APOLLO-8 NADERT DE MAAN
Commentaren
Bemanning
van Pueblo
gemarteld
.Tl Reis verloopt feilloos
Het Kwartet
Beelden uit de ruimte
rechtstreeks op tv
een nieuw abonnee
dübifiendelüte /icht-
/e" sfaözltde:,
by Mftvis-
Apollo op tv
Ruim tachtig
automobilisten
dronken
Prinses Irene wil zich
bij haar man voegen
Minder wind
Treinbotsing
- 33 doden
Kinderen stierven
door
wurgihg
Nieuwe Leidse Courant
Maandag 23 december 1968 - 49ste jaargang
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
Directeur: F. Diemer
Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
..Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
Hoofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Telefoon 31441
Giro 58936
Abonnementsprijzen p. w. 1,10, p. m. 4,70, p. kw. 14,10
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
Vrij
BORMAN, LOVELL EN ANDERS
rustige reis
DE DRIE AMERIKAANSE MAANREIZIGERS MAKEN
ZICH GEREED VOOR EEN VAN DE MEEST KRITIEKE
ONDERDELEN VAN HUN TOCHT NAAR DE MAAN: HET
ONTSTEKEN VAN DE HOOFDMOTOR OM DE CABINE
MET EEN REMBEWEGING IN EEN BAAN OM DE MAAN
TE BRENGEN. HET ZAL DAN VOOR DE EERSTE KEER
ZIJN DAT ER MENSEN ROND EEN ANDER HEMEL
LICHAAM CIRKELEN.
KAAP KENNEDY De vlucht van de Apollo-8 naar de maan, de meest fasci
nerende ruimtereis in de geschiedenis, verloopt tot nu toe perfect.
Wordt de huidige koers ongewijzigd uitgevoerd, dan zal de
Apollo met Borman, Lovell en Anders morgen op 112 kilometer
hoogte om de maan cirkelen.
Morgenochtend vroeg wordt
de hoofdmotor tot ontsteking ge
bracht om de cabine met een
rembeweging in, een baan om de
maan te brengen. Na tien om
wentelingen wordt de motor
donderdag opnieuw ontstoken
voor de terugreis, die vrijdag
middag even na half vijf in de
Atlantische Oceaan moet eindi
gen.
Na de spectaculaire lancering
zaterdagmiddag om negen minuten
voor twee Nederlandse tijd be
reikte de Apollo-8 aanvankelijk esn
snelheid van 40.000 kilometer per
uur. Maar na het verlaten van de
„parkeerbaan" rondom de aarde ver
minderde deze snelheid tot 5.527 kilo
meter per uur. Vandaag werd zij
weer opgevoerd, doordat het ruim
teschip binnen het krachtveld van de
tnaaivkwam.
Televisie
Gisteravond heeft de bemanning
een eerste rechtstreekse televisie-uit
zending uit de cabine verzorgd, die
duurde van negen uur tot kwart over
negen Nederlandse tyd (en later op
de avond door de NTS werd uitge
zonden).
In het begin waren er moeilijkhe
den met de beeldverbinding, maar na
drie minuten trad een verbetering in
en kon men duidelijk het interieur
van de cabine en de drie beman-
Als beloning voor mijn aktivHe'rt
ontvang ik een "Gouda Bouquet".
De nieuwe abonnee krijgt onze krant I
veertien dagen gratis.
plaats:
Postzegel is niet nodig als u
op de envelop schrijft:
Nieuwe Leidse Courant,
Antwoordnummer 267,
Leiden
ningsleden zien. De kwaliteit was
toen even goed als de rechtstreekse
uitzendingen uit de Apollo-7, hoewel
de afstand vele malen groter was
(222.000 kilometer van het vertrek
punt).
Nadat de maanvaarders hadden
geprobeerd de aarde in beeld te ne
men het televisiescherm toonde
slechts een lichte vlek in het midden
van het beeld kwamen uitstekende
beelden over van Lovell, die druk
aan het werk was in de keuken, en
van Anders, terwijl hij door de cabine
zweefde.
Mooi uitzicht
„Dit komt van ongeveer halver
wege tussen maan en aarde", zei
gezagvoerder Borman. De drie had
den volgens hem een „mooi uitzicht"
op de aarde en hij vond het jammer
dat hij daar geen beelden van kon
laten zien. „We voelen ons goed" zei
hij nog.
Aan het eind van de uitzending
legde Borman uit dat de bemanning
het ruimteschip langzaam om de
lengte-as moest laten draaien om te
voorkomen dat een bepaalde kant
van de Apollo-8 te lang aan de zonne
hitte werd blootgesteld. Dat noemt
men het „barbecue-effect".
Dat er geen beelden van de aarde
konden worden uitgezonden, kwam
doordat de telefotolens niet werkte.
Een opname met een kortere lens
toonde slechts een witte bol.
Ken Mattington, die vanuit Hous
ton het contact met de ruimtevaar
ders onderhoudt, vroeg of zij de lens
hadden afgeschermd. „Nee", ant
woordde Borman, „daar hebben wij
toevallig al naar gekeken".
Lovell maakte nog van de gelegen
heid gebruik om zyn moeder te feli
citeren met haar 75ste verjaardag.
Rustig ging hy daarna verder met
het klaarmaken van de pudding in
de keuken
(Voor vervolg zie pagina 5)
HILVERSUM Als alles met het
maanschip Apollo-8 goed blijft gaan,
brengt de NTS vanavond via Neder
land I van 9.35 tot 9.50 uur op het
scherm een overzicht van de stand
van zaken in de capsule.
Morgenmiddag tussen 1.15 en 1.45
via Nederland II de aankomst van de
Apollo op 100 kilometer van de
tnaan, zo mogelijk ook met beelden
uit de capsule. Tussen 6.30 en 6.50
uur morgenmiddag een samenvatting
van de reportages.
Controle politie
DEN HAAG Dc politie heeft in
de nacht van vrijdag op zaterdag op
grote schaal een landelijke alco
hol-controle-actie gehouden. Van dc
ruim 50.000 aangehouden automobi
listen waren er 84 dronken. De poli
tie lette ook op auto's waarvan de
chauffeur geen, maar de inzittenden
wel een glaasje op hadden. Dat was
bijna 2300 maal het geval.
Bij 1200 automobilisten waren de
papieren niet in orde. Defecte ver
lichting kostte 690 automobilisten een
proces-verbaal, de banden van 239
auto's waren te glad.
Wegens andere overtredingen wer
den nog eens 634 processen-verbaal
uitgereikt. De actie leverde ook vier
aanhoudingen voor diefstal op.
In totaal 1800 politiemannen be
manden de 584 controleposten.
VANMORGEN 82 MAN
VRIJGELATEN
PANMOENDJON/W ASHING-
TON Precies elf maanden
nadat hun schip door de Noord-
koreaanse marine werd opge
bracht, zijn 82 opvarenden van
het Amerikaanse spionage-
schip Pueblo in vrijheid ge
steld. Vannacht passeerden ze
de brug bij Panmoendjon.
Voorop gezagvoerder Lloyd Mark
Bucher. Daarna het lijk van Duane
Hodges, die overleed aan verwondin
gen, die hij opliep bij het enteren
van de Pueblo. De Amerikanen zijn
met bussen naar Seoel gebracht.
Vandaar vertrokken ze naar de Vere
nigde Staten, waar ze Kerstmis met
hun familie zullen doorbrengen.
WAARDELOOS
De prijs die Amerika voor hun
vrijlating moest betalen, was een
verklaring waarin het land alle
„misdaden" tegen Noord-Korea be
kende. Generaal-majoor Woodward
noemde de verklaring nog voor dc
ondertekening waardeloos.
Minister Rusk zei in Washington,
dat het document voor Amerika geen
enkele betekenis had, maar dat het
Noord-Korea tevreden scheen te
stellen. Overigens had Woodward
slechts uit menselijke overwegingen
getekend.
Noord-Korea verklaart dat Ameri-
ka de spionage-opdrachten van de
Pueblo heeft toegegeven en dat het
Noord-Korea daarvoor verontschuldi
gingen had aangeboden.
Volgens de Noordkoreanen had de
bemanning eigenlijk gestraft moeten
worden. Maar men had tot uitwijzing
besloten omdat de bemanning „open
lijk de misdaden had toegegeven".
In Panmoendjong heeft men elf
maanden over de vrijlating van de
bemanning onderhandeld.
Hugo Carlos waarschijnlijk naar Parijs
Herroepi
ien
In een vooruitgeschoven Ameri
kaans kamp aan de gedemilitariseer
de zone heeft commandant Bucher
alle zogenaamde bekentenissen her
roepen. Hij deelde mee, dat zijn
schip geen enkel moment de territo
riale wateren had geschonden en dat
de bekentenissen door de Noordkore
anen waren opgedrongen.
Hij beweerde dat hij en verschil
lende andere bemanningsleden waren
gemarteld.
SPREUK
Wanneer allen het eens zijn.
heeft niemand voldoende
nagedacht.
LIPPMANN
urr uur en
ilKi VWKEVf
DE BILT Tijdens het week
einde trok het centrum van een
stormdepressie van de Oceaan
dicht langs de Britse eilanden
naar het noordwesten. Het bij
behorend frontensysteem bracht
ons gistermorgen regen terwijl
een krachtige tot stormachtige
wind zachtere lucht aanvoerde
welke de vorst geheel verdreef.
Vanmorgen was de vorstgrens
teruggedrongen tot de omgeving
van WenenWarschauStock
holmOslo.
Na de frontpassage is ons land
in meer onstabiele lucht ge
komen waarin naast buien ook
opklaringen voorkomen. Onder
invloed van een uit het westen
naderende rug van hoge druk.
MADRID Prinses Irene
zal binnenkort, uit Madrid ver
trekken om zich bij haar man
prins Karei Hugo, die vrijdag
wegens politieke activiteiten
door Spanje werd uitgewezen,
te voegen. De Prins verliet gis
teren voor enkele uren zijn hotel
in de Franse grensplaats Hen-
daye, maar vertrok niet naar Pa
rijs, zoals men dacht.
In Pamplona is het gisteren tol
botsingen gekomen tussen de Car-
..Mam liecft deze horstel voor de
helft van de prijs gekregen
welke nog in betekenis toeneemt,
ruimt de wind naar het noord
westen en neemt geleidelijk af.
De temperaturen zullen iets
lager worden.
DE BILT Opklaringen
maar ook enkele verspreid voor
komende buien. Matige, aan de
kust af en toe nog krachtige
noordwestelijke wind. Dezelfde
temperaturen als vandaag of iets
lagere.
Vooruitzichten voor woensdag:
avond:
zon: minder dan 30 procent;
min. temp.: meer dan 3 graden
boven normaal;
23 december: zon op, 08.47. onder
16.32: maan op 11.51. onder 21.18. 26
december eerste kwartier.
listische aanhangers van Prins Karei
Hugo en de politie. Er vielen zowel j
onder de politie als onder de betogers
enkele gewonden.
De Carlisten wilden voor het paleis j
van de gouverneur betogen legen de j
uitwijzing van hun leider. Zij I
schreeuwden leuzen als: „vrijheid, j
vrijheid", „weg met de dictatuur" en
Don Carlos Spaans". Zoals bekend is
heeft de prins de Franse nationali
teit; hij heeft lange tijd gepoogd de
Spaanse nationaliteit te verkrijgen.
Verboden
In Madrid verhinderde zaterdag de
Spaanse politie een persconferentie
die de Carlistenleiders wilden beleg
gen in verband met de uitwijzing van
Hugo Carlos. De politie verbood de
conferentie omdat het een bijeen
komst van meer dan 20 mensen be
trof en er geen toestemming voor was
gegeven.
Het hoogste bestuursorgaan van de
Carlistenbeweging gaf toen een ver
klaring uit, waarin protest wordt
aangetekend tegen de uitwijzing en
de hoop wordt uitgesproken dat het
gezonde verstand zal zegevieren en
het uitwijzingsbevel wordt ingetrok
ken.
Niet in strijd
In de verklaring wordt gezegd dat
de aanwezigheid en activiteit van
prins Karei Hugo in Spanje met
geen enkele Spaanse wet in strijd is.
Karei Hugo had ook nooit beloofd
zich van politieke activiteit te ont
houden.
De Carlisten verklaren geen poli
tieke regeling te zullen aanvaarden,
die „door bepaalde belangengroepen
buiten medeweten van het volk ge
troffen wordt".
Intussen is de moeder van Karei
Hugo, prinses Magdalena van Bour-
bon-Parma, gisteravond uit Parijs in
Madrid aangekomen. Zij werd op het
vliegveld verwelkomd door prinses
Irene en vele leden van de Carlisten
beweging.
Carlistische zegslieden beweren dat
prins Xavier, de vader van prins Ka-
rel Hugo, in Madrid vertoeft, on
danks het feit dat de Spaanse autori
teiten ook hem de toegang tot het
land hebben ontzegd
De historische reis naar de
maan verloopt bijzonder goed:
daar was James Lovell. voordat
hij aan boord ging van zijn Apol
lo 8-cabine, ook van overtuigd
(foto boven). Zijn vrouw Marylin
en dochter Susan en Barbara en
zoon Jeffrey, kijken bewonde
rend naar de lancering van de Sa-
turnus V-raket (foto rechtson
der), die zonder haperen met de
Apollo-8 cabine in top, koerst
naar de maan (foto links).
TAE KERSTDAGEN bieden soms ge
legenheid tot een politieke stap
die als medemenselUk kan worden
uitgelegd. Oók in landen waar men
aan het Kerstgebeuren voorbijgaat.
Zo is het met de vrijlating van de
bemanning van het Amerikaanse
verkenningsschip Pueblo. Elf maan
den zaten zij om voornamelijk
propagandistische redenen in
Noord-Korea gevangen.
Hun waarde was voor de Noord
koreanen echter verminderd. Vooral
nadat de bombardementen op Noord-
Vietnam waren gestaakt en Amerika
in Azië duidelijk naar een vergelijk
ging streven en minder nadruk leg
de op het militaire.
In hoeverre er sprake is van Chinese
invloeden, kan moeilijk worden be
oordeeld. De verleiding is groot hier
de hand achter te zien van Peking,
waarvan men hoopt dat het niet al
leen contact met, maar ook toenade
ring tot Amerika zal zoeken.
Intussen zijn 82 mannen verlost uit
een situatie die geen gemakkelijke
geweest is gedwongen als zij wa
ren verklaringen af te leggen en
brieven te schrijven, die geen twijfel
lieten aan de geestelijke druk waar-
aan zij waren blootgesteld.
Honger
"\7~AN EEN langdurig bestand in
Biafra ter gelegenheid van het
Kerstfeest zal vermoedelijk niets ko
men, tenzij generaal Gowon van Ni
geria alsnog ingaat op desbetreffen
de voorstellen.
Een bestand biedt geen oplossing voor
een politiek probleem, al kan het
soms gebruikt worden om tegenover
elkaar staande partijen nader tot el
kaar te brengen ook in het door
strijd verscheurde Nigeria.
In het geval van Biafra kan een be
stand worden gebruikt om de nood
lijdende bevolking, en met name de
kinderen en ouden van dagen, .van
hulpgoederen te voorzien, die reeds
voor de kust liggen opgeslagen.
Van Biafraanse zijde heeft men al
met een achtdaags bestand inge
stemd. Het hangt nu echt van gene
raal Gowon af, of ook tijdens de
Kerstdagen de nood nóg groter zal
worden.
Bezoek
Coaster in moeilijkheden
DEN HAAG De 499 ton metende
Nederlandse kustvaarder Sylvia-1
heeft hulp ingeroepen toen het zestig
mijl van Bretagne Ln moeilijkheden
verkeerde. De sleepboot Groningen
wist later bij de Splvia-1 te komen.
De achterluiken van de kustvaarder,
thuishaven Willemstad op Curasao,
hadden het begeven.
BOEDAPEST De Iloiigaarse
spoorwegen hebben vanmorgen mee
gedeeld dat gisteren bij het trein
ongeluk ten zuidoosten van de hoofd
stad 33 mensen om het leven zijn
gekomen en 57 anderen gewond
raakten.
De opruimingswerkzaamheden
werden ernstig belemmerd door een
dichte mist. Het ongeluk ontstond
toen een personentrein inreed op
een vraehttrein.
bJET BEZOEK van Gromiko aan
Egypte heeft de hoop doen toe
nemen op een nieuwe poging oni
aan de crisis in het Nabjje Oosten
het gevaarlijke karakter te ontnemen.
Aanleiding is het Russische vredes
aanbod aan Israël, waarvan wjj vorige
week al melding hebben gemaakt.
Wy schreven toen, dat Rusland zelf
veel belang heeft by een oplossing.
Voorheen brachten uitsluitend Rus
sische generaals bezoeken aan Cairo.
Dat nu de minister van buitenlandse
zaken de reis heeft gemaakt, kan
meer dan gewone betekenis hebben.
Israël heeft laten weten dat het wil
praten over het Russische vredes
voorstel. al is het niet van plan het
te aanvaarden zoals het enige tyd
gelden door de Russen werd op
gesteld.
Als Nasser ertoe gebracht kan wor
den iets tegenover dc Israëlische be
reidheid ie stellen, kan er aan de
erfvyaudschap tussen Arabieren en
Israël een eind komen.
v C
DEN HAAG De twee kinderen,
die gisteren dood in hun woning in
het Bezuidenhoutkwartier in Den
Haag werden aangetroffen, blijken
door sangulatie om het leven te zijn
gekomen. Dit wil zeggen, dat hun de
bloedtoevoer naar de hersens op ge
welddadige wijze is afgesneden. Dit
is bij de sectie komen vast te staan.
De politie neemt aan. dat de moeder
de kinderen van het leven heeft be
roofd. De doodsoorzaak van de moe
der is nog niet bekend.
Waarom zoveel sport? Waarom zo weinig sport? Twee
uitersten en twee vragen, die ons uit de lezerskring nogal eens
bereiken.
Voor de liefhebbers van veel sport dan graag deze
opmerking: wij zijn de enige krant, die de zaterdag-
sport uitgebreid en zó gespecialiseerd brengt.
Voor de lezers, die het te veel rinden dit: wij
trachten elk wat wils te geven, de hele week Hebt
u speciale wensen? Schrijft u gerust. Wij luisteren graag naar
weerklank van onze lezers.
En misschien ziet u kans een ingevulde bon met een nieuwe
abonnee mee te sturen. Het is niet verplicht, maar het wordt
wel bijzonder gewaardeerd.