer 3300 kilo
meter zal naderen. Men verwacht
dat deze trap tenslotte in een baan
om de zon terecht zal komen.
Bij de aftoting van deze trap was
nog een kritieke situatie ontstaan.
Het gevaarte verwijderde zich name
lijk niet ver genoeg van het ruimte
schip. Commandant Borman voelde
zich dan ook niet behaaglijk op
slechts 150 meter afstand van de
derde trap. Hij wist door een stuur-
manoeuvre de afstand te vergroten.
President Johnson heeft de drie i
ruimtevaarders gelukgewenst met
het „schitterende begin" van hun j
reis en paus Paulus hoopte op sue- i
ces bij „deze riskante interplanetaire
reis".
In zijn gebruikelijke toespraak op
het Sint-Pietersplein in Rome zei hij j
dat zijn gebeden de astronauten ver-
gezellen. Hij prees het wetenschap- j
pelijke en organisatorische aandeel, I
waardoor dit „moedige en ongeloof
lijke avontuur" mogelijk kon wor
den."
RUSLAND
De Moskouse bladen hebben gis
teren veel aandacht aan de ruimte
reis geschonken. Er werden zelfs
foto's van de ruimtevaarders en van
de Saturnus-raket afgedrukt.
De Prawda gaf het vluchtplan in
bijzonderheden weer en legde de na
druk od het risico, dat aan de ma
noeuvre bij het verlaten van de
baan om de maan is verbonden.
Bierkenners
vragen
DEN HELDER De ver
missing van de onderzeeër
Walrus was te wijten aan een
„enorm toeval". Hoe dit alle
maal gebeurde vertelde zater
dag de commandant van de
Walrus, luitenant-ter-zee le
klasse B. A. Siemons, in Den
Helder waar de boot binnen
kwam.
Zijn schip heeft maandagochtend
om tien over negen al het levenste
ken gegeven waartoe het diezelfde
dag om ongeveer tien voor vier in de
middag verplicht was. Op dit sein,
dat gestuurd werd op het speciale
onderzeebootnet, heeft het schip van
de walbasis te Portsmouth een ont
vangstbevestiging gekregen. Althans
dat werd op de Walrus verondersteld.
In werkelijkheid was deze ont-
f 6S.50
Imp. N.V. ALVANA Dan Haag tal. 070-63 09 43
De Toocan is een nieuw soort
bootje uit kunststof naar een ont
werp van Charles Currey. Het vaar
tuigje biedt plaats aan twee perso
nen, die tegenover elkaar zittend,
de fietspedalen bewegen, die de
schroef aandrijven. Deze Londense
vinding, lengte ruim 5 m, gewicht
ongeveer 65 kg„ wordt speciaal aan
bevolen voor toer- en kampeertoch-
ten.
Tegemoetkoming in kostenstijging
Van onze soc.-ccon. redactie
DEN HAAG De drie werknemers
bonden voor de industriële bedrijven
hebben half november de Algemene
Werkgevers Vereniging, waarbij de
meeste Industriële bedrijven en be
drijfstakken zyn aangesloten, schrif
telijk gevraagd aan de wlerknemers
per 1 januari ƒ25 bruto per maand
uit te betalen als het contract per
1 januari nog niet wordt herzien.
Deze 25 zou een tegemoetkoming
moeten zijn ter bestrijding van de
kostenstijging in het nieuwe jaar.
In november hebben de drie in
dustriële bonden, naar thans bekend
wordt, oo kreeds een gesprek met het
AWV-bestuur hierover gehad; enige
tijd daarna zonden de werkgevers een
uitvoerige brief, waarin uitgebreid de
argumenten werden toegelicht tegen
een extra verhoging van 25. Het ver
zoek werd afgewezen.
De heer J. Schotman, voorzitter
van de Christelijke bedrijfsgroepen
centrale, die mede het verzoek aan
de werkgevers ondertekende, zei van
morgen het te waarderen dat de
werkgevers de zaak zo uitvoerig heb
ben bestudeerd en daarbij vrij ster
ke argumenten op tafel hebben ge
bracht, al leidde dit tot een afwijzing,
die ook de heer Schotman betreurde.
Van een aantal bedrijven, niet aan
gesloten bij de AWV, wordt het ant
woord nog verwacht De heer Schot
man was ook hierover niet optimis
tisch. Er zullen misschien enkele on
dernemingen akkoord gaan, maar dit
aantal zal op de vingers van een
hand te tellen zijn.
Contracten
Op zeer korte termijn gaan de on
derhandelingen beginnen voor circa
50 ondememings- of bedrijfstaks-
cao's in de industriële sector en dan
zal de kwestie van het voorschot per
1 januari opnieuw aan de orde wor
den gesteld. Genoemde contracten lo
pen over het algemeen per 21 maart
af.
Enkele argumenten van werkgevers
zijde tegen een voorschot zijn, dat in
januari ook de belastingvrije voet
omhoog gaat en dat de BTW niet on
middellijk voor iedereen een grote
lastenverzwaring betekent vele
prijzen gaan niet of nauwelijks om
hoog.
Het vragen van 25 meer loon per
maand op dit moment betekent eigen
lijk een openbreken van de cao, wat
niet helemaal volgens de regels van
de vrije loonpolitiek is. Bovendien
kan men zich afvragen of het alle
maal wel zoveel zin heeft, als bij de
komende onderhandelingen een even
tueel voorschot van 25 toch weer
verrekend zal moeten worden.
vangstbevestiging bestemd voor de
Britse onderzeeër Ambush, die pre
cies op hetzelfde moment exact het
zelfde soort sein heeft gezonden. In
werkelijkheid heeft men op de wal
niets van de Walrus ontvangen. Daar
was men dus zeer verontrust toen het
tijdstip waarop de Walrus zich had
moeten melden (tien voor vier)
verstreek zonder dat men iets hoorde
en daar heeft men toen volgens de
standaardprocedure van de NAVO,
een uur later het sein „onderzeeër
AMSTERDAM Alle pensioenen
van het Algemeen Pensioenfonds
voor de haven- en vervoerbedrijven
te Amsterdam, die vóór 1 januari
1969 zijn toegekend, gaan met ingang
van die datum met tien procent om
hoog, zo deelt het GAK mede.
Ook degenen die op 31 december
nog niet gepensioneerd zijn maar op
die dag deelnemer in het fonds zijn,
krijgen te zijner tijd een hoger ou
derdomspensioen. De aanspraken die
zij op die datum hebben verkregen,
worden namelijk eveneens met 10
procent verhoogd. Dit geldt ook voor
de aanspraken op weduwen- en we
zenpensioen.
Het bestuur van het fonds heeft
deze besluiten genomen, omdat het
de uitkeringen een zo groot moge
lijke waardevastheid wil geven. De
gunstige uitkomsten over de laatste
jaren hebben deze verbetering moge
lijk gemaakt. Het fonds heeft de
pensioenen reeds enige malen kunnen
optrekken.
Enkele belangrijke besluiten van
de generale synode van de Gerefor
meerde Kerken in Nederland
1967/1968. Uitgave J. H. Kok N.V. te
Kampen. 60 pag. 1,95, bij aantallen
korting.
Dr. C. Boekestijn en mej. drs. J. B.
Fabery de Jonge Werkelijkheid, ide
aal en verwachting. Uitgave J. H.
Kok N.V. te Kampen. 22 pag. 1,25.
J. F. Oltmans: Het Slot Loevestein
in 1570". De geschiedenis van de
strijd om het slot Loevestein in dat
jaar. Dertiende druk in de bewerking
van G. Stuvel. Uitgave: V. A. Kra
mers, Den Haag. (312 blz., 15,90).
Jo Otten: Angst, dierbare vijandin.
Herdruk van novellen van deze in
1940 overleden schrijver. Uitgave
Meulenhoff, Amsterdam. (157 blz.,
2,50).
Henriette van Eijk: Truus, de
nachtmerrie. Zesde druk. Uitgave
Andries Blitz, Laren. (135 blz., ƒ7,90).
Pearl S. Buck: Omnibus met vijf
verhalen van de bij velen geliefde
schrijfster. Het zijn: „Ons dagelijks
brood", „De verloving", „Zonder
woorden", „Het meisje van thuis" en
„Het nieuwe jaar". Uitgave Bruna,
Utrecht. (379 blz., ƒ7,50).
Meestervertellers uit tien landen.
Bloemlezing uit de reeks Meesters
der Vertelkunst. Uitgave Meulenhoff,
Amsterdam. (159 blz., ƒ2,50).
Joris van den Berg: Dertien in een
dozijn, een keuze uit de best geschre
ven en meest besproken interviews
door bekende publicisten met beken
de Nederlanders. Uitgave Polak en
Van Gennep, Amsterdam. (200 blz.,
ƒ7.90).
Kees Borstlap: De Schipper van de
Zwarte Zee. Een verhaal over de zee
man Teunis Vet. Uitgave: C. de Boer
jr., Hilversum, derde druk. (208 blz.)
Kees van Bameveld en Ger Dek
kers: Curiosa. Twee fotografen
brachten grappige, fraaie en interes
sante voorwerpen uit Nederlandse
musea op de plaat. Met een inleiding
van Jaap Romijn. Uitgave W. van
Hoeve, Den Haag. (45 blz., 8,90).
Jack Vance: Een stad vol Chasch
(189 blz ƒ2,90), J. B. Ballard: De
verdronken aarde (189 blz., ƒ2,90) en
Alfred E. van Vogt: De wereld van
Nul-A (221 blz., ƒ2,90). Drie Science
Fiction romans. Uitgave Meulenhoff,
Amsterdam.
A. E. van Vogt: Rebellie in de
ruimte. Een scicnce-fiction roman.
Uitgave Bruna Zwart Beertje
Utrecht. (189 blz, ƒ2,10).
Ab Visser: Pulp. Een bloemlezing
van griezelverhalen, science fic-
tion-verhalen en andere. Uitgave
Bruna Zwart Beertje Utrecht.
(160 blz., 2,50).
Robert van Gulik: Moord op het
Maanfeest. Rechter Tie los een nieu
we misdaad op. Met illustraties van
de schrijver. Uitgave W. van Hoeve,
Den Haag. (172 blz., 8,90).
John Garforth- John Steed en Em
ma Peel uit de bekende Engelse tele
visiestrip „De wrekers" actief in het
verhaal Lijken in actie, en
Maling aan de Maffia. Uitgave
Bruna (Zwarte Beertjes 1186 en 1187)
na, Utrecht. (376 blz., 7,50).
Francis Clifford: Code van de dood,
psychologische thriller over con-
tra-spionage. Uitgave C. de Boer Jr.,
Hilversum. (213 blz„ 9,75).
Edgar Wallace: Omnibus van de
bekende auteur van spannende ver
halen en scenario's. Opgenomen zijn:
„Het mysterie van de gedraaide
kaars", „De vrijbuiter" en „De ge
heimzinnige smaragd". Uitgave Bru
na, Utrecht. (376 blz., 7,50).
Willy Corsari: Geliefde dwaas. Ro
man over een man die „speelt met
het leven". Vierde druk. Uitgave Le
opold, Den Haag, (238 blz., 8,90).
August Derlith: Wie kan ik zeggen
dat er is? Griezelverhalen. Uitgave
Bruna, Utrecht (zwart beertje). (190
blz., 2,50).
H. P. Lovecraft: Het gefluister in
de duisternis. Griezelverhalen. Uitga
ve Bruna Zwart Beertje ea
Utrecht. (185 blz., 2,75)
Mary Shelley: Het monster van
Frankenstein. Klassieke griezelro
man, o.m. bekend door de film. Uit
gave Bruna Zwart Beertje
Utrecht. (191 blz., 2,50).
John R. Vorhies: Het zesde zegel.
Uitgave Bom, Assen. Prijs: 4,90. Blz.:
222. Een thriller.
Charles Early: De tijgers zijn hon
gerig. Uitgave Born, Assen. Prijs:
ƒ4,90. blz.: 222. Een spionagethriller.
J. Riemens-Reurslag: De Oude
Sprookjes. Uitgave Hollandia, Baarn.
11e druk. Prijs: ƒ5,90. Blz: 255.
Sprookjes van Grimm, Andersen,
Moeder de Gans en anderen in stevi
ge band met illustraties.
Hans Werkman: Skandi en de Zoe
loeheks. Jeugdroman. Uitgave „De
Vuurbaak" Groningen. (130 blz.,
ƒ7,90. Na 1 jan. 1969 ƒ8,25).
Diet Kramer: Lodewljk de mensen
redder. Uitgave Hollandia, Baarn, 14e
druk, 132 blz. Prijs: ƒ4,50. Geestig
kinderboekje over een hond.
Joan Walsh Anglund: Welke kleur
heeft de liefde? Uitgave Zomer en
Keunings, Wageningen. Prijs: 3,75.
Kleine kinderfilosofietjes met grappi
ge tekeningetjes.
LONDEN De 57-jarige Joodse
vluchteling Erich Erdstein, die in
Londen verblijft na 30 jaar in
Zuid-Amerika te hebben gewoond,
heeft tegenover het Britse weekblad
„The people" gezegd, dat hij op 14
september Joseph Mengele, de reeds
lang gezochte concentratiekamparts,
in Brazilië heeft doodgeschoten.
Volgens Erdstein, die'oorspronjkelijk
uit Oostenrijk komt, was hij in
dienst van de politie van de Brazili
aanse staat Parana om de activiteit
van voormalige Nazi's te onderzoe
ken, toen hij dr. Mengele opspoorde.
Hij probeerde hem per boot naar Ar
gentinië te brengen, toen een groep
oud-nazi's bij Foz Do Iguaco, nabij
de grens met Paraguay en Argenti
nië, poogde zijn gevangene te bevrij
den. Daarop had Erdstein Mengele
met twee schoten gedood. Volgens
„The people" was Erdstein er van
overtuigd, dat de ook reeds lang ge
zochte Martin Bormann nog altijd in
leven is.
President Johnson is gisteren uit
het Bethesdahospitaal in Washington
ontslagen, waar hij zes dagen geleden
wegens griep werd opgenomen.
...en met/Kerstmis als dessert...
in handig gezinspak
vermist" en weer een uur later het
alarm „onderzeeër gezonken" gege
ven.
ONGERUSTHEID
Een van de voornaamste zorgen
van zijn bemanning was, hoe men
thuis alle berichten had geïnterpre
teerd, vertelde de heer Siemons.
Toen zijn schip dan ook de volgende
ochtend volgens plan Londonderry
aandeed „is er heel druk gebruik ge
maakt van de telefoon". Niet zijn be
manning was ongerust geweest (ze
wist immers v,an niets), maar vooral
die van de Tonijn, een andere Neder
landse onderzeeër die in dezelfde wa
teren voer en die onmiddellijk aan de
zoekactie heeft deelgenomen en die
ook het eerste sein van de Walrus
weer ontving.
In twee gevallen, zo vertelde kapi
tein ter zee Starink, commandant van
de onderzeedienst, hebben familiele
den van bemanningsleden van de
Walrus via de radio (NCRV's actuali
teitenrubriek Hier en Nu) moeten ho
ren dat de Walrus vermist was. Ze
konden later snel worden gerust
gesteld.
In een ander geval heeft een
geestelijke van de marine de
boodschap van de vermissing al er
gens afgegeven, enkele minuten later
kon hij zich gelukkig terughaasten
naar dat adres om te vertellen dat
zijn trieste boodschap gelukkig on
juist geweest was.
CAIRO De Egyptische president
Nasser heeft gisteren een langdurig
onderhoud gehad met de Russische
minister van Buitenlandse zaken
Gromyko, die naar wordt aangeno
men tracht een oplossing te vinden
voor het conflict in het Nabije
Oosten. Gromyko arriveerde zaterdag
in Cairo.
Aangenomen wordt dat de
Russische minister de Egyptische re
actie moest peilen van het geheim
Newyorkse overleg. Bij dit contact
zou Rusland Israël een vredesrege
ling hebben voorgelegd.
DEN HAAG Georges Fey
deau heeft gezegd: ,.Er is
geen enkel menselijk drama dat
niet op z'n minst enkele komi
sche en daardoor stupide aspec
ten bezit". Daarom deinsde hij er
in zijn Vaudeville-stukken (stuk
ken gemaakt om te lachen, te
gieren en te brullen) niet voor
terug, de meest tragische situa
ties voor het voetlicht te halen,
er zo mee om te dollen, dat ten
slotte de hele zaal, ook de per
sonen van de meest ethische le
venshouding, zaten te gieren en
te brullen.
Zo nam hij in zijn lachstuk: „Een
vlo In 't oor" zaterdagavond in
Nederlandse vertaling van Paul Ro-
denko en onder de meeslepende regie
van Ko van Dijk door de Haagse
Comedie in de Koninklijke schouw
burg in première gebracht een
jongeman met een hazelip tot lachob-
ject.
Aanvankelijk schudt men het wijze
hoofd en vraagt zich af hoe iemand
erbij komt, met zo'n gebrek zo licht
vaardig te spotten, maar Feydeau
weet er zulke komische situaties door
te laten ontstaan, dat men, of men
wil of niet, moet lachen.
En dan heeft Feydeau zijn publiek
waar hij het hebben wil: in die over
moedige, levenslustige stemming, dat
men uit louter bravoure zelfs om het
meest tragische gaat lachen. Men zou
lang en breed kunnen redeneren of
zoiets wel toegestaan is, maar onder-
dehand maakt Feydeau je zo
verschrikkelijk aan het lachen, dat je
het meest lugubere als reuzemop zou
accepteren.
Nu gaat Feydeau ook weer niet al
te ver. Het echt lugubere laat hij
onaangeroerd.
Het stuk speelt zich voor een groot
deel in en rond een bordeel af, maar
echt onzedelijk wordt het nergens.
Misverstand
Zo'n stuk moet niet van haver tot
gort worden naverteld. Als men weet
dat alles op een misverstand berust:
de vermeende ontrouw van de heer
Kiesinger kandidaat partijvoorzitter in69
des huizes, de wraak van de vrouw,
de verwikkelingen in het bordeel en
wat men meer zou willen aanstippen:
het is alles één groot misverstand cn
het werkt als een bevrijding als aan
het eind alles op zijn pootjes terecht
komt.
Feydeau heeft in dit stuk een bij
zonder vaardie en dankbaar gebruik
gemaakt van de op het toneel wel
vaker voorkomende dubbelrol. Wat
hij hiermee weet te manipuleren,
grenst aan het ongelooflijke. Ook het
draaitoneel heeft hij bijzonder ver
nuftig weten te benutten, zodat het
werkelijk huilen van het lachen is ge
blazen.
In fijne decors van Hep van Delft,
met een mooi Vaudeville-muziekje en
kostelijke kostuums van Has Noord-
hoek Hegt is dit een zeer verzorgde
en meeslepende vertoning geworden.
Persoonlijk behoor ik niet tot de
vlugge lachers, de ernst des levens
heeft me te hardhandig in zijn klau
wen gehad, maar zelfs desondanks
heeft Feydeau me uit de plooi gekre
gen. Wie me kennen staat verbaasd,
maar hoe kan het ook anders met
zulk een spelersmateriaal: bij zo'n rol
als van Leo de Hartogh als Zuidame-
rikaanse vertoornde echtgenoot, of
als van Guido de Moor als medeklin
ker-weglater, of als Kees Coolen in
zijn dubbelrol, of als Myra Ward als
wraaknemende echtgenote, of als Do
van Stek als hulpvaardige vriendin
of als Eric van Ingën, Guus Verstrae-
te, Carl van der Plas, Marijcke Merc-
kens. Jacques Luyer, Annie Leenders,
Dolf de Vries, Gerard de Groot en
Maria Stiegelis.
Een blijspelcast om van te daveren
van de pret. Je Haagse Comedie is
wel met dik hout te voorschijn geko
men, niet altijd even fijntjes, maar
wel ontzettend vitaal en vermakelijk.
Werkelijk een dolle vertoning van
een dol stuk.
Ev. Grolle
ST. GEORGE Twintig mensen
zijn verdronken en 20 worden ver
mist nadat de schoener Federal
Queen tussen St. Vincent en Granada
ten westen van Barbados was
omgeslagen. Er zijn 40 overlevenden.
De schoener had 80 opvarenden aan
boord.
BONN De Westduitse
christen-democraten zijn niet van
plan de „grote coalitie" met de soci
aal-democraten voort te ze ten na de
verkiezingen van 1969.
Dit heeft de secretaris-generaal
van de CDU, Bruno Heck, gister
avond megedeeld in een tv-debat
met de secretarissen-generaal van de
Sociaal-Democratische Partij, Wisch-
newski, van de Beierse Christen-So
ciale Unie, Streibl, en Friedrich van
de vrije liberalen, op het ogenblik de
enige parlementaire oppositiepartij.
Heek zei verder dat de CDU
bondskanselier Kurt-Georg Kiesinger
als haar lijstaanvoerder kandidaat
zal stellen.
SPD-voorzitter tevens minister van
buitenlandse zaken, Willy Brandt,
heeft in een rondschrijven aan alle
partijleden gezegd dat er geen enkele
discussiebasis of gemeenschappelijk
optreden bestaat tussen de soci
aal-democraten en de nieuwe West
duitse communistische partij.
De communisten hebben onlangs in
een open brief de sociaal-democraten
opgeroepen een gezamenlijk stand
punt in te nemen in een aantal
kwesties, met name de strijd tegen
de uiterst-rechtse NPD, de ontwape-
ning en de medezeggenschap in de i
ondernemingen. 1
