GETERGDE GELEERDE
ONTERFT ZIJN LAND
Tweedehands
auto's 10
pet. duurder?
„Christelijke partijen
moeten elkaar geen
vliegen gaan afvangen
Musici weigeren voor
de plaat te spelen
IES*
Vrou wen boos
op Roolvink
Kinderen in
gammel schip
IJsselmeer op
DINSDAG 12 NOVEMBER 1268
enavo
t in 1
voor
eek
Dr. ir. VAN DE LAAR: ...ik vind niks meer nodig
Drs. A. M. de Boo Kamerlid voor CH
Marl
Jede
Oe
klav
nstei
on).
•rijs
ider
lar« DEN HAAG „Het tijdperk
at christelijke partijen elkaar
22 r liegen gingen afvangen moet
'erenot het verleden behoren. We
,ensonoeten streven naar een poli-
ieke gelijkgezindheid van de
open partijen."
far. Dit zegt drs. A. M. de Boo (32), die
jseer'erd beëdigd als lid van de Tweede
1 sp, lamer voor de CHU. In een gesprek
ensn iet deze jongste afgevaardigde van
20-21 Ie Unie, toonde de heer De Boo zich
uur en sterk voorstander van samenwer-
ing tussen KVP, ARP en CHU. „De
Coi Ichting die Tilanus en Mellema hier
t lebben aangegeven is mijns inziens
'imn olkomen juist", zegt hij.
verj Hoe staat drs. De Boo tegenover de
ad i louding die de ARP op dit moment
i Gi egenover de 18 inneemt? „Het is
Oi uidelijk", antwoordt hij, „dat het
tandpunt van de ARP ten opzichte
mmm Bn de christelijke samenwerking
^^W)g niet is uitgekristaliseerd.
Dat is jammer maar we moeten dit
irttu
lemen zoals dit is. Persoonlijk meen
dat de APR volstrekt te goeder
■ouw is. Ik zie met belangstelling uit
loe hun defintieve standpuntbepaling
il zijn.
Ik hoop en verwacht dat de ARP
- als partner in het gesprek met
KVP en CHU zoveel begrip zal
innen opbrengen dat zij ons niet al
lang in de onzekerheid zal laten.
Dit isvoor de voortgang van het
gesprek in de 18 van essentieel be-
ang. Hóe hun keus ook uitvalt. We
tullen hun opvatting dienen te
espectëren, ook als hun keus niet
'alt op een voortzetting van het
gesprek in de 18. Dit laatste zou ik
?r wel betreuren."
CHJO
De heer De Boo heeft een grote
»litieke belangstelling. Na zijn op-
eiding aan de HBS in Delft, studeer
de hij politieke en sociale we
tenschappen aan de Universiteit van
Amsterdam.
Tijdens zijn militaire dienst was
hij werkzaam als voorlichtingsoffi-
fier voor de interne politieke voor
lichting in Amersfoort. Hierna werd
hij assistent van de CH-Tweede-Ka-
oierfraktie. Reeds tijdens zijn stu
dententijd was hij lid van de
CH-Jongerenorganisatie waar hij de
tonctie van vice-voorzitter buiten
land bekleedde. Drs. De Boo werd
destijds mede dank zij de CHJO op de
veertiende plaats van de kandidaten
lijst voor de Tweede Kamer ge
plaatst.
Over de CH-Jongerenorganisatie
zegt hij „U zult begrijpen dat ik, die
uit de jongerenorganisatie ben voort
gekomen de CHJO een uiterst nuttige
organisatie voor de CHU vind. Ik
acht het juist dat zij de CH-Kamerle-
den kritisch willen volgen. De CHJO
kan mijns inziens niet kritisch ge
noeg zijn. Ik heb waardering voor
het werk van de CHJO.
We moeten ons in de Unie bewust
zijn dat de CH geen monolitisch blok
is. Er zijn duidelijk herkenbare stro
mingen. Het is van belang dat deze
groepen zoals de radicalen, de
Centrumgroep en de Jongeren
voortdurend een dialoog met elkaar
voeren. Die dialoog mag nooit wor
den afgebroken, zeker niet op grond
van emotionele irritatie. Dat is ook
niet nodig want in Groningen is
destijds wel gebleken dat de Unie in
haar totaliteit een beleid dat uit
mondt in een gesprek tussen KVP,
ARP en CHU steunt."
Voorkeur
Over zijn voorkeur voor de CHU
merkt de heer De Boo op: „Ik ben
voorstander van een confessionele
partij. In het Christendom zijn mijns
inziens waarden aanwezig die revolu
tionaire kracht hebben voor de
maatschappij. De confessionele basis
gaat dan ook veel verder dan bij
voorbeeld een pragmatisch uit
gangspunt. In de CH tref ik een par
tij aan die mij ligt omdat zij de
christelijke inspiratie als geestelijk
ontmoetingspunt hanteert en niet als
dogma.
Drs. De Boo zal in de Kamer onder
meer onderwerpen op het terrein van
de defensie en de cultuur en recrea
tie gaan behandelen. Wij zijn er van
overtuigd dat de CHU er een en
thousiast jong Kamerlid bij heeft ge
kregen.
Een oud-medewerker van de ver
moorde dr. Martin Luther King, ds
Charles Billups, is gisteren in Chicago
doodgeschoten. Ds. Billups. die afkom
stig was uit Birmingham in Alabama,
was in 1966 naar Chicago gegaan, waar
hij deelnam aan het project van de
Southern Christian Leadership Confe
rence tot opruiming van de krotten
wijken in deze miljoenenstad.
Hij heeft Nederland onterfd. Dr. ir. J. H. J. van de Laar
pikte in de oorlogsjaren geen onrecht van de Duitsers
al in 1940 werd zijn huis omsingeld maar nu evenmin
van zijn landgenoten. De laatste jaren vocht hij eerst met
een dorp, toen met de provincie Limburg en tenslotte met
een heel land.
Hij bijt grimmig op zijn pijp: „Met autoritair optreden
bent u met mij nog niet klaar. Mijn hele leven heb ik elke
cent hieraan besteed, maar nu ik eenmaal deze beslissing
heb genomen, moet ik zeggen dat het me nog bijzonder wei
nig interesseert. Er is maar een woord voor: stank voor
dank."
De kostbare bibliotheek Ui lïkk irlfï^or*
30.000 wetenschappelijke boeken, llUIU \jUUUMcldn
waaronder unieke exemplaren
van de heer Van de Laar gaat
niet naar Leiden, maar naar de
Rockefeller Foundation in New
York. De gepensioneerde schei
kundeleraar hoorde vorige week,
dat het door hem bij de Kroon
ingestelde beroep tegen de ver
legging van een beekje, was af
gewezen.
En de verandering van de loop
van dit beekje, volgens de ge
meente noodzakelijk voor de
aanleg van een sportterrein in
het Zuidlimburgse dorpje Spau-
beek, bedreigt zijn boeken.
Als het plan doorgaat, zullen
regelmatig de kelders van zijn
villa onder water komen te staan
en zal de vochtigheidsgraad van
zijn huis toenemen. Juist in de
kelders liggen heel veel boeken
en het herbarium van zijn vrouw
opgeslagen.
Privé onderzoek
Drie Jaar geleden, al gauw nadat
de heer Van de Laar (doctor in de
chemie, ingenieur in de landbouw
kunde) het huis alleen voor zijn boe
ken had gekocht, begon de gemeente
op eigen houtje en zonder vergunnin
gen met de aanleg van het sportter
rein.
Hoewel het waterschap Geleen en
Molenbeek dit verbood, nog voor
men goed en wel bezig was, verzocht
de heer Van de Laar de stadsarchi
tect van de gemeente Amsterdam en
lector van de TH te Delft, ir. Koot,
een onderzoek in te stellen naar
eventuele gevolgen.
Hieruit bleek dat bij hevige regen
val de riolering, die voor drainage
van het sportveld zou worden aange
legd, absoluut onvoldoende zou zijn.
De kelder van het huis zou tot een
hoogte van 1.80 meter onder water
lopen.
De heer Van de Laar ging in be
roep bij Gedeputeerde Staten. Dit be
roep werd afgewezen. Inmiddels had
de provincie zich achter de gemeente
geschaard, en ging een groepje
dorpsbewoners het echtpaar Van de
Laar met treiterijen te lijf. Let
terlijk: naar mevrouw Van de Laar
werd met modder gegooid, en het
huis werd zelfs met windbuksen
beschoten.
Testament anders
Maar de druppel, die de emmer
heeft doen overlopen, is het afwijzen
van zijn beroep door de Kroon. Het
kinderloze echtpaar heeft het testa
ment laten wijzigen. De boeken, door
deskundigen van nationaal belang
beschouwd, worden niet vermaakt
aan de Rijksuniversiteit te Leiden, en
de door mevrouw Van de Laar (doc
tor in de biologie) verzamelde zeldza
me collecties mineralen, gesteente
en gedroogde planten gaan niet naar
het Rijksherbarium en het
Rijksmuseum voor natuurlijke histo
rie.
De heer Van de Laar onderhandelt
al met de KLM en de Holland Ame
rika Lijn over het vervoer naar de
Rockefeller Foundation in New York.
Wie met de heer Van de Laar (65)
praat, denkt eerst een schoolvoor
beeld van een kamergeleerde tegeno
ver zich te hebben. In alle vertrek
ken van het grote huis liggen stapels
boeken, en de volgens kranteberich-
ten zo strijdbare man laat zich zuch
tend in zijn stoel zakken. Hij lijkt in
zichzelf gekeerd. „Ik vind niks meer
nodig", is het eerste wat hij zegt.
Maar dan met stemverheffing,
grommend, bijna Churchilliaans: „Er
zijn hier honderden dingen gebeurd,
meneer. Mijn vrouw is uitgescholden;
we woonden hier pas toen meneer
pastoor ze al aan het uitschelden
was.
Terreur
Die terreur van een deel van het
dorp was al voor de kwestie over het
sportveld aan de gang. Waarvoor
weet ik niet. Mijn vrouw en ik heb
ben nooit anders dan goed gedaan, en
nu nog!
Voor 1965 woonden we in Amsten-
rade, en daar hebben we nooit van
iemand last gehad, integendeel. Ons
huis was te klein voor de boeken en
toen ontdekte mijn vrouw dit huis.
We kregen de verzekering dat het
kurkdroog was en we zijn verhuisd
naar Spaubeek. En we blijven hier
ook; op onze leeftijd verhuizen is,
ook fysiek, een hele onderneming.
Een verzameling als deze is na
tuurlijk in de eerste plaats een
kwestie van aanleg, en in de tweede
plaats een kwestie van over finan
ciële middelen beschikken. In de der
de plaats, eigenlijk het belangrijkste,
heb ik in de crisisjaren ontzettend
mooie dingen kunnen kopen, omdat
de Engelse adel zijn boeken moest
verkopen.
Mijn vrouw en ik hebben veel ge
reisd en veel gekocht. Ook hebben
we niet de minste materiële behoef
ten. We hebben geen televisie, en in
1936 ben ik voor het laatst naar de
bioscoop geweest
Nationaal belang
We waren altijd verschrikkelijk
zuinig en op een zekere dag zit je
dan met zo'n geweldige collectie.
Prof. Lam, hoogleraar in Leiden, is
enkele keren bij ons geweest, en hij
vroeg ons of we mensen uit Leiden
voor een inspectie wilden ontvangen.
Dat gebeurde, en prof. Lam vroeg
of de collectie aan Leiden kon wor
den vermaakt en of dat testamentair
kon worden vastgelegd. Ik heb altijd
alle steun en medewerking van Lei
den ondervonden, dus heb ik dat ge
daan."
De heer Van de Laar laat een brief
zien, waarin prof. dr. M. A. Donk en
dr. R. A. Maas spreken over een „on
gemeen rijke collectie van bijzonder
zeldzame werken en van gedroogde
planten, mineralen en gesteenten."
Een collectie, die prof. C. van Steenis
als „van hoge wetenschappelijke
waarde en van nationaal belang"
beschouwt
Hebben de Limburgers het de ge
boren Limburger Van de Laar kwa
lijk genomen, dat zijn verzameling
naar „Holland" zou gaan? „Dat is
eigenlijk de oorsprong van het con
flict, maar men heeft me hier niets
gevraagd en later gescholden en ge
dreigd. En ben ik niet vrij om de
voel te laten waar ik dat wil?"
Niet aangetoond
Misschien hebben de Limburgers
het ook moeilijk kunnen verkroppen
dat Van de Laar een deskundige uit
Holland, ir. Koot, liet onderzoeken
wat er na verlegging van de beek zou
kunnen gebeuren. „Dat heeft me
13.000 gekost, maar het ergste vind
ik nog, dat toen ik die berekening
had opgestuurd naar de Raad van
State ik een brief terug kreeg met de
mededeling dat er blijkens hun bere
keningen geen wateroverlast komt,
terwijl die berekening ontbrak. Nooit
is bewezen dat die berekening is uit
gevoerd, nooit hebben ze me die la
ten zien.
Mijn beroep is ook afgewezen met
de motivering dat we geen wa
terschade zullen krijgen, zonder eni
ge toelichting: Dat is op z'n minst
autoritair optreden. Bovendien moest
ik het in de krant lezen, voor ik het
besluit thuis kreeg."
Treiterijen
Het echtpaar is verbitterd over de
manier waarop een deel van de dor
pelingen hun sportveld hebben willen
„verdedigen".
De heer Van de Laar: „Op een dag
stond achter onze tuin een dragline
te graven. Mijn vrouw, die niet wist
wat er aan de hand was, ging kijken.
Er werd met modder naar haar ge
gooid. Op dat ogenblik had de ge
meente nog geen enkele vergunning
om te beginnen, en op last van het
waterschap zijn de werkzaamheden
dan ook gestaakt."
De afrastering rondom de tuin
werd vernield, er werd in de brie
venbus geplast, met buksen op de
tuin geschoten, auto's van bezoekers
vernield, de ruiten van de auto van
de heer Van de Laar met bakstenen
ingegooid, een boom in de tuin ver
giftigd.
Toen mevrouw Van de Laar over
dit laatste haar beklag ging doen bij
de burgemeester, zei hij: „Maar, me
vrouw, wie heeft er dan ook haze
laars in zijn tuin?"
Er kwamen veel anonieme brieven
en telefoontjes. „Op een zondagmor
gen loopt mijn vrouw in de kerk
naar de communiebank. Ze struikelt
even, maar weet zich staande te hou
den. De volgende dag krijgen we een
telefoontje: „Had ze haar nek maar
gebroken."
Burgemeester W. H. C. Prick had
ook voor deze ergerlijke plagerijen
een remedie: „Schrijf maar een
briefje, dan krijgt u een pistool om u
te verdedigen."
Drie redenen
De heer Van de Laar voert drie
redenen aan, waarom hij zich tegen
de aanleg van een sportveld achter
zijn huis heeft verzet „In de eerste
plaats is het behoud van mijn boeken
een zaak van nationaal belang; in de
tweede plaats kan deze kleine ge
meente onmogelijk aanleg en onder
houd van het sportveld betalen; in de
derde plaats wordt Spaubeek in de
toekomst samengevoegd met Schin-
nen, waar een sportcomplex van een
miljoen wordt aangelegd, wat maar
een paar minuten lopen van hier is."
Heeft de provincie ooit geprobeerd
met de heer Van de Laar te praten?
„Nee, nee, nee! Mijn advocaat heeft
brieven aan de commissaris van de
Koningin gericht, met het verzoek de
zaak gezamenlijk te bespreken, maar
er is nooit op gereageerd."
Ondanks zijn onwrikbaar besluit
de boeken aan het Amerikaanse
instituut te vermaken, hoopt hij dat
de universiteiten iets voor hem zul
len doen. En als hij de garantie
krijgt van de overheid dat hij de
jaren die hem en zijn vrouw nog
resten, in vrede met zijn boeken
in een droog huis kan doorbren
gen, wil hij er nog over denken.
„Dan kunnen ze de boeken krijgen;
mijn vrouw en ik hebben er genoeg
onder geleden."
Brieven
Mevrouw Van de Laar: „Me
neer, begrijpt u waarom dit nu
allemaal zo moet gaan?" Ze biedt
koffie aan, cake, jus d'orange.
Haar man laat brieven zien,
Tientallen betuigingen van sym
pathie.
Een Amsterdamse student
schrijft: „Dat u Nederland zat
bent, is te begrijpen, maar waar
om u uw boeken naar die impe
rialistische Verenigde Staten
stuurt, begrijp ik niet."
De heer Van de Laar zuigt aan
zijn pijp en herhaalt: „Die impe
rialistische Verenigde Staten
„Ziet u". zegt hij, „ik heb nog
geen brief gekregen met het ver
zoek mijn boeken aan Rusland te
vermaken."
Een andere brief: „Waarom
bent u ook tussen die hufters
gaan wonen?" De heer Van de
Laar schudt zijn hoofd.
(Van onze auto-redacteur)
DEN HAAG Tweedehands
auto's en geïmporteerde „kneus
jes" zullen per 1 januari als
gevolg van de BTW duurder
worden. Hoeveel is niet te voor
spellen. Weliswaar zou men voor
wat betreft de occasions cijfer
matig op een stijging' van een
kleine tien procent komen, maar
slechts de praktijk zal kunnen
uitwijzen in hoeverre dit door de
markt zal worden getolereerd.
Voor inruil en verkoop van twee
dehands auto's komt door de BTW
een geheel nieuwe regeling to* stand.
De handelaar, die een wagen Inruilt
en daarvoor een nieuwe verkoopt, xal
over het door de klant bii te betalen
bedrag 12 pet. BTW moeten betalen,
een percentage, dat hij ook moet
■neertellen over het bedrag, waarvoor
hij de ingeruilde wagen later weer
verkoopt. Tot nu toe bedroeg dit be
lastingpercentage slechts 0,78.
Aangenomen mag worden, dat dezte
sterk toegenomen heffing aan de enö
kant zal leiden tot een lagere inruil-
prijs en aan de andere kant tot een
hogere prijs voor de occasion.
Vooral in de laatste maand van dit
jaar zal dit effect sterk merkbaar
zijn. Immers, de handelaar, die op
het ogenblik met een flinke voorraad
zit, zal er weinig voor voelen tegen
voordelige prijzen in te ruilen omdat
hij, als hij er niet in slaagt deze
wagens nog voor 31 december te ver
kopen, hiervoor per 1 januari 12 pro
cent BTW zal moeten betalen.
De meeste handelaren zullen pro
beren, zo verwacht men, nog voor het
einde van dit jaar hun voorraden
weg te werken om aan de extra be
lasting te ontkomen.
Kneusjes
Of Miss Holland (Alida
Grootenboer) veel kans maakt
op de Miss-Worldverkiezing is
een kwestie van persoonlijke
smaak. Zeker is dat ze erg
charmant in de Britse hoofdstad
optreedt en met velen een ge
zellig praatje maakt, zoals in dit
geval met een „bobby".
Wat de ingevoerde „kneusjes" be
treft: met de invoering van de BTW
is hier de moeilijkheid van de waar
debepaling opgelost Op het ogenblik
heft de douane ongeveer 30 procent
belasting op het bedrag, waarvoor de
importeur de wagen koopt en dat is
in de meeste gevallen zeer laag (vaak
maar enkele honderden guldens).
Per 1 januari heeft de douane bete
re richtlijnen om deze waarde vast te
stellen. Men gaat daarbij uit van de
Nederlandse cataloguswaarde en
trekt daarvan voor elk levensjaar,
dat de auto oud is, tien procent af.
Een wagen van 10.000 gulden is dus
voor de douane na één jaar 9000 en na
twee jaar 8000 gulden waard, onge
acht de toestand, waarin deze ver
keert
De minimumwaarde van zo'n
geïmporteerde auto is 10 procent van
de catalogusprijs en wordt bereikt in
het zestiende levensjaar.
Over deze waarde wordt bij
overschrijding van de grens 15 pro
cent bijzondere verbruiksbelasting
geheven.
Door dit systeem wordt het Impor-
Jeren van auto's düs een aanzienlijk
minder aantrekkelijke zaak dan tot
nft toe het geval was. Immers, de
meeste auto's, die uit Duitsland wor
den geïmporteerd waren bijna altijd
zo g*>ed als nieuw, maar werden van
wege de staat ervan voor een krats
verkocht met als gevolg, dat de doua
ne slechts een geringe belasting kon
heffen. Voor zulke auto's zal straks
aanzienlijk meer belasting moeten
worden betaald.
Deskundigen verwachten, dat met
dit sysArem de mala-fide handel een
gevoelig*? slag zal worden toege
bracht.
Zoals aemeld, zal de BTW op de
prijs van nieuwe auto's zo goed als
geen enkel effect hebben.
AMSTERDAM. 1 Onsociaal, on
christelijk en inconsequent, noemde
het vrouwen acV-iecomité voor ver
vroegd aow-pensinen de houding van
minister Roolvink (sociale zaken en
volksgezondheid) tvn aanzien van het
toekennen van aow-pensioenen aan
ongehuwde en gescheiden vrouwen
op 80-jarige leeftijd. Het comité staat
al jaren op de t>res voor deze
kwestie. Het comité verwijt in de
brief voorts de bewindsman op kwa
lijke wijze om te springen met de
levensbelangen van een minder
heidsgroep.
Het comité haalt am. een feit aan
dat een ongehuwde vrouw van 65
jaar, die premie aow had betaald en
reeds ln het genot was van deze
aow-uitkering haar aow-uitkering
kwijtraakte, toen zij huwde met een
enige jaren jonger zijnde man. Al
hoewel zij verkregen rechten had op
grond van premiebetaling en verze
kerd was geweest.
Een weduwe met aww-pensioen,
die op 65-jarige leeftijd hertrouwt
met een even oude of oudere man,
behoudt haar aww, die dan aow
heeft, ook als ze geen premie betaald
heeft Het comité acht hier sprake
van discriminatie.
Ook de Kamerleden kregen een
veeg uit de pan.
Het comité sprak tenslotte in de
brief de wens uit dat er spoedig een
andere regeling wordt getroffen. „Wij
zouden wensen, dat u besefte hoe in
tussen acht „jaargangen" ongehuwde
vrouwen tevergeefs hebben gewacht
op uitkomst en dat de regering let
terlijk ten koste van deze categorie
vrouwet) enige honderden miljoenen
guldens heeft uitgespaard," aldus de
brief.
UTRECHT Nederlandse musici
weigeren sinds vandaag voor de
Nederlandse grammofoonplatenmaa t-
schappijen te begeleiden. De buiten
landse collega's zijn op de hoogte
gesteld.
Deze boycot van de drie kunste
naarsbonden wordt gesteund door
CNV. NW en NKV.
De musici hadden de zeventien
maatschappijen tot vandaag de tijd
gegeven over een cao te onderhan
delen, maar er werd niet gereageerd.
De eisen zijn: verhoging van de
tarieven, die ver achter zijn bij de
landelijke loonontwikkeling: een ver
goeding voor het gebruiken van be
geleidingsbanden of grammofoonpla
ten ter begeleiding van artiesten op
de TV en voorts een cao waarin deze
eisen en andere secundaire arbeids
voorwaarden zijn verwerkt.
IJslandse kroon met
35,2 gedevalueerd
REYKJAVIK De IJslandse
kroon is met ingang van heden gede
valueerd met 35 2 procent. De koers
bedraagt nu 88 kronen per Ameri
kaanse dollar. Voor de devaluatie be
droeg de koers 57 per dollar.
Volgens de Centrale Bank van
IJsland is de maatreg 1 noodzakelijk
gewoi -en wegens een vermindering
van de uitvoer met 45 procent sedert
1966.
Ex-marineman beboet
KAMPEN Een ex-marineman
die 24 kinderen en de leidster aan
boord meenam van een niet in deug
delijke staat verkerende plezier
boot is gisteren door de kantonrech
ter te Kampen veroordeeld tot een
boete van 600 gulden, resp. 60 dagen
hechtenis.
Bovendien kreeg h'j ook een boete
van ƒ50 resp. tien dagen erbij we
gens het niet ln bezi) hebben van de
vereiste vergunning met het plezier
vaartuig het water op te gaan.
De ex-marineman ging met zijn
jeugdige passagiers het IJsselmeer op
terwijl hij rich n.et stoorde aan het
weerbericht, dat storm met wind
kracht negen voorspelde. Buitengaats
werd het 70 iaar oude bootje speelbal
der golven: de klinknagels vlogen in
het rond. De bediening van motor en
roer raakte defect, waarna men op
drift raakte. Dankzij de gunstige
windrichting werd het scheepje naar
de walkant gedreven. Voor de avon
tuurlijke tocht hadden de kinderen
gezamenlijk 150 betaald.
IS
kaas
uit het
vuistje
de k van
kindervuist,
zo gauw
gevuld