ÜUIZEN 7 PCT. DUURDER
Andijvie a la crème,
dat is heel wat anders
Onzekerheid over
lot Panagoulis
Extra subsidie voor woningwetbouw
BetermetBoter
Hygiëne in vakantie
vaak onvoldoende
hof geplukt
van
egenwachters
litgerust met
transfusieset
Mogelijk 74
man in mijn
opgesloten
Gevolg
de BTW
In Horeca-sector
behoorlijke
prijsstijging
Ds. Th. Delleman
zeventig jaar
(o Msr
NOODTOESTAND IN
SIERRA LEONE
Hermiens blanke hart
bleek niet smetteloos
9
DONDERDAG 21 NOVEMBER 1968
Smeerpoetsen op de bon?
(Van onze redacteur toerisme)
AMSTERDAM Het is met
hygiëne in onze recreatie-
ntra dikwijls nog droevig ge-
eld, zo luidde een van de eon-
usies op de gisteren in Amster-
m gehoudij, door prins Claus
gewoonde, ANWB-recreatie-
udiedag.
>r. J. Spaander, directeur-generaal
het rijksinstituut voor de
ksgezondheid, noemde er enkele
orbeelden van. Op topdagen liggen
mensen op de stranden in eikaars
zei hij, omdat ze de man vaak
drie meter ruimte hebben. Nul-
m Horst, de nieuwe recreatiecen-
aan de IJsselmeerkunst, noteer-
op mooie dagen deze zomer zo'n
recreanten op 70 ha zonder dat
nitaire voorzieningen waren!
wat de kampeerterreinen be-
van de centra op de Noord- en
"".en-Veluwe was in 1966 nog
1/8 deel aangesloten op de cen-
riolering, de helft op de openba-
drinkwatervoorziening, 9/10 deel
het elektriciteitsnet, terwijl maar
derde deel werd verzorgd door
;emeentelijke vuilophaaldienst.
Boetes
an de andere kant constateerde
Spaander ook, dat op plaatsen,
ir die voorzieningen wèl voldoen-
zijn getroffen, de recreanten vaak
nig meewerken om ze in goede
at te houden. Men moet er reke-
g mee 'houden, dat deze voorzie-
gen veel intensiever worden ge-
ikt dan thuis (de norm één toilet
25 bezoekers, betekent dat deze
maal zoveel wordt gebruikt).
r. Spaander stelde voor tegen on-
igen strafmaatregelen te treffen
de vorm van hoge boetes. Ook
d hij het noodzakelijk, dat meer
rlichting hierover wordt gegeven,
'oorbeeld via tv-spots.
Iverigens gaf hij toe, dat het
brengen van voorzieningen een
re zaak is. Ter vergelijking stelde
dat in een stad van 40.000 inwo-
s het ophalen en lozen van vast
al 12.50 per hoofd per jaar be-
agt; voor vloeibaar afval zijn deze
ten het dubbele.
r. R. Schutte van het technisch
riesbureau van de Vereniging van
(Van onze verkeersredacteur)
Den HAAG De anwb heeft
hele wegenwachtkorps uitgerust
de zogenaamde Haemaccel-
tosfusieset, waarin zich een ver-
igingsmiddel voor bloedplasma
vindt. Dit middel wordt gebruikt
°r de shockbehandeling bij ernstig
toonde verkeersslachtoffers.
Zoals bekend, kan een mensen-
'en worden gered als de arts zo
el mogelijk bloed of plasma kan
dienen om vroegtijdig door bloed-
rlies optredende shockverschjjnse-
te bestrijden. Een van de voor-
en van het middel is, dat het aan
«ereen kan worden toegediend on
echt de bloedgroep van het slacht
er. Bovendien is het onbeperkt
•udbaar.
Wet het oog op eventuele rampen,
Brbij zeer snel grote hoeveelheden
'ed of plasma vereist worden, heeft
ANWB tevens besloten op zijn 14
«enwachtstations een behoorlijke
^veelheid van het middel op te
aan.
Eerste hulp verlenende instanties
jnnen in voorkomende gevallen
[eet een beroep doen op het dichtst-
«Ünde wegenwachtstation.
Nederlandse Gemeenten, stelde dat
vooral in de watersportcentra de sa
nitaire voorzieningen onvoldoende
zijn. Hij pleitte voor de inrichting
van toiletgebouwen en het aanbren
gen van goede rioleringen. Deze
voorzieningen, gaf hij toe, zijn wel
duur (duurder dan de „bovenbouw"
bungalows, recreatiezaal enz.),
maar ze voorkomen, dat afval in het
water verdwijnt. De kosten van der
gelijke voorzieningen schatte hij op 1
2 kwartjes per overnachting, of
20 tot 40 per plaat* per jaar.
Mr. L. G. van Reijen, directeur van
de Vereniging van Nederlandse Ge
meenten, zag in de massale uittoch
ten van recreanten een bedreiging
van de natuur. Hij zag nieuwe recre
atieve overnachtingsvoorzieningen
daarom bij voorkeur in complexen,
niet in natuurgebieden en niet in ga
ve cultuurlandschappen omdat zij
daar detoneren.
Terwijl mijnwerkers op 200 me
ter diepte na een reeks explosies
zijn opgesloten, lopen familie-
leden teneergeslagen in de
sneeuw op en neer. In de kolen
mijn te Mannington, West-Vir
ginia in de Verenigde Staten is
sprake van brand. De kans dat
er geredden zijn is zeer gering.
Na explosies
FARMINGTON Mogelijk 74
mijnwerkers zijn gisteren in Far-
mington, West-Virginia, in een 200
meter diepe mijn opgesloten geraakt
nadat tevoren een reeks van ex
plosies, gevolgd door brand, zich
heeft voorgedaan.
Reddingsploegen pogen contact te
maken met de mijnwerkers. Er
Loon- en sociale verzeke
ringskosten maken ongeveer «-en der
de deel van de bouwkosten uit, zodat
deze post ook slechts voor een derde
deel de totale bouwsom verhoogt Zes
procent stijging van de loonkosten
betekent twee procent stijging van de
bouwsom.
Stijging van de prijzen van bouw
materialen wordt waarschijnlijk ge
acht, omdat in vele sectoren van het
bouwbedrijf tot nog toe krappe mar
ges golden, mede onder druK van de
neergaande conjunctuur in het bouw
bedrijf.
Winstmarges
Nu er in verband met de invoering
van de BTW een kans bestaat
waarschijnlijk voorlopig de laatste
om tot herstructurering van de prij
zen over te gaan, zullen veie bedrij
ven naar verwacht wordt van deze
operatie gebruik maken om de winst
marges gelijktijdig wat te verbete
ren.
bestaat weinig hoop dat ze gered kun
nen worden.
Eenentwintig man slaagden er in
aan de oppervlakte te komen: dertien
ontsnapten via het ondergrondse gan-
gennet, acht werden er via een venti-
latiesehacht met manden omhoog ge
bracht. Sommigen hadden een shock
opgelopen.
Een mijnfunctionaris zei niet pre
cies te weten hoeveel man er precies
aan het werk waren toen de ontplof
fingen zich voordeden. Het gebeurde
even voor zes uur plaatselijke tijd
(woensdagmorgen) kort voor de
nachtploeg zou worden afgelost.
De prikklokken die hadden kunnen
aangeven hoeveel mijnwerkers er be
neden waren, zijn door de explosies
vernield. Mijnfunctionarissen gaan
nu van huis tot huis om te controle
ren wie er dinsdagavond de mijn in
gingen. Een man die' men eerst tot de
ingeslotenen rekende bleek thuis te
zijn.
DOOR
Het was in Amsterdam, dat ik,
Haagse, twee Delftse meisjesstuden
ten ontmoette.
Ze kwamen de leden van de Ne
derlandse unie van vrouwelijke be-
drijfshoofden iets vertellen over de
studie aan de TH's door meisjes. Dit
in verband met het thema van het
grote internationale congres der
Femmes Chefs d'Entreprise, dat in
mei 1969 in Argentinië gehouden
wordt: Technische opleidingen voor
meisjes.
Eigenlijk is het mal om over
meisjesstudenten te spreken, want
een zesdejaars student noemt men
ook „meneer". Bovendien was een
van mijn twee „meisjes" al ge
trouwd, mevrouw Eveline C. C. Be-
neder-Blitz, zesdejaars landmeet
kunde. Ze is een van de drie vrou
wen die in Delft dit vak studeren.
De ander, Ellen-Joy van den
Brandhof, behoort tot de 70 vrouwe
lijke bouwkundige studenten. Dan
zijn er nog enigen, die natuurkunde
en scheikunde volgen, één a.s. elek
trotechnisch ingenieur en één
scheepbouwkundig ingenieur.
Totaal een honderd meisjes op
10.000 studenten, dus precies één pro
cent.
Genoeg om geaccepteerd te wor
den in een mannenwereld, te weinig
om geen uitzondering te zijn. Menig
hoogleraar moet eraan wennen om
het stereotype „mijne heren" in de
collegezaal aan te vullen of een neu
traler aanspraak te kiezen.
Het was boeiend, die twee te ho
ren vertellen. Mevrouw Eveline,
oud-presidente van de Delftsche
Vrouwelijke Studenten Vereniging,
en Ellen-Joy, thans presidente. Bei
den nog pioniers, al kwam in 1904
de eerste vrouwelijke studente
(elektrotechniek) in Delft aan.
Meisjes
in Delft
Een pionierschap, dat ze graag
zouden willen opgeven, in die zin,
dat iedereen het „gewoon" zou vin
den, dat meisjes in Delft (of Twente
of Eindhoven) studeerden. Ellen-Joy
zegt: „Als er 250 zijn, is het ge
woon...., dat is het kritische punt".
Niemand heeft iets tegen de vrou
welijke ingenieur, maar het aanko
mend meisjesstudentje moet wel
eerst bewijzen, dat het haar ernst is.
Iets wat van de jongens niet ge
vraagd wordt. Daar leert de toe
komst het wel. En toch studeert in
Delft ook maar 55 procent van de
(Van onze soc.-econ. redactie)
UTRECHT In de aannemerswereld wordt voor volgend
jaar een stijging van de stichtingskosten voor woningen op circa
7 pet. getaxeerd. De gevolgen van de BTW voor het bouwbedrijf
schat men op 3,5 tot 4 pet. Daar bovenop komt waarschijnlijk
nog een paar procent voor loonsverhoging en stijging van de
sociale premies en voorts verwacht men prijsstijgingen van
toeleveringsbedrijven, zoals hogere prijzen voor dakpannen,
bakstenen enz.
De BTW is een operatie van zo
grote omvang, dat Economische Za
ken onmogelijk alles kan ovevzicn In
de eerste plaats zal gelet worden op
de prijzen voor de eerste levensbe
hoeften, zoals levensmiddelen.
Anderzijds zijn de aannemers niet
bereid kritiekloos elke prijs te accep
teren, die voor bouwmaterialen na 1
januari gevraagd wordt. „Als het te
erg wordt houden we de booi wel
af", aldus de mening in aannemers-
kring, maar van een prijsstijgende
tendens is men overtuigd.
Een stijging van de stich
tingskosten van woningen "met 7 pet
betekent tevens een stijging van de
huren van nieuwbouwwoningen met
7 pet
Extra subsidie
Om aan de stichtingskosten van de
gesubsidieerde eigen won'.agen en
aan de huren van de woningwetwo
ningen tegemoet te komen h. eft de
minister van financiën al y 14 mil
joen uitgetrokken ter compensatie
van de gevolgen van de BTW voor
genoemde woningen. Dit nee~*it ech
ter niet weg, dat woningprijzen en
-huren in Nederland weer verder uit
elkaar worden getrokken. De wonin
gen gebouwd in de vrije sector zullen
namelijk wel in prijs stijgen; dr ko
per of huurder van deze woningen
zal de volle prijsstijging moeten be
talen.
De prijsstijging geldt voor wonin
gen, die in 1969 gebouwd worden.
Huizen waarvan de bouw in «968 is
gestart maar die eerst in 1969 gereed
komen, zullen slechts voor een deel
de gevolgen van de prijsstijging krij
gen te dragen.
UTRECHT Drs. A. W. Merk van
het bedrijfschap Horeca meent dat de
BTW een behoorlijke prijsstijging
kan veroorzaken in het Horeca-be-
drijf. Dit kan een negatieve Invloed
hebben op het buitenlandse toerisme
en op de toeloop van binnenlandse
klanten. De Horeca-ondernemers zijn
niet verplicht, de BTW volledig door
te berekenen. In hoeverre zij daar
van gebruik maken, moeten ze zelf
bepalen, aldus drs. Merk, die dit
gistermiddag zei in een door de Ne
derlandse katholieke bond van hotel-,
café- en restauranthouders en slijter*
(Hocres) belegde forumbijeenkomst
over de BTW.
Hoeveel de prijzen in hotels, café's
en restaurants omhoog zullen gaan
na 1 januari valt volgens drs. Merk
moeilijk te zeggen, omdat een en an
der afhangt van de toegevoegde
waarde in de betrokken bedrijven.
Globaal gerekend, ligt een prijsver
hoging van zes procent voor de maal
tijden en van vijf procent voor de
dranken in de lijn der verwachting.
GRONINGEN Vandaag is ds.
Th. Delleman, gereformeerd emeri
tus-predikant te Groningen zeventig
jaar geworden. Onlangs verscheen bij
uitgeverij T. Wever te Franeker zijn
boek „Alles nieuw". Het gaat over
sterven en begraven, bezien in het
licht van het Evangelie.
De jarige predikant is in zijn
laatste standplaats blijven wonen,
waar hij van 1947 tot aan zijn emeri
taat eind 1964 studentenpredikant is
geweest.
Ds. Delleman is in 's-Hertogen-
bosch geboren. Hij studeerde theolo
gie te Kampen en was korte tijd
hulppredikant te Alphen aan den
Rijn. Zijn eerste predikantsplaats is
Giessen Oud- en Nieuwkerk geweest,
waar hij in 1926 werd bevestigd.
Uit deze tijd is vooral bekend zijn
activiteiten op het gebied van de zen
ding. Vier jaar later vertrok hij naar
Aalten. Daarna volgde van 1938 tot
1947 Rotterdam-Kralingen voor hij
naar Groningen ging.
Ds. Delleman. een bekende figuur
uit de gelederen van Gemeentetoe
rusting, heeft verschillende publica
ties op zijn naam staan, waaronder
het verzetsboek van de Gereformeer
de Kerken „Opdat wij niet vergeten".
Je kunt het haast niet vergelijken.
Het smaakt zo anders. Aparter,
milder. Dat komt door het bijzondere
recept van Iglo. Speciaal voor u
ontwikkeld. De beste andijvie in een
romig, kruidig sausje. Het is net zo
exclusief als Iglo spinazie la crème!
Kenners weten dan wel genoeg
Probeer 'tvlug eens!
prijs: 450 gram 1.60
mannelijke studenten af, een cijfer
dat bij de vrouwelijke op 40 procent
ligt.
De meeste meisjes die het opge
ven. verdwijnen al in het eerste of
tweede jaar. Anderzijds liggen de
studieresultaten in het eerste jaar
voor bouwkunde (wiskunde) hoger
dan bij de jongens en in de
constructieve vakken ongeveer ge
lijk.
Bij het precisiewerk en afstellen
van apparaten verbazen de vrouwe
lijke studenten de hoogleraren met
hun „vingervlugheid".
Dit jaar zijn voor het eerst specia
le voorlichtingsdagen voor meisjes
in Delft gehouden. Er kwamen 114
meisjes, waarvan zestig procent uit
de voorlaatste klas van de middel
bare scholen. Van de 54 overigen
schreven zich 35 in Delft in; 3 in
Twente en 11 in Eindhoven.
Ervaring van onze twee zegsvrou
wen: „Een meisje dat aan een, tech
nische hogeschool wil gaan -stude
ren, heeft in ei^en kring veel meer
weerstanden te overwinnen dan het
meisje dat bijvoorbeeld medicijnen
of farmacologie wil studeren, waar
toch ook een zes, zeven jaar voor
staat. Meisjes die een ingenieursstu
die volgen, komen voor het aller
grootste deel uit een gezin, waar
van vader en (of) moeder ook in
Delft gestudeerd hebben."
Cv>* t'*\
Q/\9 v.S'
Waarom heet een boterham
een boterham
dacht u? V
Omdat
hij met
echte boter C)
het j
allerlekkerst is.
Geen reactie van Griekse junta
ATHENE De vraag die ve
len op het ogenblik bezighoudt
is: zal de Griekse junta de we
gens een poging tot omver
werping van de staat ter
dood veroordeelde Alexandros
Panagoulis toch laten executeren
ondanks de internationale druk
die op haar wordt uitgeoefend?
Het kolonelsbewind in Athene hult
zich in een hardnekkig stilzwijgen,
terwijl de verzoeken om clementie
blijven binnenstromen en in vele
landen demonstraties worden gehou
den tegen het gevelde doodvonnis.
In Den Haag zijn tien van de acht
tien Grieken, die in de nacht van
dinsdag op woensdag in hongersta
king gingen voor de Griekse ambas
sade, intussen hun tweede nacht zon
der voedsel ingegaan. Zeven de
monstranten zijn in de loop van de
dag naar hun woonplaats terugge
keerd, omdat zij weer op hun werk
moesten verschijnen. De Griekse ac
trice Aspacia Papathansaiou, die ook
aan de demonstratie deelnam, kon
haar landgenoten niet langer ge
zelschap houden, omdat zij van kou
de, vermoeidheid en honger bijna in
elkaar zakte.
In Rome en Bologna werden de
monstraties gehouden tegen het mili
tair bewind. Ongeveer duizend Ro
meinse studenten poogden gister
avond de ambassade te bestormen.
Zij raakten slaags met de politie.
Dertig personen liepen verwondingen
op.
Het Griekse consulaat in Turijn
kreeg een anoniem telefoontje met
liet dreigement: als Panagoulis wordt
vermoord zullen jullie ervoor boeten.
De Amerikaanse regering, de Raad
van Europa, secretaris-generaal
Thant van de VN en kardinaal Al-
frink hebben zich ook geschaard ach
ter de mensen die om clementie voor
Panagoulis hadden verzocht.
In Boedapest hebbem vertegen
woordigers van 66 communistische
partijen „krachtig en verontwaardigd
protest tegen het vonnis" aangete
kend.
In wat een poging schijnt om te
antwoorden op de golf van buiten
landse kritiek heeft het semi-officiële
Atheense persbureau gezegd dat Pa
nagoulis niet uit politieke overwegin
gen was veroordeeld maar omdat hij
gewone misdaden had bedreven.
ZUIVERE HUID
PUROL en PUROL-poeder
FREETOWN In Sierra Leone is
gisteren de noodtoestand afgekondigd
na berichten over een golf van ge
welddaden in het land. In een radio
toespraak zei premier Siakai Ste
vens dat leger en politie een grote
operatie zijn begonnen voor herstel
van wet en orde.
Veel mensen zijn vermoord en er
zijn ondermijnende activiteiten ge
weest waarbij huurlingen betrokken
waren, zei hij.
Officieel hebben Audrey Hepburn
en Mel Ferrer laten weten, dat zij
na een huwelijk van dertien jaar
officieel gescheiden zijn. De foto
stamt uit gelukkiger dagen, toen
Audrey (39), Mel (51) en zoontje
Sean (8) samen van een vakantie
genoten.
(Van onze radio- cn tv-redactie)
HILVERSUM Het blijkt dat het
nieuwe liedje van Hermien Timmer
man. dat zij dinsdagavond zong in de
„Gert en Hermien show" voor de
AVRO-teievisie, niet overal goed is
aangeslagen. Goedbedoeld als bijdra
ge tegen rassendiscriminatie, is het
toch niet door het grootste deel van
de kijkers als zodanig ontvangen en
deswege is er kritiek geuit.
„Als je hartje maar blank is, mijn
jongen, wat komt dan je kleur er op
aan", zong Hermien in een enkele
malen herhaald refrein. „Daarmee
geeft zij te kennen, dat een
niet-blank hart niet deugt, en dat
blank toch wel ergens voorwaarde
is", luidt de kritiek in diverse varia
ties.
Naturlijk is dit niet zo bedoeld,
maar ontevredenen vinden het een
ongelukkig voorbeeld van anti-discri
minatie.
Het onbeschroomde KRO-pauze-
programma „Van 12 tot 2", dat geen
blad voor de mond neemt, reageerde
er gisteren fel op. Een van de mede
werkers zong het liedje na met een
paar veranderde woorden, zodat het
hard terugsloeg. O.a. met de regel
„Als je hartje maar zwart is, Her-
mientje, wat komt dan je jurk (en: je
stem) er op aan".
En zo wappert er weer een Tim
merman-smartlap (ook) in de Hil-
versumse wind.
flet lege handen? (1)
Sinds vele jaren spel ik aandachtig
uw pagina Kenmerk, die voor mij
en voor iedere geïnteresseerde gelovi
ge een bron van informatie en op
wekking is, waar we niet dankbaar
genoeg voor kunnen zijn.
Logischer wijze komen (en dat is
maar gelukkig ook) diverse meningen
aan bod, die de redactie uiteraard niet
stuk voor stuk kan onderschrijven,
waarin men de neiging heeft om zijn
onderwerp wat eenzijdig te belichten.
Zo ook in de krant van 13 novem
ber, waarin de kritiek van prof. dr. G.
C. van Niftrik wordt weergegeven op
uitlatingen, gedaan bij de begrafenis
van Jan van Gijs.
Prof. Van Niftrik legt nadruk op het
altijd terugvallen op de rechtvaardi
ging van de goddeloze en bagatelli
seert de daden der dankbaarheid, dit
in tegenstelling met Jezus Christus,
die in de gelijkenis van de talenten
alsook o.m. in de herhaalde uitspraak
„Uw geloof heeft u behouden" duide
lijk maakt, dat geloof honoreert.
Warmond K. W. v. d. WlUlk
Me( lege handen? (2)
Wat erg zou het voor prof. Van Nif
trik zijn als hij zijn Heiland met lege
handen tegemoet zou gaan. Gelukkig
dat er mensen zijn, die Jezus op zijn
woord nemen, en niet hun hele leven
met die zondelast sukkelen en zo leven
de getuigen van hun Heer zijn.
Leiden Mevr. M. Mulder-Rog
IWet lege handen? (3)
Als professor in de theologie G. C.
van Niftrik van plan is om met lege
handen bij de Heiland aan te komen
dan begin ik te begrijpen waarom de
Here Jezus zijn discipelen niet uit de
theologen van Zijn tijd (Farizeeën, Sad
duceeën en schriftgeleerden) haalde!
Overigens lijkt het me ook voor een
theoloog beter zich te richten op het
Koninkrijk der Hemelen van Jezus
Christus dan op Kohlbrugge, Böhl of
Calvijn met hun verdichtsels van men
sen.
Ik kan deze drie mensen nergens in
de Bijbel vinden.
Zwijndrecht J. Nieuwenhuizen
