krant van
FORMAAT
Verdere modernisering
leger Warschaupact
Bonn wil extreem-rechtse
NPD verbieden
partij
Spaanse vrouwen
in hongerstaking
:iïUvi&
Nenni op buitenlandse
zaken in kabinet-Rumor
BIAFRA VERWERPT
VREDESPLAN VAN
ENGELAND
Doelmatigheid
groter dan
bij NAVO
Vertrouwen voor
premier O'Neill
Vrees voor opkomst Nazisme
GEDETINEERDE
ONTVLUCHT
Een kopje
nectar
Mistige satire
van Jan Cremer
W. S. van Dijk
ridder O.N.
Reclaniemonsters
gevaarlijk
voor kinderen
VRIJDAG 13 DECEMBER 196»
Europa's veiligheid (6)
(Van onze militaire medewerker)
THANS willen we aandacht
besteden aan ontwikke
lingen op militair gebied bin
nen het Sowjet-blok. Immers,
de eigen inspanning kan eerst
dan goed worden beoordeeld
indien zij wordt vergeleken met
die van de tegenstander, waar
bij het niet in de eerste plaats
gaat om bet tegenover elkaar
stellen van aantallen wapens
en eenheden, maar om het met
elkaar in verband brengen van
doelstellingen, strategie en wij
zen van handelen.
Zoals bekend heeft de militaire
kracht van dit blok gestalte gekre
gen in het Warschau-Pact. Dit
zoals het officieel wordt genoemd
„Verdrag van vriendschap, safnen-
werking en wederzijdse hulp" werd
gesloten op 14 mei 1955, met als doel
een tegenwicht te vormen tegen de
NAVO. In feite werd een militair
blok gecreëerd dat de facto sinds
lang bestond. In deze „verdragslui
ting" ligt ook duidelijk protest tegen
de opneming van West-Duitsland in
de NAVO (mei 1955).
Het merendeel van de strijdkrach
ten van het Warschau-Pact wordt
geleverd door de Sowjetunie. Voor
de inval in Tsjechoslowakije onder
hield Rusland 26 divisies in Cen-
traal-Europa. Daarbij kunnen dan
worden geteld 6 Oostduitse divisies
die onder Russisch opperbevel zijn
geplaatst.
Bij deze eenheden voegen zich in
tijd van oorlog nog de strijdkrach
ten van Polen, Roemenië, Hongarije
en Tsjechoslowakije. De hiervoor
genoemde 26 divisies kunnen in een
vrij korte tijd worden uitgebreid tot
70.
In de afgelopen maanden hebben
wij in Tsjechoslowakije iets van de
ze versterkingsmogelijkheden kun
nen waarnemen. Zij zijn bepaald
niet gering. Ook beschikt de Sowjet
unie nog over 7 luchtlandingsdi
visies en een luchttransportcapa
citeit van 3.
Uitbouw
Aan de verdere uitbouw en mo
dernisering van de
Warschau-Pact-strijdkrachten wordt
zeer veel aandacht geschonken. Ter
toelichting een drietal vergelijkin
gen. Brengen wij de de
fensie-inspanning in verband met
het bruto nationaal produkt, dan
zien wij voor de Warschau-Pact-
BELFAST Premier O'Neill van i
Noord-Ierland heeft gisteren het ver-
trouwen van zijn partij gekregen na
een politieke strijd die hem ten val
dreigde te brengen. De leden van de
regerende unionist partij in het parle
ment gaven met 28 tegen vier stem
men te kennen dat zij O'Neill als
premier wensten te handhaven. Het
gevolg was een duidelijke nederlaag
voor O'Neills rivaal, William Craig,
die woensdag als minister van binnen
landse zaken werd ontslagen.
De partijtwist bracht nieuwe span
ning in de kwestie van de onenigiheid
tussen de rooms-katholieke minder
heid en de protestanten, dig het land
besturen. Craig was voor een harde
houding tegenover de voor gelijke
rechten demonstrerende katholieken,
terwijl O'Neill een gematigde koers
voorstaat.
Premier Wilson zei gisteravond in
het Lagerhuis, dat het Britse parle
ment de politieke crisis in Noord-
Ierland met bezorgdheid volgt.
Hij deed een beroep op O'Neill snel
ler tegemoet te komen aan de eisen
van de Noordierse katholieken, die
klagen dat zij als tweederangs bur
gers worden behandeld.
BONN Het Westduitse mi
nisterie van binnenlandse zaken
wil de extreem-rechtse NPD ver
bieden. Het wil het Constitutio
nele hof te Karlsruhe laten vast
stellen of die party niet ongrond
wettig is. Dit is gisteren in Bonn
bekendgemaakt.
Het ministerie wil waarschijnlijk
volgende week woensdag, maar in ie
der geval niet later dan in januari,
de regering aanbevelen bij het hof
een dergelijk verzoek in te dienen.
Maandenlang heeft het ministerie
materiaal verzameld over de NPD,
die in 1964 in Hannover als een ver-
Hoe sterk de strijdkrachten van het Warschaupact zijn, bleek in
augustus wel in de Tsjechoslowaakse hoofdstad
landen een vrij constant percentage
van 10. Het percentage van de Euro
pese NAVO-landen daarentegen
daalt voortdurend. Gold voor 1967
nog een percentage van rond 5, voor
de toekomst wordt een dalingvoor-
zien tot 4. Voor Nederland zijn deze
cijfers respectievelijk 4 en 3.
Nu is hot zo dat het bruto natio
naal produkt van de Europese NA
VO-landen aanzienlijk groter is dan
dat van het Sowjetblok. Uit deze
ijfers valt dus over de omvang van
de wederzijdse defensie-inspannin
gen niets af te leiden. Wel kan wor
den geconcludeerd dat vooral in
West-Europa een steeds kleiner deel
van de welvaart wordt bestemd
voor de zorg van de veiligheid.
Letten wii op de besteding van de
defensiegelden dan blijkt dat de
verhouding tussen de exploitatie
kosten voornamelijk perso
neelskosten en investeringen, in
het Warschau-Pact veel gunstiger is
dan binnen de NAVO. Zo was in
1965 deze verhouding achter het IJ
zeren Gordijn 46:54. Met andere
woorden, 54 procent van de de
fensie-begroting was daar beschik
baar voor uitgaven in de investe
ringssector.
Voor Nederland geiden, de volgen
de cijfers:
1965 77:23
1968 80:20
1969 81:19
Dat de Warschau-Pact-landen
meer waar voor hun geld krijgen
volgt ook uit de volgende vergelij
king. Op een lgersterkte van 85.000
man brengt Oost-Duitsland 6 di
visies in het veld. Nederland, met
een landmacht van dezelfde sterkte
heeft er slechts twee, In het alge
meen kan worden gezegd dat de
doelmatigheid binnen het
Warschau-Pact groter is dan binnen
de NAVO.
Redenen zijn: de vergaande inte
gratie op beleidsniveau en de grote
mate van standaardisatie op het ge
bied van het materieel en de proce
dures. Dat deze meerdere doelmatig
heid ook binnen de NAVO moet
worden nagestreefd lijdt geen enke
le twijfel.
Het is echter de vraag of wij ooit
zover zullen komen.
Van een vermindering van de de
fensie-begroting zoals wij die in het
Westen meemaken, valt binnen het
Sowjet-blok niets te bespeuren. Wel
is het zo dat deze vermindering en
het zo ongunstige bestedingspatroon
onze defensieleiding grote zorgen
baren. Niet voor niets moeten wij
noodzakelijke investeringen her
haaldelijk uitstellen, met als gevolg
dat op tal van gebieden de ach
terstand steeds groter wordt.
Voor wat betreft de Koninklijke
Landmacht geldt dit met name op
het gebied van de tankafweer- en
de luchtverdedigingsmiddelen en de
gepantserde voertuigen voor onze
mobilisabele NAVO-eenheden,
De omstandigheid dat wij in te
genstelling tot de strijdkrachten van
het Sowjet-blok slechts over zeer
beperkte oefenmogelijkheden
beschikken, kan de zorg van de po
litieke en de militaire leiding alleen
nog maar doen toenemen.
MADRID De vrouwen van 15
gearresteerde leiders van een in
Spanje verboden arbeidersbeweging
zijn woensdagavond in een Madri-
leense kerk in hongerstaking gegaan
uit protest tegen een overheidsmaat
regel die het contact met hun man
nen in de gevangenis moeilijker
maakt De tralies waarachter de ge
vangene tijdens het bezoeK zit, zijn
AMSTERDAM De 26-jarige Jan
van W. uit Vlaardingen, die in het huis
van bewaring in Amsterdam zat, heeft
gistermiddag kans gezien, toen hij in
het Binnengasthuis moest worden
doorgelicht, te vluchten. De reeds be
rechte jongeman is ter beschikking
van de regering gesteld.
namelijk vervangen door kleine ope
ningen, afgesloten door een dik stuk
plastiek.
De mannen zijn eveneens in hon
gerstaking gegaan. Protesten tegen
de maatregel zijn tot nu toe gene
geerd.
De pastoor van de kerk waarin de
vrouwen verblijven, zei dat de politie
zijn kerk niet zal binnenkomen. Ik
ben de baas hier, zei hij. Krachtens
het Concordaat dat Spanje met het
Vaticaan heeft gesloten, mag de po
litie geen kerk betreden zonder toe
stemming van de kerkelijke autori
teiten.
gaarbak van rechtse radicale elemen
ten werd opgericht.
De discussies over deze partij, die
intussen in de parlementen van ze
ven deelstaten vertegenwoordigd is,
zijn steeds heftiger geworden. Bonn
Is er van overtuigd dat deze partij
het aanzien van West-Duitsland in
het buitenland ernstige schade be
rokkent. Moskou en Oost-Berlijn
stellen herhaaldelijk dat de NPD een
bewijs is van het gevaar dat het Na
zisme in West-Duitsland weer de kop
opsteekt.
De leider van de NPD, Adolf von
Thadden, heeft met het oog op de
discussies zelf erop aangedrongen,
een gerechtelijk onderzoek te laten
instellen naar de grondwettigheid
van de partij. De parlementsfracties
in de deelstaten hebben bij de consti-
tutionele rechtbanken van deze
deelstaten om een dergelijk onder
zoek verzocht. De afdeling West-Ber-
lijn van de NPD heeft zichzelf ont
bonden nadat het stadsbestuur bij de
geallieerden een verzoek had inge
diend, de partij te verbieden.
Dient Bonn de aanvraag in, dan
wordt het de tweede. In 1956 werd de
communistische partij verboden. De
leider, Max Reimann, tracht nu na
jarenlange ballingschap in Oost-Ber
lijn weer tot West-Duitsland te wor
den toegelaten.
Wat Von Thadden betreft. Die is de
menine toegedaan dat zijn partij bij
de algemene verkiezingen van vol
gend jaar september de christende
mocraten van een absolute meerder
heid zal afhouden. Hij verwacht ook,
dat zijn partij 40 bondsdagzetels van
de sociaal-democraten zal overnemen.
Gisteren zei hij op een partijbij
eenkomst in Neurenberg dat de
knokploegen van de partij geen ge
bruik moeten maken van knuppels
om tegenstanders te verjagen.
Italië heelt nieuwe regering
ROTTERDAM In een propvol
Piccolotheater speelde donderdag
avond De Stichting Algemeen Rotter
dam Studenten Toneel (Sarst) het
eerste toneelstuk van Jan Cremer,
„The late late show".
Cremer, die deze eenakter in twee
weken tijd op speciaal verzoek van
de studenten in New York schreef,
levert in zijn slechts een half uur du
rende stuk kritiek op de hedendaagse
(Amerikaanse?) maatschappij die
bestaat uit 13 uur televisie, lucht-
verstuivers en psychiaters. Een we
reld waar de gesprekken kort en op
pervlakkig worden gehouden en het
liefdeleven tot een vulgair spelletje
gereduceerd wordt.
Cremer's wereld? Ach, men moet
de woorden van deze energieke jon
geman nooit zo letterlijk opvatten.
Laat hem maar schoppen, eens wordt
de werkelijke zin van het leven hem
ook wel duidelijk. Het stuk was zon
der meer een satirisch lachertje waar
in de man en de vrouw alles (tot en
met elkaar) bespuiten met „verfris
sende" spray's.
De dialoog was zwak en plat, het
spel van Anneke Hakman (19, leer
linge aan de Akademie voor beelden
de kunsten) en René Solleveld (21)
eerlijk en enthousiast. Het suggestie
ve décor in zacht rose en de originele
technische uitvoering (de hele zaal
komt tot slot in een deodorant-rook
gordijn te zitten) sloot goed bij het
geheel aan. I
Voor de pauze werd op enthousi
aste wijze „De Kooi" van de jeugdige
Rotterdammer Jacques Noorman
gespeeld. AI met al een toneelavond
die als „tijdsverschijnsel" wel inte
ressant was, maar die we verder zo
snel mogelijk zullen vergeten.
J. BODDAERT
OEMOEAHIA Biafra ver
werpt elke stap van Engeland
ten behoeve van de vrede in Ni
geria. Dit heeft de Biafraanse
gevolmachtigde voor de voor
lichting, dr. Ifegwoe Eke, giste
ren op een persconferentie in
Oemoeahia, Biafra, gezegd.
Hij zei, dat de relatie tussen pre-
mier Wilson en Biafra die van een
(Van onze soc.-econ. redactie)
DE BILT Ter gelegenheid van
:ijn afscheid van de christelijke bond
van schoenwinkeliers is de heer W.
S. van Dijk, secretaris van de bond
en tevens van de federatie van
schoenwinkeliersbonden gisteren on
derscheiden met het ridderkruis in
de orde van Oranje-Nassau.
De heer Van Dijk is ruim 15 jaar
secretaris van de bond geweest en
ongeveer negen jaar gaf hij leiding
aan het secretariaat van de federatie.
Voorafgaand aan zijn organisato
rische functies was de heer Van Dijk
zelf 33 jaar schoenwinkelier in Dok-
kum.
Het kantoor van de bond was aan
vankelijk gevestigd in Leiden, daarna
in De Bilt en thans wordt het secre
tariaat ondergebracht in het gebouw
van het Nederlands christelijk onder-
nemersverbond in Den Haag. Als
nieuwe secretaris zal fungeren de
heer W. de Graaf.
Dank zij de grote activiteiten van
de heer Van Dijk is de christelijke
bond van schoenwinkeliers thans de
grootste in Nederland met 350 leden;
de r.k. bond telt 210 leden en de
algemene circa 100.
Tijdens een drukbezochte receptie
in Leersum werd de heer Van Dijk
gisteren van vele zijden hulde ge
bracht voor het prachtige werk, dat
hij voor de organisaties van schoen
winkel Iers heeft gedaan. Tal van
koatbare geschenken werden hem
aangeboden. onder welke een tele-
«tel
moordenaar en zijn slachtoffer is.
Wilson kon het volgens hem met zijn
nieuwe vredespogingen niet ernstig
menen als hij tezelfdertijd meer mili
taire voorraden en mensen stuurt om
Nigeria te helpen een militaire oplos
sing te bereiken.
Dr. Eke vond de Organisatie voor
Afrikaanse eenheid een „slappeling",
die heeft laten zien in het con
flict-Nigeria machteloos en onbe
kwaam te zijn.
T egënstrijdig
Met de verklaring van Eke in
strijd is de bekendmaking van Lord
Brockway, voorzitter van een door de
Britse politieke partijen gevormde
commissie, die een bezoek aan Biafra
heeft gebracht waar hij een onder
houd met de Biafraanse leider, Oe-
joekwoe, had.
Lord Brockway zei gisteren, toen
hij in Londen terugkeerde, dat Oe-
joekwoe voorwaardelijk akkoord gaat
met een bestand, zoals is vervat in
een door de parlementaire commissie
opgesteld vredesplan voor Nigeria.
Het plan behelst een onmiddellijk
staakt het vuren, de aanwezigheid
van internationale waarnemers die
toezicht nioet houden op de naleving
van het bestand, onderhandelingen
gedurende een stabiliseringsperiode
en ten slotte een grootscheepse
voedselhulp-program.
Incident
Premier Wilsons buitenlandse poli
tiek is gisteren door het Britse La
gerhuis goedgekeurd. Een tiental La-
bour-afgevaardigden onthield zich
van stemming uit protest tegen de
politiek van de regering in het con
flict in Nigeria en tegen de voortzet
ting van de wapenleveranties aan de
regering in Lagos. Tijdens het debat
bezetten ongeveer 40 studenten een
commissiezaal van het Lagerhuis om
tegen de wapënleveranties aan Nige
ria te protesteren. Zij werden na een
half uur door de politie verwijderd.
Prof. Ernst Bizer. de ook in Neder
land bekende kerkhistoricus van de
universiteit van Bonn heeft van de
universiteit van Bazel een eredoctoraat
gekregen voor zijn jarenlange onder
zoekingen over de geschiedenis van het
gereformeerd protestantisme
GELEEN B. en W. van Geleen
hebben de raad voorgesteld te ver-
bieden dat giftige, bijtende of soort
gelijke schadelijke stoffen in brie
venbussen worden gedeponeerd of
aan deurknoppen worden opgehan
gen. Het komt nogal eens voor dat
waspoedermonsters en afwasmidde-
len in kinderhanden terechtkomen
met alle gevolgen van dien, aldus het
college.
Een kop hete snert, iets beters be
staat er nauwelijks in deze tijd
van kou en ijs.
ROME Italië heeft een nieu
we regering, een coalitie van
j christen-democraten, socialisten
en republikeinen, en beschikt in
tegenstelling tot de vorige rege
ring over een ruime meerderheid
j in'dë Kamer. De regeringsploeg
-staat onder leiding van minister
president Mariano Rumor (53)
en telt 27 man: 17 christen-demo
craten, 9 socialisten en 1 republi
kein.
Minister van buitenlandse zaken is
de 77-jarige socialist Pietro Nenni.
De christen-democraat Emilio Colom
bo (48) is opnieuw minister van fi
nanciën en minister van defensie
blijft zijn partijgenoot Luigi Gui. De
portefeuille van binnenlandse zaken
blijft bij de christen-democraat
Franco Restivo. Vice-premier is de
socialist Francesco de Martino.
j De nieuwe regering heeft het hoofd
te bieden aan spanningen onder de
arbeiders en studerenden. Er zijn de
laatste tijd nogal wat stakingen ge
weest en betogingen van studenten
j en scholieren voor democratisering
van het onderwijs.
Gevaren
De communistische partij, die bij
I de verkiezingen van mei weer voor
uitgang maakte, heeft laten weten
dat zij het de regering niet gemakke-
lijk zal maken. Gevaar dreigt ook
j van binnen uit als men bedenkt dat
de socialistische en de christen-de-
mocratische partij samen niet minder
dan dertien stromingen telden met
ten dele zelfstandige politieke verlan-
I gens.
De smulstands op de supermark
ten beleven een gouden tijd. Naar de
belangstelling gemeten moeten de
Hagenaars na de komende feestda
gen wel aan een collectieve vervet
ting toe zijn.
Er zijn twee soorten kijkers, proe
vers en kopers.
De eerste categorie omvat meer
mannen dan vrouwen. Liever gezegd
heren. Zij verschijnen met bontmut
sen en glacé handschoenen en heb
ben dat welgeschorene. pasgebade
uiterlijk in welgesneden overjassen,
dat er een slee met of zonder chauf
feur bij doet vermoeden.
Zij zijn op leeftijd. Met een door
jaren van commissarissenlunches en
zakenreizen gelouterde smaak.
Zij hebben niets te informeren,
maar veel wensen. Houden voet bij
stuk wanneer ze de schildpadsoep in
blik van een bepaald merk willen
hebben en laten zich door geen voor
delige aanbieding verleiden.
Men vindt ze vooral in de buurt
van de buitenlandse kazen, de ge
rookte forellen en de paté's en terri
ne.
Ze beschouwen de huurlieden met
een halve blik onderuit en beoorde
len de voedselbeleggingen van die
buren met een kennersoog. Schatten
de redelijkheid en efficiency ran de
aankoop en volgen misschien een zo
opgemerkte tip
Zij converseren echter niet met el
kaar. Geen woord.
Heel anders is de tweede groep.
Daar is geen man bij. Het zijn vrou
wen uit alle wijken van ons Haagje.
Supvrntnrlit
De nertsgetooide naast de tweedman
tel. De ervarene naast de ontdekster.
Ze beginnen zich in de achterste rij
op te stellen. En kijken. En luiste
ren. Hier immers is een discussie op
gang. Over de wel of niet aanvaard
baarheid van een kip met gember
verscherpt: over de aangename of
onaangename smaak van een arti-
sjokjkebodem en of een inktvis nu
een vies ding is of een lekkere hap.
De ervarenen steunen de demon-
stratrice zusterlijk bij het aanprijzen
van de uitheemse zaken. Geven zo
nu en dan nog een eigen receptje
weg.
De ontdeksters gaan langzaam
naar voren. Wijzen iets aan, vragen,
aanvaarden het miniscule proefstuk-
je voorzichtig met een hulpeloze blik
naar de buurvrouw, die aanmoedi
gend knikt.
Ze happen, likken, slikken, schrik
ken soms of zijn aangenaam verrast.
Nu komt het psychologisch moeilij
ke ogenblik Het oordeel moet niet
alleen gevormd worden door eigen
smaak, want een huisvrouw staat
heel het gezin te vertegenwoordigen.
Haar tong keurt voor allen.
De ervaringen -worden uitgewis
seld. De echtgenoot, die er niets van
hebben wou: het succes vorig Jaar.
De demonstratrice schuift beschei
den een blik wat dichterbij. Zegt dat
de aanbieding nu zo voordelig is,
een kans om niet te missen.
Een moedige hapt toe of liever
grijpt het blik en deponeert het in
het stalen mandje. De twijfelmoedi
ge stapt stil weer naar de achterste
rij en verdwijnt.
Drié stands verder staat de moedi
ge haar blik vreemdigheid nog eens
te bekijken. Krijgt spijt... De kassa is
nog ver... dan met een snel gebaar
zet ze het blik weg, zomaar tussen
de rollen biscuit... Opgelucht loopt
ze verder, geen risico genomen....
NENNI
sleutelpositie
Gemakkelijker dan voorgaande ka
binetten van centrum en links heeft
dat van Rumor het op het gebied van
financiën en economie. De conjunc
tuurcrisis, die premier Aldo Moro in
dertijd zorgen baarde, is overwonnen.
De lire heeft bij de jongste valuta
moeilijkheden nog bewezen gezond te
zijn. Betalings- en handelsbalans zijn
actief.
Geen vijanden
De nieuwe premier is algemeen se
cretaris van de christen-democra
tische partij. Vroeger is hij leraar
geweest. Rumor bewoont met een be
jaarde huishoudster een bescheiden
flat in een buitenwijk van Rome,
drinkt of rookt niet, rijdt geen auto,
heeft een gelijkmatig humeur, is
voorzichtig in zijn oordeel en heeft
geen vijanden.
Hij werd in 1948 parlementslid.
Sinds 1959 is hij driemaal minister
van landbouw en eenmaal minister
van binnenlandse zaken geweest.
Spionagediensten
reageren te traag
BONN De gedecentraliseerde
veiligheidsdiensten in West-Duitsland
I reageren te traag op spionage-acties.
Dit is gisteren door de Westduitse
minister van binnenlandse zaken,
j Benda, in een vraaggesprek toegege
ven.
Hij zei dat hij deskundigen een
rapport heeft laten opstellen met
voorstellen tot verbetering van de si-
i tuatie.
Naar in Bonn verluidt, zouden er
I bijna 16.000 agenten doende zijn met
het vergaren van geheimen in de
I Bondsrepubliek.
Volgens een publicatie van Benda's
ministerie proberen communistische
spionagediensten in Oost-Berlijn
vooral agenten te werven onder jon
ge Westduitse studenten met familie
banden in Oost-Duitsland.
Looneisen (3)
De heer W. R. Koppe staat niet met
beide benen op de grond. De werkne
mers kennen hun verantwoordelijk
heid juist wél en komen daarom dan
ook met verantwoorde eisen. De heer
Koppe is blijkbaar van mening dat
elke vorm van inspraak van de werk
nemers in het bedrijfsbeleid een aan
slag is op de machtspositie van de
werkgevers. Een regenten-gedachte!
Deze opvattingen passen niet meer
in deze tijd. Scheve machtsverhoudin
gen hebben zichzelf al lang overleefd.
Schiedarin T. Kuypers
Meiiu-'Ciiihiea (2)
Als volgt luiden enkele artikelen uit
het beruchte Akkoord van New-York,
waarbij het lot van West-Nieuw-Gui-
nea grotendeels in handen werd ge
legd van Indonesië.
Art XX. De uitoefening van het zelf
beschikkingsrecht dient voor het einde
van het jaar 1969 te zijn voltooid.
Art. XXII. 1. Het UNTEA en Indone
sië garanderen volledig de rechten der
inwoners van het gebied, met inbegrip
van de vrijheid van meningsuiting, de
.bewegingsvrijheid en het recht van
j vereniging en vergadering. Deze rech-
'ten omvatten tevens de op het ogen
blik van de overdracht van het be
stuur (door Nederland) aan het UN
TEA bestaande rechten der inwoners
van het gebied.
Vrijheid van meningsuiting dus, ge
richt op de plechtig gewaarborgde
uitoefening van het zelfbeschikkings
recht.
Nu de werkelijkheid. Na een reeks
van pogingen van Indonesië om de
Papoea's te dwingen hun „vrije keuze"
te doen volgens de wensen en voor
schriften van Djakarta, kwamen dezer
dagen weer indonesische legerberich-
ten.
Generaal-majoor Akoem Moerod ge
lastte een offensief tegen de verzetslei
der Lodewijk Mandatjan in het Vogel-
kopgebied; 6000 man landmacht en
mariniers, gesteund door jachtvlieg
tuigen worden ingezet. ANP bericht
dat de verzetsgroep voor april ver
nietigd moet zijn.
Hierbij slechts een enkele zeer nuch
tere opmerking. Elke kleine of grote
handeling, burgerlijk of militair, elke
soldaat, elke marinier, elke afgevuurde
kogel, elke politieman, elk dwangbe
vel, gericht tegen het vrijheidsstreven
van Mandatjan of anderen, is een
schending van een uitdrukkelijk ge
waarborgd recht op grond van vrije
meningsuiting.
Nederland kan officieel natuurlijk
voortgaan met te doen of het gelooft
dat Indonesië druk bezig is het Ak
koord na te leven. Het Ligt er echter
duimend ik op dat men wel beter kon
weten. Het zal onze naam, terecht,
geen goed doen, indien duidelijk wordt
aan ieder die zien wil, dat wij een
loopje laten nemen met een mee door
ons opgesteld en ondertekend verdrag.
Wie zou zich daarna nog ons op woord
willen verlaten?
Den Haag
H. G. C. Cohen Stuart
