Elisalbetlibode wil niet schokkend zijn Verkuyl en Arntsen over verontrusting Rome heeft bisschop Bluyssen gestraft Opening kinderkliniek hij Zon en Schild Apollo Een woord voor vandaag Evangelisatieblad bestaat 30 jaar Schorsing is nu opgeheven Oplage meer dan 212.000 Vraaggesprekken in „Jong Gereformeerd" Veel vraag naa" zendingskalendt p Geref. Gemeent<° De eerste maand in zijn nieuwe gemeente was voor de jonge predikant geen onverdeeld succes. Hij had het gevoel dat zijn gemeenteleden zijn preken niet erg op prijs stelden en diep in zijn hart wist hij dat hij ook niet har boeiend sprak. Op zaterdagavond helde een gemeentelid hij hem aan. Hij liet de man in zijn studeerkamer en hood hem een stoel aan. Maar de man ging niet zitten. „Het duurt maar even", zei hij en vervolgde: „Als predikant bent u hier geen succes. Het ziet er naar uit dat u niet veel mensen zult trekken. Daarom hehhen een paar gemeenteleden besloten om iedere morgen voor de kerkdienst hij elkaar te komen en -voor u te hidden." Die bidstond groeide uit tot meer dan duizend mensen die in kleine groepjes samen hijeen kwamen voor de kerkdienst. Ds. J. Wilbur Chapman werd één van de grootste predikers van het Amerika van de vorige eeuw. Zelden is er zoveel geklaagd over de prediking als in onze dagen. Maar zelden is er ook zo weinig gebeden. Velen weten met het gebed geen raad meer. Ze kunnen niet geloven dat er een verhand bestaat tussen het gebed van de gemeente en de preken van de dominee. Dat verband is ook niet te bewijzen, zolang we niet bidden. v Pas als we werkelijk samen gaan bidden, kunnen we ervaren o/ dat verband er is. We lezen vandaag: Psalm 100 15. W« lezen morgen: Psalm 10115. (Van een onzer verslaggevers) LOCHEM In het nieuwe kantoor van het christelijk weekblad „Elisabethbode" kan adem gehaald worden. Directeur J. van der Velden zit op de eerste verdieping in een luxueuze ruimte. De wanden van het vertrek zjjn helder wit en geven de comfortabele meubelen en de dikke wollen vloerbedekking meer warmte. De 62-jarige leider van dit evangelisatieblad is voortdurend in de nabij heid van zijn naaste medewerker, de adjunct-directeur M. R. Pleizier (31). Beiden constateren wekelijks opnieuw dat het goed gaat met de Elisabethbode. Het dertigjarige christelijke weekblad is nog altijd het grootste in Nederland. (Van onze kerkredactie) BREDA Bisschop J. Bluys- «en van 's-Hertogenbosch is ge- ■chorst geweest als lid van het presidium van de liturgische raad. Op deze wijze meende de Romeinse curie hem aan het ver stand te moeten brengen, dat hij buiten zijn boekje was getreden. De bisschop gelooft dat na een periode van onzekerheid Rome nu met nieuwe kracht probeert af te kappen wat naar haar idee in strijd is met de gevestigde kerkleer. Hij verklaarde dit gisteravond voor do televisie in een interview dat werd uitgezonden door Brand punt. Het gesprek was in Rome opge nomen. Rome was boos, omdat hij vorig jaar een ex-priester in het hu welijk had bevestigd zonder toestem ming van het Vaticaan. Tevens werd hem kwalijk genomen dat hij een hervormde predikant tot priester had gewijd zonder hem eerst de wijding tot diaken te geven. Dit betreft prof. dr. H. van der Linde, ex-hervormd predikant, thans hoogleraar te Nij megen. De diakenwijding heeft bis schop Bluyssen overgeslagen omdat hij reeds zeven of acht jaar na zijn overgang tot de katholieke kerk had moeten wachten om tot priester te worden gewijd. Als hij lagere wijdin gen zou moeten hebben ontvangen zou hij nog een jaar langer hebben moeten wachten. In de derde plaats nam Rome hem kwalijk dat hij een uit het ambt ge treden hoge functionaris van het bisdom enige tijd zijn werk had la ten voortzetten. De bisschop zei content te zijn over de besprekingen die hij had gevoerd. BEROEPHGSWERK NED. HERV. KERK Beroepen te Zwijndrecht (vac. G. J. Hintzbergen): C. v. d. Bosch te Gorkum; te Vreeswijk (buitengew. wijkgem. in wording): E. Gijsbers te Hoogersmilde; te Den Bommel: kand. A. Talsma te Den Haag. Bedankt voor Tjerkgaast en voor Halle (Gld.): A. Stegenga te Vianen, die geen verdere beroepen in over weging kan nemen. Beroepbaarsteling: drs. A. Geense, studentenpred. te Heidelberg. Adres: Ziegelhauser, Ladntsrasse 17, GEREF. GEMEENTEN Beroepen te Bodegraven en te Gorkum: Chr. v. d. Poel te Yerseke, te St. Annaland: J. C. Weststrate te Meliskerke. Hij heeft getracht opheldering te ge ven en men had naar hem geluisterd. De schorsing is inmiddels opgeheven. Op de vraag of het zou kunnen komen tot een breuk tussen de Ne derlandse kerkprovincie en Rome, zei bisschop Bluyssen dat die inderdaad mogelijk is, maar hij zou dat erg betreuren. Het is onze opdracht om dat te voorkomen, zei hij. Naar zijn mening moet het gesprek tussen Ne derland en Rome worden voortgezet, ook al wordt er gesproken uit verschillende werelden. Deze week werken de bijna twintig medewerkers voor het eerst in de voormalige meubeltoonzalen in de Tuinstraat van het Gelderse Lochem. Het evangelisatieblad is gegroeid in I Woerden, in een woonhuis en een garage aan de Van der Valk Bou- manlaan 61. De steeds groter wor dende oplage van het blad maakte het omzien naar een andere kantoor ruimte dringend noodzakelijk. Achter de lange conferentietafel in het ruime vertrek lijkt de heer Van der Velden eerder op een drukke za kenman, dan op de directeur van een evangelisatieblad. Over zijn nieuwe werkruimte zegt hij: „De buitenkant van ons pand is op het moment nog onaantrekkelijk. Het interieur is inderdaad luxueus te noemen. Vooral omdat we met onze krappe behuizing in Woerden niet veel gewend waren. Maar bedenk wel dat de ruimte waar we nu zitten alleen maar goed onderhouden is ge weest door de eigenaar van de meu beltoonzalen. Veel hebben we zo over kunnen nemen. Weinigen verwachten dat we er momenteel zo geriefelijk bijzitten." WINST De Elisabethbode is in ons land nog het enige evangelisatieblad Directeur J. van der Velden achter zijn bureau in het nieuwe pand van de Elisabethbode. dat wekelijks verschijnt in een acht pagina's dik nummer. De veelkleuri ge bijzondere nummers met Pasen, in de zomer en rond de Kerstdagen verschijnen ih een oplage van meer dan een half miljoen. De „Stichting Elisabethbode" kent geen financiële problemen. Het 100.000,- kostende pand in Lochem heeft men, na verkoop van de bezit tingen in Woerden, kunnen aanschaf- (Van onze kerkredactie) AMERSFOORT De Gereformeerde Jeugdbond gaat dit najaar congressen beleggen in verschillende plaatsen. Onderwerp in Leeuwarden en Ellecom is de „verontrusting." In ver band daarmee publiceert het blad „Jong Gereformeerd" deze week twee interviews, één met prof. dr. J. Verkuyl en de andere met dr. M. J. Arntzen uit 's Gravendeel. Aangezien ze op vrijwel dezelfde vragen antwoordden, geven we naast elkaar enkele van hun reacties weer: PROF. DRS. J. VERKUYL DR. M. J. ARNTZEN Waar gaat het in de kern om? In de eerste plaats is er de kwestie van de interpreta tie van de bijbel. De kerk heeft die opdracht.... maar u moet wel bedenken dat interpretatie nog geen repetitie is... We spreken hier dus over een voortgaande inter pretatie in antwoord op het wereldgebeuren.... (Daar)naast is er ook het oecumenisch verkeer dat de verontrusten niet kunnen verwerken. Vroeger waren de kerkelijke posities totaal verstard. Men bad wel om toenadering... Welnu wij beleven de verhoring van die gebeden. Daarom begrijp ik de angsten van de veront rusten niet... (En dan is cr) het vlak van de sociale en politieke vraagstukken. De verontrusten wensen die vragen buiten kerk en theologie te laten terwijl ik juist zeg: daar op die terreinen moet het evangelie aan het woord komen. De verontrusting spitst zich vooral op drie punten toe. In de eerste plaats op de toenemende bijbelkritiek. Bijvoorbeeld de nieuwe beschouwingen over de eerste hoofdstukken van Genesis en de herinterpretatie van de bijbelse wonderen. In de tweede plaats verontrust ons het verzet tegen het particuliere karakter van de genade. Moderne beschouwingen gaan dikwijls in de richting van een algemene verzoeningsleer. Tenslotte is er ook scherpe verontrusting over een verkeerd oecu- menisme. Ik noem bijv. de drang om met Rome te communiceren. Liggen er diep religieuze motieven aan de verontrusting ten grondslag? Het kan angst zijn voor nieuwe inzichten en een zich afschermen tegen dat gevaarlijke, onbetreden terrein. Het kan ook zijn dat men verontrust wordt over de wijze waarop gepredikt wordt In de prediking van de verontrusten heeft het heil en de verzoening veel min der accent.. Bij de verontrusten is het welbehagen Gods in mensen te zeer verduisterd. Er is allereerst de eerbied voor het geschreven Woord van God dat geheel geïnspireerd is als onfeilbare open baring. Als tweede motief wil ik noemen de vaste overtuiging van de noodzaak van wedergeboorte en bekering... en tenslotte een bijbelse prediking met een heldere verwijzing naar de twee wegen, de weg ten leve en de weg ten dode. Speelt het Godsbeeld een overheersende rol? Ja... zij het onbewust... Bij het beoordelen van de politieke en sociale vragen hanteren de verontrusten het beeld van de status-quo-God... De bijbel preekt geen berusting, geen buigen onder het onvermijdelijke maar integendeel strijd om transfqrmatie. Die vraag lijkt me eerlijk gezegd niet zo relevant. Wij maken geen beelden van God. Wij spreken alleen de Schrift na... Natuurlijk kunnen in een belijdenis tijdgebonden elementen binnensluipen, maar dat geeft geen vrijbrief centrale waarheden van dat belijden aan te tasten. Identificeren verontrusten zich met de uiteindelijke waarheid? Die identificatie is er vaak. De waarheid op zichzelf is natuurlijk onaantastbaar en zal altijd blijven bestaan. Maar er moeten in de wijze waarop je de waarheid verwerkt natuurlijk relatieve elementen zit ten. Bovendien is er natuurlijk altijd een distantie tussen de waarheid en wat wij van die waarheid for muleren. Verontrusten identificeren zich niet met de waarheid. Zij willen wel de wacht betrekken bij de overgebleven waarheid. De autoriteit komt dan niet van mensen, maar van het Woord van God. En die autoriteit kan alleen maar positief gewaardeerd worden als de veront rusten tegen de vernieuwers zeggen: Wij moeten samen buigen voor het gezag van Gods Woord. Lanceren verontrusten niet alleen maar kreten? Zonder twijfel. Op de VU-avond in Middelburg is bijv. gezegd dat er verband bestaat tussen de lege kerken tijdens de middagdiensten in grote steden en de inzich ten van de hoogleraren aan de VU... Ik noem dat demagogische slogans. Ik vind dat een suggestieve vraag. Ook van de andere zijde is men vaak nonchalant. Is er eenzjjdig verticalisme bjj verontrusten en horizontalisme by niet-verontrusten? Het is onmogelijk in de bijbel verticalisme tegen horizontalisme uit te spelen. Verontrusten zijn vaak eenzijdig, verticaal georiënteerd met verwaarlozing van het horizontale, maar het is aan geen twijfel onderhe vig dat het omgekeerde ook dikwijls voorkomt. Er zijn inderdaad wel horizontalistische tendenzen. In wezen is hier (in de bijbel) volstrekt geen tegenstelling (tussen horizontalisme en verticalisme). Er is natuurlijk wel eens eenzijdig op het verticale gewezen, maar dan vrijwel zeker als reactie op het eenzijdig horizontale. fen. De exploitatie van het christelijk weekblad vertoont jaarlijks een klei ne, maar regelmatig stijgende winst. Tekorten zijn er in het bestaan van de stichting niet geweest. Met een omzet van driekwart miljoen gulden per jaar is de Elisabethbode tot grote dingen in staat. Dit allemaal ofschoon veertig procent van de abonnementen niet wordt voldaan. Directeur J. van der Velden: „De stijgende kosten hebben we nog steeds met een stijgende oplage we ten op te vangen. Voor ons zijn de verzendkosten het dubbele van de sa- larispost. Tienduizend gulden beste den we aan de verzending van onze nummers aan militaire tehuizen .be jaardencentra en gevangenissen. Hiervoor komt vrijwel niets terug. KWART MILJOEN Gebrek aan ruimte noodzaakte de directie het propagandawerk de laatste jaren te verminderen. De ko mende maanden zal men een lande lijke propagandacampagne onderne men om de omzet te doen toenemen. Er moeten nog meer Elisabethbodes van de persen rollen. Men verwacht dat bij de Nederlandse Diepdruk-In dustrie in Deventer binnenkort een kwart miljoen exemplaren gedrukt kunnen worden. Het christelijk weekblad Elisabeth bode wil het evangelie van Jezus Christus verbreiden. Het wil niet ac tueel zijn en niet schokkend zoals „De Open Deur Onderweg" en in mindere mate „De Blijde Boodschap" dat soms doen. De heer Van der Velden laat tij dens het gesprek zijn handen door z'n grijzende krullende haar gaan. „We kunnen niet actueel zijn. Ten minste in die zin dat we reageren op wat op dit moment om ons gebeurt. De watersnoodramp in 1953 was de laatste keer dat we actueel hebben geschreven. Maar vergeet niet dat het evangelie bij de tijd genoeg is. Het nummer dat deze week verschijnt, heeft dezelfde actuele waarde in 1970. Alleen de datum ver oudert." PER MAAND Eén keer per maand komt de redac tie, de gereformeerde emeritus predi kanten ds. W. A. Wiersinga uit Hil versum en ds. E. I. F. Nawijn uit Barchem, bij elkaar om de kopij voor de eerst komende vier nummers te bespreken. Zij werken achx weken van tevoren, opdat de drukkerij de weekbladen op tijd kan afleveren. De persen drukken vier nummers van de Elisabethbode tegelijk. „Dat is voor ons kostenbesparend," vindt de heer Van der Velden. „Hoewel we niet inhaken op het dagelijks gebeu ren nu eenmaal een onoverkome lijke technische aangelegenheid blijkt uit de reacties dat ons week blad door velen zeer op prijs wordt •'esteld. Misschien juist wel daarom. Door middel van andere bladen wordt men al zo vaak geconfronteerd met zoveel menselijk leed..." ELISABETH In januari 1938 werd de Elisabeth bode opgericht. De stichtingsakte werd ondertekend door ds. T. J. Ha gen, ds. W. A. Wiersinga, ds. E. I. F. Nawijn en door de heren A. Schol- tens, C. Leftinga en T. Vroom. Vanaf 1929 verscheen het blad als een parti culiere uitgaven van de heer A. het evasgelisatiewerk van zijn over leden echtgenote, mevrouw J. ElWa- beth H. Mijnhardx-Keller, voort. Haar naam leeft nog steeds in de dertigjari ge Elisabethbode voort. Vier jaar na de oprichting van de Vele plannen voor nieuwbouw (Van een onzer redacteuren) AMERSFOORT Op het ter rein van Zon en Schild is vrijdag de kinder- en jeugdpsychiatri sche kliniek Fornhese geopend. Deze gelegenheid werd door de vereniging van Hervormde stichtingen voor zenuw- en gees teszieken aangegrepen om in Amersfoort tevens ledenverga dering te houden, waar tal van andere nieuwbouw-activiteiten aan de orde kwamen. Fornhese is een kliniek die voorlo pig plaats zal bieden aan 12 pa tiëntjes. Maar de capaciteit zal in de toekomst ongeveer 40 kinderen wor den. De opening werd verricht door de geneeskundig hoofdinspecteur, dokter J. B. M. Veraart (geestelijke volksgezondheid). Mr. H. Rijpstra, stichtingsvoorzit ter, vertelde over de nieuwbouw: Vo rige maand werd met de bouw van Eemeroord, in Baarn, een inrichting voor zwakzinnigen, begonnen. Vol gend jaar om deze tijd zal hiervan het hoofdgebouw, de keuken met restaurant en één paviljoen (48 pa tiënten) gereed zijn. Middelburg Binnenkort zullen plannen voor een inrichting voor zwakzinnigen te Beetsterzwaag worden ingediend. Goedkeuring voor de bouw van zo'n inrichting in Middelburg wordt tegen I die tijd verwacht. Hij noemde verder: de nieuwbouw j van Oranje Nassau's Oord met de Koningin Emmakliniek te Renkum, I de voorbereiding van een plan voor de verpleging van 120 psychisch gestoorde bejaarden in Twente, de bouw van een verpleegafdeling voor 150 bejaarde patiënten op het ter rein van Licht en Kracht naast vele andere nieuw- en verbouwactivitei ten in de ziekenhuizen en inrichtin gen der stichting. Schaalvergroting Hij pleitte ook voor schaalvergro- tend denken en handelen op het ter rein van de geestelijke gezond heidszorg. Intern kan dit betekenen, dat in de samenstelling van het bestuur meer structureel-maatschap- pelijke aspecten binnen de Hervorm de Kerk worden verdisconteerd. Extern kan dit inhouden een nau wer samengaan van instellingen die hetzelfde werk beogen „en waarmee we ons in het licht van de achter gronden verbonden weten". Zo is de samenvoeging van de Gereformeerde bond van verenigingen en stichtingen van barmhartigheid en de bond pro- testants-christe'üke zieken'nrichtin- gen (waarvan de stichting lid is) zo goed als een feit: de nieuwe ont- werp-statuten zijn in principe aan vaard. Overleg is gaande om ook de Bond van diaconessenhuizen in de combinatie te betrekken. Zusterorganisaties De heer Rijpstra deelde verder mee, dat zijn bestuur het plan heeft met besturen van zusterorganisaties onder ogen te zien hoe tot meer geor ganiseerde samenwerking kan wor den gekomen. In de ledenvergadering werden tot bestnursTeden herkozen de heren mr. W. Aantjes. H. M. Gerbrandy, J. L. van Hasselt, ir. J. van de Kerk en J. T. Mellema Tot nieuwe bestuursle den traden toe mevrouw A. M. Han- nema van Ellinkhuizen, ds. H. Beker en ds. G. Spilt. VLAARDINGEN Reeds n dan twaalfduizend exemplaren '0 er verkocht van de Zendingskalen 1969 van de Gereformeerde Geme ten en nog steeds blijven de bes,j lingen binnenstromen. Twaalf kleurenfoto's, afwissel uit Nigeria en uit West-Irian, ge een duidelijke indruk van het 2 P/1 dingswerk van deze gemeenten, prijs is twee gulden. (Te bestellen iel het zendingsbureau, p/a D. P. Poli ka Hogelaan 10, Vlaardingen). (Vervolg van pag. 1) Dat de Elisabethbode de voormalige meubeltoonzalen in de Tuinstra in Lochem niet ongemerkt heeft betrokken, hebben de bijna twinti g. medewerkers wel gemerkt. De afgelopen dagen bereikten hen vel felicitaties. fr stichting Elisabethbode, die door de heer Mijnhardt werd overgedaan, omdat hij meer zakenman dan evan gelist was, werd het blad in 1942 verboden. Men weigerde op bevel van de Duitse bezetter zich te laten inschrijven bij de „Kultuurkamer". Twintig jaar geleden werd de heer Van der Velden, werkzaam bij een verzekeringsmaatscappij, gevraagd bij de Elisabethbode te komen. Door Jiet vertrek van ds. T. T. Hagen naar Canada was een vacature ontstaan. Men had toen een oplage van hon derduizend exemplaren per week. Het weekblad werd en wordt het meest gebruikt door de evangelisa tie-commissies van de gereformeerde kerken. Ook meer andere kerkge nootschappen beginnen het blad te gebruiken. NIET MEER „Die evangelisatie-commissies wer ken vaak niet zoals het moet," erva ren de directieleden al jaren. „Naast de vaste abonnementen, moet men het blad in de brievenbus stoppen van niet-kerkelijken. Na verloop van tijd moet men gaan informeren of men bereid is een abonnement op de Elisabethbode te nemen. Deze nazorg ontbreekt veelal. Dat is heel erg jam mer." Na een korte stilte zegt de direc teur: „Ons blad is een hulpmiddel om een ongelovige in contact te brengen met het evangelie. Maar meer is het niet" De Elisabethbode wil niet aange duid worden als een conservatief weekblad. Het vervolgverhaal wordt, nadat het in de E.B. verschenen is, in boekvorm door het evangelisatieblad uitgegeven, de foto's en de kinder vertellingen worden het meest gele zen. „Echt niet alleen door ouderen en bejaarden," meent de heer Van der Velden, „maar ook door de jongeren. Het frappantste daarbij is dat de niet-kerkelijke jongeren positiever reageren dan onze eigen jongeren. De inhoud van ons blad is overigens wel aan kritiek door ons onderhe vig." De directie wil de redactie gaan verjongen en uitbreiden. Volgens de heer Van der Velden worden er bin nenkort „spijkers met koppen gesla gen." „Maar we doen het rustig aan. Het zou anders een te grote re volutie veroorzaken. En dat is iets wat we in het geheel niet willen sul te et Üx ke b iele Ook het manoeuvreren van de m bine in een vaste baan had geen p blemen opgeleverd. Aalleen klaa Eisele dat hij tijdens hetnaar bui )a; kijken door het navigatieraam I had gekregen van de gewichtlooshi t< en tweemaal het hoofd had gestol a< In de cabine zelf zweven drie i werpen rond. Het uitzicht in de cabine is btf* der goed. By de eerste vluchten c de Gemini-cabines was dit slecht iPr dat de ramen beslagen waren. De"18 tronauten toonden zich voorts ver over de zeer lichte besturing va: Apollo. „Het gaat geweldig", zei comnBe' dant Schirra enkele uren na de l> cering. „Het is een fantastische reld hierboven." te> bi Op tv De lancering van de Apollo rechtstreeks via de televisie te vol in de Verenigde Staten, Japan, Ca da en Europa. De beelden werden j Kaap Kennedy naar West-Virg f3* verzonden, vanwaar zij via de ATJ satelliet naar een grondstation West-Duitsland gingen, vandaar n100 het internationale controlecentrun Brussel en vervolgens over het Ei >e visie-net. dei De echtgenote van Cunningham met haar twee kinderen vlakbij K ge Kennedy getuige van de langer eet terwijl de gezinnen van Schirra i, 1 Eisele in hun woningen in Hou; via de televisie de eerste secon m van de vlucht volgden. bi; De vader van Cunningham zei hy iedere vorige bemande ruin. vlucht op de televisie had gezwi „Het is wat anders als je eigen z .en de ruimte ingaat. Ik voel me 11111 best. Het enige wat we moeten d is wachten tot hy veilig komt." |rdt Elf dagen Deze vlucht, die gezien moet v, <y den als een generale repetitie v de eerste reis naar de maan Amerikaanse astronauten, zal t veer elf dagen duren. Daar ecb alle belangrijke experimenten in eerste dagen worden gehouden, het mogelijk dat ze enkele da, eerrlpr wnriR hnninj;^ ent eerder wordt beëindigd. In die elf dagen zal de Apollo omwentelingen om de aarde mak De baan waarin de Apollo zich v" vindt scheelt maar enkele kilomet van de berekende. De kortste afsfa tot de aarde is 226 en de verste kilometer. In totaal zal ruim zei miljoen kilometer door de ruil >en worden afgelegd als de vlucht t minste elf dagen duurt. Terwijl de moeilijkheden met Uw koelsysteem werden onderzot m£ maakten de drie ruimtevaarders z a®s gereed voor een achtervolging de tweede trap van de Saturnus voor hun debuut voor de ruim1 televisie. Achtervolging EC

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1968 | | pagina 2