DEFENSIE: EXTRA LASTEN
Saigon krijgt zijn zin
- delegatie naar Parijs
Commentaar
Standpunten
in Metaal
scherper
JAMIN
21
mensen
levend
verbrand
Vondeling twee jaar
voorzitter PvdA
Frankrijk
zuiniger
Het Kwartet
C RITA
Russen beproefden
landingsmethode
223 milj. meer nodig
Autorijden duurder
Hogere accijnzen
Zwaar
Overeenkomst
bijna rond
TANKER VAST IN
WESTERSCHELDE
Vorstin wachtte
tevergeefs op
prinses Irene
choc, menagerie
Nieuwe Leidse Courant
Dinsdag 19 november 1968 49ste jaargang
vooraanstaande
prol. christelijke
dagbladen
Dirscteur: F. Diemer
Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer
Hoofdkantoor Leiden
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
..Stantvaatich is ghebleven
mijn hert in teghenipoetP'
Steenstraat 37
Postbus 76
Telefoon 31441
Giro 58936
Abonnementsprijzen p. w. 1,10, p. m. 4,70, p. kw. 14,10
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
Eerzucht maakt een mens zo
dol dat hij zich voor de laat
ste in een wedren houdtzo
lang hij nog maar iemand
voor zich heeft.
SENECA
Synodale (jeugdzorgen
pagina «3
Fritesiakjes vullen
pagina B
BBC redt het wel
„Twintig cent om die brief naar de
binnenstad te brengen? Dan geef ik
hem self wel af!"
Ui*!
Een hogedrukgebied dat zich
van Noord-Rusland over Scan
dinavië naar Schotland uitstrekt,
is nog in betekenis toegenomen.
Nederland bevindt zich evenwel
binnen de invloedssfeer van een
lagedrukgebied, dat boven Mid
den-Europa aanwezig is. Het ver
oorzaakt bij ons en in Engeland
af en toe wat regen en motregen.
Ook in Duitsland en Italië komt
regen voor, terwijl het in Oost-
Frankrijk en de westelijke Al
pen, waar een laag koude lucht
is achtergebleven, plaatselijk
sneeuwt
Het komende etmaal komt er
ln de weersituatie niet veel ver
andering. Zwakke tot matige
oostelijke winden blijven vochti
ge lucht naar onze omgeving
voeren. Er zal dus veel bewol
king zjjn met af en toe wat re
gen en motregen en hier en daar
mist. De temperaturen zullen in
het algemeen iets lager worden.
DE BILT Zwaar bewolkt
met plaatselijk wat regen of
motregen en hier en daar mist.
Zwakke tot matige wind uit oos
telijke richtingen. In het alge
meen iets lagere temperaturen.
VOORUITZICHTEN:
Voor donderdag:
zon: minder dan 40 procent;
min. temp.: van 0 tot 5 graden
onder normaal;
max. temp.: van 2 tot 8 graden
onder normaal;
Kans op een droge periode van
minstens 12 uur: 90 procent;
Kans op een geheel droog et
maal: 80 procent.
2D november Zon op 8.09, onder
16.42; Maan op 8-39. onder 16.14: nieu
we maan.
MOSKOU Het Russische ruim
tevaartuig Zond-6 blijkt niet zoals
men aanvankelijk gedacht had in de
Indische Oceaan te zijn geland, maar
zoals Tass zegt, in een vastgesteld
gebied in de Sowjetunie. De Zond-6
heeft een reis van bijna zeven dagen
op de route aarde-maan-aarde ge
maakt.
Volgens Tass ls met dit ruimte
vaartuig een nieuwe landingsmethode
beproefd.
Bij een brand in een grote ha
venopslagplaats in Glasgow zijn
gisteren 21 mensen om het leven
gekomen. De brandweer deed
wat gedaan kon worden om hel
vuur te bedwingen, maar binnen
een half uur was het drie ver
diepingen hoge gebouw volledig
uitgebrand.
DE DEFENSIE VRAAGT EXTRA LAS
TEN. DE REGERING STELT BELAS-
TINGMAATREGELEN VOOR, WAAR
VAN IEDEREEN DE GEVOLGEN MOET
ONDERVINDEN. ZO ZAL VOLGENDE
ZOMER HET AUTORIJDEN AL DUUR-
DER WORDEN EN WORDT DE BE-
LASTINGVERLAGING UITGESTELD.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De verho
ging van de defensie-inspan
ning zal merkbaar z(jn in de
portemonnee. In drie jaar
heeft het kabinet 225 miljoen
meer nodig en dat wordt ge
vonden in:
temporisering van de over
heidsuitgaven tot een bedrag van
45 miljoen;
uitstel van een deel van de verla
ging van de loon- en inkomstenbe
lasting (de inflatie-correctie) van 1
januari 1970 naar 1971. Hier wordt
90 miljoen meer uitgespaard, onge
veer 10 procent van de totale be
lastingoperatie;
aanpassing van tarieven van spe
cifieke accijnzen (zoals drank, suiker,
chocolade) en motorrijtuigenbelasting
ln plaats van op 1 jan. 1970 op 1 juli
1969: 90 miljoen.
Uitdrukkelijk is van de aanpassing
van accijnzen bij Inflatie (de lonen
worden hoger, maar de accijnzen
blijven gelijk) tabak uitgesloten. Zo
als bekend heeft minister Witteveen
beloofd dat sigaretten niet nog eens
het kind van de rekening worden.
Eenmalige uitgave
De regering stelt nadrukkelijk dat
het om een eenmalige uitgave gaat,
zodat geen blijvende structurele dek
king nodig is. De 225 miljoen zullen
worden besteed aan:
O een aanvullende versnelde aan
koop van Leopard-tanks voor een ze
vende tankbataljon;
versnelde aankoop van anti-tank
wapens;
opvoering beweeglijkheid van
tanks;
meer beveiliging tegen gelelde wa
pens voor fregatten en jagers
verbetering van onderzeeboot-
bestrijding en grotere voorraad mu
nitiesoorten;
het compenseren van het
niet-doorgaan van de verkoop van 20
Starfighters aan West-Duitsland.
Over het uitstel van de belasting
verlaging (voor de WD en minister
Witteveen altijd een prioriteit) kan
nog worden gezegd, dat dit volkomen
los staat van de mogelijkheid dat een
gedeelte van deze belastingverlaging
(in totaal 900 miljoen) pas op 1
januari 1971 wordt doorgevoerd op
grond van conjuncturele motieven.
Overleg
Het kabinet heeft gistermorgen van
negen tot twaalf uur over de verho
ging van de NAVO-bijdrage gespro
ken. Aangenomen wordt dat overleg
is gepleegd met de fractieleiders van
de regeringspartijen. Naar verluidt
zouden in liberale en anti-revolutio
naire kringen toch nog wel enige
bezwaren zijn tegen de NAVO-nota.
Ter vergelijking heeft de regering
in de nota, die morgen in de Kamer
in behandeling komt, cijfers gegeven
van wat andere landen extra voor de
NAVO over hebben: België, Dene
marken (verhoging van het de
fensie-budget met 13 procent),
Duitsland, Italië (tanks en schepen
naast een normale verhoging met 7
procent van het defensiebudget),
Griekenland (marine), Noorwegen
(250 miljoen kronen), Turkije (de
versterking wordt gefinancierd door
besparing elders in de nationale be
groting), Engeland en Verenigde Sta
ten (beide landen hebben aanzien
lijke versterking van de NAVO-een-
heden in Duitsland toegezegd).
Minister Luns heeft de totale
Verschil totaal
tien procent
De gezamenlijke kwekers in
Noord-Friesland hebben 3500
bollen voor tulpen en narcissen
verzonden voor de tuin van kas
teel Drakensteyn. De geschenk
zending werd per boerenwagen
van Metslawier naar Dokkum
gebracht, waar voor verder
transport werd gezorgd.
versterking, voornamelijk ter verbe
tering van de kwaliteit van de strijd
krachten, geschat op 1 miljard dollar.
In de nota wordt gezegd, dat de NA-
VO-reactie verklaarbaar is door on
zekerheden in de politiek van de
Sowjetunie. Een reactie overigens,
die voldoende gematigd moet zijn om
de ontwapeningspolitiek niet te
verstoren en een kettingreactie te
voorkomen.
Geen vredeskoers
in 1969
BOEDAPEST De vredeskoers
eertijds bekend als Warschau-Ber-
lijn-Praag voor amateurrenners
zal in 1969 niet worden gehouden. Uit
Boedapest wordt gemeld, dat de or
ganiserende bladen, Trybuna Ludu
(Warschau), Neues Deutschland
(Oost-Berlijn) en Rude Pravo (Praag),
dit in de lijn der verwachting liggen
de besluit dezer dagen hebben geno
men.
GLASGOW Dramatische tonelen
speelden zich gisteren af tijdens de
brand in een grote textielopslagplaats
in de haven van Glasgow waarbij
zeker 21 mensen om het leven zijn
gekomen. De slachtoffers stootten bij
hun vluchtpoging door de ramen op
tralies, aangebracht toen het gebouw
nog als whiskydepot werd gebruikt.
Het was een onbeschrijflijk tafe
reel. Schreeuwende mannen en vrou
wen klemden zich aan de tralies vast
tot ze door rook en vuur werden op
geslokt. Sommigen sloegen met stoe
len op de ramen in, maar de ijzeren
tralies vormden een onwrikbare bar
rière.
De brand brak uit op de beneden
verdieping. Slechts drie mensen
wisten tijdig naar buiten te komen,
de rest van het personeel in het drie
verdiepingen tellende gebouw, toebe
horend aan een stoffeerderij, zag zich
de weg door de vlammen versperd.
Enkele minuten na het uitbreken
van de brand stortte het dak al in.
De vlammen waren in de wijde om
trek zichtbaar. Brandweerlieden
poogden tot driemaal toe binnen te
komen, maar werden teruggedreven
door de verzengende hitte. Pas na
uren was men het vuur meester en
kon worden begonnen met het ber
gingswerk.
Het is een van de grootste rampen
die ooit in Schotland zijn gebeurd. Er
wordt een onderzoek ingesteld naar
de veiligheidsvoorzieningen in het
depot.
(Van onze parlementsredactie»
DEN HAAG Dr. ir. A. Vondeling is door
het bestuur van de P.v.d.A. voorgedragen als
partij-voorzitter. Naast dr. Vondeling zijn de
heren A. van der Louw en drs. H. Eijsink kan
didaat gesteld voor de functie van eerste en
tweede vice-voorzitter.
Het congres van de P.v.d.A. zal in maart de
nieuwe top kiezen.
Het partijbestuur wil met deze voordracht de
wens tot vernieuwing, openheid en pluriformi
teit tot uitdrukking brengen. Niet eerder waren
er twee vice-voorzitters. De heer Van der Louw
is thans de enige vice-voorzitter.
Dr. Vondeling heeft te kennen gegeven dat hij
het voorzitterschap na twee jaar wil neerleggen,
in de hoop dat tegen die tijd het verjongings
proces voldoende is voortgeschreden.. Hij blijft
lid van de Tweede Kamer.
Ondanks principiële bezwaren tegen een combinatie van deze func
ties heeft Nieuw Links dat door de heer Van der Louw in het
presidium vertegenwoordigd is haar bezwaren laten varen.
(Voor een interview met dr. Vondeling
pagina 9)
VONDELING
(Van onze soc.-econ. redactie)
DEN HAAG Een hoogst ern
stige situatie ontwikkelt zich thans
in de metaalindustrie, waar de me
ningen over mogelijke verbeteringen
in de arbeidsvoorwaarden voor de
komende drie jaar ver (ongeveer
tien procent) uit elkaar liggen.
Het lijkt er sterk op, dat deze tien
procent verschil niet meer te maken
heeft met onderhandelingstaktiek en
dat men de komende weken elkaar
dus niet makkelijk zal vinden. Werk
gevers en werknemers zien bij deze
standpunten geen uitweg.
De vakbonden wijzen erop, dat
onze economie zich herstelt en dat de
cijfers in een groot aantal bedrijven
wijzen op goede resultaten.
De metaalwerkgevers houden vol,
dat het beleid van de afgelopen ja
ren met betrekkelijk hoge loonver-
beteringen voorbij is. De metaalin
dustrie zou 'haar reserves ingeteerd
hebben, de rentabiliteit en produkti-
viteit zouden zelfs achterblijven bij
de rest van het bedrijfsleven.
Uit overwegingen van zelfbehoud
en werkgelegenheid menen de werk
gevers daaro mniet verder te kun
nen gaan dan de door hen aangebo
den verbeteringen in de contracten
voor de jaren 1969. 1970 en 1971.
Voor vervolg zie pag. 2
DA NANG Zuidvietnamese m'li-
tairen hebben in een ge/echt mei
Noordvietnamezen ter sterkfe van
ongeveer een bataljon ten zuiden van
Da Nang 253 tegenstanders gedood.
Volgens een regeringswoordvoerder
in Saigon begon het gevecht zondag
ochtend met een Noordvietnamese
aanval op Dien Ban. De aanvallers
werden de stad uitgedreven maar in
de buitenwijken werd nog lang strijd
geleverd. De verliezen aan Zuidviet
namese zijde worden licht genoemd.
SAIGON Zuid-Vietnam zal
binnenkort een delegatie naar
de inleidende vredesbesprekin
gen in Parqs sturen.
De Zuidvietnamezen zouden in de
betrokken overeenkomst met de Ver
enigde Staten, waaraan de laatste
hand wordt gelegd, volledig hun zin
hebben gekregen over het aantal par
tijen dat aan het overleg deelneemt,
namelijk twee.
Bepaald is dat Saigon de onderhan
delingen vooor de geallieerden leidt;
de Amerikaanse delegatie wordt niet
in de Zuidvietnamese opgenomen.
Noord-Vietnam dat door Saigon
en Washington als enige gesspreks-
deelnemer wordt erkend mag zijn
delegatie samenstellen zoals het zelf
wil.
Maar als leden van het Zuidviet
namese bevrijdingsfront aan de on
derhandelingen deelnemen, zullen de
Zuidvietnamezen hen negeren. De
Amerikanen zullen nadrukkelijk ver
klaren dat deelname van het front
aan de besprekingen geen erkenning
betekent.
Dag
Er >Un nog wel voetangels en
klemmen. Zo zou Saigon erop atasui,
datde besprekingen niet morgen wor
den gehouden, om zodoende duidelyk
uit te laten komen dat het niet
slechts om een nieuwe fase in het
overleg, maar om geheel nieuwe
onderhandelingen gaat.
Vice-president Ky staat op de no
minatie om delegatieleider te worden.
Het hangt van de politieke ontwik
kelingen in Saigon af of hij inderdaad
als zodanig naar Parijs zal gaan.
Over de agenda is geen afspraak
gemaakt. Wel zou Zuid-Vietnam voor
rang willen verlenen aan een poli
tieke oplossing op basis van de Ge-
neefse akkoorden van 1954 over Indo-
China.
Wat betreft een „wederzijdse mili
taire de-escalatie" in Zuid-Vietnam
zou de regering het eens zijn met
Hanoi, dat maatregelen als staakt-
het-vuren en terugtrekken van bui
tenlandse strijdkrachten pas kunnen
voortvloeien uit een politieke rege
ling van de kwestie.
VLISSINGEN De Engelse olietan*-
ker „British Star" van 22.739 brt is van
morgen in het Nauw van Bath in de
Westerschelde aan de grond gelopen.
Het schip kwam leeg van Antwerpen.
Vanmiddag bij hoogwater zou gepro-
i vlot te trekken.
SCHIPHOL Koningin Juliana is
gisteren tevergeefs per hofauto naar
Schiphol gereden om daar prinses
Irene af te halen, die met het Tberia
lijntoestel uit Madrid zou arriveren.
Teleurgesteld keerde de vorstin,
die haar dochter in het vliegtuig had
willen verwelkomen en zich daartoe
door de avio-brug naar de cabine had
begeven, temidden van de uitstap
pende passagiers in de pier terug.
In de ontvangstkamer wachtend
liet ze daarna een ijlgesprek met Ma
drid aanvragen. De telefoniste van de
prinses aldaar liet haar collega op
Schiphol weten, dat prinses Irene en
haar echtgenoot pas 's avonds uit
Amerika thuis werden verwacht.
Daarop besloot de Koningin onver-
richterzake terug te keren naar pa
leis Soestdijk. Het oponthoud had I
precies een uur geduurd.
Autoriteiten op Schiphol waren
verbaasd dat niemand het uitblijven
van de prinses heeft doorgegeven
naar Nederland.
J^E beslissing inzake vergroting van
de Nederlandse bijdrage aan
de Navo heeft de regering zwaar op
de maag gelegen. Zij stelde haar de
finitieve hesluit dan ook zo lang mo
gelijk uit.
Twee redenen gaven hiertoe aan
leiding. Eén ervan is dat Den Haag
eerst wilde weten, wat de andere
Navolanden die groter verplich
tingen hebben op tafel zouden
leggen.
Bij benadering is thans bekend, wat
die anderen gaan doen. Aan de hand
van hun toezeggingen heeft de rege
ring haar standpunt bepaald en dit
vervolgens aan het parlement voor
gelegd.
Een andere reden voor uitstel was
ongetwijfeld ook de noodzaak, bron
nen aan te boren die het geld kun
nen leveren, nodig voor het voldoen
aan de verplichtingen, welke ons
land op zich wil nemen.
We weten nu, waar de benodigde
225 miljoen gulden vandaan moet ko
men. De mogelijkheden waren voor
het kabinet bijzonder gering en de
keus die het maakte, zal ongetwij
feld op weerstanden stuiten.
De regering heeft gewikt en gewo
gen in een poging, de te verhogen
bijdrage zo laag mogelijk te houden.
Niettemin blijft de vraag, of dit mi
nimum niet de draagkracht van ons
land te boven gaat
Vorige week hebben we er nog aan
herinnerd, dat er Navolanden zijn,
die meer hebben in te halen dan
Nederland en in enkele gevallen over
ruimer middelen beschikken. Zij
moeten het leeuwedeel dragen.
Ziet men de Nederlandse toezegging
in verhouding tot die van anderen,
dan kan bepaald niet worden ge
zegd, dat ons land nu óók tot de
achterblijvers zal gaan behoren.
Nederland is zo schreven we
voorts altijd bekend geweest om
zijn betrouwbaarheid en welwillend
heid als bondgenoot een feit dat
als compliment kan worden uitge
legd. Er blijven echter grenzen.
Gebleken is, dat de regering de so
lidariteit jegens de Navopartners
heel zwaar heeft laten wegen. De
vraag is of de lasten, die zij op zich
wil nemen, niet tè zwaar zijn.
Frank devalueert niet
PARIJS De Franse frank
wordt niet gedevalueerd. In een
toespraak voor radio en tv heeft
de Franse premier Couve de
Murville meegedeeld, dat de
meeste centrale banken dit
weekeinde in Basel steun heb
ben beloofd aan de frank.
Voor de Fransen zelf betekent dit
dat er een aantal bezuinigingsmaat
regelen moeten worden genomen, die
het vertrouwen in de frank zullen
herstellen. De uitgaven van de rege
ring gaan sterk omlaag en de kredie
ten worden beperkt.
Vooral defensie en buitenlandse
hulp moeten sterk worden besnoeid
en daarom is het interessant te weten
welke beperkingen De Gaulle zijn
land gaat opleggen. In het verleden
heeft de Franse president immers al
tijd zijn „force de frappe" (kern
macht) ten koste van alles op de
eerste plaats gezet.
Dat zal nu anders moeten worden.
Eén van de voorwaarden van de cen
trale banken namelijk is dat Frank
rijk een krappe geldpolitiek moet
gaan voeren. Dat heeft ook conse
quenties voor de buitenlandse hulp
en indirect voor de onafhankelijke
buitenlandse politiek van De Gaulle.
Couve de Murville sprak niet over
belastingverhogingen. Hij verzeker
de dat de prijzen in de hand zullen
worden gehouden, dat de uitvoer goed
loopt, de werkloosheid eerder af-
dan toeneemt en de achterstand in de
produktie is ingelopen.
STAKINGEN
De premier weet de „ziekte" van
de frank in de eerste plaats aan het
internationale monetaire stelsel, dat
ook „ziek" zou zijn. De stakingen in
mei en juni, die de Franse economie
grote slagen toebrachten, werden
slechts terloops door de minister ge
noemd.
Het besluit van de centrale banken
in Basel, Frankrijk te helpen is voor
al ingegeven door de Westduitse cen
trale bank. De steun voor de frank
zou ook voornamelijk van die kant
komen. Overigens heeft de bondsre
gering ontkend, dat de Westduitse
mark zou worden gerevalueerd.
De Braziliaanse regering heeft'in
middels de cruzeiro gedevalueerd.
morgen voordeel
melk en puur
1 50 gram van 109 voor 95
w/qf duur we! heerlijk