Bekendmaking
Hart van Kennemerland
Prijsverlaging Philips televisie
Veertig kleuters is
te veel voor één klas'
>p Nederlander Initiatief wet D'66 over
regeling rij schoolwezen
VIJFTIG JAAR HOOGOVENS IN.
)e voetganger blijft een Stewart vraast
opheldering over
elangrijk vervoermiddel uitjatina Debré
hulerzoek naar
ïoord in oorlog
Dertig doden bij
mijnexplosie in
Zuid-Vietnam
Onverklaarbare jeuk-
verschijnselen bij
meisjes kousenfabriek
De prijsverlaging gaat heden in
Prijzen per 19 september 1968
Philips Nederland nv
VRIJDAG 20 SEPTEMBER 1268
HI
Scheidende president mej. A. Tak:
Vijftig jaar bestaan de Hoog-
ivens aan het Noordzeekanaal
er hoogte van Velsen, al is het
tostadres IJmuiden. Een gigan-
ische industrie, zwart en drei-
end overdag; romantisch pin-
end in het zwart van de nacht.
Alle personeelsleden en alle
jepensioneerden ontvangen van-
jaag, de jubileumdag, een bijzon-
Ier fraai boekwerk: Hart van
[ennemerland, 248 pagina's dik,
roarvan een 180 met onvoorstel-
mooie, deels heimwee ver
rekkende prenten. Drs. J. van
'enetien schreef de tekst. In de-
ember zal het boekwerk in be
te mate in de boekhandel ver-
ijgbaar zijn.
Dat zijn de zakelijke gegevens.
Maar wie als kind over de sluizen
van IJmuiden wandelde en dan
dwars door de Breesaap trok, waar
de konijnen en fazanten zich niet
aan de mensen stoorden; wie langs
het huis Rooswijk kwam, waar de
familie Delcourt van Krimpen
woonde; wie uitzwierf naar het sier
lijke Marquette van baron Gevers en
met ingehouden adem de plechtige
deftigheid van Waterland, waar de
Boreels zetelde, genoot, die kan niet
zakelijk blijven.
Voor hem is de tekst van het boek
weliswaar vol jaartallen en feiten,
maar de geest van Kennemerland
ontbreekt. Eigenlijk heeft zich daar
afgespeeld, wat nu overal in het
land gemoederen bezig houdt, hoe
onrendabele, maar vreugde brengen
de landschappen veranderen in stin
kende en daverende terreinen, die
miljoenen opleveren en duizenden
werk geven.
De schrijver heeft het oude
landschap door de keuze van de
prachtige gravures alle recht doen
wedervaren, maar de mens die daar
leefde en werkte is niet uit oude
archieven tot leven te brengen en
die mens heeft hij dan ook niet be
grepen.
Hij schrijft dat de IJmuidenaren
zich ver verheven voelden boven de
bewoners van de Hei, later Velser-
oord, nu IJmuiden-Oost. Op die
Hei woonden oorspronkelijk de pol
derjongens die met hun schoppen de
immense taak verrichten om. zoals
koning Willem III het bij de ope
ning van het Noordzeekanaal zeide:
„Onvruchtbaar land te maken tot
vruchtbaar water...." Ruwe klanten,
die hun vuisten ook voor vechten
wisten te gebruiken.
Maar ook een stoer geslacht,
trouw en altijd bereid wie het min
der had te helpen.
Op die Hei liet burgemeester Ver
loren van Themaat zijn huis bou
wen, niet in het deftige aloude
Velsen, niet in het nieuwe stenen
IJmuiden. En de zoon van de vuil
nisman van de Hei zat op school
naast de zoon van de hoofdingenieur
van Waterstaat.
In Beverwijk ging dat anders,
daar was een openbare school speci
aal voor de „deftige" kindertjes,
waartoe het kroost van intellectue
len en grote middenstanders gere
kend werd.
In tegenstelling met de tekst zijn
wel de illustraties een groot pleidooi
voor Kennemerland. eens de lustwa
rande der rijke kooplieden uit
Amsterdam. Ten zuiden van het
Noordzeekanaal en hier en daar ten
noorden, vindt men ze nog. Zo heer
lijk beschreven in de roman van
Marie van Zeggelen Liefde in Ken
nemerland: Beeckesteijn, Waterland,
Marquette, Scheybeeck en Ackeren-
dam; van ouder datum het kasteel
Assumburg bij Heemskerk, nu
jeugdherberg en van jonger datum
Duin en Kruidberg te Santpoort.
En voor wie historie niet spreekt,
is er het daverende pulserende hart:
de Hoogovens....
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT Na elf jaar pre
sidente van de Vereniging van
leidsters bij het christelijk kleu
teronderwijs te zijn geweest
heeft mej. A. Tak gisteren in
Tivoli met ongeveer 1500 leid
sters om zich heen afscheid ge
nomen. Het spelelement, zo ver
trouwd bij deze dames, kreeg
daarbij ruim baan.
Alle provincies in klederdracht
kwamen hun opwachting maken.
DEN HAAG Ondanks de
eneming van het autobezit en
welstand zal de voetganger
i belangrijk 'vervoermiddel'
lijven. De intensiteit van het
Detgangersverkeer zal vooral in
ïze steden nauwelijks worden
ïïnvloed door de ontwikkeling
m het autopark.
Tot deze conclusie kwam gisteren
of. ir. J. Volmuller uit Delft in zijn
eiding 'de rol van de voetganger in
toekomst', die hij hield in de aula
het hoofdbureau van politie in
Haag, waar de Ned. Ver.
scherming voetgangers haar derde
strum vierde.
Prof. Volmuller zag de voetganger
i ccn 'voertuig', dat de mens als
rsoon vervoert en ook goederen
vervoeren. Bovendien is het
voetganger-zijn inhaerent aan het
menszijn. Vele en wellicht de meeste
voetgangersbewegingen worden bui
tenshuis uitgevoerd als voertuigbe
wegingen. Hierbij wees prof. Volmul
ler op de eerst beschikbare gegevens
uit het onderzoek van de commissie
bevordering openbaar vervoer.
Globaal wordt 30 procent van alle
verplaatsingen te voet verricht. De
helft daarvan kost meer dan tien mi
nuten lopen. Van alle verplaatsingen
over eenafstand beneden een kilo
meter wordt ongeveer de helft te
voet gedaan, langer dan tien minuten
lopen.
Achterhoedegevecht
De procureur-generaal bij de Hoge
Raad der Nederlanden, mr. G. E.
Langemeijer, meende dat de strijd
van de vereniging niet een soort van
achterhoedegevecht is. De voetganger
is geen zielige figuur, die een ana
chronisme dreigt te worden. Hij
sprak als mogelijke verwachting uit,
dat de voetganger eens even onder
worpen aan even nauwkeurige regels
zal zijn als andere voertuigen. Hij
merkte nog op, dat de voetganger
wel de enige verkeersdeelnemer is,
aan wie men geen eisen kan stellen.
LONDEN De Britse minister van
buitenlandse zaken Stewart heeft
gisteren de zaakgelastigde van
Frankrijk in Londen, André, verzocht
opheldering te verschaffen over een
uitlating, die zijn Franse collega De
bré maandag tijdens een bijeenkomst
met de diplomatieke pers heeft ge
daan.
Volgens bevoegde Britse kringen
gaat het om een gedeelte van een
verklaring van Debré waarin deze
zou hebben gezegd dat „de nauwe
banden tussen Engeland en de VS op
technologisch terrein een hinderpaal
vormen voor de Europese technolo
gische zelfstandigheid".
Volgens genoemde kringen heeft
minister Stewart zich over deze uit
lating verwonderd en in dit verband
de aandacht gevestigd op de recente
overeenkomst tussen de Franse vlieg
tuigfabriek Dassault en de Ameri
kaanse L.T.V. Aerospace Corporation
in Dallas. Vorig jaar trok Dassault
zich terug uit het gezamenlijke
Frans-Britse project voor de bouw
van een vliegtuig met verstelbare
vleugels.
AMSTERDAM De ri.jksreehcr-
e in Amsterdam, die al eerder on-
21 rzoeken naar oorlogsmisdaden
eft ingesteld, is on verzoek van de
litse justitie een onderzoek begon-
n naar een in 1944 of 1945 geplceg-
t moord op een Nederlandse dwang-
beider.
i/%t onderzoek wordt ernstig be-
oeilijkt omdat er van de moord
aar weinig gegevens bekend zijn.
Nederlander, een chauffeur wiens
iam niet bekend is, zat gevangen in
n lager bij Plattnerstrasse in
iesbaden. samen met landgenoten
dwangarbeiders van andere natio-
aliteiten.
Op een dag zou de chauffeur door
I Duitse Scharführer van een
Fahrbereitschaft wiens naam
LK enmin bekend is. zijn uitgekozen
als bestuurder van een hout-
-htwagen dienst te doen. De Ne-
fflander keerde niet terug van de
t maar andere gevangenen hoorden
an de Scharführer dat hij de Neder-
nder had ..umgelegt" (neergescho-
n) „omdat hij zijn vak niet
srstond".
De rijksrecherche acht het zeer
°ed mogelijk daf er in ons land
lensen zijn die iets van de moord
welen en over waardevolle inlich-
'ngen beschikken. Gaarne deze gege-
naar Rijksrecheche. Prinsen-
tocht 434, Amsterdam, telefoon van
tot 17 uur: 020 - 231292.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG D'66 zal bin
nenkort komen met een initiatief-
wet voor de regeling van het
rijschoolwezen. D'66 is van oor
deel dat zo'n voorstel niet lan
ger kan wachten. De heer Dijk
stra die namens de Democraten
het woord voerde bij de behan
deling van de Verkeersveilig
heidsnota zei voorts dat D'66
een oplossing zoekt in een ande
re richting dan minister Bakker
van plan is.
De Kamer nam gisteren de nota
verkeersveiligheid voor kennisgeving
aan. Op een later tijdstip zullen twee
sociaHstische moties behandeld wor
den. Drs. Van Thijn handhaafde zijn
motie waarin om instelling van een
verkeersve,-h'eheidsdienst werd ge
vraagd.
De heer Oele (soc.) diende in twee
de termijn een motie in waarin werd
gepleit voor het opstellen van een
lijst met veiligheidseisen waaraan de
constructie van nieuw te bouwen au
to's moet voldoen. Hij vroeg om sa
menwerking bij het samenstellen van
deze lijst met de Benelux-partners.
K'-!-'pr Bakker had op het eerste
sezicht wel sympalhie voor deze mo
tie. Wel meende hij dat het makke-
liiker was zo'n lijst alleen in Neder
land op te stellen omdat er allerlei
economische belangen mee gemoeid
zijn.
Na het antwoord van de be
windsman inzake de maatregelen om
tot sanering van het rijschoolwezen
te komen trok de heer Cornelissen
(kath.v.) zijn motie in.
Ir. Van Rossum (sgp) vroeg aan
dacht van de Bond tot Bescherming
van Voetgangers voor allerlei aflei
dende factoren in het verkeer. Met
name allerlei mascottes in auto's lei
den chauffeurs soms af aldus de heer
Van Rossum. In dit verband wees hij
op de gevaren die het dragen van
opvallende kleding zoals minirokken
soms meebrengt. Hierdoor bestaat
het gevaar dat weggebruikers soms
van het verkeer afgeleid worden,
betoogde de SGP-afgevaardigde.
SAIGON Bij een mijnexplosie
op een belangrijke verkeersweg in
Zuid-Vietnam zijn 30 mannen, vrou
wen en kinderen gedood en vier ge
wond geraakt.
De slachtoffers zaten in een bus en
een auto, die door de ontploffing to
taal werden vernield. Het ongeluk
gebeurde dinsdag in het district
Thang Binh, maar werd pas gisteren
bekendgemaakt.
Volgens een Amerikaanse zegsman
heeft de Vietcong de laatste dagen 13
.terreuracties' ondernomen, waarbij
in totaal 44 doden en 30 gewonden
zijn gevallen.
De oorlog heeft, naar verder in
Saigon is meegedeeld, de afgelopen
week aan 217 Amerikanen het leven
gekost 22 meer dan in de week
daarvoor. De Amerikanen schatten
het aantal doden bij de tegenpartij in
die week op 2.484.
DEN HAAG Na tien jaar voor
zitter van de Nederlandse Federatie
voor Bejaardenzorg te zijn geweest
heeft drs. A. D. W. Tilanus, voorzitter
van de CHU, besloten deze functie
neer te leggen, mede in verband met
zijn drukke werkzaamheden.
De heer C. Egas, oud-staatssecreta
ris van cultuur, recreatie en
maatschappelijk werk, heeft zich be
reid verklaard zijn plaats in te ne
men. De officiële overdracht van het
voorzitterschap zal geschieden op 28
oktober.
steeds met een specifiek present
(Groningen de koek. een volgende
„landstreek" de krentenwegge, en zo
vervolgens) tot de hekkesluitster
kwam, een Utrechtse „juf" met mi
ni-Dom, waaruit de scheidende presi
dente het eigenlijke cadeau, een be
drag onder couvert kon halen.
Waarderend was mej. Tak toe
gesproken door haar opvolgster, mej.
J. Boertien uit Zwolle, die nog tot
het eind van het jaar presidente „ou
de stijl" zal zijn, om daarna de sec-
tie-kleuteronderwijs van de PCBO te
gaan leiden (de Prot.-chr. bond voor
onderwijzend personeel die veel bre
der van samenstelling zal zijn). Ook
PCOV-voorzitter D. H. Duttmer
richtte het woord tot de voorzitter.
Hij dankte, behalve de scheidende
presidente ook haar zuster en collega,
mej. W. A. Tak, als voortdurende
6teun op de achtergrond.
Rechten
Tevoren had mej. Tak in haar ope-
I ningswoord op de haar eigen, indrin
gende wijze, aandacht gevraagd voor
wat zij noemde „de rechten van de
kleuter" en erop gewezen dat het in
feite niet gaat om praten, referaten
en fijne toogdagen. Onze opdracht,
aldus de presidente, wordt pas dan
goed vervuld, indien we niet met de
mond vol tanden staan bij de vraag:
Wat hebben wij gedaan met Zijn
kleine schepsels, de kleuters?
Ze ging ook in op een aantal mate
riële wensen: de wettelijke eis van
veertig kleuters per leidster, een on
houdbare situatie, die met de rechten
van de kleuter onvoldoende rekent.
Verzachting en geleidelijke afschaf
fing van dit kriterium zal doorge
voerd moeten worden, ook al vergt
dit tientallen miljoenen.
Een gezond schooltype kan ook al
leen maar gebaat zijn bij een verdere
integratie van kleuter en basisonder
wijs. Dat bij het dokteren aan de
nieuwe wet op dat basisonderwijs de
KO-wet (nog) buiten beschouwing
blijft, doet daaraan geen goed.
De presidente besloot met ook veel
waardering uit te spreken voor het
vele goede dat is bereikt. In de hui
dige bewindslieden die volledig van
alle wensen en verlangens op de
hoogte zijn heeft zij veel vertrouwen.
In de middaguren droeg Rob Ge-
raerdts „De Camera Obscura" voor
hetgeen muzikaal werd omlijst. Veel
belangstelling was er in de ruime
pauzes voor de uitgebreide vakten
toonstelling, die 's morgens door de
heer A. E. van Weelden, inspecteur
KO was geopend.
Mejuffrouw A. Tak (rechts), de christelijk kleuteronderwijs,
scheidende presidente van de draagt de voorzittershamer aan
Vereniging van leidsters bij het haar opvolgster, mejuffrouw J.
Boertien, over.
ENSCHEDE Onverklaarba
re jeukverschijnselen hebben
zich voorgedaan onder het per
soneel van de neven-vestiging
te Enschede van Ten Cate's
kousenfabriek te Geesteren
(Overijssel)
Vorige week donderdag werden
bijna 30 meisjes er het slachtoffer
van. De meisjes kregen bulten op het
lichaam en een hunner moest zelfs
naar een ziekenhuis worden ge
bracht, waar zij anderhalf uur lang
bewusteloos is geweest.
Maandag deed zich weer hetzelfde
verschijnsel voor. Ditmaal kregen 20
meisjes de jeukeri.j De meisjes zijn
daarop naar huis gegaan en sedert
dien heeft zich geen jeuk-verschijnsel
meer voorgedaan. Totnutoe tast men
in het duister wat de oorzaak is ge
weest van deze jeuk.
Spritskoeken
Aanvankelijk zocht men de oor
zaak in de spritskoeken waarop één
der meisjes donderdag had getrak
teerd. Allerlei veronderstellingen
werden geopperd omtrent de aanwe
zigheid van bepaalde stoffen in de
spritskoeken maar men is er niet uit
kunnen komen. De spritskoekenfabri-
kant (wiens naam niet is bekendge
maakt) liet weten dat het deeg voor
de koeken langs elektronische weg
wordt afgewogen.
De arbeidsinspectie is een grondig
onderzoek begonnen. Gisteren zijn in
het bedrijf intensieve draagproeven
gedaan met de geconfectioneerde
kousen maar dit leverde geen resul
taat op.
Veronderstellingen dat er jeukpoe
der is verspreid worden van de hand
gewezen evenals de mogelijkheid dat
hier sprake zou zijn van aanstellerij.
Wel is het eventueel mogelijk dat
het meisje dat bewusteloos is ge
weest overgevoelig is geweest voor
een bepaalde stof, maar welke dat is
weet men niet
Intussen hebben de spritskoekenfa-
brikanten erop aangedrongen om te
verklaren dat hun produkt niet de
aanleiding kan zijn van de jeuk om
dat het zich immers heeft voorge
daan op een dag dat er geen koeken
zijn geconsumeerd. De kousenfabriek
heeft dit later in een verklaring be
vestigde In de verklaring staat ook
nog dat alle betrokken personeelsle
den volledig waren hersteld en hun
werk hebben hervat.
Per 1 januari 1969 komt door de wijziging
van de omzetbelasting het speciale
weeldetarief voor televisie te vervallen.
Dit betekent dat de prijs van televisie
toestellen, zowel voor kleur als zwart/wit,
op dat moment zal kunnen worden verlaagd.
Hierdoor zouden velen hun aankoop tot
1 januari 1969 terecht kunnen uitstellen.
Teneinde deze stagnatie, die niet in het
belang is van consument, handel en
industrie, te voorkomen, is besloten deze
prijsverlaging reeds heden te doen ingaan.
Philips wacht dus niet tot 1 januari 1969,
maar verlaagt de televisieprijzen nu.
Kleurentelevisie:
Tafelapparaat groot-beeld2350.-
Idem universeel2500.-
Consolette groot-beeld2670.-
Idem universeel2825.-
Console groot-beeld2775.-
Idem universeel2950.-
Zwart/wit televisie:
Tafelapparaat klein-beeld620.-
Idem universeel720.-
Tafelapparaat groot-beeld
kunststof kast680.-
houten kast770.-
luxe uitvoering850.-
Tafelapparaat groot-beeld universeel
kunststof kast780.-
houten kast870.-
luxe uitvoering980.-
Universele apparaten zijn levens geschikt voor ontvangst van Belgische programma's.
Eindhoven, 19 september 1968
