KRO NIET TUK OP
TOTALE EENHEID
MET DE NCRV
JU
f Vi
1 uf
eer beweging
ij de VPRO
Liever breed verband
Komieke Ted
in Pick-up
hoogst verbaascT
KRO
VARA betrekt kijkers
in politieke enquête
Kleine schepen
worden kern van
moderne marine
fr-jPLKsrs; he." ass sss
VANAVOND TE ZIEN
VANAVOND TE HOREN
Lappie Loep en de pruikebollen
Smidje Verholen en de Knap-Mutator
BER
WOENSDAG 25 SEPTEMBER 196»
ii onze radio- en tv-redactie)
LVERSUM Er is weer enige
•ging ontstaan bij de VPRO, nu
atum van 1 oktober nadert en
nog niet is overgegaan tot het
emen van een algemeen pro-
imadirecteur, zoals was bedoeld,
die datum verlaat nl. ds. Van
te zijn post als programmadirec-
radio, om bestuursadviseur voor
nene omroepzaken te worden.
heer Jan Kassies, bestuurslid
de VPRO en sinds 5 jaren pro-
ima-adviseur voor radio en tv,
zijn werkzaamheden voorlopig
waard zien met het waarnemen
de vacature programmadirectie.
j wordt genoemd als een van de
idaten voor algemeen directeur,
chien mag hij in zijn „verzwaar-
lunctie" hiervoor een proeve van
jvaamheid afleggen.
^Jrslaggever Henk Teeuw haakt
f een positie bij de NTS. Hij is
s enige tijd door de VPRO bij de
I gedelegeerd, hoewel hij nog
3s ook voor de eigen omroep
kt Zijn verlangen is echter ge-
naar de NTS te verdwijnen en
mogelijkheid zit er in, dat dezer
in zijn benoeming daar afkomt.
N
Ik zit hier
heerlijk
Tan onze radio- en tv-redactie)
1LVERSUM In de Telegraaf is
ings vermeld, dat mr. H. W. van
IT irn's positie als voorzitter van de
O bedreigd zou zijn wegens zijn
leaal-politieke inzichten en zijn
•eden als Kamerlid. Mogelijk, al-
Mulo; het bericht, zit er voor hem het
rzitterschap van een radicale par
ti".
Jij vroegen mr. Van Doorn, die
;nhui' op vakantie is geweest, naar de
rheid van dit bericht.
tk weet er helemaal niets van",
p-iujoordde hij opgewekt, „ik zit hier
dhuiflijk bij de KRO. Onze omroep
,f vat best, we hebben een fijne
iekeijksfeer en ik zou niet graag weg
Vanavond grote
Bach-film
(Van onze radio- en tv-redactie)
IlLVERSUM Liefhebbers van
!h-muziek zullen vanavond rijke-
i kunnen genieten van een grote
lumentaire film, die de VARA op
1. 2 uitzendt. ..Kroniek van Anna
gdalena Bach" is een manifestatie,
iraan het echtpaar Straub meer
tien jaar heeft gewerkt en Ne-
1 land is het eerste land dat er wer-
|jk interesse voor toont.
>e film beleefde haar première op
iCinemafestatie '68 in Utrecht en
rd op 30 juni uitgebracht op de
flinale. Op 26 oktober zal de Ne-
(landse versie, door de VARA ge
lakt, in het Amsterdamse Cinetol
sater gaan draaien.
ur. Itraub en zijn vrouw zijn Fransen
•tgee^ werken sinds 1954 in Duitsland,
hebben deze film, die de carrière
I Bach behandelt, zeer streng ge
iden: tussen de muziekuitvoerin-
I in blijft de camera gericht op
even, kopergravures, prenten en
Centrale figuur in de film is de
flerlandse barokspecialist, organist
le cejirtaygcinist Qustav Leonhardt die
1 Bach optreedt. Het verhaal van
Ei leven wordt verteld door Anna
gdalena, Bach's tweede vrouw. U
>rt in de Nederlandse versie de
fn van Magda Schuhmacher, pro-
ktie-assistente bij de VARA-tv.
)e VARA maakte voor Straub een
Fiot aantal stemproeven en hij koos
jgda's stem uit.
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM „Ik weet dat de
NCRV-directeur mr. A. H. van de
Veen een op den duur geheel samen
gaan van NCRV en KRO in één
christelijke omroep tot de niet onge
wenste mogelijkheden rekent, maar
ik geloof dat zowel bepaalde groepen
protestanten als katholieken het
daarmee niet eens zouden zijn. Ik zie
het niet direct voor me. Wel goede en
nauwere samenwerking, maar dan
ook in breder verband, met VPRO en
VARA bijv.; AVRO en TROS staan
tezeer een nationale omroep voor,,
dan dat zij zouden bijdragen aan de
voor dit land nodige diversiteit in de
berichtgeving".
In deze voorzichtige bewoordingen
liet KRO's voorzitter mr. H. W. van
Doorn zich gisteren uit in zijn win-
ter-persconferentie ter bespreking
van de seizoenprogramma's. Als ge
bruikelijk gaf ook hij zijn mening
over de hete hangijzers in de om
roepwereld.
Mr. Van Doorn gelooft vast in de
noodzaak van samenwerking met be
houd van eigen „kleuren". Z.i. zou
den, wanneer nu het vraagstuk van
het samengaan met de NCRV in de
twee besturen ter sprake zou komen,
een deel van het NCRV-bestuur zeg
gen: „Moet dat nu?" en een deel van
het KRO-bestuur: „Is het nog van
deze tijd om alleen met christenen in
één huis te gaan zitten, juist nu wij
bereid zijn om ook samen te werken
met humanistische groeperingen?"
Naar zijn mening is er juist In de
laatste jaren een toestand van „ont
zuiling" ontstaan, met waardering
voor de schakeringen in de omroep,
die ook aansluiten op die van de pers
als publiciteitsmedium: het zou niet
goed zijn wanneer Nederland
beschikte over twee kranten en twee
tijdschriften. De diversiteit van de
vrije omroep is gewenst en bevredi
gend.
Hogelijk waardeert mr. Van Doorn
daarom de inspraak van kroonleden
en leden uit het culturele leven in de
programmaraden van NTS en NRU:
„Zij zijn met hun gerichtheid op neu
trale programma's de bewakers van
de zuilen". Er komt ook beter begrip
tussen beide partijen: de nieuwko
mers zien de omroepmensen niet
meer als behartigers van de belangen
van hun bestuur en vereniging en de
omroepvertegenwoordigers op hun
beurt spreken niet meer van potten
kijkers.
Monitor
Over de zendtijdverdeling en de
positie van de NTS wilde mr. Van
Doorn niets zeggen: „Ik maak daar
voor mijn excuses, maar ik zit in de
werkgroep, die deze zaken bestudeert
en dus is mijn mond gesloten."
Wel wilde hij vertellen, waarom de
KRO niet wil meedoen aan het
NTS-programma Monitor in de voor
gestelde rubriek „Meet the press"
(ook afgewezen door NCRV en
AVRO). „De NTS-programma's die
nen neutraal en objectief te zijn en
in de volksmond wordt dat gauw
kleurloos genoemd. Wij vinden zo'n
uitzending dan niet interessant en
vinden het jammer onze goede mede
werkers daarvoor een stuk van hun
tijd te laten afstaan".
Richard Schoonhoven, hoofd van
de KRO-tv, bracht echter het
best-doorslaande argument op tafel:
„De NTS vroeg ons om twee met
name genoemde tv-joumalisten hier
voor. En dat bevalt ons niet. Als de
NTS een of twee medewerkers
vraagt, zullen wij uitmaken, wie dat
zijn. Over onze mensen beschikken
op die manier, met voorbijzien van
anderen, gaat ons te ver. Bovendien-
het zou in dat item gaan over
mensen, die juist in de actualiteit
staan. Welnu, als er belangrijk
nieuws is, komt Brandpunt op zon
dagavond zelf met een uitzending:
wij zouden dan wel dezelfde persoon
kunnen kiezen en dan kunnen wij 's
middags geen vragen stellen".
de NCRV, hier diende men direct el-
kaars belangen).
Een van die produkties is het tot
familiefeuilleton verwerken van de
roman „De klop op de deur" van Ina
Boudier-Bakker. In dit grote werk is
stagnatie opgetreden, doordat bij
testament is bepaald dat bij bewer
king van nagelaten geschriften twee
van de erven moeten toezien op het
zuiver houden van de tekst.
Er zijn nu 5 afleveringen geschre
ven en op de eerste twee hadden de
erven kleine aanmerkingen. Hopelijk
zal deze winter de bewerking op
schrift klaar komen, daarna moet nog
gezocht worden naar gunstige rolbe
zetting, zodat in de komende zomer
mogelijk de opnamen kunnen begin
nen en de uitzendingen over een jaar
kunnen straten.
DEN HAAG De Eerste Kamer
heeft gistermiddag een wet op de
lijkbezorging, die ten doel heeft een
einde te maken aan de "tenachterstel
ling van crematie ten opzichte van
begraven, zonder hoofdelijke stem
ming goedgekeurd.
Komieke Ted de Braak, die middels
zijn liedje „Een glaasje madeira" de
Hilversumse studiodeuren enkele ja
ren geleden voor zich zag open
zwaaien en sindsdien o.m. bekend is
uit NCRV's Farce Majeure, heeft een
nieuwe job bij deze omroep. Hij gaat
de vernieuwde uitzending Pick-up, het
signaleren van pas verschenen platen
en het praten met hun artiesten, pre
senteren.
Zaterdagavond zult u hem voor het
eerst kunnen zien als gastheer in een
speciaal daarvoor ingerichte exclusie
ve club en aangezien ook dit plechtig-
feestelijk gebeuren op de band is vastgelegd, gaat deze foto de uitzending vooraf
Ted zal komisch en ernstig met zijn gasten spreken. De eerste keer ontvangt hij
o.a. Anneke Grönloh, Johnny Jordaan, The Shepherds, Marius Monkau en The Mag
nolia Jazzband.
Pick-up verschijnt dan op Ned. 2. Het is nu niet meer een uur-programma, maar het
duurt een half uur. Daarentegen komt het tweemaal per maand en altijd in kleur.
Regine Clauwaert en Dick Passchier hebben hun plaats moeten afstaan aan Ted, om
dat zij het te druk hebben met de voorbereiding op het volgende zomer-spelprogram-
ma van de NCRV.
De Klop
Over de samenwerking met andere
omroepen zei mr. Van Doorn nog, dat
die op het ogenblik voornamelijk
bestaat uit het delen van kosten en
werk bij grote produkties. (Op ande
re leest geschoeid is de onderlinge
verdeling van de radiozendtijd met
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM VARA's Achter
het Nieuws gaat met het oog op de
Amerikaanse verkiezingen een grote
enquête houden onder drie bevol
kingsgroepen, zulks ter vergelijking
onderling. De antwoorden worden
aangeprikt op een met vragen be
drukte kaart, die in een computer
worden verwerkt. De uitslag komt op
25 oktober op het scherm.
Het onderzoek wordt geleid door
drs. M. van Dam, socioloog bij de
PvdA. De SjalooTngroep zorgt voor
500 enquêteurs, ook scholieren en
studenten.
Stembureaus uit zo verschillend
mogelijke gemeenten en wijken daar
in, zich bevindende in 13 districten
van het land, hebben namen van kie
zers opgegeven. Deze worden door de
enquêteurs bezocht Deze 4000 perso
nen in totaal, allen kiesgerechtigden,
zullen een representatieve steekproef
onder de totale bevolking kunnen
waarmaken.
Als tweede groep worden onder
vraagd leerlingen uit de hoogste klas
se van de Utrechtse middelbare scho
len (geen technisch onderwijs) om zo
doende de mening van 900 intellectu
ele jongeren te verkrijgen.
Tenslotte nodigt de VARA in de
kotnende dagen via het scherm alle
kiesgerechtigde kijkers (van alle ge
zindten en politieke kleur dus) uit
om mee te doen. Wie een briefkaart
stuurt, krijgt een computerkaart
thuis.
Op 21 oktober start de enquêtering
met uitzending van portretten van 6
Amerikaanse kandidaten voor het
presidentschap, items over ontwikke-
LONDEN In de toekomst zullen
onderwaterschepen en met raketten
uitgeruste kleine, snelle vaartuigen met
een grote aanvaiskracht de kern wor
den van een moderne zeemacht. Dit
staat in de jongste uitgave van „Janes's
fighting ships", het Britse handboek
voor de marine.
Het handboek herinnert aan het tot
zinken brengen van de Israëlische tor-
pedobootjager Eliath door een klein
Egyptisch vaartuig, dat met raketten
was uitgerust.
Ook voor kleine kruisers met een
helikopterdek tonen de grote zeemach
ten steeds meer belangstelling. In de
toekomst zal het mogelijk zijn vanaf
die kleine dekken verticaal opstijgende
vliegtuigen te laten opereren, waardoor
grote en kostbare vliegdekschepen over
bodig worden.
i Hilversum I, 402 m. NCRV:
18.30 Nieuws en weerpraatje.
,18.46 Actualiteiten. NRU: 19.00
fna4)penbaar Kunstbezit. 19.10 Ne-
isioeölerlandse Kasteelconcerten III
(opn): Oude kamermuziek en
Voordracht van oude Neder-
1 ervjandse gedichten. 20.40 Stereo: TraiimdWutnne
Radio Filharmonisch Orkest
en solist. (In de pauze: X°°r
05-21.2° Duymaer van Twist.
J^UTTroelstra en De Visser.
s"Gr3(klankbeeld>. 21.50 Viool en pl-
ino. 22.05 Spiegel van Belgie.
clame. NTS: 19.00 Journaal.
STER: 19.03 Reclame. NTS:
19.06 In kleur: De Bosbriga-
dlers. TV-feuilleton voor de
jeugd. 19,31 Voorbeschouwing
Olympische Spelen. STER:
19.56 Reclame. NTS: 20.00
Journaal. STER: 20.16 Reclame.
dance: Domino (Ferari): Cora- 16 02 Klass. kamermuziek. 16.50
line (Almable): Tu paries trop Spelen met taal. 17.00 Progr.
(Aber) The rose in her hair over film en filmers. NCRV:
(Dublin); Along the Santa Fe
trail (Gross); Aquellos ojos
verdes (Menendez); Nocturne
(Walter): AU I do is dream of
you (Brown); Blues in a hap-
NTS: 20.20 Uitzending van de py mood (Heywood); Si si sig-
PvdA. 20.30 Uitzending Stich
ting Socutera. 20.35 WIJ Euro
peanen. fllmreportage over
Holland. 21.00 Compulsion - De
zaak Loeb Leopold, speelfilm.
(Rijkskeuring: 18 Jaar). 22.40
psychodrama „paris Blues-
van Vlnko Glo- train: Battle
norina (Olchi): Ya Laure
Houlbouki (trad): Sentimental
journey (Brown): Amour je te
dols (Dorsey): Morrina (Diehl):
Harlem (Carroll);
(Blxlo):
17.45 Sportact. 18.00 Mannen
koor en fanfare-orkest.
Hilversum II. 298 m. AVRO:
7.00 Nws en ochtendgym. 7.20
Stereo: Lichte gramm. muz.
VPRO: 7.54 Deze dag. AVRO:
8.00 Nws. 8.11 Radiojournaal.
8.20 Stereo: Lichte gramm.
muz. (8.30-8.33 De groenteman.)
Mamma 850 Morgenwijding. 9.00 Ste-
bokar. 23.15-23.20 Journaal.
Nederland II. NTS: 18.50 Ba
rend de Beer. STER: 18.56 Re-
clame. NTS: 19.00 Journaal Amour;
ichci vou 'vr
...20 Stereo: Vocaal ensemble VARA.
.55-24.00 Nieuws.
bleem), tekenfilm
rnitoriim'Vl "298 m VARA: goslavlh. NTS: 20.00 Journaal.
,18.00 .Nieuws._'l 8.1J> Actu ali t ei- fTER^M.16 Reclame^VARA:
Kroniek van Anna Magdalena
Bach. film. NTS: 22.20-22.25
Journaal.
ten. 18.20 Uitzending van de Achter hetjdeuws. MM
CPN. 18.30 Stereo: Kinderkoor.
118.55 Stereo: Tango-rumba-or-
'kest en zangsolisten. 19.30
Nieuws. 19.35 Buitenlands weer-
overzicht. 19.45 Licht gevari
eerd platenprogramma. 20.15
Spreekt u maar....!: priJsbellen
naar de studio. 20.45 Gevari
eerd muziekprogramma (opn.).
21.15 De kerkmensen en de
vrede: gesprekken. 21.35 Ste
reo: Licht instrumentaal
kwartet. 21.50 Stereo: Licht
Instrumentaal ensemble. 22.15
Stereo: Nederlandse cabaret
liedjes. 22.30 Nieuws.
Muziek uit dé film reo: Concertgebouwork. (gr.).
(Take the "A" 9-40 Schoolradio. 10.00 Voor de
Royal: Birdie kleuters. 10.10 Popul. verz. pl.
Jungle: Mood Indigo: Autum- progr (11.00-11.02 Nws.). 11.55
nal Suite: Nitc: Wild Man Bcursber. 12.00 Luitrecital. 12.26
Moore: Paris Stairs: Guitar Mededel. t.b.v. land- en tuinb.
Amour: Paris Blues): In a ,2.29 Toppers van toen (gr.),
mellow tone (Ellington); Blues 13 00 Nws. ,3.n Radiojourn.
13.30 Muz. toeristenroute. 14.30
Programma over geschied, en
archeologie. 15.00 Voor de zie
ken. 16.00 NWS. 16.02 Cult,
progr. in woord en muz. 17.00
Klankb. over Terneuzen. 17.55
Mededelingen.
Hilversum IH. 240 m. en
FM-kanalen. NCRV: 9.00 Nws.
9.02 Voor de zieken. 9.30 Lichte
KRO: instr. muz. 1000 Nws. 10.03
7.10 Het levende muz. bij de koffie. (11.00 Nws.)
in orbit (Elllngton/Strayhorn).
RADIO
MORGEIN'
BELGIë
Nederlands progr. kanalen 2
en 10. H11
18.00 Schooltelevisie. 18.55 7.oo
Zandmannetje. 19.00 De wereld woord. 7.15 Klass. muz. (gr). NRU: 12.00 Nws. 12.03 De ln-
is klein: Hardy's logboek. 19.30 (7.30 Nws: 7.32 Act.; 7.50 Over- woners van... praten gewoon
Horizon: magazine voor we- weging. 8.00 Nws). 8.30 Nws. tussen de platen door. NRU:
tenschappen en techniek. 19.50 8.32 Voor de huisvrouw. (9.35 13.00 Nws. 13.03 Act. 13.08
dedellngeri. 22.45 Actualiteiten.
Hier spreekt men Nederlands.
19.55 Mededelingen De Weer
man. 20.00 Nieuws. 20.25 Gan-
zespel. 21.00 Panorama. 22.10
994naMe- Gastprogramma:
woord(20). 22.40 Nieuws.
vrije
22.55 Stereo: Moderne muziek GRAMMOFOONPLATEN
(gr,). 23.20 Radio Jazz Magazi- DRAADOMROEP VANAVOND
ne. 23.55-24.00 Nieuws.
VAN 18—20 uur
The circle waltz; The Winster
galop; Pop goes the weasel:
Nancy's fancy: Dear old Do
negal: Mother Machree: Rory
O'Moore: The Dandlin song:
Killeter fair: Baidin Feilimid:
Durnam reel; Brighton camp:
Haste to the wedding; Ribbon
NRU: 10.00
de Barok (gr). KRO: 11.00 Tienershow. 17.00 Nws. 17.02
Nws. 11.02 Voor de zieken. 11.55 Act. 17.07-18.00 Verz. pl. progr.
Mededelingen. NCRV: 12.00
TELEVISIE
VANAVOND
Lichte grammof. muz. 12.26
Meded. voor land- en tuinb.
12,30 Nws. 12.41 Act. 12.50 Ge-
ref. kerkdienst. 13.10 Gcv.
progr. NRU: 13.45 Stereo:
Lichte ork. werken (gr).
NCRV: 14.30 sopraan, fluit en
piano's 15.00 Middagdienst
NRU: 15.30 Progr. over hob- Nederland I. NTS/NOT:
by's en liefhebberijen. 15.50 11.00 - 11.50 Schooltelevisie.
Lez. over gez. verz. 16.00 Nws. 14.00-14.50 Schooltelevisie.
TELEVISIE
MORGEN
lingshulp, geweld voor rechten en de
oorlog in Vietnam.
De ondervraagden moeten nl. niet
alleen zeggen, welke kandidaat zij
zouden kiezen en wie zij denken dat
gekozen wordt, maar ook hoe hun
mening is over het voortgaan dan
wel beëindigen van de oorlog in Viet
nam, over de Nederlandse bijdrage
tot ontwikkelingshulp en of zij daar
voor zelf 1 pet. van hun inkomen
willen afstaan, en over geweld voor
rechten.
Opmerkelijk is echter, dat Achter
het Nieuws tevens op deze kaart laat
invullen, op welke partij men in 1967
stemde en welke men nu zou kiezen.
Hiermee worden dus evt. verschuivin
gen in de binnenlandse politiek aan
getoond en dat heeft niets te maken
met de Amerikaanse verkiezingen.
Maar de KRO heeft voor Brand
punt een onderzoek van deze aard,
nog dit jaar te houden, geclaimd. Wij
vroegen de heer Wigbold. hoe het
dan zit met de coördinatie.
Antwoord: „Ik weet nergens van,
wij claimden 5 maanden geleden een
enquête o.a. in verband met de Ame
rikaanse verkiezingen. Dat „o.a."
hebben wij niet nader toegelicht."
Informerend bij de KRO vernamen
wij van de programmaleiding, dat
haar claim wel degelijk goed en dui
delijk is ingediend en dat zij dus
„hoogst verbaasd is over dit VA-
RA-initiatief". Zij zal de zaak onder
zoeken.
Piet van den Ende
met Voorpagina
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM De informatieve
VARA-radiorubriek „Van de voorpa
gina", die op de ochtenden van
maandag, woensdag en zaterdag via
Hilversum I wordt uitgezonden,
krijgt in Piet van den Ende een nieu
we samensteller-presentator.
De rubriek werd jaren geleden op
gezet door Max van Gijn, redacteur
buitenland van Het Vrije Volk. De
VARA liet er in het Amsterdamse
krantengebouw een piepkleine studio
voor inrichten.
Toen Van Gijn bij de VARA-actua-
liteiten in dienst trad. volgde zijn
collega Cor van der Poel hem op.
Deze heeft het nu te druk gekregen
en daarom wordt Piet van den Ende
de derde man.
Van 7 oktober af is hij te horen.
Ned. 1 NTS'
7.06 uur laatste aflevering van De Bosbrigadiers.
8.35 uur slot serie „Wij Europeanen"; Nederland, niet
met de image van tulpen en klompen.
9.00 uur speelfilm (18 jaar) Compulsion, proces tegen
twee jongens wegens moord.
10.40 uur opnamen concert Gaudeamusweek in Rotter
dam; Traumdeutung van Globokat.
Ned. 2 VARA
7.03 uur Coronation Street.
8.20 uur actualiteiten.
8.45 uur Duitse film vol muziek; „Kroniek van Anna
Magdalena Bach."
Hilversum I NRU
7.10 uur derde Kasteelconcert, in Limburg.
8.40 uur Janny van Wering, klavecimbel, treedt op
bij het Radio Filharmonisch orkest
10.05 uur Spiegel van België.
10.40 uur Iks, radiomagazine.
Hilversum II VARA
8.15 uur Prijsbellen naar de studio.
8.45 uur muziek uit vreemde landen.
9.15 uur gesprekken over kerk en vrede.
10.15 uur cabaretliedjes.
11.20 uur jazzmagazine.
203
Zo ging de zomer door, de lange goede zomer met zijn
avonden vol mildheid en zijn lucht van rode zonnevlammen
vol.
XI
Het was op een heldere zomermiddag. Buiten woei uit zee
een frisse wind, schuin op het land in uit het noordwesten.
De ramen in Noldies atelier stonden wijd open. Freek lag op
zijn rustbank tegen de muur, terwijl zij in het volle licht
stond en schilderde
Terwille van Freek had zij haar oude kamer op het
noorden vaarwel gezegd. Hier op het westen kon hij buiten
liggen 's middags en de zee zien. De ganse dag waren zij
samen en spraken over kunst en over hun huwelijk en over
later.
Zij mochten in het huisje bij tante Lida blijven wonen,
dan zouden zij een meisje voor de huishouding nemen, alles
was dan toch verzorgd als Noldie haar werk had en Freek
later overdag weer op kantoor was.
Freek vond alles goed. Natuurlijk, Noldies mooie gave
mocht in geen geval lijden onder hun huwelijk, dergelijke
dingen moesten worden ontzien. Dit najaar zou zij nog
exposeren in Amsterdam en Rotterdam. Misschien kon hij er
dan wel bij zijn, hij hoopte er vurig op.
Zeg Noldie...
Lieverd?
Zij keek naar hem, langs het bestelde portret, dat zij bezig
was af te werken. Alleen wanneer er voor haar geposeerd
moest worden, ging zij nog in haar oude atelier, om het dan
later bij Freek af te maken.
Zou je vader niet eens kunnen schilderen?
Jouw vader....? Ik heb hem toch nooit gezien...,
Van een foto....?
Zij schudde het donkere lokkenhoofd. Dat blijft zo
dood, Freek, zo weinig geïnspireerd. Je weet: portretwerk is
toch al mijn fort niet, tenzij het een type is waar iets van
uit gaat, iemand, die mij bepaald inspireert,
Zoals het oude grootje, dat je laatst boven gehaald "nebt,
met haar gelapte schort en haar blijde ogen?
Bijvoorbeeld. Je moet ze van de straat halen of zo
maar.... uit de lucht.
Dat begrijp ik wel, maar.... zie je, ik heb het zo voor
me, maar ik kan het niet weergeven, door mij wil het zich
niet laten schilderen. Als ik je eens precies vertel van vader
van hoe hij was, zijn ogen, zijn haren, zijn blonde baard
en jij gaat dan zo je gang maar, misschien met de grote foto
enkel als steun....
Ze keek hem twijfelend aan, zag hoe hij maar moeilijk
zijn opwinding verborg.
En dan, als het lukt, het zieltje, Noldie: Aljola, met
haar armen vol bloemen, haren als de nacht, en ogen als
zeewater.... Misschien met.... mijzelf....
Ze lachte even. Je hebt nogal plannen! Dus.... een soort
zelfportret van het jonge echtpaar?
Je kunt het voor een deel zo noemen, Nol, antwoordde
hij ernstig, maar ik bedoel er nog meer meer.
Zij huiverde Maar dat is zo ontzaglijk jongen, zal ik
dat wel kunnen?
Hij wenkte haar, trok haar tot zich neer en nam haar
palet en penselen uit de handen. Daarvan ben ik absoluut
overtuigd.
Je hebt een te hoge dunk van me, Freek.
Hij schudde het hoofd, kuste stil haar vingers. Nee,
werkelijk niet, Nol, ik ken je alleen al.... zo oneindig lang....
Zo schilderde Noldie haar schoonvader, die zij nooit ge
kend had op aanwijzing van zijn zoon.
Wanneer zij aan dit portret werkte, stond Freeks ruststoel
vlak achter haar geschoven. Het kostte hem niet veel moeite
zijn vader te beschrijven, zijn beeld was zo klaar en onge
rept in hem alsof hij gisteren eerst was overleden.
Noldie jammerde en klaagde. Het wordt te fors, Freek,
ho toch, zo kan het niet zijn geweest. Ik zal het bederven als
ik er nog maar één streek aan verander en o, die specifieke
trekken, hoe moet ik die krijgen....?
Maar Freek bezat engelengeduld. Hij had niet vergeten,
dat Noldie eens gezegd had, dat het juist goed werd, wan
neer zij dacht heS te bederven. Houd je maar stil, het
komt goed, laat het maar zichzelf maken, troostte hij haar.
(Wordt vervolgd)
A
r Kju.
v
51-2
51. Maar wat was dat! De oude man sprong, als was
hij door een zwerm wespen gestoken van zijn bankje.
Ontzet keek hij naar de wilde massa, die, elkaar ver
dringend en sohreeuwend het parklaantje op kwam
rennen. Hij greep zijn wandelstok en hield die in ver
dedigende houding omhoog. Ook Lappie staarde ontzet
naar de wilde menigte. „Wat heeft Jonas nu gedaan?"
riep hij verschrikt uit „Ontzettend!" Inderdaad, het
was ontzettend. De menigte stortte zich als een stel
leeuwen op de vijver en even later plonsde en proestte
het van jawelste. Als laatste kwam Jonas aangehold.
Hij hield zijn handen boven het hoofd en af en toe
greep hij in zijn baard, „ik kon ze echt niet tegenhou
den!" riep hij wanhopig. „Ze zijn wild geworden
1026: Intussen lag de
echte smidje Verholen in
zijn sombere kerker op de
harde houten brits. „Zat
ik maar weer rustig in mijn
smidse", dacht hij. „Wat
zijn ze met me van plan?
En hoe kom ik hier weg?"
Nu, dat laatste was een
moeilijke vraag, want kans
om te ontsnappen was er
vrijwel niet. Het getraliede
venster was veel te klein
en de dikke stalen deur zat
onwrikbaar in het slot.
Bovendien had Bulbac, de
bewaker, zijn beide enkels
m zware voetboeien geslo
ten, die met dikke kettin
gen vastzaten aan een ring
in de muur. „En tóch zal
ik hier weg", knarsetandde de smid. „Ik moet weten waarom ze me ontvoerd
hebben en wat die dubbelganger van me achter mijn rug in de smidse uit
voert. Veel fraais zal het wel niet zijn!" Peinzend keek hij naar zijn voet
boeien en hij dacht: „Waren mijn benen maar vrij. Dan kon ik tenminste
proberen iets te ondernemen. Of..., ja, waaratje! Dat is het! Als ik één been
vrij krijg, dan ontsnap ik, of mijn naam is geen Johannes Jacobus Franciscus!"
En diezelfde middag om een uur of zes rammelde de sleutel in het slot en
kwam Bulbac, de forse bewaker, het eten brengen. „Ze zorgen véél te goed
voor je", gromde hij. „Dat is geen eten voor een gevangene, wat ik hier bij
me heb. Biefstuk met doppertjes, lekkere vette sju, en griesmeelpudding met
bessensap toe. Alles met de complimenten van Kille Klansky. En als meneej;
nog méér wensen had, dan moest-ie het maar zeggen. Ik word er gewoon
misselijk van. Mollen moesten ze je, dat was beter." „Mag ik dan vóór die
tijd nog een pijpje roken?" vroeg de smid. „O nee, broertje! Zet dat maar
uit je hoofd!" antwoordde Bulbac. „En dan met je lucifers zeker het beddegoed
in de brand steken, hè? Nee vriendje, daér klimmen we niet in!"
FERDNAND
