«Én*
Westen doorgaan
met ontspanning
Voor onderwijs
f 25 min méér
Na aanvaring onder
baggerbak en gered
GESPREKSGROEPEN
ARP KIEZEN CDU
Uit de Haagse hof geplukt
Johnson pleit voor
ontwikkelingshulp
ANOF VRAAGT TWEEDE KAMER
AMERIKAANSE
„CONCORDE"
BEPROEFD
Uw Kunstgebit
Mevrouw Hess
vraagt vrijlating
van haar man
Sowjetpers valt
Mao fel aan
Bonn zou nieuwe
Euromarkt
willen oprichten
5
DINSDAG 1 OKTOBER 1968
De overvaren bak in Europoort
waaruit met snijbranders een van
de opvarenden moest worden
gered.
SEATTLE Maandag is in Seattle
de Amerikaanse eerste „tegenspeler"
van de Concorde, de Jumbo-jet van
Boeing, afgeleverd. De komende
maanden zullen er uitgebreid proe
ven met dit toestel worden genomen,
dat over een jaar operationeel moet
zijn.
Het toestel kan bijna vijfhonderd
passagiers vervoeren. Verschillende
luchtvaartmaatschappijen hebben
reeds toestellen besteld, in totaal 178.
De luchtvaartmaatschappijen ho
pen met dit grote toestel de vliegprij
zen op onder andere de Atlantische
route, te kunnen drukken.
Vermiste gaf
klopsignalen
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Twee mannen
zijn gisteravond gered uit het water
van het Beerkanaal in Europoort
nadat het Nedderlandse tankschip
Tamara van 12.000 ton een bagger
bak had overvaren. De derde man
was onder de bak geraakt en werd
vermist, maar gelukkig hoorde men
zijn klopsignalen.
Op de bak bevonden zich op het
moment dat de tanker door twee
sleepboten het kanaal werd uitge
trokken, twee man. De 20-jarige
C. W. Vissers uit Zaltbommel viel
door de klap overboord. Dat over-
PROF. KOOYMANS VOOR ARJOS
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Het Westen
dient zijn ontspanningspolitiek
ten opzichte van Oost-Europa
ook na de gebeurtenissen in
Tsjecho Slowakije op be
heerste wijze voort te zetten.
Daarmee zullen de Oost-Euro-
pese volken op den duur het
meeste zijn gediend.
Dit schrijft prof. dr. P. H. Kooy-
mans in de brochure „Naar nieuwe
politieke verhoudingen", die is uitge-
Andere aanpak
TAE voor hem ongunstige opinie-
peilingen hebben vice-president
Humphrey genoodzaakt, zich eerder
dan hy van plan was uit te spreken
tegen een belangrijk onderdeel van
de buitenlandse politiek van presi
dent Johnson: de voortdurende bom
bardementen op een deel van Noord-
Vietnam.
De loyaliteit en solidariteit van Hum
phrey ten opzichte van Johnsons be
leid hadden hem de naam bezorgd
een conformist te zijn. Velen meen
den dan ook, dat hij te ver was ge
gaan en dat de verdediging van het
Johnsonbeleid hem het president
schap zou gaan kosten.
Humphrey heeft dit gevaar zij het
rijkelijk laat ingezien. Zijn aan
kondiging dat hij als president een
eind zou maken aan de bombarde
menten op Noord-Vietnam kan het
begin zyn van een nieuwe ontwik
keling, waarin meer zichtbaar wordt
van de eigen visie van Humphrey.
Overigens is het aanbod van de de
mocratische presidentskandidaat nietj
onvoorwaardelijk. Hij eist min of
meer ontruiming van de gedemili-;-
tarlseerde zone en behoudt zich het
recht voor, de bombardementen te
doen hervatten, als Noord-Vietnam
kwade trouw zou tonen.
Niettemin blijkt ook uit andere uit
latingen, zoals die over het ont-1
amerikaniseren van de strijd, dat
Humphrey bereid is de zaken in Viet
nam anders aan te pakken.
De president is in belangrijke mate
de gevangene van zijn eigen ver
leden. Voor Humphrey geldt dit niet
zo sterk. Terecht merkte hij op, dat
een nieuwe president niet beperkt
mag worden door de politiek van
gisteren. Nog vijf weken resten hem
om dit waar te maken. I
geven ter gelegenheid van de Arjos-
studieconferentie. Deze vergadering
van de AR-jongeren wordt op 4 en 5
oktober in Driebergen gehouden.
Prof. Kooymans gaat in zijn refe
raat in op het oorlogsvraagstuk. Hij
meent dat het „radicaal neen zeggen"
tegen de kernwapens met als gevolg
een eenzijdige ontwapening, geen op
lossing voor de oorlogsdreiging biedt.
Men zal moeten streven naar een zo
danige structuur- en klimaatsverbe
tering in de wereld dat deze wapens
hun zin, ook als afschrikkingsmiddel,
verliezen.
GESPREK
Europa zal dan, aldus prof. Kooy
mans, moeten streven naar een ander
veiligheidssysteem. Men moet komen
tot een gesprek tussen Oost- en
West-Europa, waaraan ook de Vere
nigde Staten en de Sowjetunie moe
ten deelnemen.
Amerika's bondgenoten be
horen invloed op de V.S. aan te wen
den om China niet langer buiten het
internationaal overleg te houden. Iso
lering van China kan slechts agressi
viteit kweken.
Voorts zal, aldus prof. Kooymans,
alles in het werk moeten worden
gesteld om het herstructure
ringsproces in de ontwikkelingslan
den zonder al te veel schokken te
doen verlopen. Om te beginnen zou
den we kunnen ophouden regimes te
steunen, die iedere vooruitgang tegen
houden en waarvan met aan zeker
heid grenzende waarschijnlijkheid
valt te voorspellen dat zij geweld
zullen oproepen en de uiteindelijke
instabiliteit in de hand zullen wer
ken.
Ook zuiver politiek gezien is dit
gewenst omdat naarmate het regime
meer reactionair is, de revolutie meer
extreem zal zijn. Ten slotte pleit de
VU-hoogleraar voor vestiging van
een internationale rechtsorde, binnen
het kader van de V.N.
VREDESPOLITIEK
Mr. P. J. Teunissen, wetenschappe
lijk medewerker van het Polemolo-
gisch Instituut in Groningen, levert
voor de brochure een bijdrage onder
de titel „Vredeswetenschap en Vre
despolitiek". Hierbij besteedt hij
vooral aandacht aan de kwestie van
de Europese veiligheid. Hij bepleit
een gelijktijdige regeling van erken
ning van de DDR en garanties voor
West-Berlijn. De heer Teunissen be
toogt dat uiteindelijk gestreefd moet
worden naar opheffing van het NA
VO- en Warschaupact.
de gehele dag
onwrikbaar op zijn plaats!
All U wilt, dat Uw kunstgebit de gehele dag
door gemakkelijk, stevig en zeker zit, neem
dan Dentofix - een nieuw, beproefd, anti
septisch poeder - en strooi een weinig op
de gebitsplaat. U zult meer dan tevreden
zijn en alle ongemakken van Uw kunstgebit
vergeten, want U kunt lachen, spreken en
eten zoals U wiltl Dentofix is daarbij ver
frissend, voorkomt onaangename reuk uit
de mond en is een weldaad voor Uw ge
hemelte. Wij garanderen, dat U tevreden
zult zijn. Verkrijgbaar in discrete, neutrale
plastic flacons, prijs f. 2,35, bij apotheken
en droa'S}«riie,h
kwam ook de kapitein van een sleep
boot die naast de bak lag gemeerd.
Beiden werden na korte tijd uit
het water opgepikt door beman
ningsleden van de sleepboot Schou-
wenbank, die in Europoort is ge
stationeerd.
De tweede man van de baggerbak
was onvindbaar. Terwijl de beman
ning van de Schouwen bank en van
de te hulp gekomen reddingboot
Koningin Juliana uit Hoek van
Holland aan het zoeken waren, wer
den uit de nog een stuk boven wa
ter uitstekende bak klopsignalen ge
hoord. Die moesten afkomstig zijn
van de vermiste, de 58-jarige G.
Wiegers uit Dordrecht.
De Schouwenbank en enkele an
dere slepers maakten aan de bak
vast en sleepten hem naar de kant.
Daarna arriveerde snel het ber-
gingsvaartuig Dolfijn van W. A.
v.d. Tak's Bergingsvaartuig uit
Hoek van Holland, waarvan het per
soneel erin slaagde met snijbranders
een gat in de bak te maken.
De heer Wiegers was door de ver
nielingen in dc bak na de aanvaring
volledig opgesloten geraakt. Hij had
enige verwondingen opgelopen,
waarvoor hij naar een ziekenhuis in
Rotterdam moest wordengebracht.
OTTAWA Canada en Frankrijk
hebben een overeenkomst getekend,
waarbij Canada zich verplicht
Frankrijk plutonium te leveren voor
vreedzaam kerngebruik.
In Parijs beschouwt men de over
eenkomst als een verbetering van het
politieke klimaat tussen beide lan
den, dat de Gaulle door zijn uitspra
ken over Quebec had verstoord.
DEN HAAG Het bestuur
van de Algemene Nederlandse
onderwijzersfederatie heeft een
beroep op de Tweede Kamer ge
daan, ongeveer 25 miljoen
meer uit te trekken dan in de
onderwijsbegroting voor 1969
wordt voorzien.
Die 25 miljoen moet dan worden
gebruikt om eerder de „margegetal
len" voor het kleuteronderwijs af te
schaffen; om een begin te maken met
de vorming van kleinere groepen in
de kleuterscholen; om eerder te be
ginnen met de derde fase van verla
ging der leerlingenschaal voor de ge
wone lagere school en voor verder
gaande maatregelen voor dit onder
wijs.
De ANOV noemt dit pakket eisen
nog maar een „minimum", en weet
zich gesteund door brede lagen van
het Nederlandse volk. Zij meent dat
deze maatregelen de democratisering
van het onderwijsbestel zeer zullen
bevorderen.
Te gering
De maatregelen die de minister
voorstelt voor de leerlingenschaal
zijn veel te gering en bovendien wor
den ze te laat genomen, vindt de
ANOF.
De aanmelding voor de opleiding
tot kleuterleidster ligt veertig pro
cent lager dan vorig jaar. Worden de
kleuterleidsters die nu nog geen be
trekking hebben, niet snel geplaatst,
dan zal de aanmelding nog verder
teruglopen. En dan behoeft men weer
in jaren niet te denken aan verlaging
van de leerlingenschalen.
Jarenlang is propaganda gevoerd
voor een functie bij het onderwijs,
vervolgt de ANOF. En nu zijn de
tekorten aan kleuterleidsters en on
derwijzers opgeheven. Het is onver
antwoord als nu geen gebruik wordt
gemaakt van de duur opgeleide,
gespecialiseerde werkkrachten.
De ANOF acht het tenslootte nood
zakelijk dat al op 1 augustus volgend
jaar duizend extraleidsters worden
aangesteld en 1.500 extra onderwij
zers als aanloop tot verlaging van de
leerlingenschaal.
BERLIJN De vrouw en zoon van
Rudolf Hess hebben de bezettingsau
toriteiten gevraagd hun man en va
der, de enige gevangene van de ge
weldige Spandau gevangenis, vrij te
laten.
Wolf Hess (30) zei in West-Berlijn
dat twee jaar eenzame opsluiting en
27 jaar gevangenisstraf voldoende
waren voor zijn 74-jarige vader. Hess
bleef twee jaar geleden alleen achter
in Spandau, dat plaats biedt aan 600
gevangenen.
De westelijke geallieerden zijn be
reid Hess om humanitaire redenen in
vrijheid te stellen, maar de Russen
voelen daar niet veel voor. s
NEW YORK Vannacht zijn
60.000 havenarbeiders aan de Ameri
kaanse oostkust in staking gegaan,
om hun eisen voor hogere lonen en
betere pensioenen kracht bij te zet
ten.
Een poging alsrog een nieuwe ar
beidsovereenkomst te sluiten, die
voor de arbeiders aanvaardbaar zou
zijn, mislukte op het nippertje.
Cijfers niet aktueel meer
Gerard Brusse is een virtuoos
hoedenontwerper in Den Haag,
bekend om zijn charmante
creaties. Deze schepping van
fazantveren is Rélevé genoemd.
Dat zou erop neerkomen dat het
hier „een verheven hoofddeksel"
geldt.
MOSKOU De Russische pers
heeft vandaag geantwoord op de Chi
nese beschuldiging, dat Rusland troe
pen samentrekt langs de grenzen met
communistisch China. Alle belang
rijke Sowjetbladen doen felle aanval
len op de persoon van de Chinese
leider Mao.
Deze heeft volgens de kranten een
historische ramp over China ge
bracht
In de Parijse Sorbonne is het weer onrustig en kwam het tot handgemeen
tussen de actiegroep Universiteit-Hervorming en linkse studenten
groeperingen. De linksen probeerden de mensen van de actiegroep uit de
aula te verwijderen. Ook een hoogleraar (rechts) werd langzaam maar
zeker de zaal uitgeduwd.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De meeste
voorkeur van anti-revolutionai
ren gaat uit naar de vorming van
één christen-democratische par
tij. Van de 294 gespreksgroepen,
die deze vraag ongeveer een jaar
geleden voorgelegd kregen, spra
ken minder, maar toch nog een
aanzienlijk aantal, zich uit voor
een samengaan met de CHU. De
minste belangstelling bestond
voor een vooruitstrevende, chris-
telijk-radicale partij.
Dat zijn enkele resultaten van de
gespreksgroepenenquête Functione
ring van de democratie. Het secreta
riaat van de ARP benadrukt dat de
vragen weinig „uitgewogen" waren
verschillende antwoordmogelijk
heden sloten elkaar niet uit en
werden gesteld voordat een politieke
stroomversnelling ontstond.
Ook komt niet goed tot uiting: de
verhouding in de gespreksgroepen en
die tussen stad en platteland. Voor
intern gebruik heeft de partij wel
een overzicht gemaakt van de ten
dens der provincie.
Andere resultaten: slechts 6,8 pro
cent wijt het onbehagen over de
functionering van de democratie aan
het kiesstelsel, 22 procent aan func
tionering van staatsorganen en 18
procent aan het partijstelsel. Een
decde meent dat een combinatie van
die drie de oorzaak is.
Democratie. Ruim 73 procent vindt
dat de term op een staatsbeschou
wing duldt. Nog altijd 15 procent
heeft geen mening.
Ook 73 procent vindt dat de kiezer
in de ARP genoeg zeggenschap kan
hebben; daarentegen vindt 38 procent
dat datzelfde van de andere partijen
niet gezegd kan worden. Als mogelijk
verbeteringen worden genoemd: meer
persoonlijk contact kiezer-gekozene,
meer enquêtes, betere regionale ver
tegenwoordiging Kamerleden, meer
inspraak, ledencongres in plaats van
Partij convent.
Tweederde van de gespreksgroepen
DOOR
Ze zeggen, zeggen ze, dat zij
zegt, dat het waar is wat ze zeg
gen.
Terwijl Ik met klapperende
oren en knipperende ogen pro
beerde de zin terug te brengen
tot de kern en uit te vinden wat
er bedoeld was, ratelde de stem
tegenover me al verder.
„Nou en ik zeg. zeg ik, dat ze
kunnen zeggen wat ze willen,
maar ik neem het niet, zeg ik."
Ik kwam er al niet meer uit en
orobeerde een voorzichtige vraag.
Dus...?"
Verder kwam ik niet.
„Het is toch duidelijk. Ik zeg
maar, en dat heb ik gezegd, dat
'k zeg de waarheid is de waar
heid en wat ze zeggen en zij zegt,
'-an mij niet schelen, zeg ik."
„Dus het is niet waar?"
„Dat zeg ik niet; ik zeg alleen
maar, dat wat zij zeggen nog niet
's wat ik zeg, zeg ik."
„Natuurlijk", bleef ik mat,
want dit cryptogram zou ik wel
nooit oplossen. Zo gemakkelijk
echter kwam ik er niet af.
„Wat zeg jij er nu van?" vroeg
ze. „Ik zeg, dat de zaken zo
staan, dat ik zeg waar het precies
op staat, wat zij ook zeggen. Nu
zei zij, dat z.e zeggen dat het
waar is wat ze zeggen, maar
daarom hoef ik nog niet te zeg
gen wat zii zeggen, zeg ik. Nou,
wat zeg jij?"
Het liefste had ik alleen mijn
mond maar gehouden, maar ja ik
moest wel met een antwoord op
Zegje
de proppen komen. Om tijd te
winnen stamelde ik: „Eeeeh..."
Het bleek genoeg te zijn.
„Zeg nou zelf", soufleerde ze.
Zij zegt, zeg ik. dat ze zeggen
dat het waar is. Maar ik zeg, zeg
ik, dat ik er anders over denk.
Mag ik dat alsjeblieft zeggen, zeg
Ik."
„Waarom zou Je niet?" suste
„Zie je wel", deed ze triomfan
telijk. „Nou zeg je het zelf. Ik
zeg, dat ik zeg, dat jij het ook
zegt. Ze kunnen zeggen wat ze
willen en zij zegt het ook maar,
maar ik zal zeggen, dat jij zegt.
dat je het eens bent met wat ik
ze", zeg ik."
Het leek me een griezelig idee
om tegenover onbekende derden
als oordeelkundig te worden aan
gehaald. terwijl ik eigenlijk hele
maal niet wist waar het over
ging, want tot dusver had ze ver
zuimd dat te vertellen.
„Ja maar. waar gaat het toch
om, wat heeft zij nu beweerd
waar Jij je zo over opwindt?"
Stomverbaasd keek ze me aan
Heb ik dat niet gezegd? Nou
'tutter: ik zeg. zeg ik..."
Toen stopte de tram: „Sorry ik
moet er hi1 uit..." riep ik laf.
„Maar ik zeg, dat ik het zal
zeegen wat jij zegt..." riep ze me
nov na.
Ik zwaaide berustend tot
afscheid, wat ik dan ook gezegd
mag hebben, haar zegje zal het
wel omsluieren.
is tegen het referendum als middel
om te ontdekken hoe de burger over
bepaalde kwesties denkt.
Aan de enquête namen ruim 3000 1
personen deel. De samenstelling van I
de gespreksgroepen was zodanig dat
men niet kan spreken van een re
presentatieve opvatting van anti-re
volutionairen, aldus het partijsecreta
riaat.
Voorkeur
Het juist antwoord op de vraag:
waar heeft u voorkeur voor: a)
zelfstandige ARP; b) samengaan met
CHU; c) één christen-democratische
partij; d) vooruitstrevende, christe-
lijke-radicale partij en e) een andere
opvatting, luidde, nadat de voorkeur
voor elke waardering met de cijfers 1
(hoogste waardering) tot 5 (laagste
waardering) was aangegeven: a) 812
punten, b) 564 punt, c) 498 punten, d)
671 punten.
Nederland verzet
zich in Europees
parlement
STRAATSBURG Alle Neder
landse afgevaardigden in het Euro
pese parlement hebben zich maandag
gedistantieerd van de mogelijkheid,
dat vaststelling van omzetbelasting
in de EEG zich gaat onttrekken aan
de bevoegdheden van de nationale
parlementen, zonder dat er een deug
delijke zeggenschap van het Euro
pees parlement voor in de plaats
komt.
Zij deden dat door zich te onthou
den van stemming over een resolutie
inzake een derde richtlijn van de Eu
ropese commissie betreffende de har
monisatie van de omzetbelasting.
NEW YORK Volgens het Ameri-
kaanse blad Time Magazine heeft de
regering van de Bondsrepubliek
plannen opgesteld voor de oprichting
van een nieuwe Euromarkt, mèt
Groot-Britannië, Ierland en de Skan-
dinavischc landen, maar zonder
Frankrijk.
Volgens het blad is dit streven van
West-Duitsland een gevolg van het
verstoren van het machtsevenwicht
door Rusland en de starre houding
van De Gaulle.
Vcrgei'itif/.'?
Dè mens heeft gezondigd. Een mens
heeft gezondigd, gezondigd tegen God.
Hij wordt zich zijn verhouding tot
God bewust, krijgt berouw en vraagt
God om vergeving. God schenkt ver
geving door zijn Zoon. Hij zal die al
tijd en telkens weer schenken aan een
zondaar, die in woorden en daden zijn
berouw toont
Een mens wordt zich zijn schuld
bewust tegenover medemensen. Met
woorden en daden toont hij berouw
en belijdt zijn schuld aan mede
mensen, aan christenen.
De Chr. Geref. Kerken hebben van
1937 tot 1947 een predikant gehad: ds
H. Visser, mijn vader. In 1947 meende
hij dit kerkverband te moeten verla
ten en heeft dat ook inderdaad ge
daan. Begin 1966 kwam hij tot het
inzicht, hierin toch niet goed gehan
deld te hebben. Hij voelde zijn schuld
en heeft die tegenover God beleden:
de meest persoonlijke verhouding van
een mens tot God, waar een derde niet
kan en mag tussentreden.
Deze schuld beleed hij ook tegeno
ver de Chr. Geref. Kerken. En
met-ter-daad toonde hij dat het hem
ernst was. Hij verliet de in 1947 in
geslagen weg en wendde zich tot de
Chr. Geref. Kerken. Tot christenen,
die naar het voorbeeld van Christus
wensen te leven en die vragen „ver
geef ons onze schulden, gelijk ook wij
vergeven onze schuldenaren".
Zullen ze het hem ook werkelijk
vergeven? Ik weet het niet. Hij wacht
nog steeds...., al meer dan twee - en -
een - half jaar. Ik hoop het wel. Ik
hoop het voor mijn vader, voor ons
gezin, voor de Chr. Geref. Kerken,
voor ons allemaal, maar vooral voor
onze medemensen buiten de kerk. Ook
hierin behoren wij hen tot een voor
beeld te zijn. „Heere, leer ons verge
ven!"
Gouda
Drs. S. T. van Malkenhorst-Visser.
De matras
waarop U J
wérkelijk
uitrustl
Van
DRAKA. N
WASHINGTON
President Johnson heeft
er bij de ontwikkelde
landen op aangedron
gen de hulp aan min
der bedeelde landen niet
te verminderen. Dat zou
volgens de president het
tragische einde zijn van
twee decennia.
De president verscheen
gisteravond onverwachts
op de jaarvergadering
van het Internationale
Monetaire Fonds, die in
de Amerikaanse hoofd
stad wordt gehouden.
„Wij kunnen eenvoudig
niet de rug toedraaien
aan de meerderheid van
onze medemensen", zei
Johnson.
Dat was indirect een
aanval op het Ameri
kaanse congres, dat de
hulp aan het buitenland
onlangs heeft besnoeid.
Hij drong er op aan te
zorgen, dat het wereld
inkomen de komende
vijf jaar vijf procent zou
stiigen.
De president van de
Wereldbank, Robert
McNamara, maakte be
kend. dat de bank in de
komende vijf jaar bijna
elf en een half miljard
dollar aan de ontwikke
lingslanden zal lenen.
Dat is bijna evenveel als
de bank de laatste 22
jaar aan ontwikkelings
landen heeft verstrekt.
McNanamara zei dat het
zwaartepunt van het
hulpprogramma zal wor
den verlegd van Azië
naar Zuid-Amerika,
waar de investeringen in
vijf jaar zullen worden
verdubbeld, en naar
Afrika, waar driemaal
zo veel zal worden ge
ïnvesteerd.
Als belangrijkste taak
van de Wereldbank zag
de nieuwe president de
hulp aan de ontwikke
lingslanden.